140 Jaargang WCEWSSA© 1 I3AARI9S3 No. 4078 jSONNEMEKTSPRIJSiietfraagt bij vcoruiiboialing ■Poot Leiden 19 ceD' Per woek S.ZO per kwartaal, lii onze Agenten 20 cent per week I 2.60 per kwartaal- tanco per post 12.05 per kwartaal. Iet Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver- ■rijerbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd indagsblad 9 ct. V14,S t-'d* ^>-^-3TM^akM«B!5lggSZE5g3iS'er^a£a;BS^3r^a5SD8rE Dit b'ad VBPSDhiir.t elkan dan «Itjcjandanl Zon- en Fssstdajsn Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TELEFOON INTERC. 935 F03TBUS No. IJ. DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gev;one advsrioniSën 30 cent por regel. Voor Ingezonden Medëdeelingen wordt het s dubbele van het tarief berekend. r HCIefae advesiemiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, buur en ver huur, koop en verkoop I 6.50. Dit nurnnsea* bestaak uit twee laden. 'ïamTEHB-ftjab j bezetting van het Ruhrgebied DE REDE VAN DR. CUNO. uitschland zal in zijn 1 ij d e 1 ij k verzet b 1 ij v e n volhardon. De rijksdag was gisteren dicht bezet net bezoekers tot het aanhooren van de f|| jgeeringsverklaring van dr. Cuno over I le^bezetting van het Ruhrgebied. De zitting werd met een korte rede ge- pond door president Loebe, die hierin tok een in memoriam uitsprak over den to Münclvcn overleden gezant te Parijs, [r. Mayer. Hierna ving de rijkskanselier zijn rede welke anderhalf uur duurde. Na hetgeen reeds omtrent den vc moe ilijken inhoud tevoren was medegedeeld zatte de rede feitelijk niet veel nieuws, idat wij er kort over kunnen zijn. [Cuno wees er o.a. op, dat het aan (uitschland gepleegde onrecht het bui- jnland nog steeds geen aanleiding heeft en een bepaalde houding aan te ne- Over onderhandelen met Duitsch- id moet niet langer gesproken worden tat men daarover met Frankrijk spre- Betalen is onmogelijk, zoolang de (zetting van het overweldigde gebied in oordeel over Duitschlands prestalie- irmogen onmogelijk maakt. Als Duitschland de weg getoond wordt gelijkberechtigde besprekingen, dan Li het dien weg gaarne inslaan, maar het il geen overeenkomst meer teeltenen, die >t niet kan uitvoeren en in geen geval ranti n overeenkomst, waardoor het weder- ichtelijk bezette gebied van Duitschland (scheiden wordt, of de onrechtvaardig straften niet uit hun gevangenschap arden ontslagen. Verder betoogde Cuno, dat het Duits'ch- nd onmogelijk is onderhandelingen te iginnen of voorstellen te doen. Het trok aandacht, dat hij in dit gedeelte van jn rede niet meer zooals vroeger als irste voorwaarde voor het voeren van iderhandelingen de ontruiming van het ïhrgebied stelde, doch alleen zeide, dat e Mf1 einddoel dezer onderhandelingen loet zijn de bezetting te doen ophoudpn. Duitschland is tot onderhandelingen ereid en tot ieder redelijk voorstel, dat den loop der onderhandelingen gefor- mleerd kan worden, doch het moet daar- gijH naap Cuno mef nadruk zeide, als ge il lijke worden behandeld en dit voorstel If Doet. de vrijheid, onschendbaarheid en de li [I eer van Duitschland eerbiedigen. n Indien Frankrijk staat op een onvoor waardelijke capitulatie zal het stuiten op nzen onwrikbaren wil om deze capitu- itie te verhinderen. Onder luide toejuichingen zeide de kan elier: Duitschland moet kunnen lever; at is zijn reclit. Doch wat zegt thans de verigewereld; wat zeggen de mogendhe den, die hun naam onder het verdrag r Mi lebben gezet en deelgenomen hebben aan HDU .'cn ll'tvoer brengen van Duitsch- ands ontwapening? Zij zwijgen. Maar, t locwei Duitschland alleen en ontwapend rzai staat zal het toch volharden in zijn te- fl N land tot de dag komt waarop men aan de andere zijde zal beseffen, dat een pwapend Duitschland niet door wape nen onderworpen kan worden en lot er (en eervol vergelijk tusschen souvereine [ol keren e in de plaats komt van een rai- ïtau-o dictatuur. Hiervoor strijden wij en dat niet alleen oor Duitschland, doch voor de rechten an de heelc wereld. Do rede werd luide Tel, HHP Ifiet Tn ®ak diepen indruk, hela toegejuicht RblIRKWESTSE i\ het engelsche LAGERHUIS. j e arbeiderspartij opende gisteren op- jUuw een aanval op de onderneming der janscaen in hoi- n,,wiy u ir ranschen in het Ruhrgebied. MacDonald ■Jr6,1"1 Daar naam voor, dat het La- lie^ bekende verzoek tot de Fran- 'e cn Belgische Kamers zou richten om L v vcrJeSenwoordigende commissie uit ^schillende partijen te benoemen ipn c'! van gedachten te wisselen met L)p('cr°elijkc commissie uit bet Engel en,, aoei'huis, in verband mot de bczet- ilnH-^an ,*lck Ruhrgebied en de vraag- PranW'i treffnnd'6 de veiligheid van iaanr Gn C'G schadevergoeding die svatj samen,hangen. De arbeiderspartij fill zii 'dd*3 MacDonald, overtuigd dat, ten- i% do r,een, werhclijke verandering komt sen 1 °Dcnbare mccning van allo betrok ken vrnTl'.er geen sprak0 kan zi-'a van dek aattlraScnde interventie. Inmid- Pan. jrde^ (]e resultaten van de iai«»j:ü ®isc'he actie in ieder opzicht vermee in Fran ,„,i Duitse! apDonald zou gaarne zien. dat het lïn: iladiT 1 ouuc ucsie in ïcaer opzien* van nn°voS elhtcr' vcrmeerdert bet gevoel ^4 betnii-n il® in frankrijk, terwijl de 3» van Duitschland Paai- MacDnnbl achteruit Wagstuk van Frankrijks .veiligheid on derworpen werd aan het oordeel van den Volkenbond, doch hiermede zou gepaard moeten gaan, dat Duitschland door mid del van een internationale leening in staat wordt gesteld onmiddellijk een af betaling te verstrekken. Lord Robert Cecil was de tweede spre ker. Hij beschouwde het voorstel als on toereikend in verband met de grootte van het vraagstuk waarvoor het de oplossing wil zijn. Een dergelijke commissie zal niets kunnen uitrichten zonder onderhan delingen en inmengingen van de betrok ken regecringen cn departementen van builenlandschc zaken. Een succes leek hem op deze wijze vrijwel onbereikbaar, omdat de publieke opinie nu eenmaal ge bleken is niet tegen de wenschen der re geerders te kunnen ingaan. Bovendien zou de motie de positie van de Fransche regeering wellicht versterken, doordat dat deel van het Fransche publiek, dab aan de zijde van de regeering staat, zich nog vaster zou aaneensluiten en zich over de Engelsche inmenging verbitterd zou kun nen toonen. Als, er sprake van was de moeilijkheid werkelijk tot een oplossing te brengen zou men de twee vraagstuk ken zoowel dat omtrent de veiligheid van Frankrijk als dat van de schadeloosstel ling als één geheel in behandeling moeten nemen en dit ligt niet op den weg van V particuliere commissies, doch alleen op dien van den Volkenbond. In zijn antwoord gaf Bonar Law te ken nen. dat er geen wijziging was in de poli tiek der regeering. Hij bevestigde op nieuw, dat die politiek de volgende was: Wij gclooven op dit oogenbük niet, dat interventie het minste nut zou hebben; zij zou door Frankrijk als een vijandige daad beschouwd worden en wij zijn niet bereid haar te ondernemen. Tevens 'herinnerde hij er het Lagerhuis aan, dat de kwestie der schadevergoedin gen niet een kwestie was voor Frankrijk en België alleen. Het is een kwestie voor Europa, waarbij Engeland belang heeft en waarin het iels te zeggen moet hebben De bezorgdheid, welke de Ruhrexpedi- tic bij het Lagerhuis wekt, wordt door de regeering gedeeld. De Fransche staatslie den geloofden, dat pressie uitwerking zou hebben op Duitschland en zoolang zij dit geloof koesterden was het naar de mee ning der Britsche regeering nutteloos om bemiddeling aan te bieden. Bonar Law besloot met te zeggen, dat de meerderheid van het Lagerhuis en van het land niet vergat, dat de Britten aan de zijde der Franschen bondgenooten stre dén en dat het een groot in gel uk zou zijn als men wat hij gehoopt had dat de grond slag zou zjjn voor de politiek zijner re geering namelijk samenwerking met Frankrijk voor den wederopbouw van Europa geheel en al zou moeten opge ven. Niemand wcnschte twist met Frank rijk als dit met mogelijkheid kon worden vermeden. Ten aanzien van het denkfceld, dat er een Europeesch blok zonder Engeland zou worden gevormd, zeide Bonar Law, niet te gclooven dat één Fransch staatsman in ernst aan iets dergel-ijks dacht. Het debat werd voor onbepaalden tijd verdaagd. NIEUWE BEZETTINGEN. Volgens berichten uit het Ruhrgebied zijn de Franschen Maandag een nieuwen opmarsch begonnen. Zij hebben Rem- scheid bezet en drongen verder door in de richting van Wipperfurth, dat ook reeds bezet moet zijn. hoewel de bevestiging daarvan nog ontbreekt. Do Franschen hebben door deze uit breiding van hun bezetting, welke klaar blijkelijk het sluitstuk moet zijn van het front van Bazel tot Wezel om een algc- mecne tolgrens op (o richten, de neutrale zone van het Engelsche gebied niet ge ëerbiedigd, doch zijn er door gemar cheerd cn hebben de in deze zone liggen de plaatsen eenvoudig bezet. De Fransche bezettingsautoriteiten heb ben van de stad Bochum vóór gistermid dag de betaling van 35 millioen mark ge- eischt. Daar het stadsbestuur ten gevolge van de bekende verordening der Rijks- regeering heeft geweigerd, vreest men voor nieuwe inbeslagnemingen der ge meentelijke kassen cn der bankdeposito's België. Eon Fransch aanbod? Onder voorbehoud wordt aan de „Msbd" gemeld dat Frankrijk aan België zou heb ben aangeboden, zijn koloniën als afzet gebied voor België te openen, Duitschland. Dr. Mayor f. 1 De Duitsche gezant te Parijs, dr. Mayer is gisternacht te Münchcn overleden. Bij een operatic, welke eenige dagen geleden plaats bad, werd de diagnose van een, gezwel in de maag bevestigd, ten gevolge waarvan de gezant thans gestorven is. Dr. Mayer werd beschouwd als een der beste economische dt^kuiuHgen van Duitschland eu beeft zich vooral in de kali-industrie een goeden naam gemaakt Een door hem gedaan voorstel inzake con troleering van hot lcaiivkartcl vestigde in groot© kringen voor het eerst de aan dacht op hem. Tn den Rijksdag, waar voor hij in 1905 gekozen werd, was hij een zeer .gewaardeerd lid. Met name de oude Spahn had groote verwachtingen van hem. Langent ijd gold dr. Mayer als toekom stig leider van de L •"■iersche Centrum partij. Hoe dichter hij 'echter hij Erzber- ger kwam te staan, hoeTneer hij zich van deze partij verwijderde. Dr. Mayer was rijksminister van Finan ciën, toen hij in het begin van 1920 tot Duitschen zaakgelastigde te Parijs werd benoemd. In Januari 1022 werd hij gezant van Duitschland aldaar, welk ambt hij tot aan het, uitbreken van het Ruhr-con flict bleef waarnemen. In verband met zijn; ziekte koesterde dr. Mayer'reeds simls maanden den wensch rust te nenien. Een incident op do Lcipzkjer Mcssc. Aan het -„Hlbd." wordt gemeld: Een bloedig incident is te, Leipzig voorgeval len. Een Engelschmap die de jaarbeurs bezocht, ontmoette op een wandeling met eenige Duitsche heeren twee Fransch sprekende heeren. Toén de Engelschman aan zijn verwondering uiting gaf, dat zich in weerwil van de Ruliractie Franselipn op de jaarbeurs bevonden, loste een der mannen achter den ;*ug van den Engelscb man een schot op dezen laatste en kwet ste hem aan den voet. De dader bleek een Belg te zijn,.-de andere persoon een Fransch-Zwitser. Het gebeurde heeft op dc jaarbeurs groote sensatie gewekt. Engeland. Do rebellen; in Ierland. Na een lango rustperiode had er Maan dagavond te Dublin een gevecht plaats, -dat drie uren duurde. De rebellen deden aanvallen .ojr het gemunte buis,.,de kazer ne, de Iersche bank en liet slation. Twee rebellen en een burger zijn gewond. Het gevecht tusschcnrebellen en vrijstaters te Cahersiveen (JCferry) heeft den rebel len vijf dooden én twee gewonden, den vrijstaters vier dioden-en twee gewonden gekost. Nieuwe nederlaag der regeering. De regeering heeft haar derde neder laag geleden, dezen keer bij de tusschen- fijdsche verkiezing te Edgeliill (district Liverpool). Hayes (labour-afgevaardigde) behaalde 10300 stemmen, majoor Hills, financieel secretaris van de schatkist, candidaat der conservatieven, 9250. - 1 Italië. Mussolini Ridder van de Annunciaton-Ordc Volgens een telegram uit Rome aan de Matin" zal de Italiaansche minister-pre sident, vóór het huwelijk van prinses Yolanda, door den koning worden benoemd tot ridder in de „ordine supremo dell' An_ nunziato", waardoor den premier ipso fado het recht wordt verleend op den titel van „neef des konings". De Annunziaten-orde is de hoogste Ita- liaanscho ridderorde. Ze werd gesticht omstreeks 1360 door Amadeus VI van Sa- voye. Het statuut der Annunciafcen-orde be paalt, dat enkel die personen ervoor in aanmerking komen, welke een daad ver richten van groot nationaal belang, b.v. zij die een voor het vaderland belangrijk vredesverdrag teekenen of een ander ver drag dat het land met nieuw gebied ver rijkt. Opmerkelijk is. dat dc minister-presi dent tot dusverre geen enkele ridderorde nog bezit, zoodat hij in eens met de hoog ste onderscheiding in Italië wordt be giftigd. Van hat Vaiicaan. Zaligvorklaringsprocesscn. Gistermorgen werd ten Vaticane onder voorzitterschap des Pausen de zoogenaam dc algemee.ne bijeenkomst van de Congre gatie der Riten gehouden in verband met het uitspreken van het oordeel de into voor de zaligverklaring van Zuster Thc- resia van hel Kind Jezus van de Onge schoeide Carmelitessen en met het uit spreken van een oordeel over twee mira kelen, welko voorgesteld worden voor de Zaligverklaring van den eerbiedwaardigen Michelè Oaricoits, stichter der orde van de Priesters van het H.' Hart. „Msbd." Door zijn vriend doodgeschoten. De bekende Madrileensclie journalist en schrijver Luis Anton del Olmet werd Vrij dagmiddag jl. volgens de „Times" in het Eslava Theater tijdens een woordenwisse ling door een vriend, Vidal Planas, dood geschoten, wiens literair werk hij had ge- critiseerd. Olmet was de schrijver van een aantal populaire novellen en kleine ton- neelstukken. Een hiervan schreef hij te za- men met den vriend, die hem doodschoot. Een nieuw vergiftiqingsgeval in Engeland. Naar bij een te Newport gehouden ge rechtelijke lijkschouwing,is gebleken, heeft zich in Engeland een nieuw vergiftigings- geval voorgedaan. Mevrouw Morgan aldaar is dezer dagen overleden en een nader on derzoek heeft aan het licht gebracht, dat haar dood is veroorzaakt door arsenicum vergiftiging. Bij de gerechtelijke lijkschou wing legde de schoonzuster van de overle dene, mevrouw Anthony, de volgende op zienbarende verklaring af. „Toen ik me vrouw Morgan haar voedsel gaf, dankte zij mij hiervoor. Zij voegde er aan toe, dat alles, wat haar echtgenoot haar gaf, naar zout smaakte en haar den mond ver brandde." Door den rechter gevraagd, waarom O. dit belangrijke getuigenis niet eerder had gegeven, antwoordde mevrouw Anthony: „Ik wilde liever eerst afwachten hoe het rapport van den analist zou luiden." Kindersterfte in Rusland. Volgens berichten uit Odessa zijn daar thans besmettelijke huidziekten onder kinderen uitgebroken, welke talrijke slachtoffers maken. In de omgeving van Odessa bedraagt het sterftecijfer onder kinderen reeds 20 tot 25 pet. en in Odessa zelf is dit cijfer reeds tot 72 pet. gestegen. In Elisabethgrad leden van 1000 kin deren, die in een hospitaal verpleegd wer den, niet minder dan 800 aan dez.e besmet telijke ziekten. Wolvenplaag in Z.-O. Rusland. Groote troepen wolven, sommige van ongeveer 50 beesten, maken, naar de „Daily Chronicle" meldt, het district Simbirsk in Zuid-Oost-Rusland onveilig en hebben dezen winter meer dan 20 per sonen opgegeten. Reizigers, die per slede te Riga uit Simbirsk zijn aangekomen, vertellen, dat een troep dier beesten on langs een boer, zijn vrouw en twee kin deren, hun paarden cn een varken, welke zij naar dc markt brachten, hebben ver slonden. De plaatselijke sovjet-militie zendt ka ravanen uit, bestaande \iit drie sleden, elk bewapend met een machine-geweer, om de wolven te bestrijden, daar de boeren bang zijn, hun dorpen te verlaten om voedsel naar de sleden te brengen. DE HUURWETTEN. Het wijzigingsvoorstel aangenomen. Do Tweede Hamer heeft met 51 tegen 19 stemmen (tegen stemden de socialisten, vrijz.-democraten, mej. Katz en de heer Smeenk) het wetsontwerp tot wijziging deT Huurwetten aangenomen, nadat was aangenomen het amendement-Hermans (in de plaatsen waar nog groote woning nood heerscht kan dc minister tijdelijk an dere maatregelen treffen) ewenwel met wij ziging van de percentages 35 in 40 en 25 in 30. De koienieveranties uit de Roer. Het bepaalde kwantum overs chieden. Havas seint uit Parijs d.d. 6 dezer In verband met de stopzetting van dc koienieveranties naar Nederland uit de Roer op 25 Februari j.l, kan worden mee gedeeld, dat de reden daarvan hierin is gelegen, dat cp dien datum de in Februari geleverde kwanturns meer dan 100,000 ton bedroegen, zoodat het door de Commis sie van Herstel vastgestelde cijfer voor Nederland met meer dan tienduizend ton •kolen was overschreden. Kamerlidmaatschap en bezoldigd Staatsambt. De Grondwet schrijft in art. 97 wet voor tot regeling van de gevolgen van de verecniging van het Kamerlidmaatschap met een bezoldigd staatsambt. Een ontwerp tot uitvoering van dit ar tikel zal dezer dagen bij de Tweede Ka mer worden ingediend Spoorweg abonnementen voor Kamerleden. Do regeering heeft in antwoord op een opmerking in de afdeelingen der Eerste Kamer medegedeeld, dat zij niet voorne mens is stappen te doen tot afschaffing van spoorwegabonncmcnlen voor Kamer leden. Bo Zomertijd. Plaalsélijko regels. De heer G. Bruna, lid van den Raad te Utrecht, heeft B. en \V. de volgende schriftelijke vraag ingediend: „Ondergeteekcr.dö zou gaarne het oor deel van B. cn W. vernomen betreffen 'e de mogelijkheid en wenschelijkheid der HET VOORLAAGSTE Waarom dc kolenlevcring uit het Ruhr gebied is stopgezet. Binnen enkele weken zal do nieuwe di- reetour-generaal der Post- en Telegrafie orden ljonoenid- Ministcr Aalbcrso verklaarde in de Tweede Kamer spoedig een groote verla ging van dc bouwkosten van woningen. Weer gemaskerde inbrekers aan onze Oostgrens. In zijn gisteren gehouden rijksdagvedo heeft rijkskanselier Cuno to leennen ge geven, dat Duitschland in zijn lijdelijk verzet zau blijven volharden, zoolang de Franschen hun dwangmethoden niet laten varen. In het Lagerhuis is gisteren nieuwe eri- tiek geoefend op liet optreden der Fran schen aan dc Ruhr. Bonar Law gaf een uiteenzetting der Engelsche politiek. Te Dublin zijn weer nieuwe onlusten voorgekomen. Dr. Mayor, Duitse li gezant le Parijs, tc Münchcn overleden. Mussolini mot (lc hoogste Italiaansche ridderorde begiftigd. invoering van een plaatselijkcn zomertijd in verband met het feit, dat ook in vroe gere jaren sommigo gemeenten den tijd van Greenwich hebben ingevoerd". Tor Amsterdamsche effectenbeurze werd een adrea, waarin, geprotesteerd wordt te gen afschaffing van den Zomertijd, bin nen korten tijd door 257 personen, getee- kend, terwijl bet bestuur van de Yereeni- •ging voor den. Effectenhandel werd aange zocht te dezer officieel op te treden. Op verschillende groote bankinstellingen en effectenhui zen circuleoren eveneens lijsten, die druk werden get eekend De Kamer van Koophandel ie Rot terdam hoeft besloten en adres aan ds Eerste Kamer to richten tot behoud van den Zomertijd. De achtste Ned. Jaarbeurs. Meer dan 700 deelnemers. Op 5 Maart j.l. heeft het aantal deel nemers aan de Sste Ned. Jaarbeurs de 700 overschreden. De vorige beurs had. totaal 539 deelnemers. De Werkloosheid. Onder de ingeschreven werkloozen bij de gemeentelijke arbeidsbeurs te Delft, welker aantal 731 bodraagt, bevinden zich hij de opgave dezer week voor het eerst 2 civiel-ingenieurs cn 1 electro-teoh- nisch ingenieur. De salarissen der gemeente-ontvangersD in Noord Holland. Door Ged. Staten van Noord-Holland is indertijd een circulaire gericht aan de gemeentebesturen in die provincie met verzoek om advies voor do bepaling der salarissen voor gemeente-ontvaugers-, in. verband met de vermin dorde werkzaam heden. Thans zijn docr Ged. Staten reeds enkele regelingen goedgekeurd, waaroij het salaris met ongeveer een dorde is ver laagd. Prinses Hormine. Naar het „Hbld." verneemt, gaat de echt.gen.ooto van den Duitschen ex-keizer 25 dezer op reis, éérst naar haar bezitting in Sabof om tegenwoordig to zijn bij do „Konfirmation" van haar op een na^ oud sten zoon en daarna gaat zij naar Ivorfoo om te zien hoe de bezitting van den e-x- keizer zich houdt. STATERS-GENERAAL TWEEDE KAMER. Vergadering van gisteren. DE HUURWETTEN. Gistermiddag is men wcor verder go- gaan mot do verdere behandeling der Huurcommissicwct. Men begon met do stemming over het zeer belangrijke amendement van den heer Oud, om de vrije huur verhoog ing tot 30 pCt. niet van toepassing te verklaren op huizon, in welker onderhoud niet voldoen de wordt voorzien. Volgens dit amendement blijft dus da huurcommissie nog do bevoegdheid hou den, een huurverhooging tot 50 pCt. bo-. ven de huur van 1 Jan. 1916 en 37 pCt» hoven die van 1 Jan. 191S to weigoren, in dien het onderhoud van heb huis wordt verwaarloosd. Dit belangrijke amc.' -cruent, waardoor dc wet belangrijk wordt verbeterd, werd "■lokkig aangenomen met 44 togen 16 stommen. Tegen stemden do Vrijheidp- clli; o o .-1 ij k-His borische£ en c~kc;c Ar.ti-Revoluilonnairen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1923 | | pagina 1