15e Jaargang.
MAANDAG 31 MAART 1924
No. 4422
T!e ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bi] vooruitbetaling
*roor Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal.
Èij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal.
-Franco per post I 2.95 per kwartaal.
•Het Geïllustreerd Zondagsblad Is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor
uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd
Zondagsblad 9 ct.
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TUL. INT. ADMINISTRATIE 035 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertenllën 30 cent per rogoE*
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het
H dubbele van het tarief berekend. 3
Kloine advertentfën, van ten hoogste 80 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver
huur, koop en verkoop f«0.50a
Dit nummer bestaai uAt «wee
bladen.
V De moderne opvoeding.
(De „Berliner Morgenpost" klaagt er over,
dat het aantal zelfmoorden onderscho
lieren toeneemt Het wijst op gevallen van
een 13- en 17-jarigen leerling.
Het blad meent de oorzaak van dit ver
schijnsel te kunnen vinden en wijst dan op
den drang der ouders, die h-un kinderen
maar al te vaak „boven hun intellectueelem
stand laten studeeren".
Ongetwijfeld wordt hier een leelijk ding
genoemd, dat we dikwijls zien. 't Is inder
daad zoo verkeerd, de kinderen meer te
willen laten worden, dan zij kunnen, waar
door zij feitelijk minder worden, dan zij
kunnen!
Wij achten dit met het genoemde Duit-
sche blad werkelijk een droevig en veronit-
r 11 s tend verschijnsel.
klaarhet is toch wel erg <1 waas,
dkaraan het gruwelijke kwaad van zelfmoor
den door kinderen te willen toeschrijven!..
Wie dit doet, schijnt ons toe do oogen
moedwillig te sluiten voor de eigenlijk»
oorzaak van dat kwaad, welke toch klaar
open ligt voor 'n ieder, die zien wil.
Het is de neutrale, de niet-godsdienstige
opvoeding in gezin en school, in 't particu
lier leven en in den omgang, U is de prikke
lende lectuur en de sensationeele bioscoop,
'b is de te vroegtijdige, de zinnelijke en wee-
fcelijke omgang fcusscbeu jongens en meis
jes dat al kweekt een goddeloos, een gees
telijk verzwakt en ontzenuwd, een zedelijk
verzonken geslacht, waarvan de goddelooze
wereld zélf schrikt, als zij het ziet ter
wijl het toch zijn de vruchten van den
boom der moderne wereldsche opvoeding!
V Het „uitgaan".
TIs een goed gebruik, een mooie ge
woonte" een passende traditie, dat
wij, Katholieken, gedurende de Vasten
niet uitgaan, geen openbare festiviteiten
•bezoeken
Er is wel niet een verbod in deze
maar wel ligt 'het geheel in den geest van
het katholiek-zijn, in de stemming van het
kerkelijk jaar, ons zoo te gedragen.
Als er door niet-Katholieken gedurende
den Vastentijd feesten worden georgani
seerd 't is dezer recht Maar, als zij dan
zeggen, ons daarop te verwachten, dan
dient ons antwoord aan ben te zijn, dat
wij eerder van hen hadden mogen- ver
wachten, dat zij voor die feesten een an
deren tijd hadden uitgekozen, rekening
'houdend met der Katholieken wenschen...
Goede gebruiken, mooie tradities als
die van het niet „uitgaan" gedurende de
Vasten moeten wij hoog houden en be
waren.
sgygTEHLABiO
DE VOLKENBOND,.
De vijfde Volkenbondsvergadcring.
Een internationaal congres
van de eerste orde.
Do vijfde bijeenkomst van den Volken
bond in September van dit jaar zal, als de
berichten bevestigd worden, een internatio
naal congres van de eerste orde worden.
Volgens een dezer berichten zal MacDonald
persoonlijk aan do hoofdvergadering deel
nemen en eveneens zal Mussolini in Sep
tember persoonlijk naar Genève komen.
Indien deze plannen verwezenlijkt wor
den, neemt men aan, dat ook andere toon
aangevende staatslieden deze voorheelden
zullen volgen en daardoor het prestige van
den Volkenhond aanzienlijk zullen verhoo-
gon.
Duitschland.
Rede van Stresemann.
De Duitse he verplichtingen
endeRoer.
In een vergadering van de Duitsche
Volkspartij te Hannover heeft de minister
van Buitenlandsche Zaken, Stresemann,
een rede gehouden over het onderwérp:
Door offers en arbeid naar de vrijheid.
Hij verklaarde, met betrekking tot den
arbeid der experts-commissies, dat Duitsch
■land geen verplichtingen zal aangaan, die
(het later toch niet kan vervullen. Spreker
zoide dat Duitschland volgens zijn meening
wel geen buitenlandsche credieten zal kun
nen krijgen zonder dat het buitenland me
dezeggenschap in het beheer verkrijgt. De
•Duilsche regeering stelt evenwel de her
vatting van de uitvoering harer verplich
tingen jegens de geallieerden afhankelijk
van haar vrije beschikking over het Roer-r
gebied, van het herstel van den rechtmati-
gen toestand in de Palts, alsmede van de
toezegging van een geleidelijke beperking
.Van de Rijnbezetting.
De sociale crisis.
Dost em ming onder de
mijnwerkers.
Volgens een draadloos bericht wijzen de
jongste verkiezingen voor de bedrijfsradon
in het Roergebied op een verdere radicali
seering van de mijnwerkers, daar de com
munisten een groote meerderheid 'behaal
den. f
Het Hitler-proces.
Vrees voor betoogingen.
Daar in verband met de uitspraak in het
proces-Hit Ier .omvangrijke betoogingen op
touw schijnen te zijn gezet, vestigt de po
litie te Munöhen er do aandacht op, dat zij
maatregelen zal nemen tegen alle demon
straties, die de algemeen© orde en veilig
heid in gevaar brengen.
De staatscommissaris voor Munc'hen
heeft verboden (het vonnis op straten en
pleinen, door aanplakbiljetten enz. te pu
bliceer en.
De opheffing der Volks-
g e r~i c h t e.
Het Volksgericht te Munchen wordt op
1 April nog niet opgeheven. In verband
met het proces-Hitier en de daarmee in
verband staande andere processen blijft
bet voorloopig tot 15 April bestaan.
Bij de a.s. opheffing der Volksgerichte
in Beieren zal ook de doodstraf door den
kogel worden afgeschaft. In de plaats daar
van komt de executie door do valbijl.
Hef proces-Zeigner.
De ex-premier tot 3 jaar
veroordeeld.
In het proces-Zeigner werd Zaterdag
middag uitspraak gedaan. Zeigner werd
wegens een overtreding van 331 le lid
van het Strafwetboek en twee overterdin-
gen van 332 tot drie jaar gevangenisstraf
en drie jaar eerverlies veroordeeld.
Möbuis werd wegens medeplichtigheid
en verduistering tot twee jaar gevangenis
en twee jaar eerverlies veroordeeld;" in bei
de gevallen met aftrek der preventieve
hechtenis.
Het Vaticaan en Beleren.
Het concordaat onderteekend.
Zaterdag werd in het Beiersche ministe
rie van buitenlandsche zaken door mgr.
Pacelli ©enerzijds en den Beierschen mi
nister-president en de ministers van justi
tie en eeredienst anderzijds het concordaat
tusschen den H. Stoel en Beieren ondertee
kend.
Het verdrag behoeft nu nog de ratifica
tie van den landdag om rechtsgeldigheid
te krijgen. De publicatie zal ongeveer ge
lijktijdig plaats hebben met de overlegging
aan den landdag.
Frankrijk.
Het nieuwe ministerie.
Critiek van rechts en links.
De samenstelling van Poincaré's nieuwe
kabinet heeft zoowel bij rechts als bij
links nogal verbazing en ontevredenheid
gewekt.
Rechts is men verontwaardigd over bet
gemak, waarmee de premier zijn beste en
trouwste medewerkers in den strijd voor
de financieele maatregelen heeft laten val
len, om zo door uitgesproken tegenstandera
van die plannen te vervangen Terwijl Tar-
dieu, een der heftigste politieke vijanden
an Poincaré, hem natuurlijk hoont om de
wijze, waarop hij zien vrienden, die op
hem rekenden, laat vallen en dit immoreel
noemt, 'komen zelfs in zoo regeeringsge-
zinde bladen als de „Echo de Paris" en
„Éclair" voorzichtige uitingen van critiek
voor. Het eerste blad zegt, dat er overwe
gingen zijn, die een gewoon mensch niet
begrijpt, en Buré vindt, dat er ten minste
gezorgd had moeten worden, dat de nieuwe
ministers het eens waren betreffende do
houding tegenover Duitschland aan te ne
men. De conclusie is echter, dat een zoo
knappe leider als Poincaré de uiteenloo-
pende overtuigingen wel in de juiste rich
ting leiden zal.
Links is men zeer hoos over de toenade
ring tot de linkerzijde, die z.g. uit de nieu
we samenstelling blijken zou. Ten eerste
acht men het gemeen, dat Poincaré man
nen als Sarraut, Strauss en Laffont, die
wegens hun meedoen aan aijn politiek uit
hun partij gezet zijn, nu zoo maar laat
vallen. Nog erger oordeelt men het opof
feren van Maunoury aan do aanvallen der
„Action Francaise", maar de grootste woe
de komt toch daaruit voort, dat men voor
ziet, dat Poincaré door zijn nieuwe oriën
teering do linkerzijde zal trachten in te
palmen voor de verkiezingen. De „Echo de
Paris" schrijft, dat het wel goed is dat de
décrets lois en de belastingverhooging
thans toegepast zullen worden door dege
nen, die ze als ondemocratisch hebben ver
worpen, omdat daaruit blijkt dat de oppo
sitie daartegen niet geheel overtuigd was
en dat wekt juist de woede der linkschen,
daar zo de waarheid ervan inzien en vree
zen, dat het hun kansen bij do verkiezin
gen bederft.
Belangrijker dan dit alles is de beteeke-
nis, die de nieuwe combinatie heeft voor
de buitenlandsche politiek. Men komt er
toe zich ai te vragen, welke nu eigenlijk de
verhouding is tusschen de vlag en de la
ding. Doen Mginot en Le Trocquer als
vlag dienst en beteekent dus de nieuwe sa
menstelling in werkelijkheid een toenade
ring tot meer internationale denkbeelden?
Of vertegenwoordigen de oude „Ruhr-mi-
nisters" daarentegen de werkelijke richting
en zijn dus een de Jouvenel, eenLoucheur
slechts lokspiegels? De onzekerheid daar
omtrent en de vrees dat hetzij de een, het
zij de andere richting domineeren zal, ver
oorzaakt op het oogenblik de vrij alge-
meene slechte ontvangst, waarvan eohter
te verwachten is dat zij van rechts niet zal
voortduren. En'toch heeft men daar ver
moedelijk de minste aanleiding tot tevre
denheid, aangezien het meest waarschijn
lijke wel is dat Poincaré toch inderdaad
meer naar links wil en dat deze omwer
king van zijn ministerie aan de aanvaar
ding van de conclusies der deskundigen
voorafgaat.
Engeland.
De verkeersstaking.
Verwarring bij de
„ondergrondsch e".
Zaterdag ontstond groote verwarring op
do Bakerloo en Jiccadilly lijnen van de
Underground, omdat een deel van het per
soneel blijkbaar niet wist dat de voorge
nomen sympathie-staking op de Under
ground den vorigen avond was afgelast.
Dientengevolge verscheen dit personeel
niet, zoodat een groot aantal stations op
deze lijnen moest werden gesloten en er een
algemeeno verwarring ontstond. Duizen
den moesten groote afstanden te voet af
leggen naar andere stations en daar soms
een half uur of een uur in do rij staan om
aan de beurt te komen.
Men had gedacht omstreeks twaalf uur
_den_dienst te kunnen verbeteren. Toen
-bleek echter ao toestand nog weinig beter
cn later in den namiddag stonden nog
queues buiten de stations, terwijl overal
een scherp politic-toezicht werd uitge
oefend.
Dinsdagochtend hervatting?
De tram- en autohusdiensten stonden
ook gisteren nog stil. Het is mogelijk,
maar nog volstrekt niet zeker, dat zij Dins
dagochtend zullen worden hervat. De Za
terdag gehouden gedelegeerde!
van het trampersoneel kon het niet
worden over 't reeds gemelde betere aan
bod, dat Vrijdagavond op de conferentie
in het ministerie van Arbeid door de tram
ondernemingen werd gedaan.
Het conflict in de Mijnindustrie.
Mogelijkheid van
verdaging.
Er bestaat mogelijkheid, dat het geschil
in de mijnnijverheid tot later uitgesteld
wordt. De uitvoerende raad van de mijn
werkers was verdeeld over het laatste
aanbod van do eigenaars.
De minderheid was voor de aanvaarding
van het aanbod en cm aan de regeering
terzelfder tijd te verzoeken een hof van on
derzoek in te stellen naar de loonen. De
meerderheid was echter voor verwerping
en thans wordt een stemming gehouden,
die vermoedelijk zal uitloopen op een ver
werping van do voorwaarden van de
eigenaars en een verzoek aan de regeering
tot het instellen van een hof van onder
zoek.
De lersche crisis.
De positie der re geer ing.
Volgens berichten uit Dublin is de ler
sche crisis steeds een bedreiging voor de
regeering. Deze bedreiging is nog grooter
geworden nu Mc Grath na zijn ontslag als
minister zich ook wil onttrekken aan ver
dere samenwerking mot do regeering. De
regeering beschikt, do onafhankelijke par
tij meegerekend over een meerderheid van
slechts 8 stemmen in de Dail. Met Mo
Grath gaan zeker 4 cn vermoedelijk zelfs
7 andere leden uit de regeeringspartij,
waardoor do partijen in do Dail volkomen
tegen elkander zouden opwegen, of zelfs
daar de voorzitter niet ploegt meo te
stemmen de regeeringspartij 1 stem in
de minderheid zou zijh.
Vermoedelijk zal dit feit aan de republi
keinen aanleiding geven, een poging te
doen, om do regeering aan zich te trekken,
waardoor alles wat bij het verdrag van
Londen is verkregen feitelijk op losse
schroeven zou worden gezet.
Bovendien laat de gezondheidstoestand
van Gosgrave zeer veel te wenschen over en
lijkt het waarschijnlijk, dat hij een groot
deel van zijn werkzaamheden op den
duur zal moeten afschuiven op O'Higgings,
hetgeen al evenmin bevorderlijk is voor een
krachtig bestuur.
Bulgarije.
Do republikeinsche actie.
Een complot ontdekt.
Do „Chicago Tribune" vernoemt uit So
fia, dat de Bulgaarsche regeering heeft
medegedeeld, dat een complot op het
spoor te zijn gekomen, hetwelk ten doel
had, in het land de republiek uit te roe
pen. Het complot was op touw gezet door
eenigo honderden agrarische en commu
nistische leiders, die thans gearresteerd en
geinterneerd zijn. Zij zijn meerendeels
vroegere aanhangers van Stamboelinski.
Tsjecho-Slowakije.
Een propagandatocht door militaire
vliegtuigen.
Naar het H. N. uit Praag verneemt,
heeft het ministerie van landsverdediging
een rondvlucht van militaire vliegtuigen
door de landen van de Kleine Entente ge
organiseerd. Er zullen 3000 K.M. worden
afgelegd, in 11 tot 14 vluchten.
Rusland.
Antisemitisme in het roode leger?
Volgens bericht uit Moskou zou er bij
verschillende regimenten, in de buurt van
de hoofdstad ernstig antisemitisme aan 't
licht zijn gekomen en zouden verschillende
troepen-afdeelingen hun officieren en com
missarissen, die van Joodsche afkomst
zijn, hebben weggejaagd, zonder dat het
centraal gezag zich hiertegen heeft dur
ven verzetten. Twee der bedoelde regimen
ten werden aangewezen om naar de Chi-
neesche grenzen te vertrekken in verband
met de daar ontstane verwikkelingen, doch
de troepen weigerde zich in de treinen te
begeven. Naar het heet zijn andere regi
menten naar Moskou ontboden om de re
geering zoo noodig te beschermen.
Amerika.
Huerta in veiligheid.
Dezer dagen werd geseind, dat het schip,
waarop de Mexicaansche rebellenleider
naar de Ver. Staten zou zijn gevlucht, met
man en muis was vergaan. Thans meldt
Reuter uit Houston in Texas: Een door
zijn vertegenwoordiger hier ter stede ont
vangen bericht meldt, dat Huerta veilig
on wel te Frontera (in het Zuiden van
Mexico) vertoeft.
BifflüEliLAUD
Koninklijke Besluiten.
Notariaat.
Benoemd tot notaris in het arrondisse
ment 'Den Bosch ter standplaats de ge
meente 's-Hertogenbosch L. J. J. Lob ach,
cand. notaris aldaar.
HET KONINKLIJK BEZOEK AAN DE
HOOFDSTAD.
Hedenmorgen om 10 uur 4 min. arriveer
de de Koninklijke Familie aan het Cen-
traal-Station, waar ter ontvangst aan
wezig waren de burgemeester W. de Vlugt
en de Kamerhceren in buitengewonen
dienst jhr. Six en jhr. mr. Roëll.
Het gevolg van de Koningin bestond uit
gravin van Lynden van Sandenberg, groot
meesteres, mevr_ van Laan, dame du palais
baronnesse Sloot van Barxveld, Te hoB-
dame, belast met de opvoeding van de
Prinses, jonkvrouw© v. Swinderen en baro
nesse van Heeckeren van Keil, hofdames
Mej. Oosterlee, gouvernante van de Prin
ses, mej. van Rijn van Alkemade, lectrice
van de Koninginvice-admiraal Bauduin,
adjudaint-generaal en chef van bet Mili
taire Huis der Koningin, Graaf van Lyn
den van Sandenbiirg, opperkamerheer; jhr.
Boreel, hofmaarschalk; baron Bentinck. le
stalmeester; baron van Geen, "(kamerheer
on particulier secretaris van de Koningin;
•baron van Hardenbroek van Lookhorst,
kamerheer.
IDe Prins was vergezeld van zijn adju
danten, kap. ter zeer jhr van Mühlen en
kapitein jhr. Laman Trip.
Toen de Koninklijke Familie op het
Stationsplein kwam en plaats nam in het
wachtende bof rij buig werd zij toegejuicht
door de wachtende menigte. Voorafgegaan
en gevolgd door een eere-escorte ruiters,
reden de vorstelijke personen het Damrak
op. Hier. stonden langs den weg de menigte
geschaard, die do Koninklijke familie toe
juichte. Zoo reed de stoet naar den Dam.
Daar was reeds van vroeg in den mor
gen de drukte, die steeds op 'het ruime
plein bij een Koninklijk bezoek heerscht.
De politie was tijdig begonnen den Dam
af te zetten, want reeds lang voor de
Koninklijke familie daar zou aankomenl,
hadden zich reeds velen een plaatsje ge
zocht om van die aankomst ten paleize ge
tuige te kunnen zijn.
Om kwart over tienen ging het door de
menigte: „de stoet komt eraan!" Het. ge
juich, dat eerst vaag in de verte klonk,
werd sterker. Even later (klonk hoefge
trappel en dadel ijk daarna zwenkte de
ruiters en vervolgens het Koninklijk rij
tuig den hoek om. Onder hoeragejuich van
de menigte en onder de toonen van het
Wilhelmus, gespeeld door een militairen
muziekcorps, stapte de Koninklijke familie
uit het rijtuig cn ging zij het paleis bin-
NET VOORNAAMSTE gëiEUtfS.
BUITENLAND.
Een belangrijke vergadering van den
Volkenbond in 'i zicht.
De Saksische ex-premler dr. Zeigner is
tot 3 jaar gevangenisstaf veroordeeld.
Critiek van links en rechts op het nieu
we ministerle-Poincaré.
De verkeersstaking In Londen nog niet
voorbij.
De ramp te Amalfi In Italië. (Builenland
sche Berichten).
BINNENLAND.
De Minister van Binnenlandsche Zaken
en Landbouw heeft een commissie beneend
welko de voor- en nadeelen, aan den zomer
tijd verbonden, zal nagaan en over den
wettelijken tijd zal adviseeren. (2de blad).
Ontslag hoofdbestuur Post en Telegrafie.
(2de blad).
De Alg. Ned. Bouwvakarbeidersbond
aanvaardt het contract (2de blad).
Vier der vijf organisaties van spoorweg
personeel hebben de overeenkomst met da
Directie aanvaard.
OMGEVING.
In den nacht van Zaterdag on Zondag
is plotseling overleden Pastoor G. v. d.
Boogaard te Nieuw Vennep.
In den loop dezer week maken wij een
begin mei een nieuwe feuilleton een
spannend romantisch verhaal.
nen. Dadelijk daarop verscheen zij op heb
bordes en terwijl het publiek opnieuw heb
Nederlansche Volkslied, speelde, juichte
de menigte nogmaals de Koninklijke fa
milie toe.
Toen vervolgens de hoog© gasten weder
heb paleis binnengegaan. waren, werd door
de politie de afzetting verbroken en do
menigte verspreidde zich in verschi l lende
richtingen.
Ten paleize had ondertusschen eep
audiëntie plaata Vele hooggeplaatste offi«
eieren in Meurige uniformen reden pek
auto of rijtuig af en aan. Het was tegea
eenen toen het Heine groepje menseheiv
dat voor het paleis was blijven waehtenj
begon aan te groeien. Steeds grooter werd
de menigte die de Koninklijke familie
wilde zien uitrijden voor de rijtoer vaT(
hedenmiddag. Om ongeveer half twee be
gon de politie weder haar afzettingswerk.
Precies om twee uur nam de Koninklijk»
familie in het wachtende rijtuig plaats
onder het gejoel van de menigte. De oere-
escorto voegde z;ch weer bij het rijtuig en
de rijtoer nam een aanvang. De route van
den tocht was als volgt: Mc zes- en Aarons-
straat, Z. Voorburgwal, Raadhuisstraat
Heerengracht (even zijde), Leidschestraat,
Leidscheplein, Stadhouderskade (Leidsche-
boschjes), Nassaukade, Kinkerstraat, Nic.
Beekstraat, 1ste Helmersstraat, 2de Const.
Huygenestraat. Vondelstraat. Te 1c 1-
schadestraat, Stadhouderskade, Brug voor
Ferd. Bolstraat," Nic. Witsenkade, West
einde, Frederiksplein, Utrechts chest ra at,
Keizersgracht (even zijde) Vijzelstraat,
Muntplein, Rokin, Dam (langs Peek
01oppenburg).
Van alle openbare gebouwen cn velo
huizen woei de drieHeur. Overal langs den
weg stonden menschen geschaard, die de
Koninklijke familie toejuichten^ Om on
geveer kwart voor drie kwam de stoet ten
paleize terug, waar een groot, gedeelte var
de menigte waa blijven wachten. Toen de
Vorstelijke familie het paleis was binnen.
gegaan, werd het langzamerhand weer
rustig op den Dam. Ten paleize ontving de
Koningin om half vier de Gedep. Stater.'
van NoordrHolland, waarvan vele leden
aanwezig waren.
Deze ontvangst werd gevolgd, de ccn
audiëntie van civiele autoriteiten, elke
druk bezocht werd.
Na de aankomst hedenmorgen van de
Kon. familie ten paleize zijn. de prins en
de prinses omstreeks 11 uur uitgereden
voor een bezoek aan Artis.
Uit de bouwvakken.
Te Amsterdam.
Naar wij van patroonszijde vernemen
is hedenmorgen de aangekondigde uitsluit
ting in de bouwvakken begonnen van de
werknemers, die het. nieuwe collectieve ar-,
bcidscontract niet wilden onderteekenen.
In Amsterdam is overigens de tóestand
ongowijzigd gebleven. De afd. A'dam van
den Alg. Ned. Bouwarbeidersboud zal he
denavond vergaderen naar aanleiding van
het Zaterdag in de Bondsvergadering te
Utrecht genomen besluit om geen strijd le
voeren en het contract te aanvaarden,
daar, zooals bekend is, destijds door de
afd. Amsterdam besloten was do nieuwe
arbeidsvoorwaarden niet té enderteckenen.
