WOENSDA6 If JUNI 1924
No. 4481
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
15® Jaargang.
9e £clcbolie Sou/tornt
peABONNEMENTSPRIJSbodrsagt bi) vooralfbefallng
tfoor Leiden 19 cent per -week 12.BO per kwartaal.
Ï5ij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaak
franco per post I 2.95 per kwartaal,
wet Geïllustreerd Zondagsblad fa voor de Abonnéfa ver»
fcjijgbaar tegen betaling van 50 ct, per kwartaal, bij voor
uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ei, met Geïllustreerd
Pit nummer beslaat utt tv
blades*
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zou- en Feestdagen
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 a POSTBUS No. II
r-.-wxsujm
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentlSn SO oenl por Mgeh
Voor Ingezonden Mededelingen wordt het
a dubbele van het tarief berekend, a
K1®'"® adverienHën, T8n ten hoogste 80 «oorden. WMria
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en vS
huur, koop en verkoop 10.50.
Vóór het huwelijk.
In een. Engelsch tijdsohriffc „Ohild-Wel-
q" vinden wij de vraag besproken, hoe
ie lieden, dio van plan zijn te huwen of
de jonggehuwden tot het ouderschap kun
nen worden opgeleid. De schrijver, een ze
kere Hornell Hort, zegt: als baby ziek ia,
mag alleen een geëxamineerd medicus ge
neesmiddelen voorschrijven geen ander dan
een gediplomeerd pharmaceut mag die ge
reed maken. De onderwijzer, die later aan
het kind te pas komt, moet zijn onderwijs-
acte hebben en in sommige staten moet
zelfs de barbier, die het kind. het haar
hipt, een staatsexamen hebben afgelegd.
!A1 deze onderzochte en geschikt bevonden
menschen komen slechts nu en dan met
het kind in aanraking, terwijl de menschen,
aan wie het kind he.t grootste deel van den
tijd is overgeleverd, die het moeten kleeden
voeden, verzorgen, de ouders, niets behoe
ven te weten. Waarom zouden menschen,
die voornemens zijn te trouwen, niet behoe.
ven te leeren hoe ze geschikte ouders kun
nen worden Bij de ondertrouw, meent de
schrijver, moet de ambtenaar van den bur
gerlijken stand het aanstaande paar een
lijst overreiken met dingen, die elke ouder
moet weten. Dan zullen ze die lijst doorkij
ken en John zal verlegen naar Mary zien en
Hary naar John en dan zullen ze elkander
bekennen, dat ze niet de helft van de din
gen, die ze weten moeten, werkelijk weten.
En ze zullen afspreken maar een beetje te
gaan stude,eren. Zou het niet goed. zijn dat
er een soort van leerverplichting bestond
voor aanstaande ouders, vraagt do schrijver
Zouden dan daardoor niet betere gezinnen
ontstaan, verstandiger huishouding, beter
inkoop, beter koken, meer geld verdienen,
beter opgevoede kinderen? Zouden er niet
minder echtscheidingen zijn, minder man
nen en vrouwen en kinderen die er ellendig
aan toe zijn, omdat, het huisgezin niet is,
vat het zou moeten zijn? Misschien zal er
eens een dag komen, zegt de schrijver waar
op alle ouders gediplomeerd zijn. De zuige
lingen hebben het recht, behoorlijk voorbe
reide ouders to eischen.
Kort saamgevat, komt het bovenstaande
hierop neer:
..Gediplomeerde ouders gevraagd. Minder
echtscheidingen! Betere huisgezinnen!"
Dit artikel nu uit genoemd Engelsch
tijdschrift is typeerend voor de gees
tesgesteldheid van velen; men zie't dat het
misloopt met het moderne huwelijksleven,
men wil weer terug naar het meer dege
lijke, ouwerwetsche, dochneemt er dan
niet veel meer dan het uiterlijke van!
Zeker, er moet veel meer geleerd e.n, ge
kend worden vóór het huwelijk. Wij zijn
lie.t volkomen eens met den schrijver.
Maai toch bovenal er moet veel meer
Tóór het huwelijk worden gebeden, wor.
den geoefend in wils gymnastiek,
worden gedaan aan karaktervorming
En dat en dat tenslotte alleen! zal be
werken: minder echtscheidingen', betere
huisgezinnen."
En 't is opmerkelijk, hoe helaas ook
tnder Katholieken! die voorbereiding
voor het huwelijk schandelijk wordt ver
waarloosd. De ouders staan daaraan niet zel
den schuldig, voor 'n zeer groot deel! Men
kan eonstateeren, hoe zelfs in Katholieke
families met goed-klinkende namen aan dö
verloofde kinderen e,ën vrijheid wordt
gegeven, welke wil-verzwakkend en karak
ter-bedervend moet worden genoemd, 't Is
soms, of de ouders, en speciaal de moeder,
bijzonder wanneer zij blij is dat haar
dochter, misschien na angstig vreezen, een
vgoedo partij" heeft kunnen doen, meeneni
aan de jongelui een vrijheid te mogen toe
staan, welke spot me.t de fijn-gevoelde
gewoonten van Christelijke families en de
goede zeden van een godsdienstig volk.
jaien kan voor zulke ouders moeilijk eerbied
hebben! En zij doen hun kinderen Zooveel
'schade, omdat zij hun onthouden of be
moeilijken een beJh-o orlijke voorb
rciding voor het huwelijk.
BUITENLAMP
Duitsc'nland.
Communistische agitatie.
Aanslag dp een ööuraüten-i
bureau. 1 _i 1 d *i
- Gistemaokt is den communistische boni
aanslag gepleegd op het bureau van dè
jjNorddeutsche Press©" in Neu-Stetitin. De
gudera hadden een brandbom in dien k'öfa
ö0r geplaatst en dm aangestoken. Een
gedeelte van het gebouw ging in vl<am!meQ
P- Méngchenlevens vallen nlot te betreu
ren, -
j;s ;v -- -A.;-V.
i Eon m'assabêtooging vooï
Rosa Luxemburg,
kcommunisjische partij wil op a.3.
•énaag te Berlijn den sterfdag vSn dè"
vermoorde Rosa Luxemburg door een mag
sa-demonstratie naar haar grai vieren.
Het is echter twijfelachtig, of de sociaal
democratische chef der Berlijnsche poli
tie daartoe zijn toestemming zal geven.
Frankrijk.
MILLERAND GAAT HEEN.
Een historische Kamerzitting.
De houding van den Senaat
De zitting van de Fransche Kamer van
gistermiddag is een historische zitting ge
weest. Het huis was overvol. De rechter
zijde, welk de minderheid vormde, hief
herhaaldelijk een daverend gejuich aan,
terwijl de linkerzijde daartegenover een
ijzige stilte bewaarde. Deze tactiek van
.volstrekte stilte", waaraan de leden der
linkerzijde zich gedurende de eerste twee
uur strikt hebben gehouden, vormde op
zichzelf een indrukwekkende betooging.
Een langdurig gejuich ging echter op,
toen de stemming in den Senaat hekend
werd: met 154 tegen 144 stemmen had de
Senaat zich vóór verdaging van alle in
terpellaties uitgesproken, hetgeen onder
de gegeven omstandigheden een votum té
gen het ministerie en derhalve ook tegen
Millerand beleekende, waarmede bet pleit
dus was beslecht.
De presidentieele boodschap
Precies cm 3 uur nam Painlevó den
voorzitterszetel in. Een oogeblik daarna
trad Francois Marsal binnen, gevolgddoor
de meesten zijner ministers. Marsal kroeg
onmiddellijk het woord en bij las de pre
sidentieele verklaring, welke zéér kort
was, met grooten nadruk voor. Deze voor
lezing werd herhaaldelijk onderbroken
door ovaties van de rechterzijde, vooral
toen do boodschap de constitutioneele
kwestie stelde en betoogde, dat men bezig
was den president der Republiek tot een
speelbal in de handen der partijen te ma
ken.
De ministerieele verklaring, welke daar
op volgde, was nóg korter. Daarin werd
verklaard, dat de regcering enkel en uit
sluitend was gevormd, om den belden Ka
mers gelegenheid te geven zich in een de
bat uit ie spreken over .de constitutioneele
kwestie, welk debat sedert enkele dagen
buiten het parlement was geopend, doch
in welke aangelegenheid alleen 't parle
ment te beslissen beeft. De regeering ont
wikkelde daarom geen program, daar zij,
hoe de stemming ook moge uitvallen, te
rug zal treden.
Een motie van links. i
Painlové kondigde daarop aan, dat hij
van dè leiders der vier groepen van het
linkerblok een motie had ontvangen, strek
kende tot verdaging van alle discussies,
welke motie in de volgende termen was
gesteld:
„De Kamer besluit niet in contact te
treden met een ministerie, hetwelk door
zijn samenstelling een ontkenning van de
parlementaire rechten inhoudt en weigert
derhalve een inconstitutioneel debat te
voeren, waartoe zij wordt uitgenoodigd.
Zij besluit derhalve iedere discussie uit
te stellen tot op het oogenblik, dat de sou-
vereine wil van het land zich zal doen
kennen".
Volgens het reglement der Kamer heb
ben twee sprekers het recht over een mo
tie tot verdaging het woord te voeren.
Van deze gelegenheid werd gebruik ge
maakt o.a. door minister Marsal, die zich
keerde tegen de verdagings-motie, daar
hij een debat gewenscht had, waarin ieder
zijn verantwoordelijkheid had kunnen aan
vaarden. Marsal vroeg geen ministerieel
leven voor zijn regeering. De oorzaak van
de campagne tegen Millerand, aldus Mar
sal, ligt buiten de Kamer: bij verschillende
journalisten. Zij is een daad van wraak op
den minister-i^resident! van 1920. Men
had toen. het plan voldoening te geven aan
een buifc'enlandsohe regeering, waarmede
hij de Sovjet-regeering bedoelde, zoo liet
hij zich onvoorzichtig uit.
Dit had een geweldig kabaal ten gevol
ge, vooral bij de communisten.
Painlevó verklaarde, dat Marsal woor
den had gesproken, welke de grenzen zij
ner gedachten overschreden (qui ont
j dé passé seö idéés).
Marsal trachtte daarop zijn woorden te
verzachten door te betoogen, dat hij geen
Kamerlid had willen kwetsen.
De Idnksohe motie aangenomen
Om 8 uur wérd het resultaat van de
openbare stemming over de motie van
links bekend. De motie werd' aangenomen
met 329 tegen 214 stemjmen.
Marsal verliet hot Kamergebouw.
De zitting werd' daaorp tot hedenmid
dag verdaagd voor de voorlezing Van den'
tweedien boodschap van' Millerand, waarin
deze zijn voornemen om af tè treden zal
bekend maken. Deze boodschap zal door
dien voorzitter PainleVé in de Kamer en
door Doumergus in d!efl Sen'aat worden
vooïgelezèh.
Oostenrijk.
De aanslag op dr. Seipel.
Wraakzuchtige dreigbrieven.
■Na den aanslag op den bondskanselier
dr. Seipel, zijn talrijke dreigbrieven ont
vangen door leidende socialistische afge
vaardigden en redacties van linksche bla
den, in welke brieven den betrokkenen
wordt medegedeeld, dat zij uit den weg
zullen worden geruimd, indien dr. Seipel
aan de bekomen verwondingen- mocht
overlijden.
In de afgeloopen week is ook een agita
tie in deze richting begonnen door middel
van strooibiljetten. Dakrin worden ver
schillende, met name genoemde politici
en journalisten als de auctor ets intellec-
tuales van d'en aanslag genoemd en mot
bloedige wraak bedreigd.
De politie houdt zich thans bozig met
het opsporen van de uilgevers van deze
geschriften.
Italië
Tegen de belastinginning in liaSië.
Boeren verwoesten het
het belastingkantoor
van Teano.
De „Gorriere d'Italia"* verneemt uit
Teano, dat d'aar als protest tegen do in
ning der nieuwe belastingen een troep
van 3000 boeren uit de omliggendo plaat
sen bet gemeentehuis cn het belastingkan
toor heeft verwoest. Do commissaris en
twee carabinieri werden gewond. De ont-
anger van Gas er te is onder geleide van
■een militaire afdeeling te Teano aangeko
men.
Albanië
Een nieuwe koning voor Albanië?
In een vergadering van Albaneezen ie
besloten het koningschap
over Albanië op te dragen aan Harry
Sinclair, een Amerikaan schen petroleum-
millionnair, die grooto ndlangen heeft in
Albanië. Slechts zeer enkelen der aan
wezigen zouden liever Prins Sixtus van
Bourbon als koning hebben.
Harry Sinclair scheen vooral een ge
schikte candidaat, omdat hij zelf de kos
ten der hofhouding zou kunnen betalen.
Alle deelnemers aan de vergadering wa
ren het cr over eens, dat Albanië spoedig
een krachtige regcering moet hebben om
te voorkomen dat het verdeeld worde
tusschen Griekenland, Zuid-Slavië en
Italië.
Roemenië.
De toestand in Roemenië.
Tegenstrijdige berichten.
Naar de „Manch. Guardian" uit Boe
karest verneemt, ontwikkelt de binnen-
landsche crisis in Roemenië zich snel. Do
boerenpartij cn do Transsylvanischo na
tionalisten hebben zich aaneengesloten.
En een eerste scheuring is in do liberale
partij ontstaan door het aftreden van den
minister van landbouw Gonstantienscoe.
Algemeen verwacht men, dat, als een
ernstige crisis zou uitbreken, de premier
Bratianoe, met goedkeuring van den ko
ning, bereid zou zijn af te treden ten
gunste van generaal Averescu, die do
vorige week met een staatsgreep gedreigd
heeft.
Het Roemeensche consulaat spreekt
echter allo berichten omtrent een staats
greep tegen en noemt ze pure verzinsels.
Br a t i a n u ve r s t o r k t z'n p o s t ie.
De -beido ministers Bratianu en Duca
zijn thans bezig met het verdoelen van
stukken grond onder do hoeren van Fa-
garas in Transsylvanië. Bratianu ver
klaarde, dat niettegenstaande de berich
ten in het buitenland verspreid, de re
geering sterk genoeg is om het program
ma, dat zij zich heeft voorgesteld, uit to
voeren. Gelijk© plechtigheden hadden
plaats in do hoofdsteden van Klein-Wai-
lachije, Craiova en Pilesti en in de Ba
naat. Óveral werden do ministers door de
boeren toegejuicht.
Rusland.
Aanslag op een sneltrein.
Sovjo Mautoriteit e n o n d r
de slachtoffers.
Uit Heisin gfors wordt gemeld, dat op
den sneltrein RigaMoskou een aanslag
is gepleegd, welke volkomen is gelukt D©
locomotief werd weggeslingerd, terwijl
vel© wagons derailleerden. Het aantal
slachtoffers is zéér groot.
Soldaten uit de naburigo garnizoens
plaatsen verleenden do eerste hulp. Om
de plaats van d© ramp is een kring van
machine-geweren opgesteld.
Naay verluidt zouden verschillende
fipogè Russische politici öhder de slacht
offers zijn.
D© algemeen© overtuiging is, dat men
hier te doen heeft met een pólilieken
nen onmiddellijk de omgeving af te zoe
ken naar de daders.
Japan
Het nieuwe ministerie.
Do verhouding met de
Ver. Staten.
Het „Berüner Tageblatt" verneemt uit
New-York, dat do benoeming van Kato
als Japansch kabinets-formateur te
Washington algemeen aangezien wordt
als een verscherping van de verhouding
tusschen Japan en de Vereenigde Staten
en als het inluiden van een nationalis
tische Japansche politiek.
Kato kan op den steun rekenen van de
sterkste groep in het parlement en van
de openbare meening.
Do begrafenis van den Japannees, die
als protest tegen do nieuwe Amerikaan-
scho immigratie-wet harakiri pleegde
voor het huis van den Amer. gezant te
Tokio, groeide tot een geweldige nationa
listische demonstratie aan, waaraan
70.000 personen deelnamen. De oudo en do
nieuwe premier zonden beiden kransen.
Amerikaanscho auto's in Tokio durven
vanwege de spanning aldaar nog slechts,
van gezanten-vlaggetjes voorzien, rond te
rijden. In dezelfde stad verstoorde een
menschenmenigte een bal in het Impe-
rialhotel. Do politie weigerde de schuldi
gen to vervolgen, onder voorgeven, dat de
demonstratie niet tegen de Amerikanen
aldaar was gericht, maar tegen de Japan
ners, die zich er niet over schaamden in
zulk© ernstige tijden aan feesten met
Amerikanen deel te nemen.
Amerika.
De vlooi der Ver. Staten.
Tengevolge van de obstructie van se
nator King kon geen stemming plaats
vinden over het vlootontwerp inzake den
aanbouw van een aantal steenkool-sto
kend© slagschepen in olie-stokende sche
pen.
Aldus is voorloopig de aanneming ven
het wetsontwerp onmogelijk, daar het
congres tot December verdaagd is.
Een nieuwe regcering op
New Foundland.
Monroe, de leider der oppositie, is er
in geslaagd een nieuw kabinet to vor
men, dat reeds is beëedigd.
Soldaten te paard en in auto's begon
Plechtig eerherstel te Valkenburg
Voor do ontzettende heiligschennis, die
een bende Luiksche, muzikanten in het Pa
viljoen Moderne te Valkenburg hebben be
gaan, heeft, zooals reeds medegedeeld, Val
kenburg Zondagmiddag eerherstel gegeven.
De katholieke kerk was bijna angstwek
kend vol en honderden konden nog geen
plaatsje oneer bemachtigen.
Een ongekendo weelde van bloemen en
planten sierde het presbyterium. Honder
den elecfcrische lichtjes brilden langs de go-
thische lijnen van ramen en gewelven, in
kunstzinnig© lijnen rankt© het bleekgou
den licht van ontelbare waskaarsen langs
het hoogaltaar opwaarts. Feestelijk was
de indruk der vela vanen en standaarden.
Ongeveer 70 priesters namen aan de plech
tigheid deel. Het koor der Eerw. Paters
van den Kouwberg zong de kerkelijke ge
zangen en liederen.
Pastoor Hermans leidde vanaf den kan
sel d© ontroerende plechtigheid, den hemel
smeekend om barmhartigheid en eerherstel
belovend voor den aruwelijken smaad, den
Eucharistischen Christus aangedaan. Nadat
de kerkelijke plechtigheid geëindigd was,
trok een onafzienbare rij van geloovigen
met het Allerheiligste, in processie door do
straten van het stedeke, waarlangs dichte
rijen eerbiedige of stil belangstellende toe
schouwers zwijgend geschaard stonden.
Heb anders zpo ontzaglijk drukke ver-
Keer alle hotels waren met de Pinkster
dagen overbevolkt stond een oogenblik
stil.
D© plechtigheid was overweldigend van
luister en diepen geloofszin der ontelbare
menigte. (N. Venl. Crt.)
Rijksweg Haarlem—Leiden.
Vo r b e t r i n g.
Eet hoofdbestuur der Algemeene Ver-
'eeniging voor Bloembollencultuur heeft,
aldus meldt het „"Weekblad voor Bloembol
lenoultuur", niaJar aanleiding van eten
adres aan dien Minister van Waterstaat,
van den hoofdingenieur van den Rijks
waterstaat In het arrondissement 's-Gra-
venhaig© van d© directie Zuid-Holland en
Utrecht inzake verbetering' van den rijks
weg Haarlem—Leiden éon brief ontvan
gen, waaraan het volgende ia ontleend:
„Het aanbrengen van bestrating tus-
sèlien do rails van bet tramspoor is niet
mogelijk zonder dat een ander soort rails
wordt toegepast, hetgeen dus bet maken
van een geheel nieuwe trambaan zou om
vatten; hiertoe kan wegens de kosten al-
NET VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
Een historische zitting van de Fransche
Kamer. De Kamer wil niet In contact tre»
den met het min (ster le-Marsal. Millerand
zal heden z'n ontslag indienen.
Verschillende dreigbrieven In verbond
met den1 aanslag op dr. Seipel.
- I
Een nieuwe kening voor Albanië?
Aanslag op den sneltrein Riga—'Moskou,
waarbij verschillende Sovjet-autoriteiten
onder de slachtoffers zijn.
Het nieuwe Japaneesche kabinet en
diens houding to.v. de Vereen. Staten.
BINNENLAND.
Overleden is jhr. mr. F. A. de Savornln
Lohman, Minister van Staat.
leen worden overgegaan, waar dit bepaald
noodig is, en op verschillende vakken in oi
nabij bebouwd© kommen is dit ook ge
schied.
Wegens de financieel© omstandigheden
kan thans niet worden besloten tot een
doorgaando verbreeding van den weg,
noch tusschen de rails, noch aan de an
dere zijde dan waar het tramspoor ligt;
hét ligt echter in het voornemen plaat
selijke verbeteringen aan te
brengen, waar dit met betrekkelijk ge
ringe kosten mogelijk blijkt, in het bij
zonder wanneer aangrenzend© eigenaren
bereid zijn tot afstand van een strook tot
verbreeding van den weg.
Aangezien vermoedelijk ook vole hollen-
gronden van leden van uwo vereeniging
langs den weg ligg, hoop ik, dat, wam
neer een beroep op bun medewerking
mocht worden gedaan, dit niet te vergeefs
zal wezen".
- Do tiënti'3 vnn d? Minis'^ van
Onderwijs, Kunsten en v»rih-ipnen,
van Justitie, van Waterstaat en van Ko
loniën gaan deze week niet door.
©esnengd® Ssrsehten.
Noodioitig moterengsluk.
Uit Sittard wordt gemeld: Op den Rijks
weg Zuid voorbij Kleimdorp onder de ge-
meento Geleen beeft Maamdagnamiddag
omstreeks 6 uur een ernstig motorongeluk
plaats gehad.
Uit de richting van laatst genoemde ge
meente kwam een motorrijder met flink©
vaart aanrijden, teen twee voetgangers
den weg wilden oversteken. Do motorbe
stuurder kou niet tijdig genoeg stoppen of
uitwijken met het gevolg dat beide voet
gangers tegen den grond werden ge
smakt." Beide slachtoffers werden naar
een in de buurt gelegen woning vervoerd
waar twee ontboden geneesheexen over*,
brenging naar het ziekenhuis noodzaken
lijk achtten.
Eén der gewonden, een zekero "Waube
uit Sittard, bleek hcrscnschulding te heb
ben gekregen, terwijl hij tevens eon heen
had gebroken. De ander, de spoorwegar
beider Baggen uiit Sittard, had oen arm
gebroken.
Beiden zijn later naar hun resp. wonin
gen vervoerd.
De motorrijder, die op de duo zijn echt-
gienoote meevoerde, kwam er zonder ern
stige verwondingen af.
Auto cmjjesiagsn.
Een auto, waarin zich vier personen
bevonden, is Maandagavond tusschen
Utrecht en Maarssen met groot© vaart to
gen een boom gebotst en omgeslagen.
Drie passagiers werden ernstig gewond
Eén hunner bad een sleutelbeen gebroken
Ü9 vierde was in een sloot terzijde van
den weg terecht gekomen en werd spoe
dig op het droge gebracht.
De vier heer en verkeerden allen onder
invloed van sterken drank.
De ontsporing van de tram naar
Scherpenzeel.
Omtrent do ontsporing van do expre£>
tram TilburgScherpenzeel, die Zon^' i-
morgen heeft plaats gehad (zio 2de blatl)
vemednexi wij' nader:
Genoemde tram maakte deel uit van
twee extra tramtreinen met bedevaart
gangers van dè R.-K. Werk!i©den-Proces-*
aie van Tilburg en omstreken naar 0. L.
Vrouw van Scherpenheuvel. De bedevaart
geschiedde onder leiding Eerw.
Geestelijken der St. Anna-Parochie.
Met den achtersten tramtrein, (lie uit
een 8-tal wagens bestond on waarin cir
ca 250 personen hadden plaats genomen,
heeft ie ongeveer half tien nabij do Rae-
volsche brug te Raovel het ongeluk plaats
gehad. Na het oprijden van genoemd©
brug moest een vrij steil© belling worden
afgereden, welke eindigt in een bocht D©
