15e Jaargang. VRIJDAG 18 APRIL 1924 No. 4438 3)e£cidócli^Sou^ömt peABONNEMENTSPRIJSbedraagt bi] vooruitbetaling iVoor Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaal. Bij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal. JTranco per post t 2.95 per kwartaal. Pet Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné'a ver krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen II. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT, ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone adverlentign 30 eeni per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het m dubbele van het tarief berekend. s Kleine advertentiënf van ten hoogste 80 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver huur, koop en verkoop 10.50. ■Dat nummer bestatrf uit drie bladen. V Rome en Rusland. Neen, lezer, bet gaat hier niet over di plomatieke onderhandelingen tusschen Sovjet-Rusland en het Vaticaan. Wij ko men tot de hier neergezette combinatie door het Communistisch Congres, hetwelk dezer dagen te Rotterdam is gehouden. Naar aanleiding daarvan merkt Het Vaderland in een artikel o.m. op Merkwaardig is do uiting van den heer Wijnkoop, dat men weer tot el kaar moet komen, niet omdat men elkaar zoo liefheeft, zulke flauwiteiten laat men gaarne aan de S. D. A. P. over, maar omdat de Executieve eene ijzeren discipline eischt,*en, hod af- keerig de leider der Nedeiiandsche politieke communisten ook is van dé Roornsch-Katholieke kerk, ook hij heeft zijn: Roma locuta causa finita, mits men voor Roma, Russia in de plaats zet. Men kent het gezegde: Roma locuta enz. 'Als Rome heeft gesproken, is het geding beslist, is de kwestie opgelost, is de zaak uit. De Katholiek laat bij een mee- ningsverschil aan Rome gaarne het- laat ste. het beslissende woord. Welnu, wat Rome in deze is voor den Katholiek, is Rusland voor den Com munist. En ..Het Vaderland" knoopt daaraan onmiddellijk de volgende hatelijkheid vast: In hoeverre Rusland deze macht verkregen heeft op vrij geboren en in vrijheid opgegroeide Nederlanders door den geldelijken steun aan de partij verstrekt, zou alleen beoordeeld kunnen worden door hem, die inzage kreeg van hare boeken. In tusschen, we behoeven wel voor geen Katholiek, voor geen verstandig mensch te wijzen op het hemelsbreed verschil tus schen een gehoorzaamheid van den Ka tholiek aan Rome en een onderwerping van den Communist aan Rusland!tus schen het onderdaan zijn van den Paus en het volgen van 'n Lenin of Trotzky e.d. Dat verschil is even. groot als het ver schil tusschen het communismo van Wijnkoop c.s. en het communisme der Roomschen in de eersto Christentijden, die leefden in een vrijwillige gemeenschap van goederen, zooals wij lozen in Hande- liugen II: „En allen, die geloofden, wa ren hijeen, en hadden hlle dingen gemeen, en zij verkochten hunne goederen en have en verdeelden deze aan allen, naar dat elk van noodo had" Dit vrijwil lig afstand doen van persoonlijk bezit, gedrongen door de liefde, dat Chris telijk communisme dier eerste Room schen wat anders Hebben de commu nisten onzer dagen er van dan den n a a m? Bij hen wordt immers ten eenenmale gemist de ware naastenliefde! We heb ben kunnen constateeren, hoe zij elkander op het Rotterdamsch congres uitscholden voor schurken en ploerten' Rusland is in meer dan een opzicht 'de aap van Rome. BU9TEHLAMD De Rapporten der Deskundigen. De ccminissie van herstel. Een éénparig besluit. Do Commissie van Horstel heeft gister middag te Parijs een officieele bijeen komst gehouden. Als hoofdpunt stond een onderzoek van het Duitsche antwoord op de agenda. De gedachlenwisseling inzake de toepassing van de conclusies der experts laat een al ge heele overeenstemming in de commissie Verwachten. Nader wordt door Havas gemeld, dat de Commissie van Herstel eenparig heeft be sloten: 1». Acte te nemen van het antwoord van Duitschland, waarbij dit land zich aansluit bij de conclusies der experts. 2. Binnen de grens harer bevoegdheden de conclusies der rapporten goed tö keu ren en de methodes daarin aangegeven te aanvaarden. 3e. De rapporten officieel aan de be trokken regeeringen toe te zenden, en haar de conclusies aan te bevelen, daarbij de aandacht vestigende op de competen tie derzelve, met het doel de volledige uit voering der voorstellen te bespoedigen. 4e. Duitschland te verzoeken, zoo spoe dig mogelijk aan haar voor te leggen de wetsontwerpen en de decreten, waardoor de algeheele uilvoering dor plannen wordt gewaarborgd, en te benoemen haar verte genwoordigers in de Commissie voor de organisatie der spoorwegen en de hypo thecaire belasting der industrie, v 5. De leden van de verschillende organi satie-commissies aan te wijzen, wier be noeming hij de C. v. H. berust. 6e. De maatregelen voorbereiden, wel ke haar in het rapport-Dawes ter alge heele uitvoering worden opgedragen. Het Italiaansche standpunt. Mussolini heeft met de Italiaansche ge delegeerden in de experten-commissie de aangeboden rapporten bestudeerd en con stateerde met voldoening, dat de beginse len waren toegepast, waardoor de Italiaan sche politiek -het herstelprobleem wil op- ssen. Nadat vastgesteld* was, dat do verrichte werkzaamheden een redelijke voorberei ding voor de oplossing van het vraagstuk bieden, werd een beslissing genomen over de houding, welke Italië hij het verder verloop der kwestio zal aannemen. Volgens een telegram uit Rom9 aan het „Berl. Tagebl." ligt het in do bedoeling van Mussolini pogingen in het werk te stellen om Engeland over te halen tot een krachtigen gemeenschappelijken stap met Italië teneinde een ontruiming van het Roergebied te verkrijgen. Duitschland. Een nieuw sabctageproces. Voor den krijgsraad te Mainz dient een proces wegens ernstige sabotage en spion- nage. Er zijn 32 beklaagden, waarvan er 10 zijn gevat, terwijl zij in het bezit wa ren van de overtuigingsstukken als wa pens, ontplofbare stoffen, enz. De zitting wordt gehouden met gesloten deuren. De sociale slrijd. Uit de metaalindustrie. De metaalbewerkers te Mannheim heb ben de scheidsrechterlijke uitspraak voor de metaalindustrie van de hand gewezen, zoodat een uitsluiting vermoedelijk onver mijdelijk is. Bij de Berlijnsche verkeersmiddelen. Nadat het personeel der Berlijnsche ondergrondsche spoorlijn zich eergisteren met een meerderheid van X vóór de sta king had verklaard, is gister besloten het werk Zaterdagmorgen neer te leggen. De staking op de Hamburgsche werven. De staking op de werven te Hamburg, welke eenige weken heeft geduurd, is bij gelegd. Het werk wordt na Paschen her vat. Bevelen lot arrestatie van vooraanstaande communisten. Het staatsgerecht ter berscherming van do republiek te Leipzig heeft tegen een aantal leden van het hoofdbestuur van de communistische partij hevelen tot arresta tie uifgevaardgid, o.a. tegen de vroegere communis lischen Rijksdagafgevaardigden Koenen, Remmele, Stoecker, Fröhlich en den vroegeren Saksischen minister Bran dier. De Rijksdagverkiezingen. Max Hölz no. 1 op de lijst der communisten. Het hoofdbestuur van de communisti sche partij heeft besloten, Max Hölz, dde vooral bekend is gewordentijdens den communistischen putsch in midden- Duitschland, als no. één te plaatsen op de candidatenlijst voor de Rijksdagverkie zingen. Hölz is indertijd tot levenslange gevan genisstraf veroordeeld en zit thans in het tuchthuis. Deze candidatuur geeft een idéé van den nieuwen koers in de commu nistische partij, die na het jongste in het geheim gehouden partijcongres geheel onder invloed van den linkschen vleugel is gekomen. Het eenige bezwaar tegen zijn candidatuur ia intusschen, dat hij indertijd, behalve tot tuchthuisstraf ook tot eerverlies is veroordeeld, zoodat hij niet verkiesbaar is. De post van Justitie wordt niet meer bezet. De afgetreden minister van Justitie, Emminger, zal voorloopig geen opvolger krijgen. Zijn ambt zal althans tot de ver kiezingen worden waargenomen door den rijkskanselier. Frankrijk. Belasting voor vreemdelingen. Een permis de sójour noodzakelijk. De Parijsche gemeenteraad heeft thans het voorstel inzake het heffel eener be lasting van te Parijs verblijvende vreem delingen aangenomen. Indien een buitenlandsch bezoeker lan ger dan 48 uur te Parijs vertoeft, moet hij een permis de séjonr aanvragen, waar voor een bedrag van 20 francs zal worden t. Dit permis zal vier maanden geldig blijven. Blijft de bezoeker langer dan vier maanden, dan moet bij zich van een identiteitskaart voorzien, welke thans reeds verplicht is voor de aldaar gevestig de buitenlanders. Deze kaart zal evenwel voortaan 50 francs inplaats van 20 francs kosten. Een Fransch—Jocgo Slavisch Verbond. In Mei te verwachten. De correspondent van de „Matin" te Belgrado meldt, dat hij uit geloofwaardige bron vernomen heeft, dat, bij gelegenheid van het bezoek der Joego-Slavische sou- vereinen aan Millerand in Mei a.s. een defensief verbond tusschen Frankrijk en Joego-Slavië gesloten zal worden. Engeland. De Liberalen en de Labours. Misnoegen over de leiding. Zooals men weet beslaat er onder -de liberalen in Engeland misnoegen over het feit, dat de Lahourregeering, die toch al leen regeeren kan met den steun der libe ralen, zoo in 't geheel geen rekening schijnt te houden met de wenschen der li beralen. Dat Mac Donald aldus de liberale partij kan negeeren, wordt geweten aan do slappe leiding van Asquith. Leider van de oppositie is lord George. Volgens den parlementairen medewer ker van de „Daily Tel." is de stemming in de liberale partij (hans wat rustiger De leden weten thans, dat de eerste gelegen heid na de -bijeenkomst van het parle ment zal worden aangegrepen om een be slissing te nemen betreffende de houding der partij tegenover de labourregeering en in liberale kringen heeft men den in druk, dat zich in verband hiermede po litieke gebeurtenissen van den eersten rang zullen voordoen. Densmarken. Leger-inkrimping in Denemarken Grooto plannen van het k a b i ne t-S-t auning Volgens een bericht uit Kopenhagen is het nieuwe kabinet-Stauning voornemens een plan tot zeer belangrijke inkrimping van het leger op te stellen. Voorts zal een nieuw minderheidsver drag betreffende het Noord-Sleeswijk- sche grensgebied met Duitschland geslo ten worden. Polen. Hoe het toegaat in de Poolsehe gevangsnissen. „SIechts" 500 gevallen van folteringen in één jaar. De correspondent van de „Frankf. Z." to Warschau deelt het volgende mede over wantoestanden, die in het Poolsehe ge vangeniswezen heerschen en waaruit blijkt dat in de Poolsehe gevangenissen nog wordt geranseld en gefolterd als in den Russischen tijd. In het algemeen schijnen de toestanden iu de gevangenissen in het oostelijk en zui delijk deel van het land met alle beschrij ving te spotten. Eenigcn tijd geleden ver scheen in een Poolsch blad een bericht over de geweldige overvulüng van de Gali- cfscrhe gevangenissen, over de vuilheid en de slechte voeding, maar reeds den vol genden dag wist hetzelfde blad te berich ten, dat aan al die misstanden reeds een eind was gemaakt een spoed, welke nieuw is in Polen bij liet opheffen van ver keerde toestanden, zoodat het dan ook veel waarschijnlijker is, dat liet blad van hoo- gerhand op de vingers is getikt voor zijn onvaderlandslievend optreden. Dezer dagen heeft de Oekrajiensche af gevaardigde Tsjroezki iu de volksvertegen woordiging den dood ter sprake gebracht van Olga Basseraba, weduwe van een aan het Italiaansche front gesneuvelden Oekra- jienschen ingenieur, welke vrouw als spion gevangen zat. Volgens de rapporten van de politie was deze gevangene op een morgen dood in haar cel gevonden (zij zat te Lem- berg); zij bad zich opgehangen. In de regeeringspers verscheen een stroom be richten over baar vrecselijko spionnage- daden, hetgeen wel eenig wantrouwen moest wekken in het andere kamp. De in- terpellant heeft nu medegedeeld, dat de doode met merkwaardigen spoed is be graven en dat haar familie eerst daarna van baar dood op de hoogte is gebracht. Maar tevens vertelde hij, dat het lichaam van de doodo volgens constateering door een vrouwelijke medische studente, met bloedige striemen bedekt was, zoodat bet er allen schijn van had, dat de ongelukkige in de gevangenis was doodgeranseld. Twee soc. hebben nog interpellaties in gediend over een paar andere gruwelijke gevallen van folteringen in do gevangenis. Het eerste gold een arbeider, die op een station een koffertje gestolen zou hebben en in de gevangenis tot bloedens toe ge- geeseld zou zijn om hem een bekentenis af te persen. De man werd in de ijzers ge slagen en in bijzijn van superieuren ge ranseld. Zestion dagen heeft de mishan delde dientengevolge in het ziekenhuis ge legen. In het tweede geval is het slachtoffer een student, wien een commissaris van politie met alle geweld mededeelingen wilde ontlokken over een communistische actie, waarvan de student beweerde niets te weten. De arrestant werd herhaaldelijk geranseld; als hij het bewustzijn verloor, werd hij met behulp van een koud bad bij gebracht, waarna de ranselpartij weer be gon. Zelfs werd hij sterk geölectriceerd. Eenige dagen werden deze folteringen voortgezet; ook liet men hem twee dagen hongeren," alles echter te vergeefs. De hoogste chef van de politie heeft deze verontschuldigd met de verklaring, dat hij deze folteringen excessen achtte, die zelden voorkwamen. In Polen zijn 60.000 politie beambten. in het vorige jaar zijn „maar" 500 van zulke excessen gemeld, in 400 ge vallen is streng gestraft. Men heeft, zoo verzekerde hij verder, vele analfabeten moeten aannemen als politiebeambte en 't is moeilijk dezen lieden de noodige kennis van de wetgeving bij te brengen. Waarbij do correspondent er op wijst, dat het in derdaad. moeilijk kan zijn de Russische methoden bij het lagere personeel eruit te krijgen, maar hier betreft het hoogere ambtenaren, die de kwellingen als iets heel gewoons beschouwden, terwijl het boven dien meer dan waarschijnlijk is, dat die 500 gevallen van excessen slechts degens waren, die het publiek ter oore kwamen Rusland. De geweld-poliiiek. Steeds nieuwe arrestaties. Er heerscht wederom een ware orgie van arrestaties en executies. Wij maakten in de afgeloopen weken van een enkele reeds melding. Hier volgt een serie, waarmede opnieuw het bewijs geleverd wordt, hoe de bolsjewistische geweldpolitiek op onrust en agitatie is geënt. Te Kutais heeft de befaamde Ogpu (het politieke departement ter bestrijding van contra-revolutie) de gebeele commissie der •Transkaukasische menschewiki gearres teerd, terwijl te Tifles het uitvoerend- comité der democratenpartij in de gevan genis is geworpen. Te Moskou zelf worden vooral de mannen der Vep vervolgd. In het distriet Kieff heeft de Ogpu 212 „bandie ten" achter slo.t en grendel gezet. Arresta ties op groote schaal hadden ook plaats te Zitomir en Nicalaieff, in welke laatste stad 7 der arrestanten al ter dood zijn veroor deeld. Te Simferspel staan 19 vroeger tsaristi sche gehéime agenten terecht. Te Rostoff a.d. Don zijn 4 leden van liet z.g. „witte masker" en 'n tsaristisch ex-agent tot exe cutie veroordeeld. Het gerechtshof van Gharkoff veroordeelde 4 leden va® het „op standelingen comité" ter dood. Do „Prawda" deelt voorts mede, dat ook in Oekraine een geheel net van econo mische spionage is ontdekt en het blad voorspelt talrijke aanhoudingen. De toestand in Rusland lijkt ons voor alsnog niet safe. Het vonnis van Kieff. Naar de „Frankf. Ztg." meldt hebben de veroordeelden in het proces te Kieff in de bladen aldaar de volgende verklaring ge publiceerd (lees: moeten publiceerenl): Na kennisgeving van het telegram van Poincaró verklaren wij, dat wij, ofschoon onder den druk van een hard vonnis, nochtans elke inmenging eener vreemde mogendheid in de bmnenlandsche aange legenheden der republiek ontoelaatbaar achten. Wij beschouwen ons proces als een uitsluitend binnenlandsche aangelegenheid van onzen staat en wij verwachten de defi nitieve vaststelling van ons lot van de autoriteiten der republiek." Eén der beklaagden, Onitsjenko, heeft bovendien nog verklaard: „De straf, die ons is opgelegd, hebben zij op het geweten, die ons tot de zware misdaad der tegen- revolutionairen overhaalden en ons tot zware misdadigers maakten, niet alleen jegens het arbeidende volk, maar ook voor ons eigen geweten." Griekenland. Do erkenning der Grieksche regeering door Frankrijk. Gisteren ia officieel aan Griekenland medcdceling gedaan, dat Frankrijk de nieuwe Grieksche "republikeinsche regee ring do jure erkent. De Tsjechische gezant te Athene spoorloos verdwenen. Een Tsjechisch blad brengt het zonder linge bericht, dat de Tsjechische gezant te Athene, Mecir, spoorloos verdwenen is. De autoriteiten hebben aan zijn familie mede gedeeld, dat de gezant, die vroeger gezant te Brussel is geweest, zich niet meer op zijn post te Athene bevindt en dat zijn ver blijfplaats onbekend is. Britsch-lndië Do swaragisten in Calcutta. Uit Calcutta wordt gemeld, dat Ginlra Das, de leider der Swaraj-partij, door den HET VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND. De C. v. H. heeft met algemeene stem men besloten de rapporten der deskundi gen officieel aan te bevelen. De rooverhoofdman Max Hölz als no. 1 op de Duitsche communistische lijst Belasting voor vreemdelingen In Parijs. Misnoegen onder de Engelsche liberalen over de leiding van Asquith. BINNENLAND. Ter verbetering van de faillissements wetgeving heeft de Minister van Justitie ingediend een wetsontwerp tot verruiming van de gelegenheid tot surceance van beta ling, met belangrijke vereenvoudiging der huidige procedure, en een wetsontwerp tot voortzetting van het bedrijf na insolventie Het collectief arbeidscontract in de elak- pannenindustrie. LEIDEN. Het nieuwe klooster der Paters Fran ciscanen aan den Haagweg wordt 1 Mei in gebruik genomen. Mededeelingen omtrent de 3 October- feestviering. gemeenteraad aldaar met 59 stemmen tot voorzitter is gekozen. De Europeesche can- didaat Wilson kreeg 13 stemmen. Na zijn verkiezing verklaarde. Das, dat het geenszins in het voornemen zijner par tij ligt om een anti-Europeesche politiek of obstructie van welken aard ook te gaan voeren. Australië. Cok daar een Labourregeering. Daar de Arbeiderspartij bij de verkie zingen in West-Australië de meerderheid heeft Kekregen, heeft het parlement thans een arbeidersnriu'storio gekozen. jgaüüEMLilfllilD) INTERNATIONAAL EUCHARISTISCH CONGRES. De penningmeester van het a.s. Intern. Eucharistisch Congres schrijft ons: „Met een allervriendelijkst schrijven zendt een ons geheel onbekend persoon uit Zacos (Egypte) aan het Locaal Comi té een gift van f25 ter bestrijding van de onkosten van het a.s. Congres. Voorwaar een daad getuigend van groö- ten godsdienstzin en een voorbeeld, zeker aansporend tot navolging". Mgr. de Aartsbisschop en het arbeiders- conflict in Twente. Do „R.-K. Werkgever" schrijft: Uit de allerbeste bron vernemen wij, dat het schenken van een gift door Z.D.1L den Aartsbisschop ten behoeve van de uit gesloten textielarbeiders in Twente, niet raag worden uitgelegd, als zou Mgr. de Aartsbisschop zich daardoor partij hebben gesteld in het conflict. De daad van den Aartsbisschop bedoel de alleen steun te geven aan de behoef tige gezinnen der uitgeslotenen. Maar, eveneens uit de allerbeste bron, kunnen wij mededeelen dat het de wensch van Z.D.H. den Aartsbisschop is, dat Zijn voorbeeld worde nagevolgd dat ruim steun worde geschonken door allen, opdat gesteund kunnen worden do uitgeslotenen in Twente, die, zooals van zelf spreekt, allen in dezen tijd behoeftig zijn. Mgr. wilde immers dat zijn daad van steun-verlecnen bekend zou worden ge maakt, opdat daardoor in breedere kringen het daadwerkelijke medegevoel zou worden getrokken naar de uitgeslotenen. De Fai 11 'ssementswet. Een wetsontwerp ingediend. Ingediend is een wetsontwerp, dat be oogt wijziging te brengen in de surséance van betaling. De minister van Justitie acht het juist de mogelijkheid van het verleenen van surséance van betaling te verruimen. Surséance van betaling kan s'echls worden verleend, indien het vooruitzicht beslaat, dat de schuldenaar na verloop van eenigen tijd aan al zijne verplichtin gen zal kunnen voldoen; bestaat een zoo-* danig vooruitzicht niet, dan is de rech ter niet bevoegd surcéance te verleenen eni zal dus, zoo dikwijls de schuldenaar in den toestand verkeert, dat hij heeft opge houden te 'betalen, een desbetreffend, door een schuldeischer gedaan verzoek, onver-* mijdelijk tot faillissement moeten leiden. Faillissement echter, gevolgd door insol-4 ventie, beteekent steeds onverwijlde tegel? demaking van de aanwezige baten en laca voor ccne geleidelijke vereffening, waa^ door dikwijls de belangen der schiC

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1924 | | pagina 1