4s Jaargang. jeABONNEMENTSPRIJSbodraagt bij vooruitbetaling foor Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal, :,j onze Agenten 20 cent per week 12.00 per kwartaal, franco per post I 2.95 per kwartaal. Iet Geïllustreerd Zondagsblad la voor de Abonnó'a ver- rijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor- Jtbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd lt, ondagsblad ct. VREJ9AG 3 AUGUSTUS 1923 No. 4232 eÊcicitoh^Sou/ta/ni' Bit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen I. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. 935 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II. DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gowono advertentiën 30 c&nl per Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het s dubbele van het tarief berekend. s Kleine advertentlën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver huur, koop en verkoop 10.50. 3 lit nomaies» EsesSaaS ucft toee laden. aiflTEgaLAIISS bezetting van het Roergebied Verklaring van Baldwin. ueen hoop op een oplossing. In de gister gehouden lagerhuiszitting •klaarde Baldwin dat de regeering be- eurde, dat zij in de Fransche en Belgi- Jie antwoorden geen basis kon inden voor het zenden an een geallieerd ant- oord op de Duitsche nota De antwoorden boden geen vooruitzicht op een spoedige verandering in de Ruhr- ituatie of een begin van bespreking der erstel-kwestie. De Britscho regeering had daarom he loten, de documenten, welke haar [zichten en haar pogingen uiteenzetten, publiceeren en de geallieerden uit noodigen toe te stemmen in de publi- atio van hun antwoorden. '0 lei regeering hoopt, dat de publicatie ■r documenten dé wereld zal overtuigen ian de noodzakelijkheid een er spoedige ^l^mcenschappelijko actie om het probleem lo lossen. De eerste indruk in Frankrijk niet slecht. De eerste indruk van de verklaring van Jdwin te Parijs is, dat zij minder slecht dan men verwachtte en de eerste con- usie, die men er uit trekt, is het consta- leren van het feit, dat de Britsche Tegee- voor eenigen tijd een ietwat lijdelijke i V ouding zal aannemen^ niet dadelijk een li [zonderlijk antwoord aan Duitschland il geven en een beroep zal doen op de ereld, maar zonder daadwerkelijk het ransch-Belgische optreden in het Ruhr- feg tegen te gaan. Geen bezwaren van rankrijk tegen publicatie Havas kan verklaren, dat do Fransche igeering een eventueel verzoek van En- iland tot publicatie van de onlangs tus- chcn de geallieerden gewisselde nota's; du inwilligen. Engeland zal de Fransche ota bekend maken, zoodra de toestem- ling der overige geallieerden, met name lelgie, zal zijn verkregen. Hei Fransche antwoord èp de Engelsche nota. Een samenvatting van den inhoud. Havas is in staat de volgende samen- to geven, van het Fransche ant- roord op de mededeeling van Curzon in- be de schadevergoedingen: Artikel voor rtikel do zes punten volgend door de Brit che regeering aangeroerd, komt de Fran- che nota tot de volgende conclusies: kwestie van het lijdelijk verzet eheerscht thans de andere en moet voor- worden geregeld. 2e. De ontruiming van het Ruhrgebied al geschieden naarmate der betalingen. 'Oodra het lijdelijk verzet ophoudt, het- aen automatisch een hervatting van het jonomisch leven meebrengt, zal de Ruhr- izetüng zoo licht mogelijk worden, maar •olang dit verzet niet ophoudt, kan 'rankrijk niet met Duitschland praten ver een wijziging der wijze van bezetting en 4e. Nopens de conferentie van "partijdige deskundigen vraagt do Tran che regeering aan Engeland welke waar s orgen van rechtvaardigheid, billijkheid trouw een dergelijke bijeenkomst Cu kramen hebben, welke grooter zijn an die van de Commissie van Herstel, oor het verdrag ingesteld? "Welk grooter czag, welke grootere macht, welke groo ve rechten zou deze nieuwe bijeenkomst lebben? Hoe zou zij maken, dat Berlijn aeer naar haar luisterde? 5». Ten aanzien van het Britsche voor del om door de geallieerden oen volledig 'Ian te doen samenstellen voor een alge mene definitieve financieele regeling, her cn°rt de regeering er aan, dat dit plan telnat en dat de Commissie van Herstel We bevoegdheid hééft het te doen toepas- en. Zou een terugkomen, zoo vraagt de peering, op het beginsel dier regeling of >P de vaststelling van het cijfer niet in ^Jn met liet verdrag Wat verstaat overigens onder een definitieve rege- Zou de kwestie der intcrgeallieerde kulden in die regeling zijn opgenomen? I ™en slotte kan slechts herhaald wor cn. dat Frankrijk en België het Ruhrge- LfÜ ^Hen ontruimen tegen daad- rkelijke betalingen door Duitschland naar de mate dier betalingen, j. Wa? zal Engeland nu doen? iv 0 pobtieke medewerker van de „Daily on'cl0" kan verzekeren, dat er geen PP entente za.l komen en dat de U iP5°n zullen worden voortgezet. lald»r '7 Herald" zegt, dat wanneer I 1Q gisteren in het lagerhuis niets anders tc vertellen had, dan dat Engeland een afzonderlijke nota aan Duitschland, waarschijnlijk mede onderteekend door Italië, zal zenden, de Engelsck—Fransche samenwerking ten aanzien van do repa raties en van de Duitsche politiek in het algemeen definitief ten einde is. Samen werking tegen Duitschland is al wat van de entente is overgebleven. Overal el ders, in midden-Oost-Europa, in het na bije Oosten, in Marokko, zijn Engeland en Frankrijk openlijk mededingers. Verdwijnt de gemeenschappelijke Duitsche politiek, dan sterft niet alleen de entente, maar zij maakt plaats voor een openlijke veete. De „Daily Telegraph" schrijft: Baldwin is niet de man, om zulk een formeele ver klaring in het parlement af te leggen, als hij op 12 Juli deed, zonder te zijn voor bereid op wat komen kan. Het denkbeeld, dat in Frankrijk het Britsche ontwerp- antwoord gladweg verworpen is en Enge land opnieuw zal moeten terughinken in een staat van onpartijdige passiviteit is volgens de meening van het blad onhoud baar. Toch moeten oenigo van Baldwin's collega's die houding hébben bepleit. Dat is onmogelijk, omdat het niet strookt met de waardigheid der Britsche regeering, noch met het aandeel, dat het Britsche rijk in het behalen der geallieerde over winning heeft gehad, noch met Engelands materieele belangen. Nu de Britsche re geering eenmaal het initiatief genomen heeft, kan zij niet meer terug. Verschil lende "wegen staan de regeermg open. De slechtste zou zijn niets te doen en toe te zien, hoe de toestand in Europa steeds bedenkelijker wordt. Onze politiek is niet pro-Duitsch cnwij erkennen ten volle, dat deze wapenstil stand Duitschland geen bewijzen gegeven heeft van financieel beleid of zelfs van goe de trouw. Wij zijn ook niet anti-Fransch, want4*i blijven sterk gehecht aan onze vriendschap voor Frankrijk, zegt het blad De politieke medewerker van de „West- m in ster Gazette" scJiriiff, dat hot.- «moi»- schi.inlijk is, dat nog een nota aan Frank rijk zal worden gezonden en dat, teneinde den voorstanders van de Fransche poli tiek tegemoet te komen, de onderhandelin gen nog eenigen tijd zullen worden ver lengd Een rede van Sir Robert Home. Sir Robert Home, die in het kabinet van Lloyd George kanselier der schatkist was, heeft in het Lagerhuis een opzienba rende rede gehouden, waarin hij heftig sprak tegen de kwade trouw, door Duitsch land inzake de betalingen van de schade vergoeding aan den dag gelegd, en aan drong op een krachtige houding van En geland. Duitschland, zeide hij, heeft zich bevrijd van zijn binnenlandsche oorlogs schuld en allo particuliere ondernemingen kimnen zich v.oor een peulschil ontdoen van him obligatieleeningen. Daardoor zal Duitschland, als de schadeloosstelling ten deele wordt kwijtgescholden of zelfs als een volledig moratorium van eenigszins langen duur wordt verleend, in staat zijn al zijn energie te concentreeren op een productie, waartegen geen ander land en zeker niet Engeland met zijn zware belas tingen kan concurreeren.. Home zeide voorts, dat Frankrijk er beter aan toe was dan Engeland, omdat dit land in de laatste jaren zijn industri- eele organisatie geheel had kunnen her stellen, terwijl het er financieel feitelijk ook beter voorstond dan Engeland. Want in weerwil van zijn ooriogsleeningen was de schuld van Frankrijk toch nog 1400 millioen minder dan die van Engeland, teT wijl de belastiugen per hoofd der bevol king minder dan de helft der Engelsche bedroegen. In- en uitvoer waren verleden jaar hooger geweest dan voor den oorlog, doch Engeland had het niet verder ge bracht dan 70 pet. van vroeger. In elk ge val meende hij, dat men Duitschland niet to zachtzinnig moest behandelen. Hongarije. Een politieke crisis. Hot standrecht afge kondigd. Het is gisterplotseling tot een heftige politieke crisis gekomen, hetgeen de regee- ring-Bethlen in een gistermiddag gehou den buitengewonen ministerraad aanlei ding gaf, over gehoel Hongarije het stand recht af te kondigen. Deze zeer belang rijke maatregel werd veroorzaakt, door bet zwenken van de rechtsradicale groep Eckard-Gömgef, (die tot nog toe bij de regeeringspartij was aangesloten) hetgeen ten gevolge had, dat het gisteren tot een definitieve breuk tussohen de regeering en de rechtsradicalen is gekomen. Eckard heeft als leider van de pers-afdeeling door do vervolging van democratische dagbla den en journalisten, reeds veel van zich doen spreken. De leider van de agrariërs is eveneens uit de regeering getreden. De rechtsradica len nemen hun conflict met de regcering over het nieuwe belastingontwerp, als voorwendsel, teil einde tegen de regeering i stelling te nemen. In een vergadering van de regeeringspartij zette Bethlen de rechts-radicalen wegens hun vijandigo houding tegenover do regeering, krachtig terecht en verklaarde, dat hij de rust en de orde in het land met alle middelen zal handhaven. De rechts-radicalen kondig den daarop hun onmiddellijke uittreding uit de regeering aan. Bijr deze vijandige houding tegen de re geering hebben zich direct de machinis ten en stokers van alle Hongaarscho spoor wegen aangesloten, die voor het grootste deel tot de rechts-radicale vereeniging der „Ontwakende Hongaren" behooren. Do sociaal-democratische minderheid, die alle pogingen heeft aangewend om het uitbreken van een s'aking te voorkomen, moest zich noodgedrongen aansluiten, daar de meerderheid de beweging als een loonstaking voorstelde. Onder den indruk van de beweging der rechtsradicalen is in den avond een over eenstemming bereikt tusschen Bethlen en de parlementaire oppositie, nadat de re geering eenige wijzigingen in het belasting ontwerp had toegezegd, waarna de parle mentaire oppositie verklaarde, de regee- ringspolitiek verder niet meer te dwars- 'boomen. Op het verwekken van oproer, beschadi ging van do spoorwegen en telegraafver bindingen, alsook op het ir breuk maken op de bewegingsvrijheid van vreedzamo voorbijgangers, is de doodstraf gesteld. Denemarkan. Ook daar fascisme. Volgens „Politiken." wordt Denemarken thans ook met do zegeningen van het fascismo gelukkig gemaakt. Een artillerie officier, Adilskov genaamd, die na de Rus sische revolutie een tijdlang onder gene raal Joedenitsj tegen de bolsjewisten hoeft gestreden en later een Deensch vrijoorps in Eestland heeft aar gevoerd, beeft een <w'OygefïCEir dio- don., naam „Het ontwakende Denemarken" draagt en zich als eerste doel stelt, de aan komst van de eerlang te Kopenhagen ver wachte handelsdelegatie van de Russi sche sovjetregeering te verhinderen en, in dien dit niet mocht gelukken, de verwij dering der delegatie te bewerken. Boven dien zal de organisatie strijden voor de z.g. „reiniging der notie", d.w.z. tegen de vreemde elementen. Amerika. President Harding, t Een telegram uit San Francisco meldt, dat president Harding gisteravond te half acht door een beroerte getrof fen, is overleden. do leden der vier organisaties thans een enquête ingesteld. Presidium en secretariaat der commis sie berusten bij de directie der Vereeni- ging van Nederlandsche Gemeenten, Laan Copes van Cattenburcb 23, 's-Gravenbage. Uit tie textielnijverheid. Donderdag 9 Augustus zal in de groote Sociëteit te Enschedé een conferentie plaats hebben tusschen allo Twentsche fabrikantenvereenigingen cn de textielar- beidersbonden in Twente. Een zilveren jubileum. Woensdag heeft de directeur-hoofdre dacteur van „De Gelderlander" te Nij megen, de heer Alb. v. d. Kallen, zijn zil veren jubileum als journalist gevierd. Het personeel van genoemd blad heeft hem te dezer gelegenheid hulde ge bracht. 's Morgens woonde heel het personeel zoowel van redactie als administratie en uit de drukkerij de H. Mis van dank baarheid bij, opgedragen door den hoog- eerw. heer deken C. A. van Son, in de St. Augustinuskerk tijdens de H. Mis naderden de aanwezigen ter H. Tafel. Hierna had te tien uur de officieel© huldiging plaats in het keurig versierde gebouw van „De Gelderlander". Namens den raad der commissarissen werd het woord gevoerd door mr. J. Wierdels, die in welsprekende woorden de verdiensten van den heer v. d. Kal len huldigde. Do feestgave, door den presi dent-commissaris namens den raad van commissarissn aangeboden, bestond uit twee fraai lederen heeren-fauteuils en daarbij passend rooktafeltje. Als persoonlijk geschenk voegde de heer Wierdels daaraan too cn familieportret van den jubilaris en zijn gezin in een fraai vergulde lijst. De beer P. v. d. Kuil, bood namens het geheefco personeel de gelukwenschen t:n de feestgave aan den jubileer enden direc teur aan. Het geschenk bestond uit een fraaie staande gangklok in modernen stijl Namens de redactie sprak de heer H. J. Vlooswijk, die op den arbeid van den jubilaris voor de Roomscke zaak wees en in dankbare berinnering braeht wat do heer v. d. Kallen voor het geheele perso neel is. Daarna bood nog de heer Dobbelman, commissaris der maatschappij, zijn geluk- wensch aan, waarop de jubilaris met een hartelijk woord dankto voor de be wijzen van belangstelling. BINNENLAND De Voorzitter der Eerste Kamer. In verband met de mededeeling in bet „Vaderland", dat baron Van Voorst tot Voorst zich niet meer beschikbaar zou stellen voor het voorzitterschap der Eerste Kamer, kan het „Hsgz." meedeelen, dat er tot beden geen uitlating zijnerzijds is gedaan, die een dergelijke mededeeling rechtvaardigt. De vlootbasis in Indiê. Een vraag in het^ Britsche Lagerhuis. In het Lagerhuis heeft de heer Morel aan do regeering de vraag gesteld of er met 'do Nederlandscho regeering besprekingen worden gevoerd, in verband met zekere voorgenomen strategische werken ten dien ste van de marine in Ned.-Oost-Indië. De minister van Marine, Amery, antwoordde; dat dergelijke besprekingen niet plaats hebben. De Belgische kolcnexport. Stopgezet wegens te groote vraag. De Belgische regeering beeft tot nader order den geheelen uitvoer van steenkolen stopgezet. Den laatsten tijd heeft de ex port naar Noord-Frankrijk, Nederland cn andere landen zulke afmetingen aangeno men, dat de voorziening in eigen behoefte hierdoor in het gedrang blijkt te komen. Woningbouw met Rijkssteun. De verhuring der woningen. In verband met do bekende financieele moeilijkheden, welke door gemeenten, wo ningbouwverenigingen en -stichtingen bij de exploitatie van met Rijksvoorschot ge bouwde woningen worden ondervonden, heeft zich een commissie gevormd, be- saande uit vertegenwoordigers van den Nationalen Woningraad, den Bond van Arbeiderswoningbouwvereenigingen, den R.-K. Bond van Woningbouwverenigin gen en de Vereniging van Nederlandsche Gemeenten. Deze commissie zal zoo moge lijk gezamenlijke stappen der vier genoem de instellingen bij de Rogeering voorbe reiden. Met dit doel wordt door haar bij mr oe om&Emmü OUDE 'WETERING. Personalia. Te 's-Gravenhage is ge slaagd voor het examen Engelsch L. O. de heer T. G. v. Hoeken. RUNSBURG. Burgerwacht. Door de Burgerwacht alhier is een vaandel aangekocht, waar voor het grootste deel der kosten al door do leden in teekenlijsten is ingezameld. Het geheel is zeer mooi. Boven aan de stok is De Nederlandsche Leeuw aange bracht, daaronder een stang met ringen voor medailles, welke, al reeds door do vereeniging kan worden volgehangen. Daaronder het met goud geborduurde doek, boven v.g. 45 c.M. in 't midden pl. m. 75 c.M. en onder 50 c.M., in 't midden het wapen van Rijnsburg n.m. een Burcht Om het geheel is een slingerplant. Boven den Burcht: „Anno 1919, Rijnsburgsche Burgerwacht". Onderaan aan iedere zijde een gouden kwast. De kosten met goïdel enz. bedraagt ongeveer f 200. De Jubileumfeesten. Gisteren hielden de leden der Burgerwacht een vergade ring in 't zaaltje achter het Weeshuis, ter bespreking van de voorstelling van de inneming van Breda op do a.s. Jubileum feesten. Verzocht is de namen der deelnemers niet bekend te maken, ook niet van hen, die hooge en de hoogste functies beklee- den. Het inleggeld is bepaald op f2.wolk bedrag, indien geld genoeg wordt inge zameld, weer wordt terug gegeven. Op deze bijeenkomst was ook aanwezig de heer G. Hoppezak uit Leiden om de custuums aan te melen. Er is nog korten tijd gelegenheid om zich op to geven voor mededinging. SASSENHEIM. Personalia. To 's-G ravish age is ge slaagd voor het examen Engelsch L. O. de heer L. G. Huising. WASSENAAR. Personalia. Te 's-Gravenhage is ge slaagd voor het examen Engelsch L. O. mej. A. C. Mekking en voor het examen Engelsch M. O. (a) de heer A. A. Prins. STOMPWIJK. De Oranjefeesten. Zeker als een der eersten in de rij van de feestvierende dorpen in de omgeving, gaf Stomp wijk gisteren zijn Oranjefeest. De deelname was algemeen. En al vroeg in den voormiddag namen de kinderspelen HET VOORNAAMSTE KEEUVfS. BUITENLAND. De Engelsche regceringsvcrklaring. De indruk te Parijs is niet slecht. Engeland zal de nota's openbaar maken. De inhoud van het Fransche antwoord Felle politieke crisis in Hongarije. President Harding gisteravond over-' leden. BINNENLAND. Het advies aan Minister Aalberse om geen overwerkvergunningen te verleeneo in verband met de jubileumfeesten. OMGEVING. Feesten te Alphen aan den Rijn en tc Stompwijk. op het terrein bij de Meerlaan. een aan vang, waarbij de Harmonie zich ook dit maal niet onbetuigd liet, en een stuk mu ziek gaf, dat goed deed uitkomen, dat zo wel in staat is, zooals nog de vorige maand, met een viertal prij-zen van een con cours (te Aalsmeer) thuis te komen. In den namiddag werden, door de mu ziek voorafgegaan, de deelnemers en neem- sters in liun al of niet versierde riituie-en, na den gebruikeliiken dorpstrang, bet ter rein binnengeloodst, en wejd daar oen ringrijderij gehouden met paard en tilbury, dio den geheelen middag ruim in beriag nam. Intusschen werden de kinderspelen voort gezet en werd ook begonnen met het trm- knuppelen, waarvoor ook voldoende liefheb bcrij bleek te bestaan, want eon 1 Ti-tel ton nen hebben het moeten ontgelden en wer den aan splinters gegooid. Ook werd door de jeugd dankbaar gebruik gemaakt van de gelegenheid van gratis verbliif in draaimolen, die dan tjokvol zat natuurlijk, waarvoor de commissie zorg gedragen ha<ï Voor de Jongensspelen was de uitslag als volgt: le klas Bollendragen: prijs Cornelia Verhagen, 2e prijs Adrie Baaiier, 3e prijs Bertus v. d. Voort, 4c prijs Cor. Hagen, 5e priia Nico van Leeuwen. 2e klas Ballenwedloop: Ie prï-. Wil lem v. d. Pijl. 2e prijs Nico v. d. Zalm. 3ö prijs Bertus de Groot., 4e prijs Leen v. <L Bosch. 3e klas Koekha.ppen: le prijs Gerard Vogelaar. 2e prijs Leen Oltshoom. 3e prijs Jan Koeleman. prijs Jacob v. d. Geest, 4 e klas Blindcmanspelenle prijs Thomas van Bohemen. ?e priis Cornells Janson. 3e r>riis Wim Verhagen. 5e klas Tonkruien: 1e pri;s Douïs Dap per. 2c prijs Gerard van Eiik. 3e prijs Adrie Hilgersom. 6e klas Zakloopen: le prijs Koos Jan son, 2e prijs Adrie Janson. 3e prijs Leen de Haas. 7e klas Hardloopen met zo'lkruipenf le prijs Antoon Borst, 2e prijs Simon van Es, 3e prijs A.art Oliehoek, 4e priis Jacob van Bohemen. Voor de meisjes volgt hieronder de uit slag: le klas Ballendragen op een bord: lo prijs Joh. Schcffers, 2e prijs Nellv Beek man, 3e prijs Mietie Janson. <*o pri's C-iba Caspers. 5e ori's Betie van der Voort. 2o klas Ballenwedloop: le prihi .Tansjo Stegger. 2e priis Annie Luk, 3e orijs Jan netje Lelieveld. 4e priis Coba Jansen. 3e klas Koekhmren: le prijs "Hora v. d Voort, 2e priis Marietje v. d. Bosch 3o prijs Annij Luiiten, 4e prijs Got Voerbaar 4e klas Ballendragen: le priis Lena v. Maren, 2e Priis Marie v. EsveM. 3e prijs Cor. v. d. Haar. 5e klas Tonkruien: le 'priis Veronica den Elzen, 2e prijs Mina van Eijk, 3e prijs Mientje Onderwater. 6e klas Tonrijden: le prijs Marie Waaijer, 2e prijs Tonia Verhagen, 3e prij» Neeltje Bolleboom. 7e klas Tonkruien op muilen: le prijs Rika Vogelaar, 2e prijs Anna van Bohemen, 3e prijs Mina Winters, 4o prijs Pleunt.jo Stijnman. Den minder gelukkigen mededingers en dingsters werden als troostprijzen uitge reikt eierkoeken, zakjes snoep, krente- broodjes, Deventer korstjes enz., waar gretig naar gegrepen werd, om het nog gretiger achter de kleine kaken te laten verdwijnen. Ten slotte waren cr nog een paar kor ven over, welko eenige der commissie leden op het- feestterrein aan do hcelé kleino kleuters uitdeelden. Het ringrijden van paren met paard en; tilbury was voor de namiddag het belang rijkste nummer en vroeg ook de meeste' belangstelling. De 34 deelnemende tilbury's reden in een langen rij geregeld het terrein rond' tot dat na de 8e omgang, diegenen, die de meeste ringen hadden, om de prijzen be gonnen te kampen. Verschillende tilbury's' waren daarbij versierd, ofschoon er weinig „spullen" bij waren die versiering behoef den.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1923 | | pagina 1