dat 34e Jaargang. VRIJDAG 2 FEBRUARI 1923 No. 405! 3)e Seklóobe ©ou^cmt re EONNEMENTSPrvIJSbedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per -week 12.50 per kwartaal» Bij onze Agenten 20 cent per week I 2.60 per kwartaal» Franco per post 12.95 per kwartaal. Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct. Dii blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TELEFOON IIMTERC. 935 POSTBUS No. H. DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone adverienfiön 30 eenl per regef. Voor Ingezondea Mededeelingen wordt het :i dubbele van bet tarief berekend. Kleine advoHeniiën. van ten hoogste 30 woorden, waaryr betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, hnur en ver-, buur, koop en verkoop f 0.50. Dit nummer bestaat uit drie bladen. De B. K. Volkspartij. De H. K. Volkspartij heeft haar pro- gram gepubliceerd. En wij hebben er den inhoud van in 't kort gegeven, 't Is o.i. duidelijk: achter de z.g. voormannen de zer beweging verschuilen zich eenige menseigen, die veel sociale lectuur in zich hebben opgenomen en die bovendien eeni ge sociale stokpaardjes hebben, welke ze graag voor een nieuw partijtje willen spaunen. Lees b.v. dezen zin: De R. K. V. P. constateert, dat niet of niet intensief genoeg wordt bestre den het kapitalistische stelsel, waar onder de samenleving gebukt gaat, voornamelijk wat betreft de uitwassen in den vorm van geld- en kapitaal rente. We kunnen ons heel goed indenken, dat een Katholiek „uitwassen" wil bestrij den van het kapitalistisch stelsel hij moet zelfs zich zulks ten plicht reke nen. Maar, als daar dan met name als „uitwas" wordt 'genoemd de geld- en ka pitaalrente, dan wordt het toch o.i. al héél duidelijk, dat hier mënschen aan 't woorcl zijn, die een onrijpe vrucht uit de studiekamer op de publieke markt willen brengen of beter gezegd: laten bren gen! Wij zouden dit ook geliefhebber, maar dan gevaarlijk geliefhebber kunnen noe men. Hetzelfde kan worden gezegd van een alinea als deze: De R. K. V. P. betreurt de houding der R. K. Staatspartij bij de jongste grondwetsherziening inzake het pro cessieverbod. Er zijn toch nog wel hoogere belangen, dan afschaffing van het processieverbod? Is 't niet een onwaardig tokkelen op den snaar van veler onberedeneerd sen timent, als men de processievrijheid wil opdringen als het hoogst-bcreikhare goed, hetwelk tot elke prijs en hoe dan ook had moeten worden verwor ven door de R. K. Staatspartij bij de jongste grondwetsherziening! Ten slotte: al wat er in staat in het program, men kan er over praten en desnoods voorzoover het goed is voor vechten in de R. K. Staatspartij. "Waar om met dat toch n i et wil inzien! Hoe is 't mogelijk Joh. de Heer schrijft in een correspon dentie van het „Zoeklicht" het volgende: ~i., te H. U. is in aanraking gekomen met een ,Roomschen Belezer" in Den Haag, die uw spierrheumatiek wil genezen door message met olie, fluisterende gebe den opzeggen en overal met olie een kruis maken. Verder laat hij U teerwater, olie en tamarinde drinken. Voor de tweede maal moest ge echter twee jonge duiven meebrengen, waarvan er een de hals werd iafgesneden en dat uitgeloopen bloed moest uitdrinken. En na al die komedie zijt nog gezond genc/eg om mij een brief te schrijven. Dat is werkelijk een dankzeg ging waard. Hoe is het mogelijk in een Christelijk land, dat iemand, die door het lezen van het Zoeklicht toch toont belang te stellen in geestelijke dingen, zich aan ^oo'n Roomschen Hokus-Pokus kan toe vertrouwen? Dat is geen gebedsgenezing, dah is kwakzalverij, bedrog, of tooverij naar Middeleouwschen trant. Weg er meel" De schrijver vraagt-: Hoe is het moge lijk?.... Ja, waarlijk, hoe is 't mogelijk, hier te Slurven schrijven over een „R oomschen [Hokus-Pokus". jDe schrijver kan toch niet zoo dom zijn, dat nij niet weet, dat die Hokus-Pokus zoo on- Rocmsch is, als 't maar zijn kan. 't Ia in derdaad, zooals hij even verder zegt: wakzalverij, bedrog. Wij. Roomschen, noemen het Godslas terlijk bijgeloof! De schrijver moest zijn woorden eens e er nrv1™ ]let zoeklicht plaatsen. JÜSTEÜLAÜÈÏ VOLKENBOND. DE OOSTENRIJKSCHE KWESTIE. In de gisteren geliouden zitting van den van den Volkenbond heeft men zich ezio gehouden met het Oostenrijksche vraagstuk. Balfour huldigde de Oostenrijksche re- ra evenals den commissaris-gen©- 'vn Viön den ^°ikendbond te Weenen Wr nianier' waarop ze hun uiterst iwi -taa^ "volvoeren, repte vah de ter der commissie van herstel de ,^UI1Sfiling van de leening en sprak WopemP dat de n0S1 overblijvende 7 Iftnrïnn *4ler'0e zou worden gedekt door I v„J?' 1 tot dusver aKijdig hieven. Kiiii» 313 zctte SeiPel- de bonds- r van Oostenrijk uiteen, iq. welke mate het Comité zijn verplichtingen na gekomen is. Hij repte van den binnen- landschen tegenstand, ondervonden bij het voorstel die protocollén door het par lement te laten bekrachtigen, daar men vreesde onder curateele te worden ge steld. De groote meerderheid van het volk heeft zich nu daarmee vt-reenigd. Dit be wijst de groote waarde, die zij aan haar onafhankeliqkheid hecht, evenals het war me vertrouwen, dat het denkbeeld van den Volkenbond het inboezemt. Geen an dere macht zou dit resultaat hebben ver kregen. In overleg met de de voorloopige delegatie van den Volkenhond heeft de regeering te Weenen een plan. van finan- cieele hervormingen opgesteld, krachtens hetwelk de begrooting in twee jaar voor goed in evenwicht zal zijn gebracht. Ten derde heeft de regeering met medewer king van die delegatie een wet doen aan nemen, welke haar gedurende die twee jaar het recht geeft alle maatregelen in de lijst van dat plan fe nemen, ter berei king van het genoemde doel, zonder dat naderhand tot nieuwe parlementaire sanc tie toevlucht behoeft genomen te worden Ten vierde had Oostenrijk bij die proto collen de verplichting aanvaard zich de benoeming van een commissaris te laten welgevallen. „Hek- verheugde mij zeer, daartoe mr. Zimmerman te zien benoemen. 15 Decem ber trad hij in functie en zeer onlangs bood h_ zijn eerste rapport aan de com missie van toezicht der waarborgende mogendheden, evenals aan het comité voor Oostenrijk aan. Gedurende den kor ten tijd onzer samenwerking heb ik mJj een hoogst gunstige meening over den "ernst en de bevoegdheid kunnen vormen, waarmee Zim'merman z!ch van zijn taak kwijt. Ik ben overtuigd, dat als iemand ons kan helpen om in het bepaalde tijd vak den afgebakenden weg te doorloopen, hij de aangewezen man is". Seipel bet-oogde, dat het aantal ambte- naren ln het geheel mét 100.000 zal wor den verminderd en sprak de hoop uit, dat de verhooging van de belastingen en vah de douane-Techten de inkc^nsten jaar lijks met 620 milliard kronen, dat is 43 millioen kronen goud, zal doen stijgen. Tot dusver werd het tekort geheel uit binnenlandsche hulpbronnen gedekt. De binnenlandsche inkomsten bedroegen bij elkaar meer dan 90 millioen goud kronen Zonder werk van Genève, dat de hoop van het Oostenrijksche volk opstijfde, ware dit onmogelijk geweest. Seipel sprak daarna van de nieuwe emisisebank en den bankbiljettenomloop, die met meer dan een milliard kronen af genomen is. Oostenrijk behoeft ten spoedigste bui- tenlandscho credieten. Zonder buitenland- sche leening kan de staat gedurende den overgangstijd van 2 jaar niet zijn behoef ten het hoofd bie-den. Hij heeft nu de uiterste grens bereikt. Later zal Oosten rijk zich nieuwe' offers getroosten, als men het laat uitblazen. Hij eindigde met de hoop te uiten, dat deze zitting van den Raad van den Volkenbond hun, die het kunnen helpen, zoo sterk vertrouwen in Oostenrijk's toekomst zal inboezemen," dat zij het werkelijk doen". Hierna kwam mr. Zimmerman voor het eerst door een rede in aanraking met den Raad van den Volkenbond. Hij dankte den Raad voor het in hem gestelde ver trouwen en legde den nadruk op de in ternationale solidariteit, die zijn taak kenmerkt. Hij beseft daarvan de zware verantwoordelijkheid en het verheven karakter. Zijn volle toewijding heeft hij eraan gegeven. Hij prees het werk der Oostenrijksche regeering en met name van den kanselier. Hij dankt de organen van den Volkenbond voor hun steun en sprak de meening uit, dat den gebrekki- gen procédées der administratie van na den oorlog deu teugel moet worden aan gelegd. Ten slotte noemde Viviani de solidari teit der volken de groote les van den oor log en huldigde hij den Volkenbond en met name Balfour. De conferentie te Lausanne De houding van Frankrijk. Reuter verneemt, dat de Britsche re geering van de Fransche regeering een nota heeft ontvangen, waarin deze zich het recht voorbehoudt afzonderlijke on derhandelingen met de Turken te ope nen, indien de conferentie yan Lausanne mislukt. Telegrammen uit Parijs wijzen de be wering af, dat de Fransche nota een aan moediging voor de Turken zou zijn om verdere concessies van Frankrijk te verwachten. De „Evening Standard" merkt' öp, 'dat de Fransche regeering er verstandig aan zou doen, om beslist af te rekenen met de geruchten der laatste dagen, daar mis verstand er 'do regeering te Angora toe zou kunnen brengen een ernstige vergis sing te begaan. Het blad wijst er op, hetgeen ook door de intelligente Turksche delegatie .wordt ingezien, n.l. dat de toe- j komstige welvaart van Turkije hoofdzar kelijk afhankelijk is van overeenstem ming met Groot-Brittannië. De bezetting van het Ruhrgebied DE AFSLUITINGSMAATREGELEN Ta Ir ij k e kolen treinen aangehouden. Gistermorgen zijn in het Ruhigebied 35 kolentreinen aangehouden. Uit Dortmund wordt gemeld, dat de Franschen aan het station Mengede 25 wagons met kolen in beslag hebben ge nomen. Naar uit Essen wordt, bericht, aan vaardt men in de kringen betrokken bij het mijnbedrijf, het douane-cordon met berusting, daar het onbezette gedeelte van Duitsctiland volgen9 de jongste berichten nog „recht gut mit Kohlen versorgt" is, terwijl het gebrek aan kolen in België en Frankrijk dagelijks meer aan den dag treedt. Zondagsarbeid in de bruinkool m ij nen. De arbeiders, werkzaam- in de middel- Duitsche hruinkoolmijnen, besloten tot het verrichten van Zondagsarbeid, om op deze wijze mede te helpen, gebrek aan kolen te voorkomen. Dc Franschen innen brugtollen. De Franschen heffen de brugtollen aan. bruggen over den Rijn, de Ruhr' en Het spoorwegverkeer in het district Keulen hervat Een Wolf-bericht uit Keulen meldt, dat officieel meegedeeld wordt, dat vanaf he denmorgen 6 uur, het spoorwegbedrijf in het district Keulen weer hervat zal wor den. De gewapende posten zullen, na de hervatting van den dienst, ingetrokken worden. HET HOOGER BEROEP DER MIJNDÏRECTEUÏLrVERWORPEN. Het door de mijodirecteuren van het Ruhrgebied bij de revisie-rechtbank, ver bonden aan den generalen staf van het Rijnleger, aangeteekende hooger beroep tegen het vonnis van den krijgsraad, is verworpen. EEN DUITSCHE NOTA AAN FRANKRIJK De Fransche regeering heeft deDuitsche regeering in vijf nota's van verdrags schending beschuldigd. Die beschuldigin gen heeft de Duitsche regeering nu in een te Parijs overhandigde nota weerlegd daar bij aantoonend, dat haar houding het onvermijdelijke gevolg is van de onrecht matige Ruhrbezetting. In de eerste plaats hebben de Duitsohe leden van het gemengde Fransch-Duit- scho scheidsgerecht verklaard aan 'de zit tingen geen deel meer te kunnen nemen, omdat de rijksregeering van oordeel Is dat na den inval in het Ruhrgebied sa menwerking in het scheidsgericht geen zin meer heeft. In de tweede plaats komt de Fransche regeering er tegen op, dat de hotelhou ders te Berlijn de Franschen boycotten. Zij beweert dat de politie de hotelhou ders daartoe heeft aangezet. Dit laatste is onjuist. De autoriteien hebben den ho telhouders den boycot juist afgeraden, maar kunnen verder geen invloed oefenen op dergelijke maatregelen. Ten derde klaagt Frankrijk er over, dat de postdirecteur te Essen met schending van art. 276 en 277 van het vredesverdrag heeft geweigerd de Fransche kolen-com missie te Essen in telefonische verbin ding te stellen met Rotterdam. Deze com missie is evenwel een onderdeel van de organisatie, die voor de levering van scliadevergoedingskolen aan Frankrijk in het leven is geroepen. Tengevolge van de Ruhrbezetting is de overeenkomst, wel ke tot instelling dier organisatie leidde, echter verbroken. Ten vierde beklaagt Frankrijk zich, dat met schending van art. 225 van het vre desverdrag de Fransche commissie voor het onderzoek naar vermisten haar werk heeft moeten staken wegens de vijandige houding der bevolking. In werkelijkheid heeft de bevolking nergens vijandige da den gepleegd; de leden der- commissie hebben slechts hier en daar moeite gehad een onderkomen te vinden. Verder heeft de Beiersche regeering verzocht, de op graving van lijken voorloopig te staken, omdat zij .incidenten vreesde. Da't afijn evenwel geen verdragsschendingen. In de vijfde plaats beweert de Fransche regeering dat de Duitsche regiering Duit sche vennootschappen heeft verboden, Fransche en Belgische belangen le behar tigen. In werkelijkheid heeft de rijksre geering zulks geenszins verboden. Duitsehland. Do iuval in liet Memo]gebied. Een ultimatum van den Raad Van Ambassadeurs aan Litauen. De Raad yan Ambassadeurs bestook een ultimatum te zenden aan Litauen, waarin dit land wordtuilgenoodigd zijn invloed aati te wenden om de Litausche opstandelingen uit Memel terug te roepen en de voorloopige regeering en het co mité van algemeen welzijn te ontbinden, zoodat de buitengewone commissie de macht kan hernemen, welke zij bezit krachtens het vredesverdrag, en overgaan tot de verkiezing van een voorloopige commissie, belast met het bestuur van Memel. Indien de Litausche regeering weigert, zullen andero maatregelen wor den overwogen, met name verbreking der. diplomatieke betrekkingen. Uit Poolsche bron wordt medegedeeld, dat de nieuwo raad van state te Memel zijn president en twee vice-presidenten heeft gekozen, de bezetting met Memel door de Litauers definitief heeft ver klaard en de grens tusschen Memel en de republiek Litauen heeft opgeheven. Van het Vaticaan. PAUSELIJK SCHRIJVEN AAN KARD. P05IPILI. Een nieuwe vredesoproep De H. Vader heeft aan kardinaal-vicaris Pompili een schrijven gezonden, waarin de Paus herinnert aan Zijn oproep, ter gelegenheid van Kerstmis gedaan, om dén vrede te doen terug keeren. „De huidige, ernstige toestand", zoo zegt de H. Vader, „geeft aanleiding tot en is oorzaak van nieuwe smarten, rampen en droefheden voor de mënschheid". De Paus spoort vervolgens aan, om de geloovigen uit te noodigen, tot God te bid den, dat Hij de menschheid van nieuwe geesels vrijware en bij de volken en re geeringen de gevoelens van broederschap, rechtvaardigheid en liefde terugbrenge üiÜlElLüWiJ Nederl. R.-K. Huisvestingscomité. In het afgeloopen. jaar. heeft het Ned er- la ndsche R.-K. Huisvestingscomité aan giften 123,148 ontvangen en 164.301 uitgegeven, rul 11.713 voor de Duitsche hulpactie, 77.791. voor de Oostenrijkscho 24.909 voor de Hongaarsche, 17.035 voor de Nederlands oh e en 32.802 voor deze acties gezamenlijk. Er werden 3088 Oos terurijksohe, 3499 Bongaarsohe en 436 Duitsche, daar 7023 kindieren naar ons land overgebracht en 7798 kinderen naar hun vaderland terug gebracht. Worden de verplegingskosten gerekend op 150 per kind en de bagage en giften, die de kinderen mee brengen, op 50 per kind "welke raming in de practijk zeer laag is gebleken dan be- teetkentb dit een totaal bedrag van 1,443,350. Verzonden werden 22 wagons liefde- ga-ven na-ar Oostenrijk en 8 naar Honga rije 2 wagons Heedingstukfcen en 532 wa gons levensmiddelen (geschatte waarde totaal 335,187), zoodat de geheele hulp verleening in het afgeloopen jaar kan, ge steld worden op 1,942,838. Sedert den aanvang van die actie van het comité worden in ons land geplaatst 26,188 Oostenrijks che, 26,404 Duitsche, 7349 Hongaansohe, 6080 Belgische en 1500 Nederl andsche kinderen, totaal 67,521. Verzonden werden aan liefdegaven levensmiddelen en Heeren naar Oosten rijk 533 wagons, naar Duitsehland 456, naar Hongarije 29 wagons en naar de venen in Drenthe 1 wagon, totaal 1019 wagons. In cijfers uitgedrukt bedroeg het totaal der hulpactie voor Oostenrijk 7,510,340, voor Duitsehland 5,771,006, voer Hon garije 1,709,360, voor België 1,287,000, voor Nederland ƒ253,722, totaal ƒ16,531,399 Do gemeenteraad van Beerta, die bijna, gelicel uit landbouwers en land^ arbeiders is samengesteld, heeft zich bij meerderheidvan stemmen voor de hand having van den - zomertijd uitgesproken. De Tabaksbelasting. Een correspondent van heb „Hbld." ontving ter meest bevoegde plaatse do volgende inlichtingen „Daar gebleken is, dialb de publicatie in d© „Staatscourant" van 10 Januari, hoe wel deze in den grond der zaak op dit punt niets nieuws, bevatte, velen verrast heeft, diaar zij meenden dat ook nd- 1 Februari nog wel uitstel zou worden ge geven1, is den belasting-ambtenaren op dracht gegeven, gedurende de maand Februari, zoo van geen kwaden trouw b 1 ij k t, nog den stuksgewijzen verkoop van sigaren uit gebanderolleerde kistjes toe te latten. Daar men zich thans voldoende kan voor bereiden, zal van oen zoo danige toelating na 1 Maart geen sprake meer kunnen z ij n,j De Land- en Tuinbouwongevallenwet. Het Stsbl. No. 14 bevat het Kon. be sluit van 15 Januari j.!., tot bepaling van het tijdstip, waarop artikel 2 der Land en Tuinbouwongevallenwet 1922 in wer king zal treden. Bepaald is dat artikel 2 van deze wet in werking zal treden met ingang van 1 April, HET VOOHKMMSTE WDEUUJr^ Gedurende dc maand Februari wordt «*- stuksgewijze verkoop van ongcringtè- sigaren uit gebanderolleerde kistjes nc? toegestaan. De afsluitingsbeweging van het Ruhr gebied begonnen. De Fransehen hebben 35 kolcnlrcincn» voor onbezet Duitsehland bestemd, aan* gehouden. Do Oostenrijksche kwestie in den Vow. kenbondsraad. Een ultimatum van den Gozantenraar aan de litausche regcering. Eon niéuwe vredesoproep des Pausen Verder bevat het Stsbl. Ne. 16 een Kon besluit van 16 Januari j.l., tot vaststelling van een algemeenen maatregel van be stuur, als bedoeld in artikel 50, negen ds lid, der Land- en Tuinbouwongevaillenwefe Het eenige artikel luidtDe vergoeding voor verblijfkosten, bedoeld in artikel 50, lid 9, der Land- en ïiiinbouwongevallen- wefc 1922, wordt toegekend, indien de op- geroepene, om aan de oproeping te kun nen vol-doen, genoodzaakt is zich gedu rende acht uren of langer buiten zijne Woonplaats o.p te houden. Wijziging van de pensioenwet in overweging. In de vergadering van de centraio missie voor georganiseerd overleg m •arnb te naars zaiken heeft de Minister van Financiën confidentieel medegedeeld de wijzigingen der Pensioenwet welke bij. overweegt. Na een vertrouwelijke voor loopige bespreking heeft hij do to'ezeg- ging gediaan de meer belangrijke wijzi gingen binnenkort schriftelijk en scherp geformuleerd der central© commissie te zullen doen toekomen, opdat deze zich hierop nader kan beraden en van advies zal kunnen dienen. Ned. steenkolen vcor Zwitserland in beslag genomen De Fransehen en Belgen i-c'. Vu hot bezette gebied te Herzcgenrath ongeveer 180 wagons steenkolen uit Nederl andsche inijuen en voor Bazel bestemd:, in beslag genomen en naar Frankrijk gevc Dergelijke zendingen kolen w uden steeds over Duitsehland naar Zwitser land gezondeu.- Kieedingfabrikanten. De Nederlands olie R.-K. Vareeoiging van Kledingfabrikanten heeft het vol gende telegram aan den raad van minis ters gezonden: De vereeniging c:lz-, vergaderd te Am* sterdam, dringt met Mem op onmiddellijk invoerverbod voor kinder- en damescon- feotde en lingeries. Het geheele seizoen is weer absoluut verloren, als ©r geen red ding door invoervebod komt. Wij dringen in ieder geval aan op snel uitsluitsel in een of anderen zin, om oiize maatregelen te leunnen nemen en ons voor totale ruïne te kunnen behoeden. Amnestie aan gevangenen. Naar de „Tel." verneemt, zou de Konin gin voornemens zijn ter gelegenheid van haar regeeringsjubileum amnestie te ver- leenen aan verschillende gevangenen. Die secretaris van de Koningin, baron Van Geien, tot wien wij ons om.inlichtin gen wendden, wenschte evenwel het be richt niet te bevestigen, noch tegen to spreken, voegt heb blad eraan toe. Uit het Land- en Tuinbouwbedrijf. De afdeeling L. T. B. te Loosduinen lieeft niet kunnen komen tob handhaving van het collectief contract', hotwelk 10 Fe bruari e. k. afloopt. De bemiddeling, door den bedrijfsraad aangeboden, werd door werkgevers en werknemers aangenomen. Het bemidde lingsvoorstel werd echter door de Patroons vereeniging niet aanvaard. Hot collectief contract zal dus niet door een andor wor den vervangen. De pensioenbijdrage der ambtenaren. B. en "W. van Utrecht, hebben den raad een voordracht doen toekomen betreffen de het veafcjaal van de pensioenbijdragen. De meerderheid van het ooilege meent, dat een verhaal van bijdrage voor het eigen pensioen ook thans achterweg© moet blijven voor hen, die niet bij het onderwijs werkzaam zijn. Een minderheid! meent, dat een heffing van bijdrage voor het eigen pensioen met 1 Jan. j.l. behoort te waixlen ingevoerd en stelt zich op het standpunt, dat, nu het Rijkspersoneel aart per.sioenkorting wordt onderworpen en 't personeel in semi-publieken dienst, n.l. de spoorwegambtenaren, met do Rijksambte naren op dit punt zijn gelijk gesteld, er geen reden is om ook niet op de ambte naren in daenist der gemeente een gelijk© korting toe te passen. Eenstemmig is het college ten aaiizioG

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1923 | | pagina 1