KCidóchd 0Oil4<Mlt jaargang. MAANDAG 5 FEBRUARI 1923 No. 4053 SOMi-JEMENTSPRIJSbedraagt bij vooruitbetaling Leiden 19 cent per week I 2.50 per kwartaal' onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal- ico per post 12.95 per kwartaal. Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver ghaar tegen betaling van 50 et. per kwartaal, bij voor- »etaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd dagsblad 9 ct. nusnmen bestaat uit twee den. W IJN 3 EE ïoei nen he! Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. II. DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advertentlën 30 cent per regel. Voor Ingezonden Mededeeiingen wordt het dubbele van het tarief berekend. u Kleine advertentlën, van ten hoogste 30 wuorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver huur, koop en verkoop 10.50. (tatenkieskring Gouda. v een officieus bericht de offi- mcdcdeeling hebben wij nog niet volgorde der candidaten in den Sta rring Gouda: 1. v. d. Weijden, 2. joffraan, 3. jhr. mr. von Fisenne. lid van God. Staten jhr. von ie zal dus in de Prov. Staten waar- mllijk worden herkozen door een over- van stemmen? Er is tenminste allo dat de kiesdeeler niet ten volle drie- wordt behaald. Bij de vorige verkie- el'ik WK de olgorde: von Fisenne, van >lle{pnd, v. d. Weijden. (Na het overlij- an den1 lieer van Leefland is dr. Iloff- ikozcn). lil mag vrijelijk worden geconstateerd, |i| heer von Fisenne naar de 3de e j is geschoven ondanks den uilge- "a wensch van de over en over- meerderheid der kiezers, de gemeente Stompwijk wordt de 1 gegeven van de achterstelling van ied. Staten-lid. En 't is waar, dat in Stompwijk, ontstemd over een van Ged. Staten daar ter plaat- jhr. von Fisenne maar weinig recn<?n heeft gegeven, d ii r het had niet mogelijk moeten zijn, ko paar honderd kiezers den uitge- f 1|en wil van een vèèl grooter aantal erlijt, jeglementair stemmende kie- an onwaarde maakt, bcgrijpe ons: Niemand kan be- hebben tegen no. 1 of tegen no. 2 lijst Maar deze heeren zelf zul- il betreuren, dat zij vóór den heer 'isenne zijn geplaatst geworden. En t ten slotte, laten, we maar een- zeggen, zoo dwaas is de massa fezers heeft het niet zóó gewild, laarom zocke men niet op de eerste de schuld van dezen uitslag in rijk (do kiezers daar waren toch a of to vrij om te stemmen, zooals zij |Q nlden), maar men legge de schuld fir olilieke leiders in den Statenkies- Gouda, die de kiezers zulk een rH;| methode hebben voorgelegd. Wij eerlijk zeggen, niet te welen, wie pe vooral de leiding hebben geger laar wij hopen, en wij mogèn, dunkt iichen, dat zij zullen erkennen, een Piul verkeerde voorlichting te lieb- ischonken. dc Kamerverkiezing is dezelfde nethode gevolgd, hoewel er toen te- (vooral ook door de locale kiesver. i) tegen geageerd was. En er zijn geen „ongelukken" gebeurd wat iken was aau. het feit, dat de kiezers wal betreft no. 1 (mr. .Kooien) ho- 111 in in keuze waren, terwijl bij de candidaten de voorkeur heel uiteenliep. Jdp verkiezing in den.Statenkieskring was echter to voren reeds vast, te niet alléén louter de mogelijkheid 9 indertijd bij de Kamerverkiezing), zelfs de groote waarschijnlijkheid, mis zou loopen, wanneer men deze slem-methode zou volgen. Over algemeen toch wilde men alle if! tredende Statenleden herkie- ME hef lid van Ged. Staten had echter nfoodanig eenige tegenstanders ge- En deze tegenstanders zouden, a 1 m den z ij - nog zoo n'n Jne minderheid, den heer von kunnen „wippen", 't Was te ird.fien: zoo klaar als de dag. Als b.v. f ^00 kiezers er 975 zouden stem- 'P de heeren von Fisenne. v. d. Weij- e Hoffman, met de klaarblijkelijke deze volgorde te behouden, dan dc 25 andere kiezers, door alleen Jromcn op de twee laatstgenoemden en P tol-candidaat. den beer von Fisenne achteren schuiven. En zoo is"'t dan |ePr f e i t c 1 ij k geschiedl hebben gemeend dezen verkiczings- 1 in den Stafenkieskring Gouda zoo e'en belichten, opdat naar buiten de waarheid wat in dit bijzonder °ok voor de eer onzer partij niet Wbg 1st riet k|, 9 f li 96 iee Lini NI itatenkieskring Leiden. ^olhaat vian de derde stemming L ^^tiove oandidatenlijst dn den. 'ftbieskrmg Ledden is nog niet be- ^aa 1UQt vrij groote waaraehijnlijk- -ggen, dat er in dezen. Stabenikiea- i! ti me^ nicer nlan twee leden lvuT° gekozende overige vier iTd Z 6a ^^chijnlijk liet niet n Pkwitsvervangera brengen. v P t^t' a^3 -N"0- 1 Is herkozen de D ir -D'iV' d- Moe'r> 2 de heer Balvers. &r P^iaafsvei'vanger a is afzori- ode vo^ns ecn strict eerlijke Je stemmingen zijn geëindigd en geen invloed meer kunnen nit- do on-keuze (waarvan wi. ons als redactie van een Katholiek begdur selblad. waar 't mogelijk is onthouden) nu moet ter wille juist van ons Katholiek beginsel in de politiek worden gewezen op een propaganda, welke is gevoerd vóór de verkiezing Van No. 1. Er is toen n.1. vlak voor den stemmingsdag een circu laire verspreid ter bestrijding van do oan- didatuur-v. d. Meer. In die niet getee- kende circulaire werden twee andere candidaten aanbevolen, de heeren J. H. M. Balvers en C. G. J. Alkercjade (Noord- wijk.) De heer Balvers heeft-, naar ons is medegedeeld, de verspreiding dezer cir culaire voor 'n deel weten te verhinderen, terwijl ook de uitslag in Hillegooi heeft •bewezen, dat de heer Balvers en zijn vrienden met zulk 'n soort propaganda niet waren, gediend, 't Heeft ons verwonderd en 't is ons tegengevallen, dat dc heer Alkemade te Noordwijk niet openlijk heeft verklaard, op een dergelijken vrien dendienst allerminst gesteld te zijnzijn Candida tuur niet door ondergrond sch ge morrel te willen zien. bevorderd. Ondergrondsch gemorrel toeh was die circulaire. En dan doelen wij alleen maar op het enkele feit der verschijning van deze circulaire, afgegezien van den inhoud In de vergaderingen toeh was ruim schoots gelegenheid geweest was gereede^ aanleiding gegeven, om naar voren te brengen, wat men in die circu laire schreef. Wij onderschrijven dan ook volkomen do meening van de Volks krant, die als naschrift op een ingezon den stuk ter bestrijding van de Candida- tuur v. d. Meer opmerkte: „In de bestaande kiezersorgamsaties kunnen al deze dingen besproken wor den. De zusterorganisaties in den Kring, zijn dat nu allemaal maar sukkelaairsters, die zoo maar klakkeloos iemand oandi- daa-t stellen? Gezonde en gegronde be zwaren worden zeker in overweging ge nomen. 't Wil er bij <j,ns niet in, dat er in die Hesvereenigingen geen miaunen ge noeg met haar op de tanden zouden ge vonden worden". Zeer juist gezegd Als er moet weiden opgekomen voor wat eerlijk en waar is, als er „gezonde en gegronde bezwaren" moeten worden geuit waarom dan niet in de Iriesvereenigingen. Zijn die kiesver- eenigingen dan alle „sukkelaarstets"? Wij hebben de bewuste circulaire even willen memoreeren. omdat de Katholieke pers den principieelen plicht lieeft om de ontaarding van de politiek tegen te gaan, te trachten onze politiek waar lijk Katholiek te houden Zooals gezegd, is er voor No. 1 en No. 2 gestemd volgens een strict- eerlijke methode. Voor de vier volgende candidaten ia er gestemd zooals in den -Hfeateiikiesikriiig Gouda voor héél de lijst. Do uitslag is nog niet bekend. Maar een „verrassing'' is o. i. niet buiten gesloten eensdeels tengevolge van do stenrmebhocle-, onder- deeds ('t m o o t helaas worden gesigna leerd) tengevolge van trucs BUITENLAND De bezetting van bet Ruhrgebied EEN NIEUWE MISLUKKING. Geen onder.tee kening van het vredesverdra.g. Do dag van gisteren was geheel gewijd aan besprekingen lusseken de geallieer den onderling of met do Turken samen. In den loop van den middag werd de stemming echter hoo langer hoe ongunsti ger. In hun antwoord namen do Turken de meeste voorstellen aan, doch inzake de kwestie der juslilieele capitulaties weiger de Ismet Pasja iedcro concessie. De geallieerden poogden daarna nog tot een vergelijk lo komen en droegen Bom- pard op met. Ismct Pasja to confereeren, doch ook deze poging mislukte, zoodat de delegaties de onmogelijkheid constateer den om de besprekingen voort to zetten. Zij besloten Lausanne te Verlaten. Curzon en de overige leden der Britsche lega tie vertrokken gisteravond en zullen he den nog in Londen zijn. Na deze conferentie een nieuwe om weer te mislukken? DE MORATORIUM-WEIGERING GEHANDHAAFD. De commissie van herstel lieoft met drie stemmen vóór cn één onthouding be sloten haar besluit om Duitschland het moratorium te weigeren en den staat van betalingen van Mei 1921 van kracht te doen worden, te handhaven. Eveneens blijft het in Juli vaslgésleldn program inzako de levering van hout voor het jaar 1923 gehandhaafd. Do Britsche gedelegeerde onthield zich van stemming. EEN DUITSCHE NOTA AAN DE C. v. II. De diplomatieke medewerker van Ha- vas verneemt, dat de Duitsche regeering aan de C. v. H. een nota heeft gericht, waarin zij protesteert tegen de beslissing der Commissie om geen moratorium toe te staan en den betalingsstaat van Mei 1921 weer van kracht te verklaren. De nota dringt er op aan, dat de G. v. H. overeenkomstig de bepalingen van het vredesverdag overgaat tot een nieuwe schatting van do betalingscapaciteit van Duitschland. Deze nota van Duilschland is de eerste poging van Duitschland sedert de bezet ting van het Ruhrgebied om de onderhan delingen te hervatten, welke waren on- derboken ton gevolge van het feit, dat de diplomatieke betrekkingen tusschen Duitschland eenerzijds en Frankrijk en België anderzijds, feitelijk hebben opge houden te bestaan. Een verklaring van Cu no. De rijkskanselier, dr. Cuno, heeft in een samenkomst met de fractieleiders om trent den toestand in liet Ruhrgebied liet volgende verklaard: Het is onwaarschijnlijk dat Engeland of Amerika in het huidige fjtadium eenigen stap ten gunste van Duitschland zullen ondernemen. Do rcgeerïng zal alles doen om den arbeiders hun loonen le verzeke ren en de lcvenpmicldelenvóoïzicninghaar' gewonen gang te doen hebben. De door de regeering gevoerde politiek is ver klaarde de rijkskanselier de „eenig- juiste" en de „eenig-mogelijke". Voorts sprak dr. Cuno alle geruchten omtrent een onceniglieid in het kabinet legen. Hij verklaarde, dat integendeel alle leden van het rijkskabinet ten aan zien van alle voornaamste vraagstukken homogeen zijn. Alle afgevaardigden verklaarden met de politiek van den rijkskanselier in te stem men. Llovd George over dc Fransclie actie in het Ruhrgebied. De fundeering der schulden. Zaterdagmorgen is Lloyd Geórge met zijn echtgenoot© aan boord van het sloom schip „Kashgar" van zijn vacantiereis teruggekeerd en tegen 4, ur te Londen aangekomen. Beiden zagen er uitstekend uit en waren gebruind door de zon; I.loyd George beschreef de afgeloopen reis als de eerste werkelijke vacantiereis In de laatste 17 jaar. Toen hij, na zijn couranten in het ho tel gelezen te hebben, door een "persman werd ondervraagd, zeide hij o.a.: De za ken in Euorpa staan er slecht voor. Het is moeilijk te zeggen, of uit dit alles nog oorlog komen zal. Duitschland is zoowol economisch als politiek op den slechten weg. Verder sprekende over de Fransc-he ac tie in de Ruhr zeide hij: Ik denk er dit van, dat een daad is van de grootste krank zinnigheid en een geheel verkeerde- weg om het. hers tel probleem.' tot een oplossing te brengen, Het is een zekere weg om in het geheel geen herstelbetalingen te krij gen, denk ik. Het zal enorm veel verdere moeilijkhe den verwekken voor de geheele wereld, waaraan ik bijna niet durf denken. DE KWESTIES WILNA EN ALBANIË. Zaterdag hield de Raad van den Vol kenhond zijn laatste zitting. Het volgende communiqué werd hiervan uitgegeven: Aan Polen en Li lanen is een laatste aanmaning gericht om een afbakcnings- lijn vast to. stellen in de neutraio zone van de streek van Wilna, waarbij beide regeeringen do bevoegdheid zullen heb ben, liun administraties onder te bren gen in een deel van de neutrale zone, aan gewezen door de afbakeningslijn, welke van voorloopogen aard blijft. Bijzonderhe den omtrent de afbakeningslijn zijn nog niet openhaar gemaakt. De Poolsche vertegenwoordiger ver klaarde, dat hij 'iet voorstel aannam, do Lithausche, dat hij dit niet kon doen. De Raad stelde vast dat, als een aan maning van den Raad wordt anvaard door één van de partijen, en verworpen door de andere, deze geen toevlucht tot ge weld kan nemen zonder zich schuldig te maken aan schending van het Volken bondsverdrag. Wat betreft, de Duitsche minderheden in Polen, de Raad zal daaromlrent het advies inwinnen van hot Permanent In ternationaal Gerechtshof. Wat betreft Albanië zal de Raad den ge- zantenraad vragen, over te gaan tot een spoedige demilitarisatie van de Grieksch- Albaanscho grens in de streek van Ko- ritza. Eindelijk ging de Raad over tot dc be noeming van plaatsvervangende leden van verschillende gemengde arbittfagc-recht- banken. De volgende bijeenkomst zal in April worden gehouden. De Raad heeft de kwestie van het her stel niet besproken, aangezien deze niet officieel bij hen aanhangig is gemaakt. Li tanen kan niet voldoen aan de eischen der geallieerden. Een B.T.A.-bericht uit Kovno meldt, dat volgens het Litausche nieuwsagent schap de Litausche regeering zelfs met den besten wil niet in staat, zal zijn to voldoen, aan de eischen der geallieerden (betreffende de ontruiming van Memel). Ei^eland. De Iersche kwestie. Do Valera onver z o e n 1 ij k. In een onderhoud met een correspon- leidde tot een hevig gevecht, waarbij oe Vadcra, dat een vrede welko gebaseerd zou zijn op het „zoogenaamde" verdrag van G December 1921 onmogelijk zou zijn Dc Ierscho republikeinen, vervolgde Dc Valera, zullen er nimmer in toestemmen, Ierlands nationale onafhankelijkheid en souvereimteit prijs te geven. Dat staat vast. Zij zullen tot hst laatste toe vechten tegen elke direct of indirect buitenlandsch gezag, dat zich aan. hen wil opdringen. Italië. Hevige gevechten in Tripoli. De Italiaansche troepen in Tripoli zijn een operatie begonnen met het doel de effectieve bezetting van het land uit te breiden en zich te verzekeren van liet kustgebied tusschen Tripoli en Homs. De aanval door drie colonnes uitgevoerd, ne slaking ie een der uiterste machtsrnid- Arabieren 300 dooden verloren, de Iia- liannen twee dooden en tien gewonden. Bulgarije. Aanslag op Stambooliuski. De Grazer Tagesposl meldt uit Sofia: Toen Stamhboclinski, de Bulgaarsche mi nister-president 1 Februari de Nationale Vergadering verliet, pleegden vier perso nen een aanslag op hem. De chauffeur van Stamboelinski werd gedood; - zijn knecht cn een politieagent werden zwaar gewond. Stamboelinski aelf bleef onge deerd. Twee der daders werden gearresteerd. Zij behooren tot dc comitadji-örganisalie Tsjecho-Slowakije. Teruggang der Communisten. De Tsjecho-Slowakische communisti sche partij houdt te Praag haar congres. Uit de cijfers blijkt, dat de partij, die liet vorige jaar 254.000 leden telde, er 122.000 verloor en thans nog 132.000 leden telt. In den loop der debatten trad een op- positicmeele beweging aan den dag, hoe wel Moskou op eenheid had aangedron gen. Smeral, die zich in hoofdzaak bezig hield met de inzichten van de oppositie, zeide, dat het onmogelijk was een revo lutie op bevel te doen uitbreken of krach tens een machtswoord een algemeeno sta king te doen plaats hebben. Een algemee no staking is eend er uiterste machtsmid delen van het proletariaat, zeide hij, doch vcreischt een zorgvuldige voorbereiding. Do leider der oppositie, die zich tegen Smeral keerde, werd door kreten uit de vergadering gedwongen te zwijgen. Buiienl. Berichten Mijnramp in Zuid-Afrika. Uit Johannesburg wordt bericht, dat in de Simamijn een instorting heeft plaats gehad, waardoor één Europeaan en 19 Kaffers werden bedolven. Zestien lijken zijn reeds gevonden. Het ongeluk werd veroorzaakt door een aardschok. De Kathedraal te Granada bestolen. De „Times'-correspondeht te Madrid meldtUit do Koninklijke Kapel van de Kathedraal te Granada, waar de souverei- nen Ferdinand en Isabella begraven lig gen, zijn eenige zeer kostbaro voorwerpen gestolen. De heiligscliennende dieven heb ben het kruis op liet bovenste gedeelte van het beroemde smeedijzeren hek om de graftombe weggenomen, en dat voor oud roest aan verschillende opkoopers ver kocht. Er is eon decreet uitgevaardigd, waarbij de verkoop van kerkeigendommen met een kunstwaarde verboden wordt. Brand in een traankakerij. De directie van d'b walvischjagerij Vc3fc- fjord in Sandefjord ontving bericht uit Zuid-Georgië dab op liaar landstation al daar brand was uitgebroken, waardoor de traankokerij en de afvalfabriek waren ver nietigd, terwijl er weinig kans bestond ie» s van het station tc behouden. Juist den dag te voren was bericht ontvangen, dab er on het station 36.000 vaten traan in voorraad waren. Vermoedelijk zal do onderneming tijdelijk moeten worden gestaakt bij ge brek aan transportschepen met uitzonde ring der tankbooten. Zevende Roomsdio Studentendag. De Unie van R.-K. ^lu.loi.i'-n-Yivceni- gingen in Nederland heeft te UlivcUt haar HET VOORNAAMSTE NIEUWS. Bijzonderheden omtrent do afschaffing van het Eugelsëho visum. Nederland zal, volgens een mededceling van het Ned. Carr-cspondentielnireau, ge regeld van Duitsche steenkolen worden voorzien. De Alg. Ned. Rond van Arbeiders in hei bakkersbedrijf heeft de voorgestelde ar- beidorsrcgeling afgewezen. De stemming in den Statenkieskring Goiuda voor de samenstelling van de Ka tholieke lijst, beeft een „verrassing" ge« bracht (zie driestar). Overstrooming van Maas en Geul. Dc Commissie van Horstel weigert een mora tori imi aan Duitschland. Do Conferentie te Lausanno mislukt. Do laatste zitting van den Volkenl;omls-« raad) Een aanslag op den Bulgaarsehen mi nister-president. 7den Roomschcn Studentendag gehouden. Met oen H. Mis in de kapel van St. Joan do Deo, opgedragen door den Unie-mode rator Prof. P. Groenen, werd Zaterdag begonnen. Door vele studenten werd deze H. Mig bijgewoond, waaronder zij tot de H. Tafel naderden. In de ochtendvergadering leidde de stu dent-spreker, de heer H. J. H. van Biichem uit Leiden het onderwerp in van den stu dentendag: „De Psyche van den heden- daagsclicn Student". 's Middags hield dr. G. Brom een rede In do plaats van prof. van Rooy, die ver hinderd was. Naar aanleiding van de rede van den heer v. Buchem werden de volgende stel lingen aangenomen. lo. Het vurig temperament van den stu dent, begunstigd door zijn vrijheid cn on afhankelijkheid, brengt hem licht tot uitersten, hetzij ten goede, hetzij ten kwade; 2o. Het gebrek aan idealisme en de op pervlakkigheid, die onzen tijd kenmerken zijn ook onze studenten-maatschappij binnengedrongen en brengen er een in zinking. 3o. Het doel van een Katholieken stu dent is in zich de Katholieke levensbe schouwing zoo bewust cn veelzijdig moge lijk te verdiepen cn zich dus ook ten volle aan zijn vakstudio te wijden. 4o. Wordt al ong doen en laten door dit dool bepaald, door iedo op oen wijze die •het meest aan zijn aanleg beantwoordt, dan zal de onderlinge waardeering lerug- keeren cn samenwerking mogelijk maken Aan het eind der vergadering* sprak de Unie-rqodcralor, Prof. Groenen, nog een hartelijk woord van opwekking, waarbij hij den studenten wees op hun plicht en hun voorhield het op deze vergadering gehoorde in praclijk te brengen. Om zeven uur had in restaurant Central een gemeenschappelijke maaltijd plaats. Gisteren werden een viertal huishoude lijke vergaderingen gehouden, terwijl des avonds een gezellig samenzijn den Studen. ten-Unie-dag besloot. R.-.K. Volkspartij. Do af deeling Utrecht der R.-K. Volks partij heeft een huishoudelijke vergade ring gehouden, bijgewoond door onge veer 60 leden, onder leiding van den heer W. G. Selterer, die bij den aanvang der bijeenkomst de volgende verklaring af legde: „Door onjuiste weergave in de persver slagen van hot gesprokene in do oprich tingsvergadering te Amsterdam i3 een verkeerde indruk gewekt omtrenlt de mccning. welke bij het hoofdbestuur voorzit inzake de gehoorzaamheid aan het kerkelijk gezag. Wij verklaren hier, dat wij met kinderlijke gehoorzaamheid ons onderwerpen aan de beslissingen van de kerkelijke overheid". Medegedeeld werd, dat de partij zal uit komen met eigen candidaten voor de Prov. Statenverkiezingen. Terwijl beslo ten werd tot dc vorming van een propa- gandaclub. SPORT VOETBAL. Overzicht. Twoo clubs hebben gisteren voor onmo gelijk gedachto overwinningen gezorgd, nl. Haarlem en Sparta. De strijd om de leiding bracht een ge lijk spel, het tiende van It. C. H., waar door dc Hncingcli'.b dc leiding van H. B. S. weer heeft overgenomen. Feijenoord verminderde luiar kansen door thuis nog wel een flink» nederlaag

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1923 | | pagina 1