No. 3995
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
iUITENLAHD.
HE3T U
BINNENLAND.
ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
foor Leiden 19 cent per week, 2.50 por kwartaal.
4i &jj ome Agenten 20 cent per week, 2.60 per kwartaal.
fitneo per post i 2 96 per kwartaaL
Geïllustreerd Zondagsblad Is voor de Abonné's verkrijgbaar
betaling van 60 ct. per kwartaal, bg vooruitbetaling. Af-
trliike nummers C ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 10 ct.
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen.,
TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. II.
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
op Zaterdag 35 cent per regel Overige dagen 30 cent per rege
Voor Ingezonden Mededoelingen wordt het dubbele
van het tarief berekend*
KLEINE ADVERTENTIES, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur
koop en verkoop f 0.75 's Zaterdags, overige dagen f0.50.
nummer bestaat uit twee bladen
Zoo zijn er meer.
jleden week schreef een der meeat
laiistaande sociaal-democraten in
linde, Kleevekooper, in „Het Volk":
„Tot de avondkrant van Zaterdag
m Pasteur voor mij alléén de man,
die een middel uitgevonden had om
,jea beet van een dollen hond onscha
delijk te maken. Want in rnijn kin
derjaren wist i'k een meneer, die voor
deze behandeling naar Parijs was ge-
«eost, en vader had ons toen dm
saam van Louis Pasteur genoemd.
En daar heb ik nu Zaterdagavond
ils in een sprookje zitten lezen in al
lerlei opstellen over dien toovenaar
der wetenschap, waarvan zeker niet
maar wèl de wondere kern voor
liem, die verstaan geleerd had, te be
vatten was".
o zijn er meer.meer genieën, meer
«1 op het terrein der wetenschap,
wie de zoo beroemde hoer Kleerekoo-
eü zijn geestverwanten niets of weinig
Kleere-kooper, die anderen en
al niet-socialistische arbeiders zoo
m als onwetend voorstelt; hij, de
j, jenoegzamo.
st, (iischen als Kleerekooper, zij schrij-
en schrijven iederen dag en oordee-
veroordeelen; maar het geniale
K.|sielijke gebeuren van de grooten on-
ons als b.v. Louis Pasteur, die toch
wereldberoemdheid heeft, zij kijken
iet eens naar
ni 'n Kleerekooper hij is in daz©
ype van heel uitgebreid soort ooit
eens iets hebben gelezen van een, ook
andersdenkenden erkenden, geleor-
tijdgenoot 3I9 b.v. wijlen pater De
om slechts één naam van een
loovig geleerde uit onzen tijd t©
aea?
„bcwustsnU-jdjtt—xAo.Jioru'iisf 1-~r
Ie conferentie fe Lausanne.
GEEN VERDAGING,
ets sensationeels te
verwachten.
J5 ioler verneemt, dat er geen reden is
zwartgalligheid ten aanzien van de
kringen van de conferontie te Lausan-
iq dat het in het minst niet waarschijn
is, dat de conferentie binnenkort ver
zal worden. De conferentie komt
in botsing met die te Brussel en" er
>en reden haar op te schorten tijdens
onderhandelingen over de schadever-
iing. De beraadslagingen te Lausan-
lijn nu in het commissiestadium. Van
dat er weinig vooruitgaing is en er
i sensationeels is te verwachten. De
in, welke onder het oog moeten wor-
gezien, zijn zoowel ingewikkeld als
iilijk. Men wijst er op, dat reeds heel
voorbereidend werk ia verricht en
de algemeens atmosfeer ter conferen.
als zeer goed geroemd wordt.
b" ptsjerin over do Dardanel 1 eakwestto.
LN. verneemt uit Lausanne:
ijitsjerin verklaarde in een onderhoud
[journalisten dat Rusland in Lausan-
ten vredespolitiek volgt, vooral ten
ichte van de Zwarte Zee. Rusland
i-j ilt het plan van hot imperialistische
ren rijk om zich van Constantinopel cn
Dardanellen meester te maken, geheel
igeven. Destijds had dit plan betee-
ijj is voor de veiligheid van de Russische
ten doch thans is een andere weg mo-
ijk. Men kan het vraagstuk der Darda-
!Q oplossen door de invoering van een
ar- a-nationaal bestuur of door het Turk-
rit 5 bewind onaantastbaar te maken voor
lenlandsclie invloeden. Van een inter-
ir* maal bewind willen wij niet hooren
dat diit de overhoerschi-ng boteekent
de natie mot de sterkste vloot. In
tand daarmee wensohen wij ook niet
ontmanteling der Dardanellen. Als de
•engten gesloten worden voor oorlogs
zo, docli de controle plaats vindt
f bet internationaal bewind is het
ter de natie met de sterkste vloot die
de onverdedigde zee-engten de baas is
dientengevoge de Zwarte Zee kan ma-
tot een door haar gecontroleerd ge-
i Zulk een oplossing zou gelijk staan
regelingen als die van Gibraltar,
en Singapore, waardoor niet alleen
militaire, doch ook een economische
Wot en zelfs een economisch offensief
I® Transkaukasië mogelijk zou wor-
Daardoor zou niet alleen Turkije
verschillende zijden tegelijk kunnen
'don aangegrepen, doch zou ook Zukf-
Jknd en de weg naar Perzië voor oen
open liggen.
•cheidën van onze belangen won-
wij ook die van Turkije in het oog
touden, dat zooftls Wijkt uit zijn hou
ding als natie is ontwaakt en herleefd en
zeker geen schending zijner souverein©
rechten zal dulden.
Ten slotte zullen wij in Lausanne ons
ontwapeningsvoorstel, in Genua gedaan,
hernieuwen. Men moet echter van Rus
land niet verwachten dat het alleen tot
ontwapening zal overgaan als de anderen
dit niet zouden doen.
Duitschland.
Een protest tegen de afscheidingsbeweging
in het Rijnland
Het bestuur vanjje Rijnsche centrums-
partij publiceert den volgenden oproep:
Op dit ernstige oogenblik, nu de Rijn
sche bevolking van het Westen uit weer
in onrust wordt gebracht, willen wij hot
geheele buitenland met alle vrijmoedig
heid zeggen, dat wij in de nauwste samen
werking met het geheele volk een eer
lijke politiek van toenadering en verzoe
ning tegenover de Westelijke naburen na
streven. Dat echter een dergelijke poli
tiek onmogelijk wordt, als de eenheid en
souvereiniteit van het rijk steeds weer
door het buitenland bedreigd worden.
Wij dragen nu reeds vier jaar de zwa
re lasten der vreemde bezetting voor het
Duitsche volk, maar geen vreemde maebts
politiek zal, ook in de toekomst niet, in
staat zijn het Rijnsche centrum en de
Rijnsche bevolking in hun trouw jegens
het vaderland te doen wankelen.
Oostenrijk.
Do besluiten van Genua definitief
aaugenomcu.
De Ooslenrijbsche Nationale Raad
heeft de wet in zake de Genueesche proto-
cotllon in derde lezing aangenomen. Daar
door is dus aan de herstel- en saneerings-
plannen der regeering definitief rechts
kracht verleend.
Frankrijk.
De proteststaking dor Parijsfclie
"r""
"De ministers van Binnenlandsche Zaken
en van Landbouw hebben bij het departe
ment van Justitie een aanklacht inge
diend tegen de Parijsche Bakkersvereenl-
ging.
De prefectuur van de Seine heeft maat
regelen genomen ter verzekering van de
broodvoorziening in de gemeenten der
verschillende arrondissementen.
Zwitserland.
EEN BELANGRIJK REFERENDUM.
Een voorstel tot progres
sieve heffing ineens op
vermogens verworpen.
Gisteren is in Zwitserland een belang
rijk referendum gehouden over een voor
stel der socialisten tot een progressieve
heffing ineens op de vermogens, waaron
der reeds die van 100.000 francs zouden
vallen.
Het voorstel werd echter met over
groot© meerderheid verworpen.
De totaalcijfers wijzen uit, dat 725.000
personen zich gisteren hebben uitgespro
ken tegen, en 110.000 vóór het socialisti
sche voorstel. Vijfentachtig procent der
kiezers heeft aan de stemming deelgeno
men. Tot de tegenstanders van het voor
stel waren te lekenen de burgerlijke par-
tijen, de autoriteiten, de banken, handel
en industrie, de landbouwers, alsmede
•heel wat ambteuaren en arbeiders; zij be
schouwen het resultaat als een groote
overwinning van het stelsel op de poging
om communistische bedrijfsexploitatie in
het leven te roepen, en als het verdwijnen
van een groot gevaar voor de huishouding
van den staat.
Italië
Mussolini's maatregelen, tegen
werkloosheid.
Minister-president Mussolini heeft het
plan kenbaar gemaakt om een contract
aan te gaan met den staat Sao Paoio in
Brazilië voor de onmiddellijke te werk
stolling van 20.000 Italiaansche emigran
ten.
Van den anderen kant heeft president
Harding de noodige wijziging van de im-
migratiewet toegezegd ten gunste van de
toelating van geschikte buitenlandsche
werkkrachten. Met de Vereenigde Staten
hoopte Mxissolini een contract te kunnen
sluion, waardoor het aantal Italiaansche
emigranten tot 100.000 zou kunnen wor
den opgevoerd.
Ook in Canada en in den staat Parana
(Braziilë) bestaan immigTatio-mogölfjk-
hetien voor de Italianen.
Anti-Fascistische troebelen,
H. N. verneemt uit Rome:
In Monforrato heeft een aanval plaats
gehad op het bui eau der Fascistische par
tij on op de woningen van eenige autori
teiten. De politie moest van de wapenen
gebruik maken. 2 personen zijn gedood,
6 ge<HPMhx*h&£t. fwtjHatfü ,£>****-
ssö.'
nog geen geschikt
Nicolaas-Geschenk
kunnen vinden?
Griekenland.
HET PROCES TEGEN PRINS ANDREAS.
Levenslange verbanning
en degradatie.
Zaterdagmorgen ving het proces aan te
gen Prins Andrees, den broeder van ex-
koning Constantijn, beschuldigd van in
subordinatie aan het Anatolische front.
Prins Andreas was voorheen bevelheb
ber van het tweede Lgercorps en werd
er van beschadligd, op 3 Augustus 1921
bij den slag van Saggaria te hebben nage
laten het bevel van den opperbevelhebber,
generaal Papoulas, uit te voeren om tegen
de Turken op te trekken.
Kolonel Sariganis, de voormalige sous
chef van den generalen staf, verklaarde
bij het verhoor, dat. het Grieksche leger
den slag van Saggaria zou hebben gewon
nen, als prins Andreas heit bevel van den
opperbevelhebber had opgevolgd.
De prins antwoordde dat, ingevolge het
ontvangen bevel, het derde logercorps ver
dpdigend zou optreden, onderwijl het eer
ste en het tweede legercorps aanvielen,
maar dat het derde legercorps de beide
andere legercorpsen zou waarschuwen,
als de Turken tot aan aanval dvergingen,
wölko mededecling door den prins niet
werd ontvangen.
Toen bij het verhoor aan generaal Pa
poulas werd givraagd, of hij prins An
dreas, om dien3 n&tatig^id-xiin bevel op
te volgen, zou iieiaei' tT-
n;„» -- rie-tv toennialigen ko
ning was geweest, antwoordde hij, dat het
op dat tijdstip met het oog op de omstan
digheden onmogelijk was, een dier corps-
commandaten te vervangen.
In hot vonni3 tegen prins Andreas liet
de krijgsraad verzachtende omstandighe
den gelden, voornamelijk op grond dat be
klaagde geen ervaring had in het aan
voeren van groote legereenheden en ver
oordeelde hem tot levenslange verbanning
met verlies van zijn rang in het Grieksche
leger.
Prins Andreas, die gelijk men weet,
met een Engeische prinses is getrouwd,
vertrekt binnenkort met zijn vrouw naar
Engeland.
Cantra-rovolutioaiaire opstanden?
Het Stefani-ugentschap heeft uit Athe
ne een bericht ontvangen, volgens het
welk de openbare meening verontwaar
digd is over de tercchtsteflling der minis
ters. Telegrafisch wordt gemeld, dat te
Patras, Missoloaghi on op Corfu oip groo
te schaal contra-revolutionaire bewegin
gen zijn uitgebroken. Naar verluidt, zou
op eenige plaatsen de Engeische vlag zijn
gelieschen.
De Grieksche gezant te Washington
ofgetroden.
De Grieksche gezant Karomilos, die
door Venizelos naar Washington is ge
zonden, heeft aan de regeering te Athene
medegedeed, dat hij zijn ontslag neemt,
met de opmerking, dat hij niet kan samen
werken met een regeering, wier handen
met bloed bevlekt zijn en wier optreden
in de geheele beschaafde wereld ontstem
ming in het leven heeft geroepen*
Turkije.
Geen onlusten te Smyrna.
Het Turkscho persbureau spreekt de be
richten tegen, volgens welke de bevolking
van Smyrna betcogingen zou hebben ge
houden ten gunste van den terugkeer der
Christelijke bevolking, bij welke betoogin
gen talrijke personen gedood zouden zijn.
Brand in Canada.
Reuter meldt uit Montreal: ?200 perso
nen zijn dakloos geworden en er ia gewel
dige schade aangericht door een groote
brand in de stad Terrebonne.
Sneeuwval in Tyrol.
Niet alleen de Zwitsersche maar ook de
Oostenrijksche Aipcn liggen dik onder de
sreeuw. Het heeft eenige dagen voortdu
rend gesneeuwd. Wegens de sneeuwlawi-
nen en het afzakken van groote ijsmassa's
i« op verscheidene trajecten het spoorweg
verkeer stopgezet of sterk ingekrompen.
Het internationaal verkeer van Weenen
met Duitschland en Frankrijk via Zwitser
land is grootendeels ontredderd. Te Inns
bruck Zelf ligt in de stad de sneeuw meer
dan een halven meter dik.
Malaria-epidemie.
In midden-Rusland (ook de Btad Moskou)
heerscht een malaria-epidemie. Van de
Zuid-Oostelijke moerassige districten van,
do Dnjepr en de Don, Koeban, den Zwarten
Zeeoever van den Kaukasus en Trans-
Kaukasië is de besmetting naar de centrale
gouvernementen overgeslagen en heeft
daar dreigende proporties aangenomen.
In het gouvernement Moskou zijn dorpen
waarvan de geheele bevolking door de ziek
te is aangetast.
Even ernstig of nog erger is de toestand
in de gouvernementen Iver, Wladimir,
Biazan en in de Wolga-streken.
In den Noord-Kaukasus heeft een bijzon
dere kwaadaardige soort malaria ook het
vee aangetast.
Van het totaal aangetaste personen zijn
er 25 procent gestorven. Door gebrek aan
geschikte geneesmiddelen is het onmoge
lijk de epidemie in haar uitbreiding te
stuiten.
Uitbarsting van Etna en Strcmboli.
De vulcaan Etna, die in de lente van
dit jaar geregeld in werking is geweest, is
thans tot uitbarsting gekomen. De Noord
oostelijke krater werpt voortdurend gloei
ende lava uit tot een hoogte van meer dan
grijze rookwolk hangt boven den top van
den berg.
Tegelijkertijd is ook de Stromboli, zoo
als reeds gemeld, in volle uitbarsting. Het
geheele eilandje van dcnzelfden naam,
waarop de vulcaan ligt, wordt door lava
overstroomd, waardoor de wijngaarden
geheel verwoest worden.
De eruptie gaat vergezeld met zeer hevi
ge aardschokken en een geweldig onder-
aardscli gerommel. De ruiten van de wo
ningen in de omliggende dorpen zijn ge
broken.
Verscheidene dorpelingen zijn in booten
gevlucht met medeneming van hun bezit
tingen en van de heiligenbeelden uit de
kerk.
Stukken rots werden duizenden meters
ver weggeslingerd. Een aantal personen
zijn
Buitenlandsche Berichten.
Een scheepsramp.
Te San Diego is bericht binnengekomen,
dat bij het vergaan van de motorboot „Isa
bella", die op 15 Oct. in eon orkaan werd
uiteengeslagen, 15 personen zijn verdron
ken. Het bericht werd gebracht door het
Mexicaansche s.s. „Guerrero", dat in dien
zelfden orkaan strandde, maar na maan-
denlaügon arbeid weer werd vlotgemaakt.
Schietongeluk bij Bilbao.
Bij het schijfschieten door een kustbat-
tcrij te Bilbao tijdens een lievigen sneeuw
storm werd naar de „Daily Chronicle"
meldt, een Spaansche stoomtreiler geraakt.
Het schip zonk onmiddellijk. De kapitein
was op slag dood, terwij drie leden der be
manning ernstig gewond werden. De over
levenden werden door een an lor schip
opgepikt.
DE AARTSBISSCHOP EN DE
BISSCHOPPEN VAN NEDERLAND
AAN DE GEESTELIJKHEID
EN DE GEL00VIGEN
ZALIGHEID IN DEN HEER.
I>c Indische MLssic-Vereeniging, die in
1912 met Onze goedkeuring werd opge
richt, herdacht 9 September j.l., met. de
uitgave van een feestnummer, liaa-r tien
jarig bestaan.
Opgericht met het doel,,moreelen steun
te verieenen aan de Indische Missiën, door
voor hare rechten op te komen, haar bij
de Regeering in het Moederland e?» v de
Koloniën, mot medewerking der Katho
lieke Kamerleden, te verdedigen", hoeft
de I. M. V. in den loop der jaren er veel
toe bijgedragen, om in den toestand dor
Missiën verbetering te brengen.
Wij maken derhalve niet slechts do
woorden van Zijne Eminentie Kardinaal
mn Rossum, Prefect van de H. Congre
gatie tot Voortplanting des Geloofs, gaar
ne .bot dfe Onze, waar Z. Eminentie 18 Juni
1922 schrijft: „Ik schat den airbekl en
het doel dier Indische Missie-V ereeniging
hoog en wensoh dlaarcm van harte, dat zij
geheel katholiek Nederland. achter zich
hebbe om daardoor haar invloed te ven-
hoogen en hare actie krachtig te zien",
maar Wij bevelen daarom ook de Indische
Misaie-Vereeniging bij de Geestelijkheid
bijzonder aan, in hefc vertrouwen, dat de
TT. H. Geestelijken, zoowel door zelf hel
lidmaatschap te aanvaarden, als door_ aan
sporing hunner meer gegoede Parochianen
om lid te worden der vereeniging, krach
tig zullen medewerken, opdat, volgens het
verlangen van Z. Emin. Kardinaal van
Rossum, den Beschermheer der I. M. V-,
geheel Katholiek Nederland metterdaad
achter de Indische Missie-Vereeniging
moge staan.
.Gegeven te Utrecht, den 27 Nov. 1922.
Namens het Doorluchtig Episcopaat,
(w. g.) H. VAN DE WETERING,
Aartsbisschop van Utrecht.
'Aan den heer Voorzitter der
Indische Missie Vereeniging,
Dr. J. G. C. Vriens te Nijmegen.
HET VOORNAAMSTE NIEUWS.
De technische herziening van de Lager-
Onderwijsivet (2de blad).
De Grond wetsherziening door de Ka-.
ningin bekrachtigd.
Dc geruchten over verdaging der confe
rentie worden tegengesproken.
Prins Andreas van Griekenland levens
lang vorbanncn cn gedegradeerd.
Een voorstel lot progressieve kapitaals
heffing ün Zwitserland bij referendum
verworpen*
De Grondwetsherziening bekrachtigd.
De Koningin heeft de thans ook door
de Eerste Kamer aangenomen wetsvoor
stellen tot Grondwetsherziening bekrach
tigd.
Minister Dior bij de Koningin.
De Koningin heeft Zaterdagochtend te
half elf ten Koninklijke Paleize in het
Noordeinde te 's-Gravenhage in audiëntie
ontvangen den Franscben Minister van
Handel en Nijverheid, den heer Dior.
De Minister was vergezeld van den
Franscben gezant te 's-Gravenhage den
heer Gharles Benoist, die den Minister aan
de Koningin voorstelde.
Uit het bouwvak.
Noor „Het Volk" meldit, is in de Vrij
dag gehouden gecombineerde hoofdbe-
sturenvorgadoring van dc bouvarbri'lcrs-
organisatdes overeenstemming verkregen
over do vorder aan te nemen houding, in
zake de onderhandelingen over het nieuwe
landelijke Contract in de bouwvakken.
Aan do pa-troons zal bericht worden, dat
men bereid is. de onderhandelingen voort
te zetten.
Uit het drukkersbedrijf.
aKTeeimg~ïi'2Hrnsax vwir-xrcn
Neder! Typografenbond is met bijna alge
meen© stemmen besloten tot verwerping
van do voorgestelde nieuwe arbeidsover
eenkomst. In Arnhem is eenzelfde besluit
gevallen.
Arbeidstijd in de sigarennijverbeid.
Do Minister van Arbeid heeft, beschik
kende op ©en gemeenschappelijk verzoek
van het Verbond van Vereenirnnsen van
Sigarenfabrikanten in Nederland, de
Nederl. R. K. Vereeniging van Sigarenfa
brikanten, d© Vereeniging van R.-K
Sigarenfabrikanten Eindhoven, de Veree
niging van R.-K. Sigarenfabrikanten De
Kempen, d© Vereeniging van R.-K. Siga
renfabrikanten Valkenswaard, de N«derl.
igarenmakers en Tabakshewerkef?br>nd,
de Nederl. R.-K. Tabaksbewnrkersbond en
de Christelijke Bond van Sigarenmakers
en Tabaksbewerkers in Nederland, tot het
loskomen van een vergunning als bedoeld
in art. 28 zevende lid. der Arbeidswet 1919
aan hoofden of bestuurders van onder
nemingen in do sigaxenindustrie in allo
gemeenten dor rijks vergunning verleend,
dat de in hun onderneming werkzame ar
beiders, in afwijking van het bepaalde in
art. 24 der Arbeidswet 1919, in het tijdvak
van 3 dezer tot 1 Februari a.s. op 20 werk
dagen, niet z.ijnde Zaterdagen, gedurende
0'A uur per dag arbeid verrichten, onder
voorwaarde, dat:
a. door de bet-rokken arbeiders on 25 en
26 dezer en 1 Januari geen arbeid wordt
verricht
b. de arbeidstijd op bepaalde dagen ge
legen zij Uuwchcn 7 uur voorniHdags en
7 uur namiddags
c. door arbeiders beneden 16 jaar niet
langer dan 48 uuen en door atbeidors van
16 jaar of ouder niet langer dan 53 uren
per week arbeid wordt v cm ebt
d. de regeling van den arbeidstijd van
de betrokken arbeiders blijkt, hetzij uit
do arbeidslijst, hetzij uit eon geschrift,
hetwelk, zoolang van doze vergunning ga-
bruik wordt gemaakt, naast de arbeidslijst
op een duidelijke zichtbar© plaats opge
hangen moet zijn.
Op de eerste Ned. Kantfabriek t©
Hengelo, waar gestaakt wordt, zijn een
16-tal Duitschers aangesteld. Binnen een
paar dagen wordt de opheffing der uit
sluiting van do fabrieken der Twentsch-
Geldcrsche Fabrikantcn-Vereeniging ver
wacht.
SPORT.
VOETBAL.
Overzicht
Wanneer we zoo zachtjes aan do maand
December ingeloopen zijn, staan wo plet*
seling weer voor het tradxtioneele St. Ni-
colaasfcest. In oorsprong een kinderfeest m
het in den loop der jaren een dag van
verrassingen voor iedereen geworden.
In dien geest beschouwd is het geen
wonder, dat hier en daar onze voetballer*
ook voor verrassingen bobben gezorgd!
door, vierban togen de algemecnc me©-