ITENLAND,
Stemt Rechts.
13e Jaargang.
DONDERDAG 22 JUNI 1922
No. 3856
De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bi] vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week, j2.50 per kwartaal.
Bij onre Agenten 20 cent per week, ;2.60 per kwartaal.
Franco per post J 2 96 per kwartaal.
Het Geïllustreerd Zondagsblad Is voor de Abonné'e verkrijgbaar
tegen betaling van 60 ct. per kwartaal, by vooruitbetaling. Af
zonderlijke nummers 6 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 10 ct.
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. I
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN.
TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. II.
Dit nummer bestaat uit twee bladen
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAG
op Zaterdag 86 cent per regel Overige dagen 30 cent perrege
Voor Ingezonden Hededeelingen wordt het dubbel©
ï- van het tarief berekend.
KLEINE ADVEBTENTIEN, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur
koop en verkoop t 0.75 's Zaterdag, overige daeen 0.50
Gildegcest.
Op grootsche wijze ia gisteren te Haar
lem het middeaistandsfeeot gevierd.
Grootsch niet in 't minst om de her
leving van een oud. gilde-gebruik.
Tm de middeneeuwen had ieder gilde
rijn eigen altaar.
De Haarlems-ohe Hanzebond heeft iwi
de lezers weten het zijn eigen altaar in
de Kathedrale kerk te Haarlem.
Het altaar staat daar als heerlijk sym
bool van het wa-araehti g-Kat)holiek ver-
eenigingsleven, waarvan Christus is -het
één en éénig middenpunt welk leven
meet doortrokken van de eeuwigheids-
geda-cCLe, van de leven-adelende beginse
len van het Katholiek gelooven.
Moge deze offergave van een gilde-«l-
taar hct Katholiek bewustzijn in het Haa-
ze-leven dioen behouden en versterken.
De dhderlinge band tussohen de leden
worde immer hechter uiting van Ka
tholiek-zijn
Alle instellingen van De Hanze mogen
niet n dragen het „R.-K." als titel,
maar inderdaad zijn, in hare werking
naar binnen en buiten, in de -daadwerk©
lijk© ütdeving Roomsoh ckaritasK a-
tholieke instellingen.
Zoo groeie en bloede De Hanze ten ze
gen van héél de maatschappij
Rood en blauw.
Op kiezersgunst belust, zijn er die het
de sensationeele berichten van Dinsdag
het deden voorkomen. De rijksbank is
er in geslaagd den laatsten tijd door een
handige interventie-activiteit de ontwik
keling van de markbinnen matige grenzen
te houden.
Dat bij een niet tegemoetkomende hou
ding der entente ten aanzien van het her-
stelvraagstuk op den duur een achteruit
gang van de mark niet kan worden voor
komen, spreekt van zelf. Het zal de taak
der rijksregeering zijn, de garantiecom
missie, ten aanzien van dit punt niet in
den minsten twijfel te laten.
Frankrijk.
Hot Proccs-Bessarabo.
De moeder tot 20 jaar
wangarbeid veroordeeld
De dochter vrijgesproken.
In het proces-Bessarabo antwoordden
de gezworenen bevestigend op de vraag
betreffende de schuld van mevr. Bessa-
rabo onder in aanmerking neming van
verzachtende omstandigheden. De vraag
betreffende de schuld van haar dochter
Paule Jacques werd ontkennend beant
woord. Mevr. Bessarabo werd tot 20 jaar
dwangarbeid veroordeeld, terwijl haar
dochter werd vrijgesproken. De verkla
ringen van de dochter maakten het volko
men duidelijk,dat haar moeder den moord
had gepleegd.
De beraadslagingen der gezworenen
duurden anderhalf uur, voordat zij het
eens werden over het vonnis.
la-nd doortrekken met den
den voigelverechTikker: het zwart-roode
©pook.
Die vogelverschrikker moet een deel
der Katholieke kiezers bij de aanstaande
verkiezing afhouden van het Roomsch ter
rein opdat ze hun toevlucht nemen tot
den Vrijheidsbond.
En nu leze men eens het volgend be
richt
,De fracties van den Vrijheidsbond^ d$
Staten van Noord-Holland hebbenin een
conferentie tot samenwerking bij de Don
derdag (heden) te houden verkiezing van
fcden van de Eerste Kamer, besloten. 1)6
SD.A.P. zal 4 vertegenwoordigers krijgen,
de Vrijheidsbond 3 en de 3,
zoodat in Noord-Holland de Vrijheidsbond
rich een verlies van 2 leden ten koste van
de S. D. A. P. aal moeten
Het Rood Blauw bloc si dus
Merkwaardig is hierbij, aldus merkt „De
Tijd" terecht op" ,vdah het moitaoibiet
van de Vrijheddsbonders ia uitgegaan en
dat zij het zijn, die alle concessies aan de
revolutionnairen moeten doen. Verwonde
ren doet het ons niet, omdat met m het
verleden altijd zóó is geweest en ook m
de toekomst zóó zal blijven. Het is de Lo
gische gang der historie, het onafwend
baar noodlot, dat alle linksoh© partijen
voor de zuigkracht van het revolutionnaar
beginsel bezwijken om eindelijk
rooden te worden opgeslokt.
Voor Troelstra moeten Dreseelhuya
ap'de knieën! Onder het klappen der
zweep in de hand van den revojutionna»,
krommen de liberalen hun trotsche nek-
ifcen. En op hetzelfde, oagenbkk roepen ae
kLassestrijders uit de S. D. A. P. en
den Vrijheidsbond in „Het Volk en „De
Vrijheid" ham volgelingen op, de eenen te
gen de blauwe reactie, de anderen tegen
het roode gevaar!"
Maair w ij kunnen met red en
spreken van een rood-blauw, (zonder wit)
gevaar
door de
Toen in Juni 1921 door de politie van
Hobokoq. enkele uren voor het vertrek
van de „Eastside" ontdekt werd, dat het
vaartuig* machinegeweren voor Ierland
aan boord had, ontkenden de ambtenaren
der mantschaopij, dat zij hiervan op de
hoogte-wareii.'Het tegendeel kon niet wor
den bijwezen, doch het onderzoek werd
voortgezet. In April 1.1. vond men verdere
aanwijzingen, doch men hield dit geheim,
daar enkele bij de zaak betrokken perso
nen niet konden worden gevonden.
Kolonel Thompson weigert iets uit te
laten. Hij wil alleen verklaren dat hij
niet weet, hoe de wapens aan boord van
de „Eastside" zijn gekomen.
HET VOORNAAMSTE NIEUWS,
Verklaringen van minister van Karn®
beek en den Franschen gedelegeerde Al
phand.
De verkiezingen in Ierland hebben een
.groote nederlaag gebracht voor de aan
hangers van de Valera.
Mevr. Bessarabo veroordeeld tot 20 jaar
-dwangarbeid haar dochter vrijgesproken.
Duitschland.
Dit Oppcr-Silczic gevlucht
Bij de jongste onlusten in Opper-Silezië
zijri in het geheel 12.000 Duitschcrs ge-
ivlucht.
Dc Markenkoers.
De „Deutsche Allg. Ztg." bevat een te
genspraak van het sensatie-bericht van
„Dena" omtrent een mogelijke marken-
©atastrophe.
In het démenti van het aan Stinnes be-
hoorende blad wordt gezegd, dat het niet
-waar is, dat Wirth met den president van
do rijksbank, Havenstein, een onderhoud
over den financieelen toestand heeft ge
had. In kringen, die in nauwe betrekking
staan met de Rijksbank, ziet men de ont
wikkeling van de mark geenszins voor de
saasle toekomst zoo pessimistisch in als
Engeland.
De toestand in Ierland.
De verkiezingen.
De uitslag der verkiezingen, voor zoo
ver bekend, heeft een groote overwin
ning gebracht voor de voorstanders van
het Verdrag.
De nederlaag der republikeinen bij de
Iersche verkiezingen is volledig. Van de
tot 'de vol
gelingen van de Valera in zijn oppositie
tegen het Engelsche verdag. Waar ver
schillende candidaten tegenover elkaar
stonden, moest de candidaat, die tegen
het verdag was, steeds het onderspit del
ven.
Dat de nederlaag der republikeinen en
extremisten, die tegen het verdrag waren,
bij de verkiezingen in den Terscben Vrij
staat niet den vorm van een déb&cle heeft
aangenomen is alleen het# gevolg van het
feit, dat door het Collins-deValera-ver-
drag 17 tegenstanders bij enkele candi-
daatstelling zijn herkozen.
Uittocht der katholieken
uit Ulster.
Dundalk, de eerste stad aan de Vrij
slaatscho zijde der grens van Ulster,
wordt overstroomd door roomsch-katho-
lieke vluchtelingen uit Ulster en met el-
ken trein komen er nog meer aan. Velen
zijn Dinsdagavond ondergebracht in het
raadhuis, daar alle andere beschikbare
gebouwen reeds voor hen in gereedheid
waren gebracht.Dc inwoners der stad heb
ben te hunnen behoeve een geldinzame
ling gehouden. Tweehonderd vluchtelin
gen zijn naar het werkhuis van Ardee
overgebracht, waar zij door de voorloop
ge regeering van voedsel worden voorzien
Een aantal protestantsche spoorwegbe
ambten hebben Dundalk verlaten, daar
gewapende lieden gjstermorgen in hun
woningen schoten hadden gelost, waarbij
echter niemand was getroffen.
Het mandaat over Palestina.
In het hoogerhuis is de resolutie-Isling
ton, verklarende, dat het mandaat over
Palestina in strijd i3 met de beloften, wel
ke destijds aan de Arabieren zijn gegeven
en waarin op uitstel van dit mandaat, tot
er een wijziging in is aangebracht, wordt
aangedrongen, niettegenstaande een rede
van Balfour, waarin deze het mandaat
verdedigde, met 60 tegen 29 stemmen te
gen de regeering aangenomen.
Deze nederlaag zal geen verdere poli
tieke gevolgen hebben, maar zal wel
toekomstige politiek der regeering in z
-het mandaat beïnvloeden.
ken. Maar indien zij ergens kans heeft j
om te slagen, dan is het zeker in de rus-
tige, vreedzame atmospheer van Den
De Haagsche Conferentie.
De rilling van gisteren.
Omtrent het verdere verloop der zitting
van gisteren wordt nog het volgende ge
meld:
De Japansche gedelegeerde stelde voor,
dat voor de sub-commissie voor de par
ticuliere eigendommen een Britsche, voor
de sub-commissie voor de schulden een
Fransche en voor de sub-commissie voor
de credieten een Italiaansche voorzitter
gekozen zou worden.
Dit voorstel werd aangenomen en hierop
werden voor deze functies respectievelijk
gekozen sir Philip Lloyd Greame, Alphand
en baron Avezzana. De drie voorzitters
aanvaardden hun benoeming, in verband
aarmedo zij korte redevoeringen hielden
De Belgische gedelegeerde Cattier stel
de de vraag op welke wijze het contact met
de Russische comm. tot stand zal worden
gebracht. Hij stelde voor, dat de heer Pa-
tijn na de aankomst der Russische gedele-
:eerden zich met het hoofd dezer dele
gatie in verbinding zal stellen en aan de
zen zal voorstellen, de Russische commis
sie op dezelfde wijze in drie sub-sommp-
sies in te deelen als dit met de niet-Rus-
sische commissie het geval is.
«uwSw.w
commissies door de presidenten dezer
sub-commissies tot .stand worden ge
bracht.
De heer Philip Lloyd Greame betuigde
hiermede zijn instemming, waarna het
voorstel werd aangenomen.
De eerste sub-commissie (particuliere
eigendommen) zal heden vergaderen om
HET VOORNAAMSTE NIEUWS.
De luisterrijke viering van het Hanze-ju-
bileum.
Z. H. de Paus over den liefdadigen ijver
jegens het noodlijdend Rusland.
Overlijden van den hoogeerw. provin
ciaal der Paters Augustijnen.
Uitslag verkiezing Eerste Kamer (Laat
ste Berichten.)
Roemenïé.
Take Jonescu t
De vroegere Roemcenscho premier Ta
ke Jonescu is gister aart angina overle-
don.
Take Jonescu was de stichter der lviei-
no Entente, waarvoor hij met hart en ziel
ijverde.
Amerika.
Do smokkelarij van wapens voor Ierland.
Omtrent de aanklacht legen kolonel
Thompson den schoonzoon van den am
bassadeur'der Ver. Staten te. Londen, we
gens bet smokkelen van wapens naar lei-
land, meljlf d<
yolger.de;
Daily Telegraph" nog het
half elf, de tweede sub-comimissie (schut
den) om half drie ea de derde sub-com
missie (credieten) om vier uur.
Een verklaring van Minister
Van Karncbeck.
De correspondent van do Petit Parisian
in den Haag publiceert verklaringen van
den heer van Karnebeek, na het bericht
van de deelneming door Frankrijk aan de
tweede helft der conferentie. De minister
zeide, dat de adhaesie van Frankrijk, the
vergemakkelijkt is door den wensch van
allen, den weg daarvoor te effenen, op
allo delegaties een uitstekenden indruk
heeft gemaakt. Hij verklaarde zichzelf ge
luk to wenschen, dat hij aan de conferen
tie het karakter van soberheid en van
strengen arbeid gegeven had, dat overeen
komt met wat de publieke opinie van een
internationale bijeenkomst vraagt en voeg
de er bij. dat, aan den vooravond van de
verkiezingen, de komst van een talrijke
communistische delegatie eenig inconve
nient kan hebben, maar dat hij niet ban;
is voor bolsjewistische propaganda, want
Holland is een land van gezond verstand,
dat er lieelemaal niet op gesteld is, het
noodlottige experiment van Rusland na
te volgen.
Een verklaring van Alphand.
De Fransche gedelegeerde in de niet-
Russische commissie, de heer Alpliand,
heeft gistermiddag de volgende verklann;
afgelegd voor de Ncderlandsche en andere
journalisten in het Persgebouw.
Men beeft beweerd dat er meeningsver-
schillen zouden beslaan tussohen de gede
legeerden, dat er één groep zou zijn, die
tot eiken prijs zich met Rusland wilde
verstaan terwijl een andere groep dit tot
eiken prijs zou willen verhinderen. Wel
nu gij hebt gezien wat daarvan waar is
wij zijn bij elkaar gekomen en wij bleken
het ellen met elkander eens te zijn! Wij
willen ons met Rusland verstaan, omdat
het niet toelaatbaar is, dat half Europa
van den honger omkomt, omdat het niet
mogelijk is, dat een deel van do wereld
weggevaagd wordt uit de beschaving.
Maar tot eiken prijs kunnen wij ons met
Rusland niet verstaan.
De moraliteit van het Volkenrecht moet
worden geëerbiedigd evenals de belangen
van onze landgenoolen, die geloofd heb
ben in de hnndteckening van een groote
Mogendheid en die door hun bedrijf tot
den bloei van het land hebben bijgedra-
geii.
Men heeft nu i
nomen iriet do p'
Thans nemen v
Deze kan geluk--"'
BINNENLAND.
Reorganisatie van het georganiseerd
overleg voor rijkspersoneel.
Het antwoord van den minister van ar
beid op het adres van den Bond voor
Staatspensionneering.
Berichten over den stand der landbouw
gewassen. (L. en T.)
Mr. A. W. van Beeck Calkoenf
Te Utrecht is gisteren in den ouderdom
van 80 jaren overleden de heer mr. A. W.
van Bccck Calkoen, oud-lid van den ge
meenteraad aldaar. De thans overledene,
die tot de anti-rev. partij behoorde, had
verder van 1879 tot 1907 zitting in de Pro
vinciale Staten en van 1885 tot 1906 in de
Ged. Staten van de provincie Utrecht.
Nod. R.-K. Bond van Post-, Telegraaf- en
TelefocnpersonccL
Op de vraag van den Ned. R.-K. Bond
an Post-, Telegraaf- en Telefoonperso
neel „St. Petrus" om als standsorganisa-
tic te kunnen worden erkend, is van het
Doorluchtig Episcopaat een ontkennend
,1TfvJi.-
Op een adres van het hoofdbestuur van
den Bond van Staatspensionneering aan
den minister van arbeid d.d. 26 Mei j.l.
heeft de minister het volgende geant
woord:
Afgezien van de reeds tallooze malen
herhaalde en bekende principieele bezwa
ren, zou reeds dé bedenkelijke toestand
van 's lands geldmiddelen zich legen in
williging van het verzoek van uWen Bond
verzetten.
Uw medodeeling, dat door of namen6
524.898 Ncderlandsche meerderjarige vrou
wen en mannen met de actie van uw bond
instemming is betuigd, heeft op mij niet
dien indruk gemaakt, dien u er blijkbaar
van heeft verwacht.
Uw actie tegen dc Invaliditeitswet wel
ke bij het minder ontwikkelde deel van
ons volk den indruk moet achterlaten als
of die wet een aaneenschakeling zou zijn
van onrecht, doet mij ernstig betwijfelen
of u wel over voldoende mate van be
kendheid met de voordeelén van dc bij
die wet geregelde verzekering beschikt om
het Nederlandsche volk in deze aangele
genheid naar behooren te kunnen voor
lichten.
Ongetwijfeld is de Invaliditeitswet niet
volmaakt en zijn in het bijzonder de uit-
keeringen, welke die wet geeft, beschei
den. Maar de honderden weduwen ci
weezen van overleden verzekerden, die
•thans reeds, nadat de wet nog slechts
„De brillantc builenlandschc politiek
van Minister aan Karnebeek b.v. en hot
aanzien, dat wij te midden der mogend
heden hebben gewonnen door de wijze,
waarop ondier zijn leiding onze diplo
matie de gelegenheid heeft aangegre
pen, die de situatie bood, vormen een
geweldig gewicht in de schaal, en doen
heel wat zonden van het kabinet lich
ter schijnen dan zij anders zouden wor
den gezien".
Wie er zoo spreekt over de brillante
schitterende politiek dezer rechtsche
regeering?
De... liberale „Nieuwe Courant", die
een verkiezingsartikel schreef, waarin ze
nogal wat op de regeering had aan te
merken, maar zich toch genoodzaakt
voelde het bovenstaande te erkennen.
De regeering acht dit gewenscht, omdat
de hoogere ambtenaren een onderdeel van
het ambtenarencorps vormen met veels
zins afwijkende opvattingen cn belangen.
Ook het verzoek van de huidige com
missie, den voorzitter te doen kiezen door
het georganiseerd overleg, bij een meer
derheid van twee derde der stemmen,
heeft de regeering niet ingewilligd. Do
benoeming van den voorzitter meent de
regeering aan zich te moeten houden, ten
zij de vergadering met eenstemmigheid
een bepaalden persoon als voorzitter aan
wijst. In dit geval zal de regeering bij do
benoeming niet van hot advies mogen af
wijken.
Tegen dc Tabakswa l
In een te Utrecht gehouden vergadering
is opgericht een comité van actie tot in
trekking van de Tabakswet. Het stelt zich
tot taak, de autoriteiten in te lichten om
trent de gevolgen van de wet en hen aan
te toonen, dat intrekking van de wet ab-
aergahg wuiW ufcüi0.5*..
Tot leden van het comité zijn benoemd
de heeren M. Smith en H. H. F. Becker,
van het Verbond van vereenigingen van
sigarenfabrikanten in Nederland; F. S.
Stroosnijder, van den Nederlandschen
bond van sigarenwinkeliersvereenigingen;
P. J. Hol, van den Nationalen Hanzebond
van sigarenwinkeliers; H. P. Herfst, van
do Vereeniging van sigarenfabrikanten
Gouda en Omstreken; W. Goubitz, van
den Eersten Ned. Bond van kloinfabrikan
ten; Clir. Leviet, van de Ned. Vereeniging
van tabakshandelaren; A. J. Vasterman,
van den Ned. Bond van grossiers in tabaks
fabrikaten; J. A. Donker, C. Wolff, van
de Ned. Federatie van sigarenmakers en
tabaksbewerkers; M. Rcens, van de Ned.
Vereeniging van makelaars in tabak; J.
Veldkamp, J. Snelleman en J. van de Wa
ter, secretaris-penningmeester Amster
dam.
Tot leden van het dagelrjksch in-siuur
zijn gekozen de heeren M. Smith, voorzit-
F. S. Stroosijder, Chr. Leviet, G.
Wolff en J. van do Water, secretaris.
Eenige andere vereenigingen hebben
toegezegd, nog een vertegenwoordiger in
het comité te zullen ©nnwWon
Zuinigheid uitvoering Veewet.
De minister van landbouw heeft bij ci
culaire van 17 Mei 1931 bericht, dat de
bepaling van het uurloon voor dakwerk
zaamheden verricht ingevolg
de Veewet,
ruim twee jaren in werking is, een zij burgemeestcrs zou worden overgela-
het ook bescheiden rente genieten en de I uurioorl k0n worden vast-
honderden verzekerden, die tot nogtoe I 'tejd op een bedrag, hetwelk m even-
doordat hun op kosten der Bank de noo- ,g met den loonsiandaard in de
dige geneeskundige hulp en verpleging 1 etr®kken gemeente en in de omgeving
kon worden verschaft, zich in hun be- daaryan
dreigde gezondheid herstel hebben ge- j
zien, zijn de levende bewijzen hoeveel
leed geheel onverzacht zou zijn gebleven,
hoeveel arbeiders hun arbeidskracht zou
den hebben verloren, indien uw actie te
gen de Invaliditeitswet doer zou hebben
©troffen.
Reorganisatie georganiseerd overleg
Rijkspersoneel.
De Res.bode meldt de voornaamste pun
ten van de regeeringsvoorste-llen tot reor
ganisatie van het georganiseerd overleg
voor rijkspersoneel.
Het karakter van het overleg is m zoo-
re gewijzigd, dat voortaan de commis-
niet. alleen de bevoegdheid heeft, met
do vertegenwoordigers der regeering
overleg te plegen, zij zal ook met den be- „am». -- biiwone-
trokken minister of do gezamenlijke mi- deeM de feesten ingezet met het Bijwo^i
van de consecratie-pledhtigheia m de
Genua een proef ge
ide. Deze is mislukt.
n f. dirnsche proef.
c k misluk-
Zonder aan dc strekking van deze cir
culaire te kort te doen, meent dc minis
ter thans, dat uit een oogpunt van da
noodige zuinigheid voor 's Rijks kas een
uitzondering dient te worden gemaakt
voor gemeenteambtenaren of beambten
die een vast salaris genieten.
Het komt hem voor, dat toekenning aan
deze personen, voor werkzaamheden Ier
uilvoering van de Veewet een uurloon
van 25 cent als voldoende mag worden ge
acht. Er mag het Rijk niet meer dan dat
bedrag in rekening gebracht worden.
DE HANZE.
Derde lustrum.
(Vervolg.)
Gistermorgen werden, zooals me.deg**
nisters over een aanhangige zaak over- I
leg kunnen plegen. Dit contact zal moeten J ^foedraal,
worden onderhouden door den voorzitter- kathedraal
gevuld
n cioor oen vuumnci- i jj0 ^aanoui^aa .w- o-- - -
Do eindbeslissing blijft echter, evenals Lelijk groot A
nu, in handen van de regeering, zoodat de w.0. do meest vomaanstaancte m
commissie liaor advisecrend karakter be- de Maddenstandsbeweemt: en
b0udt 1 genwoordige-rs van. r
Verder zal ook de Centrale van hoogere in een schat «n
talrijke
ander© Katholiek© ao*
rijksambtenaren de bevoegdheid krijgen,
een afzonderlijken vertegenwoordiger ui
het georganiseerd overleg aan wiizen,
een "afzonderlijken vertegenwoordiger Jn gngn ^Heuste ~plee&
