Tweede Blad
13 October 1922
BINNENLAND.
Land- en Tuinbouw.
RECHTZAKEN
Uit de Omqevinq.
„Missa in die festo"
Scheepsbouw- en metaalnijverheid.
Conferentie met den
jlinister van Arbeid,
ggteren heeft in het departement van
jjbouw, nijverheid on handel onder led-
van den Minister van Arbeii een be-
plaats gehad met ind'ustrie.e«len en
jtcgenwoordigers wan arbeiders in den
'iouw en metaalindustrie, ten einde
te plegen omtrentv de middelen,
toit een verbetering van den toe-
in dien taik vain nijverheid zouden
leiden.
Allereerst wend wan gedachten gewisseld
de vraag, weiben invloed eventueel
verlenging van den arbeidsduur door
van over work vOTguuninge n op de
moede re-sult-aten wan de bedrijven zou
hebben. Vervolgens wend bospro-
het gewensoht zou zijn, van regee-
pwegB sommige bedrijven te steunen
het verstrekken van oredi-eben en door
verleeoien van direeten fina-ncaeeien
bij do uitvoering van bepaalde be-
jingen, en ten slotte werd de vraag be
eld, in hoeverre de overheidsorganen
het doen van be-s-teHmgen de werla
Eenheid zouden bunnen bevorderen.
Bond van Melkhandelaren in
Nederland.
bond vergaderde t© Utrecht onder
van den hoer A. J. Yoskuyl uit
De bondsadviseur, do weleerw. heer
Emmerik uit Delft en de advi
er afdeeding Utreoht, de weleerw.
Wirtz, waren aanwezig. BespreHn-
wsrclen gevoerd over den toestand in
medkhamded. Men was er van over-
nog niet krachtig genoeg te zijn om
irijeregeling zelf te treffen, zoodot men
voortdurend onderwerpt aan de door
inisa-ties voorgestelde prijzen,
dit verband maand© de voorzitter
zich niet te veel te loten behandelen
menschen, die niet mogen meespreken,
een der aanwezigen wejrd opge-
in Leiden voortdurend
wondt opgekocht door een Haagache
handelaarscombinatie tegen 1 of 1
heven den inkoopsprijs te Leiden, het-
Batuuriijk voor de Leidsche hande-
zeer schadelijk ie.
voorzitter verkhaart t© westen, da-t er
zulke onaangename toestanden zijn,
Mzaakt door de handelwijze der zoo-
Ie M-ateere, Hij zegt daarom toe,
aangelegenheid zal woxden bo
in de eerstvolgend© 1-edemver,gade
ier af deeling Den Haag. Verder advi-
spreker zooveel mogelijk contact te
met de organisaties, maar vooral
sturen op handhaving der prijzen,
tóus niet willekeurig te worden bena-
sccretaris wees er in dien loop der be
rgingen op, dat men voorzichtig moet
het stellen waai een te hoage winst-
verzoek van den voorzitter zal de
Sthakenbos te Amsterdam zich aan
lerk gaan zetten om een plan saam te
regelend© de melkdistributie in de
steden, weliko nogal t© wenschen
Algemeen was men van oordeel, dot. men
zich, gezien d© donkere tijden en de te
verwachten nog gr-ooter© donkerte der
tijden, aan veel zal moeten aanpassen in
d© toekomst.
Daarna werden besprekingen gevoerd
over d© maatregelen tegen de zoogenaam
de „klaitsers". Aan alle afdcc-lingen is een
circulair© toegezonden, inhoudende ver
schillende voorschriften, - welke in toepas
sing zullen gebracht moeten worden.
D© mede ter vergadering aanwezig© ver
tegenwoordiger van het Hanzeburcau
waarschuwde in verband hiermee er tegen,
d>at men -voorzichtig zou moeten zijn met
hot ageeren, door men gemakkelijk aldus
het publiek hierdoor in het harnas zou kun
nen jagen, vooral daar het oogenblikkelijk
een tijd is, waarin men inderdaad den mid
denstand" zoekt.
De voorzitter adviseerde nog, dat men
zioh zoo goed mogelijk moet aa-npasseu
aan den tijd en zoo economisch mogelijk
elk bedrijf moet. inrichten, terwijl hij mee
deelt, diat spoedig eens degelijk onder d©
oogen moet worden gezien het in toepas
sing brengen van d© Zondagsrust door zoo
spoedig mogelijk, den Zondagsarbeid te
gaan beperken.
R.-K. Mandeis- en Kantoorbedienden.
Te Utrecht i3 op Zaterdag 7 October ia.
de bonds vakgroep voor d© bankbedienden
opgericht.
Et waren 27 afde©lingsvakgroepen ver
tegenwoordigd Ter vergadering werd een
bestuur benoemd. De bondsvoorzitter gaf
vervolgens een uitvoerig© uiteenzetting
over het verlóóp dór onderhandelingen
met. de R.-K. Bankiersveroenigïngen inza
ke het collectief contract. Hierna had een
.geanimeerd© en uitvoerige gedachten wis
seling plaats.
Besloten werd over to gaan tot een uit
voerig onderzoek over de huidig© recht»,
positie van onze leden bankbedienden.
Bij de rondvraag gaf men zijn ontevre
denheid te kennen over d© verkeerd© toe
passing door sommige patroons wan den
wijen Zaterdagmiddag terwijl ook afkeu
rend weid gesproken over het lange uit
blijven van den algemeen on maatregel van
bestuur inzake de werktijden voor be
ddenden.
Sluiting van apotheken.
De Nederlands obe Apotheker-svereeni-
ging heeft bij den minister van arbeid een
klacht, ingediend 'over dien heer A. H. van
d© Velde, inspecteur van de volksgezond
heid te Breda, door wiens optreden, vol
gem haar, het apothekers en hun perso
neel onmogelijk wordt gemaakt, overeen
komstig de bedoeling van de regeerinig en
d© volksvertegenwoordiging, gebruik te
maken van het bij d© wet verleende recht
van Zondag-, avond- en nachtsluiiting van
apotheken
Strijkgeld en Openbare verpachtingen.
Het bestuur van de Friesohe Maatschap
pij van Landbouw pleit in een adres aan
de leden van de Tweede Kamer voor het
behoud van het strijkgeld bij publieke
verkoo pingen.
Bisschoppelijk bezoek.
Woensdag ji. heeft Z. D. H Mgr. Gallier
vergezeld van Mgr. P. A. F. Thier en zijn
secretaris, een bezoek gebracht aan het
R.-K. Mariniers Tehuis te Rotterdam. Mon
seigneur werd aan den ingang ontvangen
door het bestuur met pater Elessens, den
directeur, aan het hoofd, en waarbij ook
.tegenwoordig was het Tweede Kamerlid, de
heer H. Stuleaneyer, commandant J. G.
Griischke, commandant van de afd. Rotter
dam, kapitein J. Oei©, rector Mol, pastoor
Meaisel, den voorzitter van „Chrisitophorus"
den heer C. Stikkelman en nog ©enige ge-
noadi'gden.
De Tuinders,
Mogelijkheid van afzet in
Tsjech o-S lowakijo?
Volgens officieel© statistieken wend ge
durende de eerst© helft van dit ja-ar uit
Holland naar Tsjeche-Slowakije ingevoerd
2.273 quintals groenten, te weten in F-ebr.
102 q., in Mlaart 909 q. ©n in -April 1.1.
1153 q.
Over hetzelfde tijdvak werd uit Italië
geïmporteerd 4.279 quintals, uit Duatsch-
land 4.915 quintals en uit Denemarken zei»
13.187 quintals groenten.
Naar wij vernemen heeft, in verband met
de. omstandigheid, dat blijkens dez© cijfers
de afzetmcgelijkhend van Hollandéohe
groenten in Tsjecho-Slowakij© niet geheel
uitgeput .schijnt, d© Nederiamdsche gezant
t© Praag, jhr. mr. M. J. E. F. Michiels van
Verduynen zioh met de bevoogd© Hoüland-
sche autoriteiten in verbinding gesteld om
hierin verbetering t© verkrijgen.
Het schijnt, dat twee factoren het con
curreer en v-a® Hollandsche groenten met
die uit ander© landen in Tsjecha Slowakije
belemmeren en wel in d© eerst© plaats de
hooge vrachttarieven in Holland, en in de
tweed© plaats het feit, dat HoüLa/ndsche
groenten-exporteunen niet wensohen t© of-
freeren franco HoMamdsch-Duitsoh© grens,
terwijl Denemarken ©r geen bezwaar in
ziet franco eenige Duitsdh© luwen aan t©
bieden.
Wat den vrachttarieven van de Holla/nd-
schc spoorwegen betreft, deze bedragen
voor een wagon tot de Duatsoh-HoHland-
soho grens ongeveer 80 tot 90 gulden. Con-
ourooaren op de Tsjeoho Slowaknsohe markt
zou, uaar men ons mededaeld©, eerst
mogedijik zijn, indien d© spoorjvegen voor
den uitvoer van groenten ©en speciaal ta
rief vaststelden, hetwelk niet meer zou
mogen bedragen dian of 1/3 van het
thans geldende. (Voor vervoer naar het
buitenland is reeds een speciaal tarief in
gevoerd, dat een verlaging brengt van
20 pOt. h 30 pOt. Red.)
Kan echter dan d© H-clis arische groente
in prijs ooncunreenen met d© groenten uit
andere landen, dan zal Tsjecho-Slowakij©
een belangrijk, en door den hoogen stand
van d© Tsjecho-SliowakiBch© kroon, koop
krachtig afzetgebied kunnen vormen.
„Teh"
Landóouwhoogeschool.
Prijsvraag.
Curatoren der Landbouwboogeschool, bestuur
dera van de te Wageningen gevestigde stichting,
genaamd „Curatorfonds", vTagen, in verband
met het bepaalde bij art, 6 van de Statuten
dier Stichting, eene beschrijving van een on
derzoek naar het vermogen tot vruohtvorming
bij de in ons land gekweekte vruchtsoorten
(peren of appels of pmimen of kersen of drui
ven of bessen of aardbeien) en naar het ver
band, dat bestaat tnsschen het voorkomen der
variëteiten in do cultuur en hot vermogen tot
vruohtvorming.
Aan den schrijver van een antwoord, dat
voor bekroning in aanmerking komt, »a3 oeno
gouden derepenning worden toegekend.
Het oordeel over de beantwoording zal den
9den Maart 1925 worden bekend gemaakt.
Inlichtingen zijn te bekomen bij den Secre
taris van het Collego van Curatoren der Land-
bou wh o og eschoolMr. F. Fkuschiitz, te
Velp (G.).
De invoer van bloembollen In Amerika.
Naar het „Weekblad van Bloembollen-Cul
tuur" meldt, is van het Departement van Land
bouw een sokrijven ontvangen door hot Hoofd
bestuur dor Algeim. Ver. voor Bloembollencul
tuur, waarin gemeld wordt, dat de Quarantaine
voorloopig ongewijzigd gehandhaafd blijft.
z:l het Departement yan
1 i' u r. de -Aiiü rikaansche belangheê-
bij de-terii-van cn den handel in bloem-
boilon in de gelegenheid stellen, hunne wen-
si hen ten aanzien van verzachting van Quar.
37 kenbaar te maken. EctsI daarna zal de Mi
nister van Landbouw een beslissing nemen.
Hert streven der Amerikaansche autoriteiten
blijft er echter op gericht, dat men tenslotte
door eigen cultuur in do behoeften kan voor
zien en allen invoer van planten weigeren kan.
In het algemeen zullen nieuwe hoperkingen in-
zako den invoer twaalf maanden van te voren
worden aangekondigd.
Naar aanleiding van dit schrijven, is bij het
Hoofdbestuur onderstaande mededeeling ont
vangen van de Commissie voor den invoer in
Amerika.
De commissie, die dezer dagen ovor de laat
ste berichten, die uit Amerika waren binnen
gekomen, heeft vergaderd, was er mede be
kend, dat de toeeland in bet algemeen er niet
beter op is geworden. In teder geval kan men
aannemen, dat minister, Wallace, die tijdens
de conferentie in Mei gunstig gestemd was te
genover de buitenlandsche belangen, geduren
de de laatste maanden weer moor aan de zijde
van den Federal Horticultural Board is ko
men te staan, een en ander waarschijnlijk in
verban^ met do wensohen van de Amerikaan-
echo belanghebbenden.
Waar de toestand ten opzichte van den in
voer van planten zeer ongunstig is, blijkt uit
het sckrijren dat er voor onze artikelen nog
eenigo hoop bestaat. Het zal toch van de con
ferentie, die in dit najaar wordt, gehouden,
Rfhangon of de toestand voor de bloombollen
dezelfde blijft of ongunstiger wordt.
De commissie eeit bare actie voort, mede in
verband met de te verwachten
samenwerking met andere buitenlandsche be
langen, speciaal Engeland.
HAAGSCHE RECHTBANK.
Gisteren zijn veroordeeld:
T. B. en J. A. P. uit Bodegraven,
bij verstek, wegens mishandeling, tot on
derscheidenlijk f 25 boete subs. '25 dagen
hechtenis f 10 boete subs. 10 dagen
hechtenis.
H. F. H. uit L e i d e n, bij verstek, we
gens vernieling van een deur, tot 14 da
gen gevangenisstraf voorwaardelijk met
een proeftijd van 3 jaren.
C. J. K., timmerman te Voorecho-
ten, wegens mishandeling en eenvoudige
beloediging, tot f40 boete subs. 40 dagen
hechtenis.
A. A. van R., arbeider te Noord-
wijk, wegens diefstal van bloemen, tot
f 10 boete subs. 10 dagen hechtenis.
J. P. S., loe werkman te Leiden, we
gens mishandeling van oen student, tot
f 25 boete eubs. 25 dagen hechtenis.
C. V., vrachtrijder te Noordwij-
ker'hout, 6tond terecht terzake van het
onttrekken van goederen, e.a. een gramo-
foon, stoelen en een tafel, aan zijn boedel,
terwijl hij in 6taat van faillissement ver
keerd©.
Bekl. ontkende. Zijn meesterknecht had
de goederen weggebracht, buiten zijn me
deweten.
Na verhoor van enkele getuigen eisch-
te het 0. M. 6 maanden gevangenisstraf.
LISSE.
R.-K. VromvenlMWid. -De afdeeling van
den R.-K. Vrouwenbond hield gisteravond
in het Bondsgcbouw eene goed bezochto
vergadering. Met den Christ. Ga- ,;c
do presidente, mojriM. van Ruiten, de ver
gadering en "heelle alien, in 'L o.izonder
den Eerw. spreker, den ZeerEerw. heer
Prof v. d. Burg, van het Seminarie Ha-
geveld, weikom'. Vervolgens deelde zij
mede, dat het herhalingsonderwjjs voor
do kinderen der leden kan worden aango
vangen daar zich een voldoend aant U
leerlingen heeft aangemeld, zoo zelte,
dal ze moeten worden verdeeld in twee
klassen. Voorts dat hot aantal, hetwelk
zich heeft opgegeven voor een te houden
Knipcursus nog niet voldoende is uni zon
der te gioote kosten voor de kas 'e kun
nen aanvangen; er hebben zich acht leden
aangemeld. Staande de vergadering gaven
cr zich nog enkelen op. Voor de naai
cursus ia men geslaagd met een leer
kracht, n.l. mej. M. Akerboom. Deze cur
sus vangt aan op Maandag 23 Ocmbei lot
welken datum men zich alsnog k.i &e-
ven. Tweemaal per weck zal avonds
les worden gegeven. De kosten zijn 2 per
clrie maandeïï. Nog 'deelde zij medo dat
het bestuur besloten heeft om de gewone
collecte op elke vergadering niet meer te
houden voor de onderafdeling „Hulp in
do huishouding' doch ten bate der aldeo-
lingskas. Diens toestand is van dien aard
dat we aan onze verplichtingen niet meer
kunnen voldoen, Door een der lerlen was
per ongeteekend (hoe bescheidenschrij
ven het bestuur het idee aan de hand
gedaan om bij elke vergadering em tom
bola te houden en derzelver opbrengst in
de afdcclingskas te slortpn. Dit idee vond
het bestuur zoo prachtig, dat liet voor
stelde direct maar een tombolacoinrnissie
te benoemen. De vergadering had er blijk
baar niets tegen. Benoemd werden de
presidente en een lid der propaganda-
club, benevens de leden mej. Koele wijn,
mej. J. Elfering en mej. Caarls—Schrama,
Hierna verkreeg Prof. v. d. Burg het
woord om zijn onderwerp: „De vrouw in
do maatschappij" in te leiden. In eeD
prachtig betoog zette spreker uiteen hoe
bet huisgezin u. onzen tijd als 't ware is
gemoderniseerd en vele vrouwen en voor
al meisjes slavinnen zijn geworden van
de mode. Hij wce§ den moeders op den
plicht van opvoeding en hoe deze moei
zijn om van onze meisjes, die een mach
tigen steun moeten en kunnen „gorden
voor Kerk en maatschappij. Vooral het
ergerlijke in. de kleeding van vrouw en
meisje uit onzen modernen tijd, werd door
spreker duidelijk belicht cn in verband
daarmee betoogd, hoe lichtzinnig en dwaas
het is, zich als slachtoffer te geven voor
de mode, een mode waartegen ons gewe
ten in opstand komt. Inzake de opvoeding
vonden we in de rede veel terug van wat
door Prof. reedg is geschreven in de ru
briek van dit .b'ad: „Ons Hoekje", zoodat
wo kunnen volstaan dat-=ze leerzaam was
en in alle stilte werd gevolgd.
Do Zeoreerw. heer Pastoor dankte spre
ke voor zijn interessante rede en hij
hoopte dat ze in vruchtbaren bodem zal
zijn terecht gekomen en de aanwezigen
er naar zullen handelen.
NIEÜWKOOP.
Gemc-onterckcning. De rekening de
zer gemeente over het jaar 1921 sluit met
een balig saldo van 7915.99. De ontvang
sten bedroegen ƒ148704.89 en de uitgaven
ƒ140788.90. Hierbij is inbegrepen een be
drag aan buitengewone ontvangsten van
ƒ80700, en aan buitengewone uilgaven
van 80695.71*
Benoeming.. Tot onderwijzeres aan
do Christelijke school is mot ingang van
16 dezer benoemd mej. W. C. Plomp uit
Amslerdam. zulks in de plaats van mej.
van
ALPHQNS DIEPENB80CK.
feu laateten dag van hert. eerst© Na
ndsohe Eucharistisch congres, op
22 October, 's morgens te 10 uur,
n de St. Augustiinu&kerk aan de Spin-
te Amsterdam bij d© plechtig©
de Mis van Diepen/broek wordon
rd. D© leiding berust bij Aïphona
tken, die voor dit special© dioel een
s uitnemende koorzangers tot zijn- bo-
heeft.
mededeeling stond voor enikele
in de bladen en wij verheugen, er ons
at juist bij deze gedegenheid Amster-
ïoor het eerst hot voorrecht zal heb-
tnnis te maken met het werk van zijn
oeg gestorven grooten burger. Niet
vxw Amsterdam, voor allen, die het
M bezoeken, voor alle®, die, schoon
'f, geestelijk modeleven is dit fert
fel eekenis.
Me willen w© tor inleiding een en
omtrent den aard va® Diepenbrocks
5 compositie mededeelen.
^zijn kinderjaren heeft Diepe n-
ftt ideaal gekoesterd, ééns in zijn
ftn Mis te componeeren, die m
liebi en verheven wijding boven het
<lsr Mis-composifcies zou moeten
uw Annate hij ouder werd voeld© hij
aiö 5 opdracht een compositie t©
rak i¥n' volkome® aan de lit-ur.gische
van den Roomsohen eera dienst
'Idoen en di© ter andere zijde een
wu zijn van modern stijlbegrip.
1 hij in Den Bosch leeraar werd in
,js letteren ©n daar zijn woning
ie nabijheid va® d© al oud© ikmthe*
van Rt. Jan, werd do inspiratie
ff "S m hem wakker. Dez© fijne geest,
door en door klassiek gesöhooW
klassieke schoonheid kende, waa-r-
1 F°°fde e® er van genoot zooals
»n 1 van ©en oude, edele wijnsoort;
d«? [omc- dóe door geboorte, opvoeding
ifervfc van den sens us oath-oliciis der
'wen doordrongen was en onder
|<waifcie Gods geheven gewelven van,
Jan dikwijls eenzaam verloren t©
"an het woud van pilaren als een
der. i4de eeuw de vrome gepein-
^dd©leeuwen herbeleefd©deze
'a nut de generatie van 1880, in al
^telijk kracliibsb ewustrij® stoüt*
i Sl^nd naair de hoogst© idealen
co' tc cih. inaieniijik nerveus-govp^-
Icnw
lig© dircomer, wiid© in d© sfe.er der oatiie-
draal een werk scheppen, dat d'e ldoedheid.
de edele lijnen, de stoere kracht- en de ju
bile erend© vroomheid van voorbije tijden,
maar ook de logische doordachthedd, de
a to ikke spanning en tevens de nerveuze
sieleritsolingen van den modernen tijd in
zich kon vejreenigen.
Dit groote bracht hij tot stand in 1890
en '91 en zoo verrijkt© hij de wereld met
oen der al'Lersdhoonsifc© werken, die ge
durende d© laatst© 50 jaren zijn voortge
bracht. Zoo bracht hij een groot-mensohe-
lijk sehoone hulde aan d© Allerheiligst©
Drievuldigheid.
Naar de zode der Venetiauen is deze
Mis&a gecomponeerd voor dubbel mannen
koor. Vdaming Adriaon WafflaePt, de
grondvester der Venetiaansehe sohqo] was
hiertoe in d© l5d© eeuw als vanzelf ge
komen doordat de bas2iak van San Marco
twee orgels bezit Daardoo-r kon hij berei
ken d© eigenaardig©, juist bij den ecro
diemst zoo mystiek© schoonheid van twee
anta-plioniselie, re®pond©erend© 'koren, dio
elkaar beantwoorden, cxntwij'kon, weer vól
gen, samenvloeien cn weer verlaten in een
edel spel van melodieën en tegen-melo
dieën.
Dit beginsel, in de 16de eeuw ook door
onzen Sweeiihdk toegepast op een aantal
zijnor p«aknoompoeities we zien hot in
onzen tijd ook in heit feestelijk Te Deum
van Hubert Ouypersheeft Diepenbrock
t<iege.pa®t op zijn Mis®a met gebruikmaking
van d© sitijlbeiginsellen van Rioliard Wag
ner. Do oud© idfeeën dor Romeinscihe Gae-
c.ilia-academie, ook door d© Duitsch© Caci
üenverean. agehuldigd tot ontwikkeliiing der
a cappeda kerkmuziek, moesten doorkok
ken wordon van Wagnons moderniteit, van
Wagner vooral omdat in 1890 niemand zoo
veel nieuws gezegd en gediaan had als hij.
Zoo ontstaat dus met Diepenibroetks eigen
woorden„een modern© kerkmuziek op
Gaeeiliaansehon grondblag, hetwelk prac-
tisch weerkoant op een versmelting van de
Caeciliaanseh© met d© Wognemsche stijlbQ-
gin solen".
In deze missa werken d© bead© koren, om
een aan d© architectuur onlleend© verge-
■lijikinig t© gebruiken wat ais muziek an
ders dJan zingend© architectuur 1 a:ls 't
omhoogstijgen van twee rijen machtig©
koliommcn, uit welker kapiteel en streng
gelj ogen geweMriibben ontapi-ingen, die zich
verlokkend weer in dlkaor grijpen en in
hun" not weak heerlijke eymlboddsoh© fresco'3
omvatten.
.Geinspineexd op d© statigb Gothiek yan
den St. Jon, is het evenwel toch niet de
zuiver Gothisehe lijn, die zich in Diepen-
brodks missa in majestueuze etatio om
hoog beurt, die met innerlijk overtuigd©
en vanzelfsprekend© kracht zich heft in
de hoogt© en breed uitwaaierend zich uit
spint tot de verfijnd© gratie van 't mo
dern© ornamentiek D© Gothiek is hierin
niet meer dan uiterlijk oppervlakkig.
Diepenbrocikis missa o-pgevat als kerke
lijk liturgische gewrocht herinnert aan
Gotliiek en renaissance beid© even zeer, in
zooverre zij deze in zich heeft opgenomen;
zij steunt op oude en nieuw© stijlbciginse-
len, die in d© ziel des kunstenaars tob iets
eigens zijn uitgegroeid, Diepenibrocks stijl.
Diepenbrociks missa komt zoowel in de
Gothisch© en de Barokkerken als in de
aUormodemste groote Katholieke kerken
tot haar recht, omdat zij overal verklankt
hot gevoelig sentiment der Rooms-ch© ziel,
omdat overal in de© krken bloeit hot mys
tieke wonder ven den Christus Eucharisti
cus. Allèën voor Meao© paroehieJkerken is
zij t© geweldig, oondat d© technisch© in
richting daar riet ruim en breed genoeg is.
Innerlijk beeft en siddert dez© missa va®
moderne levensaanvoeling, heeft z© haar
deed aan de modem© zielsvertwijfdingen
en d© geraffineeü-d© norveusiteit va® den
modenien kunstenaar. Maar deze ver
fijning en dit hoogst waaikellbare stem-
mingsdoven, dlat adrijd onrustig sohommeiLt
gelijk oen kompasnaald, is doordrongen
van d© heerlijke overtuiging: Üredo in
uuam aanobam oathohcom et apostolaeam
eooleeiam. De, zoo licht gekwetste dichter
ziel, ovTeral zich sitootend, zich wondend
aan den scherpe hoeken en kanten van 't
moderne leven, vindt steeds d© verzoening
met de "kclijkhead, d© vml© der kinde
ren Goe ug an d© sfeer der H. Eucharistie
Dat Diepenibrock als hoogst moderne
geest toch altijd zijn rust in d© lieflijkheid
van Ohristus' vrede voor d© tabernakel
vond, heeft hij zoo treffend vertolkt door
de leidend© lijnen van zijn compositie, di©
steeds gevormd worden door d© Gtregori-
aansche melodie en hij to overt er medo
evenals Palestina, Maar de Palestijnsdio
polyphonic, zoo ruim, 7.00 smetteloosklaa-r,
zoo dóorzkhfdjg als d© zomerzonnethich.t
wolk© zioh in diep-goud^blau w© majesteit
wolft boven d© Eeuwige Stad, wordt door
Dieixjnhrock niet toegepast.
Men lelde 'hieruit niet af, dat Zijn mu-
zdek niet rein en Maar zou zijn. In
tegendeel 1 Zij parelt als een fontein in 1
zonnelicht. Ma ar haar fond is anders.
Tarwijl het Ita'haonoch gemoed vmi een
diep© Maarhoid is, waarin ah© lijnen van
schoonheid zich scherp a-Steekenen, is 't
Germaansche gemoed va® een diepte die
vervaa.gt in mystiek zilverige novels. Het is
vol va® peinzend© aionc-^pheer, vel va®
mijmerende! diroomen als een HoBandseh
landschap op een etihen laten September
dag.
Diopenbnock had deel aan 't Geimaan-
ach© gemoed'. Hij had de neiging tot het
zinnend wegd'urzelen in de mysteriën dóe
levens. Ook daarom schoolt hij zich aa®
Waigner, diens typische voorfliefd© voor
JcitmOlive, diens betoogtrant in peinzen®
ooHoriet. Hij had oog voor diens principe
va® gedurfd© toonvezrbindingen, hij grijpt
onverschrokken d'o dèssonnanten aan cm ze
des t© reiner t© doen oplossen. Hij houdt
naar Germaanschen aard va® het. clair-
ol>scur©; uit heit donker gewoel der bas
partijen Matetrt d© vreugde, de bbj.de oveav
tuiging omhoog in zonnig© melodieën.
Hij zegt heb Wagner na: „De eenige
vorm der muziek ia melodie", oen principe
dab nit, Paleettdma liang^amer'nand weer ver-
dadaterd was. En wond'eriijk, evenals
Palestina, componeert Diepenibrock noo-it
vemtdoaaiL, altijd horizontaal en verticaal
is het altijd in ond'e. De harmonie is onder-
gesclrikt aan de contrapuutiek. Alles is
melodie en elke melodie behoudt in haar
afwijken of nadere® va®, en haar samen
vloeien met ander© melodieë® volkomen
hoor zelfstandig onafhankelijke waaide.
Dat voorondórot-eclib bij den componist een
geweldig© intuïtie, een begaafdheid di© vér
uitsteekt boven de middelmaat en deel
heeft aan d© genialiteit ran d© grootsten
.en d© besten. Hot klinikt alles zoo vanzelf
sprekend. Opgieworsteild nat de diepte van
zeflfhepeinriinig verheft het zich tot de
eorone pradht van 'het Godsehouwe® ©ven
als w© diat vinden bij GuSbav Mohler.
Een belaiffigrijilcë rol vervult in deze mis
sa de tenorsoliËt. Bij het componeeren van
zij® werk heeft Dïeperibrook steed© de
edele gestalte van .die® H. Johannes de
Evangelist voor 00.gen gehad, den jongsten
van de Twaalf, dén Apostel dien Jezus
lief had'. Hij was d© maagdelijke reine ziel,
vol va® hartstochtloos, zuiver geestelijk
beminnen. Hij was op Patmos de Ziener,
wiens blik door geen aardsoh© verlangens
verbroebeld weird. Zijn ziel was Maar als
ht edelst kristal.
Al© liet gemoed van den H. Johannes
zoo re-in. zoo vlekkeloos, zoo vrij von alle
pasaio, denkt Diepenbrock zich die zang
va® dón tenor©oiliab. Hij etemt hert. Kyrie
in met eep zachte®, plechtig gedragen
j roep. Hij vangt daarna de melodie aan,
j welke verder als één der motieven door
heel de compositie loopt. De koren nemen
I na het Kyrie van de® solist de polyphoni-
I sch© ontwikkeling er van voor hun rek©-
j ning. Herhaaldelijk treedt d© solrit op all
l vormer eeoier nieuwe mdc-die. Tal van su-
bliome gedachten gaan van hem uit Some
toeft hij als oen Ziener hoog op Patmofl'
rotsenzoo in het Samctus, waar li5
schouwib in de hemde® en extatisch ziet
ho© dez© vol zijn va® Gods glorie, terwijl
benedon hem d© aardsehe geruchten sha-
molenid zich verheffen, toenemen, opbrui
sen, tot alles eindigt in één machtig uni
sono.
De orgelpartij is sterk orkestraal ge
dacht, maar tooh niet zoo dat aan de ven
heven bestemming van het instrument on
recht wordt- a angedaan. Moderne orgel bou
wers hebben het zoo veriiind en van torii-
msehe hulpmiddelen voorzien, dat het, zijn
eigen karakter behoudend, allerlei fijn
heden va® orkestrale muziek zonder g©-
wieldiplegiug ten gehoor© kan brengen. Het
ernstig religieus karakter wordt daardoor
niet geaohaed.
Do orgelpartij in Diepenbrociks missa
verhoogt de werkingen va® lieh-t cn scha
duw, liet. Rembrandtiek© dat de geheel©
ocmjositic kenmerkt.
Het is een groot geluk, dat deze miss»
ter gelegenheid van hot Eucharistisch con
gres bij den plechtigen dienst ten gehoor©
wondt gebracht. Zij behoort geheel in do.n
etijl v-an d© feestelijkheden, welk© va® 19
22 Ootober t© Amste-ixlam aan de orde zi>.
Zij toont, diat de Roomsehe ziel ook in
dien modernen tijd. haar onvergankelijk©
se.hoonheiid behoudt en dezo des te meer
dloet sbnalesn, doordat zij het waardevolle
va® elk tijdperk in zich opneemt- niet ai-
leen, ma-ar dat zij cdigen-liifc het eenige war©
'kanaal ia om de schoonheid oMer tijden
tot. haar reobt t© dóen komen. Da-t is d©
universeel© volheid van liefc Katholiek©
Christendom.
7/ii is een -getuigenis van. het Roomsehe
leven, diat zic-h in Nederland zoo heerlijk
ontplooit en dat alle gefyiede-n de-r cultuur
kaai, wil en moet doordringen ran net
Roomsehe sentiment.
En eindelijk, dez© missa voor een feest
dag dient niet vaileen maar tot oplerva
ring van het Eucharist.! soh Oongros, v. is
moer dn® dort-, zij is een dPr schoonste hnl-
den, welke ooit in Nederland I-oor «m-i1 in
nig en vroom geloovig ma® in deemoed, ©n
Idefdó opgedragen werd aan d© H. Euchar»
riatie, H. J. H. 8-
