d SeidóokefiouYo/rit ZATERDAG 28 OCTOBER 1922 No. 3965 Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN BINNEf^LAfm Jaargang. JJ flONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling 'd foor Leiden 19 cent per week, 2.60 per kwartaal, fj onze Agenten 20 cent per week, 2.60 per kwartaal. I hdco per post 3 2 96 per kwartaal. fleDlnstreerd Zondagsblad is voor de Abonné's verkrijgbaar betaling van 60 ct per kwartaal, by vooruitbetaling. Af- ïrliike nummers C ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 10 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. II TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. II. DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: op Zilerdag 35 cent per regel Overige dagen 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. KLEINE ADYEBTENTIEN, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur ]coop en verkoop f 0.75 's Zaterdags, overige dagen f0.50. nummer bestaat uit vier jan, waarond8 het Geïl- 1 ireerd Zondagsblad. Standsorganisatie. Abels, thans pastoor te Nieuwen. heeft reeds 'n. paar keer in een rede de E -K. Werkliedenver eeniging te ubt de stelling verdedigdopheffing Jè standSorganisatdes van de ver zade klassen" met behoud van de tillende vakorganisaties met de groot© katholieke social© ver eon! onderverdeeld in plaatselijke en pa le afdeelingen". -e meening is in „De, Volkskrant" en niet onbestreden gebleven, .0 Diocesane vergadering der Haar- 3 Hanze werd zij door een der af- idigden verdedigd en vond toen be ing vanaf de bestuurstafel, odeorganisatie heeft ook ons inziens Iwijfeld reden mn bestaan al er in wij evenzeer de noodzakelijkheid, tusschen standserganisafeLe en vak ia ties een nauw verband moet lig- - dat afgevaardigden van vakorga- ies in het bestuur der Stands onejani- grooten invloed moeten ui'b- nit het niet te loochenen feit, „ij in breed© kringen on vers ohil Ligh ej d J «ht ten opzichte van de Standsorgani- a maig niet de conclusie worden go ■*pn, dat deze geen bestaansrecht gjben. er wordt niet altijd genoeg in, om dengenen, die lid zijn of moe- in van de S'tandisorganisatie, te doen het waarom; om wezen en do's! tactische werking uit een t© zetten in te toornen, hoe de aan de Stands- isa-tie afgestane gelden worden be- zij prijzen is het initiatief van het Le-id- ïrij YolksbondbestuuT, dat daarover deze m lezirug deed houden, een minder verheugend feit uit de apen week kan worden geconstateerd ie letieft het medeleven der B.-K. Mid- met him organisatie, De ar kwam n.l op de reeds ge- rgadering van den Haarlem ttanzebond, te Amsterdam gehou- eea voorstel om de oonfcrilbutde met te verhoogen of juister: om 1 gid. van de contributie a-f te staan aan fondsbestuur. En alvorens de verga- .g dit besluit nam met een groot© srheid tegen werd er drie uur gepraat; drie uur.... Wij willen onmiddellijk aan toevoegen, "dat op trgadering van do Leidsche afdeeling zonder slag of stoot met de ge- contributie ver hooging kon vereeni- terwijl ook ter Amsterdaimsehe - lering door Leiden het voorste! drie uren praten over dien éénen Bogen de besturen der Hanze afdee- er van overtuigen, dlat e-r in de Sngen dezen winter wel drie maal mix mag worden gesproken over nut londeelen en, eventueel, gebrek en Ikomin gen der Standsongani UITENLAND. i.s. conferentie te Lausanne. fitsersclie regeering en de kous van Lausanne. hoofd van het politiek dep arte- Ie Bom heeft, blijkens een Havaa- afi, am, gisterenmiddag do diplomatie- flr[ vertegenwoordigers van Frankrijk, 1 al Iffld en Italië ontvangen die vroegdn Zwitserland zijn toestemming ver- veor het houden der Oostereeh© |J Conferentie te Lausanne. De confe- 1 zal 13 November beginnen. De le- ted Motta verklaarde, dat de fede- j. Raad zich verheugt op Zwitsersch de afgevaardigden der confe- te mogen ontvangen en dat Zwit- het als oen eer beschouwt, dat finer stede® als zetel der conferentie aangewezen. jrili Ha Bouillon weigert Frankrijk te i^osantie te vertegenwoordigen. öklin Bouillon heeft geschreven Pcincaré, dat hij bedankt voor de om Frankrijk op de conferentie te foae te vertegenwoordigen. Hij er. aan toe, dat hij de aanvallen Jt, die de Engelsche pers nog dage- 1 hgen hem richten waarin zijn rol Woeling geheel verkeerd worden Dsleld. Pl' ®caré heeft aan Franklin Bouillon (jij üoord om hem te bedanken voor rheid, dien hij in het Naburige Oos- 5' verricht. Hij herinnert er aan, 1®? zending van Franldin Bouillon Oosten in volkomen ovcreen- luig jg geschied met de vorige En ig 10 rcgecring. De houding van Angora, Do regeering van Angora neemt genoe gen met de aanwijzing van Lausanne als plaats voor do vredesconferentie. Is- med Pasja zal de leider zijn der Turkscho delegatie, die uit 13 manzalbestaan. Do houding van Amerika. Uit "Washington wordt gemold, dat de Amerikaansche regeering, indien zij wordt uitgenoodigd, deel te nemen, aan de vredesconferentie te Lausanne iemand zal aanwijzen die als waarnemer de beraad slagingen bijwoont, on die bovendien bij allo kwesties die kunnon rijzen het Ame rikaansche standpunt zal kunnen uiteen zetten. Duitschland. Toegeven der soc. dem. inzake overwerk? Bij do Donderdag gehouden besprekin gen tusschen de partijleiders en de regee- ring heeft het, naar het „Hbld." meldt, groot opzien gewekt, dat nu ook de so ciaal-democraten de veiibooging van de ever werk overeenkomst voor industrieën niet meer zoo streng afwijzend behande len en niet zooals tot nu toe stipt aan de programmatische eischen der sociaalde mocraten vasthielden. De rijksminister van economie, de sociaal-democraat Schmidt, verklaarde, dal; men mocht ho pen omtrent een overwerk-overeenkomst met de industrieën tot overeenstemming te komen, teneinde de geheele productie te verhoogen. In burgerlijke parlementai re kringen is men veelal van rneen'ng, dat dit in den mond van een sociaal-denio- eratischart" minister reeds bijna het ver kapt afstand doen van den achturendag bcteskent welks opgeven er toe zou kun nen leiden, dat do produc'ie zoo werd verhoogd, dat de zieke Duitsche industrie er wèer gezond door zou worden. De Beiersche rcgceringscrisis. De Vossische Zeitung meldt uit Miin- chen, dat het (hans zeker is, dat minister president graaf Lorchenfeld binnenkort zal aftreden. De roden, dat hij op liet oogenblik nog niet afgetreden is, ligt in de moeilijkheid om een plaatsvervanger te vinden. Het aftreden van den minister president is volkomen in overeenstem ming met de wonschen van do Beierecho Volkspartij. Nieuwe plannen tot een aanslag op den Rijkskanselier? Naar de Duitsche bladen melden heeft de Berlijnsche politieprcsklent in de om geving van de Rijkskanselarijop ver schillende plaatsen veilighxiidsmaa+i'ogë- len getroffen, naar aanleiding van aan wijzingen omtrent een nieuw complot te gen dr. Wirth. Hot dadelijk begonnen on derzoek leverde tot nog toe niets tast baars op. Nader bleek echter, dat do aanwijzingen waron verstrekt door een al te ijverige dame,, die geen nadero mededeeling Icon doen. De Rote Falino verboden. Do politie-president to Berlijn hoeft voor den tijd van 14 dagen de E-ote Fahne verboden te verschijnen. De reden voor het verbod ligt in oen eergister ge- publiceerden oproep aan de spoorwegar beiders, waarin o.a. voorkomt: „Dit Ibondsvod van eon generaal G-röner wil jullie laten verhongeren." De vergadering van eergisterenavond, waar de oproep voor bestemd wa«s, is ook verboden. Frankrijk. De val van den Franc. De Parijsehe redacteur van de „Ms-b." meldt: Bij het begrootingsdebat is de minister van financiën, do. Lasteyrie, incidenteel een oogenblik aan. het woord geweest. Hij aeide o.m.: Wat men van mij verwacht, is een mirakel de quadratuur van den cir kel. Men wil geen inflatie, geen nieuwe belastingen, gec® bezuinigingen, (mislei dende politiek van uitvluchten!) en ook geen leening-politiek dio het land naar do ruïne zou voeren. Wat wil men dan? Na in het kort, doch zeer duidelijk den financieelen toestand van het land te heb ben uiteengezet, wees hij op den toestand elders en op hot feit, dat 6inds 1913 alle budgetten overal uit het evenwicht val len. Hier in Frankrijk zijn twee oorzaken zeer duidelijk aan te wijzen: de nalatig heden in het betalen der herslelsehuld van Duitschland en de ontreddering der va luta. Op den dag na de Bruseelsche conferen tie die de beslissendo conferentie zal zijn. voor den vrede van do wereld, en de toe komst van Europa, zal hot gouverne ment voor de kamers komon en na den toestand te hebben uiteengezet de kwestie van vertrouwen stellen. Tenslotte sprak hij zijn vertrouwen uit in het financieel horstel van Frankrijk. Inmiddels speeldo zich ter beurze een c.pisode van het valuta drama af. Dollar en pond sprongen omhoog. Het pond ster ling, dat den dag to voren 62.25 gold, naderde roods voor beurs tijd do 64 en liep zelfs na niiddenbenrstijd tot 65.05 op om als gemiddelden koers (officieele notee- ring) 64.94 te erlangen. Zulks niettegen staande het bekend worden van con gun stige® bankstaat. Men is dan ook overtuigd met een dub bele manoeuvre to doen to hebben, aan den oenen kant do speculatie en aan den andere® kant een anti-Frarische buiten- landsche campagne, die tegen het Fran- sche crediet zoekt te ageeren. Marcel Hu- tin in de „Echo do Pads" en ook an dere bladen, als de „Gaulois"- doe® het doorschemeren, weet mede te doelen, dat de regeering zich ernstig met het vraagstuk van de speculatie bezig houdt en dat weldra maatregelen-zijn te ver wachten. Engeland. De verkiezingscampagne. Conservatieven en m.ationaal- liberalen. De politiek dor verkiezingscampagne staat geheel in het teelten van geheiöie of openlijke samenwerking tussehen do nationaal-liberalen van Lloyd George en de volgelinge® van Bonar Law, dus de conservatieve partij. Openlijk wordt beweerd, dat voor Lon den een overeenstemming is gesloten om in vele kiesdistricten eikaars candidate® te eerbiedigen, zoodat de nationaal-libe ralen de unionisten en de unionisten de mannen van Lloyd Goo-rge niet zullen be kampen. Een resolutie, welke heden door den raad van de Schotsche unionisten- associatie van Edinburg word aangeno men, „dat er nie'6 gedaan moest worden om een mogelijke eamc® werking met de nationaal-liberalen te bemoeilijken" wijst op eenzelfde ^gedach ten gang in. Schotland. Het centraal bureau der unionistische partij ontkent het bestaan van oenigo ge heime afspraak met do nationaal-libera len. Wel bestaan er plaatselijke afspra ken, waarbij de conservatieve kiesver- oonigngc® beloofden geep actio to voeren tegen nationaal-liberalen. uvrrecover die candidaten bereid waren in hot algemeen Bonar Law te steunen. Op die wijze zul len verschillende liberalen, waaronder Churchill, Kellaway, Mac Namara, Guest on Hilton Young zonder conservatie! te- gcn-cand'daat worden gekozen. Tegen over den oud-secretairis van Ierland Groenwood, is echter wel oen conserva tief candidaat gesteld, evenais tegenover den minister1 voor volksgezondheid, Alfred Mond. Een nieuwe rede van Bonar Law. In een nieuwe rede heeft Bonar Law zijn verkiezingsmanifest nader toege licht. Vooral ten opzichte van het herstel- problocm heeft hij Eng elands politiek scherp uiteengezet e® daarbij op de abso lute noodzakelijkheid van een gemeen schappelijk optrede® van Frankrijk en Engeland gewezen. Amerika. Een plan voor een vredesconferentie te Washington. Tteobter Gary, president van de Steel Corporation, beeft het woerd voerende t-ot de vergadering van bet Iron and Steel Institute de bijeerur-oeping van een nieuwe international© vredesconferentie te Was hington bepleit voor volledige en vrijmoe dige beraadslaging over alle niet geregel de financieede en industrieels vraagstuk ken, waarbij de Vereenigde Staten belang hebben. Gary was gekant tegen annuleering van Europa's oorlogssohulden. Een dure fout bij schietoefeningen. Tijidiens het houden van schietoefeningen in het fort Sheridan werd Lake Forest, de voorstad van Chicago, waar de paleizen van de rijkste buurten van die stad staan, ploteeliDg gebombardeerd Het eerste schot ging dcor het dak en de muren van een dier statige gebouwen en veroorzaakte on der het daar aanwezige personeel doode- 1 ijke ontsteltenis. Sommige granaten vielen in de tuinen van andere huizen, waarvan de eigenaars aan levensgevaar bloo-t stonden. Ook de tuin van Rockefeller weid gebom bardeerd. Het, doel, waarop de schoten ge richt moesten zijn, lag natuurlijk^ in een geheel andere richting. Het incident heeft veel opzien gebaard, zoowel in militaire kringen als onder het publiek. Een onderzoek wordt ingesteld, of bij den luitenant, die met bet leiden van deze schietoefeningen was belast, mis dadige opzet in het spel is geweest of dat hij een onvergeeflijke fout heeft begaan. „Tel" Biiiten'andscho Perioden. Een laadhrng to Hamburg bezweken. T w e c d o o d c n. Gisternacht is op hot terrein van dc fir ma Slinncs bij de haven van Hamburg de groolo door elêctrieileit gedreven laad- fcrug ingestort. De 'kraanmachinist en de donkeyman, die zich in het kraanhuisje bevonden, werden tusschen de samenge perste ijzeren balken gedood. Nog geen vijf minuten voor bet ongeluk oasseerde een Fransch stoorn chip do plek, waar de laadbrug in het water stortte. liet schip zou totaal verpletterd zijn geweest, wan neer het zich even later op deze plaats had bevonden. De kosten van een dergelijke laadbrug, die vóór den oorlog reeds ongeveer ander half millioen mark beliepen, bedragen thans cenige milliarden. „Tel." Schipbreuk. De Ilamhungsche zeelichter „Lahn", die door de sleepboot „Titan" vna Pelrogad naar Hamburg werd gesleept, rs 24 dezer- ïn de Finsoho golf tijdens een sneeuw storm gezonken. Alle opvarenden, zes per sonen, zijn hierbij verdronken. Kamer-verslagen. Verschenen is het Vcorluopig Verslag van de Tweede Kamer op hoofdstuk III B (Financiën) der Staatsbegroting voor 1923 Eveneens dat op hoofdstuk IV (Justitie) In het laatsite wcmdlt o.m. aangedrongen op een wettelijk verbod' van boks wedstrij den. Uit de Sigarenindustrie. Het R.-K Vakbureau heeft besloten een landelijke, steunregeling voor R.-K. sigareil- makens in het leven te roepen. Bezuiniging. De afdeeling Utrecht van. de Vereens ging van Nederlandsohe Gemeenten heeft een ooimimïssde inigesteld, die tot taak zal hebben te onderzooken, welke vereenvou diging in de algemeene en'provinciale voor schriften moeten werden gebracht, ten einde te komen tot minder omslag en dien- tenigevoüige bezuiniiging in de gemeente- adminis tralie Tot leden van dde commis sie zijn benoemd de heeren M. H. Eggink Dz., burgemeester van Moaresen en Maairs^ se veenTh. P. J. Èlsen, burgemeester van Harmelen en Veldhuizen; mr A. Pronk van Hoogeveen. secretaris van de Bilt, W. den Uijl, ocarvmi.es ter paxrvinciale griffie en H. van der Woerd, secretaris van Lopok c.a. De banderollen-quacstie. De politie heeft dezer dagen proces verbaal opgem^aakt tegen een sigarenwin kelier van dien Nieuwen Binnenweg te Rot terdam, wegens overtreding van de Tabakswet, welke 'in artikel 64 dengene, die opzettelijk gebruikt© zegels in dit geval banderolles te lcoop aanbiedt, af levert of binnen het rijk in Europa in voert, dreigt met een straf van ten boers site drie jaair. De winkelier nu heeft al dus de „Msbd." van beschadigde siga ren de banderoles afgenomen en deze op gezonden naar een fabrikant in Noord- Brabamt. Daar werden ze door belasting ambtenaren in beriaiggenomen. Dat de politie ook optreedt tegen het afnemen en wed ei- gebruiken van banderolles van be schadigde sigaren vloeit voort uit het feit, diat hierdoor misbruiken kunnen ontstaan. De banderolles kunnen natuurlijk evengoed van verbruikte sigaren afkomstig'zijn. Het is algemeen bekend hoe er in de banderol les een soort handel wordit gedreven. Te Rotterdam doen ze b v. veertig oents de honderd. Zij worden dan opnieuw om si garen gedaan en zoodoende wordt de be lasting ontdoken. De malaise in het Scheepsbouwbedrijf. Nadat de vorige week 70 werklieden van de Scheepsbouwmaatschappij „Nieuwe Waterweg" te Schiedam waren ontslagen, is thans weer aan 140 arbeiders ontslag aangezegd, zood'at nu nog 1080 arbeiders aan deze onderneming werkzaam zijn In dien het de directie niet gelukt binnenkort werk te vinden, zal het bedrijf nog meer moeten worden ingekrompen en zullen nog e enige honderden arbeiders weuMooa wor den. De actie van het Spoorwegpersoneel. Het Omité van Actie uit het Spoorweg personeel deelt ons mede Vrijdag 27 dezer had weer een bespre king plaats tusschen do directie de.r Ned. Spoorwegen en het Comité van Actie uit de erkende vakbonden over het loonge- schil. Overeensitemming werd nog nie;t ver kregen, daar de directie nog geen toezeg ging deed, de loonsvermindering van het werkplaats personeel, die zij bereid was terug te brengen van 10 pOt. bot 7 pOt, verder te verlagen, zooals de vakbonden als voorwaarde hadden gesteld. Omtrent do andere punten zou overoenetemming kunnen worden bereikt. Do directie zegde toe, nog schriftelijk haar standpunt te zul len fiormiuleeren, waarbij he.t ocmité nog met aandrang in overweging gaf om ten opzichte van het werkplaat «personeel ver der© tegemoetkoming te betoonen. Het Comité van Actie wacht nu-de beslissing der directie af, alvorens zijn verdere hou, ding te bepalen. Georganiseerd overleg te Rotterdam. In de vergadering van de Centrale Commissie van Overleg voor Werld'cdc®- zaken te Rotterdam, waarin do voorzit- HET VOORNAAMSTE NIEUWS. Do IS'. U. M. wordt niet opgeheven, maar belangrijk ingokrompci.. Be Katholieke Kerk te Torheydon (N.-< B.) verbi-and. Oorzaak: loodgietersbout. De nieuwe gulden. De Minister van Arbek! over den houw van arlmidersvoningen. De classificatie van do gemeenten. De voorbereidingen voor dc a.s. vr<xlcs- conforcntao te Lausanne. Dc vorkiczlngscampagno in Engeland. Maatregelen der Franseho regearing to wachten tegen den val van den frar e. tor, namens burgemeester en Wethou ders mode deal de, dat- he.t in de bedoeling lag om in de eerstkomende vergaderin een aan de orde to snellen: 1. de verier ging van den- arbeidstijd e® 2. de vraag in hoe verre het personeel z-al hebben, bij ie dra gen in de pens:'oen-promie, heeft 'de voo-r- vitter nog gezecd, dat, hij.met dit laatste zou willen wachten tot het rijk zou zi'n voorgegaan, maar indien zulks nie' ge schiedde, zou in olk geval overwog-"® moeten worden, wat do in te doe® ötond. In den aanvang van drzcitv- be ring was vorder aan de orde gekomen ven brief yan oen der organisaties, waarin deze naar aanleiding van een bespreking in de vorige vfcgadrjuiig betreffende nn- blicatré van het in. do CentraTe Commis- s-io verhandelde, zich op hot s!andnunt 61 el de, dat in het algemeen gdhrimhnn- d:®g van het in de commissie "Yesnrokrng diende plaats te hebben, maai Ai hicn-an wonschte af te wijken, indbm andere nr- gartieaities haar tot publicatie zonden noodzaken. De voorzilter wees or de ver- tlegcmwoordigers va® bedoelde or^n^i^a- tie op, dat deze houdmg in sh,;id was met artikel 17 der verordening. r^^iiTide hot georganiseerd overleg, en vrno<r 'mn1 of zij in die houding bleven vn'h^-r'nn. Hierop antwoordden deze twee verenen* woordigens beveistigend, waarna d© vonr- zittcr hun verzocht de vergadering fr, ver laten, aan welk verzoek werd volden. Hel. standpunt van den voorzitter werd door de overig© Irdm d©r rnmniwin rr©. dee'd. Gemerurie De R. K. Kerk te Terhei.iden afuebrsnd. Men meldt uit Terheijden nader aan 't Donderdagavond beeft in Terbeijden, nabij Bavda, een groolo r?rnp plaats gelmd. Do oouwanoude mooie gothrscbe R. K. Kerk, d azteek en end van 1492, is, zooal? reeds in bet kort gemeld, een prooi der v'pmmen geworden. De schuld ligt weer aan dié vord- lood- gietei'S, zooals De S'uors bet cons in zi."n ver- ontwaardliginjg in de Kamér' kernachtig uit drukte. Loodgieters hadden gistere® op bet dak der kerk gewerkt. Om 5 uur Donderdagmiddag sloegen de vlam men uit do kerk en begon bet vernielingswerk aan een dei' mooiste monumenten f.n,i de St. -Ja® en de kerk 'te Breda) van Noord-Brabant. De brandweer van bet dorp kon uit den aard der zaak weinig uitrichten, fhnmiddelliik werd naar Breda om assistentie geseind cd om 0 uur werkte reeds de stoombrandspuit uit Br© da, maar ook deze was niet t eer en deze vuur zee opgewassen. Het was intussohen. gelukt, de heilige vah J uit het tabernakel e® den kruisweg in veili beid te bren,gen. Tot 10 uur Donderdagavond woedde d^irai f voort, <le boute® torenspits en bet dak stortte met d-onderend geraas in. Den heelen nacbt on ook Vrijdagn? rgen woedde het vuur nog voort. Alleen, da eeuwenoude muren zijn na blij ven staan en men hoopt, dat deze nog si' "t ea hecht genoeg zullen zijn, cm hierop dit kerk weer op te bouwen. Omtrent de® brand' lezen we nog in bet „D. v. N.-Br.": Om vijf uur in den middag word d* s/rand door een passeerend meisje ent dekt. Da kerk is gelegen aan den boofdwog mol bet hoog koor naar de straat gekeerd. Het meisje zag vuur boven do kap va® het hoogkoor en schieouwde direct den daar werkenden Jood- gieter en leidekker toe, dat or brand was. In een minimum van, tijd vrat e® knaagdd het meedoogenlooze vuur verder, en had1 weldra' het geheele stergewelf boven h-et prest aangetast, om weldi'a op hot tongewelf bei- mi'ddenscbip ovor te slaan. Toen was ,het vuur niet tneer ba rijn rasafi te elaiton. Het loeide en beukte zander c*f- nado voort on niet lang duurde bot of bang» allo houten gewelve® der kerk rpeoJccac <te ar maclitig-imposanJt. mara trrr-ög^ De oude pastoor liep rond; dn kspoW», h'rfp

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1922 | | pagina 1