D.
14e Jaargang.
ÈOK0EKB&© 11 192S6
No. 4023
De ABONNEMENTSPRIJSbedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaal-
Bij onze Agenten 20 cent per week fi 2.60 per kwartaal.
Franco per post 12.95 per kwartaal.
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonr.é's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 et. per kwartaal, bij voor
uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd
Zondagsblad 9 ct.
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen I.
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. II.
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 ceoi per regel-
Voor Ingezonden Jtededeelmgen wordt het
dubbele van het tarief berekend.
Kleine adverientiën, van ton hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver
huur, koop cu verkoop fi O.50.
Dit nummer bestaat uit twee bladen
De administratie herinnert cr aan dat het
abonnementsgeld ad 50 cent 1e kwartaal op
het Zondagsblad heden moet worden betaald.
Nu de stalling hier ter stede geëin
digd is en de voorwaarden van de
nieuwe C. A. 0. zijn aangenomen, be
sloten wij den regelprijs van de adver
tentiën op Zaterdag gelijk te maken
met dien der overige dagen zoodat de
Schone AslsEKentiën
verlaagd worden van 35 op 30
cent per regel en dé
Kieêne Êdvertentiën
gebracht zijn van 75 op 50 cent
per 30 woorden terwijl de
Handels-Adve^entiën -
verlaagd zijn van 30 op 20 cent
per regel.
DE ADMINISTRATIE
f Koperen Feest der Hanze.
De Leidsclie Hanze viert feest.
Zij herdenkt haar twaalf-en-ocn-half-
jarig beslaan.
Zij doet dit op 14 en 15 Januari.
Maar de Leidsche Hanze is Roomsch,
Room9ch in merg en been. Daarom begint
zij baar feestviering, naar Roomsch ge
bruik en Roomsclie zeden, in het Huis des
ïreeren.
Op de allereerste plaats wil zij zich
richten tot God. Zij wil Hem danken voor
de ontvangen weldaden van het verleden,
cn Zijn onmisbaren zegen afsmeeken voor
de toekomst.
Een vluchtige blik in het feestprogram
ma, te dezer gelegenheid uitgegeven,
zegt on9 dit.
Bovenaan en vóór al het andere annon
ceert zij immers oen plechtig Lof met
preek op Zondagavond, en een plechtige
H. Mis met alge.meeue H. Communie op
Maandagmorgen.
En zij noodigt al haar leden daartoe
uit. Gezamenlijk en met vereende krach
ten wil zij het dank_ en smeekgebed door
haar leden uitgesproken zien, gedachtig
aan het woord van Christus: „waar meer
deren in Mijnen Naam vergaderd zijn,
daar ben Ik in hun midden".
Dat dan alle Hanzc-leden de roep
stem van hun Bestuur en van de Feest
commissie gaarne volgen. Dat alten zich
beijveren om hun koperen vereenigings-
feest een echt Roomsch cachet te geven.
Niemand blijve weg, noch Zondagavond,
noch Maandagmorgen. Iedereen make
zich vrij, en regole zijn bezigheden zóó,
dat hij tegenwoordig zij in het Lof, in de
H. Mis en bij do algemeene li. Communie,
welke door alle zal plaats hebben in de
Ilarlebrugskerk aan de Haarlemmerstraat
In allerijl dus, en zonder dralen, naar
den Secretaris van de feestcommissie,
Stationsweg 18a, opdat deze de noodige
regelingen bijtijds kunr.e treffen.
Dit wenscht hartgrondig
Pater VAN DEN DONK o.f.m.
Geestelijk Adviseur.
V Da-Da.
Wie niet weet, wat dat woord be teekent
hem verwijzen we nkar de rubriek „Go-
mengde Berichten" cn 't zal hemdui
delijk worden, zonneklaar!
Lees dat stuk en ge zult lachen om den
onzin. Doch dan ook weer stil worden om
die droeve dwaasheid van menschon, rede
lijke schepselen Godswier redelijke
ziel, zooals vader Vondel het bezong, uit de
tronie komt zwieren....
Och, er is zooveel waarachtige schoon
heid ons door God geschonken en d6
mensch sluit de oogen.
En 't scheen, sommigen toe, alsof óók
de menschhcid zonder godsdienst waar
lijk bes-cliaaf cl was..., maar uitingen
als „da-da" zullen toch vel eenigen twijfel
daaromtrent wekken, dunkt ons! En zoo
beschouwd, heeft het „dadaisme" mis
schien ook nog wel een nuttige zijde.
Bü
De bezetting van het Rührgebied.
Do bezetting iitigestcW.
Wolff seint uit Essen d.tl. gisïeron:
Do berichten van zeven uur tics avonds
over de bedrijvigheid der Franschen in
het bezette gebied bewijzen, dat voorloo-
pig niet aan oprukken in onbezet gebied
wordt gedacht. Do troepen hebben in
structies gekregen om in hun tegenwoor
dige kantonnëmenten te blijven. De aan
gekondigde treinen zijn niet aangekomen
Heden b.v. arriveerden slechts twee trans
porttreinen, waarvan één te Duisburg en
één met Belgische troepen te Ruhrort,
terwijl voor de laatste plaats twaalf Bel
gische treinen waren aangekondigd. I n
Fransche kringen houdt
men rekening met een u i t_
stel van den opmarsok van
drie a vier dagen. De bevolking
van het onbezette gebied ziet den op-
marsch rustig cn gelaten tegemoet. In de
met bezetting bedreigde steden zijn de
uiteenzettingen van Lloyd George over de
voorgenomen annexatie van de Rijnsteden
overal aangeplakt in groote letters en
worden druk gelezen.
Een officieel bericht.
Het Duitsohe departement van buiten-
•landsche zaken deelde gisteren mede:
Blijkens officieele inlichtingen zullen
morgenvoormiddag (Donderdag) Fransch-
Belgische controlecommissies, gesteund
door militaire afdeolingen, enkele steden
in het Ruhrgebied bezetten, waaronder
stellig ook Essen. Welke de overige ste
den zullen zijn, is nog niet bekend.
De eisch is gesteld, dat de Duitsche re
geering den controlecommissies toegang
zal verleenen tot alle staats- en particu
liere inrichtingen, bureaux van organisa
ties, enz.
Do maatregelen der Duitscho regeering.
Nadat de Rijksregcering de laatste da
gen in onafgebroken beraadslagingen den
huidigen loesland bad besproken, heeft
zij thans een beslissing genomen omtrent
de tc nemen maatregelen. Deze maatrege
len, welko natuurlijk eerst zullen worden
getroffen, wanneer de bezetting door de
Franschen -inderdaad is geschied, zijn,
naar uit betrouwbare bron
men, cie voigenae!
lo. Het vredesverdrag wordt voor ver
broken verklaard en zijn uitvoering tot
nader order buiten werking gesteld. Daar
toe behoort ook, dat geen betalingen meer
op do scbadcvergoedingsrekening worden
gedaan.
2o. Duitschland zal geen onderhandelin
gen voeren met do Commissie van Herstel
of met de Ententenmogendheden als zoo
danig, voordat het geschiede onrecht is
hersteld.
3o. Het Duitsche rechtsstandpunt zal in
een uitvoerige verklaring ter kennis van
alle mogendheden,, ook der neutralen,
worden gebracht.
4o. Het alcoholverbruik in Duitschland
wordt sterk ingekrompen.
6o. De particuliere metaal- on goudin-
koopbureaux worden gesloten.
Go. De verordeningen omtrent de vreem
delingenpoli tic worden zeer verscherpt.
7o. Zondag a.s. wordt tot een nationals»
dag van rouw verklaard.
De Duilsche regeering zal zich nog he
denavond met een manifest tot de Duit
sche bevolking wenden.
De Rijksdag, dia aanvankelijk tegen
Dinsdag was bijeengeroepen, is thans te
gen Zaterdagmiddag geconvoceerd.
De rijkskanselier zal bij de behandeling
van den buitonlandschen politieken toe
stand, van don Rijksdag een votum van
vertrouwen in de houding der Regeering
eiscben. Er behoeft nauwelijks aan to
worden getwijfeld of do Regeering zal -in
dit geval het vertrouwen van den gan-
schen Rijksdag krijgen.
De Duitsche gezanten te
Par ij s en Brussel
vertrekken.
Den gezant dr. Mayer te Parijs werd
gisteron telegrafisch opdracht gegeven,
de zaken van het gezantschap aan gezant-
schapsraad von Hoesch over te dragen en
Parijs te verlaten.
Een soortgelijke instructie ontving de
gezant dr. Landsberg te Brussel.
Passieve tegenstand der Duitschors.
Het staat nu al vast, dat de Duitscliers
zich zullen bepalen tot passieven weer
stand op economisch gebied in het Roer
gebied. Het beste bewijs daarvoor is de
verplaatsing van het steenkolcnsyndicaat
-naar Hamburg, waardoor de Franschen
met iedere mijn afzonderlijk zullen heb
ben to onderhandelen, wat enorm tijdver
lies zal veroorzaken.
Ook de kamera van koophandel te Es
sen en in andere steden van het Roerge
bied zullen word?n gesloten, terwijl zij
hun archieven buiten Fransch bereik
brengen om hun op deze wijze het werk
moeilijk te maken.
Het kolensyndicaat
verhuist naar Hamburg.
Aan het Jlbid. wordt uit Berlijn het vol-
g'Wie geseind:
De Kamer van Koophandel te Essen
heeft hi' i oclilerd ar": de pers de vol
gende olY.-'iceio in - over de
verplaatsing van net kolensyndicaat naar
Hamburg doen toekomen:
Het kolensyndicaat, do verkoopsorgani
satie van de kolenmijnen, iii welker be
stuur ook een vakvereenigingsvertegen-
woordiger zit, heeft gisteren© met alge-
meene stemmen, du3 ook met die van den
vakvereonigingsleider. besloten, voor den
tijd tot 31 Maart, dat wil dus zeggen, zoo
lang het tegenwoordige syndicaatscontract
nog loopt, het syndicaat naar Hamburg
te verplaatsen en daarna te ontbinden.
Ten gevolge van deze verplaatsing en
later opheffing van het syndicaat moeten
,de mijnen, voor zoover zij niet nog door
contracten gedekt zijn, zelf voor hun ver-
koopen zorgen. De Entente moet met de
verschillende mijndirecties zelf onderhan
delen en 't werk, dat het syndicaat tot nu
toe voor haar deed, zelf verrichten.
Alle leiders van de Roerindustrie, zoo
wel de bekende Montan-koningin als de
.leidende directeuren en alle hoofdin
genieurs van de ijzer- en koleninduslrie
zullen het Roergebied veriaten. Zij hebben
gisterenavond besloten do Entente op gee
nerlei wijze haar arbeid te vergemakke
lijken. Do leidende beambten van het ko
lensyndicaat hebben reeds in den afgg-
loopen nacht met al het actenmateriaal en
de boeken van het syndicaat Essen verla
ten en zich naar Hamburg begeven.
Verzet tegen Italië's deelneming.
Uit Rome verneemt men, dat de com
missie voor buifenlandsche politiek der
Italiaansche volkspartij de Fransche
maatregelen tegen Duitschland heeft af
gekeurd.
Er werd een motie aangenomen, waarin
Mussolini werd herinnerd aan zijn te Lon
den afgelegde verklaring, dat Italië tegen
het nemen van militaire maatregelen was
cn waarin op grond daarvan bij voorbaat
werd geprotesteerd tegen iedere deelne
ming van Italië aan do actie in het Roerge
bied.
Ook de officieuze Rorpeinsche „Tribu-
na" komt op tegen I!aihr-g"-y ie medewer-
Amerilca's Rijn troepen terug.
President Harding heeft de Amepikaan-
sche troepen uit (ie Rijnstreek terugge
roepen.
Het stoomschip „Saint Micliiel" ontving
bevel naar Antweroen te varen voor het
transport der teruggeroepen Amerikaan-
sche troepen in Rijnland, wier aantal on
geveer 1500 man bedraagt.
Het schip wordt binnen 8 of 9 dagen te
Anwerpen verwacht.
Frankrijks notificatie aan Duitschland.
Do tekst van do Fransche nota aan
Duitschland luidt als volgt:
Gezien het in gebreke blijven van
.Duitschland, door de commissie van har-
stel vastgesteld, inzake het program der
hout- eft koïenleveranties aan Frankrijk,
besloot de Fransche regeering,overeenkom
stig de bepalingen van paragr. 17 en 18
annex 2 deel 8 van het verdrag van Ver
sailles naar het Roergebied een controle
commissie te 'zenden, beslaande uit inge
nieurs. Deze missie beeft de noodige vol
macht voor het controleeren van de daden
van het kolensyndicaat; ze heeft voorts
tot taak, door haar orders aan den presi
dent van het kolensyndicaat of aan de
Duitsche transportdiensten, de strikte toe
passing van het program, door de com
missie van herstel, vastgesteld, te verzeke
ren, en alle noodige maatregelen te ne
men voor de betaling.
De Italiaansche regeering besloot even
eens ingenieurs te zenden.
Genoemde missie zal de volmachten
bezitten, omschreven in bijgaande docu
menten en aan de Duitsche regeering
wordt verzocht, die volmachten ter ken
nis te brengen van de desbetreffende auto
riteiten en dezen de noodigo instructies te
geven en zich stipt te schikken naar de
voorschriften in de mededeeling vervat.
De Fransche regeering verklaart dat
ze er op het oogenblik hoegenaamd niet
aan denkt, militaire operaties te onder
nemen, noch tot een bezetting over te
gaan, welke een politie^ karakter zou dra
gen.
Zo zendt slechts naar het Roergebied
een missie van ingenieurs en beambten,
wier taak nauwkeurig omschreven is, om
de naleving door Duitschland le vorzeke
ren van de verplichtingen, weike dat land
door het verdrag van Versailles zijn op
gelegd.
De Fransche regcering laat alleen die
troepen in het Roergebied binnenrukken,
welke noodzakelijk zijn om de missie te
beschermen en do uitvoering van haar
opdracht te verzekeren.
Zij zal dus geen enkelen last veroorza
ken en geen enkele wijziging brengen in
het normale leven der bevolking.
De Duitsche regeering heeft het groot
ste belang er bij, bet werk der missie en
de onderbrenging der troepen, die baar
moeten beschermen, te vergemakkelijken
De Fransche ïweering rekent op den
goeden wil de" Duilsclio regeer mg en dien
van de aulfri'ifen van alle rangen.
Ingeval do »r ©enigerlei manoeuvre de
werkzaamheid der missie-leden cn de
derbrenging der troepen, die haar verge
zellen zouden worden belemmerd; ingeval
de plaatselijke autoriteiter. door de daad
of door zich lo onthouden van actie liet
materieele leven van een streek in de
war zouden doen lcomen, zullen onmiddel
lijk dwangmaatregelen en sancties toege
past worden, welko noodzakelijk worden
geoordeeld.
De conferentie te Lausanne
DE HOUDING DER TURKEN.
Een a c coord bcroikt.
Het nieuws uit Lausanne is beden iets
beter, aangezien do Turken op verschil
lende punten tot ietwat meer toegeeflijk
heid geneigd blijken, o.a. ten aanzien van
bet verder verblijf der Grieken cn van den
'Griekschen patriarch in ConisLantinopel.
'Men vreest echter, dat deze toegeeflijk
heid door de Turken zal worden gebruikt
•om zich op andere punten onverzeltelij-
"ker te toonen.
Sedert eenige dagen vertoeft te Londen
'een spccialo commissi© uit Angora, onder
'leiding van Sheref Bey en Moektar Bey,
'die in opdracht, hunner regcering pogen
afzonderlijke onderhandelingen met Enge
land en met leidende persoonlijkheden uit
'de petroleum-industrie aan te- knoopen.
Toen zij zich aan het ministerie van
buitenlandsche zaken aanmeldden, kregen
zij daar ten antwoord, dat het adres voor
allo besprekingen aangaande Turksche
aangelegenheden thans to Lausanne is en
dat men geen speciale delegaties wensch-
te te ontvangen.
Ook de petroleum-maatschappijcn deel
den mede, haar belangen in handen der
regeering te hebben gesteld.
Amerika.
De Amerikaanseh-Ecgelscho besprekingcu
In officieele Amerikaansche kringen ver
zekert men, dat de. voorloopige besprekin-
SftSTTurWUb dr. /'.oi- JÏÏKrr'lcpJio
een wijziging van de huidige Amerikaan
sche Debt Funding wet noodzakelijk i3
om tot een regeling te komen.
Er moet een proefonderwerp worden
geredigeerd, dat het congres ter goedkeu
ring zal worden voorgelegd.
De regeling, welke de Vercenigde Staten
en Engeland zullen treffen, zal, hoe zij
ook uitvalle, dienen als voorbeeld voor de
regeling van de schulden van andere lan
den.
Canada.
Mijnwerkersstaking.
Een staking, die in de Öana/deesche
kolenvelden is uitgebroken, heeft in de
laatste dagen tot ernstige onlusten ge
leid. De stakers verzamelden zich bij do
mijnen. Zij gebruikten hun vrouwen en
kinderen als bescherming, om do politie
inefc sfcecnsn te kunnen gooien. De politie
zag zich genoodzaakt charges uit te voe
ren, waarbij verscheidene vrouwen werden
gewond. Ten slotte gelukte heb haar. de
stakers to verspreiden. In de «mijnen
wordt nog gewerkt door ongeorganiseerde
■arbeiders, aan wie door de politie ba
soherming wordt verleend. Men verwacht
een langdurige» strijd.
Brïtsch-lntiië
172 Indiërs ter dood veroordeeld.
Heb verhoor in do moord- en brand-
&liólvtingszaak, waaraan non. coop erators
zich in Februari j.l. bij een opstand da het
gebied van Gorakhpor" schuldig maakten
en waarbij 3000 „vrijwilligers" een politie
station in brand staken en 22 politieman
nen dood sloegen en verbrandden, is heden
beëindigd. Van de 228 beklaagden werden
172 ter dood veroordeeld en 47 -vrijgespro
ken.
China.
De burgeroorlog.
De constitutioneelen hebben Samsjoei,
gelegen 25 mijlen ten W. Kanton, bezet.
DE TABAKSWET.
Met 1 Februari alle fabrikaten
gobanderollcerd.
De Minister van Financiën brengt ter
kennis dat: le van af 1 Februari 1923 in
het vrije verkeer geen tabaksfabrikaten
ongeba nderclleerd mogen worden ver
kocht, te koop aangebeden, afgeleverd of
ten verkoop in voorraad worden gehou
den, met dien verstande, dat de thans gel
dende bepalingen voor pruimtabak in rol
len of stangen en voor snuif van kracht
blijven; 2e. van 1 Februari 1923 af de
losse verkoop van sigaren uit gebandorol-
Jeerde verpakkingen (kistjes enz.) :s ver
boden; 3e. in verbind met liet. bepaoku
',nb i en 5 winkeliers. mnrictkoonheder.
HET VOORNAAMSTE NIEUWS.
Een intcrnntionalo conferentie van Lei
ders der Katholieke Arbcnlsbcwcging (So
ciale Berichten).
De wachtgeldregeling voor militairen
(Leger cn Vloot).
Beslissing inzake zcgelplakken voor
thuislireisters (Stadsnieuws).
Nadere regelen lor uitvoering van de
Tabakswet.
Het verbod tot uitvoer van boomLwce-
kerij artikelen i n getrolck en
Het collectief arbeidscontract voor het
bloembollcnbedrijf.
De bezetting van het Ri.hryebicd uitge
steld? Nader wordt geseind dat Essen be
zet is.
Ais tegenmaatregel betaalt Duitschland
geen schadevergoeding meer aan Frank
rijk en België.
De Duitsche gezanten tc Parijs cn Rrus-
sel teruggeroepen.
ben op te zenden naar fabrieken of naar
entrepots, ten einde «aldaar voor hunne
rekening van de noodige zegels te worden
voorzien.
Die verzending behoort to geschieden
op door den ontvanger der accijnzen ter
plaatse vau verzending, op aanvraag van
de betrokkenen, af te geven vorvoerbiliet-
ten. Voor de afgifte van die vervcerbiljet-
ten wordt geen zekerheid gevorderd, ter
wijl verificatie door ambtenaren dor ac
cijnzen bij uit- en inslag der goederen zal
werden voorgeschreven.
Voor zoover de,u. ontvanger blijkt, cl at
<Ie naar fabriekencf entrepots opgezon
den f n.h»»JcwfaIvr?Vat"-»n overgebleven zijn
voorraden, wordt, de daarvóór oer dos -aas-
taalde" accijns teruggegeven cf do daar
voor „verschuldigde" accijns afgeschreven,
indien door ambtelijke afteekening van 't
ten kantore terugontvangen vervoerbiljet
vaststaat, dat do inslag in cone fabriek of
entrepots naar behooren heeft plaats go-
had en de tabaksfabrikaten zijn geboekt
in do registers. bedoeld in art. 31 der
Tabakswet, welke ie sisters door fabrikan
ten en erifcreposita-:--- moeten warden
gehouden
4o. De „terugga: accijns f ok kan
plaats hebben ter i n van do na 1
Juni 1D22 ingeslagen tabaksfabrikaten, die
op den hiervoor "bedoelden voet naar een©
fabriek of een entrepot worden verzonden,
voor zoover den betrokken ontvanger uit
de ..boekhouding" wordt aangetoond", dat
en hoeveel accijns door of voor reko-
ning van den winkelier enz. werd betaald,
wegens uitslag der goederen uit de fabriek
op een accijnskwitantie, als gevolg van
het feit. dat ten tijde van de levering dier
tabaksfabrikaten den leverancier geen
zegels ter beschikking 6tonden
5e. De aan winkeliers, marktkooplc-Jen.
venters, enz., op hun daartoe strekkend,
verzoek aan den ontvanger der accijnzen
over de gemeente, alwaar zij in het begin
van Juni 1922 hunne voarraadsanngifto
hebben ingeleverd, 50 pCt. A an den ac
cijns zal worden teruggegeven, betaald
voor de „aangegeven" voorraden „sigaren
en „sigaretten", A'ocr zoover dio op het
tijdstip, dat de verzending naar fabriek
of entrepot, als bedoeld onder sub. 3o,
hiervoor hoeft plaats gehad, verkocht blij
ken te zijn. Voor zoover do voor de ifi
Juni 1922 aangegeven vooraden verschul
digde accijns nog niet of nog niet geheel is
betaald, wordt het terug le geven bedrag
zooveel mogelijk cp de schuld afge
schreven.
Ce. Do hiervoor bedoelde, restitutio of
afschrijving van 50 pCt. zal „uitsluitend
worden verleend aan winkeliers, enz, die
op 1 Februari 1923 en daarna hunne voor
raden tabaksfabrikaten niet anders dart
igebanderolleerd voorhanden hebben.
UITVOER VAN DOOM K WEET'. i J-
ARTIKELEN.
Het St bl. No. 73 bevat een Kon. besluit
van 22 December jl, tot intrekking van
het Kon. besluit vau 24 December 1918
(St.bl. no. 896), houdende verbod van uit
voer van boomkweekerij-airtikelcn
Daarbij wordt ingetrokken het Kon. na-
sluit van 24 December 1919, No. G9, waar
bij do uitvoer van boomen, met afzonden*
lijk genoemde heesters (w. o. struik- ej
stamrozen) en A an vruchtboomen wet*
ALDitJ besluit treedt in werking achj
dagen na dagteekening dezes. d. i. 3*
December jJ.
DE REGEERiNG EN DE INDUSTRIE*
Wij hebben reden ernstig te twijfelen
aan do juidheid van een bericht, volgen»
hei welk de Begeering zclvo binnenkort
r,r. o v ft ontwerp '/ou Vromen, strek-
bedrijven tc beschermen
-concurrentie. Voor zoo-
