BUITENLAND. BINNENLAND. 4s Jaargang. VRIJD&G 15 DECEMBER 1922 No. 4005 <z^idóoh^(Bou/tcmt ie ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 10 cent per week, 2.50 per kwartaal. BQ onte Agenten 20 cent per week, 2.60 per kwartaal. Franco per post 2 05 per kwartaaL. let GJefllostreerd Zondageblad ia voor de Abonné's verkrijgbaar rgen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij vooruitbetaling. Af- jnderlüke nummers 6 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 10 ct. Dit b!ad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. II. DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: op Zaterdag 85 cent per regel Overige dagen 80 cent per rege. Voor Ingezonden Modedeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. KLEINE AJJYERTENTIËN, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden anngeboden of gevraagd, huur en verhuur koop en verkoop f 0.75 's Zaterdags, overige dagen f0.50. it uuflimer bestaat uit drie bladen Een moeilijke kwestie. lij do discussies, gisteravond gehouden de afdeeling van De Hanze te Leiden, een interessante lezing over het onder- rerp: „Hoe kan een middenstander be- oinigen", kwam even een moeilijke rostie naar voren. Wij bedoelen de kwestie: Werkt men >t mcdu aan de malaise, als men gaat «uinigen door te werken met zoo weinig togelijk personeel! lij het beschouwen van dit vraag- ht - b antwoord en is zeer moei- jkl moet oi. al onmiddellijk onder- worden gemaakt. Personeel, dat niet noodig ia, aanstel en, is heel iets anders dan personeel, itwelk overbodig is, ontslaan. Tot het eerste zou met uit louter-chari- itiove redenen kunnen besluiten naar dan is het misschien wel wenscho- Üjk om, zoo mogelijk, deze uitgave buiten ie zakelijke exploitatie te houden. Bij het ontslaan van onnoodig personeel hnnen echter oi. ook rechtvaardigkeids- il billijkheidsoverwegingen moeten gel- fen (afgezien van louter-charitafcieve mo- (seven). „zaken zijn zaken" opgevat in fea bekenden zin kèn afkeuringswaar- Eg zijn, altijd, maar ook en misschien elfa juist in dezen tijd van malaise. Wij zeiden reeds, dat de hier bedoelde restie lang niet gemakkelijk is. oeconoom, die rekening wil houden- cet wat recht is en billijk en zedelijk-gocd al, naar 't ons voorkomt, bij het beant- oorden van dit vraagstuk niet zoo heel ■Hst kunnen zijn. De conferentie te Lausanne. KOERSVERANDERING. Turkije aanvaardt het voorstel inzake de minderheden, i Turken hebben de voorstellen der (tailleerden ten aanzien van de minder- feden aanvaard op denzelfden grondslag i!i deze kwestie geregeld is in de ver- tagen aangaande de nabuurstaten. De Turken willen tot den Volkenbond toetreden. Do Turken hebben beloofd, tot don Vol- mbond te zullen toetreden. De Britsche draadlooze dienst meldt, M naar men verwacht" de kwestie der minderheden uit den Volkenbond,welke ield van de permanente commissie voor minderhedn uit den Volkenbond, welke «middellijk met de bespreking er van il aanvangen, nog zelfs voor de toelating Turkije tot den Volkenbond. Volgens berichten uit Lausanne zullen b geallieerde delegaties aan den Raad q den Volkenbond vragen, wanneer deze Januari bijeenkomt, om een buitenge re zitting van de vergadering van d«fti olkenbond bijeen te roepen, met het doel hrkije onmiddellijk toe te laten. Anders M de toelating van Turkije niet officieel innen worden goedgekeurd voor do a.s. iptemberzitting der vergadering vanden- blkenbond. Do hoogeschool-kwestio. Inzake de hoogeschool-kwestie is giste- m noch van den kant Tier regeering, Kh van dien der parlementaire partijen, beslissing gevallen. Duitschland. - De kwestie van HersleL Staatssecretaris Bergmanp heeft de te- l?reis uit Londen naar Berlijn aanvaard lorgenochtend zal hij waarschijnlijk aan rijkskanselier rapport uitbrengen |p zijn onderhandelingen te Londen, t'ke een gunstigen uitslag zouden heb- Ondertusschen werkt de Duitsche re- ïriog nu een uitbreiding harer herstel- Jonen uit. De medewerking der indus- is haar thans verzekerd. Nochtans Men geen besluiten of beslissingen wor- genomen, voordat Bcrgmann gehoord Engeland. Uit hot Lagerhuis. Het debat over do herstelkwestie. Bisteren werd in het Lagerhuis een l>e- a8ri,ik debat gehouden over de herstel- Wstie. Het debat werd geopend door die aan de regeering drie vragen Megdo met het doel een definitieve garing van de regeering uit te lokken •effende haar houding in de herstel de en het vraagstuk der inlergcalli- Mft schulden. De eerste vraag luidde: Welke is de houding der regeering ten opzichte van het voorstel, om een eventueel morato rium aan Duitschland gepaard te doen gaan met een verdere controle der geal lieerden, hetzij die controle dan bestaat in een beheer der Duitsche financiën, be slagname van mijnen en bosschen of een verdere bezetting van Duitsch gebied, met name den Roer? De tweede vraag luidde: Welke hou ding zal de regeering aannemen, voor het geval Frankrijk voor eigen rekening tot een dergelijke actie wenscht over tegaan? De derde vraag was: Wat is volgens de regeering het verband tusschen de discus sie over een oplossing der herstelkwestie en de geallieerde schulden eenerzijds en de afzonderlijke actie van een der geal lieerden anderzijds? In zijn antwoord hierop vroeg Bonar Law het Huis zich een oogenblik op het Fransche standpunt te willen stellen. Frankrijk had, evenals Engeland, vroeger groote verwachtingen gebouwd op de be- dragon, die van Duitschland zouden wor den ontvangen en <lie verwachting was bij de Franschen zoo sterk geweest, dat hét heele gebouw der staatsfinanciën op deze gropte bedragen was gebaseerd. Duitsch land had de verplichting op zich genomen bepaalde bedragen to betalen, doch ge stort is er bijna niets. Bonar Law per soonlijk had steeds de mogelijkheid in twijfel getrokken dat die betalingen wer kelijk zoo groot zouden zijn.De Franschen zeggen thans: Wij hebben conferentie op conferentie gehad en wat is het resultaat? Dit, dat wij in iedere bijeenkomst in de zen of genen vorm een soort uitstel van betaling hebben moeten toestaan en dat «•wij na afloop van zulk een uitstel steeds zagen dat de kans verminderd was om van Duitschland iets van belang te ont vangen. Dit was de Fransche opvattingen er bestond niet de minste twijfel over dat de Duitsche regeering een groote in flatie van het geldwezen had toegelaten, .waardoor het onmogelijk werd de aan spraken op schadevergoeding door te zetten. De Franschen beweren, dat de Duitsche regeering dit opzettelijk heeft gedaan, een opvatting, die Bonar Law zelf niet kon deelen. Toch moest hij toegeven, dat deze. methode van passieven t egenstand Duitsch land in staat stelde de betalingen voor goed op de lange baan te schuiven. Deze methode evenwel heeft zeer veel weg van zelfmoord. Bonar Law vatte het Fransche standpunt als volgt samen: Wij hebben niets gekregen en zijn er verder van ver wijderd dan ooit iets te krijgen. Dit zijn wij hartelijk beu en nu moeten wij krach tiger maatregelen nemen. Overgaande tot bet Engelsche stand punt. zeide Bonar Law, dat iedere conces sie, die Engeland ten aanzien der schul den zou kunnen maken, onverbrekelijk verband hield met de zekerheid of althans met de zeer groote waarschijnlijkheid, dat er een finale regeling tot stand komt, waarop niet weer zal worden teruggeko men. Men heeft voorgeslagen, dat Enge land zijn aanspraken op de Duitsche schadevergoeding en op de geallieerde schulden zou schrappen, dooh er is wel niemand ter wereld, die het uit een oog punt van rechtvaardigheid kan goedkeu ren dat Engeland alleen zou betalen. Bonar Law zeide verder: ..Onze finan- ciaele positie is thans sterk. Tenzij er een werkelijke verbetering komt, en dat bin nen zeer korten tijd, zal Engeland in een toestand komen, slechter bijna dan die van een der andere geallieerde landen. Als Duitschland zich ooit herstelt, zal het vrij zijn van de vreeselijke lasten eener bin- ncnlandsche schuld, die zoo zwaar druk ken op de Engelsohen, Dat Duitschland zich te eeniger tijd zal hersteilen, was bo ven allen twijfel verheven. Engeland moet dus overwegen hoe het de betaling kan krijgen. Alle medcdeelingen, die mij hebben bereikt, stemmen daarin overeen, dat Duitschland vlak voor een algeheele ineenstorting staat". Ten aanzien van den Roer stelde Bonar Law als algemeen richtsnoer, dat de En gelsche regeering niet met gelijkmoedig heid een optreden kan toelaten, dat naar haar mecning, althans vermoedelijk, ten gevolge zai hebben dat de schadevergoe ding niet betaald zal worden, doch inte gendeel moeilijker wordt gemaakt, ja, misschien zelfs geheel en al onmogelijk. Hij besloot zijn rede met te zeggen, dat in de vreeselijke moeilijkheden, waarin Europa is geplaatst, er bijna geen hoop is op een goede oplossing, tenzij Frankrijk en Engeland samengaan. De Ierse!»e kwestie. De Britse he troepen vertrekken. Te Dublin vielen gisteren aardige ioo- neelcn voor toea de Britsche troepen af scheid namen en de soldaten van den vrijstaat de wachten overnamen bij de ambtswoning van den onderkoning en de kazerne bezeilen. Tweeduizend man au drie Brllscho regimenten. marcheerden de kazerne uit met muziek voorop en vlie gende vaandels te midden van een juichen de menigte en geroep van: Jullie zult spoe dig terug zijn!" De ontruiming door de Britsche troepen zal de volgende vier da gen voortgaan. Zwitserland. Einde dor Typografen#talcing. De typografen zouden heden den arbeid hervatten. Amerika. Het Ilcrstclvraagsluk. Naar de „Times" meldt, is te Washing ton bekend gemaakt, dat de Vereen. Sta ten geenszins inactief zullen blijven bij den huidigen stand der kwestie van de her stelbetalingen en dat de betreffende Euro peesche mogendheden voor 2 Januari van de houding van Amerika op de hoogte zul len worden gebracht. Wijl echter de toestand uiterst deli caat is en derhalve groote reserve nood zakelijk is, meent het Witte Huis zich voor het oogenblik tot dez$ algc-meene verklaring to moeten beperken. Als nadere verklaring van deze mede- deeling van het Witte Huis wordt offi cieus medegedeeld, dat de Vereen. Staten nog steeds hetzelfde standpunt innemen als in Maart 1921, toen Harding aan het bewind kwam, n.l.. dat Amerika Duitsch land verantwoordelijk stelt voor den oor log en dit land dan ook verplicht acht om de aangerichte schade zooveel moge lijk t.e herstellen. In een nota aan de Duitsche regeering heeft Hughes destijds medegedeeld, dat de Vereen. Staten dit als de eenig moge lijk gerechtvaardigde basis beschouwen om den vrede in Europa duurzaam te her stellen. President Harding is in èen kabinets raad tot de slotsom gekomen, dat het wel licht mogelijk zou zijn ops g lijko basis, als waarop het viervoudig' trac-taat voor de Stiile Zuidzee was gesloten, ook een regeling voor den Europceschen vrede te vinden. Van het Vatieaan. Het openbaar consistorie. De aanbieding dor nieuwe tiaar. Na het opzetten der kardinaalshoeden aan de nieuwe kardinalen, heeft kardi naal Tosi, de aartsbisschop van Milaan, den Paus de tiaar aangeboden, het ge schenk der Milaneesche Katholieken, dat uit goud en zilver gesmolten met talrijke edelgesteenten is versierd. De H. Vader gaf Zijn levendige bewon dering te kennen, terwijl Hij zich met het huldebewijs zeer ingenocnen toonde. Ver volgens gaf de Paus Zijn Zegen en keerde onder toejuichingen naar Zijn vertrekken terug. Na het openbaar consistorie werd een geheim consistorie gehouden, waarin de bisschoppenbenoemingen plaats hadden, vooral van Spaansche. De afkondiging dor Grondwetsherziening. Het Ned. Corr. Bureau meldt: Ons bericht inzake de afkondiging van de Grondwetsherziening behoeft in zoo verre verbetering,dat niet op 2 Januari e.k maar reeds op 29 December a.s. de plech tige afkondiging in zittingen van den Hoo- gen Raad, de Gerechtshoven en de Arron dissementsrechtbanken, alsmede van de pui of voor de deur van de gemeentehui zen zal plaats vinden. De eerste oefentijd bij de Cavalerie. In een nota op de Oorlogsbegrooting zegt de minister, het terugbrengen van den eersten oefentijd bij de Cavalerie van 18 tot 14 maanden voorshands te regelen, om den betrokkenen de laatste vier maan den verlof te geven. Mr. Zimmerman tijdelijk Commissaris- Generaal te Wcencn. Ter aanvulling van de persstemmen naar aanleiding van mr. Zimmerman's benoeming, seint men aan de N. R. Crt. nog uit Weencn, dat de communistische Abend meldt, dat Tsjecho-Slowakije en Frankrijk tegen deze benoeming verzet hebben aangeteekend, omdat mr. Zim merman Duilsch-gezind zou zijn. Dit is, volgens het blad de reden, dat mr. Zim merman de benoeming slechts voor zeke ren termijn heeft aanvaard. Uit het drukkersbedrijf. De Bond van Christ. Drukkerspatroons heeft, naar de „Stand." meldt, de con cept collectieve arbeidsovereenkomst aan genomen. Kamer van Koophandel Gouda. In verband met e^n schrijven van de Kamer van Koophandel enz. te Hoorn om adhaesie te betuigen aan haar adres hou dende verzoek aan den Minister van Land bouw om intrekking zijner beschikking, waarbij de uitvoer van kaas met een vet gehalte in de droge stof van minder dan 20 wordt toegelaten, besloot dc Kamer van Koophandel en Fabrieken te Gouda, zelfstandig een adres aan den Minister te richten. Blijkens het adres betreurt de Kamer bet ten zeerste dat het mogetijk is gev/or den, dat kaas met een vetgehalte in de droge stof van minder dan 20 kan wor den uitgevoerd. Hoewel de Kamer zich niet wil uitspre ken over het feit, dat al of niet ingrijpen der regeering in den vrijen uitvoer van kaas aanbevelenswaardig is, wil het haar toch voorkomen, dat zoolang aan kaas van betere qualiteit, door het feit dat deze niet voorzien is van het Rijksmerk, de uitvoer niet wordt toegestaan, het voor den goeden naam der Hollandsche kaas in het buitenland nadeelig moet zijn, indien thans aan een minderwaardig pro duct daarboven de voorkeur wordt gege ven. Do bepaling, dat de kaas in broodvorm voorzien moet zijn van het woord „ma ger", lijkt de Kamer niet voldoende; im mers hoe vaak zal het voorkomen dat door onduidelijke stempeling of door be werking van do kaas dit woord minder leesbaar wordt, afgezien nog van bet feit of de bedoeling van dit woord aan de bui- •tenlar.dsche verbruikers wel duidelijk zal zijn, te meer waar het er uitsluitend in de Hollandsche taal opkomt. De Kamer, als vertegenwoordigende het kaasdistrict bij uitnemendheid, zou het daarom, vooral met het oog op de we reld-reputatie, v/elke dit specifiek Neder- landsch artikel geniet, ten zeerste op prijs stellen, indien de minister het. daar heen zou kunnen leiden, dat de beschik king, waarbij de uitvoer mogelijk is ge maakt, wordt ingetrokken. Voorts besloot, de Kamer aan God. Sta ten te vragen op de hoogte gesteld en ge houden te worden van de plannen die er zijn met betrekking tot de belangrijke wijziging in den loop van de Gouwe, ten einde zocl noodig op wijzigingen in die plannen aan te dringen in verband met de belangen van handel en industrie. Zandvoortsche Logeerbe'.astir.g. De voornaamste bepalingen van. een in den Raad van Zandvoort aangenomen lo- geerbelasting luiden, in het kort vermeld: De belasting wordt geheven van hen, die tien jaar of ouder zijn en gedurende tenminste een week als logeergast vertoe ven in een hotel of pension binnen de ge meente. De belasting is verschuldigd door den hotelhouder of pensionhouder. De belasting bedraagt voor iedere-n lo geergast f 0.25 per nacht. Logeeren meer personen waarvoor belasting betaald dient te worden en die één gezin vormen, dan is het maximum bedrag der belasting f 1 per nacht. Vrijgesteld worden: het personeel in dienst van logeergasten, hotel- of pension houders, verpleegden en verzorgers in in stellingen van liefdadigheid en onvermo gende zieken of minvermogenden in hotels en pensions vertoevende. Vallen de logeergasten door hun ver blijf in de gemeente in de termen om aan geslagen te worden in de plaatselijke in komstenbelasting, dan wordt wat zij aan de logeerbelasting hebben betaald geres titueerd. Iedere hotel- of pensionhouder is ver plicht den eersten werkdag van elke week aan den gemeente-ontvanger oen staat over te leggen van de belasting verschuldigde personen, die over de afgeloopen week in hun hotel of pension hebben vertoefd. Ook moeten zij de daartoe aangewezen ambte naren desverlangd inzage geven van de boeken, bedoeld bij art. 438 van het Wet boek van Strafrecht. De verordening zal in werking treden op 1 Januari 1923. In een toelichting is er aan toegevoegd, dat in overeenstemming met een opmer king van den 'Minister van Financiën bij de mondelingo behandeling van het wets ontwerp tot wijziging der Gemeentewet in de Eerste Kamer, voor de betaling dor be lasting aansprakelijk wordt gesteld de ho telhouder of pensionhouder. Alleen op de ze wijze wordt een behoorlijke inning der belastingen mogelijk geacht. Staïen-Generaal. TWEEDE KAMER. Av o n d v e r g a d o r i n g. BUITENLANDSCHE ZAKEN. Minister Van Karnebeek is het aan genaam geweest, dat de boeren Drcssel- lxuys enVan Rijckcvorsscl zijn opgekomen tegen den blaam, op de ambtenaren, die hem ter zijde slaan, en spr. zal hier niet verder op ingaan. Deri heer Sao eek Henkemans, dje heeft HET VOORNAAMSTE NIEUWS. In dc Tweede Kamer w ordt het Onder- I wijsdebat voortgezet. Bij de behandeling van de Bcgrooting Buitonland.scho Zaken is het gezantschap bij het Vatieaan besproken. R.-K. Schoolbestuur te Leiden contra Gemeentebestuur (3de blad). Do Turken veranderen van houding ter conferentie te Lausanne. Zij geven toe in de kwestie der minderheden en vragen toelating tot den Volkenbond Do Duitsch regeering werkt aan do uit breiding harer herstelplannen. Een belangrijk debat in het Engelsch Lagerhuis, waarbij Bonar Law het En gelsche standpunt ten aanzien van do horstel-kwestie beeft uiteengezet. i gevraagd, of de kwestie van de belangen van de Nederlandsche polishouders ver zekerd bij Duitsche maatschappijen niet in verband kar. worden gebracht met de voorwaarden bij het verleende crediet» deelt hij mede dat zijn departement niet in gebreke is gebleven ten opzichte van den te verleenen steun aan deze personen en de onderhandelingen v.r !."i nog steeds voortgezet. Det Duitsch crediet. :-j' •nar- tementen valt-, wordt, wat de financieel- technische zijde betreft, beheerd door het departement van Financiën. Sedert Dins dag is spr. nog niet in de gelegenheid ge weest een onderzoek in te stellen naar de nieuwe tecrenwA-en'o iv-.vr.-roArende werkingen. Onze 'regeeringscómiir.ssa: ri heeft .geen medezeggenschap over het verleenen van de credieten. maar wel het recht van veld wanneer deze credieten in strijd mochten zijn met het beginsel, neérgetegd in de overeenkomst. Wat betreft de slachtoffers Ie Leuven zijn do onderhandelingen nog steeds gaan de. Komende op de groote lijnen, gelooft de minister dat in het woord zelfsfnndig- heidspoliliek niet hoelemaal goed is ver staan. De politiek van ons land kan beter betiteld worden -als zelfstandigheidspoli- tiek dan als neutraliteitspolitiek, niet om dat de neutraliteit daarbij in het gedrang zou komen, maar omdat het woord zelf standigheid beter beantwoordt aan 't pos tulaat van Nederland d«n neu traliteit. En thans kunnen, wc - pluk ken van het vertrouwen dat we geduren de den oorlog hebben ondervonden. In de kwestie der bewapening is een zeer belangrijke wending gekomen, maar voorloopig is sprekers meening, dat het niet vaststaat, of een dergelijk stelsel wel volkomen te vereenigen zal zijn met onze politiek van zelfstandigheid. Nu de aanval van den heer Gerretson. Is diens standpunt in des klacht over het waas van geheimzinnigheid, da-t hangt over het departement, wel juist? Ts de principieele lijn, welke de heer Gerretson miste, niet aangegeven? De ambtenaren in het buitenland zullen niets onbeproefd laten en nalaten, wat ten goede kan komen aan onze economisch® betrekkingenmet het buitenland. Reeds zijn e,enige overeenkomsten gesloten, en de mogelijkheid bestaat, dat eerstdaags een nieuwe overeenkomst aai worden aange gaan met Oostenrijk en Hongarije. We hebben daarbij ook de medowerking noo dig van de departementen in die landen. Maar »pr. meent-, dat we voor oen land aks het onze reeds veel hebben bereikt De olgemeene beraadslagingen worden De artt. 17 worden goedgekeurd. Bij de lie afdoening (kasten van buiten- Ionische zendingen en consulaten) be spreekt de heer Kersten (Ger. Staats partij) het gezantschap bij den Paus. Hij herinnert er aan, dat we in de jaren 1371' tot 1915 er ook geen gezantschap hadden. Het brandpunt van deze kwestie is of hcü Vatieaan een middelpunt is van interna tionale politiek, ja of noen. In 1871 is dit gezantschap opgeheven, omdat men deze vertegenwoordiging niet moer noodig odhfcte. De opheffing geschiedde niet op grond van traditio en van 18711915 in evenmin een traditie ontstaan. Het standh punt der Stand., dat door het.zenden vort een gezant geenszins de macht, van dien Paus wordt erkend, doelt spr. niet Wel degelijk wordt de Paus erkend al* hoofd! dar Christenheid. Z. i. mag Neder land. den Parus aJs zoodanig niet erken nen. Wij hebben ons van Rome losge maakt. Vandaar spr.'s amendement om den uitgetrokken post te verminderen met do bedragen voor den gezant bij het Vatieaan. Tegen de vertegenwoordiging van den Paus door den internuntius te 's-Graven- liago maakt spr. geen bezwaar, omdat wij daarvoor geen geld behoeven uit te trek- I ken.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1922 | | pagina 1