lit,éi AG 1! SEPTEMBER 1922 Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN. BINNENLAND. Jaargang. No. 3925 JONNEMENTSPRIJS bedraagt bi] vooruitbetaling ..taiden 13 cent pet weet, Ü.60 per kwartaal. Jm Agenten 20 cent per weet, .2.60 per twartaaL p"p„ peet .2 36 per kwartaal. umnstreerd Zon.tag.btad ta voor de Abonné'a verkrijgbaar See van 60 cL per kwartaal, bij vooruitbetaling. Af- Ji, nummera 6 ct„ met GeilluBtreerd Zondagsblad 10 et. eS^icbdoeSou/to/nfc Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. i TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. II. DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: op Zaterdag 35 cent per regel Overige dagen 30 cent per reg® Voor Ingezonden Mededeeiingen wordt het dubbele van het tarief berekeud. -: KLEINE ADTBBTEA'XIEN, van ten hoogste 60 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, buur en verhuur koop en verkoop f 0.75 's Zaterdag, overige dagen f 0.50 immer bestaat uit twee bladen naaste toekomst; volgende citeoren wij uit een arti- fOlgenuc --- --- Het Vaderland" van Zaterdag- hebben reeda eenigen tijd geleden dat wij er niet aan denken den ;htschen partijen er een verwijt maken, dat de oplossing - van de lan? duurt. De noodzakelijke he in? is niet zoo gemakkelijk. En dan, cdaard maakte eene zeer juiste op^ toen ze er op wees, dat men hoogste thans met elkaar eens kan over eene sluitende begrooting et jaar 1923, want dat -de mogelijk- iet is uilgesloten, dat men over een r nog veel bedenkelijker voor zal te staan, zoodat dan heel wait in- ider maatregelen noodig zullen bezuiniging van i7 procent parlement, die er volgens het Gen- tal komen. mogelijkheid is niet uitgesloten", lijden nóg ernstiger worden; dat aise nóg dieper zal zinken rdaad, wie zal die mogelijkheid hel is goed, het is noodzakelijk, i oredelijke wijze reke- houden. t de zakenman doen in zijn za- is de plicht van den particulier in ïvé doen en laten. f zulks mag ons niet drijven tot e moedeloosheid of somher pessi- Irns. Do stoffelijke welvaart is iels zéér voornaams in het leven. ;ie zelf welvarend is en voor an- ot cynisch de oogen sluit kan zulks zen. Doch, dit vooropgesteld, moet ize overtuiging zijn, dat de stoffe- 'elvaart niet is. in de verste verte t voornaams te En wij, :en, kunnen nooit dankbaar ge- ijn, dat wij deze waarheid betrek- zoo gemakkelijk in levens-werk e. id kunnen omzettenl 'ervolgens: Een verslechtering van Uw lijd is oen mogelijkhei d, een ICH ëelo mogelijkheid maar, dat het 0 verges te 1de zal geschieden, kan niemand met stelligheid ont- deï c. moeien met verslechtering, zoo mo- rekening houden, maar mogen on- i op verbetering vertrouwe nl eder geval: de hand vatte nu met werkkracht aan wat er te doen valt 1 ongetwijfeld de beste voorberei- yoor de naaste toekomst, hoe deze k zij. BUITENLAND. Volkenbond. Dc Volkenbond sv ergn dering. Ie volkenhondsvergadering spraken s Hymans en Haoobaux, die de 113J ikheid van de resultaten, welke «en volkenbond verkregen zijn, con- rden, Loudon verklaarde, dat hij geen i°P i'^l werk van den raad had uit ![wn, en sprak de meening uit, dat kenbond zich met den economischen D<1 van de wereld moest bezighou- yorgadoring nam daarop eenstem ■raPPort van den raad aan. De zit e[,d dan tot nader orde geschorst. België. Dc zaak-De Bouckelaere. Drusselsche bladen wijzen er op, wettelijke termijn is verstreken dat de auditeur-militair tegen de umC £k 'n zaak-De Beuckelaere be- waangeleekend, wat erop wijzen "le kwestie als geëindigd mag beschouwd. Duitschland. dtschRel rj i sclio onderhandelingen. 1 n overeenstemming, •ieus werd Zaterdag medegedeeld, O'S'sche gedelegeerden tot een 'omst waren gekomen onder voor de goedkeuring der regeering 'oden worden uitgegeven schat- 8 rosp. met oen looptijd van 6, maandelijksche aflossingen, die cerd-zouden worden door Ne- Tsche en Engelsche bankiers, °or de Duitsche Rijksbank. I' den dag werd medegedeeld, 4 e'sclle vertegenwoordigers Bor- j e" zouden verlaten, zonder dat zij met de Duitsche onderhandelaars tot overeenstemming zijn gekomen ten aan zien van de door Duitschland te verstrek ken waarborgen vo:r de Duitsche schat kistbiljetten. Zulks moet in hoofdzaak worden geweten aan het feit, dat door de Duitsche regeering was verzocht, om den looptijd van deze schatkistbiljetten te ver lengen boven den termijn van 6 maanden, welke door de Commissie van Herstel was bepaald. Dit toe te staan zou evenwel de bevoegdheden van de Belgische regeering zoo deze zich tenminste met dit voor stel zou willen vereenigen overschrij den, daar de beslissing hierover alleen aan de Commissie van Herstel toekomt. Men beschouwt te Berlijn het vertrek der gedelegeerden niet als een definitief afbreken der onderhandelingen en acht een hervatten daarvan alsnog mogelijk. De inlosten te Kattowifcz. Omtrent de stakingen en plunderingen te Kattowitz wordt nog het volgende ge meld: Zaerdagmiddag hadden onderhandelin gen plaats' tusschen het provinciaal be stuur en de industrie-arbeiders over de vraag, hoe aan betalingsmiddelen te ko men. Van de zijde van het eerste bleek het voornemen om in bons te betalen, maar de arbeiders wezen dat van de hand Op de Ferdinandsgrube is om 10 uur 'smorgens de staking uitgebroken. De ar beiders der mijn, ongeveer 5000 man, hiel den een demonstratie voor het gebouw van het provinciaal bestuur en dreigden het te zullen overvallen. Tegen zes uur 's avonds werden de volksoploópen in de straten steeds "grooter. Honderden arbei ders trokken door de straten. Toen de po litie uitrukten, werden de politie-man- schappen ontwapend en afgeranseld. Te gen half acht werd de Grundmannstrasse als tooneel der onlusten gekozen. De de monstranten verbrijzelden de vensterrui ten, drongen de winkels binnen- en plun derden die totaal uit. Voor het hotel Savoy stieten de demon stranten op een militaire patrouille. Het -kwam tot een schietpartij, maar tot dus ver zijn geen dooden of gewonden gemeld Om acht uur 's avonds verschenen ex tra-bladen, waarin bekend werd gemaakt, dat de regeering te Warschau voor Opper Silozië verscheidene milliarden mark ter beschikking had gesteld. De betoogers namen, met hoongelach hiervan kennis. Het provinciaal bestuur heeft een oproep gericht tot de arbeiders, waarin het- hen lot kalmte en bezinning maant.Den gehee- len avond wérd echter voortgegaan met plunderen en niemand sloeg acht óp den oproep. De schade bedraagt verscheidene milHocnen Duitsche marken. Oproep aan de mijnwerkers in het Beer gebied. Do vier mijnwerkersbonden' hebben een oproep gepubliceerd, waarin zij de mijn werkers van het Roergebied aansporen, zich tegen de onbeheerschte elementen der unionisten en communisten te ver zetten, die de mijnwerkers tot nuttelooze en schadelijke acties pogen op te hitsen en dc v-akvereenigingen pogen te vernie tigen. De vakvereenigingen zullen geen mid del onbeproefd laten om langs gepaste wegen den geweldigen duurte-nood der arbeiders te bestrijden. Inzonderheid heb ben zij er voor geijverd, dat door geschik te maatregelen de door gebrek aan beta lingsmiddelen in gevaar gebrachte loon- uitkeering in korten tijd zonder haperen geschiedt. Zij wiegeren echter, zich door de dreigementen van den vakvereenigin gen vijandig gezinde elementen tot on doordachte maatregelen te laten verlei den. Niet een dwang op de werkgevers, maar de vakvereenigingsdiscipline bevordert het nakomen der getroffen overeenkom' sten ook inzake de overwerkregeling. Inzonderheid worden de hoogere em ployé's en bedrijfsraden aangespoord, zich hun leiderschap bewust te-toonen en onbekommerd om de onbeheerschte aan vallen van onverantwoordelijke en gewe- tenlooze elementen, voor de doorvoering dor door de meerderheid gewenschte over eenkomsfen op te komen. Hongarije. Tendenlicuse berichten. In verband met de Roemeensche ge ruchten omtrent een van Ilongaarsche zijde beraamden p.anslag op do Roemeen sche koninklijke familie, waarin ook een Hongaarsch overste, Gaboreszky, betrok ken zou zijn kan worden gemeld, dat bet Hongaarsch karakter geheel uit de lucht is gegrepen. Een Hongaarsch officier van dien naam bestaat in het geheelc le ger niet. De Hongaarsclie pers, aldus de „Msbd." beschouwt deze geruchten als een poging om Hongarije in discrediet le brengen op het oogenblik, dat te Genève over dc loc- fat ing tot den Volkenbond moet worden beslist. Daarmede is bet arsenaal dor legen Hon garije geric-hte insinuaties echter niet uitgeput. De „Prager Abendzeitung" laat zich bijv. melden, dat koningin Zita zich in Szomathely zou ophouden, terwijl ter zelfder tijd uit de Fransche pers kan blij ken, dat de koningin in Spanje is waar zij wegens ongesteldheid verhinderd was, deel te nemen aan het doen stapel ioopen van een schip. De „Budapesti Hirlap" wijst er op, dat het Roemeensche gerucht wel wat heel plomp is, vooral omdat het den naam van Hor thy, aan de samenzwering verbindt. De allerhoogst geplaatsten houden zich in zulke aangelegenheden buiten schot en het is wel naïef, het te doen voorkomen, alsof Horbhy er belang bij zou hebben, in Boekerast een samenzwering op touw te zetten tegen de vorsten en staatslieden der kleine entente. Engeland. De Iersche kwestie. De Dail Eireann b ij een. Gosgrave hoofd der voor- loopige regeering. De Dail Eireann is Zaterdag voor de eer- e maal sinds December van het vorige jaar bijeengekomen. Zij koos de voorloopige regeering met Cosgrave aan het hoofd. Hot cenige anti-verdrag-lid, dat aanwe zig was, Lawrence Ginnel, werd met ge weld uit do vergadoirng gezet. Bij de opening der zitting beeft Cosgra ve een redo gehouden, waarin hij 'o.a. zeide, dat h-et zijn voornemen is het Ver drag van Londen getrouw na te komen. Toen hij de lijst van zijn ministers be kend maakte, ontstond er eenige opposi tie tegen de benoeming van den opperbe velhebber generaal Mulcady tot minister van defensie. Men meende, dat deze post eerder aan een niet-mi'litair moest wor den gegeven en dat de cumulatie van het opperbevel met bet ministerschap onge- wenscht was. In het algemeen gaf Cos grave dit toe, doch het betreft liier een uitzonderingsgeval van tijdölijken aard. De andere ministers zijn O'Higgins, bin- nenlandscho zaken, Desmond Fitzgerald, buitenlandsche zaken, Hogan, landbouw, Blythe, binnenlandsch bestuur, Me Grath, economische aangelegenheden en onder wijs, Cosgrave, financiën en premier. Verder werd Wa'lsh tot postminister en Dailleden Lynch en Duggan, de twee eeni» ge overgebleven onderteekenaars van heit verdrag, tot minister zonder portefeuille benoemd. Daarna is de zitting tot heden verdaagd. De telegrafische verbin ding van Dublin met andere Iersche steden verbroken. Een Reuter-telegram meldde, dat het bericht dter gevangenneming van De Va lera en Childers niet bevestigd werd en liet er op volgen, dat de telegrafische ver binding van Dublin met 33 andere steden, o.a. Cork, verbroken was. Uit de „Daily News" blijkt het verband tusschen beide med'edeelingen. Dit blad meldt n.1., dat de telegraafdraden werden doorgesneden enkele minuten nadat te Dublin bericht was ingekomen van de ge vangenneming van De Valera en Enskine Childers op de grens van Cork en Kerry. Het hoofdkwartier te Dublin heeft Don derdag den. heelen dag tevergeefs getracht draadïooze verbinding te krijgen met Cork Griekenland. De overwinning der Turken. De val van Smyrna. Officieel wordt de bezetting van Smyr na bevestigd. In den morgen van 9 Sep tember verschenen Turksche afdeelingen in de voorsteden. Door vliegtuigen werd een proclamatie over de stad uitgewor pen, waarin de bewoners werdén opge wekt, zich aan Turksche zijde te scharen In den namiddag rukte de tweede divisie Turksche cavalerie de stad binnen onder de toejuichingen der bevolking. Dadelijk na de bezetting van Smyima door de Turken werden de buitenwijken van de stad overstroomd door vluchtelin gen die geen onderdak en geen voedsel krijgen. Daarop werd naar verschillende landen geseind om onmiddellijk levensmid delen, artsen en ziekenverplegers te stu ren. De stad is verklaard te zijn een haard voor een typhus- en pest-epidemie. Uit Athene wordt gemeld, dat de eer ste transporten Grieksche troepen uit Klein-Azië aan den Piraeus zijn aange- komep. De scheepskapiteins, die instruc tie hadden gekregen om de troepen alleen op de eilanden van den Archipel aan wal le zeltrn. waren door de soldaten ge dwongen m naar den Piraeus koers te zetten. Onder de soldaten heerschte hevi ge opwinding; sommige hebben zich, naar het schijnt, beleedigend uitgelaten tegen over den koning. Te Angora is de overwinning der "IJur- ken feestelijk gevierd. Do premier heeft reeds de aanslaande bevrijding van Con- stantinopel en Adrianopel aangekondigd, i waaraan hij toevoegde, dat Turkije's le gers de wapens niet zullen mogen neer leggen, alvorens de nationale doeleinden van Turkije zullen zijn bereikt. In sommige politieke kringen te Athene begint men te spreken over de mogelijk heid van een troonsafstand van koning Constantijn; maar de royalisten wil ion daar absoluut niet van hooren. Wapenstilstandsvoor waarden. Naar de „Daily Telegraph" meldt zou den de wapenstilstandsvoorwaarden der Kemalisten do volgende zijn: io. Algeheele aanvaarding van het na tionalistische pact (hetwelk de teruggave van Adrianopel inhoudt). 2o. Schadevergoeding voor de in Analo- lië aangerichte schade en bedreven wreed heden. 3o. Onderhandelingen tusschen de Grie ken en Turken alleen met uitsluiting van de geallieerden 4o. Autonomie voor de Dodecanésus. 5o. Waarborgen voor de veiligheid der Turksche minderheden-in Macedonië. HET VOORNAAMSTE NIEUWS. Alg. Vergadering van den R.-K. Bond van Spoor- en Tramwegpersoneel Raphael". De Jongensdag te Noortlwijk is goed gc- slu-'igd. Ongeluk op liet Intern. Concours Avia- liquo te Rotterdam. Eèn tloodc. Tiucichcu de Duitsche en Belgische on derhandelaars Is men niet tot overeen stemming gekonieu. De val van Smyrna bevestigd. De troon van Coustanltin aan 't wanke len? Dc eerste zitting van de Dail Eireann. Het tekort bij de spoorwegen. De actie van St. Kapha öl. In dfó groote zaal van he,b Park Tivoli te Utrecht werd gisteren vanwege den Ned. R.-K. Bond van Spoor- en Tramwegperso neel „St. Raphael" een landelijke a-otie- ve-rgadering gehouden tegen de plannen der directie tot loonsverlaging enz. voor het personeel. Devergadering was druk bezocht. De Voorzitter, de heer J. Helle- m o n s uit Boxtel wees in zijn openings woord op den moeilijken, zwaren en ge vaarlijken tijd, waarin we leven. Vervolgens sprak die lieer F. L. D. N i- v a r d, wethouder van - Rotterdam, die e>r op wees, dat tot voor korten tijd de organisaties in een aanvallende positie stonden, dooh dat de rollen thans zijn om> gekeerd en de organisaties een verdedi gende positie hebben moeben innemen. Dit alles, óók de verdere maatschappelijke in zinking, die men overal ziet, is een gevolg vaa. den oorlog We moeten thans de han den in eikand eg slaan om deze moeilijke tijden door te komen, en vooral de leiding volgen en zioh niet door opwinding en groote woorden van de wijs te laten bren gen. Snreker sc-hetste vervolgens uitvoerig de totstandkoming van die tegenwoordige loonregeling vain liet spoorwegpersoneel en hoe jarenlang daarvoor aan heb perso neel allerlei uit keeringen moesten worden gedaan om heb personeel voor financieele inzinking te behoeden Het heeft den or ganisaties enorme moeite en opoffering .ga 'kost om tot een behoorlijke loonregeling te komen. Daar cm kunnen en willen wij niet daib thans die loonregeling weer teniet wordt geda-an. (Luid applaus Met al de macht die in ons is, zullen we ons verzetten indien men verslechte ringen in die loonregeling wil brengen en wij roepen u op om achter het bestuur als één man te gia-an staan in dit verzet. (Luid applaus.) Merkwaardig is, dat men zioh thans be roept op die lagere loonen in de publieke bedrijven, hoe.wel de directie nooit iets van die particuliere loonen wilide woten toen ze hoogcr waren dan die van het spoorwegpersoneel. Voor den oorlog laad het personeel de grootste verantwoordelijkheid en het laag ste loon, toen leed het personeel gebrek.- Tot dien toestand willen we*niet terug en daartegen zullen we ons tot het uiterste verzetten. (Luid applaus.) - Onder geen voorwaarde kunnen wij in gaan op loonsverlaging en het is een ge lukkig teeken dat de samenwerking thans ioi stand is gekomen. Wij zijn overtuigd van den ernst der tijden en daarom dient heit personeel achter de besturen te staan als zij tegen de directie zegt. „Handen af van onze salarissen". (Luid applaus Besloten werd een telegram te zenden aam het Christen Syndika-at van Spoor wegpersoneel dot te Leuven vergaderde ter verkrijging van kindertoeslag. Ver volgons roerde de heer G. H a e n uit Zwolle he.t woord over de ddenstklee- diuig, de diensttijden, entz. Spreker wees uitvoerig op de ingevoerde arbeidstijd ver slechteringen en de inkrimping vam het aantal leden van het scheidsgerecht. Ook spreker verheugde zich over de tot stand gekomen so menwerking, doch de pers en vooral "de katholieke pers die zweeg, toen de verslechteringen aangekondigd werden was verontwaardigd. Wij weten dat we deen zullen wat noodig is voor heb belang v-an het. personeel en desnoods zul len we daden stellen als ze noodig zijn (luid applaus). We dreigen niet, we zullen brachten met de rogeering en we hopen dat het nieuwe figuren zullen zijn in overleg to komen. De toe-stancl bij de s- rvegen moet veranderen, doch we dru ken er voor, dat die veranderingen op de ruggen van het personeel gelegd wor- don. (Luid applaus.) De heer De Bruin van het R.-K, Vakbureau deelde mee, dat dc Katholieke Vakcentrale geheel achter de actie van hot spoorwegpersoneel staat.. Vervolgens sprak Mgr. Mutsaers een kort woord. Hij wees er op, den in druk gekregen te hebben, dat in de R.-K. wereld van Nederland men een verkeerd denkbeeld heeft van St Raphael Zij. die de geschiedenis kennen van Sb. Raphael, weten, dat men in 1903 een. anti-socialisti sche organisatie wilde oprichten Spreker heeft dit geweigerd, omdat hij meende, dat do Bond e-r zijn moe-st om het per so. necl omhoog te heffen. Dat heeft de Bond steeds gedaan en daarom kan e-r thans alleen sprake zijiy dat door St. Raphael met de samenwerking geen daden zijn ge daan, die in strijd zijn met het R.-K. be- giussl. Er is bij de totstandkoming niets als zoodanig gedaan. Spreker wil dit openlijk getuigen en tot do R.-K. pers zeg gen blijf van die samenwerking af, daar voor is aftraker verantwoordelijk en nie mand anders ALs geestelijk adviseur zegt spreker tot de. leden wees voorzichtig in woorden en daden. De zaak is al emslïg genoeg. Strijdt uw strijd ernstig, volgens de R. K. beginselen en volgt uw hoofdbestuur (luid applaus) Daarna sloot de Voorzitter de vergade ring. Uit de Textielnijverheid De loonsverlaging. De gecombineerde besturen der textiel arbeiders-organisaties hebben den in ons blad van Woensdag gepubln cee-rdcn brief van de gecombineerde wepkgevera- vereenigingen waarin een belangrijke loonsverlaging, subs, verlenging van den werktijd, werd aangekondigd aan een bespreking onderworpen. Zij meenen er niet op te kunnen antwoorden, alvorens hun ledenvergaderingen te hebben geraad pleegd. Op dien grond berichten de ar beidersorganisaties, niet in -staat te zijn, voor 15 dezer te antwoorden, doch zorg te zullen dragen, dat hun antwoord voor 1 October zal zijn ontvaoson De werkverschaffing. In Staatsblad no. 500 is opgenomen het Kon. Besluit tot vernietiging van het be sluit van den Raad der gemeente Alk maar van 2 Maart 1922, tot vaststelling van een loonregeling van de werklieden in dienst bij de werkverschaffing. Bij het nemen van deze beslissing over woog de Kroon: dat de door den Raad der gemeente Alkmaar vastgestelde loonregeling voor de werklieden op de werkverschaffing, waarin werd bepaald, dat het loon zou zijn voor arbeiders in dienst bij de werk verschaffing, 57 oent per uur 25 65 po* week) en voor vaklieden op de werkver schaffing werkzaam, in hun vak 90 pOS van" het loon, vastgesteld in de ooUectievtf arbeidsovereenkomst voor het des be tref fend o vak, dien werklieden op de werkver schaffing een loon waarborgt, dat gelijk is, of bijna gelijk aan de loonen, die de be trokken werklieden gewend zijn te verdie nen in. het z.g^ vrije bedrijf dat bij het vaststellen van een loon regeling op een werkverschaffaiig, op den voorgrond diemt te staan, dat de op dó werkverschaffing geplaatste werklieden een sterken prikkel hebben om arbeid te zoeken en te aanvaarden buiten de werk verschaffing, aangezien het werk op een werkverschaffing niet. langer dient te duren, dan strikt noodzakelijk dat de door den Raad dier gemeente Alkmaar vastgestelde loonregeling dien prikkel niet in zich droeg en derhalve dS" mogelijkheid bestond, dlat de arbeiders óa werkverschaffing zouden beschouwen ai* een normale werkgelegenheid en daarop langer zouden blijven dan strikt nood zakelijk en in bet belang van de financiën der gemeente wera*h«liïk was. Commissarissen Raden van Arbeid. Bij K. B. rijn ^ecxiefcïgd eU< besluite» van «ïeD Raad van ArbeSd te Rotterdam, houdende benoeming van commissarissen als bedoeld ir. art. 51 Irarcf r\'\ «3» Radenwct.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1922 | | pagina 1