14e Jaargang. DONDERDAG 19 JULI 1923 No. 4201 DoABONNEMENTSPRIJSbodraagt bfl vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week f 2-50 per kwartaal- Bij onze Agenten 20 cent per week S2.69 per kwartaal. Franco per post I 2.95 per kwartaal. Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen .1 Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEiDEN TEL. INT. 935 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. !L DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gdwone advoriontlên 30 cani per regok Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het s dubbele van het tarief berekend. o K!o!no advertentfön, van ten hoogste 30 woorden, waarla betrekkingen worden aangebeden of gevraagd, huur en ver. huur, koop en verkoop 10.50. I Dit nummer bestaat uit twee fciaden. „DE BRUID VAN HET KRUIS". In het derde blad van ons Zaterdagsche nummer zullen we iedere week te be ginnen a.s. Zaterdag de vertaling plaatsen van een roman „De Bruid van het Kruis" van de bekende Duitsché schrijfster Handel Mazzetti. Na onderhandelingen met uitgever en schrijfster hebben wij het uitsluitend ver taalrecht van dit werk verkregen. V Wat zal er gebeuren? De Minister van Financiën heeft zijn ontslagaanvrage ingediend! De heer De Geer is minister sedert 28 Juli 1921, toen hij er het burgemeester schap van Arnhem aan gaf, om in het eer ste ministerie-Buys de Beerenbrouck de portefeuille van financiën over te nemen van mr. S. de Vries Cz. Aan den politieken hemel die egaal was, al scheen er ook de zon niet door de wolken, verscheen dit bericht gisteren als een donderkop. Jammer is het, dat bij deze Minister- crisis is betrokken een Minister van Finan ciën, die een hoogst 'bekwaam man is, wien een opvolger te geven, een lang niet ge makkelijke taak zal zijn. Nog meer te 'betreuren is het, dat deze crisis moest komen op een wetsontwerp, dat. van zoo vele kanten al heel weinig in stemming heeft gevonden. Daar is ten eerste het rapport van de Vlootwetcommissie, die als eersten eisch stelde, dat aan de Vlootwet niet mocht ge dacht worden voor wij weer eene sluitende begrooting hadden. Daar is ten tweede de Ilr. Mr. L. J. A. Trip, die als lid van die Commissie in geen geval iets van de Vlootwet wilde weten, en blijkbaar zijn post als thesaurier-generaal heeft prijs gegeven, omdat hij zag aankomen, wat er zou gebeuren. Daar is ten slotte een Minis ter van Financiën van groote bekwaamheid, die zijn verantwoordelijkheid niet aan het wetsopwerp wil geven. Wat zal er gebeuren? 't Is andermaal een zeer moeilijke pe riode voor de regeering, waarin haar groote wijsheid zij toegewenscht. aülTEKLA^D 3e bezetting van het Roergebied Hel Engelsche antwoord. Het ontwerp-antwoord aan Duitschland "bi zake de schadevergoeding was te laat ,ereed gekomen om gisteren in den kabi netsraad te worden behandeld. Verschillende leden der regecring ver klaarden zich niet in staat reeds voldoen de studie van dit ontwerp te hebben kun- aen maken om er oen afdoend oordeel over te vellen. Ook lord Curzpn, die met zijn departement bezig is de voorloopige slotprotocollen van Lausanne te bestudee- ren, schijnt uitstel te hebben gevraagd, alvorens het ontwerp in hot kabinet te gaan verdedigen. Vermoedelijk valt dus pas heden voor zoover Engeland er bij is betrokken, de beslissing en zal het stuk, indien het onveranderd door het kabinet wordt aangenomen als do wilsuiting van Engeland niet voor morgen aan de bond- genooten worden toegezonden. De vermoedelijke inhoud. Naar verluidt, bestaat het ontwerp der Engelsche antwoordnota aan Duitschland uit een beantwoording, punt voor punt, van de vragen, door Duitsohland opgewor pen, henevens uit een i mantelnota, die al leen aan de geallieerde regeeringen is ge richt, henevens aan de Vereenigde Staten. Het heet, dat alleen in de mantelnota gesproken wordt van de staking van het lijdelijk verzet, echter niet in de nota zelf Eg tekst dienaangaande zou behelzen, dat, daar Engeland de Roerbezet ting als on rechtmatig beschouwt, het niet kan ver wachten, dat Duitschland zijn passieven tegenstand opgeeft, zonder dat Duitsch land vooraf de zekerheid heeft., dat ook die bezetting zal worden beëindigd. Men meent verder te weten, dat Enge land zich zou hebben verzekerd van da toezegging uit Berlijn, dat alle bevelen in verband met het lijdelijk verzet aan amb tenaren, enz., onmiddellijk zullen worden herroepen, zoodra het blijkt, dat er een basis is gevonden, waarop onderhandelin gen tusschen Berlijn en do entente moge lijk worden. Noch officieel, nooh officieus is inmid dels eenige bevestiging dezer gerechten te verkrijgen, hoewel de mededeelingen nit goedmgelichte bronnen heclen te komen. Verwachtingen van Britsche bladen. w,00T81 „de Westai. Gazette" als de i' ^uar<E" verwachten, dat het el van Engeland met betrekking tot de Duitscho schuldregeling een bemidde lend karakter zal hebben en dat Engeland zal voorstellen, de te benoemen commissie van internationale financieele deskundigen te maken tot een adviseerend lichaam ten behoeve van de Commissie van Herstel, teneinde zoodoende tegemoet te komen aan de Fransche bezwaren, dat deze officieele commissie uit haar functie wordt gedron gen. De diplomatieke medewerker 'van de „Daily Tel." zegt, dat een bekend rechts geleerde het voorstel heeft gedaan, de be zetting van het Ruhrgebied onmiddellijk nadat het lijdelijk verzet ophoudt, weder „onzichtbaar" te maken, terwijl de werke lijke ontruiming in haar geheel zou moe ten volgen zoodra Duitschland de eerste twee termijnen zou hebben voldaan van de betalingen, die de commissie van deskun digen zal opleggen. Op deze wijze zou wor den tegemoet gekomen aan het bezwaar, dat Duitschland een moratorium van vier jaar vraagt, terwijl Frankrijk niet bereid is meer dan twee jaar uitstel toe te staan Hierdoor zou er tevens voor Duitschland een krachtige prikkel worden geschapen om ter bevrijding der bezette gebieden zoo veel mogelijk haast te maken met bet ver richten dier stortingen binnen twee jaar, terwijl anderzijds, als een verlenging van den betaaltermijn, toch noodzakelijk zou blijken, dat Frankrijk geen motief zou hebben Duitschland van kwade trouw ta verdenken. Deze formule is wellicht psy chologisch goed gezien, doch jnisschien economisch en financieel minder juist, daar de krachtsinspanning om zoo spoe dig mogelijk de twee termijnen lo betalen. Duitschland wellicht geheel zou uitputten, tenzij er natuurlijk voor zulk een regeling buitenlandsche financieele hulp zou kun nen worden verkregen. De verkeersafsluiting. Schaarschte van levens middel en. De geheel onverwacht gekomen verlen ging van de verkeersafsluiting beeft de levensrniddelenvoorziening in het Ruhrge bied geheel tot stilstand doen komen. Reeds in de laatste dagen van de vorige week was er groote schaarschte aan levensmid delen, daar door de stopzetting van het verkeer, door de militariseering van alle spoorwegen enz. de voorraden in de ver schillende plaatsen steeds kleiner werden Boter en eieren zijn in het geheel niet meer to krijgen. De prijzen hebben een beangstigende hoogte bereikt. De winkels zijn wegens de kleine voorraden slechts enkele uren per dag geopend. Verschillen de winkels hebben reeds moeten sluiten, omdat ze geheel uitverkocht zijn. In de komende dagen zal dit nog wel veel meer voorkomen, daar de winkeliers, in de ver wachting dat de afsluiting zou worden op geheven, hun artikelen niet gerantsoeneerd hebben. Daarbij komt nog, dat de bezet tingstroepen en het groote aantal Fran sche spoorwegbeambten reusachtige hoe veelheden levensmiddelen en andere noo- dige artikelen in het Ruhrgebied opkoopen De met tien dagen verlengde verkeers stremming in het Roergebied wordt met niets ontziende scherpte doorgezet. De Fransche en Belgische schildwachten schieten op elk die de grens trachten over te komen. Bovendien zijn verschillende bewoners, die zich voor grensoverschrij ding bij de controleposten aanmelden, mis handeld en hun passen ingetrokken. Bij het station Rotberg is een Duitscber die de grens over wilde door een Franseh schildwacht doodgeschoten, België. De taalkwestie. Het voorstel Nolf aangenomen. De senaat heeft gisternamiddag 't voor stel Nolf betreffende de splitsing van de Gentsche universiteit in Fransche en Vlaamsche leergangen met 74 tegen 55 stemmen en 7 onthoudingen aangenomen Al de socialisten, enkele liberalen en een paar katholieke Walen stemden tegen. Frankrijk. Een verandering in hel Kabinet? De „Oeuvre" zinspeelt op een verande ring in het Fransche kabinet, welke de minister van oorlog Maginot zou willen bewerken. Maginot zou n.L plaatsvervan gend minister-president willen worden en Golrat, die thans deze post bekleedt, tot gezant bij het Vaticaan benoemd willen zien. Minister van oorlog zou in deze com binatie Fabry worden, die even nationalis tisch als Maginot is. Yoorloopig moet Poincaró echter nog afwijzend tegenover deze plannen staan. Duitschland. Da ontvluchting van Ehrhardt. De geestelijke van hulp verdacht De socialistische „Dresdner Volksztg.*, die relaties heeft met de eveneens socialis tische Saksische regeering, meldt, dat de geestelijke van de gevangenis te Leipzig verdacht wordt aan de vlucht van Ehr hardt medegewerkt te hebben. De Katholiekendag verboden. Het Rijnlandcomité heeft het bijeen komen van den 63sten katholiekendag, welke van 26 tot 28 Augustus te Keulen bepaald was, verboden. Het comité heeft daarom alle voorbereidenden arbeid stop gezet en een bekendmaking gedaan, waarin tegen dezen maatregel geprotesteerd wordt. Engeland. De staking der bootwerkers. Dadeb van geweld te London! De bootwerkersstaking te Londen had gisteren een ernstig verloop, daar de sta kers voor het eerst hun toevlucht namen tot geweld. De karrevoerders, die de goe deren uit de haven vervoerden, werden be dreigd en in enkele gevallen werd hun wagen omvergeworpen en een vrachtauto werd in brand gestoken. Te Whitechapel hadden wanordelijke tooneelen plaats. Do menigte verzamelde zich hier voor een betooging tegen de vrij willigers. De trams werden beschadigd en het politiecordon werd aangevallen. Ten slotte slaagde de politie erin de menigte te verspreiden. De staking van het personeel der vleeschmarkt in sympathie met de boot werkers duurt voort, als gevolg van het resultaat van een gisteravond gehoudjen stemming. Uitbreiding in andere hav'e'n- plaatsen. Te Live3*pool heeft de bootwerkers- staking zich heden aanmerkelijk uitge breid. Verscheidene duizenden arbeiders legden het werk neer en het laden van de Atlantische booten en groote vracht schepen is stopgezet. De bootwerkers- staking heeft zich eveneens uitgebreid tot Chatham en Rochester aan de Medway- rivier. De conferentie te Lausanne. De teekening van het Vredesverdrag. De Sov j etregeering uitgenoodigd. De vredesconferentie noodigde de sovjet- regeering telegrafisch uit om op 24 dezer de conventie inzake de zee-engten te komen teekenen. Desgewenscht zal zij evenwel ook gedurende de eerstvolgende drie we ken gelegenheid hebben om te Konstanti- nopel het protocol te teekenen. Bulgarije. De communistische partij ontbonden. De Bulgaarsche regeering heeft het be sluit genomen, do Bulgaarsche communis tische partij te ontbinden. Dit besluit moet een gevolg zijn van de jongste ontdekking eener samenzwering, van de Russische en Bulgaarsche communisten tegen de nieuwe regeering. Besloten is verder, het ver schijnen van alle communistische bladen te verbieden. De communistische leiders worden of voor de rechtbank gedaagd, of het land uitgezet. Rusland. De nieuwe sovjet-vertegenwoordiger ts Rome. Volgens het R. T. A. is Jordanski be noemd tot opvolger van Worofski ais Rus sisch vertegenwoordiger te Rome. Het particulier bezit in Rusland. Naar aanleiding van Krassin's advies aan de sovjet-regeering om het besluit tot verloochening van de oude Russische schuld in te trekken en de rechten op par ticulier eigendom vooor Russen en buiten landers, die aan den industrieelen weder opbouw van Rusland willen meewerken, uit te breiden, daar dit, volgens hem, een eerste vooraarde is voor de ontwikkeling van den handel met Engeland, zegt de „Financier and Bullionist", dat dit advies gelijk staat met het voorstel, een streep te halen door het Communistische systeem en den kapitalistischen staat te herstellen. De erkenning van de schuld zal wol nog niet de hervatting' der rentebetaling op de schulden van vóór den oorlog beteeke- nen, doch zal leiden tot de spoediger ves tiging van handelsbetrekkingen, en de voorwaarden voor de reorganisatie van het muntwezen en van de nationale finan ciën scheppen. Zonder herstel van het particuliere eigendom, schadevergoeding aan concessionarissen, wier eigendommen onteigend zijn en het staken van den han del in producten der geconfiskeerde con cessies zal er geen buitenlandsch kapitaal voor den wederopbouw der Russische in dustrie beschikbaar komen. De gezondSieidstcestand in het Donbekkcn. De malaria. De gezondheidscommissie, die in bet Don-bekken een onderzoek naar het heer- schen van de malaria heeft ingesteld, is begin Juli naar Charkow teruggekeerd. De commissie heeft vastgesteld, dat in som mige districten de geheele bevolking ma laria heeft en deze ziekte zich steeds ver der uitbreidt Er zijn op verschillende plaatsen malarious tations opgericht. Te Sara tow heeft prof. Tschelizow een anti malaria preparaat ontdekt, door hem sio- din genoemd, waarmede goede resultaten moeten zijn verkregen. Te Rostock zijn vier nieuwe gevallen van cholera voorge komen, zoodat than3 in het geheel 15 ge vallen zich hebben voorgedaan. Spanje: Een gouverneur-stierenvechter. De civiele gouverneur van Palencia, de hoofdstad van de provincie van dien naam, is onlangs onder een pseudosiiem opgetre den als stierenvechter. Hij deed dit met zulk een bravour en doodde zijn stier met zulk een bekwaamheid, dat het publiek in geestdrift geraakte en hem het oor van den stier ten geschenke gaf, om hem daar na in triomf naar huis te dragen. In regeeringskringen te Madrid is men echter minder geestdriftig over den vecht- lustigen autoriteit gestemd, en in do Ka mer vroeg een der afgevaardigden onder het gelach der vergadering aan den minis ter van binnenlandsche zaken of deze meende, dat het gedrag van den gouver neur in overeenstemming was met de waardigheid van de door hem bekleede functie. De minister beloofde een onderzoek in te stellen, en, naar wij gisteren reeds meldden, heeft do koning het afzettings decreet van den magistraat geteekend. Zuid-Afrika. Een rede van Smuts. Bij de opening van het congres der Zuid Afrikaansche partij te Maritzburg, heeft generaal Smuts een belangrijke rede ge houden, waarin hij zich o.a. bezighield mot de kwestie van het herstel. Spreker verklaarde onder meer: „Er moet vrede op aarde komen. Dat kan. Om dit te beseffen, make men slechts een vergeiijinng lusscnau a» auia-ai*, zl.*. ners, die, na als leeuwen met elkaar te hebben gevochten, vrede sloten en de een dracht volkomen herstelden, en de volken in Europa, welke nog steeds met elkaar strijd voeren. Dientengevolge laat herstel in dat werelddeel nog altijd op zich wachten". Voorts verklaardo de Zuid-Afrikaansche premier, dat hij Baldwin kent als een eenvoudigen en openhartigen Engelschen gentleman, die recht door zee gaat. Betreffende do betaling van de Britsche schuld aan Amerika, wees Smuts er op, dat het Britsche rijk zijn verplichtingen is nagekomen. „Dat is nu eenmaal onze manier van handelen," zeide spreker. Ten slotte verklaarde generaal Smuts, dat hij op do aanstaande Britsche Rijks- conferentie krachtig zal opkomen voor het sluiten van vrede. binnenland Pater Doctor Germanus Vrijmoed, O.F.M. Na de vijf reeds door ons genoemde E.E. Paters Franciscanen promoveerde nog aan de Universiteit te Leuven tot doc tor in de politieke en sociale wetenschap pen de zeer bekende moderator der Delft- scbe Studentenvereeniiging Pater Germa nus Vrijmoed, O.F.M. Dr. Vrijmoed onderbrak tijdens den oorlog zijn studiën, om intusschen in ons land te arbeiden. Bond van autobus-ondernemers in Noord-Holland. Gisteren werd te Amsterdam een verga dering gehouden van alle autobus-houders in Noord-Holland, in verband met de door Gedep. Staten van Noord-Holland genomen wegenbesluiten, welke 1 Aug. a s. van kracht worden. Besloten werd aan Gedep. Staten een schrijven te doen toe komen, waarin de bezwaren tegen de verordeningen worden kenbaar gemaakt. Verzocht zal worden den ondernemers voor zoodaïLigen tijd dispensatie van de betref fende bepalingen te verleen en, tot het voor hen verboden materiaal op normale wijze door nieuw zal zijn vervangen. Den leden werd geadviseerd, de verklaringen, als door Gedeputeerde Staten bedoeld, te teekenen. Besloten werd tot oprichting van een bond van autobus-ondernemers, die in de provincie Noord-Holland een vasten dienst onderhouden. Een voorloopige com missie weid gevormd, bestaande uit de heeren Van Emmerik uit Hilversum, M. van Poelgeest uit Amstelveen, W. Regter nit Edam, P. Mooij uit Beverwijk, J. B Post uit Hoorn en A. de Jong uit Amster dam. Tot voorzitter van het voorloopig bestuur werd gekozen de heer Van Em merik van Hilversum. De gewone audiëntie van den Minis ter van financiën zal morgen niet plaats hebben. Het personeel van de Eerste Noder- landsche Rijwiel cn Machinefabriek voor heen H. Burgers te Deventer besloot geen HET VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND. De Duitsche Katholiekendag door het Rijnland-comité verboden. -?i 4>3otwerkersstaking in Engeland. BINNENLAND. In Noord-Holland Is een bond van autobus-ondernemers opgericht. De Pers over de ontslagaanvrage van den Minister van Financiën. genoegen te nemen met de aangekondigde loonsverlaging van 5 pCt. ingaande 20 dezer en 5 pCt. met ingang van October en zich ter zake tot den Molaalbond to wenden. SPOST PAARDEN. Concours-hippique te Hoofddorp. Gisterenmorgen begon, onder begunsti ging van goed weder het 14e concours-hip pique te Hoofddorp, uitgeschreven door de Vereeniging „Vooruit." De opening had plaats in „de Beurs." Als steeds was de regeling van het con cours zeer goed; verder was de ruimte rond het fraaie en uitstekend ingerichte terrein bezet met e<en groot aantal toeschouwers, onder wie Je minister van oorlog met zijn adjudant kapitein Carsbens en majoor An- dró de la Porte, directeur van het lto- montewezen, die vanaf half twee de ver richtingen bijwoonden. Het concours werd oen goed succes, dank ook de ruime inschrijvingen in do verschillende nummers. De uitslagen luiden: No. 1. Hengsten, aangespannen, goedge keurd, niet aan comago lijdend; type land- bruiwt.Tjis-naard. 1. David (D. v. d. Grift tc Houten); 2. Griedel (D. van Wielingen te Abbenes); 3. Gill (Buurma en Meckhof te Spaarndam- merpolder) eerv. verm. Kasimir (Kopor- draat te Weesp) en Joffrey (Buurman en Meekhof te Spaarnd.-polder) Zwingli van de Hengsten-ver. „Ons Belang" te HaarL- meer verwierf de Oranjestrik van ,.Ona Legerpaard". No. 2 Eenspan luxe tuigpaarden (nieuwe- lingsklasse) die als éénspan in Nederland nog geen len prijs gewonnen hebben. Klasse A. (boven. 1.55 M-): L King of the Maries (Gebr. v. d. Haar te Zeist), 2. Cherio (Gebr. v. cLHaar te Zeist),3. Visey Ophelia (H. F. Bultman te Haarlmeer), eerv. verm. Fédon (J. F. Vos te 's-Gra- vtenhage). Klasse B. (beneden 1.55 M.): 1. Gicna- von Salute (C. Spanliaak te Zwolle). No. 3. Eenspannen (merriën en ruinen), type landbouwtuigpaard, toebehoor-: Je aan en gereden door beroepslandbouv/ers. Gedekte merriën zijn voor dit nummer uit- 1, Paul (H. v. Rijn Jzn., to Cotheul); 2. N.N. (Chr. Biesheuvel Bzn. to HeerLmeer); 3. Lieveling (H. F. Bultman te HaarLmeer) eerv. .verm. Prins (C. M. Verkuijl te HaarL meer). No. 4. Eenspannen luxe tuigpaard, bo- d. Haar te Zeist); 2. Phryneé (Wre Drory d. Haar te Zeist); 2. Phrvnó (Wre. Drorv de Perez te Voorst); 3. Polly Helinsly (O. Sparihaak te Zwolle); 4. C. F. Madclia (A. A. ten Bos te Almelo). Eervolle vermel dingen: Tobias II (stal Doorwerth te Heel- sum) en Danegelt (H. J. v. d. Laak to Til- burg). No. 5. Aankomst der deelnemers aan. de verriebtingsproef van gedekte merriën, ty pe landbouwtuigpaard en M. C. merriën. Tweespannen voor boerenwagens, beladen met een gewicht van 1500 K.G. Afstand lö K.M., tijd li. 1. Fada en Crudolfina (J. M. Knoop te Nieuw Vennep); 2. Hunst Cherry en Ya- landa (0. de Vlieger te Abbenes); 3. Si- serona en Heklineke (P. Noordam te Haarlmeer); 4. Cotine en Giera (W. G. Timmermans te Haarlmeer.) No. 6. Springconcours, a. Voor onderoffi cieren. 1. Black (wachtm. v. Ballegooi) O fouten; 2. Carmen (wachtm. de Boer) li L; 3. Vosje (wachtm. v. Melick) 2 f.; 4. Hans (wachtm. Smiet) 3 f.; 5. Jack (res. wachtm. v. Lier) 4 f.; eerv. verm. Jan (wachtm. Kuikho-ven) 5 f. en Annio (wachtm. Broek huizen:) 5} fout. b voor boerenzoons of knechts. 1. lose» (N. J. v. Reeuwijk Jz. te HaarLmeer) fouten, 64 mc.; 2. Gorritje (J. J. Haarlmeer) 4 f., 66 «cc.; 3. Com (O- "V te Hoofddorp) 1 f. 64 sec.; 4. NJi(K. bot ter te Amsterdam) 24 f. 46 soc.; cerr. vorm. J. de Groot te Nieuw Vennep. No. 7. Eenspannen fobmerriën, welk© al» éénspan fokmerrie op een concours te Hoofddorp nog geen len prijs hebben gö- wonnen. Type landbouwtuigpaard, toeb«M hoorende aan en gereden door landbou wers. Prijswinners in dit nummer moeien deelnemen aan no. 0. 1. Vuldora (D. V. "Wioringen te AbbcnesJ

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1923 | | pagina 1