,5e Jaargang. DONDERDAG ID JANUARI 1924 No. 4353 3)e Rzicbelve Sou^omt Ce ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bi] vooruitLetaling .Voor Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal iBij onze Agenten 20 cent por week 12.60 per kwartaal. Franco per post I 2.95 per kwartaal. Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., roti Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen 1. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. 935 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II. Dit nennner bestaat uit twee bladen. V De politieke toestand. Dinsdag a.s. koant de Tweede Kamer bij een. De Minister-president zal dan een regeeringsverldaring afleggen betreffende het verloop van de Kabinetscrisis, waarna ie voorzitter zal voorstellen, gelegenheid te geven, daarover den volgenden dag te dis cussieeren. De heer Troelstra heeft echter al een in terpellatie aangekondigd over de oplossing der Kabinetscrisis. En in Den Haag is tegen Zaterdag een meeting belegd door de S. D. A. P. over hetzelfde onderwerp. En zoo zit het lieve vaderland dan weer midden in de politiek! Zullen Troelstra, zullen do sprekers op bedoelde meeting komen verklaren, dat zij een betere oplossing van de Kabinetscrisis hadden kunnen en willen schenken had den kunnen en willen bewerken, dat het ministerie Kuys door een ander vervangen sou zijn 7Weineen, zij zullen zich bepa len tot critiek, louter negatief. De S. D. A. P. heffe nu maar weer^ de leuze aan: „tegen politiek en sociale reactie". Een massa slikt wellicht weer de demagogie, de volksmisleiding van een partij, die niets doet, tenzij afbreken; die toeschouwt bij anderer werken en dan, als dat ten einde is, zegt: gij hebt het verkeerd gedaan, politiek en sociaal reactionair!! jgUITEMLflNP De Crisis in Duitschiand. De werkloosheid. Bijna een millioen noodlijdenden te B er 1 ijn. Uit een statistiek omtrent de ondersteu- ningsactie te Berlijn blijkt, dat daar ter stede 960.000 noodlijdenden zijn. De werk loosheid ia de hoofdschuldige aan den toe stand. Beieren en het Rijk. D e Beiersche federalistische w e n s c h e n. Op het memorandum in zake de federa liseering van het rijksverband, dat de Beiersche regeering aan de rijksregeering heeft overhandigd, wordt een eigenaardig Jicht geworpen door een artikel in de „Bayrischer Kurier", waarin o.a. de stel ling wordt opgeworpen, dat de republi- kijnsche staatsvorm, van het rijk vereenig baar is mot den dynastieken regerings vorm van verschillende aangesloten lan den. Een republikeinsche Statenbond, zegt het blad, „met overwegend monarchisti sche staten laat zich z-eer wel denken". UIT HET BEZETTE GEBIED. Arbeidsconflicten aan Rijn en Ruhr Dreigende algemeene staking. In de metaalindustrie in het Ruhrge- bied dreigt een nieuw conflict. De verga dering van dislrictsgedelegeerden heeft in Boehum besloten voor de Noord-Westelijke groep der metaal-industrie de algemeene staking te proclameercn. Echter zal nog de uitspraak van het hoofdbestuur dienaan gaande worden afgewacht. In de Krefeldsche textielindustrie is plotseling een staking uitgebroken, door dat syndicalisten de arbeiders onder het ui1 en van bedreigingen dwongen den ar beid neder te leggen, en de fabrieken le yerlaten. O n 1 ii s t e n t e F u 1 d a. Ten gevolge van de uitsluiting der arbei ders bij de „Neuhofer Kali-Industrie" hebben gisteren te Fulda ernstige onlusten plaats gehad. De werkwilligen en de tech nische nooddienst werden verhinderd aan den arbeid to gaan. Een afdeeling rijks- weer is naar Neuhof gezonden, welke door manschappen van do „Schupo" cn „Lan- dospolizei" zullen worden vervangen. Vol gens do'laatste berichten is de toestand iets rustiger geworden. Do werklooze n-r elletj es Duisburg Gistermiddag hebben in verschillende dc-elen der stad te Duisburg betoogingen plaats gehad van werkloozen. In de mees te gevallen slaagde de Schupo er in de be- toogers uit elkander te jagen. Door de poli tie zijn schoten gelost. De betoogers trach ten vele winkels te bestormen, doch dank zij 't optreden van de Schupo konden ernstige gevolgen worden vermeden. To Hochfelde, bij do „Rkcinische Stahl- werko" werden de afsluithekken met bij len vernield. Op hot laatste oogenblik ilaagde do ter plaatse verschenen politie er in de oproermakers te verwijderen. Nieuwe puischplannen der separatisten? Volgens mededeelingen bereiden de se paratisten een nieuwen grooton Putsoh voor in de Palts, alsmede in de nog be lette steden aan het Rijnland. Frankrijk. De strijd tegen de daling van de franc. De telefoon onder controle. Do regeering schijnt voornemens do in ternationale telefoon-verbindingen onder strenge controle te stellen ten einde de speculaties in francs onmogelijk te maken cn voorts eiken buitenlander uit het land te zetten, die zich bezig houdt met specu laties, die den franckoers kunnen bena- doelen, of die berichten verspreidt, welke de frhncwaarde of den financieelen toe stand in Frankrijk kunnen benadeelen. Engeland De buitenlandsche politiek der Labours. Ongerustheid in conservatieve kringen. De „Evening Standard", die met zeker heid aanneemt, dat binnenkort Ramsay Mac Donald aan het hoofd van een labour- kabinet over Engeland zal regeeren, maakt zich naar aanleiding van de door den socialislischen leider gehouden redo niet zoozeer ongc-rust over diens hinncnlandsche als wel over diens buitenlandsche politiek. Over kapitaalhcffing, nationalisatie en andere socialistische idealen heeft Ramsay Mac Donald niet gsproken. Ten aanzien daarvan bestaat trouwens reeds daarom geen gevaar, omdat zijn partij slechts een kleino minderheid in liet lagerhuis vormt. Een revolutionaire wetgeving op het ge bied der bimienlandscho politiek is dus niet te'duchten, doch er schuilt een groot gevaar in het zeer naieve optimismo dat Uamsay Mac Donald ten toon spreidde met betrekking tot de internationale politiek, toen hij sprak van een vergelijk, dat zich zou uitstrekken van de kusten van Japan lot aan de kusten van Ierland. leder staatsman met ondervinding weet, dat 'het zeer gevaarlijk kan zijn, indien men op ruwe wijze den vrede poogt af te dwingen. Ook andere conservatieve bladen maken zich vooral bezorgd over de buitenland sche politiek van een labourkabinet. Er wordt steeds opnieuw op gewezen, dat de labourpartij ondergeschikt is aan inter nationale organisaties, waarin buitenlan ders den toon aangeven. Dat deze buiten landers vooral Duitschers en Russen zijn, maakt de positie van het labourkabinet- nog bedenkelijker. Hongarije. Een beraamde aanslag tegen ex-koning Karei Do secretaris van den bond van ontwa kende Hongaren Marffy, die in verband met de verschillende homaanslagen is ge arresteerd, heeft hij het laatste verhoor, dat men hem afnam, (bekend, aan. een poging tot moord op den gewezen koning Ivarel te hebben deelgenomen Toen deze hij zijn laats ten tocht naar Hongarije op het kasteel Totis vertoefde, drongen 30 jonge lieden, onder wie Marffy, tot in zijn slaap kamer door om hem te vermoorden. Op het laatste oogenblik echter gelukte het den commandant van het kasteel door een andere deur eveneens in het slaapvertrek te komen en met zijn volgelingen de moor denaars te verdrijven. Griekenland. - De toestand van Venizelos. Geen vergiftiging, maar het gevolg van... koud biorl Het bericht in de bladen, dat Venizelos lijdende zou zijn aan een ernstige maag- vergiftiging, is onjuist.. De maagpijn, waar aan Venizelos thans lijdt, is veroorzaakt door koud bier, dat hij te Marseille heeft gedronken! Het is eveneens onjuist, dat de geneesheeren Venizelos hebben aangeraden af te zien van een actief leven in Grieken land. Spanje; Het nieuwe regime. Een liberaal oud-minister het land uitgewezen. Uit Madrid kwam gister het sensationeele bericht, dat markies Gortina, de vroegere Spaansche minister van Marine en Open bare Werken, een bekend liberaal staats man, op last van hei directoire, het Spaan sche grondgebied moet verlaten, wegens een persartikel, waarin hij zeide, dat het directoire zijn eigen incompetentie zal moeten erkennen. Zuid-Afrika. Anti-Aziatische stroomingen in Transvaal. Klaarblijkelijk ten gevolge van de vijan dige redevoeringen, welke door vooraan staande Britsch-Indiërs zijn gehouden, is te Lydenburg - in Transvaal een sterke anti-Aziatische beweging tot uiting geko men, en 95 pCt. der blanke inwoners heeft do schriftelijke belofte geteekend, waarin wordt verklaard, dat zij geen zaken meer willen doen met Aziatische handelaars of winkeliers, aldus wordt aan de „Times" gemeld. DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT; Gowone advertonll9n 30 cent per regel* Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het s dubbele van het tarief berekend. a Kleine &dvGrlenllënv van ten hoogste 30 woorden, waariij betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en veri huur, koop en verkoop 10.50. De boeren zijn uitgenoodigd aan deze be weging deel te nemen, evenals de blanke groothandelaars en vele openbare licha men in Transvaal. Amerika. De revolutie in Mexico. Een succes der regeering s- 'troepen. De regeeringstroepen rukten op naar Tuxpan en namen Palo Blanco. Do rebel len trokken terug. Amerika stuurt oorlogs schepen. Uit Washington wordt telegrafisch ge meld, dat de Amerikaansche regeering overweegt, oorlogsschepen naar Mexico te sturen, om de Am rikaansche petroleum- belangen aldaar te hesehermen. Hei bekroonde vredesplan. Het gaat om den Volkenbond. Plan No. 1469, dat, gelijk gemeld, door de Bok-jury werd goedgekeurd, is natuur lijk reeds druk in de per3 besproken, vooral daar door raiddel van een referen dum do bevolking van de Vereenigde Sta ten zich over het plan zal hebben uit te spreken. Het is vanzelf sprekend, dat de lezers het voor en tegen te lezen krijgen, al naar gelang hun blad voor of tegen den volkenbond is gekant. Algemeen wordt erkend, dat de volken bond opnieuw midden in do Amerikaan sche belangstelling staat en dat de Ameri kanen opnieuw druk op het congres kun nen uitoefenen, om tot samenwerking met den volkenbond en het internationaal ge rechtshof le komen. Do „onverzoenlijken", zooals de senatoren Lodge en Moges, zul len vragen, dat het congres een onderzoek instelt naar eventueel beïnvloeden van het Amerikaansche volk door buitenlandsche regeeringen of instellingen. De dranksmokksl in Amerika. Dictatoriale maatregelen n Philadelphia. Naar gemeld wordt, is generaal Smeüley Butler van het Amerikaansche Marino Corps aan het hoofd gesteld van de Open bare Diensten. Hij heeft last gegeven aan de politie om binnen 48 uur Pliiledelphia „te bevrijden van alle kwaden van den ongeoorloofden handel in steken drank." Ernstige onlusten op de Philippijnen. Verscheidenef Amer.^kantein gedood. Gemeld wordt, dat op het eiland Bucas een oproer ia uitgebroken onder een Phi- lippijnsche fanatieke godsdienstige secte. Bij de plaats gehad hebbende botsingen met de politiemacht, zou van deze laatste twee officiern en 16 manschappen gedood zijn, terwijl eenige mannen nog worden vermist. Naar verluidt, hebben de inboor lingen verscheidene burgers gedood en een groot aantal huizen in brand gestoken. Amerikaansche schepen van de kustwacht brengen troepenversterkingen naar het eiland. Buiten!. Berichten Groote scheepsramp in de Zwarte Zee. 300 personen omgekomen. Het Amerikaansche s.s „Goncios" is op weg naar Odessa in -den storm geraakt, welke reeds sedert een maand in de Zwar te Zee woedt. Het schip is onklaar ge raakt en tegen don vuurtoren van Trebi- zonde geheel wrak geslagen. Alle opvaren den, ten getale van driehonderd personen, zijn verdronken. Nieuwe overstromingen In Frankrijk. Do Adour en de Nive (departement Bas- ses-Pyrénées) zijn huiten haar oevers ge treden en hebben de geheele omgeving overstroomd. Te Bordeaux steeg het water tot li me ter boven den normalen «tand. Gistermor gen werd de Guljan Mostras, een lagune, door zeewater overstroomd, dat talrijke huizen binnen liep. De verschrikte bewo ners moesten uit hun bod in het water stappen. Do Boulevart de la Plage te Ar- gagnon is eveneens geheel overstroomd. Te Biarritz heerscht de laatste dagen een storm, zooals men die nimmer gekend heeft. De promenade van het nieuwe bad huis en de sluisdeuren in de oude haven alsmede een groot aantal huizen zijn ge deeltelijk verwoest. Het Casino is over stroomd en het zeewater voert een groote hoeveelheid zand en puin landwaarts. Vorst en otorm. De Berlijnsehe redacteur van de „Msb." meldt: De Botnisehe golf is geheel bevroren. Wanneer de vorst nog wat aanhoudt zal de Oostzee langzamerhand in een compaote ijs massa veranderen. De havens van Riga, Petersburg en alle Finsche zeeplaatsen, met uitzondering van Helsingfors. zijn niet meer te 'bereiken. Me mel, Libau, Beval en Koningsbergen worden met behulp van ijsbrekers nog open gehou den. Ook in de Noordzee begint (het ijs moei lijkheden te veroorzaken, niet alleen in de havens van Hamburg en Bremen, maar vooral aan de mondingen van de Elbe en de Weg er. Het Lebtisch Tel. Ag. deelt mede, dat Petersburg momenteel te lijden heeft van den hoogsten vloed sinds 1824. Enorme ijsschotsen komen van het meer Lagoda naar de Newa-rivier afgezakt.. Deze rivier, welke dwars door Petersburg loopt, wordt bovendien gesteund door ijsbergen van de golf van Finland. Het garnizoen van Petersburg ia reeds enkele dagen aan het werk om de ijsmassa's door middel van dynamiet te laten sprin gen. Volgens berichten uit Parijs woedt op de Zuid West-kusten van Frankrijk een hevige storm. In de Fransche hoofdstad daalt de rivier nog steeds. Het heeft er echter weer flink geregend. In de Deensche wateren wordt het ver keer eveneens ten zeerste belemmerd. Eer» aardschok. Een aardschok werd gevoeld in het Zuid- Oostelijk deel van Noorwegen nabij de Zweedsche grens. De buizen trilden. Een dronken aviateur In 'Amerika, bet „droge" Amerika, aldus de „Daily Oronicle", stond dezer dagen voor de eerste maal een vliegenier terecht, wegens dronkenschap bij bet uitoefenen van zijn functie. De man was zóó aan het manoeuvreenen, dat het de aandacht van de politie in Texas trok, en zijn machine daalde in een uiterst onvaste vlucht in de buurt van San Antonio. In plaats van op normale wijze te lan den maakte hij een reeks duikelingen en plotselinge zwenkingen, waardoor hij ten slotte met groote kracht op den grond stortte. Wonder boven wonder werd noch hij, noch zjjn medepassagier gewond. Toen de politie bij do machine kwam om te zien wat er aan de hand was, had zij dadelijk gezien dat de bestuurder dron ken was, zoodat zij proces-verbaal tegen, hem opmaakte. Bovendien bleek echter, dat de piloot een voorraad alcoholische dranken in de machine had verborgen. BI UN EN LA MP De politieke toestand. De hervatting der parlemen taire werkzaamheden. Bij brief d.d. 9 Januari 1924 heeft de mi nister van Birmenlandsche Zaken en Land bouw, Voorzitter van den Raad van Minis ters, Ch. Buys de Beerenbrouck, aan den voorzitter van de Tweede Kamer het vol gende geschreven: „Ik heb de eer U Hoogedelgestrenge te berichten, dat thans de aanleiding is ver vallen voor .heb verzoek, in mijn brief van 30 October jl. gedaan, om 'voorloopig te schorsen de behandeling van aangelegenhe den, bij welke de aanwezigheid van één of moer leden van het Kabinet gevorderd wordt. U Hoogedelgestrenge zou mij verplichten door mij in de gelegenheid te stellen in een vergadering der Tweede Kamer een Regee ringsverldaring af te leggen." Vergadering der Tweede Kamer. De Tweede Kamer is thans ter vergade ring bijeengeroepen tegen Dinsdag 15 Jan. a.s. te twee uur. Aan de orde is dan: behan deling van het verzoek van mej. Wester- tman om verlof tot 'heb richten van vragen tot de regoering botreffende het verleenen van ontslag aan gehuwde ambtenaressen; trekking der afdeelingen en regeling van werkzaamheden. De voorzitter is voornemens om, nadat in dezo vergadering door de regeering mede deelingen zullen zijn gedaan in verband met heb beëindigon der kabinetscrisis, voor te stellen eventueele besprekingen na-ar aanlei ding van die mededeelingen den volgenden dag te houden en om in de vergadering van Dinsdag, na heb trekken der afdeelingen, over te gaan tot het benoemen van een lid der huishoudelijke commissie in de plaats van den heer De Visser van IJzendoorn, en, in afwijking van art. 15 van het reglement van orde tot de 'benoeming van de voorzit ters en de tweede voorzitters der afdeelin- gen Derde Algemeene Nederlandsche Katholiekendag. Het hoodbestmir der Nederlandsclie Katholiekendagen deelt ons mee, dat in het jaar 1924 geen algemeene Nederland- sche Katholiekendag zal' plaats hebben, maar dat de derde algemeene Katholie kendag in Nederland eerst in den loop van 1925 zal gehouden 'wordeh. Een geschenk aan Prinses Juliana. D© Sultan van Boeloengan biedt drie vazen aan. De Koningin heeft to 6.30 ure in tegen woordigheid van verschillende hoogge plaatste waardigheidsbeMeeders ten hova den sultan van Boeloegan ontvangen, die dezer dagen onss.land verlaat, om ca een HET VOORNAAMSTE NIEUWS, BUITENLAND. In ht Rijn- en Roergebied zijn weer ver scheidens arbeidsconflicten uitgebroken, gepaard gaande met relletjes. Men maakt zich in Engeland ongerust over de buitenlandsche politiek der labours Op do Phillippijnen zijn ernstige onlus^ ten uitgebroken. Op do Zwarte Zee is een Amerikaansch stoomschip met 300 opvarenden gezonken. BINNENLAND. Door minister Jhr. Ruys de Beeren brouck is In een schrijven aan den voor zitter der Tweede Kamer verzocht hem in de gelegenheid te stellen in een vergadering der Tweede Kamer een regeeringsverkla- ring af ie leggen. LEIDEN. De Voorzitter van de Kamer van Koop handel en Fabrieken voor Rijnland klaagt in een hedenmiddag gehouden rede over de weinige tegemoetkomendheid van het 'Leid- sche Gemeentebestuur; hij wijst middelen aan om te Leiden nieer industrieën zich te doen vestigen. reli TtMr "K^netïn?n-cpcl 'cn Cairo naaf Indiö terug to koeren. De sultan, die vergezeld was van den liem toegevocgden ass-resident met verlof Zieck, vroeg en verkreeg van Haïe Majes teit, tot wie hij zich in zijn landstaal rich Ito, toestemming, om aan Hare Majesteit voor Prinses Juliana te mogen aanbieden drie groote, kostbare vazen, in bet Malcisck aangeduid als tempajan jang en welke vol gens aloude gewoonte bij de Daj-aks in ge bruik zijn. Na de aanbieding nam de sultan afscheid van de Koningin, naar aanleiding van wier regeerings jubileum bij- naar Nederland was gekomen. Da sultan was Maandag jl. door den Trina die indertijd bij een af scheids-audiëntie van den sultan op het Loo niet aanwezig kon zijn, in afscheidsaudiënlie ontvangen. SPORT SCHAATSENRIJDEN. Verschenen is het 42ste jaarboekje van den Kon. Ned. Schaatsenrijdersbond. Het bevat de namen en adressen van bestuurf donateurs en ledenvereenigingen, wed strijdbepalingen en talrijke afbeeldingen* van wisselprijzen. Prov. kampioenschap Zuid-Hofland. Gisteren hadden op de banen van de IJsclub Kralingen te Rotterdam de wed strijden plaats om het kampioenschap hardrijden voor de provincie Zuid-Holland Voor dezo wedstrijden, die liepen over de afstanden van 500, 1500 en 5000 Meter, was groote belangstelling. Niet mindcv dan 43 personen hadden hiervoor ingeschre ven, waarvan or 7 niet waren opgekomen. Ongeveer half 11 werd aangevangen met den wedstrijd over 500 M. In de finale plaatsten zich de heeren Taconis, R. de Vries, Jan Parelbcr. oU N. Pronk. De eerste twee kwamen tegen elkaar te rijden. In een der bochten viel Taconis cn maakte daardoor een tijd van 68 3/' sec. Do uitslag luidt ah volgt: 1. N. Pronk Warmenhuizen, 55 2/5 sec.; 2. R. do Vries,. Piu-merend, 56 3/5 sec.; 3. Jan. Parelborg, Oud-Karspel) 57 sec. eu 4. Taconis (Am sterdam) 68 3/5 sec. Omstreeks 1 uur verzamelden zich allen weer aan den start voor den 1500 M. wed strijd. Op de 1500 Meter plaatste zich nummer 1 N. Pronk in 3 min. 24/5 sec.; 2. Taconis in 3 m. 3 3/5 sec.; 3. J. Parelberg in 3 m. 4 3/5 s. Kampioenschap 5000 M.: 1. J. Parelberg (Oud-Karspel) 10 min. 46 1/5 sec.; 2. J. Mettes (Haarlem) 11 min. 6 2/5 sec.; 3. N. Pronk (Warmenhuizen) 11 min. 9 sec. N, Pronk, dio twee der drie kampioen schappen op zijn naam wist te brengen, won het algemeen" kampioenschap van Zuid-Holland en daarmee den zilveren be ker van den Ned. Schaatsenrijdersbond. Haagsche IJsclub. Gistermorgen omstreeks 11 uur bracht H. M. de Koningin een bezoek aan de baan. van de Haagsche IJsclub, waar een wed strijd plaats had tusschen Grenadiers en Jagers. De Jagers wonnen. H. M. onderhield zich met verschillcndo militairen. Om de Coupe Olga Schiffefers. Gistermiddag werd op het terrein van de IJsclub Arnhem de wedstrijd in hot kunstrijders voor dames om de Coupe Olga. Schiffelers gehouden. j Prijswinster: Mej. Thilly Kley te 's-Gra>( venhage, die in 1921—'22 ook do coup® won, 563 p. Dezo wedstrijd werd gevolgd door een wedstrijd in het gehoonrijden voor dames^

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1924 | | pagina 1