jaargang. OCTOBER 1922 No. 3957 Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN BINNENLAND. Staten-Generaal. DGfLI.SR'r^.C INNEMENTSPRIJS bedraagt bi] vooruitbetaling 'eScidóoh^Sou^atit Leiden 19 cent per week, 2.50 per kwartaal, i Agenten 20 cent per week, 2.60 per kwartaal, per post 2 96 per kwartaaL «astreera Zondagsblad Is voor de Abonné'e verkrijgbaar aling van 60 ct. per kwartaal, bij vooruitbetaling. Af- nummers C ct.. met Geïllustreerd Zondageblad 10 ct. LE ii« «er bestaat uit twee bladen Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. II TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. II. DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: op Zaterdag 35 coal per re-el Overige dagen 30 cent per rege Voor Ingezonden Modedeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. KLEINE AÜYERTENTIEN, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur koop en verkoop f 0.75 's Zaterdses. overige dagen f0.50. uiterlijk eenvoudig en. zonder ïaar baaiafcteristieJcwit. met de gele band, de pauselijke Heu- >t witte veld de titel en daaronder ia pa-are liet welzeggend vignet: ja, die zich de borat openrijt. En DQAeren Pie peldoane, Jesu domino, men het boek open, dan treft gelijk een reproductie in zwart 16 fijne affiche, dat Dorua Hermeen d|sl nonisoh vain oompoaitie, zoo vroom instelling, zoo devoot-grocieus van j en zoo teer van tanten toekende en ca ]b sinds een paar weken de aam- I0J rekt in de portalen onzer kerken: Pü i-ische hulde aan het Allerheiligste rend vallen allereerst een aanbal (ties op van teekenimgen en schil .tueachen den tekst verspreid. We met ales noemen, maar vestigen en de aandacht op een zeldzaam dristus van Loui3 d:e Leeuw, streng riek geconstrueerd, vol van boogie vol van sterk, schoon leven, muurschilderingen van Dunselman, mg hebbend op het Saoram-ents- te Amsterdam; een teekeining van van Joan Colette en Ber- "j" in Vlijmen, Alex Asperslag, foto's iihouwwerk onzer Boomsche jon- j® een prachtig modern kerkinterieur Stuyt, het portret van den H. van Anton van Wely, enz. 7an Sohaiik, Ant. Averkamp, Steger, in dier Bijl en Hubert Cuypers composities bij, die aio bedoelen - Jodische verheerlijking vain Cliris- zijn. Jammer dat tegenover het en prachtig polyphome Jesu dulcis ij' i van Hubert Cuypers een toon- van denzelfdon tekst door Theo van iis opgenomen, die wat kmderacb loet. rang lokken verzen en proza; oen zameldng van Roomsohe achoon- Iu Brom, de fijn-aristocratische, met een voornaam sonnet. De Lim- e zanger Felix Hutten geeft een Hollands olie bewerking van 't Adoro >iv, Bernard Verhoeven, Joa van 3P. AJ'berdinck Thijm S.J, Pierre ea-, die door hun kunst een geest apostolaat uitoefenen, dragen ge- bij, die als zoovele bloemen een I,]; lea krans vlechten om de H. Eucha- ilfui zijn er nog de vele opstellen "in beschouwend, of rhythmisdh dei- frisoh proza, meestal kort en krach- schoon gevoeld, vol godsvrucht en sitdijke Manken. fe velen die dit boek verrijken met ijlragen noem ik Prof. Aengenent v in paar bladzijden over „De H. istie en de Sociologie". Van Vin- fcerdin een avondgebed in de Boa- Tj .ïthedraai, waarover Dorus Herni- pas in „G. en W." te Ledden ooveel schoons liet zien. Van .'éuis een geestige pbantasie van het Mirakel A. D.2345" opstelen van Van der Lans, Dr. Smits, Pater B. Kruitwagen, "Tl, e.a. Eresaluut mag niet wonden onthou- -Ieonardua van den Broeike, die al jkagen wist te rangschikken, waar- t boek een blijvende, waardevolle Bring zal zijn voor allen, die het con- fj ftoeken. Maar niet alleen voot die niet naar heb luisterrijk gaan, zou ik den raad willen bsteedt ook uw 60 cents aan dit teatelt het ten spoedigste aan het toieau, Heerengracht 259, of bij handelaar. Ge kunt dan, te meer, alle kerken van het bisdom plech w bisten plaats hebben, nog zooveel feest in uw geest meevieren, -el gedeclto achter in 't bock fcn overzicht van alle werkzaam- ïeike verricht, alle plechtigheden jorierd zuiden wooden, pl bwe dian het boek doorbladeren en DJ 1 van allerlei uitingen, vain kunst- Hoomsche vroomheid en zonnige levensvreugde, laten we dan. lW ^nblik dankbaar belijden, wat R rijke roenschen wij toch zijn. 5 stille daoukzegging d'an met- jl 1 zielsinni'ge bede inhouden voor TOen. dezen rijkdom missen, i troosteiooze wereld nog niet of kennen het Goddelijk middel- el ons leven: den Christus •icus. N. J. H. S. ITENLAND. Oasierscïie kwestie. ij |M. VREDESCONFERENTIE. ™PS" ontvangt cea tek-gram uit P.ome, waarin gezegd wordt naar aanlei ding van de keuze van de stad voor de a.s. Oosterschc conferentie, dat men in Italië hoopt, Venetië als plaats van ver gadering te behouden. Italië heeft Vene tië voorgesteld en Frankrijk heeft zulks geaccepteerd. De keuze van een andere stad in het bijzonder een Zwitsersche, zal door de Italiaansche opinie slecht ge ïnterpreteerd worden, aangezien men niet zal begrijpen, waarom men een stad, die als het ware aan de poorten van het Oos ten gelegen is, niot zou accepteeren. Ontevredenheid over de rede van Lloyd George.' Do nationalistische regeering uil Kaboel is aangekomen, naar aanleiding van volks- betorgingen, die veroorzaakt waren door de redevoering van Lloyd George. De Emir van Afganistan heeft aan de bevol king beloofd, te protestceren tegen de ver klaring van den Engelschen premier. Een dergelijk bericht is uit T. herangc_ komen, waar men verwacht, dat de regee ring van den sjah officieel bijhetEngel- sche ministerie van buitenlandse!)e zaken zijn beklag zal doen. Ten slotte heeft Kemal van hot Indi sche comité te Londen voor de verdediging van het Kalifaat een telegram oclyangen, waarin het misnoegen van de leden van dat comité wordt uitgesproken. Uittocht uit Thracië. Volgens betrouwbare berichten, uit Thracië te Athene ontvangen, verlaten de afgevaardigden uit Thracië en de Chris telijke bevolking van dat land. orrianks de Taadgevingen der Grieksch? autoriteiten, het land, ten prooi aan een paniek. In de havens van de Zwarte Zee, de Zee van Marmora en de Egoïsche Zee scliat men, dat '138.000 personen zich willen insche pen zonder te rekenen met de binnen- landsche bevolking, die op spoorweggele- genkeid wacht en op de stat'cns onder bescherming van militaire troepen en gendarmerie bijeenkomt. Duitschland. De Presidentsverkiezing Een voorste! van het Centrum. Gistermorgen heeft een bespreking van den rijkskanselier met de leiders der coalitiepartijen en der Duitsche en Beier- «ch© volkspartij plaats gehad over de kwestie der presidentsverkiezing. De fractieleiders zetten het standpunt hunner fracties uiteen. Marx van het centium deed het voorstel, de verkiezing te doen plaats hebben op 30 Juni 1925. Hierdoor zou een wijziging van het betref fende grondwetsartikel noodig zijn, het geen oen rijksdagmeerderheid van min stens twee derden vereischt. Van bevoegde zijde wordt medegedeeld, dat de leiders .der coalitiepartijen en der Duitsche en Beiersche volkspartij, na ruggespraak met hun fracties te hebben gehouden, verklaard hebben, het cen- trumsvoorstel te aanvaarden. H'erdoor is de aanneming van het voor stel verzekerd, zoodat de verkiezing op 30 Juni 1925 zal worden vastgesteld, Engeland. Do Unionistencoufcrcntie. Het heeft onder de Engelsche conscrva lievfn groot opzien gebaard, dat de unio nistische pairs, hoewel zij leder van de Carlton-club zijn, niet uitgenoodigd wer den tot bijwoning van de vergadering van heden. Tot de uitgestotenen behooren o.a lord Carson, de hertog van Northumberland, demarkies van Salisbury, en lord Chaplin Laatstgenoemde heeft zelfs een brief aan de „Times" geschreven, waarin hij het recht opeischt voor de conservatieve pairs de vergadering van hun eigen partij in hun clubgebouw bij te wonen. De kosten der Oostersche crisis. Sic Worlhington Evans, de minister van oorlog, deelt mede, dat de uitgaven voor leger cn vloot tijdens de Oostersche cri sis £2.500.000 hebben bedragen, hetgeen tie verzekeringspremie is geweest voor een zeer groot gevaar en de risico voor veel grootei* uitgaven. Rusland, De hongersnood. Het hulpcomité van Nanscn meldt: De sovjet-autoriteiten erkennen thans, dat uitgestrekte oppervlakten akkerland to taal onbebouwd zijn gebleven. De boeren •n die streken hebben zich genoodzaakt gezien, hun voorraden en landbouwma- teriaal te verkoopen. In de hongergebic- den leven meer dan anderhalf millioen menschen, die totaal geruïneerd zijn. I-Iet is van het hoogste belang, deze lie den in hun verlaten hoeven te reïnstailee ren en hun de middelen te verschaffen, om tot den aanstaanden oogst li leven. De 'autoriteiten schatten thans, dat min ster.s 10 percent van de totale bevolking :n 1921 van den hongerdood te lijden heeft gehad. In het hongergebied alleen rijn minstens drie millioen menschen door den hongersnood getroffen. Erkend wórdt, dat de staatsmiddelen ontoereikend zijn, om het hongersnoodvraagstuk op te lossen. Portugal. Een dreigende revolutie? Reizigers, die uit Lissabon te Madrid aankomen, verklaren dat aldaar cpnieuw het gevoel van onrust en onzekerheid t cerscht, dat meestal een revolutionaire beweging vooraf gaat. Er dreigen troebe len van verschillende zijden. Het leger is ontevreden over het gevangen houden van verscheidene officieren in verband met sleependo gerechtelijke onderzoek naar de politiek© moorden van een jaar geleden. Ook is het leger ontevreden, om dat de extra-toelage wegens de duurte werd verminderd. De regeering zag zich voorts genoodzaakt tot het ontslaan van ambtenaren en beambten, die bet groote aantal werkloozen nog zullen vermeer deren. Ten slotte wakkon ook de steeds stijgen de kosten van het levensonderhoud onte vredenheid, zoowel onder het proletariaat als in het leger en in de ambtenaarswe reld Het pestpersoneel is te Lissabon, Opor to en in nog ecnige andere plaatsen in -faking gegaan. Het eischt een loonsvor- hooging van 100 en een 200 hoogere betaling voor overwork. »Tel." Italië Geen ontbinding van het Parlement. Na een kabinetsraad, die verscheidene uren duurde, heeft het ministerie beslo ten niet af to treden en ntot toe te geven aan den met klem gestelden eisch der fas cisten om de kamers te ontbinden. De premier heeft besloten vast te hou den aan de gemaakte regeling en op 7 No vember in het parlement te verschijnen ten einde daar voor de eenige wettelijke tribune rekenschap af te leggen van zijn bestuur en zijn politiek. Voor dien tijd zal er dus geen sprake zijn van een crisis. Deze krachtige houding van Facta, dien men voor vrij zwak hield, heeft groote bevreemding gewekt, omdat zij een groo te verrassing is, vooral voor de fascisten, die thans niet weten, hoe zij dezen tegen zet moeten beantwoorden. Zelfs Mussolini zou onder den indruk van deze krachtige houeeng zijn gekomen, en nu blijkt, dat Facta weet, wat hij wil, verder een af wachtende houding willen aannemen. Hot Valicaan en de Fascisten. D© kanselarij van het Valicaan heeft een rondschrijven tot alle Itaiiaansche Bisschoppen gericht, waarbij hun aanbe volen wordt een strikte onpartijdigheid te bewaren tusschcn de politieke groepen on zich boven den partijstrijd te plaatsen. DU rondschrijven is feitelijk een ant woord op het verwijt, dat de kerk offi cieel de popolari zou steunen. Spanje. De Spanjaarden in Marokko. A1le viooleenheden te Cartagcj-.a en te Forrel hebben bevel gekregen zich naar Mel ilia te begeven, om deel te ntmen aan de actie tegen Alhucemas. Griekenland. Bezuiniging dor nieuwe regeering. Bii wijze van bezuinigingsmaatregel beeft de Grieksche regeering, vo.gens een Beiga-teïegram, besloten om verschillen de Grieksche gezantschappen in het bui tenland af te .schaffen, o.a. het gezant schap in Den Haag. Streit, de leider der Grieksche delegatie tij den Volkenbond, is teruggeroepen. De regeering besloot de verkiezing van den oecamenischen patriarch Neiitios goeii te keuren. Britseh-lndië Nieuwe onrust. Uit Amritsar wordt gemeld, dat er zich opnieuw moeilijkheden voordoen met de Aka'is. De arrestaties nemens dagelijks toe. Reeds zijn er 1500 gevangen gezet. Er bestaat ongerustheid voor do Diwalivie- ringen op 20 October, wolke jaarlijks groote aantallen pelgrims naar Amritsar brengen. De priester van den beroemden gouden tempel deed een beroep op de Sikhs, om in groolen getale op te komen, ten einde de regeering de banden te bin den door de gevangenissen te overslroo- men. De leiders der beweging hebben een manifest uitgevaardigd, waarin zij de vrij lating eischen van alle Sikhgevangenen, als voorwaarde voor de bespreking van bei rr-rerra'-^"-^ '.werp in zake het toe- lomt. 0u .a\. d?r lieiiisdommen. Perzië Ernstige toestand. Naar het Russisch telegraafagentschap uit Moskou seint, is aldaar uit Teheran fcer'cht ontvangen over een ernstig con flict. dat in Perzië zou zijn uitgebroken tusschcn de militaire autoriteiten en de regeering. Het verkeer is stopgezet en men verwacht ongeregeldheden. Te Te heran heeft een geweldige anti-Engelsche belonging plaats gehad ter ge'egenheid van de aankomst aldaar van verschillen de nationalisten uit Mesopotanvê. De zakelijke belasting op het bedrijf. Een bezwaar van den Minister. In de verordening op de heffing van een zakelijke belasting op het bedrijf heeft de gemeenteraad van Groningen bij amen dement de bepaling opgenomen, dat de be lasting eerst wordt geheven boven het ge tal van negen boven het gemiddelde aan tal arbeiders, dat volgens de wet tot maat staf voor de heffing dient De Minbter deelt dus blijkbaar niet het bepaling bezwaar gemaakt, omdat het zijnsdnzaens in strijd is met de wet. B. en W„ zwichtende voor dit bezwaar, stellen den raad nu voor de bij amendement in gevoegde woorden „boven het getal van negen" te doen vervallen. Nu hierdoor do bedoeling, welke bij de voorstellers van het amendement heeft voorgezeten, n.l., om de kleinere bedrijven niet in de be lasting to betrekken, niet kan worden ver wezenlijkt, stellen zij den raad voor, de be lasting, welke thans op 12per arbei der is bepaald, te verlagen tot 9. De Minister doelt dus blijkbaar met het standpunt van anderen, dat de wet niet verbiedt een zeker aantal arbeiders be neden het getal van tien vrij te stellen. Indertijd was de wethouder van Leiden, mr. v. d. Pot., van het zelfde gevoelen als waarvan nu die Minister blijk geeft Wijziging van de Indische tariefwet 2 5 00 0 0 meer in de schafc kist. Ingediend i3 een wetsontwerp houdendo wijziging en aanvulling van de Indische Tariefwet. Blijkens de Memorie van Toe lichting is in de praotijk de wenschelijk- hoid gebleken cm in deze wet en in het daarbij behoorend tarief van invoerrech ten verschillende wijzigingen en aanvullin gen aan te brengen. Do meerdere ontvangsten uit de wijzi gingen voortvloeiende, worden geschat op p'Lm. 250.000 's jaars Rijksseruminrichting. Eervol ontslag aan den directeur dr. J. Poels Bij Kon. besluit is, met 1 Januari 1923, aan dr. J. Poels, te Botterdam, op zijn verzoek, eervol ontslag verleend als direc teur der Rijksseruminrichtinig, onder dank betuiging voor de vele en gewichtige dien sten, dien lande bewezen. De werkloosheid. De Duitsche stucadoors geweerd. Met hot oog op de toenemende werk loosheid in het stuoadooxsbedrijf zijn, naar de „Tel." meldt, de best-uren van de werk gevers- en werknemersorganisaties over eengekomen voorioopig geen buitenliamd- sche werkkrachten .meer aan te stellen. Deze maatregel betoekent, dat zal wor den gedaan wat mogelijk is om den Hol lar.dsclien werkloozen werk te bezorgen. De maatregel zal golden tob een defini tieve regeling tusschen de organisaties is verkregen. Voorts kwam men overeen te trachten, zoo spoedig mogelijk de vereischte overeen stemming te verkrijgen, waardoor voor komen zou worden, dat er gebrek aan werkkrachten zal komen. Iujtinssohen worden de respectieve afdee- Hr-gen dor organisaties uitgenoodigd plaat- aclijke commissies to vormen, welke met i verschillend1© werkzaamheden IbsflastJ kunmen worden. Het tekort bij de spoorwegen. In de Kamerzitting van heden is do interpellatie aan do orde betreffende het cxplo-itatie-tekorb bij do spoorwegen en de mididelon tot dekking ervan. Uit de Sigarenindustrie. Do bemiddelingspogingen mislukt. De Commissaris van de Koningin heeft een schrijven gezonden aan do arbeiders organisaties. waarin hij mededeelt dat. waar do patroons hun standpunt blijven handhaven, zijn poging tot bemiddeling in het conflict in de sigairenóndustrie als mis lukt is to beschouwen. Op do sigarenfabriek vaai de firma Azijn- man in Den Bosch, waar nog ongeveer honderd arbeiders werkzaam zijn uit qo HET VOORNAAMSTE NIEUWS. De Tweed» Kamer neemt het ontwerp Erfopvolging aan. De poging van den Commissaris der Ko ningin in Noord-Brabant tot bemiddeling in Let conflict in dc srigarenindustrio is mislukt. De Minister van Arbeid heeft bezwaar gemaakt tegen een besluit van den gemeen teraad van Groningen, waarbij bepaald was dat do zakelijke bedrijfsbelasting eerst ra den negenden man zou worden gehe ven. Ernstige ontstemming onder .Moham medanen over de rede van Lloyd Gcorgei. Dc Duitsche presidentsverkiezing op 30 Juni 1925 vastgesteld. De Unionistenconferentie op heden. Onrust in Portugal, Britsch-Indic op Per>ië. vier organisaties, is aan dezen de arbeid opgezegd togen 28 dezer, indien do nieuwe voorwaarden niet aanvaard worden Uit de textielnijverheid. De besturen van den Christ. Textielar- beidersbond Unitas cn den R.-K. Texfiel- arbeidersbond St. Lamberius hebben van d© besturen der textielfabrikantenveresni gingen een uitnoodiging ontvanger tot bet houden van een conferentie. Op deze con ferentie, welke vandaag wordt gebonden, zullen de besturen van de fabrikant en ver- eenigingen nader© inlichtingen verstrek ken over de gevoerde correspondentie in zake werktijdverlenging. Di Eendracht en de vrij© organisatie ontvingen geen uitnoodiging. Do wijziging van d© L.G.-wet. Naar het „Vad." verneemt is-de Nota van Wijzigingen betreffende het weisontwerp tot wijziging van d© L.O.-wet 1920 welk© nota gisteren aan een speciaal afdeelincs- onderzoek is onderworpen, in de afdeelin- gen der Tweede Kamer slechl ontvangen, speciaal door links, omdat men vreest, dat de openbare school hierd-^" var- eer aehlcroo zal eeraVp" Invoerrecht op aardappelen in Zwitserland D© Directeur Generaal van den Land bouw brenigt ter kennis van belo r> ah ebben den, dat blijkens out vangen berichten het op 5 Oef-ober 1922 ingestelde extra invoer recht op aardappelen, in Zwitserland met ingang van 23 October 1922 met 50 cen times per 100 K.G. zal worden verlaagd, zoodiat derhalve het- totaal d-er inkomende rechten van genoemden datum af zal be dragen 3 Francs per 100 K.G. Verkoop van aardancelen direct aan dei* consument. De TuinibouwveTeeniging te Nieuw© Nie- -dorp besloot, nu dë groenten zoo vccimiig opbrengen, t© trachten de aardappels on middellijk aan de consumenten te verkoo pen. De prijs van beste winteraardappelen werd bepaa-ld op 4 per 100 K G„ in elusief zaik. Mocht dicze onderneming sla gen dan zullen ook met andere groenten proeven worden genomen De heer Broekhuys en de Staatsloterij. Het „Vad." meldt, dat de heer Broek- huys het volgende oanbo-d aam de regeering heeft gedaan „ïk ben bereid do Staatsloterij zc-odanig te reonganiseeren, dat 50 percent der ge heel© begroeting door de winsten wordt gedekt. Ik ben genegen 1.000.000 to stor ten bij de Nederiandsche Bank, welk be drag vervalt ten bate van den Staat, wan neer mijn plannen worden uitgevoerd en niet bedoeld© winsten in de schatkist wer pen". Hierbij teekemt 'het blad heb volgende aam: Wij weten op grond van een onderhoud met den minister van financiën, dat de regeering uit moreel© overweging niet op het plam kan ingaan, omdat zij terugschrikt voor het otddum, dat zij ons volk tot gek ken zou verleiden. Geheel afgezien van den moreclen kant, kunnen wij echter voorioopig niet goloo- v-en dat het plan praotieoh uitvoerbaar ia. Met 50 procent der Bog-rooting zijn toch eon 250 tot 300 miUioen gulden gemoewL En dit zou dé netto-opbrengst der loterij moeten zijn. TWEEDE KAMER. Vergadering vaa gisteren. Do Erfopvolging. Over het algemeen ia bet Rogeeriagsontwer^ waarvan wij gisteren de strekking aangaven* nagenoeg niet veranderd. Re beteakeud* amendementen zijn met groots ca-etderheid ve#« worpen, op écn na.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1922 | | pagina 1