mmMEmumb Jaargang- M&ANDAG 6 AÜCSIJSTÖS 1923 No. 4216 e£ekiddreSou^cmt DeABONNEMENTSPRUSbedraagt bi) vooruitbetaling Voor Leiden t9 cent per week I 2.50 per kwartaal. Rij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal. Franco per post I 2.95 per kwartaak Het Geïllustreerd Zondagsblad ia voor de Abonnó'a ver- kriigbaai* tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd ad 9 ct. Dit blad verschijnt eütBn dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen I. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. 935 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. ïL DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Oowone adverSenilen 30 csnl per rogob "Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het S dubbele van het tarief berekend. n Klelno adyerfenllën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver huur, koop en verkoop f0.50. nit numiweB* öestaai uëi iraeo Een proclamatie. Er is dezer dagen, te Leiden, huis aan [Uis, naar wij meenen, verspreid een Proclamatie", aan welker hoofd de vol- inhoudsopgave prijkte: uitdaging tot de wereldleiders. Inmogelijk wereldlede, voorspoed en ge- uk door internationale Conferentie te er- gen. Juist geneesmiddel voorgesla- Uitweg vitaal voor alle natiën der ïarde. Resolutie aangenomen door In- ■rnationalo Bijbelonderzoekers". Zooals men al kan bevroeden door de ezing van deze pinkpillen-achtige recla- De overdrijving ligt in dozo procla- - pr yingerö dik bovenop, zóó, dat ze reen*kwaad ©e', maar dat wat ,oor goeds ligt fle bedoeling er on- verdwijnt. Jaar is, dat er vrede zal zijn 5H hhjv^a bder de menschen, „als zij de wetten vail dat Koninkrijk (het Koninkrijk van Ghris- us) gehoorzamen". En daarom is het roed, te prediken de gehoorzaamheid aan Ihristus en het dienaarschap van Hem, ie de God van Liefde is. Maardwaas 5 het en het is een lachwekkende uit- lalling van klein-menschelijke hoog- ïoed, te verkondigen, dat de „Intern. Ver. ïan Bijbelonderzoekers" dien vrede zal ireDgen en er den Christelij ken Kerken, in ai 't bijzonder de Katholieke Kerk, een rerwijt van te maken, dat z ijniet den irlog hebben kunnen voorkomen!. Als de leden van de Int. Ver. van Bij- elonderzoekers eens kort en bondig zou- en zeggen: Menschen luistert naar wat ;tde Paus van Rome en doet naar; zij konden alle proclamaties en esoluties verder thuis houden! Want raar en klaar is dit: als de menschheid le naar de stem van over de bergen, snuit het Pauselijk Vaticaan, er zou geen ;erc/(ioorlog zijn geweest en nu zou geen iorlogsgevaar de toekomst bedreigen. BlfiTENLAND e bezetting van het Roergebied De Engelsche nota. Bet Fransche antwoord. In het Frawsche antwoord op de jongste jngelsehe nota wordt het Fransche stdnd unt in de volgende punten samengevat: le. verplichting van Duitschland om d lijdelijk verzet te staken de belang- ikste en voorafgaande kwestie; 2o. geleidelijke ontruiming van de Ruhr aar gelang van de betaling, maar Frank ijk kan noch direct noch indirect met luitschland in onderhandeling over deze latste punten treden, voordat elk verzet eeft opgehouden; 3e en 4e. De Fransche regeering is van leening, dat geen enkel orgaan een groo- onpartijdigheid kan verschaffen dan commissie van herstel. Waarom zou e Duiiscke regeering de conclusies van «en ander orgaan aanvaarden, als het die an de commissie van herstel niet aan aardt? De Fransche regeering vraagt Brduidelijking omtrent wat Engeland ver onder onpartijdige deskundigen. 5e. Wil Frankrijk weten, wat Engeland Brstaat onder den algemeene en definitie- [e financieele regeling. Zou de kwestie ?an d° onderlinge schulden der geallieer- jfl daaronder zijn begrepen? I herhaalt Frankrijk dat het de Ruhr eon zal verlaten tegen overeenkomstig ectieve betalingen door Duitschland. Set Italiaansche j antwoord, bladen to Rome melden, dat het door hnliaanschen gezant te Londen over antwoord zich in principe eens m i ?1' m°* de P°3mgen van Engeland °t een ontspanning en tot een weder- Souw van Europa te komen. Het maakt oi n ^0orhGhoud omtrent do wijze, waar ?tt' e' m°et worden bereikt. üet antwoord ontwikkelt het Italiaan- je programma, waarin plaats wordt ge ech^ VOl?r de oorzakelijkheid om op •Aardige wijze de kwestie van de j eVpS°ocbng on de schulden op te ai ri -I ,moe' 3'cen enkel achterdeurtje ernii L^. ^nd "worden gelaten, dat zijn P'Jchtmgen moet vervullen. v.an ^cn Rijkspresident ,.cfrG,tlingspfannen en de )e i po,'Sek van geweid. antwoordde op de me- io iö iT°n.Jaa cca verklaring der conferen ^aSijS Van de Chemische Cen- ini,en waarin tegen afscheidings- 11 hoi' RPfen gewelddadige bezetting 61 VoLwS>b!Qd' die, eea inbreuk op is, wordt stolling geno- 8I1i zwu- schrijVGa. waarin de presi- |HeBtm";"e,T<!r,k,a™= ia eea duidelij- "Wow der ievoliing van Rijn- en Ruhrgebied aan het Rijk, aan het Duit- sche volk en een klaarblijkelijke ontken ning van alle plannen tot afscheiding, die door vreemden in Duitschland zijn ge bracht". Hij sprak de hoop uit, dat de protesten van de conferentie tegen de heerschappij van het geweld over een vreedzame, arbeidzame bevolking in ge heel de wereld weerklank zullen mogen vinden. i Bomaanslag te Diisseldcrp. Zaterdgamiddag werd te Dusseldorp bij de aflossing der wacht op de Gornelius- platz een bom geworpen. De dader is een Duitsch student, Raabe genaamd. Hij woont te Dusseldorp. Hij ontkent den aanslag te hebben gepleegd. Twee soldaten werden licht gewond, een derde bekwam ernstige verwondingen. Een vrouw werd in den buik gewond en een Duitscher, die op oen rijwiel zat, werd aan den hals verwond. Drie Fransche soldaten en vijf Duit- sche burgers werden gewond en hij Tietz binnengedragen. De bezettingsoverheid beval sluiting van de café's en publieke veïm5^hjkh&den om 10 uur des avonds, terwijl na il uur hi-jaiand zich meer op straat mag vertooneii. Gisteren werd de chef der pu?itïè Dus seldorp gearresteerd alsmede de vaa^jC^ de broeder van den bedrijver van den aanslag, daar zij om hun nationalistische gevoelens hekend staan. Ook werd een aan tal nationalistische leiders in hechtenis genomen. Het aantal Duitsche burgers, dat door den bomaanslag gewond werd, bedraagt zes. De gewonde Fransche soldaten ver- keeren niet in levensgevaar. De stakingsbeweging onder de mijn werkers vrijwel algemeen. De stakingsbeweging onder de mijnwer kers van het Ruhrgebied is zoo goed als algemeen geworden. Voor het overgroote deel is hot tot dusver een zuiver econo misch midder om -uit -ur oerehehTTmT is de bijna onvermijdelijke terugslag van de markdaling en de verwarring in het economisch leven, die als gevolg daarvan ontstaat. De actie wordt voorloopig ge voerd in den vorm van het z.g. lijdelijk verzet, d.w.z. de arbeiders verschijnen wel bij de mijnen, zij dalen echter niet af en weigeren eiken arbeid. Alleen de „Not- standsarbeiten" worden verricht. Alge meen wordt thans een toeslag ineens van 5 millioen mark geëischt; deze eisch is in het district Essen tot dusver door de be- drijfsraden van 57 schachten gesteld. Het is zeer twijfelachtig, of de mijndirecties in verband met de groote geldschaarschte in het bezette gebied zelfs wel in staat zouden zijn dezen eisch in te willigen. Ook in het district Gelsenkirchen is Zaterdag in de meeste mijnen het lijdelijk verzet begonnen. Volkomen gestaakt wordt in de mijnen bij Buer en Gladbeck. In de vergaderingen van het personeel bleek algemeen, dat door de stakingsbe weging aan de houding der mijnwerkers tegenover de bezettingstroepen niets ver andert en dat het lijdelijk verzet tegen de bajonetten onveranderd wordt voortgezet. De aanwijzingen nemen toe, dat de Franschen in den eerstkomenden tijd van plan zijn, de cokesbranderijen van de mij nen in eigen beheer te nemen, daar de cokesvoorraden op de opslagplaatsen steeds kleiner worden. België. Minister Devèze neemt ontslagt De „Soir" deelt mede, dat de minister van Nationale Verdediging, Devèze, gister morgen zijn ontslagbrief aan Thounis toe zond. Nadat hij zijn persoonlijk verlangen af te treden heeft te kennen gegeven, voegt Devèze aan zijn schrijven nog hot volgen de toe: „Als is het zeker, dat de legerwet het maximum aan parlementaire mogelijk heden vertegenwoordigt en aan het leger het noodzakelijke minimum van voorbe reiding verzekert, toch wijkt zij op de hoofdpunten af van do wijze, waarop ik mij had voorgesteld de nationale verdedi ging te organiseeren". Albert Devèze had tijdens de discussies over de legerwet aan de Kamer medege deeld, dat hij zijn ontslag zou nemen als minister van Nationale Verdediging den dag na do aanneming van de wet, waarbij de militaire diensttijd op 12 maanden wordt vastgesteld. De liberale afgevaardigde van Verviers, Pierre Forthomme, zal thans minister van Nationale Verdediging worden. Forthomme is ©en der beste sprekers van de Kamer. Herdenking van den intocht der I Duitschers. Aan de „Tel." wordt uit Brussel gemold: Zaterdagochtend om half tien begonnen in de meeste steden van België alle kerk klokken te luiden. De fabriekssirenen loei den. Te Brussel werden een-en-twintig ka- noschoten afgevuurd. Dit alles ter herden king van den negenden jaardag sinds don intocht der Duitsche troepen in België. Den vierden Augustus 1914 immers om halftien 's morgens overschreden de eer ste uhlanen de Bolgische grens nabij Visé Duitschland. De moordaanslag op luitenant Graff. De Belgische krijgsraad heeft Zaterdag vonnis geveld in het proces tegen de be trokkenen bij den moordaanslag op den Belgischen luitenant Graff. Een luitenant en twee wachtmeesters van de Schutzpolizei te Hamborn werden ter dood veroordeeld. Twee andere be klaagden kregen 20 jaar, één 15 jaar dwangarbeid. De aanslag op luitenant Graff had, zoo als bekend, in een tramwagen te Ham born plaats. Aanvankelijk waren negen politiebeambten veroordeeld, van wie vier ter dood. Later hebben te Stettin drie po litiebeambten verklaard, dat zij den aan slag hadden gepleegd. Zij werden ook te Aken door de Belgische autoriteiten ver hoord en daarna weer naar het onbe zette gebied teruggebracht. Bij de thans plaats gehad hebbende behandeling in revisie kwam de krijgs raad tot de overtuiging van de schuld der eerste beklaagden en velde bovenge noemde vonnissen. Aan de veroordeelden werd een termijn 24 uur toegestaan om bij den opper- bëvelUvbbar-yan de Belgische bezettings troepen een *n dienen. 8 billiocn mark nieuwe Ê^tirïtfL'jetten per dag. De „Lokal Anzeiger" schrijft: In den laatsten tijd bedroeg de dagelijksche pro ductie van bankbiljetten vier billioen mark De ontzaglijke depreciatie van het geld in de laatste dagen, heeft de behoefte aan betaalmiddelen zoozeer doen toenemen, dat talrijke banken in Duitschland niet in staat zijn, haar te dekken. In verband hiermede zal uiterlijk met ingang van Donderdag a.s. dagelijks bankpapier! jaar bedroeg de totale bankbiljettencir- culatie 103 milliard mark. Hongarije. De spoorwegstaking geëindigd. ~~1" Een delegatie van stakende spoorweg machinisten verklaarde aan de autoritei ten, dat de stakers bereid zijn den dienst onvoorwaardelijk te hervatten. Het spoor wegverkeer zal spoedig hersteld zjin. Griekenland. De toestand der schatkist. De minister van financiën heeft aan gekondigd, dat het deficit van 493 mil lioen voor den dienst 19221923 slechts uit 16 millioen zal bestaan, dank zij den getroffen belastingmaatregelen. Het is te voorzien, dat de dienst 19231924 in even wicht zal zijn en misschien, zelfs een overschot zal opleveren. Spanje; - Een complot ontdekt. Aan de „Daily Telegraaf" wordt ge seind, dat de politie een complot heeft ontdekt om de echtgenoote van den gou verneur van Barcelona te vermoorden. 'Daar de gouverneur zelf altijd door po litie werdt geëscorteerd en zijn auto ge pantserd is, zoodat de anarchisten hem niet kunnen treffen, besloten zij zijn echtgenoote te vermoorden. Het plan werd tijdig ontdekt en de samenzweerders zijn voorloopig onschade lijk gemaakt. Hoorwegen, Een DuÜsch smokkelschip getorpedeerd. Het Duitsche smokkelschip „Tara 2" is Vrijdag in het Krislianiafjord door de Noorsche torpedoboot „Teist" getorpe deerd. Het Duitscho schip is gezonken. Twee Duitschers zijn ontkomen, één is gevangengenomen. Finland. Massa-arrestaties". Do autoriteiten gaven last over te gaan tot arrestatie van allo leden der commu nistische parlementaire fractie, van de leden van het centrale comité en de hoofd redacteuren van de communistische bla den. Tot nu toe werden 108 personen in hechtenis genomen. De bureaux en druk kerijen der communistische bladen zijn gesloten. In haar proclamatie geeft de regeering een uiteenzetting van £e betrekkingen van de Finlandscho communistische partij met de communistische partij van Rus land en de derde internationale. De ver klaring eindigt met te zeggen dat dó ge arresteerden wegens hoogverraad zullen worden vervolgd. China. De excessen aan de Chineesche kusf. Do Amerikaansche legatie te Peldng be reidt een krachtige nota aan de Ghinecsche regeering voor, waarin China wordt ge waarschuwd voor een hernaling van aan vallen, als die op het Amerikaansche schip „Alice Dollar" op Dinsdag j.L, toen Chineesche soldaten vrij vervoer vroegen en na weigering begonnen te schieten, waardoor drie vrouwen en de kapitein werden gewond. Amerika. De dood van president Harding. De nieuwe President. Het stoffelijk overschot van president Harding zal Dinsdagmiddag op het Witte Huis te Washington aankomen. Den ge- heelen Woensdag zal het in de rotonde van het Kapitool op een praalbed liggen. Het wordt geëscorteerd door af deelingen van leger en vloot. De lijkdienst zal Woensdagavond laat plaats hebben. Daarna zal 't lijk naar Marion (Ohio) worden overgebracht, waar Vrijdag de begrafenis zal plaats vinden. Deze dag zal een nationale rouw dag zijn. Het geheele land treurt om het overlij den van den president. Overal wapperen vlaggen halfstok. De banken en beurzen zijn gesloten. President Goolidge is te Washington aangekomen, om ■onmiddellijk de teugels van het bewind in. handen te nemen. Hij is een krachtige persoonlijkheid, die de belangrijke maatregelen van het door Harding nagelaten program zal uit voeren. Het is mogelijk, dat hij zal aandringen op toei^aS tot het Internationale Hof van Justitie. Tot de punten van progiam be lmoren: strenge doorvoering tKir ging bij do administratie en nauwgezette toepassing der drankwet Een order van leger en vloot. Door de hoofden van de Amerikaansche ^departementen van Oorlog en Marine is aan alle militaire- en marine-autpriteiten order gegeven, de laatste eer te bewijzen aan den overleden opperbevelhebber van leger en vloot. In deze order wordt o.a. „Na zijn leven aan den dienst van het vaderland te hebben gewijd, is president Harding plotseling te San Francisco over leden. In deze moeilijke, doch niet min der belangrijke jaren, beeft de president zich met hart en ziel van zijn taak ge kweten. Hij bracht veel tot stand en hij vergde zooveel van zich zelf, dat het hem het leven kostte. Niemand in onze géschie- denis heeft zich ooit in meerdere mate dan hij zóó van ganscher harte gegeven." De politiek van Goolidge. In leidende politieke kringen wordt be weerd, dat de nieuwe president, Calvin Cooligde, zich op de basis van het pro gram der conservatieve republikeinen zal stellen. Hij zal dus tegen de toetreding van Amerika tot den Volkenbond zijn, doch onder zekere voorwaarden vóór de toe treding van Amerika tot het Internatio naal Hof van Justitie. Zijn eerste officieeïe daad. President Coolidge heeft verklaard, dat hij wenscht, dat het administratieve per soneel van Harding zijn werk zal voort- ze tterL Hij ziet geen enkele reden om op het ©ogenblik verandering aan to brengen of om de onderhandelingen, die thans loo- pende zijn met buitenlandsche regeerin gen, door afgevaardigden, die door Har ding zijn benoemd, af te breken. De eersto officieeïe daad van Coolidge was het teekenen van de proclamatie, waarin de Vrijdag van de begrafenis van den overleden president tot nationalen rouwdag wordt verklaard. Sasltesil. Herrólaiem Brutale roover-overval. Vier Bengaalsche roovera traden Vrijdag middag een hulppoatkantoor, hetwelk in de Indische wijk van Calcutta i3 gelegen, bin nen. Voordat de chef van het kantoor de politie kon waarschuwen, werd hij door een der bandieten, die gemaskerd was, dood geschoten. Nadat zij zich van de kas had den meester gemaakt, snelden <1a vier roo- vers naar buiten, waar zij zich aan arres tatie door de voorbijgangers wisten te ont trekken, door bet afschieten van hun re volvers. Enkelen ontkwamen, doordat- zij hun achtervolgers, dank zij de nauwe stra ten, op een dwaalspoor wisten te brengen. De a,nderen, die gemaskerd waren, werden gevat na een sensationeele achtervolging waaraan o.a. talrijko inlanders deelnamen. Gisteren werd door de Bcngaalscho stedelijke politie, welke uit andero plaatsen versterkingen had gekregen, talrijke huis zoekingen verricht. Als gevolg hiervan wer den verscheidene verdachte personen ge arresteerd, onder meer een Indische ge neesheer. Voorts werden bij deze gelegen heid groote hoeveelheden communistische en Sinn Fein-geschriftcn gevonden, terwijl ïfêET VOORNAAMSTE WiEimS. BUITENLAND. Nadere bijzonderheden omSreni hei Fransche en Italiaansche antwoord aan Engeland. Een bomaanslag te Dusseldorp. Zes Duitschers, drie Franschen gewond. De spoorwegstaking in Hongarije ge ëindigd. De Belgische minister van Nationale Verdediging neemt ontslag. De vonnissen in het proces-Graff be krachtigd. BINNENLAND. De reorganisatie van den Rijksgebouwen dienst. Bezuiniging. OMGEVING. De gemeenteraad van Lisse besluit v/el, die van Hillegom niet tot het invoeren van een tapverbcd op de Jubileumfeesten. vele revolvers en dolken in beslag werden genomen. Tragische moord. Te Perpignan (departement Pyrénées- Orienfcales) heeft zich een tragische mis daad afgespeeld. Een landbouwer, Joseph Lacombe geheei- ten en afkomstig uit Ba-ges, trad het kan toor van den advocaat Barrere, die hem in' een proces rechtskundigen bijstand had verleend binnen en begon met den jurist t<5 twisten, omdat deze het proces niet tot een voor zijn cliënt succesvol einde had te brengen. Op èèn oogenblik haalde La combe een revolver uiu zak^n loste vier schoten op den advocaat, die neerstortte. Toen Barrere's klerk kwam binncrloopea! om zijn meester bij te staan, schoot La combe zijn laatste twee kogels op hem af, die ook den klerk doodelijk troffen. Lacome werd gearresteerd. Na 7 jaar herkend. Een oorlogsmysterie, dat 7 jaar lang on opgehelderd bleef, is door een ring tot klaarheid gebracht. Na den slag aan de Somme in Juli 1916, werd een zekere Donald Poulter, van de London Rifle Brigade en afkomstig uit Isleworth, als vermist gerapporteerd. Men wist, dat hij behoord had tot een groep, die door den vijand omsingeld was, maar niets werd er omtrent zijn verder lot vernomen. Thans heeft de moeder van den ver miste van de oorlogsgravencommissie een kennisgeving ontvangen, dat het lijk van haar zoon geidentifieerd is. Een ring. dien' zij haar jongen gegeven had toen hij naar het Fransche front vertrok had tot de her kenning geleid. 100.000 pd.st. voor een Kath. Faculteit. Op het te Birmingham bijeenzijnde Ka tholieke congres heeft kardinaal Boume een beroep gedaan on do milddadigheid der Engelsche Katholieken tot het bijeen brengen van een bedrag voor 100.000 pd.st. voor een Katholieke Faculteit, omvattend theologie en philosofie, nauwer verbonden met, maar toch afhankelijk van één van Engeland's groote nationale universiteiten- De kardinaal stelde voor, dat tot den aankoop van een geschikt terrein 7,on "'or den overgegaan voor den onmiddelliiken aanbouw daarop van vier college-lokalitei ten, terwijl nog voldoende grond aanwe zig blijft voor uitbreidingen. Rondom de crisis aan „Financiën". Er loopen sedert eenige dagen gèruch-i ten., dat de Ministercrisis aan het Depar-i tement van Finapciën zpu zijn opgelost. Wij geloovcn dichter hij de waarheid to zijn, als wij do mogelijkheid veronder stellen., dat na het aftreden van jhr. Do Geer ©en zijnor amblgenooten interimair met de zorg voor zijn departement zal worden belast, tot de rogcering erin is geslaagd ©en opvolger te vinden. In parlementaire kringen meende mei ons te mogen verzekeren, dat dit mi nog niet het geval was. „Hbld." Emigratie naar Amerika. Pogingen tot uitbreiding. Naar bet „Hbld." verneemt, zouden de heeren Walrave Boissevaiu, voorzitter van de Bezuinigings-commissie der^Ne-» derlandsche Maatschappij van Nijver-* beid en Handel, H. J. G. Hengevelde waarnemend directeur van. de Nouer- landsche Vereen:ging voor Landverh ui-* zing, tevens vertegenwoordiger van het Departement van Arbeid, de lieer Do ViLgt, cbèf van de passage der Holland-* Amerikalijn on ini\ von Baumhauer. eer-* sic score La,ris van de Nederlandsen-Arno-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1923 | | pagina 1