Groote Meeting.
KATHOLIEKEN
DINSDAG 4 JÜLï 1922
BUITENLAND.
13e Jaargang.
No. 38Q5
Ce ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week, 2.50 per kwartaal.
Bij onze Agenten 20 cent per week, .2.60 per kwartaal.
Franco per post 3 2 95 per kwartaaL
Het Geïllustreerd Zondagsblad Is voor de Abonné's verkrijgbaar
tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij vooruitbetaling. Af
zonderlijke nummers 6 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 10 ct.
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen.
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN.
TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. II.
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAG
op Zaterdag 35 cent per regel Overige dagen 30 cent per eg»
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dnbbele
van het tarief berekend.
KLEINE ADVERTENTIES, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuu»
koop en verkoop f 0.75 's Zaterdag, overige dagen f0.50
Dit nummer bestaat uit twee bladen
Om 8 uur op „De Burcht",
Sprekers: Pater J. PROEST en
de Heer G. BRUNA.
DSP* Deze Bijeenkomst moet door
velen warden bezocht. Men tocne
niet onverschillig te zijn voor de
Politieke Actie.
Een laatste woord.
'Als ge een Katholiek kiezer zou ont
moeten, die noig aarzelt of wankelt
overtuig hem, dat verstand en
geweten ten duidelijkste en ten
stelligste zeggen, dat een katholiek niet
anders kan of mag stemmen danKatho
liek! Herinner hein, zoo noodig, er aan,
dat een Katholiek a- 1 t ij d voor zijn
geweten g o ed handelt, perse
goed handelt, als hij zijn daden stelt over
eenkomstig de wensohen van zijn Bis
schop. En het is de duidelijk uibgesproke*1
wensoli van ons Episcopaat, dat alle ka
tholieke stemgerechtigden stemmen op de
Katholieke Staatspartij, dus in den Kiea-
kring Leiden op
*t Gaat bij de verkiezing niet om
personen, 't gaat om heb beginsel,
om ons Katholiek beginsel.
Als 't zou gaan om personen,
dan ook zouden wij onze lijst lijst 33
met den meesten aandrang kunnen aan
bevelen, naast de adere, ja boven verre
weg de meeste andere.
No. 1 toch op lijst 33 is de voortreffe
lijke, door allen om zijn energie en be
kwaamheid hooggeprezen Voorzitter der
Tweede Kamer
Mr. Dr. KOOLEN.
KATHOLIEKE MANNEN.
Wij zijn Katholiek!
En in het verborgene van het stemhok
je zullen we niet zoo laf zijn aan ons Ka
tholiek beginsel ontrouw te worden.
Beslist niet!
Wij stemmen allen zonder eenige aarze
ling, uit diep plichtsbesef: Katholiek.
KATHOLIEKE VROUWEN!
Neemt vandaag of morgen de zorg op u
van een of meer vrouwen, die in tiw omge
ving leven, om ze op te wekken en voor te
bereiden voor den gang naar de stembus.
Licht ze in, wat zij te doen hebben, hoe
zij te zorgen hebben dat haar stem niet
verkeerd of waardeloos zij.
Dus: Voorwaarts, marsch
In gesloten gelederen trekken morgen
Ide Katholieken ter stembus, een, van hoog
tot laag, van arm tot rijk, van den jong-
sten kiezer tot den oudsten, man en
vrouw n, ia Katholieke solidariteit*
in een discipline van hooger orde, in zelf be
wnstzijn en plichtsbesef allen als één
op
LIJST No. 33.
Daarop moe.t worden rood gemaakt al
léén de witte punt injiet hokje vóór No. 1,
Mr. Dr. Kooien.
Alleen een rechtsche overwinning opent
'de mogelijkheid tot behoud van het parle
mentair regeeringsstelsel. Alleen een recht
sche meerderheid in de Tweede Kamer
kan het bestaan verzekeren van oen mi
nisterie met Regeerkracht.
Geen oproeping ontvangen.
Wij herinneren er nogmals aan, dat,
wig geen o p roe pin gs ka art. voor de stem
ming van Woensdag heeft ontvangen, niet
tegenstaande hij het kiesrecht bezit, aan
het stembureau waartoe hij behoort, ge
legenheid kan bekomen om te stemmen.
Om te weten waar men stemmen moet,
'Trage men zijn naaste buren, die wel een
©proepingskaart hebben ontvangen.
Men moet zich, om tot de stembus te
worden toegelaten, kunnen legitimceren,
b.v. door middel van een trouwboekje,
belastingbiljet of iets anders, waaruit de
(voorzitter van het stembureau de persoon
lijkheid van den kiezer behoorlijk kan
[fia&fcsteJleai.
l 'Wie niet van zijn buren te weten kan
komen aan welk bureau hij stemmen moet
kan zulks wpt Leiden betreft verne
men aan 'het bureau van de B.-K. Propa
gandisten, morgen gevestigd in het ge
bouw van „De Voorhoede" op de Steen-
straatR.-K. Volksbond, Steenschuw; v.
d. Meel, HoejrengraelitR.-K. Weeshuis,
St. Jacobsgracht.
Z. D. H. DE AARTSBISSCHOP EN DE
VERKIEZING.
Namens Z. D. H. den Aartsbisschop van
Utrecht werd Zondag in de parochies al
daar van den preekstoel een uitvoerig
schrijven afgelezen, waarin werd te ken
nen gegeven, dat alle Katholieke mannen
en vrouwen het als hun duren plioht
hadden te beschouwen op 5 Juli a.s. to
stemmen uitsluitend op de lijst der R.-K.
Staatspartij, zooals die door de R.-K. bla
den en propagandisten wordt aangegeve"
en dat men zich niet van de wijs moest
laten brengen door de listen van welke
andere partij dan ook.
VROUWELIJKE PROPAGANDISTEN.
Voor bewoners van molens en landbe-
huizingen, waar geen dienstpersoneel ter
beschikking staat, zal het zeker nogal
moeilijkheden kunnen geven voor de vrou
wen om te gaan stemmen.
Veronderstel, de man gaat, ofschoon de
arbeid ten velde hem het bijna niet ver
oorlooft, er even op ai; hij doet 't waar
schijnlijk per fiets.
Maar nu is er geen gelegenheid voor
moeder om het ver gelegen stembureau
te-bezoeken, 't Zou loopend moeten ge
schieden. De vader kan niet op de kinde
ren passen. Wat nu?
Vrouwen gaat als vrouwelijk propagan
dist dhAr op de kinderen possen.
Zóó doet ge een goed werk.
Dit zal ook wel in de stad voorko
men, waar de man soms elders werkt, 8n
dS-.TïSS3£,-
treft even ten huizen van den heer Lom-
bert, Kabeljauwsteeg 3.
WENKEN VOOR DE
KIESGERECHTIGDEN.
1. Iedere Nederlander, man of vrouw,
die uiterlijk 15 Mei j.l. 25 jaar was* is kies
gerechtigd (op enkele uitzonderingen na,
welke niet ter zake dienen).
2. Iedere Mesgereebtigde. man of
vrouw, is verplicht te gaan stemmen op
straffe bij de wet bepaald.
3. Wie geen oproeping ontving of haar
verloor, moet. toch gaan stemmen.
4. De stembus is geopend van 85 uur.
5. Men brengt zijn stem uit door slechts
één der witte puntje van het stembiljet
rood te maken. Wie aldus meer dan één
candidaat zou aanwijzen, maakt zijn stern
waardeloos. Ook wie verzuimt rood pot
lood te gebruiken.
6. Heeft me«n zich bij het invullen ver
gist, dan vrage men aan den voorzitter
van het stembureau een nieuw stembiljet.
DE VRIJHEIDSBOND EN DE
SOCIALE WETGEVING.
Onder de Katholieken zijn er steeds nog
ontevredenen. Dat is heel begrijpelijk,
want een regeering kan het nooit ieder
een naar dien zin maken. Maar men be
weert, dat sommigen dezer ontevredenen,
die gekant zijn tegen de sociale politiek
van het Kabinet Ruys, op den Vrijheids
bond zullen stemmen. En dot begrijpen
wij niet, zegt „De Tijd." Want de Vrij-
heidsbondere toch hebben in 1918 bij de
regeer ing aandrang uitgeoefend en de so-
oiale maatregelen toegejuicht. Drie cita
ten uit de tientallen:
„De groote tijd, dien wi| beleven, heeft
de verlangens der arbeiders doen groeien.
Dat moeten wij .allen, maar dat moet in de
eerste plaats de regeering beseffen."
Treub, 13 Nov. 1918.
„Wanneer door de Regeering is gezegd:
Ik zal geven een hooger loon en invoeren
den achturendag, en den zes-urentlag voor
de mijnwerkers, dan zeg ikdat heeft
mijn volle sympathie, daartoe zal ik gaar
ne medewerken."
Dresselhpys, 14 Nov. 1918.
„Ons was het een groote voldoening,
dat Minister Ruys de Beerenbrouck een
ernstige waarschuwing tegen het gevaar
der reactie deed hooren."
De „Nieuwe Rotterdamsche Crt." 21 Nov.
1918.
HET BUITENLANDSCH BELEID.
Uit een rede door Mgr. Dr. Nolens Zon
dag te Venlo gehouden
Tegenover het buitenland handelt heb
Kabinet in hoofdzaak door zijn Minister
van Buihenlnfndscihe Z-akcn, alitijd onder
leiding van het geheel en den tijdelijken
voorzitter van den Ministerraad. Dat be
leid wondt niet alleen in ons land, maar
elders ook in het buitenland geroemd. \Üij
krijgen misschien een te gtrooten naam
vqot een klein land. In het buitenlandsch
beleid is continuïteit gewenscht zoo moge
lijk ook door behoud van denzelfden per
soon, als hij zich daarvoor geschikt ge
toond heeft. Daarom is gezegd: er bestaat
geen bezwaar dien persoon in een ander
Kabinet zitting te doen nemen.
Nu vermoed ik, zegt spr., dat dit be
zwaar wel zou kunnen bestaan. De erva
ring opgedaan met den heer Went/holt is
niet erg bemoedigend voor een dignitaris
die in dezelfde positie zou komen te ver-
keeren. Daarbij mag men aannemen, dat
deze Mie is te» meent, dat er tussehen de
leden van een pariementair kabinet een
zekere so'idf ïiteit bef Laat en dat ook voor
hen geld*Fr. men uit, Samen thuis".
Duitschland.
Een aanslag op Max Harden.
Berlijn is gisteren weder opgeschrikt,
thans door den aanslag op den publicist
MaximiMaan Harden, in het Grünewald.
Harden werd verschillende malen met
een gummi-knuppel op het hoofd gesla
gen en gewond. De overval schijnt in ver
band te staan met het laatste artikel van
Harden in de „Zukunft", waarin hij een
krachig optreden eisebt tegen den
Deutsch-Völkischen Bond.
De aanslag werd gepleegd door twee
opgeschoten knapen. Harden werd van
zijn woning in Grünewald raar een kli
niek getransporteerd, waar hij 's avonds
werd geopereerd. Direct levensgevaar
schijnt niet aanwezig te zijn.
Terwijl een der daders is ontkomen is
de andere, die ongeveer achttien jaar oud
is, gearresteerd. Deze behoort tot het ver
bond van nationaal-gezinde soldaten. Hij
is met Harden, die weer tot bewustzijn is
Engeland.
De Iersche kwestie.
De Valera onverzoenlijk.
De Parijsche bladen vernemen uit Lon
den: De aartsbisschop van Dublin, de
Lord-Mayor en des eoretaris van de ar
beiderspartij hebben na een lang onder
houd met Collins en Griffith bij de Valera
een stap gedaan, die geheel en al mis
lukt is. De Valera legde een volstrekte on
verzoenlijkheid aan den dag.
De Matin verneemt uit Belfast dat de
Vrijstaatsche troepen, die in de buurt van
Listowel opereeren na langdurige onder
handelingen met de rebellen gecapitu
leerd hebben. De aanvoerders van de
twee strijdmachten hebben daarna een
manifest uitgegeven, waarin zij bekend
maken, dat zij zich tegen Engeland, den
eigenlijken gemeenschappelijken vijand
van Ierland, aaneensluiten.
In Donegal weigeren sterke contingen
ten rebellen zich over te geven. Men meldt
dat te Londonderry tal van repiiblikein-
sche deserteurs aankomen, die door de po
litie van Ulster dadelijk ontwapend wor
den.
De stand van zaken.
Berichten, kort voor 12 uur gistermor
gen uit Dublin verzonden, zeggen dat op
de stellingen der ongeregelde troepen een
hevig machinegew^ervuur is geopend;
men gelooft dat dat het begin beteekent
van den slotaanval.
Een paar uur tevoren hadden de troe
pen van den Vrijstaat door een Omtrek
kende beweging de positie der ongeregel
de troepen nog neteliger gemaakt; vooral
die aan de oostzijde van het hoogo gedeel
te van O'Connell-street, waar de rebellen
een aantal hotels bezet houden.
Algemeen is men van oordeel, dat het
volledige succes der Vrijstaats-troepen
bij hun operaties is Dublin nog slechts
een kwestie van uren is. Zondagmorgen
heschen de ongeregelde troepen op tal
van gebouwen de witte vlag en gaven zich
toen over, terwijl gevangenen uit de om
liggende districten in grooten getale te
Dublin samensfroomen. De Valera en zijn
staf bevinden zich in gebouwen die thans
belegerd worden. Naar verluidt, hebben
Zondag de aartsbisschop en de burgomecs
ter van Dublin er bij hem op aangedron
gen, dat hij zich zou overgeven, ten ein
de verder verlies van levens en goed te
voorkomen, maar vergeefs.
Volgens de „Evening News", zijn er in,
de afgeloopen week te Dublin ongeveer
60 personen gedood en 200 gewond. Onge
veer 400 rebellen zijn gevangengenomen,
en men berekent, dat alles te zamen geno
men, van hun heele strijdmacht de helft
builen gevecht is gesteld.
Ofschoon de kans bestaat* dat men tus
sehen de puinhoopen van „Four Courts"
nog documenten van waarde zal terugvin
den, vreest men, dat, vooral ten gevolge
van de door de ongeregelde troepen ver
oorzaakte mijnonEploffingen, waardoor
het heele gebouw in brand vloog, een
groot aantal waardevolle archiefstukken
verloren zijn gegaan. Een menigte wette
lijke en historische documenten van on
schatbare waarde zijn bijna zeker ver
brand, tegelijk met testamenten in geze
gelde enveloppen, tezamen tot een waar
de van drie millioen p.st. Dat beteekqnt
voor den eersten tijd een volslagen chaos
in de administratie der nalatenschappen.
Naar aanleiding van het feit, dat het
heele bureau van de algemesne rekenka
mer is uitgebrand, heeft Lord Chief of Jus
tice verklaard, dat daar de stukken be
rustten van meer dan 600 stukken naam-
looze vennootschappen; en dat het uil-
zoeken van alle transacties waarop al die
verbrande papieren betrekking hadden,
een reusachtig en vrijwel onmogelijk werk
zal zijn. De beroemde juridische biblio
theek, waarvan slechts een hoop r.sch
over is, bevatte ongeveer 40.000 boekdoe
len. waaronder eerste-drukken, die unica
in hun soort waren.
De Burgemeester van
Dublin door de rebellen
gevangengenomen.
De „Evening Standard" meldt, dat de
Lord Mayor van Dublin, die een voorstan
der van het Engelsch-Iersche verdrag is,
op een van zijn tochten naar het kamp
der rebellen, waar hij een onderhoud met
De Valera zou hebben, gevangen is ge
nomen.
Amerika.
Do spooi*wegstaking.
Zes -verecnigingen van spoorwegperso
neel uit de werkplaatsen, welke 1 Juli in
staking zijn gegaan, zijn voor het depar
tement van arbeid buiten de wet gesteld.
Dit ministerie heeft verklaard, dat die
verecnigingen al haar rechten als organi
saties van spoorwegmannen verbeurd
hebben en dat nieuwe organisaties van
werkplaalspersoneel, welke de belangen
der stakers overnemen, zullen gevormd
personeel ie~ vencgc u v» i__it
Mexico
Een nieuwe Revolutionaire beweging.
Het blijkt steeds meer en meer dat het
in Mexico allesbehalve rustig is. Ook aan
president Obregon schijnt geen rustige
regeeringsperiode te zijn beschoren.
Werd reeds enkele malen melding ge
maakt van het bezetten van fabrieken en
het gevangen nemen van talrijke perso
nen, thans wordt aan het staatssecreta
riaat van Washington gemeld, dat weder
om de gebouwen van een maatschappij,
nu den Penn-Mex Fuel Comp., een Ameri-
kaansch concern nabij Fuxpam, door ban
dieten onder leiding van generaal Lanoga
is bezet.Hij vraagt als losprijs 10.000 pesos
In officieele kringen te Washington is
men van meen ing, dat dergelijke bezet
tingen van fabrieken en ontvoering van
personen niets anders is dan het werk
van een nieuwe revolutionaire beweging,
welke tegen' de Obregon-regeering is ge
richt.
Groote opgewondenheid Ueerschte er
ook Zondag, toen verkiezingen plaats
hadden. Uit alle deelen van het land wor
den wanordelijkheden gemold.
Generaal Carden, candidaat voor het
Mexicaansche huis van afgevaardigden op
de nationale coöperatieve lijst is in den
morgen van Zondag doodgeschoten. De
moordenaar ontsnapte. Senor Duaz Mar
tinez, een ander candidaat op dezelfde
lijst is te Ciudas Victoria vermoord.
De Haagsche Conferentie.
De zitting van gisteren.
Het 25e officieele communiqué der niet
Russische commissie van 3 dezer luidt:
De eerste sub-commissie „privaat
eigendom" der niet-Russische commissie
is gistermiddag om 3 uur in het Vredes
paleis bijeengekomen, onder voorzitter
schap van Sir Philip Lloyd Greame.
De sub-commissie heeft de bespreking
der door den lieer Litwinof in de vorige
gemeenschappelijke vergadering te berde
gebrachte onderwerpen voortgezet.
in den kieskring Leiden,
allen EENDRACHTIG als
één man en één vrouw
gestemd op
55-jarigeai, die op dien leeftijd een recht
op pensioen kunnen laten gelden, in dea
algemeenen maatregel van bestuur van
|de nieuwe Pensioenwet aanmerkelijk im
te krimpen.
Het broodbesluit.
Wijil gebleken is, dat vele bakkers nog
onkundig zijn van het bestaan van liet
broodbesluit* waarbij verschillende voor
schriften zijn gegeven met betrekking tot
de samenstelling, het vervoer en de aan
duiding van broodwaren, wordt er vanwe
ge het Departement van Arbeid de aan
dacht op gevestigd, dat het besluit, voor
komende in Staatsblad No. 221 van 1929
reeds op 2-3 Mei j.l. in werking is getreden
en dat alle bakkers mitsdien gehouden
zijn de desbetreffende voorschriften nauw
keurig na te gaan.
SPORT.
BINNENLAND.
De .Tabakswet
De opbrengst der
Banderolles.
Vanwege het Ministerie van Financiën
wordt ons medegedeeld, dat vóór 1 Juli
jj. bij den betreffenden dienst te Haar
lem banderolles inzake den tabaksaccijns
werden aangevraagd, waarvan de geza
menlijke opbrengst voor 's Rijks schat
kist bedraagt 3821.191.
Bij een. destijds gemaakte raming van
18.000.000 'sjaars is dit cijfer zeer be
vredigend.
De Pensioen-regeling.
Het voornemen bestaat, de groep van
VOETBAL.
Om het kampioenschap van Nederland.
sant, wijl zich hier het zeer eigenaardige
geval voordoet, dat er tussehen bondsbu-
reau eenerzijds en eenige bestuursleden
anderzijds meeningsverschil bestaat of- nu
nog een beslissingswedstrijd tussehen Go
Ahead en Blauw-Wit zal moeten worden
gespeeld, dan wel de Deventcnaren het
nationale kampioenschap hebben ver
overd: door een beter doelgemiddeldc.
Wij hebben er reeds eerder aan herin
nerd, dat in September 1921, bij den aan
vang van hot competitie-seizoen, in one
blad de officieele bepalingen zijn gepubli
ceerd, dat bij alle wedstrijden het doelge-
middclde zou gelden. Immers de competi
tie-leider had daartoe het recht, omdat ini
de bestuursvergadering van 20 Augustus
1921, ter voorkoming van evenlueele
kwesties, het bestuurslid opnieuw werd
bekrachtigd, waarbij de algemeene be
palingen zooals -deze in het begin van'
ieder seizoen worden gepubliceerd en be
trekking hebben op de voor elke afdeeling
getroffen promotie- en degradatie-rege
ling, gelden zullen voor alle afdeelingon en
alle districten, alsmede voor de competi
tie van het kampioenschap van Nederland
En sedert 3 jaren houdt éen dezer bepa
lingen in, dat het doelgemiddelde zou be
slissen.
Volgens deze hij bestuursbesluit vastge
stelde regeling heeft Go Ahead dus het
kampioenschap behaald.
Maar dit besluit is in strijd met arL
142 H.R., volgens hetwelk de rangorde in
de wedstrijden om liet kampioenschap
van Nederland uitsluitend wordt bepaald
naar behaalde winstpunten, dus met uit
sluiting van beslissing naar het doelge
middelde. En volgens art. 183 H.R. is het
Bondbesluur niet bevoegd van art. 142
„vrijstelling" te verleenen, dus evenmin
om een andere regeling te treffen. Het be
sluit is dus in strijd met de wet.
Maar geen enkele vereentging heeft te
gen dat reeds drie jaar toegepaste be
stuursbesluit, bezwaar gemaakt, d.wl
dat allen het stilzwijgend hebben aan
vaard.
Wat nu? Wet is wet. Maar ook: aan
vaard is aanvaard. Naar onze meening
moet hier niet do juristerij, maar het
sportieve eergevoel beslissen.
Go Ahead mag geen kampioenschap aan:
vaarden, dat in strijd is met de vtot, Go
Ahead weigert dan het kampioenschap en
zwijgt.
Blauw Wit mag thans geen bezwaar
meer gaan maken tegen een regeling, dia
ze drie jaren stilzwijgend heeft aan
vaard. Blauw-Wit vraagt dan geen beslis
singswedstrijd en zwijgt.
Het Bondsbestuur schaamt zich oni
zwijgt.
Dan is er geen kampioen van Neder.ana
1922, maar de sportieve eer is hooggehou
den.
Een combat de générösité tussehen d0
volksclubs Go Ahead en Blauw-Wit, dH
aan heel voelvallend Nederland een schit
terend voorbeeld geven van sportief eer
gevoel,