BUITENLAND.
BINNENLAND.
3e Jaargang.
ZATERDAG 29 JULI 1922
Mo. 3889
eSeicbeHeSouAomt
bABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
12.50 per kwartaal.
;2.60 per kwartaal
3 2 05 per kwartaal
Voor Leiden 19 cent per week,
Bij onze Agenten 20 cent per week,
Franco per" post
Set Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné'e verkrijgbaar
keen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij vooruitbetaling. Af-
bnderliike nummers 6 Ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 10 ct.
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. II
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN.
TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. II.
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAG
op Z3terdag 35 cent per regel Overige dagen 30 cent per rego
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele
van het tarief berekend.
KLEINE ADYERTENTIEN, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekking n worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur
koop en v rkoop f 0.75 'a Zaterdag, overige dagen f 0.30
Dit nummer bestaat uit
Jrie bladen, waaronder het
jeillustreerd Zondagsblad.
ENCYCLIEK.
Z. H. Paus Pius XI hoeft een encycliek
jitgevaardigd, waarvan wij do Nederland-
I7,fche tekst ontloenon aan „De Tijd" van
ieteravond.
Apostolisch schrijven van Zijne Hcilig-
l4cid Paus Pius XI tot de Patriarchen,
'rimaten, Aartsbisschoppen, cn Bisschop-
1 teil der Katholieke Wereld.
Pius XI, Paus.
Eerbiedwaardige Broeders,
heil en Apostolische Zegen!
Zooals gij U herinnert i6 het bijna een
iar geleden dat Onze zeer betreurde voor-
anger, bezield door vaderlijk medelijden
iet de ongelukkige bevolking van Rus-
md, ,die tengevolge van een in do geschio-
EMiis der menschheid weergalooze ramp
oor pest en hongersnood geteisterd
ordt, een zeer krachtig beroep deed op
et medelijden en de weldadigheid dor go-
eele wereld, en allen, die met de leiding
au de staatszaken belast zijn, met na
ruk eraan herinnerde van hoc groot be-
het zou zijn voor do menschelijke
faat-schappij om met ra-ad en daad 6iiel
q krachtig zooveel en zoo groo-
e ellende te lenigen.
I Het iö U eveneens bekend dat ook Wij,
iraehtens eonzelfdo Ons door den Heer
&zus toevertrouwde zending van barm—
irtigheid, onlangs, toen de afgeyaardig-
der volken lo Genua bijeen waren,
i hen een schrijven richtten, waarin Wij
verzochten met gemeenschappelijke
jachten in den toestand van dat volk
rdo te scheppen, en hoe Wij, tevens tot
atzelfde volk, ofschoon door ..een laug-
ttrigo betreurenswaardige afscheiding
an dezen Aposlolischen Stoel verwijderd,
Doelwoorden spraken vol toegencgen-
id, daarbij uitdrukking gevende aan
os vurig verlangen naar zijn torugkoer
;t de eenheid der Kerk.
Aan de leniging dezer groole bijzon-
algemocne nooden, waaronder
lier alle volkoren zuchten, is op de
>m van den Paus door de edelmoedig-
iid van welgezinden in ruime mate te-
moet gekomen. En daarbij hebben zich
►or hel. verleenen van zeer eendrachtige
welgeregelde hulp onderscheiden
[ij getuigen het hier gaarne Onze be-
zonen uit de meest welvarende s(co
rn van Amerika, door hun woldadighoid
iet enkel zoovele ongelukkigen, doch ge
sel de menschheid aan zich verplichtende,
irwijl verder niet mag worden vergeten
it voor hetzelfde doei een groole 6om
ïlds word uil getrokken door een besluit
in den Amerikaanschen Senaat.
Intusschen deze hulp was op verre
i niet voldoende voor het bestrijden van
ontzaglijke ellende; en zij kun zulks
iet zijn. Da gel ij les bereiken Ons meer en
ontstellende berichten en hartroe-
jammorkladhten omtrent- ontelbare
ncelukkigeu die do meest dringende bc-
>efte hebben aan vreemde hulp: jeugdi
ge kinderen, vrouwen, en grijsaards, die,
ndien hun geen spoedige hulp wordt, ge-
pden, een vroeselijlcen dood zullen moo-
®n sterven of tenminste een allerellen-
Jigsfc bestaan zullen moeten voorfcsleepen,
ig vandaar dat Wij, krachtens Ons heilig
"Tpnbt van Opperherder en Yader, waar-
Wij alle mcnechen in Onze liefde
Bevatten, met al den drang Onzes harten
opnieuw een beroep doen op U, Eerbied
waardige Broeders, en in U op allen, die
Bzield worden door Christelijke en dus
wenzeer menschelijko gevoelens, om zoo-
Bel ellende toch to helpen lenigen en hoe
Ppw deze toeneemt, des te milder de
bronnen der liefde te onfsluilen.
En dewijl nu zooals gij zult begrij-
|®n voor het welslagen en do goede uit-
woikmg dezer milddadigheid eon welge-
■teelde wijze van inzameling en verdee-
img der liefdegaven op de eerste plaats
fan noodc is, zal het uw taak zijn, Eer-
piedwaordige Broeders, zoo doeltreffend
Rogelijk de giften te verzamelen, die ver
bolgens door personen, daarIce door Ons
Wiigewez- n, in die stroken, waar de nood
hoogste is, zullen worden verdeeld
■nacr de meest behoeftigen, zonder ecnig
■Werpcheid van godsdienst of natie.
Baar t tevens past, dat" Wij in deze
Wnge.egenheid door Ons voorbeeld ande-
wn aansporen, voorzooverre de omslan-
Sf/ HjYan Aposlolischen Stoel
gedogen, bestemmen Wij daarvoor
W> aearag van twee cn een half millioen
la maiiseho lire-s. Maar voor alles zul-
,i. 'i door nederige smeekbeden voor
yJV O'ina ontelbare menigte Russen, die
itslerft. door den honger cn die Wij met
^elih... i "''°r°.ter liefde tegemoet treden,
pla!^ vm ^un blende grooter zien,
-f Goddelijke barmhartigheid afsmeeken,
■n-bu teven® aan TJ, Eerbiedwaardige
'Ct - cn aan allen die deze in den
lasten nood ve.'ceeronde ongolukkinen
JUon helpen, ais oi'dcrpand der hemel-
ze"on'n8en en als bewijs van Onze
Vaderlijke genegenheid, uit hoelerharbe
don apostolischon zogen verleenendo.
Gogovon to Rome, bij Sint Piel.er, op
don tienden Juli, in het eoreto jaair van
Ons Pausschap.
PIUS XI, raus.
V Bezuiniging.
Wanneer er sprake is van het afwijzen
van een looms ve rhoo ginig of heb invoeren
va.n ee.n loonsverlaging dan is het so
cialistische tactiek, om de betrokkenen te
wijzen naar hen, die een hoogor inkomen
genieten. „Daar kan nog heel wat af,
voordat het zoo laa.g" is als 't uwe" zoo
wordt er dan, speculeerend op kortzichtig
beid en domheid, ophitsend gesproken.
Voor ieder nadenkend en. verstandig
mensch is heb echter zonneklaar, dat er
verschil in loon, in inkomen moet be
slaan en dat wat voor den oen betrek
kelijk hoog is voor een ander veel te. laag
kan worden geacht.
Dit vooropgezet, moet ook verklaard,
dat 'bij het afwijzen van eert loensverhoo-
ging zéker kan worden gezien, of er mis
schien niet van de hoogste wat af kan,
terwijl ongetwijfeld bij een loonsverlaging
de absoluut hooge loonen niet mogen
worden uitgesloten, maar juist dkér moet
worden begonnen.
Als de arbeidersJconon worden ver
laagd, mogen zeker, over het algemeen,
niet salarissen van tien duizend gulden en
meer geheel onaangetast, blijven.
Daarom is het zeer rationeel, dat do
directie van do Ned. Spoorwegen heeft
verklaard, dat bij een eventueelo loons
verlaging de hoogere ambtenaren daarvan
niet zullen worden uitgesloten.
Zulks is zeer rationeel, in de veronder
stelling natuurlijk, dat die hoogere amb
tenaren niet alreeds to weinig verdienen
wat bij de spoorwegen, meenen v/e,
niet het geval is, zeker niet wat betreft de
hoogst en onder het ambtenarencorps.
Wij schrokken dezer dagen, toen wij
hoorden va.n een grootscheepsclie instel
ling, die ook was gaan bezuinigen en....
begon bij de normaal, zelfs eenigszins
schraal betaalde werkvrouwen in de kan
toren
Zoo iets is geheel in strijd met ver
standige taotiek èn christelijke opvatting!
Dit is een voorbeeld van de wijze, waar
op bezuiniging niet moet, niet mag wor
den ingevoerd
Willen we ons oeeonomisch leven her
stellen, dan moet er bezuinigd worden
maar met wijs l>e!eid, christelijke recht
vaardigheid en liefde.
Duitschland.
Het conflict met Beieren.
Do brief van Eberl.
De speciale koerier niet den brief van
rijkspfesident Ebert aandelen Beicrschon
minister-president Lerchenfeld, waarinde
Beiersche regecring met verwijzing naar
de oonsliLutioneele onmogelijkheid van
haar standpunt uitgenoodigd wordt haar
noodverordening zelf weer lerug te ne
men en in de plaals daarvan onderhande
lingen met Berlijn over Beieren's spe
ciale wenschcn aan te knoupen, is gister
morgen in Mimchen gearriveerd en heeft
den brief onmiddellijk aan Lerchenfeld
overhandigd.
Minister-president Lerchenfeld heeft on
middellijk met hel Beiersche kabinet een
aanvang gemaakt met do behandeling van
liet schrijven. De beraadslagingen duren
nog voort.
In Berlijn wordt de modedceling van den
Beicrschcn premier afgewacht, of en wan
neer do brief van den rijksprosident zal
worden gepubliceerd.
Het b ij een roepen van deft
r ij k s d a g.
De kwestie van liet bijeenroepen van
den rijksdag zal. naar van gezagheb
bende rijksdagizijde vernomen wordt,eerst
aan de orde kunnen komen, wanneer de
bcmidedlingsaclie, welko de rijkspresident
voornemens is inzake, het mecningsver-
schil tusschen de rijksregeering en de
Beiersche regecring tc ondernemen, tot
stand is gekomen.
Daarna zal het seniorenconvnt van den
rijksdag, welks bijeenkomst legen het mid
den dor volgende week kan worden ver
wacht, over liet bijeenroepen van den
rijksdag beraadslagen.
Beieren cn de YYiUclsbaehorS.
Uil Münclicn wordt aan de „Lok. Ynz."
gemeld, dat in de grondwoleohifftissie van
den Beierschen landdag Donderdagmiddag
beraadslagingen werden gevoerd overeen
voorslel van de onafhankelijke sociaal
democraten om den mannèlijken leden van
de vroegere koninklijke familie van het
huis WitlelsbacU liet verblijf in liet land
to ontzeggen.
Dn sprekers der burgerlijke partijen
bracliteu allen zonder uitzondering hyu
verontwaardiging tegen een dergelijk
voorstel tot uiting en wezen op het na
tuurlijk recht der menschcn om in hun
geboorteland te vcrblijveu.
Met algemeene stemmen, behalve die
der onafhankolrjkon, werd hot voorstel
verworpen, nadat ook de minister van bin
nenlandsche zaken in scherpo woorden
togen de motie gesproken had en een
gedcello der burgerlijke partijen als pro
test legen de behandeling van het voor
slel de zaal liad verlaten.
Reduelicvorzoek afgewezen.
De Duilscho regecring heeft gisteren
een schrijven van de geallieerden ontvan
gen, waarin haar verzoek om reductie der
maandelijksclie betalingen aan de verre-
ken-burcaux wordt afgewezen.
Riscontovcrhcoginy Duilscho Rijksbank.
Do DuiLsehe Rijksbank heeft haar dis
conto gisteren met 1 en wel van 5 tot
6 verhoogd.
Een bijeenkomst van rcpublilcïnschc
studenten.
Te Jena vindt op 31 Juli en l Augustus
een bijeenkomst van republikeinsclie stu
dente n-vcreenigiugen plaals, waarheen
uit allo deden van Duitschland cn
Duitsch-Ooslenrijk afgevaardigden komen
Gas.Lheoren zijn de „Studentendfenst des
Deulschen arépublikdnisclien Reichdjun-
des" en 't „Block republikanisoher Slti-
d ent en". Doel van de bijeenkomst is:
te komen tot een nauwere aan
eensluiting van alle republikcinsch-ge-
zinde studenten.
Oostenrijk.
Hel staatsbankroet.
Het „Berliner Tageblatt" raamt het te
kort on de Ooislenrijksche bcgroo.liug vcor
'hot loopende jaar op 00) milliard kronen.
Frankrijk.
Een aanslag op Poincaró beraamd?
De Parijsche avondbladen publiceercn
deels met vette letters een^opziendbarend
bericht. De Fransche regeering zou er
mede in kennis zijn gesteld, dat in Duit-
sche monarchistische kringen ee.n aan
slag op Poincaré is voorbereid. De „Intran
sigent" meldt in verband hiermede, dat
het Fransche gezantschap te Berlijn van
de Duitsche politie op de hoogte is ge
steld van een plan omtrent een aanslag
op Poincaré. Van officieele zijde werd den
correspondent verklaard, dat het bericht,
dat een aanslag op Poincaré is beraamd,
juist is. Men heeft overtuigende bewijzen
voor het bestaan van een dergelijk plan.
Van officieele zijde wordt te Berlijn om
trent dit beric-lit. medegedeeld, dat het in
gestelde onderzoek niet de juistheid heeft
aangetoond van de bewering in de Fran
sche pers. De Duitsclie regecring heeft
nimmer aan het Fransche gezantschap
te Berlijn mededceling gedaan van het
beslaan van zulk een plan.
Engeland.
Do toestand in lorlaud.
Blijkens uil. Ierland ontvangen berich
ten zijn do rebellen thans uit de voor
naamste plaatsen van Connaught verdre
ven. Het republikeinscho hoofdkwartier
Weslport., de basis van liun krijgsverrich
lingen in het Westen, hebben de Vrijsta-
ters van uit zee genaderd en bezet zonder
dat één sehot werd gelost.
In West Donegal is Donderdagavond
een groep Vrijstaters in een hindorlaag
gevallen, waarbij twee hunner zijn ge
dood. De leider der rebellen had 'zich als
geestelijke vermomd, ten einde de Vrij
staters, er in le laten loopen.
Do Enyclsehc luchtvloot.
Het Engelscho ministerie voor do lucht
vaart is bezig mei de organisatie van 20
flotilles, ieder van 15 vliegtuigen, die aan
de bestaande strijdmacht zullen worden
toegevoegd, terwijl tevens de eskaders in
Mesopotamia, Indie en Afrika zullen wor
den versterkt. Voorts zal bij Bromley een
groot vliegveld worden ingericht, spe
ciaal voor de verdediging van Londen le
gen luchtaanvallen.
Rusland.
Een pessimistische uitlating van
Sokolnikof.
De Russische volkscommissaris voor
Financiën, Sokolnikof, heeft zich zeer
pessimistisch uilgelaten over den door het
afbreken der Haagsche conferentie in het
leven geroepen toestand.Zijn eenige hoop
vestigde hij op afzonderlijke besprekin
gen. maar hij wees er niet nadruk op, dat
Rusland in den eersten tijd niet Van re
kenen op crcdiclen van West-Europa en
zich op zijn eigen krachten zal moeien
verlaten.
Gewijzigde politiek van Frankrijk?
De Ween ache correspondent \an liet
Berliner Tageblalt vernoemt uit wol in
gelichte leringen, dat Frankrijk zijn po
litiek ten opzichte van Rusland weldra
zal wijzigen. Tsjitsjerin zal binnenkort
in Zwitserland of in Tirol een vertegen
woordiger van de Fransche regecring
ontmoeten. Bij deze gelegenheid zal men
trachten de lussolien beide stalen be
staande moeilijkheden eenigszins uit den
weg te ruimen.
Een Poolschc trein geplunderd.
Uit Warschau wordt gemeld: In de na
bijheid van de Poolscl.e grens op Rus
sisch gebied hebben roovers een Pool-
schon trein laten ontsporen en do passa
giers geplunderd. Bij de plundering wer
den talrijke passagiers doodgeschoten.
Het totale, aantal clooden bedraagt. 100,
dat der gewonden 30.
Staking in Moskou.
Do fabrieksarbeiders lo Moskou kon
digden Douderdag een staking van een
dag af. Zij cischen de betaling der ach
terstallige loonen.
Een drastische maatregel.
Wegens don slechten toestand van het
spoorwegnet in Sovjet-Rusland heeft de
radenregeering een decreet uitgevaardigd,
krachtens hetwelk hel in 1922 verboden
is, om in Sovjet-Rusland van woon
plaats te veranderen.
Zielszieke kanmbdleu.
De „Iswestia" publiceert een artikel
van den volkscommissaris voor openbare
hygiëne, waarin wordt gezegd, dat een
commissie van specialisten op het gebied
van zielsziekten, na onderzoek van een
aantal gévallen van kannibalisme, heeft
uitgemaakt, dat dezulken, die zich aan
mcnschen-clcrij schuldig maken, psycho
logisch minderwaardig zijn.
De vervolgingen tegen de kannibalen
zijn derlialvo gestaakt, wijl deze lieden
wel voor behandeling in emi zwakzinnigen
inrichting, doch niet voor rechtsvervol
ging in aanmerking komen.
Polen
De Rcgocriiigscrisis.
Do gisteren gehouden besprekingen
hebben niet geleid tot liet vormen van
oen parlementair coalitie-kabinet. Naar
alle waarschijnlijkheid zal men Pilsoeds-
ky verzoeken, op eigen initiatief stappen
ie doen lot de vorming van een zakenmi-
nisterie. Do rechterzijde, neemt echter r.og
steeds het standpunt in. dat het door den
landdag ingestelde kahinet-Korfanly nog
steeds bestaat en slechts door den Land
dag kan worden ontslagen.
Zwitserland.
Do Volkenbond.
De vloot-subcomni.issie yin de perma
nente consultatieve commissie voor
vloot-, leger- en luchtvaart-aangelegen
heden heeft een ontwcrpeonventic opge
steld, waarin het beginsel, van de vtoot-
overeeukomst van Washington tot alle
staten, leden van'den volkenbond cn n.iet-
onderteekenaars van de conventie van
Washinglo. v.or-R ut (gebreid.
Italië
Do polilickc verwarring.
Ook De Na va slaagt niet.
Volgens een bericht uit Rome verklaar
de De Nava bij liet verlaten van het
Quirinaal aan de journalisten, dat liij de
opdracht tot hel vormen van oen kabinet
van de hand had gewezen.
Hij had den koning erop gewezen, dat
de politici van links het kabinet moesten
samenstellen, daar de crisis was veroor
zaakt door de aaneensluiting der linker-
zijdo.
Nieuwe botsingen te
Ravenna.
Uit Ravenna wordt gemeld, dat er op
nieuw bloedige botsingen hebben plaats
gehad tusschen fascisten en socialisti
sche landarbeiders. Er trekken voortdu
rend fascisten naar Ravenna.De socialisten
in Romagna hebben de algemeene sta
king uilgeroepen. De loesland is ernMig.
De politieke verwarring.
Mcda kabinetsformateur.
De koning van Italië zal Meda verzoe
ken om een kabinet samen te stellen.
Daardoor wordt de katholieke volkspartij
mede betrokken in de verantwoordelijk
heid van den toestand, ontslaan door
haar tegenstand legen Orlando's pogingen
De rechterzijde onder Giolitli streeft
naar kamerontbinding. Inmiddels vinden
iii tal van steden nieuwe straatgevechten
tussclion communisten en fascisten plaals
Griekenland.
Cyprus !»i Griek-i'ia'Ml.
Men verm .Mü via Alliens, dal de natjo-
HET VOORNAASISTE NIEUWS.
Pauselijk schrijven aan de patriarcherf,
primaten, aartsbisschoppen en bisschop-"
pen inzake hulpverleening aan de slacht*
offers van den Russischen hongersnood.
De kaashandel in 1921. Groote verlie
zen.
De vergiftigingszaak te VGra,venhage{,
Bekentenis van de vrouwelijke verdachte.
Een aanslag tegen Poincaré?
Ernstig mijnongeluk bij Dortmund.
Zware brand te Constantinopel.
Roemeensche munitiedepot in 'de luchf
gevlogen.
nale raad van Cyprus eenstemmig een m<j
tie aannam, waarbij aansluiting aani
Griekenland wordt verlangd. Cyprus i3
bereid de belangen ter zee van Engeland'
lo verdedigen doch de definitieve afschel
ding cn onafhankelijkheid moet aan. eerf
referendum der geheelo bevolking wor
den onderworpen.
Amerika.
Do Spoorwegstaking in de Ver. Staten.
Op een bijeenkomst tusschen Harding
cn do arbeidersleiders, zijn voorstoHom
gedaan in verband met do staking der ar
beiders in. de spoorwegwcrkplaalsen.
Naar vernomen wordt, zullen do details
van het plan, dat daar ter sprake kwam,
aan het bestuur van den spoorwegarbei-
dersbond wórden voorgelegd.
Het einde der staking'
in zicht.
Dinsdag houden de besturen van dot
spoorwegen its het gehcelo land oen ver
gadering te New-York ten einde lo trach
ten een oplossing der spoorstaking te:
vinden. Cuvler, de voorzitter der spoor-
wegbeslurcn, deelde mede in verband meE
de conferentie met Harding, Donderdag
avond, dat-, ofschoon do vergadering geert
bepaalde grondslag voor een schikking
kon worden voorgelegd, do conferentio
tusschen Harding en de vertegenwoordi
gers der arbeiders, welko vroeger in dort
dag plaals bad, een plan besproken waa
dat voor nader onderzoek vatbaar was.
Lewis, de leider der slakende mijnwer
kers, voorspelde dat de gemeenschappo-
lijke confprentio de.r mijnwerkers voot*
alle staten, welke binnen oenige dagert
worden bijeengeroepen, zal besluiten het'
werk in do mijnen te hervatten.
Buitenlandsche Berichten.
Ernstig mijnongeluk bij Dortmund. 1
5 doodon, 3 gewonden. ,1
In de mijn „Neu-Iselolxn" zijn een aantal
mijnwerkers en beambten u-it een liftten omlaag
gestort. Vijf mijnwerkers werden gedood, dri.B(
beambten gewond.
v
Een ontploffing.
De opslagplaats van inuuLtie te Foscani ut
Roemenië is ontploft. Zes menseben zijn go*
dood. tien gekwetst. Kazernes zijn ingestort enj
overal zijn de ruiten gesprongen. De 6chadfl|
wordt op 4 millioen geschat.
Zware biwvJ te Constantinopel. i*
Iu do Aziatische voorstedon Haidar-Paaja on]
Kadikeui zijn 250 huizen door brand vernield*
De schade bedraagt 8 millioon pond sterling.
Aardschokken.
In het Fran3cke departement Ais zijn Dinsa
dagavond sterke aardschokken waargenomen'^
die oenigo seconden duurden cn die zich vooral
to Mont-duel deden gevoelen en waarbij ver*'
schillende huizen scheurden. V
Hofbericht.
Do koninklijke familie bezoekt eirulal
Augustus Groningen.
De Ned. gezant te Washington.
Bij Kon. besluit is eervol ontslag ver*
leend aan den Ncderlandschen gezant te
Washington, nir. J. A. C. Everwijn. c.
De kaashandel in 1921. --te
Groote verliezen van
producenten en h a n- J i
d e 1 a a r s.
De resultaten \an den kaashandel irt
1921 zijn niet bepaald schitterend ge
weest, zoo meldt inen uit Gouda aan heti
„Vaderland". En op gezag van dit blad;
deeleu wc het volgende mede„Van de
voornaaiusle, in den kaashandel betrok
ken zaken, n.l. de Kaashandel-Mij. Gou
da, ccn combinatie van verschillende fir
ma's (van Eyck, van. ïlckeui en Heus*