14e Jaargang. MAANDAG 27 AUGUSTUS 1923 No. 4242 3)e Ê^icbelve (Bou/ta/nt OeABONNEMENTSPRIJSbedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal, nj. onZe Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal. Franco per post 1 2.95 per kwartaal. bet Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor- bitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd Jondagsblad 9 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. 935 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II. DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advsrtentiën 30 cent per regel» Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. Kleine adverienSiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver huur, koop en verkoop 1 0.50. git nummer bestaat uit twee tladen. Augustinus losephus Gallier T)OOR I>E GENAI>E GODS EN DE rnvsT VAN DEN APOSTOLUS CHEN M STOEL BISSCHOP VAN HAARLEM, mriSPRELAAT VAN Z. H. DEN PATUS, ASSISTENT BISSCHOP BIJ DEN PAUSELIJKEN TROON. AAN DE GEESTELIJKHEID EN GELÓOVIGEN VAN ONS BISDOM, ZALIGHEID IN DEN HEER. Bij de aanstaande opening van het nieu we schooljaar, zal in alle scholen van Ons Bisdom onder de verplichte leervakken op jen rooster der schooluren ook het Cathe- jhismus-onderwijs worden opgenomen en Tokens de door Ons reeds bekend gemaak te bepalingen worden gegeven. Wel was sot nu toe op onze Kafholieke Scholen het *oheele Onderwijs doortrokken van onze JL Geloofsleer, maar do ondervinding heeft geleerd, dat aan de kennis der door God geopenbaarde en door de H. Kerk voorge- "lelde geloofswaarheden te veel ontbreekt; ?n aangezien die waarheden grondslag zijn ?an onze Christelijke verplichtingen, zal jngetwijfeld dit gebrek aan kennis wel ien der hoofdoorzaken zijn waardoor zoo welen onzer geloovigen niet uit het geloof leven. Op do eerste plaats zijn de ouders verplicht, dit godsdienst-onderwijs aan hun kinderen te geven, doch wij vreezen, dat dit in onze tijden door vele ouders te zeer woixlt verwaarloosd; en omdat, die kennis niet genoeg kan verkregen worden door het weinig Catechismus-onderricht, zooals het tot dusverre werd gegeven, daarom moest dt school te hulp worden geroepen, de school, die de. kinderen gedurende de schoolplicht jaren dagelijks verzamelt; trou wens de voornaamste taak,der christelijke school is toch dé kinderen niet slechts te •onderwijzen in hetgeen zij voor hun aard- sche leven moeten weten en kunnen, maar te vormen en op te voeden voor hun eeuwi ge bestemming. Het stemt On? tot hooge vreugde en 'groote dankbaarheid, dat onze Katholieke Onderwijzers dit niet op de laatste plaats hebben begrepen en te onzer kennis heb ben gebracht, en daarom koesteren Wij de hoogste verwachtingen van den geno men maatregel, waaraan zeer zeker allen gaarne hunne medewerking zullen verlee- nen. En zal dit Ons schrijven on Zondag, den 26en Augustus a.s. in alle Kerken en Ka pellen van het Bisdom, waarover een Rec tor is aangesteld, op de gebruikelijke wijze van den kansel worden afgelezen. Gegeven te Haarlem, op den feestdag van de Verheffing der Relieken van St. Bavo, in het. jaar 1923. t. AUGUSTINUS JOSÉPHUS. Bisschop van Haarlem. BUITEWLftiBP 3e bezetting van liet Roergebieg De Belgische antwoord-ncta. Het Belgische antwoord op do nota van Baldwin is in drie gedeelten verdeeld liet eerste wordt zeer duidelijk geant woord op- het voorbehoud in do Engel- 3che nota gemaakt nopens de Belgische jrioriteit. Hoewel toegevende, dat Engeland in take de schadevergoedingen offers hoeft ^bracht, stelt liet Belgisch gouvernement -■ir prijs op, te verklaren, dat het de Bclgi- gf rechten op prioriteit handhaaft. Die rechten werden trouwens uitdrukkelijk Jrkend. In liet tweede gedeelte wordt de juist heid der Britsche thesis terzako van de Wettigheid van Ruhrbezetting betwist. De -lens wij zo van België stemt op dat punt volkomen met die van Frankrijk overeen. Het derde gedeelte is wel het voornaam 3'e. Het bevat oen nadere uiteenzetting t?? de voorstellen, in de vorige nota van Siü gedaan, nopens de middelen, die ?ea z°u moeten aanwenden, om de beta- Jng van de schadeloosstellingen ten laste Mi Duitschland lo verzekeren: instelling zekero regies, toezicht op de finan- 2nz' op inkomendo rechten, lil dit gedeelto van het antwoord wordt jl gesproken over do verklaringen, door i gouvernement afgelegd inza- 0 sommen, waarop het nog recht heeft ms schadevergoeding. ^slotte wordt in het antwoord van w de hoop uitgesproken, dat het En- gouvernement zijno voorstellen in 2elsch i zul nemen en dat die voor aan °n- zu^en morden genomen tot basis SA».0rtÜ10UW0 on(ïerhandelingen der gealli- uieeat vorder te weten, dat de Bel- uota o.m. voorstelt een einde te Qan het onvruchtbare wisselen van «erden. Men nota's on liever te trachten door monde linge gedachtcnwisscling de hangende kwesties op te lossen, hetgeen mogelijk wordt geacht nu do verschiUende regee ringen haar standpunt voldoende hebben afgebakend. Na kennis genomen te hebben van het Belgische antwoord op de Britsche nota heeft de .Fransche regeering aan de Bel gische doen weten, dat zij geen enkel be zwaar heeft tegen inhoud en vorm daar van en haar alle vrijheid laat om aan 't Foreign Office het document, zooals het is geredigeerd, te overhandigen. De toestand in het bezette gebied. Daar het gemeeentebestuur van Dus- seldorp de uitkeering aan de werkloozen, werkzaam bij de Fortuna Werke, niet meer kan voortzetten, heeft zij er negen honderd ontslagen. Do verkoop van alcoholische dranken is verboden. In de mijndistricten verbetert de toe stand. In do meeste mijnen is de arbeid her vat. Op de mijn Neumühle, toebekoorende aan Haniël hebben zevenduizend mijnwer kers een groote vergadering belegd en met meerderheid van stemmen verklaard, dat zij het lijdelijk verzet zullen opgeven en hedenmorgen het werk zouden horvatten onder controle der bezetlingsautoriteiten. De mijnwerkers verklaarden zich aan hangers van do proclamatie, betreffende do onafhankelijke Rijnlandsche republiek Generaal Degoutto heeft een besluit uit gevaafdigd waarbij de uitvoer naar buiten de bezette gebieden en de invoer in deze gebieden van postduiven wordt verboden. Het vervoer van deze duiven van de be zette gebieden in de Ruhr en het brugge- hoofd Dusseldorp is toegestaan onder ze kero voorwaarden. Nog een ander besluit is uitgevaardigd waarbij wordt gelast;, dat allo banken, in richtingen en wisselbureaux op duidelijk zichtbare wijze aa de buitenzijde van het kantoor lijsten moeten hangen, waarop de wisselkoersen van do Duitsche mark tegen Belgische on Fransche munt moet worden aangegeven. Strenge straffen worden bij overtreding opgelegd. Een bedrag van 94 milliard mark, be- .slemd om de in gebreke blijvende spoor wegbeambten te ondersteunen, is in beslag genomen. Naar aanleiding der incidenten, welke zich voordeden heeft de hooge eommis- .saris van België onmiddellijk een onder zoek doen instellen en tegen de Duitsche autoriteiten, die niet de noodige maatregc len namen ora de orde te herstellen, zullen sancties worden getroffen. De rede van Stresemann. De indruk te Londen. Do gematigdheid,door Stresemann in zijn rrde geloond, heeft te Londen voldoe ning gewekt. Men constateeit, dat door den Duitsche rijkskanselier niets gezegd is, dat do moeilijkheden voor het vinden van een oplossing kan vermeerderen De rede wordt door do „Times" in een hoofdartikel 'nauwkeurig ontleed. Het blad merkt op, dat het feit dat Stresemann in staat is zijn Avoorden te kiezen en te spre ken op zakelijken toon wel het gevolg kan zijn van het plotseling zich rekenschap go ven door alle klassen in D.uitschland van do dringende noodzakelijkheid van een of andere afdoende regeling, gebaseerd op het gezond verstand. Als dat zoo is, heb ben de Avoorden van den kanselier, zegt liet blad, veel meer dan een vormelijke of per soonlijke bet,eekenis: In officieèlo kringep te Parijs laat" men zich zeer weinig .uit over den indruk van Stresemann's jongste rede. Men bepaalt zich ertoo to constateeren, dat de woorden van den kanselier in toon verschillen van die zijner voorgangers en dat zij eventu eel© pogingen tot Arerzoening niet uitslui ten. Men betreurt het evenwel, dat do rijks kanselier geen enkele zinspeling gedaan heeft op het staken van het lijdelijk ver zet. Dit toch is een essentieele voorwaar de, Avelko Duitschland, voor onderhandeld zal worden, to vervullen heeft. Men neemt ook akte van de aanbiedin gen van don kanselier als waarborgen en positieve panden, doch merkt op, dat hij niets meer biedt dan het vorige kabinet. Nieuwe redevoeringen van Poinearé. Bij do onthulling van een gedenkteeken voor de gesneuvelden te Cliassy, heeft Poinearé verklaard, dat de willekeurige beschouwingen, welke herkomstig zijn van een organisatie zonder officieel karakter, waarop Stresemann doelde, ten opzichto van do Duitsche betalingscapaciteit duide lijk aantoonen, welke vreemde gevolgtrek kingen zouden getrokken Avorden als In ternationale experts belast zouden wordön do betalingscapacitcit van Duitschland vast te stellen. Onze meening omtrent dit onderwerp kunnen wij niet wijzigen. Om onze herstelling na 1870 voor te be reiden hebben wij gewerkt en ons vertrou wen en goeden wil betoond. Als de Duitschers niet zouden besluiten eveneens zoo te hkndelen zouden wij ge noodzaakt zijn om de bedreigingen, die wij tot Duitschland richten uit te voeren; dus er moet worden betaald of wij blij- von er. Duitschland. De eisch tot aftreding van den Rijksbank president. De „Vorwarts" deelt mede, dat de rijksbankpresident Havenstein \ran zijn oorspronkelijk gdnomen plan, uit *igen beweging zijn ontslag te nemen, wederom heeft afgezien. Het schijnt, dat hij de re geering wil dwingen tot do wettelijke op heffing van zijn autonomie. Het is allen leden van do regoering. duidelijk, dat Ha venstein moet verdwijnen. Waarschijn lijk zal onmiddellijk na den terugkeer van den Rijkskanselier de Rijksdag worden bijeengeroepen, ten einde zich met deze aangelegenheid bezig te houden. Griekenland. De vrede met Turkije. Het staatsblad publiceert een decreet, ^waarbij het verdrag A-an Lausanne met zijn 17 bijlagen wordt geratificeerd, en een ander decreet, waarin het einde van den oorlogstoestand met ingang van heden wordt geproclameerd en het terugbrengen van het leger tot de Aredesforcnatie; de bui tengewone wetten van I£reta, welke gedu rende den oorlog zijn uitgevaardigd, bui ten werking worden gesteld; do staat van beleg en de censuur gehandhaafd. Ver- sckillcndo kringen achten het noodig, dat liet moratorium wordt opgeheven. Italië. De kwesiie-Fiumc. De Italiaanscke regeering heeft, om een einde te maken aan het hahgend geschil met Zuid-Slavië.aangaande Porto Barros, dat feitelijk een deel der haven van Fiume is, een regeling voorgesteld, volgens welke een gemengde commissie, waarin elk der twee landen evenveel leden zou benoe men en Fiume zelf een gelijk getal, de stad Fiume en Porto Barros zou bestu ren. Het uitvoerend gezag in Fiume zou dan wat politiek en gewoon beheer betreft op gezag dier commissie door Italië wer den uitgeoefend. Sussak en Porto Barros zouden onder souvereinileit van ZuidTSla- vïë komen, met dien verstande, dat de beide plaatsen onverbrekelijk verbonden zouden blijven met Fiume gedurende een periode van negen en negentig jaar. _Uit de toelichting op dit voorstel, in ge zaghebbende kringen gegeven, blijkt, dat Italië geen feitelijk bezwaar zou hebben tegen een Zuid-Slaviscli Porto Barros, doch dat men zich te Rome ongerust maakt aver de mogelijkheid, dat Zuid-Slavië door voorkeur-tarieven en andere maatregelen van dien aard het verkeer geheel naar Porto Barros zou kunnen leiden, waar door Fiume groot nadeel zou ondervinden. Deze mogelijkheid zou door do voorgestel de regeling worden ondervangen. Spanje. Tegen den Marokkaanschen corlog. De correspondent van de „Daily Tele graph" te San Sebastian stint, dat de botsingen te Malaga bij de aankomst van ongeveer 1000 soldaten, die op weg waren naar Melilla en behoorden tot verschillen de regimenten en bataljons, het gevolg waren van het feit, dat 200 man van een regiment uit Barcelona weigerden zich in te schepen.v Eeü muiterij brak uit en bij de botsing, die volgde, werd een officier gedood en verscheidene soldaten gewond. De muiters trokken in troepen door de stad, terwijl zij schreeiiAvden: „Weg met den oorlog!' Gendarmen en trouw geble ven mannen van het expeditiecorps be dwongen de muiterij. De meeste hunner Averdch ingescheept, terwijl de belhamels "werden gevangen gezet. Naar aanleiding van het gebeurde is een kabinetsraad gehouden, waarin be sloten is, dat de leiders der muiterij voor een krijgsraad zullen terécht staan. De muiterij is het gevolg van een hef tige campagne van de republikeinsche socialisten en syndicalisten tegen het zenden van versterkingen naar Marokko en tegen de veroveringspolitiek. Zij eischen, dat Marokko zal worden opge heven. De openbare meening is er van over tuigd, dat <lo ycgeering het Marokko- vraagsluk niet juist inziet. .Zij gelooft daarom, dat het beter is verdere pogin gen op te geven, dan den ondergang tege moet te gaan. De regeering begint zich over den toe stand ernstig bezorgd te maken. Men voorziet crilieke gebeurtenissen, indien geen definitieve oplossing Avordt gevonden- De laatste berichten, welke per post uit Marokko zijn aangekomen, hebben een zeer slechten indruk gemaakt. De censuur treedt zeer streng op. Men \Areet echter, dat de strijd om do ontzetting van Tifau- ruin zeer verbitterd Avas en dat de Span jaarden bijna SOO man verloren. Oorlogs schepen bombardeerden de troepen van de Riffs en uit Spaansche vliegtuigen wer den bommen op de rebellen geworpen. Do minister van binnenlandsche zaken deelt naar aanleiding van het incident te Malaga mede, dat onder de troepen, die klaar stonden om naar Melilla te vertrek ken, een 60 soldaten van het regiment Garelano, dat te Bilbao in garnizoen ligt, Avaarschijnlijk onder den invloed van ster ken drank, weigerden scheep te gaan. Er had een botsing plaats, waarbij een on derofficier werd gedood. De orde is thans hersteld. Volgens het „Journal" loopen te Ma drid geruchten, dat de \oornaamste aan stokers van do muiterij te Malaga gefusil leerd zouden zijn. ioego-Siavië. Daskalof vermoord. Do vroegere Bulgaarsche gezant te Praag, Daskalof, Averd op straat door een student door oen tweetal revolver schoten vermoord. Daskalof werd onmid dellijk in een ziekenhuis opgenomen, waar men trachtte door een spoedoperatie zijn leven te redden. Hij stierf echter korten lijd later. De dader, die zich Nikolas noem en voorgeeft te Sofia te wonen, is gevangengenomen. Do secretaris van Das kalof, dio zich in zijn gezelschap bevond, Werd licht gewond. Daskalof gold als een der vurigste aan hangers van de regeering-Stamhoelinski. Na den val van dit kabinet was hij de eenige diplomatieke vertegenwoordiger, die de nieuw» regecring te Sofia niet er kende. Hij was een vurig ij veraar voor Üe overeenstemming tusschen Bulgarije en de Kleine Entente en voor de toetreding van zijn land tot deze Entente. Of de moord uit politieke motieven is gepleegd, zal het in gang zijnde onderzoek moeten uitwijzen. Aftreden van het kabinet te wachten? Te Pristina cn Mitrowitza in het voor malige Turksch gebied, dat na den Turksch-Bulgaarschen oorlog aan Bulga-. rije werd afgestaan en thans tot Joego slavië behoort, hebben bij de jongste ge meenteraadsverkiezingen bloedige botsin gen plaats gehad tusschen Serviërs en Mohammedanen. Deze gebeurtenis zou weUicht kunnen leiden tot een aftreden van het kabinet-Pasjitsj, daar de Moham medanen hebben verklaard, de tegenwoor dige regeering niet meer te zullen steunen, terwijl de aptie tegen de regeering reeds bij do eerstvolgende parlementszitting zal worden ingezet. Een ministerraad heeft, zich reeds met den toestand beziggehou den en getracht zal worden een coalitie te vormen met de Slovenische clericalen. Amerika. De dreigende mijnwerkersstaking. Het bestuur van den mijnwerkersbond van het anthracietdistrict Pennsylvanië, heeft de vertrouwensmannen van den bond gemachtigd, den mijnarbeiders or der te geven op 1 September a.s. het werk neer te leggen. Het heeft er in toege stemd, dat vierduizend arbeiders de pom pen zullen blijven bedienen, ten einde een overslroomen van de mijnen, tijdens de 'slaking, te voorkomen. Het herstal van Europa. Senator Uuderwood dringt op samenwerking aan. De Amerikaansclio senator Underwood, die onlangs zijn voornemen te kennen gaf om als democratisch candidaat bij de aanstaande presidentsverkiezingen op. te treden, "heeft verklaard, dat Amerika or toe moet medewerken, orde te brengen in den chaos, welke thans in Europa heersclit Hij twijfelde er niet aan, of zulks is mo gelijk. Senator Underwood sprak als zijn mee ning uit, dat de op het jongste congres aangenomen tarieven oen hindernis vor men voor den Europeeschon handel mot Amerika. Do Amerikaanscho industrie heeft niet langer bescherming noodig voor haar ontwikkeling. Britsch-lndië Bloedige onlusten. Uit Simla wordt gemeld, dat de Moe- harram-fccsten tot ernstige relletjes heb ben geleid te Saharanpoer en Gonda in de Vercenigde Provincies. Talrijke perso nen werden gedood en gewond, terwijl er groote schade is aangericht. De politie was genoodzaakt van de vuurwapens ge bruik lo maken ten einde dc orde tG hand haven. In andere plaatsen, w. o. Calcutta, hadden minder belangrijke relletjes plaats tusschen verschillende Moslem-secten. Nader AA'ordt gemeld: De onlusten te Saharanpoer werden veroorzaakt door Mohammedanen, die takken hadden afge sneden A'an een heiligen boom in een Hindoe-tempel. Deze takken hingen over de straal en waren, volgons do Mohamme danen, hinderlijk A'oor liun processie. Toen de Hindoo's Aveerstand boden, werd de tempel aangoA'allen cn een groot aantal HET VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND. De Belgische antweord-nota door, Frankrijk goedgekeurd. Nieuwe redevoeringen van Poinearé. Ontevredenheid in Spanje over de Ma- rokkaansche expeditie. Bloedige onlusten in Brilsch-lndfè. BINNENLAND. Boskoopsche hulde aan de Koningin. Een slachtoffer van den moordaanslag" in den Duitschen trein is overleden. Hindoe-winkels geplunderd. De Engelscho autoriteiten zijn thans den toestand echter weer volkomen meester. ^§i3üaEggLa&fe Thomas Aquinas-herdenkinö te Zwolle. Een wetenschappelijk congres Naar do „MsbclAerncemt, zal 'i eeuAV- feest van den H. Thomas van Aquino op 25 en 20 September a.s. te Zwolle plechtig weiden gevierd iri het Dom i icnnërkloós- tor aldaar. - Lij dezo ge.jgenheid vvórl. een groot wetenschappelijk congres gehouden. waar op verschillende hedendaags-,he .kwesties v.n het standi) i .t der sci ol.isiku A\i.is- begcorle en godgeleerdheid zu'.!?n wordt n. be a e del d. Boel waarschijnlijk worden dp féésten o, uluistcrd door de aanwezig ueid van een o£ meerdere bisschoppen. ISBY OE OMGEVING KATWIJK. Aanbesteding. De aanbesteding voor het leveren van schoolmeubclen ten. dienste der te bouwen R. K. School te Katwijk aan den Rijn zal plaats hebben op Vrijdag 7 September a.s. in het Ge meentehuis. Werkeloosheid. Ingeschreven zijn aan het gemeentelijk arbeidsbureau 53 perso nen waarvan 24 vissc-hcrs en 13 kuipers. KATWIJK AAN DEN RIJN. Bloembollen. De veilingen van droge bloembollen door do veilingvereeniging „Bloembollenteelt" izijn voor dit seizoen weer afgeloopen. L.l. Zaterdag had de laatste veiling plaats. Het verloop is nieb zoo gunstig geweest als zich dit anvanke- lijk liet aanzien. De pr'.jzen waren de eer ste veilingen voor sommige soorten aan merkelijk hooger en de handel was over het algemeen in het begin veel vlugger. De omzet Arerschilt maar enkele honderden guldens met vorig jaar. De aanvoer was iets grooter doch voor ongeveer f 4000 meer werd opgehouden dan in 1922. Do teelt is looncrad geweest. LfSSE. Militie. De loting voor do nationale militie, lichting 1924, zal alhier gehouden worden, op Dinsdag 4 September, des namiddags te 1 uur ten Ge'mecntehuize Ongeval. Zaterdagnamiddag had op den Stationsweg een hotsing plaats tus schen twee auto's. Een vrachtauto kwam vanaf den tuin „Klein Zandvliet", Avaar aardappelen waren geladen van don heer B. te Noordwijk, terwijl een luxe-auto van de firma W., alhier, met een flinke vaart van het Station kwam. Deze reed pardoes togen do vrachtauto en wol der- male, dat het voorstuk en do wielen van deze laatste in cleSolaton toestand ge raakten. Persoonlijke ongelukken kwamen, niet voor. Naar men ons meedeelt, ligt dö schuld bij den chauffeur van de firma \V.» daar deze de gebruikelijke signalen heeft verzuimd te geven. Aanbesteding. In de afgeloopen week had de aanbesteding plaats van hot van builen beschilderen der eerstgebouwde 25 arbeiderswoningen van de woningbouw- vereeniging „Volksbelang". Do uitslag, welke nogal uiteenloopt, is als volgt: A. Marceille f2337; A. \*an der Zaal Bzn. f 1187.50; J. P. Bemelman f880; Gebrs. van Houten f 820; Gebrs. v. d. Zaal f 750, en G. van der Aart f 735. Het werk is go-« gund aan den laagsten inschrijver. NOORDWIJK. Haarlemsche Jongensprocessie. Dins dag 28 Augustus zal do Haarlemsche Jon gens-processie naar Noordwijk trekken» Ook pelgrims uit Hoofddorp, Nieuw-Ven- nep en den gchcclen Haarlemmermeer zul len zich bij do Haarlemsche proccssio aan sluiten. Het belooft een, indrukwekkende pel grimsreis to worden. Er zijn op dit oogenblik reeds ruim 1100 deelnemers, uitsluitend jongens met hun: moeder en moeders met hun zoons. Do reis zal plaats hebben per schuit. Vijf

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1923 | | pagina 1