MIENS No. 3283 Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN eoiTEiiAfm BINNENLAND. «e Jaargang. MAANDAG 20 NOVEMBEÜ 1922 ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's verkrijgbaar g' en betaling van 50 ct. per kwartaal, bij vooruitbetaling. Af- ^lerliike nummers 6 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 10 ct. Voor Leiden 10 cent per week, onze Agenten 20 cent per week. Franco per poBt 2.50 per kwartaal, 2.60 per kwartaal. 2 95 per kwartaal. Dit bEad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. TELEFOON iNTERC. 935 POSTBUS No. II. DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: op Zaterdag: 35 cent per regel Overige dagen 30 cent per regel Voor Ingezonden Medadeeiingen wordt het dubbele van het tarief berekend. KLEINE AÜYERTENT1EN, van ten hoogste CO woorden, waarin ^etrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur oop en verkoop f 0.75 'a Zaterdags, overige dagen fö.50. uummer bestaat uit i bladen o|n nieuwe richting in de fiüuiiekpaedagogiek? a een gesprek, voor ©enigen tijd met b Cuypers gevoerd, doelde dez© mij dat naar zijn inzichten de muziefc- laiding langzamerhand in geheel ver- Ie banen was gekomen. Te veel toch men z. i. uit van de wereld/lijk© Eiek en van de theoretisch© beginse- welke daaraan ten grondslag liggen, heeft tengevolge gehad, diat de kork- sikalo scholing wederkeerigen invloed [orvond van een harmonie- en compo- .esr, die niet genoeg rekening houdt het feit, dat de muziek in haar oor- t(l_lflg een ziuiver religieus karakter 3j iigt. Alle wereldlijke muziek, hoe zelf- dig zij zich ook tot verschillende gen heeft ontwikkeld, is in haar wezen, jmdair en berust op een gewijden ng. Dit laatste uitvoerig uiteen te zou te veel ruimte vorderen. We lea edit er een paar grepen doen ter lersteuning van voorgaande bewering. is een feit, dat in de oudste letter- van allerlei levende, maar ook van ds lang verdwenen volkeren, sprake ia i muziekbeoefening in dienst van den leuzen cultus. Meermalen geschiedde ie op zeer primitieve wijze en oude af- Mingen en beschrijvingen geven een ruk van do onbeholpenheid der ins tru ien, ofschoon daarop uitzonderingen Uitgangspunt is echter altijd de men- elijke stem. Vele oude volken ver- •cn dan ook de muziek van goddelijken sprong en we kunnen hier in Vmidden en, Vat men onder 't begrip goddelijk cies verstond. )e Okineezen, de Indiërs, de Egypte- irn hebben vele eeuwen voor 't begin er jaartelling de goddelijke afkomst muiiek gehuldigd en als zoodanig ook meest geëigend geacht tob opluistering ion religieuzen cultus. Ook de ge- liedenis der Oude Grieken wijst er op, deze oorspronkelijk hun muziek uit- itend verbonden met godsdienstige «telingen en feesten. Later vond de iek bij ben, zooals alle andere kun- i, haar doel in zich zelf. Het was hun doen om het uitdrukken van het sclioo- het verhevene. Desondanks hebben redurer.de hun bloeitijd ©r sterk den ruk op gelegd, dat geen kunst zooveel elijk-vcrmende waard© bezat als de ziek. Door muziek werd de innerlijke monie bij den mens oh aangekweekt, spreekt ©r uitvoerig over in zijn be- 6 werk: De Staat. De jongelingen ten wooden opgevoed dioor 'gymnastiek muziek lichaamscultuur en ziele.cul- moeten evenwichtig samengaan. Kon wij in onze dagen onze timp-smijt en- ipmaniakken maar overtuigen van de van Plato's inzicht ij onze oude Germaansche voorvaderen e muziek ook al een groeten rol 'noodzakelijk element bij de hande en van hun ©eredienst. Wij liooren ge ien van barden en scopes, die in din- -golieimz,innige taal hun liederen in lijm improviseerden, voorspellend den dor goden, terwijl ze zich zelf bege- den op een harpachtig snaoJrinstrii'- als het Christendom opkomt en zich 't Oosten na-ar 't Westen voortplant, Jén we daar weer zang en muziek on- leidelijk verbonden aan den eere- it. De H. Paulus spreekt„Gij moet zijn van den Geest, tot elkaar spre- 'c in Psalmen, lofzangen en goeste- liederen, zingend en juichend tot lof den Heer." Van af de stichting der kis de zang een der belangrijkste ele- •en van den e eredienst. De geschiede- der Mis-liturigie leert dan ook, dat is in de Apostolische tijden bij het vie- der heilige geheimen Psalmen gezon- veaden en dat men zich in de voor- tewijze in het allereerst hoofdzakelijk sloot bij de wijze, waarop volgens den n ritus de Psalmen werden voon In gemeenten, die hoofdzakelijk onden uit bekeerde heidenen, zong de Psalmen op Grieksche wijzen, ge nakend van het Grieksche toonstel- heze zangvoordiraclut werd op den de meest heerschendc. liturgisch© zang van de Katholieke is een zuiver Christelijke kunst, heeft eenage vormelementen ontleend .Jodendom en Heidendom. Bij het 'len der Christengemeenten werden oen der liturgische zangen weldra alleon koorzangers gezongen. Paus Syl- ®r I bracht in deze instelling orde en oq stichtte zijn .ySchola Cantorum" De leden stonden terzijde van liet ®r en droegen liturgische gewaden. Ambrosius, van 374397 bisschop heeft zich de verdienste ver- oen; groot aantal kerkelijke hym- yorvaaridiigen en een aantal anti- jn •'t Oiosten gebruikelijk in zijn if1 te voeren. Als dan omstreeks e H. Gregorius Christus'S tedehouder S t is, verklaart hij het werk van Ambrosius geldig voor de geheel© Kerk, voegt er eigen lofzangen aan toe en heeft daarmee de basis voor den Kerkzang voor alle eeuwen vastgelegd. Hij hervormd© de Sohola Canborum te Rome en zorgde, dat in alle hoofdkerken, en in de scholen der kloosters en abdijen Scholae werden op gericht. Later hielpen de wereldlijke mach ten in nieuw-gekerstende landen ijverig mede, om de beginselen van den H. Gre- gorius toe te passen, zoo a Is we dat weten uit de maatregelen van Karei den Grooten. Naast het onderwijs in de Christelijke leer werd de zang het machtigst© middel geacht cm het hart Roomsch te maken en af t© trekken van het heid'ensche en wereldsche. Sinds do dagen van Grcgorius den Grooten is hot Gregeriaansch -de kerkelijke muziek bij uitnemendheid, of liever, reeds vóór Paus Grcgorius was de zangwijze, die men naar hem noemt, reeds eeuwen lang gebruike lijk. Hij heeft ze eenvoudig definitief vast gesteld. Door zijn bizonde.re geschiktheid en hocge kunstwaarde, die aan do hoog ste ©chconiheidseisehen voldoet, is het Gro- goriaiansdh de solemneel© zang bij uit. nemendhedd. Er zijn tijden geweest, dat de oude zede verbasterde, o.a. in de 15de eeuw vóór het concilie van Trent© en in de 18de en 18de eeuw. Steeds echter kwam men op heb Gregoriaans oh terug. Het Motu Proprio van Paus Pius X gegeven op 22 Nov. 1903, den feestdag van de H. Cae.- cilia, hpefb het in oude eer en waardigheid hersteld. Het Gregoriaansch is de grondslag voor het geheel© gebouw der Europeeecho mu ziek. Men herinner© zich slecht hoe het wereldlijke lied in ouden tijd steeds ker kelijke motieven nam. De muziek buiten de Kerk gebracht, en wereldlijke doelein den dienend nam andere vermen aan evenzeer, als de oude kerkelijke drama- 'lisohfi spo!erisbuiten de kerk gebracht het aanzien gaven van heb wereldlijk tooneel. We brrngen nog even in herinnering dat de groot© contrapuntisten dor 16de eeuw ©en in Gregoriaans oh© polyphonie schreven, gelijk men aan de „Sdxtiinsche Kapel" heeft ikunnen hooren N. H. J. S. P6-Dé Wand- en Schoot- Oe beste. De goedkoopste. De crisis in het Oosten. DE CONFERENTIE TE LAUSANNE. Overeenstemming tusschen de geallieerden. Do besprekingen te Parijs zijn geëin digd en-hebben geleid tot een volkomen overeenstemming tusschen de gèallieer- den ten opzichte van de kwesties, welke het onderwerp der debatten te Lausanne zullen zijn. Poinearé en Gurzon waren van meening, dat niet kan geduld worden, dat de Tur ken, met schending van de door hen aan gegane verplichtingen, door gebruik to maken van wapengeweld een ontoelaat bare pressie op het verloop der diploma tieke besprekingen uitoefenen. De con ventie van Mudania moet worden geëer biedigd. Wanneer de geallieerde strijd krachten in de neutrale zone worden aan gevallen, zouden zij vanzëlf verplicht zijn, zich teweer te stellen. Nu te Parijs eenstemmigheid is verkre gen, zullen do geallieerde staatslieden on derling de bespreken punten nog eens in oogenschouw nemen op hun reis naar Zwitserland. Vóór de opening der conferentie lcomen Curzon en Poincaró met den Ilaliaanschen premier nog eens samen- Het memorandum van Londen, waarom trent eenstemmigheid is verkregen, vormt een geschikte basis voor deze preliminaire besprekingen. De vlucht van den Sultan. Z ij n opvolger. Volgens de laatste berichten uit Angora verwekte het nieuws van het vertrek van den sultan aldaar geen sensatie, hetgeen begrijpelijk is wegens de propaganda le gen hem gevoerd en ook op grond van voorbarige berichten omtrent zijn ■vlucht. De raad van commissarissen van Angora besprak den nieuwen toestand cn deelde mede, dat de grooto nationale vergadering in een geheime zitting een nieuwen kalief zou kiezen. Zaterdag werden twee samen komsten gehouden en gistermorgen een derde, die met 148 van de 152 stemmen Abdoel Medjid tot kalief koos. Prins Abdoel Medjid is de „vermoedelij ke troonopvolger" in Turkije, voorzoover men die aanduiding na de vervallenver klaring van den Sultan nog kan gebrui- ke. Hij is een volle neef van den verdreven Sultan, generaal der cavalerie en 54 jaar oud; De Sultan haar Mekka? Volgens berichten uit Djedda richtte de koning van Hedjas telegrafisch een uit- noodiging aan den sultan van Turkije om zij woonplaats te kiezen te Mekka, alwaar hij verzekerd kan zijn van een hartelijke ontvangst, Duitschland. DE KABINETSCRISIS. Nog geen oplossing. Het blijkt, dat de moeilijkheden waar mede kabinetsformateur Guno te kampen heeft, toch niet gering zijn. Imimcrs dr. Guno heeft Zaterdag den rijksdag medege deeld, aan de opdracht tot. vorming van een nieuw Kabinet niet te kunnen vol doen, aangezien hij bij de partijen op zulk een sterken tegenstand was gestooten, dat hij niet geloofde aan een succes van de tot dusver gevolgde methode. De hierop gevolgde besprekingen der partijleiders met den rijkspresident heb ben tot resultaat gehad, dat Cuno vermoe delijk nogmaals met dë samenstelling van een kabinet zal worden belast. De rijkspresident, dio de vertegenwoor digers van de sociaal-democraten, het cen trum, de democraten en de Duit-sche volks partij tegelijk ontving, stelde hun de vraag, of hun fracties bereid zouden zijn, een regcering te steunen, -welke door Gu no naar vrije keuze uit de personen, wel ke volgens hem voor een portefeuille in aanmerking zouden komen, zou worde- samengesteld. Deze regeering zou dan aan den Rijks dag worden voorgesteld en een votum van vertrouwen vragen."Zij zou als basis hot programma aanvaarden, dat de nota van 13 November jongstleden aan de G. v. H. behelst. Het resultaat der besprekingen was, dat de woordvoerders der "burgerlijke partijen verklaarden, dat zij Cuno bij een nieuwe poging tot samenstelling van een kabinet geheel vrij zouden laten zijn ministers buiten het parlement te kiezen, dan wel uit het parlement zonder voorafgaande onderhandelingen met de verschillende' fracties. De sociaal-democraten hebben hun be slissing evenwel nog niet kenbaar ge maakt. Zij verklaarden, eerst een verga dering hunner Rijksdagfractie te wi'llen beleggen. Deze vergadering zal hedenmid dag om 5 uur plaats hebben. In verband met deze vergadering heeft gistermorgen een bijeenkomst plaats ge had van het fractie-bestuur der soc.-de- mocraten cn het is daarbij tot de conclu sie gekomen, dat een samenwerken der partij met de Duitsche volkspartij onmo gelijk moet worden geacht. Om die reden zal derhalvo aan leden van de sociaal-de mocratische rijksdagfractie niet worden toegestaan to zamen met leden der Duit sche volksparij zitting te nemen in een kabinet-Cuno. Aangezien het nu waarschijnlijk is, dat de leden van de sociaal-democratische fractie eenzelfde meening zullen zijn toe gedaan als het bestuur, kan men derhalv-e, indien zich geen onverwachte dingen voordoen, ook deze tweede opdracht van Guno als mislukt beschouwen. Engeland. Do Ierseïio kwestie. De zusters van. Mac Swiney Annie Mac Swiney, de zuster van Mary Mac Swiney, die in de gevangenis van Mountjoy een hongerstaking toepast, deelde, Zaterdagavond uit de gevangenis komende, haar voornemen mede, aan de poorten te blijven en geen voedsel tot zich te nemen zoolang haar zuster niet op vrije voeten is gesteld. Beide vrouwen zijn zusters van den vroegeren burgemeester van Cork. Amerika. Clemonceau t© Nciv-York. Cle.menccau is te New-York aangeko men. Hij werd hartelijk toegejuicht door de menigte. In antwoord op de welkomstwoorden van den voorzitter van den gemeenteraad deelde Clemenceau het doel van zijn be zoek mede. Hij voegde er aan toe: „Ik kom uiteenzetten, dat Frankrijk noch militairistisch, noch imperialistisch is. Het handhaaft een sterlc leger, omdat dit de eenige waarborg biedt tegen een hieuwen overval. Geeft ons de nooclig© waarborgen, dan zullen wij ons leger ter stond afschaffen". Deze woorden van Clemenceau werden langdurig toegejuicht. DE A.S. STATENVERKIEZINGEN. De voorbereiding. Zaterdag 2 December vergadert te Utrecht het Doigelijksch Bestuur der R.-K. 'Staatspartij met Voorzitters en Secreta rissen der Provinciale Kieskring-organisa ties ter bespreking der a. s. Statenverkie zingen. Provinciale Staten van Zuid Holland. God. Staten hebben aan de Staten een voorstel doen toekomen om de bezoldi gingen van ambtenaren en bedienden bij de provinciale griffie zoodanig te wijzi gen, dat daarbij dë bestaande duurtebij- slag wordt omgezet in rast salaris en loon, tot een hoogte van 10 procent. Ged. Staten stellen aan de Staten voo<r, met ingang van 1923 tot wederopzeggens toe aan 't Rijk ten behoeve van de Rijks- landbouwproef velden in de provincie Zuid-Holland een jaarlijksoh subsidie toe te kennen van 700. Ged. Staten stellen voor, aan de werk lieden aan het Boerer.schouw en het Prin- sensohouw met ingang van 1 Juli 1921 oen loon toe te kennen van 20 per week, ongerekend de opbrengst van de veergel den, het genot van vrije woning, duurte- bijslag van 15 pCt. en kindertoelage, en voor de personen, belast- met het dag© lijksch toezicht o-p do werken van en hot doen van waterwaarnemingen aan de ha ven van Mididelharnis cn Stellendam en a-an het personeel, dat bijstand verleent bij de inning van de Gouwc-rechten, wier belooniag reeds eerder was vastgesteld met inbegTap van 10 pCt. duurtebijslag, dezen bijslag met 5 pCt. te verhoogen. Looning provincie Zaïd-HollanJ. G-edeputeerde Staten stellen aan do sta len der provincie Zuid-Holland voor, be houdens goedkeuring door de koningin, ion laste van de provincie Zuid-Holland con leendeg aan to gaan tot oen bedrag van ten hoogste f 1.600.000 tegen oen rente, door Gedeputeerde Staten bij do inschrijving dor leening. in eens voor het geheel dan wel telkens voor oen gedeelte, to bepalen. De classificatie. Ook de vereeniging van leeraren aan Rijks H. B. Scholen heeft dezer dagen n -eten Minister van Financiën ©en adres gezonden, waarin - zij dezen verzoekt niet over te gaan to-t d© voergenomen horzic- "ïng van do classificatie der gemeenten. SPORT. WIELRIJDEN. Twee nieuwe wereldrecords op tandem. Op de wielerbaan te Nice maakten de Hollanders Barendse en Bakker vandaag een nieuw wereldrecord op tandem door in een uur 45,406 K.M. af te leggen. Het oude record is hiermee met 389 meter verbeterd. Tevens verbeterden deze Hollanders het wereldrecord op tandem over 50 K.M. Zij reden den afstand in 1 uur 7 min. 22 2/5 sec. Dit tandempaar daagde daarop het tan- dempaar Chocque-Yeillet uit voor een wed strijd te Parijs. De Crt. HOCKEY. Leiden: LeidenVictoria B 54 KORFBAL. Overzicht. Er zijn in de eerste klasse weer harde slagen gevallen en Vitesse was daar aller eerst het kind van de rekening. Met de zelfde cijfers waarmede vorige week tegen Advendo gewonnen werd, moesten zij nu het onderspit delven tegen Nausikaa. Ex celsior wist nog juist te winnen van Ad vendo en H. K. V. bleef meerdere over het verzwakte O. S. C. R. D. E. V. bleek toch niet opgewassen te gen de forsche Dordtschen, die met een 51 overwinning gingen strijken. H. S. V. was zoo beleefd om zonder kennisgeving weg te blijven, waardoor zij twee ve-vlies- punten boekte. Ze staan dus nog onder nul. Rozenburg nam revanche voor do 51 nederlaag tegen Hercules. Do Amster dammers werden nu met een 92 neder laag huistoe gezonden. In de Overgangsklasse handhaafde D. V. D. zich aan. den kop. In de tweede klasse E moest S. D. O. met een punt de mindere, blijven in een goed gesoeclden wedstrijd tegen Rood- Wit. Vitesse II onderging hetzelfde lot tegen H. S. V. II. De uitslagen. NEDERLANDSCHE KORFBALBOND. Westolijko le Klasse A. Amsterdam: NaU'sika-iiVitesse (L.) 72 HaarlemAdvendoExcelsior 12 Den Haag: H. K. V.—O. S. C. R. 4—2 Westelijke le Klasse B. Amsterdam: D. E. V.—Deetos 15 Leiden: FluksH. S. V. niet opgekomen. RotterdamRozenburg—Hercules Overgangsklasse A'. Amsterdam: TekcaK. Z. Amsterdam: D. V. D.D. E. D. Haarlem: HaarlemD. D. V. Overgangsklasse B. Rotterdam: Velo::U. B. S. Dordrecht T. O. V.—Vitesse (H.) 9—2 4—4 3—4 HET VOORNAAMSTE NIEUWS. Do eloctrificatie van de spoorlijn Am sterdam-Den Haag. Wanneer het gebeu ren zal. Verdere plannen. Het uitbreken van het mond- en klauw zeer. Gevolgen voor den handel (Land- en Tuinbouw). Do bloemboUenconf eren tie te Washing ton. (Land- en Tuinbouw). D© voetbalwedstrijd ZwitserlandNe derland. Uitslag 5—0. (Tweede blad). Dr. Cuno is niet geslaagd een Kabinet samen te stellen. Hij zal een nieuwe poging doen. Algehecle overeenstemming tusschen do geallieerden ten opzichte der Con foren tie van La<jsanne. De nationale vergadering te Angora koos Abdoel Medjid tot kalief, als opvolger van den sultan. Westelijke 2e Klasse F. Den Haag: Rood WitS. D. O. 76 Den Haag: H. 8. V. IIVitesse (L.) II 32 O o s t e 1 ij k e 1 e K Fa s s e B. Enschedé: D. O. 8.A. TT C. 9I Rood Wit—S. D. O. 7—6. Als scheidsrechter Koek om 2 uur begin nen fluit-, stellen beide ploegen zich on. 8. D. O. met twee invallers eu 1 invalster. Het spel was nog geen twee minuten oud of een Rood Wit-damo maakt uit gedek- tcn stand hot eerste cl oei punt. 8. D. O. maakt direct gelijk als Planje onverwachts vrij onder den paal staat en geen font maakt. Nu konit S. D. O. even goed oprit ten en met een vei*, zuiver schot g*?ft Key zijn club de leiding. Rood Wit is echter voor de rust in de meerderheid en na den gelijkmaker, wéét zii den stand zelfs on te voeren tot 52. S/ D. O. geeft zich echter niet gewonnen en, verre van te versGppen, blijkt, zij na de rust steeds de meerdnro te zijn. Staaij maakt 53,. waarop Rood Wit haar voorsprong wear herneemt. Dat is 8. D. O. te kras en door goed aanv-lssoel wordt de stand resp. door Kcv en Keuncn op 65 gebracht. Beide partijen doelpun ten nu nog eenmaal en dan fluit de scheidsrechter einde. Beide partijen waren aan elkaar ge waagd en een gcliik spel had de verhou- toeter weerarege-ven VOETBAL. NEDERLANDriCJIE VOETBALBOND. 3o klasse F. GoudaAlphen 1—9. Onder enorme belangstelling van Gou-da en Alphen-supporters kampte Alphen te Gouda tegen het elftal van dien naam, waarbij de gas the eren een kleine over winning behaalden. Een gelijk spel had intussohen loeier de verhouding weerge geven, daar dez© overwinning van Gouda meer aan geluk is te danken. Circa tien min. na twee wordt begonnen Gouda is het c-ersb in den aanval. De Al- P'hen-verdediging is evenwel in goede con ditie en d© voorhoede blijkt niet minder goed op dreef. Ondanks herhaalde aan vallen weet niemand ©elder het doel te vinden en rust gaat blank in. Als weer wordt aangevangen, waden d« Gouwenaars direct fanatiek aan. De AL phen-verdediging weet evenwel op 't laat ste oogenblik het gevaar te keeren, doch ©en der backs meet wegens beenble&siurr het veld verlaten. Na eenige oo-genblikkcn wordt met v. d. Linden als invaller de strijd hervat. Gedurende geruimnn tijd gaat het spel gelijk op, een schot der Goutla-voorhoede wordt Alphen bijna noodlottig, doch da verdediging weet nog tijdig te keeren. Intussohen zetten de Gou wenaars er al'les op cm de winnende goal te, fcrceeren. Bij een nieuwen Gouds eb en aanval vangt de Alplien-keeper het leder, doch hij weet dit niet voldoend© weg t© werken, waarvan de Goudsche midvoor handig gebruik maakt om heb leder in de touwen te jagen. De stand blijft verder on gewijzigd. en als het einde komt, heeft Gouda oen kleine zwaar bevochte over winning behaald, GOUDSCHE VOETBALBOND. Ie klasse A. Vivanti IAlphen II 11 Z. V. V. I-B. V. V. I 0-4) Zvt'ammes'dam lBodegraven 0—9. Mor schrijft ons itit Bodegraven: Bk. eerste elftal onzer plaatsgenoot en spec'ue gistermiddag haar achtsten com petitie-wedstrijd. Ondanks d© gegrond© vrees, welke dank zij het abnormaal klein© terrein, voor deze ontmoeting bestond, zijn! zij er in geslaagd dezen Wedstrijd te doen eindigen in oen draw, een uitslag waar mede -zij zeer tevreden kunnen zijn. rij- wel in den geheelen wedstrijd waren onze plaatsg'encoien in de meerderheid doch tob doelpunten wisten zij het niet to bren gen. C.a. 2.15 bloost scheidsrechter Scbriek

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1922 | | pagina 1