5 NOVEMBER hrQ. 4299 nummer bestaai uit tureo iden. flABONNEMENTSPRIJSbodraagt bij vooruitbetaling por Leiden 19 cent per week f 2*50 per kwartaal, onze Agenten 20) cent per week 8 2.39 per kwartaal. idco per post fl 2.95 per kwartaal, t Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver baar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor etaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd ndagsblad 9 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen M. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. 935 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II. DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gswanadvsrlcnllön 30 cenl per regel-. Voor Ingezonden Medcdeelingen wordt het - dubbeiV van het tarief berekend. Kleine adver!sn?jën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver huur, koop en verkoop 8 6.50. BUITESILAMD politieke crisis in Duitschland Naar een dictatuur van rechts. ik Ebert moet verdwijnen, rechtsche pers wil nu behalve het do kabinet Stresemanu ook nog rijks ident Ebert weg hebben. Dit bewijst dat het ditmaal op het uiterste aan- I, want bij elke vorige crisis liet men it altijd buiten debat. Zelfs werd bij e gelegenheden door de rechtsche aan Ebert een pluimpje gegeven voor onpartijdigheid. De „Deutsche Zei- r zegt nu echter, dat als het om den lindstrijd gaat tegen het Marxisme, Ebert moet vallen, daar ten slotte de lieke handigheid, die hij zich door ja- 'inge oefening heeft eigen gemaakt, op duur gevaarlijker is dan de geringe lil der sociaal-democratische minis- oorts richtte de nationalistische pers logen den chef van de rijksweer, ge- al von Seeckt, die ongetwijfeld op al- een groot deel van de rijksweer invloed heeft dan de nationalisten „Lokal Anzeiger" zegt, polemisee- le tegen een artikel van „Die Zelt" luit dal de dictatuur iu ieder geval l komen, zij het niet langs wettigen, langs onwettigen weg. ie n verzekering van Ebert. aar men verneemt heeft Rijkspresï- Ehert in een conferentie met de so l-democratische leiders de verzekering ren, dat hij zijn ambt niet langer zou uilen indien .een uitgesproken, recht-, I regeering aan het bewind zou komen Beieren tegen het Rijk. CONTRA-REVOLUTIE BIJNA a ONVERMIJDELIJK. leu ultimatum aan B e r 1 ij n? Q 12 uur had er Zaterdagmiddag een inetszitting plaats. Gedurende de l>e- islagingen ontving de kanselier een te- un, dat hem noopte, zich onmiddellijk 'de rijkspresident te begeven. „Vorwarts" wist over den inhoud dit telegram mede te deelen, dat de wing in Beieren door von Kahr om- [worpen was en dat dezo een ultima- aan Berlijn gezonden had, om binnen uur een rechtsche dictatuur te pro- leeren. it bericht is zoowel door Berlijn als t München tegengesproken. j8 i.Germania" weet echter mede te k dat niet von Kahr, maar zekere ellige organisatie een dergelijk ulti- gesteld heeft. Zij houdt de juist- van haar bericht vol. Klaarheid er is niet voorhanden, maar in elk ge- schijnen er nieuwe en zeer dreigende eersvrolken uit het Zuiden te komen iersche troepen concentratie, f stad Coburg de hoofdstad van het «O met Beieren vereenigde voormali- lfrtogdom GoburgGotha maakt 13 Tolkconeu den indruk van een stad. flrlogstijd. Auto's en motorrijwielen soldaten in uniform en behoorlijke 'Poning vliegen door de straten en -in 18 logementen, waar de commando's strijdorganisaties zijn ingekwartierd, M «en voortdurend komen en gaan ordounancen en koeriers, zooals in hoofdkwartier het geval is. Wat men 'riot, is een volgens alle regelen op gezette militaire onderneming'onder *«ndsel van afweer van de Thuring- communisten, waartoe evenwel de landpolitie eventueel ten volle tochte zou zijn. hrhardt is de leider van dit alles en thans niet meer achter do scher- °P> maar volkomen openbaar. Men em elhen dag met adjudanten in een aan do Noord-Beiersclie grens zien 'Jsiiorren. Alle strijdorganisaties zÜn opperbevel. Feitelijk hu in de geheele streek de dicta- W. De Beiersche landpolitie legt den 0rganisaties geen stroobreed iu don .^aar steunt zo integendeel. Iu de 'e dagen zijn wapens en uitrustings- m wagons uit Munchen aange ven op klaarlichten dag door man- j. ,u van <Ie landpolitie uitgeladen en •kazernes gebracht. Bij ïnassa's w do %n mcnschen uit Beieren naar uit angst voor de slrijdorgani- ^amelijk Joden en lieden, die M^oJging vreezen omdat zij bekend communküsch-gezind. j Voor 7 November ten s t r ij d e 1 Do Maandagochtendbladen maken nog melding van eenige geruchten over de plannen van de Beiersche strijdorganisa ties. De 7e November wordt aangeduid als de dag, waarop de aanval beginnen zal. Voorts wordt medegedeeld, dat uit Jena alle leden der nationalistische stu dentenorganisaties verdwenen zijn. De Jong-Duitsche orde zal, evenals de Stahl- helmbund, vóór den nacht van 4 Novem ber een mobilisatiehevel hebben gekregen Een ander bericht zegt, dat ook in Noord-Duitschland, in Mecklenburg cn in Pommeren, concentraties van strijdorgani saties zouden hebben plaats gehad. Volgens de „Montagmorgen" heeft Stre- semann op het laatste oogenhlik afgezien van allo krachtige maatregelen van tegen weer, omdat hij er op rekent, dat Beieren tevreden gesteld zal zijn door het uittre den van de sociaal-democraten uit dc Rijksregeering. Lutlendorff sn Hitier. De Munchensche correspondent van do „Gorriere Italiana" deelt mede, dat Lu- dendorff geheel naar Hitler is overgegaan en dat hij meer dan ooit als verantwoor delijke leider voor de te verwachte mili taire beweging in Zuid-Duitschland moet worden beschouwd. Saksen en hst Rijk. Ook ben crisis in Saksen aanstaande. In Dresden is de overheerschende mee ning, dat de crisis in het rijk automa tisch ook oen nieuwe crisis in Saksen zal doen ontstaan. i De r ij k s w e e r rukt Chemnitz hinnon. De Rijksweer is Chemnitz binnenge rukt. Vrijdagavond hebben in deze stad bloedige botsingen plaats gehad. De links radicalen hadden verscheidene dooden en gewonden. Ook to Zwickau is dc Rijks weer hinenngerukt. Zij trok met gevelde bajonet door de straten. Het marktplein is met prikkeldraad afgesloten. Communisten gearresteerd. Te Hamburg is een geheime communis tische vergadering overvallen. Er werden 33 communisten gearresteerd. Onder hen zou, naar verluidt, ook de ijverig gezochte Levi zijn. De Rijnland-republiek De toestand te Aken. Het vornielde regecrings- gebouw. Zaterdag was te Aken het regerings gebouw te bezichtigen. Er heerscht een ware chaos. De vloeren liggen centimeters dik met officieele stukken, hompen brood, leego flcsschen en vleeschbusscn bezaaid. Veel meubels zijn stukgeslagen. De kamers met proviand zijn door de politie verzegeld. De burgemeester beeft een proclamatie gericht tot de burgerij, waarin hij de trouw gebleven bevolking dank zegt en tot rust aanspoort. AkenherleefL ■Wat Deckers met z'n bevelen niet klaar kreeg, gebeurt nu van zelf; do winkels worden weer geopend en blijken weer voor raad te hebben. Het gemeentebestuur neemt trouwens de bevoorrading der stad ernstig ter hand. Tot 8 uur 's avonds mag het gewone ver keer op do straten nu weer'plaats hebben. Ook de theaters zijn weer geopend. De tramritten zijn intusschen weer duurder geworden; de rit Aken-Vaals kost nu 9 milliard Mark, morgen zal dat prijsje nog wat stijgen. Do putsch heeft Aken gekost 9 dooden en 64 gewonden. Dit aantal gewonden moet eigenlijk beduidend grooter zijn, dezo 64 zijn alleen de gewonden, die in de ziekenhuizen werden behandeld. Do ver liezen der separatisten, die geheim ge houden worden, zijn or niet bij gerekend. Daarbij komen dan nog de verwoestin gen van winkels, enz., do- vernieling -op het raadhuis, waar zeer waardevolle kunstschatten, o.a. de schilderingen van Rethel, vernield werden en do chaos in het regeeringsgebouw. Het optreden der Belgen te Aken. Fransche ontevredenheid Men is to Parijs geenszins tevreden over de Belgische houding tegenover het Rijnlandsche separatisme. Met verbazing en verontwaardiging wordt in vers'chillen- do telegrammen uit het Rijnland melding gemaakt van het Belgische optreden te Aken, waar nadat de separatisten zich van hot raadhuis hadden meester ge maakt, do Belgische autoriteiten hun or der gegeven hebben Aken te verlaten. Dezo beslissing, zoo schrijft men, is ge nomen door den Belgischen hoogen com missaris Rollin Jacqemains, die zoo juist uil iüUijsol yrüs tóruggek-omeii cn fciijk— baar instructies in dien zin meebracht. Men verwijt hem hier niet eerst overleg gepleegd te hebben met zijn beide andere collega's in ide hooge commissie. De cor respondent van do „Matin" in Dusseldorf brengt do Belgische beslissing in verband met bet bezoek dat do Engelsche en Ne- derlandscbo consuls te Aken aan do Bel gische autoriteiten izouden hebben ge bracht, waarbij zo uit naam hunner rogee ringen gevraagd zouden hebben alle po gingen der separatisten tegen te gaan, daar zij dezo gevaarlijk achten voor de veiligheid hunner laudgenooten, en de stad van separatistische elementen te zuiveren De Separatistische beweging. Do algemeene toestand stationair. De toestand in het Rijnland te zoo goed als niet veranderd. In Crefold, Duisburg, Moers. en Montjoie in do Belgische zone zijn do separatisten -den toestand wel meester, doch zij oefenen in deze plaatsen geen invloed uit op de stedelijke besturen, die hun werkzaamheden blijven verrichten De uitbetaling der steunverleening aan de werkloozen geschiedt eveneens door hen: Wat de Fransche zone betreft, staat de separatistische zaak er beter voor. In Bonn, Wiesbaden, Gobi enz, Worms, Mainz en enkele kleinere steden in de omgeving van den Rijn hebben de separatisten de macht geheel in handen en noodzaken de ambtenaren, voorzoover die in dienst zijn gebleven, hun werkzaamheden voort to zetten. Evenzoo gaat het in Euschkirchen, Trier en in het overige Eifel- en Moezel gebied; te Duren,„begint echter hun macht to tanen. Ongeregeldheden kwamen ner gens voor. DE HERSTEL-KWESTIE. Do nieuws herstclbesprekingen. Poincaré's tegenstand. De berichten omtrent d- n tekst van do aan Amerika te richten niineodiging zijn nog. tegenstrijdig. Terwijl Zaterdagmor gen gemeld werd, dat er overeenstemming was bereikt en dat oen gemeenschappe lijke uitnoodiging zou worden verzonden, verneemt thans de „Evening Standard", dat het zoover nog niet is, ofschoon er geen reden bestaat tot eenig pessimisme. Poincaré zou zich evenwel nog niet vcrcenigd hebben niet de voorgestelde formule, doch de Belgische regeering heeft een amendement ingediend, dat vol gens genoemd blad is aangenomen. In dit amendement zou het de taak der corïimissio genoemd worden, Duitschlands capaciteit tot het doen van reparaties te schatten. Bulgarije: Politieke moordaanslag. De Youg o-S lavische militaire attaché aangerand. Naar do „Novosti" uit Belgrado ver neemt, is Zaterdag een aanslag gepleegd op den Youjo-Slavischen militairen atta ché Krastilsj. Drie individuen vervoegden zich aan zijn woning te Sofia en vroegen hem te spreken. Er ontstond een handge meen met den bediende van den attaché, die de indringers niet wilde toelaten. Toen do attaché zelf kwam toeloopen, gingen twee der indringers op de vlucht. Do der- do schoot, doch de revolver ketste en in do worsteling, welke ontstond, werd do attaché ernstig aan het hoofd gewond. De dader vluchtte. Kort na dezen aanslag bracht de Bul- gaarscho Minister van Buitenlandsclie Zaken den attaché een bezoek. Hij gaf als zijn meening te kennen, dat do aan slag was uitgegaan van stille krachten, welke er op uit zijn vijandschap tusschen Yougo-Slavië en Bulgarije to zaaien. Een buitengewone ministerraad, te Bel grado gehouden, onder voorzitterschap van den Yougo-Slavischen koning, heeft een nota opgesteld, welke aan de Bul- gaarscho regeering werd gezonden. Hier in wordt geëischt bestraffing van de da ders en uitkooring van een schadeloos stelling aan den attaché en diens bedien de, die eveneens gewond werd, alsmede de in dergelijke gevallen gebruikelijke ge noegdoening van do Bulgaarscho regee ring. Do You go-Slavische minister van Bui tenlandsclie Zaken heeft langdurige be sprekingen gehad met dc gezanten van de landen der Kleine Entente to Belgrado. Men verwacht een gemeenschappelijke démarche van de Kleine Entenlo bij do regcering te Sofia. Griekenland. Ernstige gehcurJenissan. De koning gevangengenomen? De „Intransigeant" publiceert ccn tele gram uit Turijn van 3 Nov., waarin wordt gezegd, dat in de afgeloopen 24 •uur in Griekenland ernstige gebeurtenis sen zouden hebben plaats gehad, o.a. dat do koning door do revolutionnalren gc- Tarigcngencznen zou zijn. Amerika. Lloyd George te New-York. Een Iorsch complot tegen den o u d-p r o m i o r Voordat Vrijdagavond Lloyd Georgo in het Metropolitan Opera House Je Ncw- Yórk zijn grooto afscheidsrede hield, was hij op straat door duizenden met geest drift toegejuicht. De omgeving van het operagebouw was echter geheel afgezet en honderden po litiebeambten hielden de menigte voort durend op een afstand.- Een aantal Ierscho republikeinen poog den het gebouw binnen te gaan, doch werd door de politie tegengehouden. Er hadden 9 arrestaties plaats. De politie had alle toegangen bezet, zoodat zich geen incidenten afspeelden. Men spreekt van een lersch complot tegen den gewezen Engelschen premier, om dezen te vermoorden, doch de berich ten hieromtrent zijn vaag. De Kabinetscrisis. Hei adres van dr. E. Verviers. V f Tn „Katholieke Staatkunde" (het week blad van dr. Vcrviers) maakt Eyspec- tans eenige kantleekeningen bij het schrijven van dr. Verviers aan de Ko ningin inzake de Kabinetscrisis. En hij besluit: „Dit Adres is een daad op zich. Die •niet meer mislukken kan. Die af en ge slaagd is." Door deze daad is aan het volk gewe zen, waar cn op welke wijzo het uilkomst uit den nood kan vinden. Door deze daad is de Opperste Gezagvoerstcr uitgenoodigd, zich weer te willen wijden aan het volks heil, door opnieuw de macht in handen to nemen. De daad van het adres is in zich vol ledig, onverschillig hoe of verder daarop gereageerd zal worden. En 't is een daad waarmee iemand, die zich aan het hoofd der christelijke en anti-demokratischo herstelbeweging ziet, niet meer dan zijn plicht a's staatsburger heeft volbracht. Wat wel zeker niet wil zeggen, dat hij het hierbij laten zou, indien hij tot ver dere daden werd opgevorderd!" In deze laatste zinsnede wordt mede gedeeld dat is nog al vrij duidelijk, dunkt ons dat dr. E. Verviers, onder bepaalde voorwaarden natuurlijk, wel be reid zou willen zijn Minister te worden! DE ALGEMEENE BOND VAN R.-K. RIJKSKIESKRINGORGANISATIES IN NEDERLAND. De agenda der Algemeene Vergadering van den Algemcencn Bond van R.-K. Rijkskieskringorganisaties in Nederland, te houden op Vrijdag 14 en Zaterdag 15 December 1923, respectievelijk om 1 uur n.m. en 10 uur v.m., in het gebouw van Kunsten en Wetenschappen, Mariaplaats, Utrecht, luidt als volgt: 1. Opening. 2. Notulen der Bondsverga dering van 2 Juni 1923. 3. Bestuursvoor stel betreffende de vaststelling van de hoofdpunten dienende als richtsnoer bij het ontwerpen van oen voor alle R.-K. Rijkskieskringorganisaties geldend Alge meen Kiesreglement. Dit voorstel luidt: De Bondsvergadering drage aan het Bonösbestuur op, mede aan de hand van het ontwerp Algemeen Kiesreglement, dooi de Ccimmissic-Barge geconcipieerd, een voor alle R.-K. Rijkskieskringorganisaties geldend Algemeen Kiesreglement te ont werpen, ter behandeling in een nader te houden vergadering van den Algemeenen Bond van R.-K. Rijkskieskringorganisa ties in Nederland, in welk reglement de volgende hoofdpunten moeten zijn ver werkt: 1. Vóór de verkiezing van candidaten voor 'het lidmaatschap dc? Tweede Kamer der Staten-Generaal wordt een politiek advies uitgebracht, en wel op zoodanig tijdstip, dat dit advies gegeven wordt vóór dat in do Kiesvcreonigingen Ier zake der candidaatstelling eenigerlei maatrege len worden getroffen of actie gevoerd. 2. Het politiek advies wordt gegeven, door het Bondsbestuur, nadat dit bestuur zich door mondelinge besprekingen en zoo noodig door schriftelijk overleg heeft ge oriënteerd omtrent do meening van voor aanstaande R.-K. personen en van bestu ren van .katholieke vereenigingen, op wier oordeel het Bondsbestuur te dezer zake prijs stelt cn voorzoover deze personen cn besturen daartoe bereid worden gevonden, en nadat het Bondsbestuur overleg heeft gepleegd met oen vergadering van afgevaardigden uit do Rijkskieskring organisaties. 3. Het politiek advies wordt .verdeeld over de Rijkskieskringen in bepaalde lijs ten. Deze lijsten vormen te zaanen ,één lijstengroep. Daarnaast kunnen /novenlijslen door de kiezers worden ingediend. Notenlijsten, in HET VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND. De rechtsche bladen eischen het afire* den van rijkspresident Ebert. Do toestand in Duitschland wordt ern stig. Beieren dreigt tegen Berlijn te zullen optrekken. (Zie ook Telegrammen). Een politieke moordaanslag te Sofii BINNENLAND. Officieele mededeeiingen omt ;nt de» giro-chaos. De agenda van de a.s. Vergadering van den Alg. Bond van R.-K Rijkskieskring* organisaties in Nederland. verschillende kieskringen ingediend, kun nen worden verbonden, echter alleen zóó danig, dat 'n lijst slechts .met één lijst uit iederen anderen kieskring kan worden verhonden. u 4. Rondvraag. 5. Sluiting. Des voormiddags om 11* uur zal in de Kathedrale Kerk te Utrecht (Lange Nieuw straat) een H. Mis worden opgedragen voor de Katholieke Staatspartij. Het Bondsbestuur vertrouwt, dat zeer velen in do kerk aanwezig zullen zijn cn vooraan zullen plaats nemen..Na de II. Mis kan in het gebouw voor Kunsten en Wetenschap pen worden geluncht. Vrijdagavond om 9 uur zal er reünie gehouden worden van afgevaardigden en genoodigden. De plaats dier reünie zal nader worden hakend ge maakt. De Secretarissen der Rijkskieskring- besturen wordeu verzocht uiterlijk 7 De cember a.s. do namen der Afgevaardigden ter Algemeene Vergadering op te geven aan den Bonds-secrtaris, den lieer Mr. Frans Teulings to 's-Eerlcgcnbosch. Volgens artikel li van het Bouds regle ment zendt elke RijkskieskringorganLsatie minstens één afgevaardigde naar deze vergadering, terwijl voor eik begonnen 5000-tal R.K. georganiseerde kiezers nog een afgevaardigde wordt aangewezen. DE HANZE3ANK TE DELFT. Namens Directie ea Raad van Commis sarissen is een circulaire gericht tot de aan deelhouders der N. V. Hanzebank, te Delft, (Hanze'oank in het Bis dam Haarlem), waar in de aandeelhouders, die tot nog toe niet aan de verplichting tot volstorting overeen komstig het besluit van den Raad van Toezicht en Directie hebben voldaan, bij herhaling worden uitgenoodigd, alsnog ten spoedigste vol te storten, subsidair eens regeling to treffen met den.Directeur van het betrokken Bijkantoor der instelling. Bij gebreke hiervan zal overeenkomstig heb bepaalde bij art. G der statuten moeten worden overgegaan tot het berekenen eenef rente van 5 pet. over het te storten kapi taal, onverminderd de verplichting tot on verwijlde. volstorting. Het hoofdbestuur van de Hanze in heb Bisdom Haarlem lieeft gelijktijdig een aanschrijving tot de leden-aandeelhouders gericht waarin hen gewezen wordt, dat voor het „krachtig voort werken onzer bankin stelling" volstorting der aandeelen vér- eischt wordt. De Hanzebank te Utrecht. Het Hanzebank-rapport van de deskun digen aan de arrondisseinents-reflhtbank te» Utrecht is gisteren uitgekomen. Het verslag, hetwelk de accountant J. Wi Lucas to Amsterdam, heeft uitgebracht, ter zake van de voorloopige surséance der N.V. De Hanzebank te Utrecht, komt tot <!o conclusie dat liet bedrijf zonder ingrijpen de reorganisatie niet kan worden voortge zet. Dat de stilstand, welke de voorloopiga surséance veroorzaakte, niet bevordelijk is geweest voor het verkrijgen van een beter resultaat ligt voor de hand.- Eeïi deels glo bale becijfering geeft aan dat van 4 Juli tot 30 September ten minste weder f SO.OOa is verloren. Het door den rapporteur ga- Taarad verlies dezer bank beloopt! f 2.358.001.32. Dit verlies zal oa. gedragen moeten worden door de volgende schulden! Obligatieleening f 47.500, Spaarbank! f 1.932.514,58^, Crediteuren bijbanken f 7G4.795.6914, Doposant.cn f 1.818.324.5714, Bankiers f 70.799.81 !s, Buitenlandsche cre diteuren f 35.423.74. Op dezo posten zullen de betrokkenen du3 per 4 Juli jl. een verlies te .lijden heb ben van pl.m. 50 pet. In verband met da nadien geleden verliezen zal dit cijfer zich nog verhoogen. Als gevolg van het feit, dat het beariji verliesgevend werkt, bestaat geen vooruit zicht, dat na verleend uitstel volledige be taling van alle schulden zal volgen. Op do Hanze-spaarbanlc is op concurren te crediteuren ad f 2.986.673.34 een verliet te constateeren van 33 pet. Het groote verliescijfer maakt, e? geen vooruitzicht bestaat, dat na het doottj do wet genoemd maximum uitstel van 1!» jaar (surséance) volledige betaling van a3 schulden zal kunnen volgen,

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1923 | | pagina 1