weede Blad
Uit de Omoevinq.
irdag 28 October 1922
De Bedrijfsorganisatie.
voorzitter van den Hoogen Raad
Jjbeid, minister Aaiberse, had aan
jjege ©en 15-tal vragen. over be-
(ganisatae en ooiloc tie ve contrac-
«gelegd „TT
praeadvies van commissie XII,
ja dr. Nolens voorzitter is, over
fla&gipunten is thans verschenen,
uft een overzichtelijk beeld ont-
a, zoodat de punten van verschil
treenkomst duidelijk aan den dag
i komen, en de wetgever een bruik-
richtsnoer zoude ontvangen,
j het uitvoerige praeadvies is hot
jde ontleend:
Jende regels, wat lo o n e n
arbeidsvoor waard e n
betreft.
«■el de geheel© Commissie acht het
jokt, dat voor alle werkgevers en
Iers in ©en bepaald bedrijf binden
ds kunnen worden gesteld, die hun
ling, inzonderheid wat loonen en
arbeidsvoorwaarden betreft, re-
rel de geheele Commissie meent,
ontwikkeling van de maatschappij
in zulk een stadium is gekomen,
wetgever in deze materie niet
afzijdig mag blijven, al loopen
ikbeelden van haar leden ook uit
a aanzien van den omvang van do
es wetgevers en van de wijze,
i hij deze taak zal hebben te ver
in tal van takken van nijverheid
land plegen tegenwoordig de ar-
dotwaarden bedrijfsgewijze te wor-
gesteld. Dit is o.m. geschied bij
ijk© collectieve arbeidsovereenkom-
1 de bouwvakken, de typografie,
ijnbedrijf, het bakkersbedrijf en hot
isbedrijf Bovendien zijn in som-
bedrijven door heb particulier ini-
bepaaldo organen tot stand ge-
waarin de vertegenwoordigers van
[anisartdes van werkgevers en we-rlt
in onderling overleg regelingen
inde de arbeidsvoorwaarden on tr
il, zooals de loonraden in de schoep
en havenibedrijven en do haring-
i ontwikkeling is echter nergens
#°gaan, dat inderdaad alle work-
<L» werknemers in een bedrijf
die regelingen gebonden worden,
overal blijven minderheden over,
aan deze regelingen niet storen
dien een gevaar opleveren voor
n, die door het overleg niet gebon-
'L
alleen de ontwikkeling der feiten
tot het ingrijpen van den wetgever.
meer dringt ook de overtuiging
dat de arbeidsvoorwaarden zoodanig
zijn, dat zij dien arbeiders een
•aardig bestaan veroorloven. Door
(Hen van een wettelijke regeling, die
itóstellen van voor een geheel be
ladende arbeidsvoorwaarden ba
t, zal beter dan tot dusverre be
korden, da.t men zal kunnen beoor-
in hoeverre de economische moge-
I voor zulk© arbeidsvoorwaarden
ag is.
meerderheid van de Commissie acht
(Deens gewen&cht, dat ook bindende
kunnen worden gesteld, betref-
ia verhouding t.ussohen alle werk-
in een bepaald bedrijf ten aan-
ua zulke verbetering van bedrijfs-
lcn, die regelingen betreffend© de
voorwaarden moeten mogelijk ma
oe de regels tot stand
zouden komen.
Commissie onderscheidt drieërlei
waarin de bedoelde regels tot
wuden kunnen komen:
ccor het verbindend verklaren van
JÜectief contract ook voor degenen,
ardoor aanvankelijk niet gebonden
ioor verordeningen van daartoe in
üen bedrijfsorganen;
foor wettelijke regelingen van het
ul gezag.
1 groot e meerderheid in de commissie
is van oordcol, dat van alle vraagstukken, 1
die in dit rapport worden behandeld, de
wettelijke regeling van de verbindendver- j
•klaring van collectieve arbeidsovereen
komsten liet meest urgent is en dat de
tijd rijp is om aanstonds tot het treffen
van de daarop betrekking hebbende
maatregelen over te gaan.
Verschillende andere leden evenwel zien
dn deze zoogenaamde publiekrechtelijke
regeling van de collectieve arbeidsover
eenkomst weinig heil. Het is zeer de vraag,
of maatregelen van dezen aard de ont
worteling van de collectieve arbeidsover
eenkomst, die de-ze leden in den tegen-
woordigen tijd duidelijk aan den dag zien
komen, zullen kunnen verhinderen. De
afkeer tegen deze overeenkomsten neemt
in werkgeverskringen met den dag toe,
omdat de ervaring heeft geleerd, dat
vooral in een zoo hevig bewogen econo
misch tijdperk best heel gemakkelijk lean
voorkomen, dat bepaald© voorwaarden
niet t© handhaven zijn.
Daarom geven deze leden verre de voor
keur aan een wettelijke regeling, die het
mogelijk maakt in bedrijven, die daar
voor rijp zijn, d© instelling voer te schrij
ven van colleges met verordenende be
voegdheid.
De derde methode ter vaststelling van
algemeen bindlemdie regels voor een ge
heel bedrijf wondt dn ons Land toegepast
in de Arbeidswet, de Steenhouwers wet, de
Stucadioorswet, de Caisson wet en bet Mijn
(reglement. Deze wettelijke regelingen stel
len algemeen bindende regels vast tot be
perking van den arbeidsduur en tot het
tegengaan van gevaarlijken arbeid, in bet-
algemeen of voor speciale bedrijven. Geen
enkel lid van de Commissie is van oordeel,
dat dergelijke regels in de toekomst uit.
sluitend door de wet moeten worden vast
gesteld. al meenen verscheidene leden, dat
langs dezen weg nog heel wat verbeterin
gen van sociale misstanden kunnen wor
den aangebracht.
Breedvoerig gaat het praeadvies na aan
welke voorwaarden voldaan moet worden
bij collectieve contracten en bij bedrijfs
organen met verordende bevoegdheid en
welk© organen aan de goedkeuring of dc
fob sbandikoming der regelen moeten mede
werken.
Een van do gewichtigste bevoegdheden,
«doe in den gedachten-gang van de aan
hangers der publiekrechtelijke bedrijfsor
ganisatie aan bedrijfsraden moet worden
gegeven is het recht, om kennis t© kun
nen nemen van d© boekhouding van de
tob het bedrijf bchcorend© ondernemingen.
Een van do gewichtigste vragen is, hoe
men met de belangen van de consumenten
rekening zal moeten houden. Weliswaar
zullen de~producenten, de ondernemers en
de arbeiders, bij hun onderlinge regelingen
ion" aanzien van de Iconen en de prijzen
al ware hot slechts met het oog op hun
afzetgebied mode aandacht schenken
■aan hot verbruikersbclang; de ervaring
leert echter, dat, waar de overheid niet
medewerkt aan de totstandkoming van
deze regelen, heb verbruike.rs.belang. her
haaldelijk in de verdrukking komt, door
dat hetzij de productie rechtstreeks wendt
beperkt, hetzij indirect vermindering van
de productie intreedt door het ve-rhoogen
van de prijzen Waar nu de overheid de
vrije concurrentie tempert en de samen
werking van werkgevers en werknemers
in een bepaald bedrijf bevordert en sanc-
tionneert, is zij in nog sterkere mat© ge
roepen om ook het belang van de ver
bruikers te behartigen.
Voorts wordt nagegaan de uitvoering der
regels en hoe men zich de sanctie op de
niet-nafleving der regels denkt, en verder,
welke organen belas* moeten worden met
de zorg voor de naleving.
De Commissie acht het niet mogelijk da
uitvoering van en het toezicht op de na
Leaning van de wettelijke voorschriften be
treffende d© beperking van den arbeids
duur en de beveiliging van arbeiders uit
sluitend aan bedrijfsorganen van werkge
vers en werknemers over te laten. Een
arbeidsinspectie is daarbij onmisbaar.
De ondernemersraden..
Wat de quaestie van de wenschelijkheid
van medezeggenschap in bepaalde onder
nemingen aangaat is de commissie een
stemmig van oordeel, dat do instelling
van ©en vertegenwoordiging van arbeiders
in een ondernoming, waarin zij werkzaam
zijn, ten einde geregeld overleg tot stand
te "brengen tusscben de directie en de
werknemers, ten zeerst© gewenscht is, al
loopen de denkbeelden van de leden ook
uiteen uiet betrekking tob de 'bevoegd
heden van oen dergelijke vertegenwoordi
ging en over de vraag, of de wetgever
geroepen is. om de totstandkoming van
die colleges le bevorderen.
Na dc vragen betreffende de instelling
van ondernemingsraden onder de oogen
gezien le hebben, heeft de commissie de
wijze van samenstelling besproken en de
bevoegdheden.
De commissie is het al algemeen over
eens. dat voor het geval een wet de in
stelling van ondernemingsraden zou voor
schrijven omtrent de organisatie in de
wet niet te veel moet. worden vastgelegd.
Slechts in groot© vrijheid kunnen derge
lijke colleges tot. ontwikkeling komen.
Het verdient, in tegenstelling met de
Duitsche ondernemingsraden, de voorkeur
om do raden niet uitsluit©rad te doen be
staan uit werknemers, ma-ar daarin ook
de directie zitting te doen nemen of al
thans aan de directie de gelegenheid te
geven zich te doen vertegenwoordigen.
Het is bovendien wenschelijk, dat de
vertegenwoordigers van d© werknemers
niet uitsluitend, zelfs niet in de eerste
plaats, door d© vakvereenigingen worden
aangewezen. De ervaring met het collea
bief overleg in ambtenarenzaken heeft
aangetoond, dat een aanwijzing van ver
tegenwoordigers uitsluitend door de orga
nisaties bedenkelijke gevolgen kan heb
ben. Het is trouwens allerminst noodza
kelijk aan de georganiseerden de voorkeur
te geven.
In de ondernemingsraden moeben ook
di© ambtenaren en de afdeelingsöhefs wor
den vertegenwoordigd.
Aan het praeadvies zijn nog verschil-
ïendo bijlagen toegevoegd, het is verkrijg
baar aan het bureau van den Hoogen
Baad van Arbeid, Pieter Bobhst-raat 21,
Den Haag.
NIEUWKOOP.
Speldjesdag. Zondag as. zal van uit
den B. K. Volksbond een speldjesdag wor
den gehouden ten bate voor do Vereeni-
ging van „Herwonnen Levenskracht".
OUD-A DE.
Twaalf en een half jaar Pastoor.
Morgen is het 12 jaar geleden dat
onze beminde Herder door Z. D. H. den
Bisschop van Haarlem werd benoemd tot
Pastoer van Oud Ada. Een ieder, die on
zen Pastoor van nabij kent, weet wel, dat
hij dezen heugelijken dag maar liever in.
stilte zou willen laten voorbijgaan. Doch
een ieder zijner Parochianen weet ook,
ho© pastoor v. Stralen altijd voor zijn Pa
rochianen klaar staat., en hoeveel zorgen
hij voer allen heeft En daarem: Laten
wij zooveel mogelijk as. Zondagmorgen tot
intentie van den jubilaris ter Ocmmunie
gaan en God vragen dat de Pastoor nog
vel© jaren in ors midden moge arbeiden.
Wat de openlijk© hulde betreft: Morgen
de vlaggen uit!
VOORSCHOTEN.
Gemeenteraad.
CassyoVri
B. en W stollen den Raad voor om over
t© gaan tot uitbreiding van de sbraatver
lichting öteenenmuuT-Vink en Vroomen-
park SteenenimuiT met uitbreiding van
twee lantaarns. De kosten zullen bodra
gen 200. Tevens cvm van de lantaarns
langs d© Wijnga.ardela.anwaarover in de
vorig© vergadering is geklaagd door het'
raadslid J. S. de Kleermaeker, de boven-
kappen to doen vernieuwen, waarvan dc
kosten zullen bedragen 199.50
De heer Mens vestigt de aandacht van
den voorzitter op het verdwijnen van het
tolhuis, waardoor tevens de verlichting
langs den weg aldaar vermindert en
wenscht ook aldaar een lantaarn bij te
plaatsen. -De voorzitter zegt dat hierin
juist dezen dag is voorzien.
Thans komt aan de orde wederom
„voorstel bestrating Papelaan". (Heden
voor het laatst?? Corr.) Aanvankelijk was
reeds overeenstemming verkregen tusschen
de gemeenten Wassenaar en Voorschoten
om de Papelaan te bestraten met Hein-
plaveisel, doch, daar deze bestrating be
langrijk meerdere kosten met zich mede
brengt, hebben Ged. Staten, da© 50 pOt.
van d© vernieuwingskosten willen bijdra
gen, gemeld, dat zij in de meerder© kosten
niet wepschen bij te dragen. Daarom stel
len B. en W. den Baad voor het besluit,
genomen in d© vergadering van 30 Sep
tember jlin t© trekken en te besluiten
d© Pa.pelaan to bestraten met. klinkerbe
strating, waarvan de kosten zullen bod ra
gen 92000. (Voor klein-plaveisel zullen
de kcslen bedragen 113000 en voor kei
bestrating 150000.)
De lieer A'. Verboon vraagt of de ge
meente nog iets heeft le zeggen in het te
gebruiken materiaal.
De voorzitter zegt dat de heer Paull be
stek en teekening zal maken, wat dan zal
moeten worden goedgekeurd door de ge
meenten Voorschoten en Wassenaar en
daarna door Ged. Staten.
D© hoer Verboon wenscht dan de aan
dacht van den Raad te vestigen op do
klinkerbestrating van d© Bcsohhuizerbrug
naar Leiden, welk© klinkers donker van
kleur, glad en zeer hord zijn. Dit lijkt spr.
uitstekend materiaal voor de Papelaan.
D© voorzitter belooft den ingenieur
Paull hierop opmerkzaam t© maken, waar
na hot voorstel van B. en W. met alge
meen© ©temmen wordt aangenomen. Dc
voorzittor zegt, dat een verzoek is inge
Hoornen van den hoer J. Hoeken en ande
ren voor huizen langs den Leidschen
straatweg om aansluiting op d© waterlei
ding, waardoor de waterleiding met 175
M. zal moeten worden verlengd. Daar
door adressanten contractueel is verze
kerd dat rent© en aflossing worden ver
goed door de aangegane contracten om
trent waterlevering, stellen B. en W. den
Baad voor gunstig op dit adres te be
schikken. De kosten voor de gemeente
werden geraamd op 800 voor deze uit
breiding Met algemeen© stemmen wordt
hiertoe besloten.
Vervolgens stelt de voorzitter aan de
orde di© behandeling van de begrooting,
dienst 1923.
De begrooting voor het gasbedrijf
geeft geen aanleiding tot discussie. De
inkomsten worden geraamd op 18590 en
de uitgaven op 18590. Die van het wa
terleidii ngbodri j f wordt vastgesteld aan
inkomsten op 10200, aan uitgaven op
102C0. De inkomsten van het bad huis
bedrijf worden vastgesteld op 3647 71
en de uitgaven op 3647.71 en het nadee-
lig saldo wordt geraamd op 2537.71.
Vervolgens komt. in behandeling d© ge-
meerut cbegrooting.
Bij hoofdstuk III volgnummer 74, „kos
ten Burgerwacht" zegt de heer J. Brag-
gaar (8 D. A. P.) dat ziin fractie wenscht
geacht te werden te hebben tegengestemd
Bij volgnummer 94 Onderhoudskosten
aschw-agen en paard begroot op 1000
meent de heer J. Nasveld, dat dit bedrag
veel te hoog is.
De Voorzitter zegt dat de gemeente het
paard in huur heeft gehad tegen 0.70
per uur, thans voor 0.60 en met Mei zal
do-ze huur worden 0.50. Na deze toelich
ting wordt besloten dezen post te hand
haven.
Bij volgnummer 100: Inzake onderhoud
plantsoenen geraamd op 1200 vraagt dc
heer J. F. do Eleermaeker inlichtingen.
Op verzoek van den Voorzitter deelt do
lieer C. Eggin-k, die toezicht houdt op de
plantsoenen, mede «dat onder dezen post
niet slechts begrepen is het onderhoud
van plantsoenen, doch ook bijplanten en
het hakken van boonven enz. Dit jaar, zegt
spr., zal dezo post wel minder bedragen
dan geraamd wordt, daar bijplanting
thans niet ztfo noodig is
Bij heb volgende hoofdstuk, volgnummer
91, onderhoud straten en pleinen, vraagt
de heer J. Braggaar of bij dezen pest ook
begrepen is het aanbrengen van naam.
bordjes voor d© straten. D© Voorzitter
zegt dat wel een dergelijk© uitgave uit
dozen post genomen zou kunnen worden en
■hoopt nog eens mot een dergelijk voorstel
in den Raad t© komen. De heer Mens ver
klaart het geheel eens t© zijn met de ge
dachte van den hoer Braggaar om de
straten nu eens officieel een naam te
geven en naambordjes te plaatsen. Tevens
zegt spr. de begroeting te hebben inge
zien en nergens te hebben kunnen vinden
een post voor het plaatsen van twee uri
noirs, ofschoon reeds in één der vergade
ringen eenigen tijd geleden een teekening
aanwezig is geweest en B. en W. aan
spreker beloofd hebben 'n dergclijken p>ost
op de begrooting dienst 1923 te zullen
brengen. De Voorzitter zegt dat de opmer
king van den heer Mens inzake de belofte
hem gedaan volkomen juist is, doch
B. en W. hebben er niet meer aan
gedacht. De Voorzitter vraagt er mede
t© wachten tot de eerstkomende ver
gad*riug. Tevens vestigt de heer Mens
de aandacht van den Voorzitter op
het geplaatste urinoir bij d© B.-K Kerk
wat netjes, doelmatig en niet te duur is.
Na nog eenige gedachtenwisseling voor
de reconstructie van de Voorstraat tus-
8ohen den Voorzitter en den heer Mens,
waarbij de mogelijkheid wordt besproken
om deze vernieuwing te doen inlassehen bij
de reconstructie van den straatweg van
Rijswijk tot De Vint, wat voor de ge-
meent© do meest vcordeelige weg zou zijn
en in welke richting dan ook door het. col
lege van B. en W. zal worden gestuurd, is
de begrooting inzake de uitgaven afge
handeld, waarna d© inkomsten aan de or
de komen.
Bij volgnummer 1G zegt de heer J. Brag
gaar dat de arbeidend© bevolking in loon
achteruitgaat en (lus minder tan bijdragen
in de lasten van de gemeente. De gemeente
komt echter te staan voor grootere uitv
gaven inzake vernieuwen en onderhouden
van wegen, schoolverbouwing enz. Reeds
verleden jaar heeft spr. een voorstel in
gediend om opcenten te heffen op de vor-
moge nsbekisting, wat echter is verworpen
geworden door den Baad. Spreker wenscht
wederom dit voorerbei te doen, daar juist
uit het vermogen voor de gemeente wel
iets te halen is. De Voorzitter zegt dat
spreker dan maar een nieuw voorst ei moet
indienen, wat dan in behandeling kan
ikomen, wat d© heer Braggaar toezegt.
De heer J. F. de Kleermaeker vraagt
eenige inlichtingen omtrent leeningen, die
op de bijgevoegd© etaab bij de bcgrc-oting
zijn geboekt en spr. meent dat de cijfers
niet geheel kloppen. Do Voorzitter erkent
deze opmerking als juist, doch licht, toe,
ho© deze cijfers ontstaan zijn, waarna de
begroeting wordt vastgesteld als volgt:
Aan inkomsten: gewon© inkomsiten
162156,43)4 buitengewone inkomsten
70.000; totaal 232156.43%.
Aan uitgavengewon© uit/gaven
162156 43%, buitengewone uitgaven
70.000, totaal 23215G.43%.
Daarna sluit do Voorzitter de vergade
ring en gaat de Baa.cl over in besloten
vergadering ter behandeling van reclames
Hoofd. Omslag.
WASSENAAR.
Ongeluk. Door het breken van een aa
geraakte gisteravond op den Rijksstraat
weg. teir hoogte van Zuidwijk, de bestuur
der van een auto het beheer over deit
wogen kwijt, tengevolg© waarvan d©
auto tusschen de boomen doorreed en i»
de breed© sloot terecht kwam. Dc inzit
tenden kwamen met den schrik yri>.
Diefstal. Bij de politie is aangifte go
daan dat zekere Kn. agent van de Ilaag-
sche Courant alhier dezer dogen met
medeneming van r n bedrag van 325
aan abonnementsgelden is verdwenen. Ver
moed wendt dat Kn de wijk naar Duitschj-
land genomen heeft..
De tram. Deze week is men bronnen
op de in aanleg zijnde trambaan breed
spoor te leggen. Over dit spoor zullen ver
voerd worden de materialen die bij den
aanleg van den weg noodig zijn In tegen
stelling met verschillende loopende ge
ruchten hoopt de Directie 1 Mei 1926 ge
reed -te zijn.
ZEGWAART.
Gemcentmiod.
Goedgekeurd wordt het concept-adres
aan den Raad van Delft omlrent de elec-
trischo storingen, die aan willekeur wor
den toegeschreven en waaromtrent ge
noemden Raad verzocht wordt, zon zulks
zijn goedkeuring niet wegdraagt, mee t©
verken aan het handhaven van het con
tract.
Kasopname bij den gemeente-ontvan
ger. In kas moest zijn en is bevonden
8971.65.
Wat betreft het benoemen van een keu-
rings-veearts; de lieer Nnordam wenscht
de benoeming dadelijk, maar bes'oten
'wordt dezo benoeming uit to steller,, na
dat de voorzitter er op gewezen heeft, dat
het beter is dezo benoeming te doen bij
vaststelling van de verordening op de
lceurloonen en van instructie van den
keuringsveearts.
Aan de Harmonieverccniging wordt een
subsidie toegestaan van ƒ60.
De Commissie tot het nazien van de
vcorloopig vastgestelde gemeenterekening
heeft deze in orde bevonden, cn wordt
thans zonder aanmerking vastgesteld vol
gens het aangeboden ontwerpbesluit.
Een bijzonder woord van dank richt de
voorzitter tot den samensteller, den heer
Blauwhof.
Door B. en W. worden aanbevolen voor
gemeente-ontvanger dc hoeren M. Reinders
te Loosduinen en L. W. Lugendijk te
Wou brugge. Benoemd wordt de heer C. A.
van Beek te Zegwaart met 5 stemmen, ter
wijl op M. Reinders 2 stemmen worden
uitgebracht.
Ingetrokken wordt do vèroi inn. op
de publieke vermakelijkheden, die ontwor
pen is met het oog op de Landbouwten
toonstelling.
Aanbieding gemcentebegronling 1923. In_
komsten ƒ54841.20. Uitgaven ƒ54585.961.
Batig slot 256 23L
en reis naar Rome.
lemerkten ook, dat liet fooicnstel-
begon te wankelen. De eerste con-
tr nam de fooi nog aan. De tweede
urn een stationsknecht, en wees ons
llll ra en de derde weigerde beslist,
tet raampje kijkend, namen we af-
van de Dolomiten. Daarop worden
nenschen,levens gewaagd. In de tus-
Rations zagen wo zo uitstappen, ge
in Tirolercosluum, en met alle mo-
J bergbcklimwerk'tuigcn gewapend,
.jl 'dachten aan de vele „Mcldestellen",
|t 'j daags te voren gepasseerd waren,
SI men hulp kon halen bij Alpcnonge-
toen dachten we ook aaii de hospita
- '^rnar: „dat laten wij de vreem-
pn doen.
jwaren zoo vroeg op pad gegaan,
'maag tekort gekomen was. Te Bas-
j^evccr 1 uur 's middags, werd die
2°o lastig, dat we Venetië maar
wachtten, cn op 't station ons van
voorzagen, 't Heeft niets gchol-
Jet brood was cement-hard en het
beknoflookt. En de hongerige
60|*e'gcrde.
laatste traject voor Venetië gaat
iiifti ^°°r wa^'er' al3 voorproef van
'j® J^slad zelve, die met haar gondels
ugde verschaft aan het gezicht,
de neus. Tenminste toen wij er
he
waren. Do grachten rieken wel, maar zijn
niet welriekend.
Aan het station stonden de vertegen
woordigers van de verschillende- hotels.
Lus geen vrees voor lang zoeken naar lo
gies. Een half uur later waren wc dan
ook op onze kamers in Brittsma.
Na een verfrisschinggauw op zoek naar
Restaurant „Pilscn", dat ons als uitste
kend was aangeraden en aldus werd be
vonden. Een kort bezoek aan San Marco,
dp basiliek, die in werkelijkheid schittert
door goud, brons, marmer cn mozaïeken,
zoowel van buiten als van binnen en om-
l'ladderd wordt door de bekende duiven.
Daarnaast de bekende klokkentoren en
het heerlijke Dogcnpaleis.
We hadden nog meer te doen: een
scheerwinkel zoeken. Bij een Italiaan-
schcn coiffeur krijgt men een heel an
deren indruk, dan bij een Hollandschen.
Is do laatst© van ouds bekend om zijn
praatkracht, de Italiaan zwijgt. Men zegt,
omdat de levendige Zuiderling niet kan
pralen zonder zijn handen te gebruiken.
En die heeft hij noodig voor kwast en
mes.
Nog een nieuwe ondervinding. Wij wil
den ronken. En wel Italiaanscho sigaren.
Wij hebben er 25 gekocht en ze bevielen
best. Toen wc, na 3 weken. Italië verlieten,
waren ze nog niet op. De eerste:stonk
ook naar slroo. Maar dat was onze eigen
schuld. Toen we van een Italiaan hadden
afgezien, dat wij er eerst een strootje uit
moesten trekken, ging die geur er af.
Na een avondwandeling gingen we naar
bed als bruidjes. Want onze bedden waren
omhangen met sluiers, niet zoozeer om
ons te versieren, als wel om de muskie
ten te weren.
Do volgende dag was een Zondag. Wo
gingen naar de San Marco om de H. Mis
te lozen. Oude mannetjes stonden klaar
om ons te dienen, 't Is hun vak. Buiten de
Sacristie opgewacht, werden wij gevolgd
door een aantal merischen, die meegingen,
om een H. Mis te hooren.
Voor stelen is men hier erg bang. 't
Zal zijn reden wel hebben. Maar alles,
wa' in een gewone lcerk los is, ligt hier
r.an de ketting, tot. kandelaars cn canon-
borden toe.
Wij moesten-Venetië zien. Dat gaat
bier vooral per gondel, het typische ver
voermiddel van deze waterstad. Men
beeft zoowat anderhalf uur noodig om
bot Grande Canalc door te varen, 't Is
een tocht, die dc moeite loont langs de
vele oude paleizen, die nu veelal aan hun
oorspronkelijke bestemming zijn onttrok
ken.
Wat wij ook zagen, was een begrafenis-
gondel. Ook do stad der dooden kan
'"Icchls per gondel worden bereikt.
Bij het station zijn wij uitgestapt, om
terug te wandelen. Dat valt niet mee in
beu warnet van nauwe straatjes, 't Is ons
toch gelukt. De verschillende kerken, die
vrij passeerden, werden natuurlijk be
zocht. Dc kerk Jcalzi gaf ons een pracht-
eollcclie marmer le zien.
In een andere kerk, S. Polo, waren bra
ve zielen wij zouden zo klopjes noe
men bezig in allo stilte, om kinderen
jeering te geven, 't Ging daar rustiger toe,
dan in de kerk S. Aponal, waar een ka
pelaan aan grooteren leering gaf. 't Was
al beweeglijkheid, wat men zag. Toch
bleven do kinderen rustig. Ze waren aan
het vurige, Zuidclijko temperament ge
woon.
Ook oen doopplechtigheid mochten we
meemaken in de kerk van den II. Silves
ter. 't Gaat plechtig, met bruidjes. En de
peettante, die het kind te doop hield, ant
woordde alles vlot en wel in het Latijn.
Ik werd een beetje jaloersch. Hoe dikwijls
moeten wij in Holland zelfs T Hollandsch
voorzeggen.
We bicven toen slaan bij do Ponto del
Reallo, een groote marmerboog, die als
brug dienst doet, met een spanning van
27 M. en een hoogte van IJ M. Dan do
Marceria, de drukko winkelstraat door
r.aar het St. Marcoplein, waar wij op de
k'ok zagen dat liet' 10 minuten over één
was geworden. Die klok wijst niet met
wijzers, maar met cijfers. Men moet den
lijd aflezen boven de wijzerplaat, waar
deze met cijfers wordt aangegeven. 1
10. 't Was dus tijd om naar de stoom
boot te gaan. die ons naar Lido zou bren
gen. Eerst even kijken naar de bekende
Ponte del Sospiro, dc brug der Zuchten,
zoo genoemd, omdat liet de verbinding
was tusschen het Dogenpaleis cn de Straf
gevangenis. Men ging dan voor z'n pleizicC
hier niet over de brug.
In zeven minuten waren we met de
stoomboot in Lido, de badplaats der Vene-
tiancn. Maar het strand ligt 10 minuten
verder. Het paviljoen hoeft een schitte
rende badgelegenheid aangelegd en daar
bij in zee alle mogelijke gymnastiek-work
tuigen.
Hier zagen wo weer een tram, rijtuigen
en auto's. Venetië met zijn water en nau
we straatjes heeft voor alles wat voer
tuig is, geen ruimte, 't Ecnigslc voertuig
dat wij daar gezien hebben, was een wa
gentje van de stadsreiniging, klein en
smal. 't Geraas in Lido deed ons goed.
Wij zijn aan die stilte niet meer gewoon.
In Venetië terug gingen we op het Saa
Marcoplein ons een plaatsje veroveren,
om naar de muziekuitvoering te luisteren.
We waren gelukkig vroeg genoeg. Wan.6
spoedig waren allo plaatsen bezet. De
riet-gelukkigen liepen op en af en zoo
gauw er een stoel leeg kwam, stonden er
velen klaar, om die te bezetten.
Den volgenden morgen hebben wij weer
in San Marco gelezen, om daarna te ver-«
trekken naar Padua. In de Sacristie kwam'
m'n oude misdienaar weer lachend op
me toeschieten. En toen herinnerde ik'
mij, dat ik hem daags te voren 2 inplaats
van 1 Lire gegeven had. Hij had het ze
ker verteld, want hij moest een paar an
deren op zij duwen. Maar hij liet zich
door die onderkruipers den loef niet af
steken.
(Wordt vervolgd).
