No. 4411
Bureaux: RAPENBURG No. 10 LEIDEN
15e Jaargang.
DINSDAG 18 MAART iB24
DeABONNEMENTSPRlJSbedraegtblj vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaaL
franco per post 12.05 per kwartaat
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonnéfti ver
krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor
uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd
Zondagsblad 9 ct.
Oft blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen ?l.
TgL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II
Dit nummer bestaat uit twee
bladen.
Ter eere vSn den H. loseph.
Op den lsten Maart was de Redactie van
„Do Leidsche Courant" zoo welwillend om
©ene gelieele pagina af le staan om aan den
Katholieken van Leiden en omgeving de
Zeekoningen to doen zien van de nieuwe
parochiekerk Ier eere van den H. Joseph,
welke in Leiden thans wordt gebouwd.
Gaarne breng ik daarvoor mijn dank aan
de Redactie van „De Leidsche Courant".
Een ieder heeft nu dezo teekeningen go-
zien en algemeen wordt erkend dat een
mooie kerk zal worden gebouwd onder de
leiding van de architecten L. v. d. Laan en
ir. Jan v. d. Laan.
Do feestdag van den H. Joseph, welken
wij morgen vieren, is mij opnieuw een
aanleiding om nogmaals uw welwillende
aandacht op deze kerk te vestigen en te
vragen mij zooveel gij kunt te helpen om
de gelden bijeen te krijgen voor den bouw
van dit waardig bedehuis, toegewijd aan
den Voedstervader van onzen Goddelijken
Verlosser.
Do vereering van den H. Joseph werd
steeds dringend aanbevolen. Paus Benedic-
tus XV wees er met nadruk op dat de ver
eering van den H. Joseph een der groote
geneesmiddelen is voor de kwalen van on
zen tijd.
Als de eerste van deze noemt de H. Va
der het „naturalisme", het erkennen en na
streven van louter stoffelijke en aardsche.
goederen, „hetwelk, waar het de overhand
krijgt, het verlangen naar de bovennatuur
lijke goederen verzwakt, de vlam der god-
delijke liefde verdooft, den mensch aan
Gods genezende en verheffende genade
onttrekt en hem tenslotte, van het licht des
geloofs verstoken en alleen voorzien van
de zwakke krachten zijner bedorven na
tuur, overlaat aan de teugellooze begeer
ten zijner ziel".
Om dezo en andere door den Pau3 ge
noemde redenen, dringt hij er op aan, dat
wij den H. Joseph bijzonder zullen ver
eeren, en, als trouwe kinderen der Katho-
lieko Kerk, zult gij gaarne aan Zijn roep
stem gehoor geven.
Moge dan ook de bijzondere vereermg
van den H. Joseph u allen een aanleiding
zijn, om ter Zijner eer uw offergaven
steeds ruimer te schenken en mij te helpen
do kerk ter Zijner eer te bouwen.
Gaarne zie ik uw giften tegemoet, gaar
ne aanvaard ik uwe aanbiedingen om ter
eere van den H. Joseph iets voor de nieu
we kerk te maken. Velen wenschen mis-
schien iets voor de kerk te doen; steeds ben
ik bereid allen in te lichten, wat voor de
kerk noodig is. Ook zijn er wellicht nog
velen die door het nemen van een obligatie
tegen 5 hulp willen verleenen.
Moge dus de feestdag van den H. Joseph
u een aansporing zijn uw offergaven zoo
rijk mogelijk te doen vloeien, opdat gij
door door Zijn voorspraak Gods zegen ook
over uzelf moogt verkrijgen.
A. LEUSEN,
Hooigracht 15. Pr-
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewon® advert en tlön 30 eent per regel<
,Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het
U dubbele van het tarief berekend.
Kleine adverientiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver
huur, koop en verkoop 10.50.
V De sport.
Een waarschuwing in onzen tijd om bij
'de sportbeoefening nuchter te blijven ie
zeker niet misplaatst.
Do sport is een ontspanning zoo deze
met mate wordt genoten, als middel ter be
reiking van een hooger doel, goed.
Do sport is voor sommigen geworden een
beroep wij kunnen het ons indenken en
zullen daarbij niet aanstonds met een ver
oordeeling klaar staan.
Maar alle sport-liefliebbers en sport-be-
oefenaars mogen toch bedenken, dat er op
dit ondcrmaansche nog wel voornamere
dingen zijn dan de sport. En dat de sport
in den aandacht van den mensch, die een
niet-sportievo taak in het maatschappelijk
loven heeft te vervullen, toch slechts een
betrekkelijk heel klein deel kan ên mag op-
eischen.
Velen loopen gevaar in hun waardeering
van de sport onevenwichtig te worden, ja
zelfs op hun hoofd te willen gaan staan,
om zóó de dingen te kunnen bezien en be-
oordeelen.
Pater Molkenboer heeft er goed aan ge
daan met op den eersten Nederlandschen
Katholieken dag te Nijmegen duidelijk ons,
Katholieke journalisten, voor dit gevaar te
.waarschuwen.
Van een zekere onevenwichtigheid in
de waardeering van de sport getuigt o.i.
bijvoorbeeld het feit, dat men voor de aan
staande Olympische Spelen een steunbewe
ging op touw zet. Een steunbeweging voor
een internationale sportdemonstratie, in
dezen tijd't Moet toch o i. dui
delijk zijn, dat men met een dergelijke ac
tie de beteekenis van een sport-demonstra-
tie, al is deze dan ook internationaal wel
wat te hoog aanslaat!
BUITENLAND
Duitschiand.
Hei Hitler-proces.
Einde van het getuigenverhoor
De Hi tier-voorstelling liep' gister onge
woon rustig van stapel.
De groote sensatie was het niet verschij
nen van generaal von Lossow en van
Ehrhardt.
De laatste ia zonder achterlating van
adres naar veiliger regionen vertrokken.
Eén der advocaten ei3chte in den loop
der discussie, dat president Ebert, Strese-
mann en generaal v. Seeokt zouden ge
hoord worden.
In de middagzitting verklaarde de voor
zitter ineens, dat de rechtbank zich ge
noegzaam ingelicht achtte en derhalve
voorstelde van het hooren van alle verdere
getuigen af te zien, waarop de verdedigers
en de Staatsanwalt, na een schijndebat, dat
niemand voor ernstig opnam, zich hiermee
accoord verklaarden. Zoodoende is dus
beter laat dan nooit een einde gemaakt aan
het verdere ten toon spreiden dor vuile
wasch en naar de gezichten der beklaagden
en verdedigers te oordeelen, zijn ze over
het bereikte compromis hoogst tevreden.
Een spionnage-proces.
De Duilsche bladen molden, dat 20
Maart voor het Reichsgericht te Leipzig
het spionnage-proces begint tegen den
Franschen kapitein Pendiries d'Anmont,
leider van de Franse he spiomiage-oentrale
te Bazel, die op Duitsck grondgebied ge
arresteerd is. Tevens melden de bladen, dat
van Franscho zijden drie gijzelaars zijn
genomen, van wie een weer in vrijheid is
gesteld; protesten van de Duitsche regee
ring tegen het arresteeren dier gijzelaars
bleven vergeefs.
Opzienbarende arrestatie te Munchen.
prof. quid de t ar» igjh vorraa d
b eechu
De bekende pacifist prof. Quidde, is
Zondag j.l. op last van de Munch en er jus-
titio gearresteerd. Quidde had naar aanlei
ding van een correspondentie met generaal
Von Seeckt, eenige mededeelingen gedaan
in de „Welt am Montag" van 10 Maart j.l.
Deze mededeelingen had hij ook afzonder
lijk laten afdrukken.
Deze arrestatie wekt sterk bevreemding
daar men algemeen erkent, dat Quidde, die
zelfs den vrede van Versailles krachtig
heeft bestreden, bij zijn pacifistische pro
paganda steeds voor Duitschiand heeft ge
ijverd. Van rechts-radicale zijde is echter
het artikel van Quidde in de „Welt am
Montag" als landverraad gesignaleerd.
Overigens wijst men er op, dat het delict,
zoo er al van een delict sprake kan zijn, in
Berlijn is gepleegd en Quidde iu Berlija
woont, zoodat de Beiersche justitie te dezer
zake niet eens bevoegd is.
De nationalistische beweging.
Een betooging te Munchen.
Zondagmorgen is te Munchen een groo
te demonstratie der „vaterlandische" krin
gen gehouden om trouw te betuigen aan
het Rijk. Er namen 20.000 personen aan
deel. In een motie werd scherp geprotes
teerd tegen de onderdrukking van de
Pal tsers en het Rijnland door de'bezet ten-
Eon bom geworpen.
In de zaal van ©en koffiehuis te Bran
denburg, waar een deutschvölkische ver
gadering werd gehouden, is een handgra-
nat geworpen, waardoor drie personen wer
den gekwetst. De dader werd gearresteerd.
Verkiezingen te Potsdam.
Zwenking naar rechts.
Zondag hebben te Potsdam gemeente
raadsverkiezingen plaats gehad. Het re
sultaat ervan liep parallel met dat van alle
lokale verkiezingen des lands en toonde
duidelijk een zwenking naar rechte.
De Duilscho volkspartij verloor volgens
het „Acht Uhr Abendbl." vier zetels, de
democraten verloren er 12 en de socialisten
niet minder dan 21.
Met het oog op do naderende rijksdag
verkiezingen heeft deze uitslag natuurlijk
iets meer dan plaatselijke beteekenis.
Oostenrijk.
De economische toestand.
Talloozo dreigende stakingen.
De langzame maar gestadige toeneming
der duurte heeft tot nieuwe looneischen
bij vele categorieën van werknemers geleid
Volgens do bladen zou gister beslist zijn
of het opnieuw tot stakingen zou komen.
Het ernstigst is de toestand iu de me
taalindustrie, daar de patroons alle nieuwe
eischen vierkant van do hand wezen.
In het electro-leclinisch bedrijf worden
nieuwe onderhandelingen gevoerd en he
den zou omtrent het al of niet afkondigen
van de staking worden beslist.
Ook de ambtenaren bij de industrie
eischen salarisverhooging. Zij hebben zich
met het kantoorpersoneel aaneengesloten.
Ten slotte eischen de arbeiders in staats-
dienlst, de telefoon- en telegraafambtenaren
en het spoorwegpersoneel hooger loonen.
De drie laatste groepen hebben reeds ge
dreigd met staking, indien aan hun eischen
niet woTdt voldaan. y
Marx's reis naar Weenen.
De te bespreken onderwerpen.
Naar de „Moe 'agmorgen" uit Weenen
verneemt, zal rijkskanselier Marx nog in
den loop van deze week zijn bezoek aan
Mgr. Seipel brengen. Hij zal vergezeld
worden van dr. Stresemann, wien het ge
durende zijn kanselierschap tweemaal mis
lukte een ontmoeting met den Oostenrijk-
schen bondskanselier te hebben.
Naar in Weensche politieke kringen be
weerd wordt, liggen het bezoek van Marx
niet slechts beleefdheidsredenen ten grond
slag, maar heeft het ook groote beteekenis
uit economisch opzicht. Het hoofddoel er
van zou zijn de basis te leggen voor het
nieuwe handeLsverdrag tusschen heidelan
den. Verder zullen do drie staatslieden ter
plaatse inlichtingen inwinnen over de Oos-
tenrijksehe saneering en daartoe waar
schijnlijk ook met rar. Zimmerman van
gedachten wisselen. Vervolgens zullen alle
tusschen Duitschiand en Oostenrijk hangen
de vragen nog eens aan een nader onder
zoek onderworpen worden, terwijl ten
slotte ook gesproken zal worden over de
verhouding tusschen Oostenrijk en zijn
nabuurstaat.
Volgens de „Montagmorgen" zou in
Weenen het gerucht verspreid zijn, dat de
Oostenrijkscho Hakenkreuzlers van plan
zijn tegen het bezoek van dr. Marx te de
mons treeren.
Hongarije.
Een soc.-dem. betooging ie Boedapest.
Een botsing met de politie.
Uit Boedapest wordt gemeld: Do soc.-
denkteeken eon betooging, waaraan 18.000
personen deelnamen. Na afloop werd een
optocht door de hoofdstraten gehouden,
waarhij de Internationale werd gezongen
en „leve Karolyi" werd geroepen. Men
wierp met steenen naar de hereden politie,
die de menigte wilde tegenhouden, waar
op de agenten de sabel trokken en den
stoet uiieenjdreven. Niemand werd ernstig
gekwetst.
Arrestatie van regeeringsambtenaren.
Te Boedapest zijn 25 ministerieelo amb
tenaren, waaronder leidende ambtenaren
van het dept. van binnenl. zaken, gearres
teerd, onder beschuldiging van kapitaal-
smokkelarij.
Zweden.
Rusland de jure erkend.
De Zweedsche regeering heeft besloten,
de Russische sovjet-regeering de jure te
erkennen.
Officieel wordt verder medegedeeld, dat
tusschen Zweden en de sovjet-regeering
een handelsverdrag geteekond is. Het ver
drag is gebaseerd op het beginsel der
mecstbegunstiging.
Griekenland.
De Grieksche koningskwestie.
Koning George weigert
afstand te doen.
Volgens dagbladberichten uit Boekarest
heeft koning George van Griekenland, op
aandringen van zijn familie, geweigerd
vrijwillig afstand le doen van den troon.
Venizclcs' terugkeer.
Op zijn reis naar de Riviera is Venize-
los, de thans afgetreden Grieksche pre
mier, met zijn echtgenoot© te Rome aan
gekomen. De „Times"-corre spondent zegt
hieromtrent het volgende: „Venizelos zag
er zeer verouderd uit; een groot verschil
met November 1920 bij de verkiezingen,
toen hij vol goede hoop was op een groote
meerderheid te zijnen gunste. Hij is thans
een gebroken man. Zijn zenuwgestel is in
de war en hij gevoelde zich ziek. ,,'t Is een
droevige terugkeer", zeide hij. „Ik heb een
fatale fout begaau, door terug to keeren
naar Griekenland en te denken, dat ik nog
nuttig had kunnen zijn. Thans is alles
voorbij. Meer wensch ik niet te zeggen. Ik
reis geheel als particulier en bekleed geen
enkele functie meer". Hij weigerde dan ook
een interview toe te staan.
Turkije;
Het vrouwenkiesrecht.
Geen passief kiesrecht.
Do Nationale Vergadering heeft Zon
dag de eerste 17 artikelen der grondwet
aangenomen. De debatten waren levendig.
Een der merkwaardigste momenten le
verde het debat over do rechten der vrouw.
Art. 10 van do grondwet verleent voor
verkiezing voor hot parlement het stem
recht aan allo Turken van 18 jaar en ouder.
Dat slaat ook op de vrouw. Toen daarop
art. 11 in behandeling kwam, waarin werd
bepaald, dat alle Turken van het 39e le
vensjaar af tot afgevardigde kunnen wor
den gekozen, verklaarden de afgevaardig
den der Turksche vrouwenbeweging dat
dus ook zij konden worden gekozen. De
meerderheid was het daarmede echter niet
eens en laschte het bijvoeglijk naamwoord
„mannelijke" in het artikel in.
Een gevecht aan de Turksch-Syrische
grens.
Volgens onbevestigde berichten uit Ada-
na aan 't Turksche blad „Tanin", heeft zich
aan de Turksche grens nabij Syrië een
ernstig conflict voorgedaan tusschen Fran-
sche troepen en een aldaar zwervende
bende. Na het eerste treffen moesten de
Franschen zich terugtrekken met achterla
ting van cenige dooden, een groote hoe
veelheid munitie en enkele krijgsgevan
genen.
Britsch-lndië
Het Nationalisme.
Weer een wet ver worp en.
Na een levendig debat in den Volksraad
is de financieele wet, niettegenstaande de
waarschuwing van den voorzitter, dat een
verwerping een slechten indruk zou ma
ken in Engeland, verworpen door een sa
mengaan van nationalisten en swarajis-
ten.
Volgens een Reuter-bericht heeft de on
derkoning van Britsch-lndië het onlangs
verworpen crediet voor de douane doorge
zet, hetgeen ook wel met de thans verwor
pen financieele wet zal geschieden.
Een bommenfabriek ontdekt.
Naar uit Calcutta wordt gemeld, ont
dek to de politie aldaar een volledige bcm-
menfabriek en werden twee Bengaleezcn
op heeterdaad betrapt.
China.
Het bandietenwezen.
Do Vlaamsche pater van Praet, die se
dert 20 jaar in de Chineesche missies
wnrl-Mtim roo o io rl r n> h/vn Ja V\a nrl iptpn
gevangen genomen, die hem een maand
lang als gijzelaar met hun benden hebben
medegevoerd, hem met den dood bedreigde,
indien de hen achtervolgende soldaten hen
nog aanvielen. Na deze harde gevangen
schap werd do pater vrijgelaten.
Dezo oplichting gebeurde in de omge
ving der streek waar op Kerstdag van vo
rig jaar pater Soenen door de bandieten
werd vermoord.
Amerika.
De passiespelers bij Coolidge.
Dat viel tegen.
Een der pasisespelers uit Oberammer-
gau, die door president Coolidge op het
Witte Huis in audiëntie werden ontvan
gen, heeft er bij den president op aange
drongen, dat Amerika zou interveniceren
ten behoeve van Duitschiand. De president
achtte dit verzoek in strijd met de gebrui
ken bij dergelijke ontvangsten. Hij gaf den
bezoeker een woord van formeele begroe
ting en liet toen onmiddellijk andere be
zoekers binnenkomen.
Na den strijd In Mexico.
B es c h uli g in g e n v a n Obregon
In interviews verklaarde Obregon, dat
hooggeplaatste ambtenaren der Britsche
petroleummaatschappijen den opstand in
Vera Cruz steunden door geld en schepen
voor de opstandelingen beschikbaar te stel
len en do regeering in haaT pogingen om
de beweging te onderdrukken hinderden.
Obregon is voornemens, de zaak door den
attorney-general te doen onderzoeken.
BINIiEfiLAÜD
HET VOORNAAMSTE HIE'JYJS.
BUITENLAND.
Het getuigenverhoor in het Hitler-procet
is geëindigd.
De gemeenteraadsverkiezing in Potsdam
toont een duidelijke zwenking naar rechts-
De vrouwen in Turkije krijgen geen pas
sief kiesrecht.
BINNENLAND.
Benoemingen in het Bisdom Haarlem.
Volgens een bericht uit Namen zou mgrt
Heylen gisteren naar Amsterdam zijn ver*
trokken ter bespreking van de voorbereid
dsnde werkzaamheden voor het Internat
Eucharistisch Congres.
Het tarief, bedoeld in art. 40, eerste lid
der Ongevallenwet 1921, wordt over het
kalenderjaar 1924 voor aangeslotenen bij
de Rijksverzekeringsbank met 25 c'° ver
laagd.
Gisteren had te Utrecht een gecombineer
de vergadering der hoofdbesturen der or
ganisaties van spoorwegpersoneel plaats in
verband o.m. met de plannen der directie
der Spoorwegen tct wijziging van het R.D.
V. Besloten werd, dat de bonden gemeen
schappelijk zullen protesteeren.
Mc
Het Int. Eucharistisch Congres,
r. Heylen naar Amsterdam
vertrokk
De redacteur van de „Msb." te Brussel
seint 4d. 17 dezer: Mgr. Heylen is, volgens
oen bericht uit Namen, heden naar Amster
dam vertrokken om met het locaal comité
aldaar de voorbereidende werkzaamheden
voor het Internationaal Eucharistisch Con
gres te bespreken.
Z. D. H. zal te Amsterdam verder graaf
d'Yanville van Parijs, secretaris-generaal der
internationale Eucharistische oongressen,
ontmoeten.
l>(t hel Bakkersbedrijf.
In de vengaderiimg van den Bondsraad
van den Alg. Ned. Bond van arbeiders
(stiers) in het bakkersbedrijf werd inzake
de loon actie medegedeeld, dat Zaterdag
j.l. oen bespreking heeft plaats gevonden
niet de vertegenwoordigers van de R. K
Christ, en neutrale organisaties in het
bakkersbedrijf, teneinde te overleggen, of
één front tegenover de werkgever seise h en
ikan worden ingenomen. Met genoegen
werd vastgesteld, dat bij die besprek
iln beginsel) besloten is, dat
a. bij voortgaand overleg tusschen
werkgevers- en arbeidersorganisaties in
de conferenties de vertegenwoordigers
van do betrokken arbeidersorganisaties
vereemigd zullen optreden;
ihdien na.de centeren ties in Rotter
dam, Amsterdam en Den Haag geconclu-*
deerd zal moeten worden, dat verder
overleg geen resultaat meer zal opleveren,
de organisaties de aanvallende po-«
sitüe zullen innemen en d a a r-<
bij de werkstaking proclameer
en.
Na eenige discussie stelde de vergader
ring vast, dat ook in geval van staking
hengen" vaneen c^Iecn'óve1
voor allen, die in en ten dienste van bak
kerijen werkzaam zijn, en dat een stipte
doorvoering daarvan moet worden ge-
eischt.
Te A-msterdam.
Gistermorgen is een bespreking gehou
den tusschen de besturen der Amsterdam-
scbe patroons- en arbeidersorganisaties
in het bakkersbedrijf, waarbij van werk
geverszijde is aangeboden, een collectie'
contract, voor den duur van één jaar -
tot 31 Maart 1925 met de navolgende
loonen; ovcnisten f 36, deegmakers f 35,
voormannen f 34, en bankmannen f 3o per
weck. Bij ziekte een uitkeering van twin
tig weken van driekwart van het loon, een
volle week vacantie en kindertoeslag voor
ieder kind beneden den leeftijd van 14
jaar, aanvangende met het derde kind, van
f 1 per week.
Deze voorstellen, resultaat van bet ge
meenschappelijk overleg der organisaties,
vormen het definitieve aanbod der pa-
troons-vereenigingen, waarop de arbeiders-
delegaties vóór Maandag a.s. zullen ant
woorden.
Uit het textiel-conflici.
Naar het einde der uitsluiti ng
Naar aanleiding van een uitlating van
den heer H. J. Blijdenstein tegen een re
dacteur van do „Tel.", als zouden do fabric
kanten geenszins togen nieuwe besprekin
gen gekant zijn, maar zonder eenige ver
plichtingen hunnerzijds, hebben de Chris
telijke, R. K. en Moderne organisaties Za
terdag een schrijven aan de werkgevers
organisaties gezonden, waarin gezovd
wordt:
„Onze besturen gevoelen zich verplicht
naar aanleiding van bovenaangehaalde
verklaring, u te vragen, of deze zoo moet
worden verstaan, dat uwe besturen bereid
zijn, met onze besturen in onderhandeling
te treden, gelijk zulks in andere bedrijven
tusschen vertegenwoordigers der werkge
vers en der arbeiders regel is.
Mocht zulks het geval zijn, dan mcenen
wij, d'at inderdaad een bespreking tus
schen beide partijen nuttig zou kunnen
wezen."
Uit de bouwvakken.
De uitslag van bet referendum, gehou
den onder de leden van de Landelijke
Federatie van Bouwvakarbeiders is dat 90
pCt. van hen 2ich tegen do aanvaarding
van de collectieve arbeidsovereenkomst
hebben verklaard.
De Rijksmiddelen.
Volgens het overzicht van de opbrengst;
der Middelen over de maand Februari '24
blijkt, dat deze f 33.878.107 bedroegen to
gen f 35.915.105 gedurende Februari 1924.
Sedert 1 Januari '1924 bedragen do ont
vangsten f 69.843.370 tegen f 78.a<<j ~4
gedurende de twee eerste maanden van
1993
Ontslag gehuwde onderwijzeres.
God. Stalen van Zuid-Holland Jfebben Ris-
teren in openbare vergadering behandeld
het beroep J. Klem-Veenstra te Schiedam
1 tegen raadsbesluit, waarbij appellante onge*
