No. 4435
15e Jaargang.
DINSDAG 15 APRIL 1924
9e &ridteh&(£oiJiftcvnt
peABONNEMENTSPRIJSbedrasgt bi) vooruitbetaling
Voor Leidon 19 cent per week 12.50 per kwartaal,
{Bij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal.
Franco per post I 2.95 per kwartaal,
pet Geïllustreerd Zondagsblad Is voor de Abonnee ver
krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bjj voor-
pitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd
^ondagsblad 9 ct.
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen r
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 s POSTBUS No. II
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewona advert en tlën 30 cent per regelt
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het
n dubbele van het tarief berekend. a
Kleine advertenllën, van ten hoogste 80 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver.
huur, koop en verkoop 10.50.
Dit nummer bestaat uit twea
bladen.
ONZE PASSIEWEEK.
1 Wij leven weer in de bij uitstek heilige
week, die genoemd wordt naar de Passie
des Heeren.
Nog hangen in onze tempels de gordij
nen met hun paarse tint als om te ver
bergen al den smaad, die over de Chris
tus komen zal, maar straks zullen de
toch al sombere kleuren worden overge
zet in het strakke en doffe dooden-zwart,
wanneer wij vieren gaan. den levensuit
gang van den grooten stillen Lijder op
Golgotha.
En met de kerk, die in de sublieme
schoonheid harer liturgie hare smari uit-
schreit bij het sterven van haren God-
Menschelijken Stichter, heft ook het Ka-
thilieke volk 'smarten-vol zijn oogen op
naar den heiligen berg
Wij, Adams kinderen, kénnen de smart
en wéten wat lijden is
Maar onze smart is niet de trooste-
looze weedom der wereld noch het schrij
nend leed van twijfelzieke of onverschil
lige zielen. Zij is niet het zieleleed, dat
Mevr. LapidothSwart-uitzong:
Eén toch volgt mij trouwer dan mijn
hond
Ik wil niet omzien: 't Weet, het is mijn
wee
Dat, waar ik wandel, altijd wandelt
mêe.
In zulke verzen zien wij vol diepe deer
nis en oprecht medelijden de machtelooze
melancholie, die in vlakke somberte op
doemt uit zoovele zielen
Neen, zoo is niet onze smartl
Wij wij weten, dat voor onze smart
troost is te vinden bij de smart van het
kruis, vanwaar al het heil voor onze zie
len gekomen is Beter dan uit dikke boe
ken leeren wij daar het lijden verstaan
en begrijpen het waarom
En even vast als het kruis ingeplant
stond in het berggesteente, even hecht en
onwankelbaar ook Zijn Waarheid, het
fundament van Zijn Kruis.
Dat is de vreugde van onze Passie
week.
Het is de lach der blije zielen, die he
nen glinstert door de smart, de vreugde
om het bezit der waarheid, welke ons ge
waarborgd is door 's Heeren Kruis.
Dat is de groote les, die uit 's Heeren
Passieweek met onweerstaanbare, indrin
gende kracht ons hart moet worden inge
prent.
Boven alle smart staat de vTeugde van
het bezit der Waarheid.
Zing, mijn tong, de overwinnings-
lauwren van dien glorieuzen krijg
izing de hooge zegepraal van de kooge
kruistrofcêe.
V Sociale Verzekering.
Minister Aalbers© heeft de vorige week
in de Tweede Kamer toegezegd, dat na het
zomerreces der Kamer de nieuwe ziekte
wet wordt aangeboden dat deze aan de
gelieele georganiseerde sociale verzekering
ïal voorafgaan.
Deze ziektewet zal berusten op de volgen
de beginselen:
le. De sociale verzekering ongevallen,
ziekte, invaliditeit en ouderdom, werkloos
heid als verplichte verzekering is in we
zen arbeidersverzekering; zij beoogt een
ingrijpen in de arbeidsovereenkomst, waarin
een deel van het loon gereserveerd wordt
voor dagen, dat geen arbeid kan worden
verricht Daarnaast is, als aanvulling, plaats
.voor vrijwillige verzekering voor hen, die
economisch met arbeiders zijn gelijk te stel
len.
2e. De uitvoering der verzekering ge-
«oliiedt bij voorkeur door uit de maatschap
pij, speciaal de organisaties van werkgever»
pn arbeiders, opgekomen organen. De over
heid beperkt zich zooveel mogelijk tot het
5tellen van dwingende maatregelen, het
houden van toezicht, zoo noodig het geven
van noodzakelijke leiding, terwijl zij aanvul
lende organen opricht, welke, de uitvoering
'der sociale verzekering zullen bezorgen, zoo
ver daaraan naast de bijzondere, uit de
Maatschappij opgekomen organen behoefte
mocht blijken'. i i
'Als de Kamer dit stelsel goedkeurt, dan
3» hiermede aan het particulier initiatief
ÏDzake de sociale verzekering vrijer en rvd-
feer baan gegeven.
1 'De Tweede Kamer heeft trouwens reed»
,ÏA meerderheid zich niet dit stelsel-Aalberse
Ereenigd, zoodat het nog alleen zal gaan
er de details, over de uitvoering van het
steem.
'Moge men daarover spoedig tot overeen-
BUITENLAÜO
De Rapporten der Deskundigen.
Het standpunt van Duitschland.
Bes-preking met de
minister-presidenten.
De besprekingen der rijksregeering met
de minister-presidenten der landen
waaraan ook de Beiersche minis ter-pre
sident v. Knilling deelnam had een
bevredigend verloop.
De regeering deed mededeeling van haar
bereidwilligheid om mede te werken aan
het plan des deskundigen. Dit zal schrif
telijk aan de G. v. H. worden medege
deeld. Van het zenden van gedelegeerden
naar Parijs wordt voorloopig afgezien.
Van do zijdo der minister-presidenten
werden enkele reserves gemaakt, doch
geen bezwaren tegen het standpunt der
regeering. Deze. reserves hebben speciaal
betrekking op de organisatie der spoor
wegen. Men was het er over eens, dat de
kwestie van de medewerking der Duitsóhe
landen in den raad van bestuur der spoor
wegen een zuiver Duitsche aangelegenheid
was.
In aansluiting aan deze bespreking heb
ben de leden van het kabinet 'gisteravond
een zitting gehouden, in welke de defini
tieve vorm van het Duitsche antwoord
aan de G. v. H. is vastgesteld.
Een nieuwe verklaring
van Schacht.
In de zitting van de commissie uit den
economischen rijksraad verklaardde de
president van de Rijksbank, dr. Schacht,
dat de door de experts uitgewerkte plan
nen, voor geldzendingen naar het buiten
land, op rekening der schadeloosstelling,
welke alleen mogen worden verricht,
wanneer de Duitsche valuta niet daaron
der lijden, het voornaamste punt zijn van
de economische zijde van -het reparatie
probleem. j,
Spreker wees er op, dat de rapporten
der experts in weerwil van de zware las
ten onder twee voorwaarden discutabel
zijn. De eerste voorwaarde hiervoor is de
herkrijging der politieke en economische
vrijheid in Duitschland, de tweede dat in
geval de nakoming onmogelijk blijkt, er
niet onmiddellijk militaire sanctes wor
den genomen, maar economen van beide
zijden met elkander over de hangende
aangelegenheid zullen beraadslagen.
De meening van het Vaticaan.
Het Vaticaan heeft door de „Osserva-
tore Romano" laten verklaren, dat het
rapport van de Commissie van Experts
geheel overeenkomt met de meening van
den Paus.
Duitschland.
Verlenging der Micum-verdragen.
Een nieuwe overeenkomst
wordt geteekend.
Namens do „Micuim" is gister ver
klaard, dat met de industrieelen een over
eenkomst tot stand is gekomen, doch dat
nog een groot aantal punten nader gere
geld moet worden.
Een Duilsch communiqué deelt echter
mede dat men op alle punten tot een ac-
coord is gekomen.^
Heden zou het nieuwe verdrag getee
kend worden. Het zal twee maanden gel
dig zijn.
De a.s. verkiezingen.
Ludendorff moet te Berlijn
spreken.
Naar de „Montagmorgen" verneemt,
zijn de deutschvölkiscblen voornemens,
general Ludendorff den Zondag vóór de
verkiezingen te Berlijn to laten spreken.
Het blad noemt dit een deutscbvölkisohe
provocatie van de Duitsche republiek en
spoort de republikeinsche bonden te Ber
lijn aan generaal Ludendorff waardig te
ontvangen.
Hot reisverbod.
Het reizen sterk beperkt.
De maatregelen tot beperking van het
reizen naar het buitenland, door de regee
ring genomen, hebbon een zeer grooten
invloed op het verkeer. Verschillende reis
bureaux te Berlijn en elders verkoopen
niet meer dan 5 of 6 van de buitenland-
sche biljetten, die voor enkele weken wer
den genomen. In verband hiermede is bij
het rijksministerie van spoorwegen een
wijziging in overweging van het interna
tionale verkeer.
De crematie van Stlnnes.
Voor den ingang van het crematorium
te Wilmersdorf had zich gistermorgen een
dichte menigte verzameld. Een sterke af-
deeling Schupo's te paard en te voet hand
haafde de orde.
Eerst naderde de lijkauto, waarop de
zwart-wit-roode reederijvlag van Stinnes'
scheepvaartmaatschappijen. Een gevolg
van omtrent 100 auto's sloot den stoet.
Eenigo ministers en alle leidende per
soonlijkheden uit handels- en industrieele
kringen waren aanwezig.
De kapitein van Stinnes' schepen vorm
den een eerewaoht en een korps van een
zijner groote fabrieken speelde de muziek
Na een toespraak van een dominéé
werd de kist aan de vlammen prijs gege
ven.
Frankrijk.
Een precessie.
In weerwil van een besluit, waarbij
processies verboden worden, hield de bis
schop ter gelegenheid van Palmpaschen
met zijn volgelingen een processie om het
plein van de kathedraal. Er werd proces
verbaal opgemaakt.
Engeland.
Dreigende staking bij de werven te Belfast
De leden van den bond van bankwer
kers, werkzaam bij de scheepswerven te
Belfast, hebben besloten over oen week in
staking te gaan, indien de tien shilling
bijslag voor levensonderhoud, alsmede een
loonsverhooging van tien shilling niet*
werd toegestaan.
Denemarken.
Het Deensche kabinet afgetreden.
Stauning kabinetsformateur.
De Deensche minister-president heeft bij
den koning het ontslag van het kabinet in
gediend, dat door den koning werd aan
vaard.
De soc.-democraat Stauning is met de
vorming van een nieuw ministerie belast.
Hongarije.
Een mislukt complot tegen Horthy.
Naar uit Wecnen wordt gemeld was
tegen den Hongaarschen rijksTegent Hor
thy, einde vorige week een aanslag be
raamd. Door het arresceeren der leiders,
wist do polffïe dit plan "echter te verijdelen
Yougo-Slavië.
Het kabinet-Pasjitsj weer afgetreden.
De Joegoslavische regeering is afge
treden teneinde de politieke parlementaire
situatie te helpen verlichten, welke toe
stand is ontstaan door het feit, dat ver
schillende groepen van afgevaardigden het
program, waarop zij zijn gekozen, hebben
gewijzigd zonder daarvoor gevraagd noch
gekregen te hebben de goedkeuring van
hun kiezers.
Vóór het aftreden besloot het kabinet nog
ontbinding te gelasten van de Duitsche
vereeniging den „Kulturbund", omdat deze
vereeniging een politieke actie t den
staat zou zijn begonnen.
De overstroomingen.
Een nationale ramp.
De overstrooming in Zuid-Slavië neemt
den omvang aan van een nationale ramp
Dag en nacht zijn 10.000 man bezig met
het reddingswerk.
Roemenië.
De Bessarabische quaestie.
Afkondiging van den
uitzonderingstoestand.
De „Frankfurter Ztg bevat een Wolff-
bericht uit Moskou, meldende, dat de Roe-
meensche regeoring over Bessarabië den
uitzonderingstoestand heeft afgekondigd.
Bovendien is de vrijheid van vergadering
afgeschaft, volgens het bericht zelfs defini
tief. Do regeeringsblaclen deel en openlijk
mede, dat de afkondiging van den staat
van beleg een gevolg is van de mislukking
der onderhandelingen te "Weenen en in het
bijzonder van het voorstel der sovjet-unie
om een volksstemming te houden.
Verder verneemt hetzelfde blad, dat
over een 30 tot 50 km breede strook langs
de Hongaarsohe, Tsjecho-Slowaaksche en
Pooische grenzen de staat van beleg is af
gekondigd. De stad Klausenburg staat ge
heel onder militair bestuur. De maatregel
wordt noodzakelijk genoemd ter verzeke
ring der openbaie rust en ter bescherming
des lands.
De Russisch-Roemecnsche verhoudingen.
Fantastische geruchten.
In verband met het feit dat in de bladen
nieuwe sensationeele mededeelingen de
ronde doen over een z.g. ernstigen toestand
aan de Russisch-Roemeensche grena in
gevolge het afbreken van de conforentie
van Weenen, kan het Poolsch Telegraaf-
agentschap, dat indichtingen aan bevoegde
bron heeft ingewonnen, verklaren dat al
deze alarmeeren de berichtop, en ook de
fantastische combinaties die daarop wor
den voortgebouwd, bosckouwd kunnen
worden als tendentieuze en proviceerende
manoeuvres afkomstig van diegenen, die er
profijt uit denken te halen, dat West-
Europa verontrust zou worden door het
feit dat in Oost-Europa een oorlog zou
dreigen.
Griekenland.
De nieuwe republiek.
De pacificatie der
gemoederen.
De krijgswet treedt voor nagenoeg het
geheele land in werking. Papanastasioe
heeft den directeuren der dagbladen gead
viseerd gematigd op te treden. Tevens heeft
hij om hun medewerking verfcocht ter vol
tooiing van het werk der pacificatie.
Met hetzelfde doel heeft hij een onder
houd gehad met generaal Metaxas met be
trekking tot het herstel van de nationale
eendracht en ter bespoediging eener ver
zoening van de partij-richtingen.
De regeering heeft heden een decreet
uitgevaardigd, waarbij het voor een tijds
duur van 5 jaar verboden is, aanvallen
legen de republiek te richten of in het
openbaar te debatteeren over den staats
vorm.
Rusland.
Het spionnage-proces te Kieff.
De terechtstelling uitgesteld.
De uitvoering van het te Kiejef gevelde
vonnis is uitgesteld. Het hooggerechtshof
heeft de dossiers opgevraagd.
De opstand in Turkestan.
De roodetroepen trekken terug
De opstand in Turkestan wint terrein.
De roode troepen hebben na hardnekkige
gevechten den weg in de streek van Sama-
kante ontruimd.
De terugkeer van Trotzky is noodzake
lijk geworden om de eischen der soldaten
van net roode leger te matigen.
Er is reeds wrijving ontstaan tusschen
Trounze en Trotzky, die zich vooral verzet
tegen zekere mutaties in het oppercom
mando, die als tegen hem gericht worden
beschouwd.
Britsch-lndië
Een overwinning der swarajisten
te Calcutta
Bij de verkiezingen van 5 wethouders
voor de stad Calcutta werden vijf Swara
jisten gekozen. De belangstelling voor
deze verkiezingen was zoo groot, dat alle
.tribunes stampvol waren.
China.
De Chineesche zeeschuimerij.
De dienst Hongkon g-K o n g m o e n
stopgezet
In verband met de aanvallen deT roo-
vers is besloten de stoomvaartdiensten
KongkongKongmoen te staken, totdat
vlootcsccrtes bescherming verkenen.
Amerika.
De corruptie in de Ver. Staten.
Mellon over de Enque-tt e-k oor ts
Mellon, de minister van Financiën,
verklaarde in een rede, dat de onderzoek-
koorts van het congres de functies van
de verschillende staatsdepartementen meer
en meer verlamt en dat, indien de onnoo-
dige bemoeilijking van de regeering niet
worden gestaakt, de werkzaamheden voor
een groot gedeelte zullen moeten worden
stopgezet. Hij zeide, dat het onderzoek,
dat thans wordt ingesteld naar de werk
zaamheden van het bureau voor biiinen-
landsche inkomsten, met het doel den Se
naat hierover verslag uit te brengen en
eventueele verbeteringen voor te stellen,
in werkelijkheid niet anders was dan een
onderzoek tegen hem persoonlijk, of een
poging om schandaal te verwekken, doch
dat het gevolg er van slechts is dat de
werkzaamheden van de afdeeling inkom
stenbelasting werden geschaad. De betrok
ken ambtenaren stellen meor belang in
het onderzoek dan in hun normale werk
zaamheden.
De wetgevende arbeid van het congres
wordt evenzeer door de onderzoeken - ge
schaad. Van de 96 senaatsleden behooren
niet minder daü 50 tot 11 verschillende
commissies van onderzoek. Veertien hun
ner maken deel uit van twee aparte com
missies en het Huis van Vertegenwoordi
gers heeft ook nog vijf commissies van
onderzoek aan hot werk.
BIElüEgSLAÜD
HET INTERNATIONAAL
EUCHARISTISCH CONGRES.
Men bericht ons uit Rome:
Door het hoofdbestuur van het a.s.
Euch. Congres te Amsterdam is een schrij
ven gericht aan de Gongregatio pro Eccle
sia Orientali, waarin Z.E. Kardinaal
Tacci wordt uitgenood!gd, om de geünieer
de Oosterscho Kerk op het Congres to doen
vertegenwoordigen Op dit verzoek in
gaande, is te Rome besloten, dat die ver
tegenwoordiging zal geschieden door tij
dens de Congresdagen te Amsterdam een
pontificale .Oostersche Concelebratie te
MET VOORNAAMSTE NIEUWSk
BUITENLAND.
De Micum-verdragen zijn voor 2 maan
den verlengd.
Het Deensche kabinet Is afgetreden.
De socialist Stauning kabinets-formateur.
De opstand tegen de Sovjets in Tur
kestan breidt zich uit.
BINNENLAND.
De Oostersche ritus zal op het Eucha
ristisch Congres te Amsterdam vertegen
woordigd zijn.
LEIDEN.
De uitbreiding van het Museum van
Oudheden.
doen plaats hebben, tevens door eenige
sectievergaderingen te houden voor be
sprekingen in verband met de Oostersche
Kerk.
Gezien hetgeen op dit gebied al in Hol
land geschiedde, meent men dat ook dan
weer met aller medewerking „De Godde
lijke Liturgie" op waardige wijze kan
gevierd worden.
De Communistische Partij.
Het getwist met de oppos i t i e.
In het voortgezette congres der Commu
nistische Partij deed de heer van Laker-
veld (partijbestuur) verantwoording over
de vervulling van de opdracht aan hem
ter verdediging van de partijleiding te
Moskou.
Bij de executieve, zoo zeide spr., heeft
de heer Sneevliet o.a. gezegd, sprekende
over "Wijnkoop en Van Ravesteyn:
„Zoolang als deze kerels in dat partijbe
stuur zitten, blijven wij alleen in de partij
omdat die aangesloten is bij de Derde In
ternationale en wij daar ook bij willen
ziiQ"
De heer L. de Visser: Dat is n schande.
(Applaus.)
De heer Van Lakerveld: Sneevliet heeft
in passages uit de pariijpers leesteekens
veranderd om er een andere beteekenis aan
te geven .(Rumoer.)
De heer De Visser: Dat is vervalschingl
(Er ontstaat groot tumult)
De heer Do Kadt: Dat is een leugen
De heer De Visser: Falsarissen!
Als do heer Van Lakerveld zijn rede kan
vervolgen, wijst hij er op, dat door het
belasteren van de partijleiding de execu
tieve moeilijk te overtuigen was.
De heer Wijnkoop las vervolgens een
brief voor van de executieve met een z. i.
vervalscht citaat.
De heer De Kadt: Geeft mij gelegenheid
daartegen op te komen.
Geroep: Lasteraars geven wij bet woord
niet!
Na eenig tumult was dan het woord aan
den heer Lou de Visser (Propagandist) om
er op te wijzen, dat de heer Sneevliet
zonder tegencandidaten voorzitter van het
N. A. S. zal worden. Men doet dit aldus
spr om Sneevliet tegen ons te ge
bruiken.
(Deze uitspraak verwekt weer groot
tumult.)
Do heer De Visser becritiseert dan ver
der de houding der oppositie, die zich
automatisch buiten de partij plaatste. In
hoofdzaak onderwierp hij de houding van
den heer Boiunan aan critiek. Wat Bou-
man doet, zeido spr., is nu niet de „N.A.S.-
moet-kapot-politiek", maar do „C.R.H.-
moet-kapot-politiek". Toch moet z.i. thans
een modus worden gevonden voor de
samenw&Tking.
De openbare zitting werd tot s avonds
geschorst.
De Voorz., de heer D. Wijnkoop, deeldo
's avonds mede, dat de commissie in zako
vakbeweging tot overeenstemming was ge
komen. Spr. stelde daarna een lange reso
lutie voor, waarin o.m. de volgende
punten:
„Dat de partijgenoolen, die nog buiten
de vakbeweging staan en uit den aard
van hun beroep daartoe kunnen behoo
ren, zich onverwijld bij hun organisat ion
aansluiten, waarhij het aanbeveling ver
dient, deze aansluiting in overleg met de
vakbewegingsorganen der partij te be
werkstelligen".
„Door te gaan met de vorming van
communistische fracties in ^de vakbewe
ging, speciaal in het N. V. V."
„Do arbeiders en de vakbonden er van
te overtuigen, dat het kapitalisme alleen
met de methode van den revolutionairen
klassenstrijd kan worden bestreden".
„Het N. A. S. in Holland is een vak
centrale met revolutionair karakter»
welke reeds aan do revolutionaire ont
wikkeling der vakbeweging werkzaam is.
En daarom moet de strijdbaarheid van bot
N. A. S. door de communistische partij
krachtig worden ondersteund."
„Dat de communisten tot taak hebben
er naar te streven, dat ook bet N. A. S de
noodzakelijkheid der fractie-vorming m
het N. V. V. erkent cn doorvoert".
„Dat de communisten moeten pogen mei
de oppositioncele arbeiders in de rofo»'
