VOOR DE VROUWEN.
Haan'! Het kost veel moeite en gestreng
optreden zal wel noodig zijnmaar
'n echte jeugdvriend schroomttoch geen
moeite voor de jeugd!
Het verwondert mij soms dat zorgza
me moeders vol ijver uit welbegrepen be
lang van het lichamelijk leven dei-
kleinen hun kleine kinderen steeds
trachten „droog te leggen".... terwijl
vaak diezelfde moeders maar niet inzien
dat lichamolijk èn geest e-
1 ij k heil van 't kind vraagt, eischt,
roept en schreeuwt dat zij toch hun groo-
to kinderen ook voortdurend „droogleg
gen!"
G. P. J. v. d. BURG,
Ha geveld-Heemstede. Yr.
nenkroon in dat hoofd moesten dringen,
welk een smartelijke uitdrukkin g er lag
op dat gelaat, en wat een lief gezicht die
'Jezus eigenlijk had.
'ik begreep het Latijnscho onderschrift
eerst niet; eerst later op do catechisatie
is me dat uitgelegd.
Vreemd is eigenlijk, dat ik nooit met
iemand over deze gedachten sprak; dat ik
ook niet vroeg, meer omtrent Jezus te we
ten, dat ik liet allemaal voor mo zelf ver
werkte en alle dagen minstens eenmaal
langs het winkeltje sloop, alsof ik iets ver
keerde deed."
De schrijfster vertelt nu, hoe ze einde
lijk het winkeltje binnenliep en den prijs
vroeg. Die was f 3.50. Maar zooveel had
ze niet in'haar spaarpot. Een paar weken
later kreeg ze toch de plaat voor f 3.
„Moeder was natuurlijk hoogst verwon
derd.
„Maar kind, hoe kom je er hij, juist
die plaat te koopen?' vroeg ze.
„Ik vind die zoo mooi, ik wou em heb
ben."
„En waar moet je die' ophangen?"
„Boven mijn bed."
Dienzelfden avond reeds hing de plaat
boven mijn bed en ik werd niet moede er
naar te staren, tot de slaap kwam en mijn
oogen sloot. Maar een paar dagen later
hoorde ik moeder tegen vader zeggen: „Ik
geloof heusch, dat ze vrome neigingen
heeft." Ik begreep wel over wie er gespro
ken werd.'
Ze vertelt nu uitvoerig welken invloed
die plaat op haar jong gemoed had. „Ja
ren en jaren heeft die plaat boven mijn
bed gehangen: nog slechts kort geleden
moest ik ze eindelijk wegnemen, óm
dat ze totaal vergaan was. Zoo hebben de
drie gulden in elk opzicht hun rente op
gebracht."
De schrijfster vertelt nu verder van het
aannemen van haar vriendinnetje Jet
Rinke.
„We gingen de kerk binnen en zochten
een plaatsje. De koster kwam naar ons toe,
en we legden uit dat er vriendinnetjes van
ons waren bij de bruidjes. We kregen een
plaatsje, niet al te veel achteraan en wü
konden het altaar prachtig zien. We fluis
terden tegen elkaar over al het vreemde en
onbekende. Ik wan nooit te voren in een
Roomscho kerk geweest en keek mijn
oogen uitDaar zag ik een levend
groot beeld staan, op zij van het altaar
vlak voor het koorhek. Een oogenhlik van
herkenning. Dat was mijn Ecce Homo,
maar zonder doornenkroon. Op Zijn
horst vlamde een gouden hart en Zijn
beide smalle slanke handen wezen daar
heen. Zijn hoofd was omlaag gebogen,
lange haren vielen op zijn schouders en de
uitdrukking van Zijn lief gelaat was vol
meedoogendo goedheid. Het was als keek
Hij neer op de menschen, die beneden
Hem langs Zijn beeld liepen. O, daar was
iets vertrouwds gekomen in deze kerk voor
mij
Daar zette het orgel in. Ik had niet ge
merkt, dat de kerk vol liep met men
schen
De schrijfster vertelt nu welken in
druk al die vreemde onbegrepen dingen
op baar maakten.
„Het was alles zoo vreemd en toch zoo
aantrekkelijk: ik was geheel bevangen in
mijn ontroering, vergat mijn kameraadjes,
vergat alles, behalve twee dingen, de
machtige muziek en Hem, die daar stond
zonder doornenkroon en met Zijn vlam
mend hart.
Toen 't uit was, liep ik als in een droom
met de andere kinderen mee naar hui
ten, waar de lentemorgen straalde. Vóór
de kerk op de stoeptrappen, stond ik even
stil om tot de werkelijkheid terug te kee-
ren. Maar Stans de Wilde hielp.
„Fijn was het", zei ze. „En wat een
lichtjes en kaarsen! net een kijkspel
Het woord was er nauwelijks uit of
haar wang brandde onder een feilen slag.
..Spook!" schold ik. „Een kijkspell'
Schaam je. 't Was prachtig, veel te mooi
voor zoo'n nest als jij. Daar!"
Ik draaide me om en ging alleen naar
huis.
Dat was mijn eerste verdediging van
'den Roomschen godsdienst."
Toch zou het no-r vele, vele jaren- duren,
voor de schrijfster overging.
De volgende week zullen we nog een
paar momenten uit het hoek naar voren
brengen.
N. J. H. S.
DE RETRAITE.
Tot versterking van 't geloof in de zie
len, waair het nog zwak is, en allermeest
om onder de jongelieden, de mannen van
hoogen stand of onder de arbeiders een
keurbende te vormen van Katholieken,
die edelmoedig en onverschrokken zijn
in de verdediging van den Godsdienst, is
niets meer afdoende, dan de ingetogen
heid en overpeinzing der retraite.
(Paus PIUS X).
De vergankelijke dingen kunnen wij
niet naar waarheid hegrijpen en waar-
Ueeren indien onze geest het oog niet
richt op het andere en wel het onvergan
kelijke leven („Rerum Novarum"). Daar
door juist trekt men zich terug in de een
zaamheid der Retraite.
EERST DE JEUGD.
Het bekende woord „Wio het kind heeft,
heeft do toekomst", wordt ook door onze
tegenstrevers wel ter harte genomen. Men
zie maar eens hoe ijverig do soc.-democra-
ten zich hier te lande op de jeugdhewe--
ging heeft geworpen, welbewust dat dit
een zeer belangrijke factor is voor den
groei hunner organisatie.
Ook elders zien wij onze tegenstanders
in dio richting werkzaam. Dezer dagen
lazen we n.l. het volgend bericht in de bla
den:
„Met het doel dc ongerustheid weg te
nemen, waarmede hare werkzaamheden
worden gadegeslagen, heeft do Ku-Klux-
Klan 't grooto Universiteitsgebouw te
Valparaiso (Amerika) voor 70.000 aan
gekocht en heeft daarbij het voornemen
te kennen gegeven, het slechts te doen
openstellen voor neutraal onderwijs, ge
heel buiten elke politiek of godsdienst."
Do Ku-Klux-Klan is zooals men weet
een geheim genootschap, welks leden
nooit overdag doch alleen des nachts ver
gaderen en dan nog wel hij voorkeur in
een of ander hosch om vooral niet be-
spionneerd of afgeluisterd te worden.
Heel veel is omtrent den waren aard van
dezo geheime secto nog niet bekend dan
dat zij hunne tegenstanders op even ge
heimzinnige als gruwelijke wijze uit den
"weg ruimen en dat zij gezworen vijanden
van Kerk en godsdienst zijn.
Overeenkomstig hun aard komen zij
niet rechtstreeks met hun strijdmiddelen
voor den dag, maar zoeken het langs ver-
dekto wegen, bijwijze hun „neutrale" on
derwijs, waarvan in bovenstaand bericht
sprake is.
Men ziet, de vijand waakt.
Moeders, laten wij onze kinderen door
een door-en-door godsdienstige opvoe
ding trachten te behouden voor onze Kerk
en onzen Godsdienst!
NUTTIGE WENKEN.
Over alles en neg wat.
Inktvlekken op 't zeil kan men met
azijn wegwrijven.
Waschstellen reinigt men van den vet-
tigen rand dien de zeep afgeeft, door op
een vochtig doekje wat zout te nemen
en daarmede de voorwerpen af te wrij
ven.
Vliegenvlekken op vergulde lijsten ver
wijdert men mei een penseeltje, dat ge
doopt is in stijf geklopt eiwit en zout, van
spiegels met een doek, gedoopt in parafi-
ne, waarna men met een drogen doek na-
wrijft, en van brons met een oplossing
van 1 deel eiwit, 1 deel petroleum en een
mespunt zout.
Uien moet men in do open lucht of bij
het vuur schoonmaken. Dit voorkomt het
tranen van do oogen. Het mes waarmede
men do uien heeft schoongemaakt, moet
flink afgewreven worden en dan eenige
malen in aarde worden gestoken; hierdoor
wordt de onaangename uienlucht spoedig
weggenomen.
Bij Cake-bakken wil het wel eens ge
beuren dat zij van onderen aanbrandt
voor zij in bet midden gaar is. Om dit te
voorkomen, zet to men den cakevorm op
een oud bord en doe een flink laagje zout
tusschen bord en vorm.
Aangesneden kaas kan men goed hou
den doer over het snijvlak een laagje
boter te smeeren en dit te bedekken met
een schoonen doek. Kaas moet steeds op
een koelo plaats bewaard worden.
Wit papier moet men nooit wikkelen
om voorwerpen die langen tijd moeten
worden opgeborgen. Voor dit doel is geel
of blauw papier het beste.
Kaarsvet kan men in een oogenblik
verwijderen. Houd een mes een minuut
lang in een gas of kaarsvlam, leg een stuk
grauw papier over do vlek en druk het
mes stevig op het papier. Het vet zal on
middellijk smelten en in het papier trek
ken. Voor groote vlekken kan men ook met
een heeten bout over het papier gaan.
Marmeren gangen kan men reinigen
door ze op de gewone wijze met zeepsop
te boenen, vervolgens met. schuursteen en
daarna met een weinig melk. Wrijf ten
slotte het marmer goed droog en wrijf het
met een wollen doek.
Zout kan men bij vochtig weer droog-
houden door hij elk half pond goed droog
zout een theelepel bloem te voegen.
Citroenen, die eenige minuten in heet
water hebben gestaan, scheiden vlugger
en meer sap af dan andere.
Messenheften van ivoor welke verkleurd
zijn, kan men de oorspronkelijke .kleur
teruggeven door ze in to wrijven met een
halven citroen, in zout gedoopt. Ditzelfde
middel helnt eveneens om aan koperen
voorwerpen die erg verwaarloosd zijn,
hun glans terug te geven. Na deze eerste
bewerking moet het koper dan nagewre-
ven worden met een of ander goed poets
middel.
penislederen handschoenen kan men
reinigen door ze te weeken in water met
ammonia. Neem ze na 12 uur uit dit bad,
spoel ze goed uit cn wasch zo daarna in
vet zeepsop (witte zeep).
Vlekken op eikenhout kan men verwij
deren met warm hier. Na de behandeling
moet men het hout goed nawrijven met
hoonwaat
Een pan, waarin iets is aangebrand,
kan men reinigen door ze te vullen met
1 L. water, waarin een eetlepel soda is op
gelost en dit mengsel 10 minuten le laten
koken.
Co verzorging van cc oogen onzer
kinderen.
Laat niet toe, dat slapende kinderen
het licht in do oogen valt.
Laat niet toe, dat kinderen te lang hun
oogen richten op cén en hetzelfde onder
werp.
Veroorloof hun cict hij kunstlicht veel
to lezen.
Veroorloof hun niet, klein gedrukte
booVen to irehruiken.
Veroorloof hun niet in den spoortrein
te lezen.
Schrijf hoofdpijn niet altijd toe aan
zwakte in do spijsvertering; do oogen
kunnen er aanleidip- toe geven.
Neem nooit brillen van reizende koop
lieden, doch laat zo door een dokter voor
schrijven.
Kinderen moeten voldoende beweging in
de open lucht hebben, en zoo mogelijk op
groene weiden of velden, omdat de kleur
weldadig is voör de oogen.
Kinderen, die op tienjarigen leeftijd
beginnen te lezen, zullen kinderen, die op
hun zesde jaar begonnen, niet alleen in
halen, maar zelfs voor raken.
Het schoonmaken van geëmailleerde
baden.
Een gemakkelijke methode ctm dien zeep
rand dio altijd chtstaat na heb gebruik
van een bad te verwijderen is eleu beetje
droog zeeppoeder (geen schuurpoeder) op
een lapje te strooien. Liefst neemt men
een oud stuk van een badhanddoek daar
de ruwe oppervlakte hiervan het vuil ge
makkelijk verwijdert. Wanneer het bad
een ernstiger behandeling vereischt neem
dan een mengsel van terpentijn eni water.
Hiermee verdwijnt al het vet dat in het
bad is achtergebleven.
Kousenbreien.
Wanneer men wollen sokken' of kousen
breit, werk dan te zamen met de wol wat
linnen draad in de hiel en in de teeni. Dit
versterkt de plaatsen waar het eerst gaat
jes komen en verdubbelt het leven van de
sokken.
Vuurmakers.
Gcedkoopo vuurmakers zijn heel gemak
kelijk zelf te maken. Neem een oude
krant, vouw deze dubbel en rol haar op.
Bind de rol met een touwtje bij elkaar.
Doop haar dan in gesmolten para fine-was.
Dit droogt in een paar minuten. Een klei
ne voorraad van zulke vuurmakers is een
uitkomst en spaart do kosten van kachel
houtjes.
Om piano-toetser» wit te maken.
Pianotceteen worden soms eigeel. Doop
eeu schoon lapje in citroensap en wrijf
hiermee de tcei&eu, één vc/or een. Wrijf
direct na met wat wit krijt en daarna met
een zacht zijden lapje. Laat de piano een
paar dagen open staan. Dc zon maakt de
toetsen ook witter.
Doffe verf.
Doffe verf wordt nu vaak in de huizen
gevonden. Het" is gstfw vuil en lastig
schoon te krijgen. Op do volgende manier
houdt gij uwe deuren jarenlang goed.
Neem twee emmers. Een met schoon
water, een met water en azijn.
Neem de deur af met een spons of doek
gedrenkt in den! emmer. met water en
azijn en daarna alleen met water. Geen
van beide keeren afdrogen. Dc spons mag
niet te 'nat zijn.
De verf blijft er heel mooi van en de
vlekken verdwijnen.
Tenen roest.
Nikkelen voorwerpen, die rcestig gewor
den zijn, kunnen gemakkelijk worden
schoongemaakt, wanneer men do roest
vlekken eerst met vet insmeert en ze dan,
na e>en paar dager., met een in ammoniak
gedrenkt lapje goed uitwrijft. Bij stalen
voorwerpen is schuurpapier noodzakelijk.
Wil men het roesten geheel voorkomen,
dan kan men een oplcssicg van parafine
en benzine over het staal borstelen, doch
dit mengsel is natuurlijk zeer brandbaar.
Koperen panncmvisschers.
Het is gevaarlijk, koperen pannenwis-
schers te gebruiken om den binnenkant
van het kookgerei schoon te maken, als er
niet streng voor wordt gewaakt, dat geen
restjes van het koperdraad, waarvan dio
boendertjes gemaakt zijn, achterblijven.
Want als ze met do spijzen worden inge
slikt, kunnen ze evenveel kwaad doen nan
onz© gezondheid als émailschilfers.
Haarkammen.
Er is een doodeenvoudig middeltje om
haarkammen schoon te maken. Men
drenkt een stuk watten in benzine, haalt
het door de tanden van do kam en her
haalt dez9 bewerking tot do watten niet
meer vuil worden. Een andere, bijna even
gemakkelijke methode is, de kam in een
schaaltje met benzino te leggen en met
een borsteltje aan beide kanten te bewer
ken tot elk spoortje van vuil is verdwenen.
Benzine maakt do kam volkomen vetvrij,
wat niet het geval is met zeepsop of bij
droge behandeling.
Ons schoeisel.
Wanneer cp bruine schoenen zwarte
vlekken gekomen zijn, kan men deze ver
wijderen met terpentijn.
Lakschoenen vuile men, na gebruik,
steeds stevig op met vloeipapier.
Cm barstjes tc voorkomen insmeren met
een weinig eiwit.
Als men de schoenen 's avonds, als men
ze uitdoet en zo dus nog warm zijn di
rect even opwrijft, dan .behoeven zc niet
iederen dag gepoetst te worden.
Kleeren drogen.
Bij slecht weer, zooals we het nu weer
hebben, is het voor ons, vrouwen, een
h'eelo toer om het waschgoed d£oog te
krijgen.
Natto kleeren moet men altijd te dro
gen hangen door zo aan liet dikste ge
deelte op te hangen, ze zijn dan veel
vlugger droeg.
Natte paraptuies.
Natte parapluies moet men strak open
te drogen zetten of hangen.
fecn/kmatige steKerr.
Cm bij het naaien met do naaimachine
een fraaicn, gelijkmatigeu sleek te ver
krijgen is het aan te bevelen om voor het
bovengarcn een dof garen to gebruiken.
Ook voor speciale naaimachines verdient
het grooto aanbeveling in plaats van een
glanzigen een doffen draad als „boven-
draad" te gebruiken. De doffe draad is
zachter en geeft een fraaieren naad, ter
wijl hij bij het naaien er mede op de
machine minder kleine stoornissen', veroor
zaakt. 11 -
Soepkoken.
Vóö'r krachtige soep rekent men 1} ons
vlcesch per persoon, anders 1 ons per per
soon.
Om schrale soep smakelijk to maken
voegt men even voor het opdienen een
lepel roomboter toe.
Soepballetjes koke men vooral niet lan
ger dan 20 minuten. 1
Aardappelen kan men gebruiken om de
soep te binden, doch alleen wanncor ze
slechts één keer nagewarmd wordt, an
ders wordt zo spoedig zuur.
Wil men erwtensoep voor eenigo dagen
koken, zoo warme men zo iederen keer
weer in een schoone pan om aanbranden
en zuur worden te voorkomen.
Groentensoep is smakelijker, wanneer
men ze vooi' het opdienen even aanmengt
met. een weinig maïzena. of sago.
Papieren bloemen.
Een aardige nóuveauté, die langer duurt
dan eenl echte rcos en even charmant is.
Koop wat vloeipapier of crêpc-papier in
heldere frissche kleurenhard-groen, goud
geel, levendig blauw enz. Schaf u ook wat-
dun laiton aan zooals de bloemenmaakster
gebruiken? Go kunt er den grooten stroo-
7 c.M. breed en 12 c.M. lang. Vouw deze
band in do breedte dubbel, zonder de
vouw er in tc strijken en rimpel het aan
het laiton. Des dit driemaal om drie
bloembladen te krijgen. Neem oen stukje
papier en maak hier eeu rosetjo van. Ge
moet hiervoor een andere ldeur nemen,
daar het vcor een hartje dient.
Voeg do drie bladeren bij elkaar, zonder
ze erg aan te trekker.'. Maak de bloem af
door er een steeltje van laitcn aan te ma
ken, dat met green papier wordt omwon
den.
En waarvoor kan men nu deze bloemen
gebruiken? Ge kunt er "de groote strooien
heed van uw dochtertje alleraardigst mee
gaineeren.
Zijn de blocmeni verschoten of vuil, dan
kunt ge weer heel gauw een nieuwe ma
ker. Ock voor uw eigen gebruik zijn ze
leuk. Een eenvoudige katoenen jurk wordt
opgevroolijkt docr ©en toeijo papieren
bloempjes. Voor kleine meisjes kunt ge
alleraardigste guirlandes maken van heel
kleine licht-roso roosjes.
Roclofar endsveen.
30 Januari 1770 werd Roelofarendsveen
verlost van het Jansenisme.
Hoe dit in zijn werk is gegaan werd als
volgt verteld in de „Gatholyko Nederland-
scho Stemmen" van 17 Juli 1852, niet te
vroeg, maar gelijk men weet zijn de
Roomschen o zoo lang hoogst voorzichtig
gebleven in hun publicaties. Gedurende
een para ecuwen hadden zij duur leergeld
betaald.
"We lezen dan in genoemd blad:
Vijftig jaar lang was de scheur
maker Du Pró reeds in het bezit der sta
tie Roelofarendsveen geweest; vijftig jaren
lang was niets onbeproefd gelaten om de
geschonden rechten der- Gatholyken her
steld te krijgen, doch vruchteloos; vijftig
jaren lang hadden zij zicli teleurstelling
op teleurstelling moeten getroosten, toen
er eindelijk in den avond van den 30sten
Januari 1776, omstreeks 7 ure, plotseling
brand ontstond in de woning van den pas
toor (waarschijnlijk door het medenemen
van een stoof met vuur naar zijn bedstede
veroorzaakt), welke brand bij een sterke
vorst en geweldigen storm zoo schielijk en
hevig toenam, dat alle middelen, aange
wend ter blussching, ontoereikend waren.
De belendende gebouwen, hoezeer met
riet gedekt en door de vlammende papie
ren bedreigd, welke wijd en zijd tot op
verren afstand door do kracht van den
wind in de lucht werden voortgeslingerd,
Weven allen gespaard, doch do pastorie
werd, meti al het zich daarin bevindende,
waaronder ook do archieven en de meeste
kostbaarheden der kerk, cene prooi van
het vuur. Jammerlijk kwam hierbij do
ongelukkige priester om. Den volgenden
dag werd zijn lijk van onder het rooken-
de puin opgedolven, verminkt, verschroeid,
goen menschelijke ..gedaante meer hebben
de, maar als een afzichtelijke klomp
vleesck ineengekrompen.
„Van dit oogenblik af verdubbelden de
Catholyken hunne pogingen om eenen wet
tigen herder in hun midden benoemd te
krijgen; de weinige nog overgebleven Jan
senisten werden liefderijk aangezocht om
■neder met hen ééne kudde in éénen
schaapstal onder den- éénigen Opperher
der der Kerk te worden; deze, tot in hun
ziel getroffen door Gods vervaarlijk oor
deel en de scheuring moede, namen allen
1 slechts eene vrouw uitgezonderd, die
echter spoedig de plaats verliet 1in op
rechtheid des harten de hand van verbroe
dering aan. Gezamenlijk wendde men zich
nu tot ide geestelijke overheid, welke met
het bestuur der zending belast was, door
wier invloed het eindelijk mocht geluk
ken, dat er een Gatholyke pastoor naar de
gemeente van Roelofarendsveen, met ver
gunning van de Staten van Holland ge
zonden werd. Dezo was de "WelEerw. heer
"Wilhelmus van de Wetering, aan de Oude
Wetering geboren cn destijds pastoor te
Vogelenzang, een priester, die reeds in eeno
andero gemeente eene soortgelijke verzoe
ning met glans bewerkstelligd had, en
vooral daarom mot uiibundigo
ontvangen werd.
„Buitengewoon was de gcilv-na
geestdrift der bevolking om alles in h
tijd te herstellen, wat er geduronj,'
halve eeuw in huu midden verdorven
de kerk werd geheiligd door (tot) dei
Heeren; den 19den Mei 1770 wortU
eerste H. Mis in opgedragen; sc'hra
van aandoening, zoo verhalen liet d
deren van hunne ouders vernomen i
hen en getuigen het eenige ouJo
ten, begaf men zich derwaarts.
ten die vroeger verwijderde broei?;,
weer iu eendracht rondom hclzelS
taar te zamen en reikten elkander il
de en vreugde de vriendschapshand
God lovende en dankende voor de
verwachte redding, waaraan Hij
Zijn barmhartigheid had doen de?ll
worden. Gcene offers werden nu
om het verwaarloosde kerkgebouw
lijk to herstellen, ofschoon men tk
volgens do heerschendo mode dier d
een aantal plagerijen vanwege' do
ring moest doorworstelen. Gcschmj
geschenk versierde cn verrijkte f
van jaar tot jaar. In óéno collecte k.
de gelden ruimschoots bijeen ter i
van het verpande Venerabel, dat s,
als een onbelast eigendom der gea
op clo Communiebank werd ten too?
steld; een nieuwe en fraaye pastorij
van uit de bouwvallen der vorige c:
sedert was de beschermende hand"
Heeren zichtbaar waakzaam over 1
loof dezer landlieden, bij wio geen d
st9 sporen van Jansenisme meer I.
den zijn, en welks allen, een niel
menswaardig getal protestanten uil-,
derd, met ijver en trouw do Heilig
tholieke Godsdienst holyden".
En dit is zoo gebleven tot op den!
gen dag.
Nu nog oven terug naar
O u d-A d c,
omtrent welks pastoor Petrus HallJ
die daar verbleef van 1786 tot lSöi
een merkwaardige passage vonden i
Haariemscbe „Bijdragen".
Wij lazen in het dertiende deel, li
1885 uitgegeven:
„Een zeer ongemccae eigenaard:
kenmerkte de herderlijke brdieniaj
pastoor Hailcmans; eeno, waarave
schuilenden, zooals het in die eoo
zaken gaat, verschillend zuilen i
len; ook eene, waaromtrent men h
ken, dat het landvolk ccn halve eeu;
achter of vooruit was, al naar-gelang
denkt aan do oude rederykerskanw
aan do tegenwoordige concerten ear;
ningen met een liefdadig doel.
Hallemans begunstigde in zyne
het spelen van comedie".
Is het niet kenschetsend voor den:
welke een hhlve eeuw geleden hea
onder ons, dat toen in do „Bijdrage:
iets opmerkelijk genoeg werd
er hij stil Is staan? Er wordt tod
volgende relaas aan vas.tgeknoop!:
„lil den vastenavondtyd, een
maal per week, maar niet juist elk
werden door het jongo manvolk t
vertooningen opgevoerd, met kosli i
muziekanten, in een groot lokaal, wal t
de pastoor zijn stoel had. Mogt dat
afkeuring over vallen -men weet i
niet dan kunnen we die misschiéj i
de volgende opmerkingen wat
Het kaartspel, tegenwoordig de
schotel van boeren-vastenavondpre!
destyds niet zoo algemeen als thai
was zelfs in het geheel niet algeras
prentenboek des duivels werd dito
den preekstoel duchtig gehavend,
er moet toch wat wezen. In alle mi
verhuurcontracten van dicnsibödèa
gelyk nog, het loon het eerste, ccn
vryaf om uit vastenavonden to gaa:
tweede artikel. En do jongelui <ii j
dienden, waren die minder don d»
of de knecht?5 Doch, waar en hoed
ken tusschen Driekoningen
werden doorgebracht, nu vond a
aanmerkelyk genoegen in de eigen?
te Comedie, al was het maar om#
hoe Jan of Piet liét er afbragt. Bil
ling des aanleggers was, don
naren een onschadclyk, beschaven!
gen te bezorgen, ter voorkoming 1
zoek aan wufto schouwspelen ia
en van al to innigen omgang biins
selyko kringen. De op te voeren.1!
werden te voren onderworpen aan®
suur des pastoors. Tusschen de te
werden ververschingcn in verte
strekt, maar sterko drank was
uitgesloten. Do voorbereidingen, j
instudeeren enz. kostten langen 'O-
den dus de spelers na afloop van b
werk thuis. Het gezellig'vermaak®
met terugkeer onder het ouderlre
de zuivere opbrengst (lang nicl?
der vertooningen, werd aan do W j
besturen, elk do helft, ter hand I 5
Veeier scliynt dan ook do ziens®)
Hallmans als talent cn besturen ert'?
te zijn beschouwd, (laar de pa^
Jong cn Van der Valk, beiden «r j
van Hallemans, er hunne goedkeaj s
ondersteuning voor over bad dei'1
andero verstandiger, er ever
dachten, dat althans de practijk
gen dunk over pastoor Hallom^s j
geestelijko overheid niet schaad*
zijn benoeming tot do eervolle.,
rijko betrekking van eerste l»®3'
het Seminarie, to Warmond, tod'
herfst van 1800 toevertrouwd
Is het niet typisch, dat -aldus
1885 het tooneelspelen door W
moest worden verdedigd. Men
zeker erg bang van, banger da®
telijke overheid in 1800 en ookj^j
dio van thans, want we doen
al. En met groot genoegen.
Indien er te Oud-Ade nog t
kerskamer mocht wezen, dan ff
een opgericht en genoemd: F®
mans.
