Jaargang. WOENSDAG 14 MAART 1923 No. 4035 OeAS^NNEMSfjTSPRIJSbedraegt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal* onze Agenten 20 cent per week I 2.00 per kwartaal- franco per post f 2.95 per kwartaal. Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver ghaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor- litbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd bndagsblad 9 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen 1. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. IL DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT Gewone advertentlSn 30 cent per regel. Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het n dubbele van het tarief berekend. Kleine adverlenlfen. van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, hnnr en ver huur, koop en verkoop 10.50. g nummer bestaat uit twee laden. Leven en Dood. Jfie alle dagen, het leven beschouwt, ont- art daarin vaak den dood. fij bedoelen heb leven van den onge- vige. dood midden in een schitterende we ling en tusschen schaterende genoegens dood van zielen, die zijn losge- eurd van de Levens-Bron; die zijn weg- iurd van den Leven-Wekker, wie in dit dagelijksche leven den onder de oogen ziet, hem straalt dè,n vaak naar voren het leven fy" bedoelen den dood van den geloovige. Scü(oe indrukwekkcnd-schoon heeft de ul,;; rk den zonnc-glans van heb ware leven rpelegd in de liturgie der overledenen" helaas, ie weinig gekend en dus te wei- doorvoeld. pens weer kan ons het bijwonen leven van een begrafenis en uitvaart k ziel vullen met den teedersten troost en droefheid overglanzen met de zachtst© isting. jes het volgende uit een verslag van de natie (verbranding) van den sociaal-de- raat voorman Jos. Loopuit, gisteren op [begraafplaats" Westerveld. Er waren autoriteiten. De R. K. fractie van den terdamschen gemeenteraad had aan plaatsvervangenden voorzitter van de lal-democratische raadsfractie sclirifte- te kennen gegeven dat principïeele re- haar beletten, de crematie-plechtig- bij te wonen. het verslag dier plechtigheid lezen we: Bij bet betreden van de hall van de 15 1 .begraafplaats" speelde het orgel: In 14 1 diesem heiligen Halle, van Mozart; 5 O toen de kist, waarop o.a. een groot© 101 krans van het partijbestuur der S. D. P. lag, daalde, klonk de melodie: Es .hostiramt. Bii het verl: speelde de organist: ijn Iers, 'an de stnj- mevr. Troelstra-De Vries. il hiertegenover den liturgischen zang d8 begrafenis als van ingehouden in paradisum, ten paradijs iden u de engelen; of de heerlijke anti- Ego Sum, Ik hen de verrijzenis en leven; wie in Mij gelooft, al ware hij gestorven, zal leven, en al die leeft, Mij gelooft, zal niet sterven in eeu- icid." ilukkig leven, van den waarlijk geloo dst waarlijk leven is en lev ook in don dood BUITENLAND -fling van het Ruhrgebied 1IE INCIDENTEN TE BUER. Eon Duitsche nota. >e Duitsche regceriug zal een offi- mededeeling doen omtrent de ge- ïrleuissen in Buer, Omtrent hetgeen Jr Dinsdag voorviel kan niets worden 'meld, ngezien de stad aan alle zijden Franschen is afgesneden. Mga uit Dusseldorp: ie slaat van beleg te Buer wordt nog cds zeer streng toegepast. Te Dussel- rp voort men een vinnige campagne [ca do kooplieden, die belasting betalen l de Franschcn. cn uitvoer, de gezanten te Parijs en Brus sel opdracht hebben gekregen de Fran schcn cn de Belgische regeering to wij zen op do groote ongelegenheid, welke deze voor de Zweedsche zakenwereld met zich brengt. Men neemt hier in de betrokken kringen aan, dat lret kabinet Branting diplomatieke onderhandelingen in deze aangelegenheid wil inleiden. Engeland en do Rulirbezctting. Sir John Simon heeft., volgens een H. N.-bcricht uit Londen, Dinsdagmiddag in het Lagerhuis een debat ingeleid over de Franschc actie in het Ruhrgebied, in ver band met een motie, door de onafhanke lijke liberalen ingediend om. de begroo ting van buitenlandsche zaken formeel mot 100 pond te verminderen. Hij vestig de do aandacht op de jongste gebeurte nissen en verklaarde^ dat het Engelsche bezettingsleger niet meer kan worden geacht zijn vroeger functie uit to oefe nen. Terwijl de Engelschen vroeger een deel van do grenslinie tusschen Frank rijk en Duitschland bezet hielden, met de Belgen ien Noorden en de Franschen ten Zuiden, heeft Engeland thans alle contact met het Duitsche gebied verlo ren, omdat tusschen de Engelsche bezet tingszone, en Duitschland Franscho en Belgische troepen zijn ingeschoven, als gevolg waarvan o.a. de Engelsche handel ernstige nadoelen ondervindt. Een nog belangrijker factor van den algemeenen toestand is, dat de politiek van lijdel ijken weerstand door de Duitschers niet langer kan worden gevolgd. In verband hierme de citeerde Simon de berichten van Maan dagochtend omtrent een ernstige botsing, waarin zoowel Fransche soldaten als Duitsche burgers zijn gedood. Dit feit op zichzelf moet een ernstige waarschuwing zijn voor Engeland, om niet verder te gaan met de 'dingen op hun beloop te la ten. Sir John betoogde, dat de Franschen het verdrag van Versailles hebben verbro ken en dat het Lagerhuis er recht op heeft te vernemen hoe de regeering te 'dien tV^icht^jlcnkj; _tft.Jiattdfilail-,JI#..Js schadevergoeding zoekt, doch iets anders en daarom heeft de Engelsche regeering er recht op, dat er klare wijn geschon ken wordt en dat zij verneemt, wat dit „iets anders" eigenlijk is. Hij verlangde, dat de Engelsche regeering, in weerwil van den Franschen tegenstand, de aange legenheid voor den Volkenbond zal bren- Dc bekende specialiteit in koloniale en volkenrechtelijke aangelegenheden van de Arbeiderspartij, E. D. Morel, beweer de. dat Frankrijk dit Duitsche gebied, be halve dan in naam, feitelijk heeft gean nexeerd en meende daaruit te moeten concludeeren, dat niet alleen het staals- mansbeleid van Europa, doch ook de mo- reclc verantwoordelijkheid der natie bankroet is. Als deze politiek wordt voort gezet, moet zij in een nieuwen oorlog eindigen cn zullen alle naties opnieuw daarin worden betrokken. De motie van Simon tegen de lijdelijke politiek der regeering is verworpen met 249 tegen 201 stemmen. De minderheid bestond uit de arbeiderspartij en beide groepen der liberale partij. Sir John Simon werd in zijn aanval op de regecring bijgestaan door Asquith en Fisher, België. Do Zomertijd. De ministerraad heeft besloten niet in gang van den laatsten Zaterdag in Maart den zomertijd wederom in te voeren. er? De algeinccne toestand. JRE Over het algemeen blijft de bevolking bel;'' het bezette Duitsche gebied kalm, hoe- I® ,e' de talrijke kleine incidenten en de de» cdigfj gebeurtenissen te Buer en Dort- m i i t M blijk geven van de activiteit der E c n ^at.c^a Engeland. De Iersclie kwestie. •eimo nationalistische organisaties. In beiderskringen hcerscht blijkbaar he illoosheid cn moedeloosheid in ver- Dti ^-het geringe succes, dat door gehoorzamen der instructies van Bor- n is bereikt Hel is trouwens opmerkelijk, dat uit vcrschillondo redevoeringen, welke j.l 1(ia? in Duitschland zijn gehouden, i zekere neiging tot onderhandelen blijkt. Vooral tegenover buitenlanders 'dit de Duitsche regeering het verlan- tot het aanknoopen van onderhande- •2pn le kennen te geven, ten einde te- fjflj foy» de z.g. dwangmaatregelen der tik «lieerden den goeden wil van Duitsch- ISU M to stellen, doch wanneer men deze dangens wenscht 'te verwezenlijken, VI do Duitsche regeering den oprech- 1 wil en ook de macht te toonen, de be- n?l|prvormingen in te voeren, zon- r welke alle beloften tot het treffen nur regeling inzake de schadoloosstol- 8 bedriegelijk zouden blijken. Zweden cn de Ruin-bezetting. •j, ^Frankfurter Zeitung meldt uit ..Al, °'m. dat het ministerie van bui- sohe zaken officieel meedeelt, dat vele vragen van Zweedsche deen ovcr de gevolgen van de blok- va& de Ruhr op den Zvveedschen in- Gcrucliten over een oorlog mot Polen. Naar „Het Volk" meldt, is aan Bureau van het I. V. V. opgedragen, „te trachten nadere inlichtingen te verkrijgen om trent zeer ernstige geruchten, die het bestuur ter oore waren gekomen, over een voorbereiding tot een oorlog tusschen Rusland en Polen, welke oorlog binnen onkolo maanden zou uitbreken". Uit welke bron dezo geruchten zouden komen wordt niet vermeld. Godsdiensthaat Do Russische arbeidscommissie heeft den volkscommissarissen een ontwerp voorgelegd, strekkende tot afschaffing van alle feestdagen, die in eenig verband staan tot den godsdienst. Volgens de voor gestelde regeling zal de Zondag geen rust dag zijn, aangezien zijn verheffing tot rustdag van religieusen oorsprong is. De Maandag zal als wekelijkscho rustdag wor den beschouwd. Alle zaken zullen dan ge sloten moeten zijn. Bulgarije. Kabinetscrisis. Blijkens een Wolff-telegram uit Sofia heeft de Bulgaarsche regeoring eergis teren de Kamer van Afgevaardigden ont bonden. Er zullen Ibinnenkort nieuwe verkiezingen plaats hebben. Het kabinet zal worden hervormd. Reeds hebben de ministers Kakalof en Radblof hun ontslag ingediend. Ghristo Sloyanof is benoemd tot minister van binnenlandsche zaken en Kos'ta Marawicf tot minister van oorlog. De vroegere minister Daskalof 19 tot officier van justitie benoemd bij de rechtbank, voor welke, volgens het be sluit der regeering, de leden van het ka binet van 1913, Gesjof en Danef, cn die van het kabinet van 1918, Malinof en Kos- toelkof, zullen gedaagd worden. Spanje: Een paleis aan konirgin Zila geschonken. A."Q —-ulo-»'.» v '1.-'•l Wo. tio nabij Bilbao geld bijeen hebben ge bracht tot een bedrag van 550.000 pese ta's, om koningin Zita een paleis ter be woning aan te bieden. Koning Alphon&o en andere hooggeplaatste personen heb ben eveneens ingeschreven. China. Het kabinet trekt zijn ontslagaanvrage in Het kabinet heeft zijn ontslagaanvrage ingetrokken. Mgr. Luzio, oud-professor in het cano niek recht in Ierland, thans regent van de Heilige Apostolische Poenitentiarie, is met een missie van den H. Stoel naar Ierland vertrokken, teneinde van de bis schoppen mondelinge inlichtingen te be komen, den toestand te bespreken en in overleg met de bisschoppen het werk van de pacificatie der geesten te bevorde ren. Nieuwe wanordelijkheden Gisteren hadden in Ierland zeven te rechtstellingen plaats. Gemeld wordt dat een aantal Iersehe extremisten te Londen aan arrestatie zijn ontsnapt door tijdig, geloofd wordt naar Ierland, te vluchten. Yrijstaatsche troepen ontdekten op den zolder van een kantoor eener stoomboot- onderneming te Cork vier reddingsboeien waarin het kurk door tweeduizend revol- verpatronen was vervangen. Rusland. Lcuin door ccn beroerte getroffen. Volgens ccn Reu ter-telegram uit Hel- singfors is Lenin door een beroerte ge troffen. Zijn toestand is ernstig. De So- vjclrcgecring geeft bulletins uit. Bsigtenl. Berichten GEWELDIGE ORKAAN IN AMERIKA. Talrijke dooden en gewonden. Een geweldige cycloon uit Zuid-Westelij ke richting heeft over tal van steden dood en verwoesting gebracht. Een groot aantal verbindingen^ zijn ver broken en verscheiden plaatsen zijn geheel geisoleerd. Gemeld wordt, dat te Pinson in Tennes see twintig personen gedood en vijf en zeventig gewond werden. Vijftig huizen zijn met den grond gelijk gemaakt. Een goederentrein werd uit de rails ge slagen. To Portsmouth (Ohio) is het dak van een school afgerukt; talrijke kinderen werden gedood of gewond. Nader wordt gemelde Er zijn ongeveer 40 dooden', honderden gewonden terwijl er voor millioenen dol lars schade werd aangericht door een ge weldigen storm, die het land, waar de Rocky Mountains tot de Appolachenbergen heeft geteisterd. Tenessee werd het hevigst door het nood weer getroffen, maar ook deelen van Virgi nia, Kentucky, Ulionois, Mississippi, Arkan sas, Wisconsin en Indiana hadden veel te lijden en talrijke slachtoffers te betreuren, terwijl ook daar de materieele scbade zeer groot was. De orkaan ging vergezeld van sneeuw stormen en slagregens. Giuseppi Felici. f Giuseppi Felici. do officieel© fotograal der drie laatste Pausen is overleden. gi«iiEHt.ft8SP Wijziging van de pensioenwet Wacht geld jaren gelden niet voor pensioen. Naar de „Tel." verneemt ligt het in het voornemen van den Minister van Finan ciën om do pensioenwetten 1922 voor de Rijksambtenaren in dier voege te wijzigen dat do tijd, op wachtgeld doorgebracht niet medetélt als dienst/tijd, welke met pensioen zal worden vergolden. In do pensioenwetten voor do militairen komt geen bepaling voor, dat de tijd, op wachtgeld doorgebracht, met pensioen vergolden zall worden, doch door den Minister van Oorlog is oen wijziging van de militaire pensioenwetten in dien zin in uitzicht gesteld. In verband echter met het voornemen om de burgerüijko pensioenwetten in be doelden geest te wijzigen, zal een herzie ning van de militaire pensioenwetten ach terwege blijven en zal dus de tijd, op wachtgeld doorgebracht, niet medetellen: als diensttijd welke met pensioen vergol den zal worden Wachtgeldregeling gemeente-personeel te Utrecht Een beroep op de Kroon. Wethouder J. H. Th. v. Kefctlibz en de heer F. N. Swane, lód van den raad van Utreoht, hebben zich tot de Kroon ge wend methet verzoek artikel 18 van de verordeningen betreffende het verleenen v-an wachtgelden aan ambtenaren en aan werklieden in dienst der gemeente Utreoht te willen vernietigen als zijnde in strijd met de wet en met het algemeen belang, Werklooze bouwvakarbeiders. Antwoord op vragen. Op vragen van den heer Van den Tem pel, lid van de Tweede Kamer, omtrent het vallen van werklooze bouwvakarbei ders buiten de steunregeling, omschreven in de circulaire van bhmenilandiseh.© zaken, van 4 December 1922, heeft de minister van binnenlandsche zaken en landbouw geantwoord1 Op art. 74 van hoofdstuk V der ontwerp- begrootdng voor 1923 zijn 4,000,000 aan gevraagd voor subsidies in de koeten van werkverschaffing en steunverleoning. Naar het zidh reeds thans laat aanzien, zal dit bedrag, ook bij betrachting van de grootst mogelij-ka zuinigheid-, op verre na niet toe reikend zijn. Ook al ware dit niet het ge val, dan zou de toestand van 's Lands fi nanciën het toch noodzakelijk: doen zijn, nieuwe bij de behandeling de steunregeling op to nemen, zeer nauwge?8t nagaat, of er al don niet bezwaar tegen bestaat, dat aan de aanvrage wordt vol daan. In liet bijzonder dient te worden overwogen, of het treffen van een steun regeling een terugkeer naar toestanden, die de opleving van het bedrijf mogelijk kunnen maken, zou belemmeren. Tegen inwilliging van het verzoek van het gemeentebestuur van Assen beston den de volgende bedenkingen a. In de laatste jaren zijn door oorza ken, die hier niet behoeven te worden uit eengezet, vele arbeiders naar de bouwvak ken overgegaan. Het is daarom voor de xegeering zeer twijfelachtig, of de werk loosheid in de bouwvakken dn het alge meen wel in de eerste plaats is een gevolg der crisis, dan wel van .terugkeer naa-r normale toestanden. b. Voor opneming in de steunregeling als nieuw© groep van werkloozen komen dn de eerst© plaats dn aanmerking zij, wier verdiensten in de laatste tijden van dien:: aard zijn geweest-, doit behoefte aan ondersteuning in het algemeen kan worden ondersteld. De werkelijke verdiensten van de bouwvakarbeiders in het algemeen zijn, naar bekend is, in do laatst© jaren zoo- hoog geweest, dat bij betrachting van een gepaste zuinigheid, dadelijke behoefte aan steun als regel -bezwaarlijk kan worden aangenomen. De regeering heeft er over wegend bezwaar tegen hen te doen steu nen-, die bij in-acht-neming van de nood-igo spaarzaamheid in eigen onderhoud had den kunnen voorzien. c. Voor den ondergeteeken.de is t zeer de vraag, of de bouwvakarbeiders zelf met belangrijk zouden kunnen medewerken, ter verruiming der werkgelegenheid. Er be staat nog grooto behoefte aan woningen en andere gebouwen, doch de hoog© loonen maken, dat in dio behoefte niet voorzien kan worden- Offerden de bouwvakarbei ders in het algemeen belang iets van liun verdiensten op, waarbij do 1 gesbane weitetijdverleiiging biedt d'c weckinkomens te verhoogen, dan zou ongetwijfeld moor gebouwd worden. De beslissing van den ondeigoteekend© op het verzoek van het gemeentebestuur van Assen heeft in zooverre algemeen© be- tcekenis, dat tot nu toe do bouwvakarbei ders niet dn do steunregeling zijn opge nomen. Hij is desniettemin cn ondanks de bedenking, genoemd, bereid', ook voor de bouwvakarbeiders in bepaalde gemeenten een steunregeling te treffen, zoodra hem gebleken zal zijn, dat in die gemeenten een redelijke verhouding is tot stand ge bracht tusschen do loonen van do bouw vakarbeiders en tusschen die dor werk lieden uit andere groepen, voor wio den Ratsten tijd een steunregeling is ge troffen. Hij is genegen bij de beoordee ling van die loonen rekening te houden met alle omstandigheden, die een ecnigs- zins honger loon voor do bouwvakarbei ders kunnen wettigen. Komt een steunre geling ook voor de bouwvakarbeiders lot stand, dan zal zekerheid dienen te werden verkregen, dat geen steun wondt verleend hen toe- HET VOORNAAMSTE NIEUWS. De Eerste Kamer acht het ivetsvoorstcL- Braat tot afschaffing van don Zomertijd onvoldoende toegelicht en ivacht mot hel afdoelingsonderzoek tot nadere inlichtin gen zijn ingekomen. Prof. irtr. v. d. Berg heeft ontslag geno men als lid der Eerste Kamer. Tweede Kamer; de Jachtwet Het amen dement van do commissie van rappor teurs, waardoor het jachtrccht niet aan den grondvorbruikers, maar aan den grondeigenaar jvordt toegekend, is aange nomen. Een wetsontwerp tot wijzigng van de wet op do personeelo belasting 1896. Do achtste Nederlandsche Jaarl>eurs. Een Duitsche nota over do incidenten te Boer. Een Vaticaanschc missie naar den Ier- schcn Vrijstaat. De Zomertijd in België gehandhaafd. aan hen, die in de laatste jaren zooveel,' hebben verdiend! dat steun uit de openbar© kas niet gierc chtvaa-rdigd zonde zijn. Werklozenzorg. De uitgaven. De heer H. Colijn, lid van. de Tweed© Kamer, heeft aan den minister van bin nenlandsche zaken en landbouw, voorzit ter van den raad van ministers, de vol gende vragen gesteld: I. Is de regeering beTead aan de Ivamer gegevens te verstrekken nopens de uitga ven ten behoeve van dc werkloozenzorg? II. Indien ja, hoeveel wordt dan, cp de basis ran den tegen woordigen omvang; door rijk, gemeenten en eventueel proviiv ciën per jaar uitgegeven in den vorm van? werkloozen; c steun ten behoeve van dubbel uitge trokken wenkloozen d. wachtgeldregelingen ten behoeve van arbeiders in particuliere bedrijven al dan niet productieve wcrkverschai- Vreemde arbeiders. De heer Ter Hall, lid van de Tweed© Kamer, heeft den minister van buiten landsche zaken de volgendie vragen ge steld: 1. Ls het den minister bekend, dat d« Duitsche consulaten order hebben gekre gen, zooveel mcgdijix de pasvisa in te krimpen, zoodat men alleen onder ovef' legging van bewijsstukken voor dringend© reizen een visum kan verkrijgen? Zoo ja, is de minister bereid-, nu de werkloosheid in ons land toeneemt, even eens e»en dergelijken maatregel toe t© passen, opdat de arbeid, welke er nog te doen is, door eigen landgenooten kan wor den gedaan? Onze Spoorwegen. Einde 1923 de electrisch o spoor naaT Leiden. Minister van Swaay zegt in zijn Memo- _e yan Antwoord aan dc Eerste Kamer, dat mag worden verwacht, dat de uitga ven. ran het spoorwegbedrijf dit jaa-r teiï gevolg© van prijzendaling en bezuinigings maatregelen ruim f35 mïllioen minder zullen bedragen dan in 1921 cn tu'oi f 15 millioen minder dan in 1922, d. i. een ver mindering van niet minder dan 11 put en 9 pOt. De achteruitgang m ontvangsten, werice do spoorweg-maatschappijen ovct 1922 ten opzichte van 1921 op f 16 a f 17 mu- lioen geschat, hebben zal eerst tot stil stand 'karnen en in vooruitgang kunnen overgaan, als het economische loven zich herstelt. Het nieuwe hoofdgebouw te U tracht waa noodzakelijk voor ecu economische exploi tatie en is gebouwd met goedkeuring en onder toezicht van de regeering. De ervaring met betrekking tot het rei zigersverkeer, waarvan de opbrengst, <m- rl nnk do groote malaise, clocht^ pl-m. 3^5 pCt. bij het vorige jaar ten achterblijft, maakt het niet aannemelijk, dat o meca verlaagd-de tarieven beter© uitkomsten zouden hebben opgeleverd. Vermoede!!]* zal 1 April as. op ccn aantal baanvaren het buurtverkeer tarief weer worden toe gepast en ook dit jaar zal uitgifte van vacantiekaarten plaats vinden. Geleidelijk zal moeten worden voortg©» gaan met verlagingen op de goederenta rieven. De werken voor de electrifacatie raz* bet baanvak Den Haag-Leiden zijn aai* beetecl en hot materieel vs besteld, zo<* dat, naar het zich laat aanzien togen ho» einde van dit jaar het leefbedrijf op baanvak zal kunnen aanvangen /oodr» andere lijnen, door haar bestaand» tin een en het daarover plaats vindend» vervoer, dezelfde motieven opleveren ala

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1923 | | pagina 1