15e Jaargang.
WOENSDAG 4 JUNI 1924
No. 4476
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
BU9TENLA5SD
ss-sijfcs®.
he~' d°
Be ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Lelden 19 eent per week 12.50 per kwartaal.
Bg ome Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaaL
Franco per post 2.9S per kwartaal.
Het Gefllnstreerd Zondagsblad is voor de Abonnee ver.
knjgbaar tegen betaling van 60 ot per kwartaal, bij voor-
nitbetaling. A&onderbjke nnmmers 5 ct, met GeïUustreerd
^ondagsblact 8 ct.
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 a POSTBUS No. II
OH nummer bestaat net twee
bladen.
De socialisten niet!
t e
•Het Seniorenconvent van de Tweede Ka-
pier heeft zich gewend tot de verschillende
fracties, om ia verband met den slechten
toestand van 's Lands financiën, van den
eersten dezer maand 5 procent van de scha
deloosstelling voorloopig aan het Kijk af te
staan. De Ohr. Hist. Kamerleden stonden
reeds 10 pet. af, terwijl naar verluidt de
lAntirev. ook van de 5 pet. 10 zullen maken
Van deze daad gaat moreele kracht uit,
(Al is het natuurlijk jammer, dat ook in dit
geval de Uniformiteit tot onbillijkheid
leidt!
Alle partijen, die in de Kamer zijn ver
tegenwoordigd, zijn op het verzoek van bet
Seniorenconvent ingegaan, behalve twee.
En het merkwaardigste is, dat de twee
partijen, die in deze van zoo weinig ge
meenschapszin blijk gaven, juist die zijn.
welke hc.t altijd van de daken schreeuwen,
dat zij de menschen zijn, die niet besmet
kunnen genoemd worden door bet gif van
egoïsme, kapitalisme en mammonisme, te
[weten de S D.A.P. en da Communisten
Nu wordt natuurlijk onmiddellijk van
genoemde zijde ons tegengeworpen, dat
men niet wil meedoen aan deze daad van
zelfopoffering, omdat men daardoor als 't
ware de door de Regeering voorgenomen
salarisvermindering zou sanctioneeren!
Eerstens, mag redelijke twijfel worden
gekoesterd, of de S.D.A.P. het meent, dat
er geen, volstrekt geen salarisvar-
mindering zou moeten plaats hebben. Men
denke b.v, aan hetgeen de sociaal democra
tische wethouder Wibaut in Amsterdam
met het gemeentepersoneel van plan is.
En, vervolgens, wat voor 'n sanctie van
regeeringsmaatregelen voor anderen zou
e.r in zoo'n besluit liggen? Ons dunkt: geen
enkeleEn zeker zou 5 pet. korting op eigen
schadeloosstelling niet sanctioneeren een
aftrek van 10 pet., IK pet. of meer op an-
•tetf'UH.JnaJtêev.te.
Neen, ondanks alle mooie,verbloemende
redeneeringen, staat ook hier we,er voor
ons het dorre feit, dat de geschiedenis van
iederen dag rondom ons te zien geeft: Men
wil niet geven, omdat met bet geld liever
in den zak houdt!
Waar ..Het Volk" en heel de socialisti
sche pers steeds trachten en het er op
aanleggen om den materieelen welstand van
anderen, van de „bourgeoisie", te maken
tot een voorwerp van jalousie daar
zullen zij nu, naar onze meening, wel weer
ook zelf de vruchten van'die tactiek moe
ten plukken; de weigering van de S.D A.P.
om het bedoelde offer aan de gemeenschap
ta brengen, zal, dunkt ons, in de partij wel
wat critiek ondervinden. En, zooals gezegd,
is die critiek in dit geval gegrond.
Duitschland.
De Kabinetscrisis.
De onderhandelingen met de
Duitseh-nationalen weer
mislukt.
De onderhandelingen met de Duitsch-
nationalen over hun toetreden tot de re
geering, zijn gisteren voor de derde maal
mislukt.
Gisteravond om 7 uur zijn de fracties
van de midden-partijen bijeengekomen,
v om een definitief besluit te nemen over de
vorming van een midden-kabinet met dr.
Marx als rijkskanselier.
Terwijl de Duitsch-nationale fractie
nog vergaderde, werd aan de pers een
medcdeeling gedaan, waarin gesproken
wordt van vijf Duitsch-nationale eischen
«n wel in zake de afwijzing van de conti
nuïteit van de huitenlandsche politiek, de
opheffing van de coalitie in Pruisen, de
kwestie van de valorisatie, de schuld
vraag en het gehcele politieke program.
Deze mededeeling is echter later door
het fractiebestuur tegengesproken en her-
ïoepen, wat echter niet wegneemt, dat de
ÏHiitsch-nationale bladen haar toch publi-
ceeren. Blijkbaar bestaat er een ernstig
meoningsverschil lusscken de radicale en
gematigde Duitsch-nationalen en bet
schijnt, dat deze verklaring in zake de vijf
eischen slechts is gelanceerd, om besluiten
achter do coulissen te verhinderen.
Bij de besprekingen met de midden
partijen kwamen de Duitsch-nationalen
,.op hun oude eischen terug; zelfs kwam
iue candidatuur Von Tirpitz voor het rijks
kanselierschap weer op het tapijt. De de-
i ïnocraten verklaarden daarop voor hunne
V fractie de onderhandelingen voor geëin-
fl-igd en liet centrum sloot zich hierbij aan
Hoewel de Duitsohe Volkspartij nog
pen definitief besluit genomen heoft, ia
toch reeds aan dr. Marx medegedeeld, dat
de Duitsche Volkspartij zich vóór de coa
litie van de midden-partijen zal verkla
ren, aangezien nu duidelijk ia gebleken,
dat het mislukken der onderhandelingen
aan de Duitsch-nationalen te wijten is.
RIJKSKANSELIER MARX BLIJFT AAN
Het oude kabinet terug.
Hedenmiddag regeerings-
verklaring.
De Rijkspresident heeft gisteravond den
Rijkskanselier dr. Marx in zijn ambt
bevestigd en op diens voorstel ook de an
dere Rijksministers in hun functies ge
handhaafd.
Het nieuwe ministerie ziet er dernalve
precies als het oude uit, zoodat alleen de
post van minister van Justitie onbezet ia
Het zou in de bedoeling liggen heden-
midden om 5 uur in den Rijksdag de re-
geeringsversklaring af te leggen.
Uit Wurtemberg.
Vorkiezing van een staats-
presi dent.
In den Landdag werd de leider der Bur
gerpartij (D.-nationaal) Badille met 44
van do 77 stemmen tot staatspresident
gekozen.
In de regeeringsverklaring protesteer-
do de nieuwe staatspresident tegen „de
leugen van de schuld aan den oorlog en
hij verklaarde, dat do Wurtombergsche
regeering alles zou doen om te bewerken,
dat de Duitscho natie het haar beloofde
maar onthouden zelfbeschikkingsrecht zou
krijgen en dat de „Kriegsschuldfrage
aan een onafhankelijk internationaal ge
rechtshof zou worden onderworpen. De
regecring verzet zich niet tegen de mede
werking van Duitschland aan den weder
opbouw van Europa, maar wel tegen de
overmatige aan Duitschland gestelde
eischen. Zij acht het deskundigen-rapport
een geschikt punt van uitgang voor de
vaststelling der Duitsche leveringen.
De Duitsche Rijksbank.
Do voorbereidende werkzaamheden van
de commissie voor de organisatie der
Duitsche rijksbank rijn Maandag te Pa-
"plat toW MÏÏmtg to Parijs baareer
ste zitting.
Een communisten-proces in het
bezette gebied.
communisten, die propaganda
laan en drio soM 4oor twee
FraMChe en "wee Duitscho advocaten vex-
rechtbank M ^j-
protest <le zaal ZltÜng
tot hedenmiddag werd ver 0
De communistische agitatie.
Een belangrijke arrestatie.
Hij zou de mihtaijo ^1Adadige om-
lij op zich. nemen en - „g^eim-
slag genomen door den
Tegen den
S^^^o^aadutt.
gevaardigd.
Frankrijk.
aan Léon ogramma van ac-
decbng oe goedkeuring van het
S™de«nd^^té van d^^dicaal-socia-
listische partij zal on van dat
■Wij hebben reeds een resume van
program gegeven.
S^°deZtit^andsche ^üek betreft
ó)n wij ^'^^önSl^schen de
tte TOde S hecht worden, zoodra
ffiü? Sa habenZ
M^C alag ot het Internationaal
^Wif"'de normaio betxekktogen
mot Rusland hersteUen
zonder eenigo bijgedachte het pia
^ff'hot oog 05 den huldigen toestel
ASStaA ftaan wijI nood-
«McSen^Uhor-
OE ADVERTENTIEPRIJS Bt>J RAAGT
O e wo no advert ontlön 30 oent per rogok
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het
a dubbele van het tarief berekend. 8
Kleine advertentiën, van ten hoogste 80 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, hunr en var»
hunr, koop en verkoop f0.50a
ecbiod ™trStoen,ietï"0X1iikdI'et Roer"
rapport der eIperu .da m hel
ajn vastgesteld en in P^den
aan internationale nrum' 8*8OTea
"grt «ün deze l0 ieCen WC'ke ie"
fo on'vv^pe^^^» «mtroio over
teren in hoofdzaak donr h«! verz&~
den Volkenbond en i °Pfreden van
beid tot opCL V? ^€Stie der
tioverdragen, welke nnT011 door
den Volkenbond
De 5'riid ,eoen «Werand.
Gisi -jj Ta" den Senaat
rand. r
"gauche dG.mocr'»fi/Tiif\»» v
Portij van den Senaat beef, slerhsto
aangenomen, ongeveer ®oüe
dm, welke do linkerrtidf aan
heeft aanjenomen. Kamer
}esenwo^digaej3™nd^nl hehben de ver-
Union Héblicaine on Ti,, Tan de
moties aangenomen Wa-rin° rer"1hlicainc.
wordt tegen olie inirenk
ian het mandaat <Ui a en duur
vergaderinjj nan aèn T, de müonale
hliek is toevertrouwd. d« repu-
Ziin aft roden verwacht.
Icrand zo^r^Jr'dcr^11^!-^ dat Mü~
^aken, zal toc^ev .V a ®°c"lIlJt,iedcn f0
Herrto't te stoflen ah ci'ah' door
formatie wordt amen- ?.TOOr iabinels-
worden genoemd Pain'levf
Engeland.
Te3e" den Sla-, nhandel
tuig TsSSlre-.hróeuovofvi :t
sche wateren is vertrokken om een einde "te
maken aan den slavenhandel die tusschen
heeft 6 en Afrikaanscho kust plaats
De aanwezigheid van snelle oorlo-s-
aarhngen, waarbij zich nog Fransche en
itanaansche zullen voegen, zal, r.aar men
rerwacht, repressief werken.
Oostenrijk.
De aanslag op dr. Seipel.
Hoop op volledig herat el
Op grond van het gisteravond laat plaats
gehad hebbende onderzoek, krijgen de be
handelende geneeshoeren van dr. Seipel
thans den indruk, dat, indien zich geen
complicaties voordoen, op volledig herstel
tan worden gehoopt. De crisis is echter no»
niet overwonnen. Hot projectiel bevindt
zich, hetzij in bet longweefsel, of, het
geen waarschijnlijker is, in de rugzijde
van do borstkas. Aan een operatie valt
voorloopig echter niet te denken.
Hongari!e.
Onrechtmatige teeëigening van land?
He „Morgen Ztg." maakt melding van
een groot schandaal in Hongarije, dat
door don algemeen» hoogen commissaris
dor mogendheden «uj het licht zou zijn
gekomen. Het schandaal heeft betrek
king op de z.g. „Helden-bezittingen", d.z.
landerijen, die na verbeurd verklaring der
groote landgoederen waren toegewezen
aan personen, die zich in den oorlog ver
dienstelijk hadden gemaakt. Hot is den
ïoogen commissaris hij onderzoek geblo-
ken, dat tal dezer hoeven zijn geschonken,
aan personen, dio nimmer aan het front
geweest zijn of zelfs in 't geheel niet als mi
litair hebben gediend en dat -vele der
begiftigden blijkbaar alleen zulk een be
zitting hebben gekregen omdat rij be
vriend waren met hooge regeeringsperso-
nen. De vleugel-adjudant van d0 rijksbe
stierder, majoor Magas Hazv, verkreeg op
die wijze 1000 jök land. Ook Horthy zelf
zou een groote hoeveelheid land in de na-
hijheid van zijn bezitting in Kendercs
men fin beslag hebben geno-
Naar blijkt heeft do boogo commissaris
er op gewezen, dat naar zijn inzicht een
dergelijk omgaan met het grondbezit on
toelaatbaar is, en bovendien een inbreuk
vormt op het vredesverdrag. De groote
bezittingen, die door verbeurdverklaringen
aan den staat zijn gekomen, belmoren te
worden verkocht en niet te worden wegge
schonken. i
Italië
Een' fascist doodgeschoten.
In do wijk Trausterere te Rome heeft
een koopman, een militant lid dor constitu
tionele oppositie, bij een gevecht, dat we
gens politieke oneenigheden ontstaan was,
den chef van de fascistische „militia" door
een revolverschot gedood.
Albanië
De opstand in Albanië.
De hoofdstad door de
nationalisten bezet
Naar gemeld wordt is Tirana door de
nationalisten bezet; de regeeringstïoepen
zijn verslagen.
Volgens berichten uit Belgrado vechten
te Skoetari 1700 opstandelingen tegen 300
gendarmes en 400 vrijwilligers. Gemeld
wordt dat de commandant der gendar
merie is gedood.
De regeering afgetr e d e n.
De „Daily Tel." meldt, dat de Albanee-
sche regecring is afgetreden.
Roemenië.
Ds ramp bij Boekarest.
„Een verloren veldsl a g".
De correspondent van de „Manch.
Guard." te Weenen verneemt (in tegen
stelling met andere berichten, waaruit
zou volgen, dat bet gebeurde niet zoo heel
veel betcekende) uit Boekarest, dat het
geen door de ramp aan zware munitie enz.
verloren is gegaan buitengewoon groot is.
Het vermelde arsenaal was de grootste
munitie-opslagplaats van Roemenië; gra
naten van het zwaarste kaliber evenals een
groote massa projectielen voor handvuur
wapenen, een en ander slechts enkele we
ken geleden uit de Skoda-fabrieken in
Tsjecho-Slowakije ontvangen, zijn ver
nield. Het is zeer natuurlijk, dat in ver
band met de spanning met Rusland ge
dacht wordt aan een communistisch com
plot. Vier en twintig uur vóór de cata
strofe heeft de minister van oor'og, Mar-
darescoe. in het parlement verklaard, dat
Roemenië thans gereed was voor alle ge
beurlijkheden.
Een neutrale militaire autoriteit, die
juist uit Boekarest kwam, opperde te
genover den correspondent de mogelijkheid
dat het zeer gemakkelijk ontbrandbare
kruit, hetwelk in Roemenië gebruikt
wordt en dat tijdons den oorlog vele fata
le ontploffingen veroorzaakte, de indirec-
ta ooiv.aak^kan i in geweest van den groo-
van een verloren veldslag.
Rus'an!\
Trotski's rede op het Sovjet-Congres.
Demccrderheid niet voldaan
Volgens nadere berichten uit Moskou
heeft 'de rede, welke door Trot-ski op hot
Sovjet-rcngres is gehouden, de meerde -
held der congres-leden met y0^^
Deze koelo houding van het congres
moet worden toegeschreven aan het lei
dat Trnüki zijn optreden in Decendier ld
verdedigde. Vooral de sprekers uit de pro
vincie oefenden critiek uit op diens ver
klaringen, welke zij als onduldo ,k en.
voor twee uitleggingen vatbaar. uaiu. .1
den.
China.
Ü9 vrijgelaten zendelingen.
Omtrent do door een Chincesche bende
gevangen genomen, doch weder vrijgela
ten zendelingen wordt nog bet volgende
mDe'zedelingen Jaffr.17 en dr. Millir kwa
men heden in uitermate verwaarloosden
toestand to Woochow aan. Do handle ten
haddon hun alles ontnomen en m
slechts onkelo oude handdoeken om hun
lichaam medo te bedekken, gelaten. Ged
rende vier dagen en vier nachtem lmd
den zij zonder één uur rust te nemen, ge-
Con Zij waren in het hez.t van een
brief waarin de bandieten voor do nog
gevangen gehouden. Engelschen_Carneen
Ray oen losprijs eischen van O lp
sterling, alsmede 10(1 revolvers, 1000 ge
weren en 13.000 patronen.
HET VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
De onderhandelingen met de Duitsch*
nationalen weer mislukt Marx blijft mei
het oude kabinet aan.
Een Duitsch-nationaal tot staatspresl'
dent van Wiirtemberg gekozen.
De positie van Millerand wordt hachelijk
Men verwacht algemeen zijn aftreden. Al»
zijn opvolger worden Painlevé en Dou-
mergue genoemd.
De Albaneesche opstandelingen hebben
Tirana ingenomen. De Albaneesche regee
ring is afgetreden.
BINNENLAND.
Gepubliceerd wordt hot antwoord van
den Minister van Justitie op de vragen
van het Kamerlid Oud in verband met het
niet toelaten van een meester in de rechten
als advocaat en procureur bij de rechtbank
to Rotterdam.
De heer W. C. J. J. baron van Voorst
tot Voorst, heeft onslag genomèn als lid
van Ged. Staten van Zuid-Holland.
De Minister van Waterstaat is van
meening dat, indien de ontvangsten niet
tegenvallen, tegen 1 Juli 1925 een onge
veer sluitende rekening bij de Ned. Spoor
wegen niet is uitgesloten.
De behandeling var» de Lagsr-Onder-
wijs-wet in de Tweede Kamer (Staten-Ge-
neraal).
LEIDEN.
Tot hoogleeraar in de Duitsche taaj en
letterkunde aan de Greningsche Universi
teit is benoemd J. M. N. Kapteyn, lector
aan de Universiteit te Leiden.
glNKEKLA^B
R.-K. STAATSPARTIJ.
Op de ter Bondsvergadering de vorige
week verzonden telegrammen rijn door
den Bondsvoorzitter do navolgende ant
woorden ontvangen:
Dankbaar voor betuigde gevoelens
smeeken wij Gods zegen af over Uwe zoo
hoogst gewichtige vergadering, welke,
naar Wij hopen, zal brengen de absoluut
noodzakelijke één© R. K. Partij.
AARTSBISSCHOP.
Hare Majesteit de Koningin dankt U
voor het Haar gezonden telegram en de
daarin uitgesproken gevoelens van trouw
en aanhankelijkheid.
Adjudant van Dienst,
ELLEMEET.
INTERNATIONAAL
EUCHARISTISCH CONGRES.
(Officieel).
Het Comité voor Godsdienstige Plechtig
heden deelt mede, dat Z.D.H. Mgr. Hop
mans, Bisschop van Breda, niet Donder
dag 24 Juli, maar Vrijdag 25 Juli zal
pontiflcceren in de parochiekerk van 0. L.
7.™ AltUddurendcn Bijstand. Ook zal
O l.1"-1. Beraing. Bisschop van
SS l" Plechtige Pontificale H.
ters die tijdens het Congres^varï1'tijd 4a
plaats van Mislezen willen verzekerd zijn,
zich zoo spoedig mogelijk, om teleurstel
ling te voorkomen, op te geven aan den
voorzitter, pastoor Van Kersbergen. Da-
costakade 10, Amsterdam.
Vergoeding van Kamerladen.
In aansluiting op het bericht omtrent
bet laten vervallen van 5 procent van
het salaris der Tweede Kamerleden, ver
dromen wij nog, dat de leden van de A.-R.
Kamerfractie besloten hebben om 10
procent af to staan. (De C.-H. hebben
reeds 10 procent afgestaan).
Ged. Sialen van Zuid-Holiand.
Baron van Voorst tot Voorst
neemt ontslag.
Naar de „Resb." verneemt, heeft de
heer W. G. J. J. baron van Voorst tot
Voorst, lid van Ged. Staten van Zuid-
Holland, op medisch advies als zoodanig
ontslag genomen. Hij blijft echter lid van
de Prov. Staten.
Vragen van Kamerleden.
De financieele toestand van
Oude Pekel a.
Op vragen van liet lid van do Tweede
Kamer, den heer Boon, omtrent het tref
fen van voorzieningen in verband met
den financieelen toestand der gemeente
Oude Pckela, heeft de minister van bin-.
nenlandsche zaken en landbouw geant
woord:
Uit de gegevens, die het gemeentebe
stuur van Oude Pckela heeft verstrekt
aangaande den financieelen toestand, is
het niet mogelijk gebleken, een duidelijk
beeld zich te vormen van dien toestand.
Daarom is, toen op andere wijze geen vol
doende klaarheid was te verkrijgen, in
overleg met den minister van financiën
een onderzoek Ier plaatse gelast door
den accoutantsdienst der rijks directe be
lastingen.
In handen van dien dienst zijn allo
stukken gesteld, zooclat op de vragen, wel
ke do adviezen van Gedepuleerdo Staten
raken, reeds uit dezen hoofde thans geen
antwoord kan worden gegeven.
Het door den accountantsdienst uit te
brengen rapport zal, naar de ondergclee-
kendo zich voorstelt, den grondslag vor
men voor de beantwoording van de vraag,
of en tot welk bedrag do gemeente buiten
gewonen Rijksonderstand behoeft.
De spoedige afdoening van dezo aange
legenheid wordt zoo ver mogelijk bevor
derd.
Het ni e t-1 o e 1 a t o n van een
meester in de rechten als
advocaat en procurour.
Op de vragen van den heer Oud betreffen
de wijziging van art. 5b van heb Reglement
van orde en discipline voor de advocaten
