i^e «dargang No. 4135 DeA3QNNEMENT3PRIJSbedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week 3 2.50 per kwartaal. Bij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal. Franco per post 8 2.95 per kwartaal. Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor do Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct. Cit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en FeesiJagen il. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. 935 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. il. DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Ge v/ons advertentiên 30 csn§ per roroV Voor Ingezonden Mededeelingen wordt bet s dubbele van het tarief berekend. advsrSoreïJën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver huur, koop en verkoop 9 0.5G. Dit nutmsircer foesiaaft ur& vêjf bSaden, waaronder het Geïl lustreerd Zondagblad. V Een Centraal Bureau. Op de jongste vergadering van den Alg.. Bond van R. K. Rijkskieskringorganisaties iö gesproken voor do oprichting van een Centraal Politiek Bureau gesproken met gloed, omdat men ten stelligste overtuigd was van de wenschelijkheid. Men ijverde daar dus voor wat nieuws best! Maar beter is neg, om allereerst te zor gen, dat behouden blijft, wat er reeds is. Op sociaal terrein hebben wij een Cen traal Bureau zooals men dat ook voor do politiek wenscht en zich in een betrekke lijk nog verre toekomst voorstelt. Waardeeren de Katholieken dfït bet- staande Bureau wel voldoende, opdat het kimno blijven bestaan -blijven werken voor de algemeen-sociale belangen: voor lichtend, leidend, organiseerend 1 Op deze laatste vraag zouden we niet zoo maar bevestigend durven antwoorden! En toch: Het Centraal Bureau der K. S. a.. het is in doel cn opzet, in wezen, een instelling, die eigenlijk onmisbaar kan worden geacht Maarmen komt weer aandragen met criliek! Zoo die critiek opbouwend is en geschiedt met kennis van zaken, dan is zij ook geoorloofd, kan zelfs geboden zrjn. Maar zulk een critiek veronderstelt en wenscht juist hi het algemeen katholiek belang -- dat het Centraal Bureau der K. S. A. blijve bestaan en werken, gedragen door aller Katholieken, zooveel mogelijk posi tieve, medewerking. ÜUa¥E®B.&iÜD De bezetting van het Roergebied De besprekingen tusschen Parijs en Brussel hervai. Nu de Belgische ministercrisis is geëin digd, zullen onmiddellijk onderhandelin gen worden gevoerd tusschen Parijs en Brussel om gemeenschappelijk een ant woord op te stellen op de Britsche vragen Nieuwe bezetting. Tengevolge van de arrestatie door do Duitsche politie van tweo Duitsche spoor wegbeambten, die in dienst waren van de Fransch-Belgisbhe spoorwegregie, hebben dc militaire autoriteiten de stad Limburg bezet en den Landrat benevens zeven nota helen gearresteerd. Er vielen geen inci denten voor. Als sanctie voor daden van sabotage te Wiesbaden en op de lijn MainzWorms bezetten de Fransche troopen Lorgef en Geghborn en braken over een afstand van 25 M. de rails op. De voedselvoorziening te Essen. In do Donderdag gehouden zitting van den gemeenteraad vhn Essen bracht de be trokken ambtenaar raport uit over do voed sclvoorziening der stad. Z.i.- stond Essen voor een catastrofe. Door de bezetting der levensmiddelen per vrachtwagen van ver ren afstand te laten komen, terwijl de moeilijkheden nog worden vel-hoogd, door dat de telegrafie en telefonische verbin- diugen zijn verbroken, zoodat do stede lijke levranciers niet tijdig aan bun op drachten kunnen voldoen. De stedelijke opslagplaatsen van levens middelen zijn ledig. Do aardappelvoorzie- lung staat er treurig voor. In do behoefte aan groenten wordt slechts voor 1/3 deel en aan melk voor 1/5 deel voorzien. België. 1 DE OPLOSSING VAN DE KABINETSCRISIS. Tn do gisteren gehouden kabinetszilting deelde Theunis mede, dat hij door den koning een drecreet zóu doen leekenen, waarin de ontslagaanvrage der leden van liet kabinet wordt ingetrokken. Do nieuwe regeering heeft gisteren een ministerraad gehouden, om den inhoud te bespreken van de regeeringsverklaring, die.a.s. Dinsdag in het parlement zal wor den voorgelezen. Naar verluidt zal deze verklaring vrij beknopt zijn en zich in hoofdzaak bezig houden met de universiteit- en militair© vraagstukken. De financieele politiek van Theunis zal niet veranderen. Omtrent het inkrimpen van don mili tairen diensttijd, wordt nog medegedeeld, dat het legercontingent volgens de nieuwe nepalingen, die evenwel nog officieel moe ion worden medegedeeld, zal gebracht worden van 55.000 op 49.500 manschap pen. Deze vermindering spruit hieruit voort, dat op grooto schaal vrijstelling van dienst zal worden verieend ten behoe ve der talrijke gezinnen. Verder zal ge tracht worden, dit in verband met do eischen der Vlamingen voor gewestelijke indoeling, do soldaten zooveel mogelijk in do omgeving hunner woonplaats te kazer- neèren. Het ligt in de bedoeling van Theunis het debat over do regeeringsverklarng niet langen dan (wee zittingen te laten duren en er onmiddellijk een ver trouwensmotie op uit te lokken. Ten slotte zal gevraagd worden de mi litaire en hoogeschoolvraagstukken nog vóór de aanstaande vacantie af te handc- •len. De oplossing der Belgische regeerings- crisis wordt to Londen met vreugde be groet, omdat daardoor de oorzaak der ver traging wordt weggenomen, welke ten aan zien van de oplossing der schadevergoe dingskwestie was ontstaan. Men verwacht thans, dat liet antwoord op de Britsche vragenlijst spoedig uit Parijs zal worden ontvangen. Do toestand van onzekerheid, welke er door de bovengenoemde vertraging is ont slaan, heeft niet nagelaten invloed uit te oefenen op den handel en in Dritscho handelskringen verlangt men vurig, dat thans tastbare vorderingen in de richting van een regeling der vraagstukken wor den gemaakt. De openbare meoning in Engeland heeft zich in cenzelfden geest uitgedrukt. Bijna veertien dagen geleden zond do Britsche regecrinp haar vragenlijst aan de regee ring te Parijs, terwijl een afschrift ervan naar Brussel werd gezonden. Het doel van deze vragenlijst was, op duidelijke wijze de standpunten der Fransche cn Belgische regeeringen te ver nemen ton aanzien van de voornaamste internationale vraagstukken. Dit werd noodig geacht voor het aanknoopon der algemoene besprekingen. Algemeen toch wordt te Londen gehoopt, dat het voor de geallieerden mogelijk zal zijn, een geza menlijk antwoord op het jongste Duitsche aanbod op te stellen. Duitsciiland. Dreigende staking van Metaalbewerkers. Het „Acht-Uhr-Ahendhlatt" meldt: Na dat de bestuursvergadering van den Bond van Metaalarbeiders kennis had genomen van de uitspraak van het ministerie van Arbeid, werd een stemming over deze uit spraak voorgesteld. Hoewel de uitslag de zer stemming nog niet bekend is, staat wel vast, dat het grootste deel der metaal arbeiders, onder wie tegenwoordig een sterke gisting heerscht, zich voor de sta king zal uitspreken. Deze staking, dio in hel begin van de volgende week zou wor den ingezet, zal dan ongeveer 250.000 ar beiders van 450 metaalbedrijven omvatten Hot bestuur zal morgen zijn houding be palen en de noodigo maatregelen treffen. Frankrijk. Het Pauselijk schrijven. Interpellaties in do Kamer. De afgevaardigden Dumesnil en Her- riot zullen Poincaré in de Kamer inter- pelleeren over de houding van den Fran- schen gezant bij het Vaticaan ten aanzien van het schrijven van den Paus, alsmede over de houding welke de Fransche re geering zal aannemen tegenover deze be langrijke diplomatieke gebeurtenis. Poiucaré zou in verband hiermede heb ben gezegd, dat hij bereid is, spoedig aan de Kamer een uiteenzetting te geven omtrent deze kwestie. De ontvangst van 's Paujs1 on vredesbrief. De linksche bladen en do anti-clericale Fransche middenpers trachten het Pause lijk schrijven als een onhandigheid to brandmerken. De „Petit Parisien", de „Echo National" en do „Victoire" veroor- deelen bet om zijn inoppertimiteit. Vooral Jonnart wordt over do geheele linie hevig aangevallen en de „Éclair" vraagt zich af, of hij steeds weerhouden wordt door de academie, daar te Rome niets van hem bemerkt wordt. De Fran sche diplomatie schijnt volkomen verrast. De „Echo de Paris'de „Libre Parole", de „Gaulois" en vooral George Goyau in do „Figaro" spreken eerbiedig van een verheven actie. Van links grijpt men de gelegenheid aan om stemming te maken tegen het ge zantschap bij bet Vaticaan en tevens te gen de Roer-actie. Dc radicalen en socia listen hebben interpellaties ingediend over de relaties met bet Vaticaan, terwijl Sangnier interpelleert oevr de repercussie der Fransche politiek op internationaal gebied. Poincaré heeft verklaard, dat hij bet debat spoedig zal aanvaarden. De meening van e en Engelscb blad. De diplomatieke medewerker van do „Daily Tel." zegt naar aanleiding van den brief door den Paus aan den kardinaal- staatssecretaris Gasparri gericht, dat het vooral opmerkelijk is, dat dit stuk con crete voorstellen bevat en economische ar gumenten, dio gewoonlijk in dergelijke documenten niet worden aangetroffen. De nadruk, die wordt gelegd op de noodzakelijkheid eener spoedige ontrui ming van het Roergebied, zal wel zijn toe te schrijven aan het bezoek onlangs door den Pauselijken legaat Testa aldaar ge bracht. Opmerkelijk is verder het pleit voor een onderzoek der betaalkracht van Duitschland door een scheidsgerecht en vermoedelijk zal dit tengevolge hebben, dat de aandrang van de openbare mee ning om het daarheen te leiden, dio toch reeds sterk is, nog toeneemt in beteekenis. Het debat in don Senaat. Alvorens over de credieten voor de Ruhrbezetting te stemmen, hebben ver scheidene sprekers in den Senaat op den brief van den Paus gezinspeeld Francois Albert (radicaal) vroeg Poincaré, welke houding hij zal aannemen tegenover dc „witte" katholieke internationale. Poin caré antwoordde, dat hij slechts Frankrijk en de Republiek kent. Saiut-Mcur (ka tholiek) verklaarde voorstander der Ruhr- bez.etting te blijven en de regeering te zullen steunen. Graaf De Blois zeide, dat er tusschen zijn plichten als katholiek en Franschman geen enkele tegenstrijdig heid bestaat. De radicaal Gallet uitto zijn 'leedwezen vóór de credieten voor het Fransche gezantschap bij het Vaticaan te hebben gestemd. Hij voegde er aan toe, dat hij de regeering steunt in haar Ruhr- actic, en protesteerde verontwaardigd tus schen de miskenning van de rechtvaar digheid der Poolsche zaak. De Selves, voorzitter van de commissie voor buitenlandsbo zaken, verklaarde, dat het van nut is, dat het buitenland weet, dat wij de verklaringen van Poincaré ten volle onderschrijven. Na de redp van Poincaré nam de Senaat met algemeene stemjucn de Ruhr-credie- ten aan. Rede van Poiucaré in den S e n 3- a t. In den loop van do bespreking der Ruhrcredieten legde Poincaré er den na druk op, dat de kosten der bezetting wor den gedragen door drie der geallieerden ten bate van allen. Het schijnt noodig ton behoeve van de buitenlandsche mogend heden, wereldsche zoowel als geestelijke, nogmaals de maatregelen te rechtvaardi gen, welke wij genomen hebben en verder zullen nemen, indien de recalcitrante schuldenaar dit noodzakelijk maakt. Na een kort overzicht van de geschie denis van het reparatievraagtusk tot aan het begin der Ruhrbezetting, verklaarde Poincaré, dat Frankrijk, indien het mili taire of politieke doeleinden nastreefde, onmiddellijk het Main dal zou hebben be zet, ten einde op die wijze bet Duitsche rijk in tweeën te snijden. Doch wij willen uitsluitend een doeltreffende economische pressie uitoefenen en om die reden bezet ten wij het Ruhrgebied, de brandkast van den schuldenaar, of, zooals Bonar Law het heeft uitgedrukt, de halsslagader van Duitschland. Hij betoogde verder, dat. de passieve weerstand, welke in werkelijkheid allesbe halve passief is, doch ten hoogste actief, arglistig, ja, misdadig, een uitvinding is van do Berlijnsche regeering en de groote industrieelen. In het bijzonder de Heilige Stoel, die ook vatbaar blijkt voor dwalin gen, geeft zich van dit feit niet voldoende rekenschap. Na hulde gebracht te hebben aan de Fransche spoorwegmannen, zette Poincaré uiteen, hoe de Duitscho daden van sabo tage worden beantwoord enlegde er don nadruk óp, dat Frankrijk besloten was overal in hot bezette gebied deze methode toe te passen. Wij zullen antwoorden met een soort blokkade en daarbij uitsluitend beslag leggen op olie en metalen, doch de levensmiddelen voor het geblokkeerde ge bied doorlaten. Ook de levensmiddelen, welke voor de troepen dienst moeten doen, worden van buiten af ingevoerd. Poiucaré verklaart dan, dat het doel, dat de Duitsekers nastreven met hun ver zet, is het lamleggen van do kolenleveran- ties, ten einde de Fransche industrie van cokes en steenkool te herooven. Want zij weten dan iemand, hoe het in het mijn- gebied in het Noorden van Frankrijk ge steld is. Evenwei zullen wij er in slagen de door de blokkade opgehoopte voorra den naar Frankrijk te vervoeren. Spr. wil nogmaals zijn voornaamste wenschen, waaraan niet te tornen valt, kenbaar maken: wij wenschen dat bet vredesverdrag wordt uitgevoerd; wij heb ben met België besloten geen voorstellen in overweging te nemen voor bet lijdelijk verzet is opgegeven; wij zullen bet Ruhr gebied slechts ontruimen naar gelang de betalingen binnenkomen, evenals do Duitschers lipt in 1370 deden. Het eenigo middel, dat wij hebben om Duitschland te doen betalen, is juist de bezetting van het Ruhrgebied, welke teruggave Duitschland wenscht. Wij hebben geenerlei annexatie plannen en wijzen met alle kracht do be schuldiging van het voeren eener impe rialistische politiek af. Poincaré. besloot piet ,de verklaring, dat Frankrijk niefi van plan was het Ruhrgebied in beslag to nemen, doch het slechts bezet zal hou den lot Duitschland zijn laatste schulden betaald heeft. De Duitsche voorstellen zijn niet ernstig gemeend en verdienen geen antwoord. Indien Duitschland dit niet be grijpt, des te erger voor dit land. Wij zullen een zoo kostbaar pand als het Ruhrgebied niet prijsgeven voor wij tot den laatsten cent betaald zijn. Indien wij eerder over den Rijn terugtrokken zou dit den indruk wekken van een voor ons vernederendo Duitsche revanche. Wat zou Duitschland dan niet beginnen! Tot welko dolzinnigheden zouden de nationalistische groepen in Duitschland zich in dat geval niet laten verleiden! De Fransche troepen komen niet alleen op voor do uitvoering der ondortcekendo verdragen, docli verde digen cok de Duitsche republiek tegen de aberraties der nationalisten. De geallieer den zullen hun werk van vrede cn recht vaardigheid voortzetten en daardoor nog maals den dank der wereld verdienen. Uitbreiding der luchiylosh Bij de begrootingsdebaften in de Ka mer vroeg een socialistisch afgevaardig de, waarom de luchtvaartcredieten op verzoek der regeering met 36 millioen verhoogd waren. Is dit om de jongste verklaring van Baldwin te beantwoorden? 'Staan wij dus aan den vooravond van een oorlog met Engeland? De minister van oorlog verklaarde, dat het geenszins hierom ging. Verscheidene afgevaardigden protes teerden tegen het streven om te doen ver onderstellen, dat. Frankrijk aan een aan val op Engeland kan denken. Magiuot verklaarde met nadruk, dat de versterking der luchtvloot alleen tegen Duitschland gericht is. De credieten werden aangenomen. Engeland. Hei Congres der Arbeiderspartij. De anti-monarchistische motie, die gis teren ter zitting van de conferentie der Labour-Partij werd voorgesteld, vond wei nig steun. De conferentie weigerde zelfs met een overweldigende meerderheid van stemmen de motie te behandelen. Rusland. De boycot van Zwitserland. De Oekrajiene en de Transkaukasïsche Tepublieken sloten zich bij do Sovjetre- geering aan in haar boycot tegen Zwit serland wegens de weigering om voldoe ning te geven voor den moord op Wo- rofski. Het schoener.wetje. Het invoerverbod in werking getreden. Ster. 115 bevat het Kon. besluit van 26 Juni 1923. waarbij wordt bepaald, dat de invoer van schoenwerk is verboden, tenzij wordt voldaan aan de voorwaarden, vast gesteld bij Kon. besluit van 25 Juni 1923 (Staatsblad no. 298), gelijk dit besluit bij latere besluiten mocht worden gewijzigd. Bepalingen omtrent den invoer. De minister van Arbeid, Handel enNij verheid maakt bekend, dat, ter uitvoering van 't bepaalde in de artikelen 3, 7, 9 cn 10 van het Kon. besluit van 25 Juni 1923 (Stbl. no. 298), tot vaststelling van de voorwaarden, bedoeld in art. 2 der wet van 5 Mei 1923, tot tijdelijke beperking van den invoer van schoenwerk (Staats blad no. 186), door hem het volgende is bepaald: le. Invoer van schoenwerk, waarvan 't bovenstuk grootendeels van leder is ver vaardigd, zal slechts kunnen worden toe gestaan, indien daartegenover, in den zin van art. 3 van voormeld Kon. besluit, een aankoop van schoenwerk van binnen- landsch fabrikaat staat tot eenc zesvou dige waarde van het in te voeren schoen werk. 2e. Ter bestrijding van kosten, aan het verleenen eener vergunning verbonden, zal hij de aangifte ten invoer een bedrag worden geheven van 2 pet. der waarde vau het in die aangifte begrepen schoen werk. 3e. Hij, die schoenwerk wenscht in te voeren, is verplicht eene bankgarantie te stellen ter grootte van 10 pet. der waarde van zijn gemiddelden maandimport van schoenwerk in het jaar 1922 voor elk tijd vak van 1 maand, waarvoor door hem bij een on dezelfde aanvrage vergunning tot invoer wordt gevraagd, een tijdvak van minder dan eene maand voor een ge heele maand berekend. 4e. Door de ambtenaren met de visita tie belast kan overlegging en afgifte ge vorderd worden van certificaten van oor sprong, op het in te voeren schoenwerk betrekking hebbende, zoomede overlegging van facturen en andere bescheiden, waar- HET VOORNAAMSTE «IEUIVS. BUITENLAND. De onderhandelingen tusschen Parijs cn Brussel zullen worden hervat. Een rede van Poincaré in den Senaat. De Belgische minisierraati heeft giste ren dc regeeringsvcrk!aring besproken. BINNENLAND. Oproep van het Prov. Gom. voor de Na tionale Huldebstooging op den Dam aar alle vereenigingen. De bepalingen van het invoerverbod van schoenwerk. Dr. A. van Doorninck benoemd tot the saurier-generaal bij het departement van Fina - in. Een woningbouwvcerstsl in den Rotter- damschen Raad aangenomen. LEIDEN. Dr. Horst, directeur van den Genees kundigen Dienst te Leiden, geeft in een artikel in ons tweede blad een beschrij ving van de inrichting van arbeiderswo ningen. Het Labcratorium van Prof. Kamerlinr.h Onnes a!s internationaal centrum van we tenschap. Jaarverslagen van Gemeente-Archief en Keuringsdienst van Waren. uit kan blijken, dat de invoer in overeen stemming met <le vergunning geschiedt cn dat do goederen inderdaad bestemd zijn voor dengene, te wiens name de ver gunning staat. 'Voorts wordt het navolgende bekend go maakt: Met ingang van heden is aan het De partement van Arbeid, Handel en Nijver lieid, als onderdeel der afdeeiing Handel en Nijverheid, tijdelijk verbonden een Schoenenkantoor. Adres: Departement van Arbeid, Handel en Nijverheid, Schoe nenkantoor, Bezuidenhout 97, 's-Graven- hage. Telefoon: Bezuidenhout 2020. Post rekening no. 106600, kantoor 's-Graven- hage. Do chef van bet Schoenenkantoor is go machtigd tot het afgeven van vergunnin gen voor invoer. Dc voor de aanvrage benoodigde for« muliercn, met toelichting, zijn voor belang hebbenden aan bovengenoemd adres, zoo mede bij dc Kamers van Koophandel en Fabrieken, gratis verkrijgbaar. Toezending per post geschiedt door deze laatste slechts tegeu betaling van portokosten. Het ligt in de bedoeling, als regel tel kens slechts over een tijdvak van ééno maand vergunning tot invoer te verleenen en wel hoogstens tot eene waarde, gelijk staande aan V\ van bet gemiddeld bedrag van den invoer over het overeenkomst) go tijdvak der jaren 1920; 1921 en 1922. In dien, mot inachtneming hiervan, binnen de grenzen der overige voorwaarden ver- gunning tot invoer wordt aangevraagd, zal er derhalve in het algemeen op kun nen worden gerekend, dat die invoer zal kunnen worden toegestaan. Zij, dio voornemens zijn onder de gel dende bepalingen tot invoer van schoen werk over le gaan, worden uitgenood)cd, daarvan, onder overlegging van een uit treksel uit hot Handelsregister betreffen de hunne handelszaak, afgegeven door do Kamers van Koophandel en Fabrieken, ten spoedigste aan bovengenoemd adre9 mededeeling te doen. Do Thesaurier-Generaal bij hel Dept. van Financiën. Bij Kon. Besl. is met ingang van 1 Sep-* lember 1923, aan den beer mr. L. J. A. Trip, op verzoek, eervol ontslag verleend nit zijne betrekking van thesaurier-gene-* raai bij liet Departement van Financiën, met dankbetuiging voor de vele cn ge wichtige diensten aan den Lande bewe zen; en is, met ingang van laatstgemelden datum, als zoodanig benoemd de lieer dr. A. van Doorninck, thans griffier der Pro vinciale Staten van de provincie Utrecht.1 al) Premiebouw. In een afzonderlijk bijvoegsel tot Stort. J. 125 is opgenomen eene beschikking van denl Minister van Arbeid, Handel en Nijver heid, waarin wordt bekend gemaakt ten' behoeve van welke personen en onder wel-' ke voorwaarden bijdragen worden toege kend ten behoeve van den bouw van wo-j ningen. Nederlandsche Spoorwegen. In hoofdstuk I van het jaarverslag de* j Ncderlandscho Spoorwegen, dat heden-», morgen in de algemeene vergadering idt behandeling komt, worden de algemeens beschouwingen als volgt ingeleid: Teugevolgo van verdere vermindering

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1923 | | pagina 1