Hollandsche Credietbank
Premiën van f 25.000, f 10.000 enz.
aan premiën geeft de 3 pCt. Pre-
mieleening yitgegeven door de
Koninklijk Goedgekeurde
Üit de Omgeving
ALKEMADE.
Militie. - - Aan 18 ingeschrevenen \«r de
Editing l£23 is \rijstelhng verleend wegens
broederdienst. Van deze 18 zijn er 14 viorgoed
en 4 voorloopig vrijgesteld.
Onderwijs. Gedeputeerde Stalen dezer pro
vincie nebben de beroepschriften van J. W.
Bonda en D. Meijer en bet Bestuur van de Ver-
ceniging voor Christelijk Schoolonderwijs te
Oudewetering tegen het Raadsbesluit dezer ge
meente van 30 Maart ongegrond verklaard. Bij
bedoeld besluit werd de ingevolge art. 72 der
Lager Onderwijswet 1920 ingediende aamrrage
van bovengenoemd Bestuur om geldon beschik
baar te stellen voor de invoering van het 7de
leerjaar op zijn school, door den Raad afgewe
zen.
KATWIJK AAN DEN RIJN.
Tuinbouw. De toestand in het tuinbouwbe
drijf wordt steeds ongunstiger. Vroege aardap
pelen brachten vanaf het begin dal men ging
rcoieD een veel te lagen prijs op. Werd nog ge
hoopt dal aan het einde van het vroege aardap
pelenseizoen de prijzen nog wel zouden oploopen
ook dit is niet bewaarheid geworden. De laatste
dagen brengen de aardappelen maar juist vee-
voederprijzen op, een enkel buitengewoon partij
tje uitgesloten. Eigenheimers gaan ook al legen,
wat men gerust mag noemen belachelijke prij
zen. Met de groenten idem. Peen zeer goedkoop,
bloemkool zeer goedkoop. Niets brengt loonende
prijzen op. En wat zal de z.g. navrueht opbren
gen? Niemand is dienaangaande optimistisch
gestemd. Als het op deze wijze doorgaat, zijn de
gevolgen niet te overzien. Al mag het voor som
migen een verheugend iets zijn dat de bloem
bollen nog iets meer opbrengen dan vorig- jaar,
de gewassen waren van dien aard dat de op
brengst in gewicht ook zooveel minder was.
KI) DELSTAART.
Tooneel. Ook de Tooneel-Vorecniging
„Oolijk en Vroolijk" heeft hare werkzaamheden
voor het a.s. seizoen weder aangevangen. Het
plan is om dezen winter weer met een flink pro
gramma voor den dag te komenhoewel het leden
tal daartoe thang te gering is. Daarom kan ieder
die daartoe idee heeft zich aanmelden bij den
secretaris, den heer L. Aarssen; om werkend lid
te worden. Wj hopen dat „Ooljk en Vrooljk" de-;
zen winter weer met ecnige mooie stukkon op
do planken zal kamen, en dat hipt ledental vol
doende zal blijken om. evenals 't vorig jaar met
veol succes Kudelstraat eenige gezellig© feest
avonden te geven.
STOMPWIJK.
De Volksfeesten. (Vervolg). Dank zij 't uit
nemende mooie weer, dat voortdurend gunstig
bleef was bet reeds vroeg in den middag druk
op het feestterrein, vooral ook omdat de rimg-
rijderij veel bekijk rtok. Het werd; dam ook ge
durende den verderen middag tot zeven uur ge
stadig drukker. Tóen het rimgTijden en de voet
balmatch afgcloopen waren^ trok de groote be
langstelling eenigszims af, omdat allen zich
spoedden den inwendigen mensch te versterken.
Het vertier verloop der kinderspelen ie aJe
volgt:
Blindemannetje voor jongens van de
5e klas: le prijs Koos Jansen, 2o Amtoon v. d.
Pijl, 3e Jo van der Helm, 4e Adriaan Jansan.
Zakloopen voor jongens 6e klas: le prijs
C. Vogelaar, 2e Simon van Es, 3e Leen Ouds-
hoorn, 4e Nico van Bcinmeien.
Tonnetjs kruien voor jongens bene
den 14 jaar: le prijs Pauw Janson, 2e Engel
Onderwater, 3e Cor Olsthoorn. 4e Arde van der
Helm.
Op Reis voor jongens boven 14 jaar: le
prijs Theo Janson, 2o Leo Janson, 3e Comeloe
Stijnman, 4e Henk Oliehoek.
Blindemannetje voor meisjes vam de
5de klas: le prijs Tonia Verhagen, 2e Lien Cas-
pere, 3e Gatbarina v. d. Bosch, 4e Bertha Bol-
leboom.
Muiltje loop en voor meisjes ran de
fie klas: le prijs Ploontjo Stijnman, 2e Anna
Verhagen, 3e Manie Bolleboom 4e Mariotje Ver
hagen.
Op reis voor meisjes beneden 14 jaar: le
prijs Rika Vogelaar, 2e prijs Mina Waaijer, 3e
prijs Anna Stijnman, 4e Bertha Olsthoorn.
Muiltje loopen met hindernis
sen voor meisjes boven 14 jaar: le prijs
Greta Huisman, 2e prijs Mina Groeneweg, 3e
prijs Mina Soheffer, 4e prijs Nellie d. HaaT.
Ringrijderij: De ringrijderij trok niet
minder dan alle andere vermakelijkheden de be
langstelling van het publiek. Er waren dan ook
niet minder dan 36 paren ingeschreven,
De uitslag biervan was: le prijs J. van Pa
ridon en M. Oltshooro; 2e prijs J. de Groot en
M. Tetteroo; 3o prijs J. van Vliet «m CBaedna
van Vliet; 4e prijs R. Stijnman. en M. van San
ten; 5e prijs J. van Santen en J. Koot; 6e prijs
C. Schrader en M. L. LeHveld; 7e prijs H.
Jurgens en A. JuTgens; 8e prijs Am. van Vliet
en A. Arkerieijn.
Voetbalmatch. Door de elftallen Van S.
V. V. te Stomp wijk en Z Z V V te Zoetermeer,
werd een voetbalmatch gespeeld, welke door Z.
Z. V. V. met 90 gewonnen werd. Met rust
was de stand 20.
Ook voor het katknuppelen door de volwas
senen bestond veel animo en het was dan ook
reeds half acht toen dit nummer nog niet was
beëindigd.
Als alles dan gedaan was kwam de prijsuil-
deeiing en menigeen werd weer begiftigd1 met
een fraai kunstvoorwerp, dat een hlijvendo her
innering aan dezen dag zal zijn.
Tenslotte een terugblik werpend op bet alge-
icopcn feest, mogen wij zeker wel niet een woord
van lof onthouden aan de comitéleden dde voor
een vlotte afwerking van het programma zorg
den en evenmin aan de muziekvereeniging „Ju
liana", die onder bekwame leiding van den
beer Heemskerk het geheel gezellig opvroolijkte
VOORHOUT.
Raadsvacature. De heer J. L. Nijssen,
heeft zijn benoeming tot lid van den Raad
aangenomen.
WOERDEN.
Bakkerspatroons. DiDfldag vergaderde de
bakkerapatroonsvereen. „Woerden en omstreken."
Na voorlezing der notulen deed de penning
meester rekening en verantwoording over zijn in
het afgeloopen jaar gehouden beheer. De kas
sloot met een batig saldo. Het. jaarverslag van
den secretaris werd onder dankzegging goedge
keurd. Den afgevaardigde ter vergadering van
den Z. H. Bond werd vrij mandaat gegeven. Na
•enige huishoudelijke besprokingen werd met alg.
stemmen besloten 31 Aug. a.s. in de Allogorische
optocht met een of twee fraaie groepen uit te
komen. Dien dag, 31 Aug. zal door de bakkers
niet worden gobakken en gevent opdat allen in
de gelegenheid zullen zijn dien dag spontaan
medé te vieren. Na de gebruikelijke rondvraag
sluiting.
Prijs behaald. De Chr. Zang vereen. „Oole-
ning on Stichting", directeur de heer J. H. v.
Rheenen te Utrecht, behaalde op het Woensdag
gehouden concours te Alphen don eereton prijs
in <te eerste afdeeling. Voorwaar een groot suc
ces voor deze viereen. Steeds zijn zij nu van een
concours met de eerste lauweren huiswaarts ge
keerd. Naar wij meenen nu reeds do 4d© eerste
prijs.
Van aan do Katli. Pers goedgezinde zijdo
werd ons dit bericht direct gezonden, zoodat
voor de zangers van hot station kwamen per bul
letin van ,.De Le Medio Courant" dit
schillend plaatsen der stad was bekend
'heer
klari
wezig om de gelauworden te verwelkomen. In
tocht mot ontplooid vaandel trok men naar
cordia" waar het aan speechen en gelukwens
niet ontbrak.
ZOETERWOUDE.
Vergunning. Bij Kon. Besluit fan 19
1922 no. 42 is ongegrond verklaard' het berltu3n
door P. J. de Bruijn alhier ingesteld tegen w(
besluit van B. en W dezer gemeente iuu
weigering van eeno vergunning voor het h jnvo
ben van een opslagplaats voor benzine aan
Hoogon Rijndijk.
;dsan
won
BI
K<
Deei
Burgerlijke Stand. Gedurende de maj mini
Juli vestigden zich |n deze gemeente 19 pei, betn
non en vertrokken er naar elders 14. Er l
den 7 aangiften van geboorten en 2 aan gift gum"
va® overlijden plaats. Totaio vermeerdering t
bevolking 10.
war.'
ALPHEN AAN DEN RIJN. verh
„Herwonnen Levenskracht". Woen^ Pei
werd in deze gemeente de speldjesdag: gebo *erf
de® ten bate van „Herwonnen Lovenskradif
De opbrengst was buiten verwachting. Een l
drag, groot J 610,38%, werd bijeengehracl .^en
Ten deele raag dit worden geweten aan
drukke verkeer tijdens het concours, dat di
dag alhier gehouden werd, doch in hoofdzu
mag het bereikte resultaat worden toegoscbi
aa® de verkoopsters, die als het
ijverden om do speldjes aa® den ma.® te brei ijfv
gen. Wij brengen haar, gaarne lof voor de
langelooze toewijding aan dit nuttigo doel.
bijzonderheid kan worde® vermeld, dat do
brengst va® thans die van het vorig ja
206,07% overtrof. Do grootste inhoud van
busje bedroeg thans 89,62%, terwijl de Ta:
«te inhoud 12,50 opleverde.
0
hei.
gen
h&3g&S3a
GOUDS
gedurende haar AU GUST US-trekkingen
jgjggjpzsaTiTwa1; Directeur: E. J. BEEKNSAN nssras**»--
KÜ President-Commissaris: WILLEIK BÏSÜEKHUYS
Slechts 50.000 Obligatiën en meer dan
10.000 Premiën!!! 9529
Volgestorte Obligatiën, recht gevend op den vollen prijs f 5.SO I
Halve Obligatiën, recht gevend Gp den halvers prijs f 2.70 I
Koopt spoedig bij onze Agenten, indien gij bij de eerste Augustus-fi-ek-
kingen wilt meespelen - Trekkingslïjsten kosteloos verkrijgbaar.
Hoofdagent voor LEIDEN en OMSTREKEN: D. &, Breestr. 43, Leider, Tel. S8f
Over Doofstommen en
Doofstommenonderwijs.
Er is een tijd geweest hij duurde
vele eeuwen lang dat het duistere
nacht was voor de doofstommen, dat zij
meer dan andere ongeluükdgen vergeten
en verwaarloosd werden.
Een blinde wordit met innig medelijden
aangezien, omdat een ziende, die zich var-
heugt in de wondere weelde van de mooie
wereld om ons heen, zoo diep beseft, wat
het zeggen wil altijd rond te tasten fa
zwarte donkerte. Doch een blinde kan hoe
ren, men kan hem vertellen over alles wat
hij wenscht te weten. Een blinde kan
•preken, hij kan uiting geven aan zijn ge
voelens. Een blinde kan genieten van
muziek en met zijn geoefenden tastzin kan
hij het gemis zijner oogen tenminste ©eni
ge rmata aanvullen.
Doch een doofstomme, iemand, die van
af zijn geboorte of heel kort daarna het
gehoor verloren heeft en dientengevolge
niet spreken kan, omdat hij noodt heeft
hooren spreken, is er nog veel erger aan
toe. Wel kan hij zien, maar dat gezicht
verschaft hem weinig of geen vreugde. Im
mers de vreugde van den mensch komt
voort uit het begrijpen en dat is het juist
wat de doofstomme zoo goed als geheel
mist. Hij kan niet begrijpen, hij kan niet
denken, omdat hij zich nooit geoefend
heeft in datgene, wat juist de uitdruk
king het uiten is van dat begrijpen en
denken: de spraak. Men vroeg eens aan
een doofstomme vrouw van bijna 40 jaar,
die men met veel moeite in een doofstom
men instituut zoover gebracht had, dat zij
in eenvoudige zinnetjes in schrift ert g«-
baren haar gedachten kon uitdrukken,
wat zij vroeger dacht over hemel en aar-;
'de, over de zon, de maan en de sterren
•nz. Het antwoord' was„Ik dacht
biets* Absoluut niets dacht zij ovér
nétgeen zij irondom zich zag, over ver
schijnselen der jaargetijden, over de zor
gen en den arbeid harex ouders, over de
gtodsdfenstoefenmgen in de kerk. Zij zag
aHes, maar dlacht er niets bij. Geen enkel
ftooger ideaal, geen enkel rein zlelsgenot
Verblijdde haar treurig bestaan. Haar
Ouders hadden haar op een fabriek ge
plaatst, waar zij machinale arbeid te ver
richten had en wanneer zij 's ZateriTsw
haar loon ontving was zij blij. Voor geld
wea veel te krijgen. Dat begreep zij in
stinctmatig en vaag. Maar dit was dan
ook nagenoeg het eenige lichtstraaltje,
dat haar vreugde gaf.
Is dat geen innig droeve toestand?
En het eenige wat de oudere voor hun
doofstomme kinderen kunnen doen is, hen
zoo vroeg mogelijk plaatsen in een doof
stommen-instituut, waar zij voor hen ge>-
eigend onderwijs ontvangen en gevormd
worden tot bruikbare menschen in de
maatschappij.
Tot betere voorlach tong heeft de beken
de en eminente directeur van het B.-K.
Instituut voor Doofstommen te St. Mi-
ohaels-Gestel, de Eerw. Heer A. Hermue,
een handige brochure uitgegeven, getiteld
„Doof&toanheid en de doofstommen in het
huisgezin, in de sehool en in de maat
schappij." Een werkje, dat wij een ieder,
die belang stelt in het lot der doofstom
men, ten zeerste kunnen aanbevelen om
dé vele interessante gegevens, die men
daarin vinden kan, zoowel tot beter be
grip van de doofstomheid in het alge
meen, haar karakter, oorzaken en gevolgen
als van het onderwijs en de orftwikkeling,
die deze ongelukkigen in een doofstom
men instituut krijgen. Zooals ons bij door-
bladering, van deze brochure bleek, leven
wij in een land, waar naar verhouding het
aantal doofstommen het geringst is. Zwit
serland slaat van alle Europeesche staten
het record, daar vindt men de meeste
doofstommen. Opmerkelijk is ook het
feit, dat verreweg het grootste aantal doof
stommen volkskinderen zijn. Dat wordt
begrijpelijk wanneer men de oorzaken na
gaat van de doofheid der kinderen. (Wij
spreken hier alleen van de doofheid der
kindoren, omdat deze de eigenlijke oor
zaak is van de stomheid. Dat het kind
niet praten kan, komt hierdoor, dat het
nooit heeft hooren praten). Wanneer het
kind doof géborén is speelt natuurlijk de
erfelijkheid een groote rol. Maar naast
en in samenwerking daarmee kan ge
noemd worden: drankzucht van de ouders,
zwakte en ziekelijkheid van de ouders ten
gevolge van het uitoefenen van een onge
zond vak, van slechte voeding of vochtige
woningtoestanden.
Dikwijls echter is het kind niet doof ge
boren. doch is het in de eerste jaren doof
geworden. En dan zijn de besmettelijke
ziekten veelal de schuld ï)och een niet te
verwaarloozen factor is het kouvatten. Zoo
vertelt een bekend' onderzoeker op dit ge
bied van een meisje van zeven jaar, dat
uit vrees voor straf in een Octobemac-ht
buiten bleef staan en 's morgens geheel
doof was. Hetzelfde was het geval met
een kleine jongen, die in het water was
gevallen en schijnbaar levenloos daaruit
werd opgehaald. Toen de levensgeesten
weer waren opgewekt-, bleek het ventje
absoluut het gehoor kwijt te zijn.
Ook komt het dikwijls voor dat kinde
ren met puntige voorwerpen als griffels,
potloodén, breinaalden enz. in het oor ste
ken, waardoor de gehoororganen worden
gekwetst. Ofwel zij stoppen er allerlei
voorwerpen als boontjes, steentjes en zand
in, hetgeen een hoogst fatale ontsteking
ten gevolge kan hebben, zoo die voorwer
pen niet bijtijds en op deskundige wijze
verwijderd worden.
Een ander merkwaardig feit is, dat de
niet aangeboren doofheid, dus in de eer-
f.te jaren ontstaan, veelvuldiger voorkom;
bij de jongens dan bij de meisjes. De
schrijver van boren: Doemde broch ito
wijt dit aan de gewoonte, dat men de
jongens veelal blootshoofds Iaat rond'oo-
pen, terwijl men de meisjes eerder een
mutsje opzet. De meisjes worden boven
dien beter tegen kouvatten beschut door
het lange haar. Velen zullen aan dit ver
band tusschen lange haren en doofstom
heid wel nooit gedacht hebben
Wanneer het eenmaal vaststaat, dat een
kind doof is, terwijl het nog niet of nog
niet voldoende spreken heeft geleerd, is
het 't beste het kind zoo vroeg mogelijk
naar een internaat voor doofstommen te
sturen. Dikwijls houden de ouders hen
thuis uit misplaatst, medelijden, tot groot
nadeel van het kind.
Zelf kunnen de ouders van de opvoeding
van zulke kinderen toch niets of weinig
terechtbrengen of liever, 2e zouden het.
vooral in de eer&te levensjaren wel kun
nen als ze zich maar voldoende op de
hoogte stellen. Doch algemeen wordt af
geraden dat de ouders, als niet deskundi
gen, probeeren deze kinderen toch tc lee-
ren praten. Hoe men op zoo'n instituut
daarbij te werk gaat, zet de Eerw. heer
Hermus als volgt in 't kort uiteen.
Nadat die kleinen eenigszins aa® orde
en tucht gewend zijn, komen zij dagelijks
enkele uren in een klas tc samen, waarin
op een tafel enkele voorwerpen geplaatst,
worden waarin zij bijzonder belang stel
len een tol, een bal, pop. enz. De onder
wijzeres (de zorg voor zulke kinderen is
het best, aan zusters of dames toever
trouwd) laat nu de kindoren één voor één
bij zich komen Zij wijst op dc voorwer
pen (in den beginne natuurlijk slechts op
een onkel) en spreekt hun duidelijk den
naam van het aangewezen voorwerp
voor. Enkele dagen gaat zij hiermee voort.
Dan wijst zij niet langer het voorwerp
aan, maar spreekt bijv. alle.en het woord
„pop" voor en beproeft of het kind, dit
mondbeeld ziende, het voorwerp kan aan
wijzen. In den regel gelukt dit al heel
spoedig en kan tot de aanwijzing van
verschillende andere voorwerpen en het
aflezen van hunne benaming worden over
gegaan. Kunnen de kinderen nu bij het
zien van het mondbeeld een aantal voor
werpen en personen uit hunne omgeving
(b.v. tafel, deur, bank, stoel, schort-, jurk,
jas, boord, Zuster, de medeleerlingen enz)
aanwijzen dan leert men hen ook verschil
lende „schriftbeelden" onderscheiden.
Men leert hen aflezen niet alleen van
den mond maar ook van ca-rtonnen strook
jes en van het schoolbord.
De 'onderwijzeres bezit een groot aan
tal strookjes, waarop de naam staat van
'de voorwerpen uit hare omgeving. Zij legt
nu een dier strookjes op het voorwerp,
■waarvan de naam op het. strookje voor
komt. Op de pop dus het strookje, waarop
„po-p" is .gedrukt, enz. Al heel spoedig
begrijpen de kinderen, welk voorwerp
door dit schrift of gedrukt beeld bedoeld
is. Legt bijv. de onderwijzeres het strook
je, waarop „bal" is gedrukt, op de pop en
omgekeerd „pop" op bal, dan zal het
ünd dit verbeteren en het strookje op 't
juiste voorwerp leggen.
Zij kaai nu weer een schrede verder
gaan. Zij schrijft den naam van alle be
doelde voorwerpen op het bord en leert
de kinderen a-ssocieeren mond en schrift
beeld en begrip. Zij spreekt den naam van
een voorwerp uit en laat de kinderen ook
op het bord het bedoelde voorwerp aan
wijzen. Omgekeerd wijst zij op het voor
werp en laat de leerlingen het schrift
beeld op het bord aanwijzen.
Dit is in den regel de leerstof voor het
eerste leerjaar.
In het tweede leerjaar, met kinderen
van 5 A 6 jaar, kan men heel wat verder
gaan. Men kan dan heele zinnetjes, korte
bevelen vooral, van den mond en bet bord
loeren aflezen, als bijv. neem uw zakdoek,
snuit de neus, maak de deur open, kom
hier, ga zetten, wijs de pop, waar is Ma
rie. waar zit Jan, enz, hen die bevelen
leeren uitvoeren en bedoelde kinderen la
ten aanwijzen. Zonder veel moeite kan
men verder de kleuren leeren onderschei
den, laten aanwijzen wat 'rit, wat zwart
of rood is, de leerlingen een helder begrip
inprenten van de geiallen 1 lot 10, hen
leeren optellen en aftrekken in den kring
van die getallen, ook al de verschillen!
voorgesproken woorden uit- letters leerro
samenstellen, enz.
Uit deze korte beschrijving blijkt vrel
ten duidelijkste, welk een oneindig geduld
en welk een onuitputtelijke liefde en tos-
wijding vereischt worden voor het doof
s-toumic 11 onder ♦ijs.
Vroeger leerde men den doofst om mon
een gebarentaal, waarmede werkelijk
prachtige resultaten bereikt werdea
Slechts enkelen, die bijzonde-ren aanleg
bezaten voor den spraak, werd les gege
ven in het spreken en aflezen van de lip
pen. Het spreken is natuurlijk voor doof
stommen zec-r bezwaarlijk. Niet alleen is
het een ontzaglijke toer liet aan te lee
ren, maar ook om die taal goed te gebrui
ken, omdat zij zichzelf niet kunnen con-
troleeren, of zij de woorden goed en dui
delijk uitspreken. Tegenwoordig echtef
wordt in het R. K. Instituut te St.Miehiels
Gestel uitsluitend de spreekmethode toe
gepast, omdat men inzag, dat de leerlin
gen opgeleid moesten worden voor bet'
maatschappelijk leven, waarin zij geen
ba-rerrt-a-al kunnen gebruiken en niet al
tijd in dc gelegenheid zijn zich te bedie
nen van papier of leitje om hun gedach
ten neer te schrijven.
Dat daarmede schitterende resultaten bi
reikt- kunnen worden bewees een Duitse!»
doofstomme, die in 1905 het international'
doofstommencongres in Luik meemaakte-
Deze kon niet alleen den Fransch (dut
voor hem een vreemde taal) sprekend»
voorzitter woordelijk volgen door'
diens lippen te leze®, maar voerde zelf*
onder herhaald daverend applaus der aaa-
wezigen, een geanimeerd debat met hera-
Dafc zijn echter wonderkinderen, voegt
schrijver der brochure er aan toe.
De meeste doofstommen, van wel!» 1
school zij ook komen, brengen het niet
verder, dan dat zij in dem kleinen kring
waarin zij later zullen leven, over gewone,
dagelijks voorkomende onderwerpen ?c'
makkelijk van gedachten kunnen wi?sfr
len. Zij verstaan wat dc personen die da
gelijks met hén omgaan tot hen zeggen»
zij worden ook zelf, hoe onduidelijk dik
wijls hun spraak is, door hunne hooren!»
omgeving verstaan. Spreken met^ vreem
den, met. personen, waarmede zij *oM"n
in aanraking komen, blijft voor verr-'wff
do meeste doofstommen een moeilijk P'">'
bleem.
