a.s.
13e Jaargang.
DINSDAG 13 JUNI 1922
No. 3848
De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week, 3 2.60 per kwartaal.
Bij onze Agenten 20 cent per week, 3 2.60 per kwartaal.
Franco per post 3 2 96 per kwartaal.
Het Geïllustreerd Zondagsblad Is voor de Abonné's verkrijgbaar
tegen betaling van 60 ct. per kwartaal, bij vooruitbetaling. Af
zonderlijke nummers 6 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 10 ct.
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. .1
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN.
TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. II.
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Op Zaterdag 3o cent per regel Overige dagen 30 cent per egq
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele
van het tarief berekend.
KLEINE ADVERTENTIES, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur
koop en verkoop t 0.75 's Zaterdag, overige dagen f0.50
Dit nummer beslaat uit twee bladen
v Propagandisten!
Is stil wij zouden haast zoggen:
benauwend stol
"Weinig of niets bemerken we van de
En over 'n paar weken heeft de stem
bus reeds gesproken.
Nog slechts luttele dagen en. de strijd
is beslist.
Toch ontbreekt letterlijk alles wat
anders voorteeken van harden strijd is.
yjles stil en diood.
En dat voor een strijd, die over het
voortbestaan der rechtsche meerderheid
zal beslissen.
Zeker, luidruchtig (krijgsrumoer zal de
overwinning niet brengen, maar wordt in
derdaad gestreden, wordt inderdaad ge
werkt 1
Wordt ook alles in gereedheid gebracht
om de lammen en tragen naar de stena-
bus te brengen?
Wordt ook alles voorbereid om op den
stemdag de achterblijvers op te jagen
Propagandisten, de weinige dagen, die
ons nog resten vóór 5 Juli, aan den ar
beid
Verspreidt vlugschriften, stroobiljetten,
de Katholieke perst
Maakt duidelijk aan de kiezers
dat zij moeten stemmen,
hoe zij moeten stemmen, opdat hun
stem geldig zij, n.l. slechts één hokje zwart
maken voor één naam,
dat zij, als ze katholiek zijn, den
p/ 'b t hebben te stemmen op de Ka^
tuweke lijst,
dat zij, als ze niet Katholiek zijn, toch
moeten wenschen een krachtige regeering,
o.a tegen het soc. gevaar, en daarom
stemmen rechts, op één der rechtsche lijs
ten.
Wij richten ons nu tot de propagandis
ten.
"Wie zijn propagandistent
Ten slotte kan
IEDER PROPAGANDIST
zijn. Ieder kan en dus
IEDER MOET
propageer en, althans in zijn eigen omge
ving. op 5 Juli den stemplicht GOED to
vervullen.
Leidsche Propagandis-
t e j>+ er is nog zoo ontzaglijk veel te
dojT
Meldt U aan als werker hij het bestuur
van Do Jonge Garde.
Wacht niet, maar doet It heden nog,
meldt U heden nog aan als bereid om
mede te werken aan, wat over te hebben
voor dè goede zaak.
Want de verkiezing is toch waarachtig
een strijd voor de goede zaak, een begin-
cel-strijd.
Voorzitter van De Jonge Garde is de
'beer A. H. Boekraad, secretaris de heer
H. v. Meel (Stationsweg 16).
Wij willen, dat bij de a-s. verkiezing
zooveel mogelijk personen getuigen, dat
'zij zijnKatholiek.
Maar, als wij dat ernstig willen,
moet er ook ijverig worden gewerkt aan
de propaganda.
- -Aan den arbeid
Allen propagandist!
V Vreugde voor de gekken.
De S. D. A. P. verspreidt, ook hior ter
stede, een verkiezingsblaadje.
En dat blaadje draagt als motto ge
.zoudt 't in geen duizend keer raden!
„Veel beloven en weinig geven, doet de
gekken in vreugde-leven"!
Prachtig-eerlijk
Met dit gezegde wordt aangegeven het
doel van het blaadje: Vreugde te bezor
gen aan,de gekken".
't Blaadje n.l. staaf vol, van a tot z, van
beloften: „Veel beloven". Beloften, die
in vreugde zullen doen leven de lezers,
als dezo...: „doet de gekken in vreug
de leven".
BUITENLAND.
HET VOORNAAMSTE NIEUWS.
Het Erigelsche antwoord op het memo
randum van Poincaré err de Fransche re
pliek.
Onderhandelingen tusschen Duitsch-
fcpd en België over de kwestie der 7 A
milliard.
Or. Kapp te Leipzig overleden,
België.
De kwestie der 7A milliard Mark'.
Op hot departement van binnenland-
zaken to Brussel zijn gisteren de oni-
derhandeJingen begonnen voor de regeling
van de overname door Duitschland van de
7 Yt milliard Mark.
Vooïioopig werd overeengekomen, dat
Duitschland 4 milliard Mark zou overne
men, tegen 1.25 fr. en twee andere milliar-
den tegen 25 centiem.
Daarentegen zouden de Duitscho goe
deren, welke in België in beslag genomen
werden, vereffend worden, ten voordeele
hunner Duitscho eigenaars. De Marken
zouden in pand gehouden worden in de
kassen der nationale bank en de Duitsche
administratie zou wissels teekenen, die
door België kunnen wonden gediscon
teerd.
Duitschland.
Dr. Kapp overleden.
De „General-landschaftsdirector a.d."
Kapp is gistermorgen in het ziekenhuis te
Leipzig aan de gevolgen van zijn oog
ziekte gestorven.
Kapp had half April uit Zweden in een
brief aan Duitsche bladen medegedeeld,
dat hij van plan was. zich ter beschik
king te stellen van het rijksgerechtshof
te Leipzig om zich te" verantwoorden voor
de door hem in Maart 1920 geleide putsch.
Inderdaad kwam hij 17 April te Sassnitz
aan en werd hij onder bewaking onmid
dellijk na-ar het huis van bewaring te
Leipzig overgebracht. Kort daarop bleek,
dat Kapp a-an een enrstige oogkwaal leed
en hij moest daarom in de universiteits
kliniek worden opgenomen, waar hij op 24
April werd geopereerd. Het bleek, dat de
ziekte reeds zeer ver gevorderd was het
linkeroog moest geheel worden verwijderd
terwijl ook gedeelten van den schedel
moesten worden weggenomen. De zware
operatie, waarbij ook de voorhoofdsholte
moest wörd'Cn geopend, had tot gevolg,
dlat men zich zeer bezorgd maakte over
zijn leven. Later voelde de zieke zich
schijnbaar iets beter. De laatste dagen
werd zijn toestand echter erger en van
morgen vroeg trad de dood in. Tel.
Engeland.
Het memorandum van Poincaré.
Het Engelsche antwoord.
In heb antwoord der Engelsche regee
ring op het memorandum van Poincaré,
wordt allereerst gezegd dat de regeering
enkel deslcundigen naa<r Den Haag zal
zenden, geein diplomatieke vertegenwoor
digers zullen aan de werkzaamheden
deelnemen, zelfs niet aan de voorbespre
kingen van 15 tot 25 Juni, een tijdsruimte
welke voldoende is om de procedure vast
te stellen. De deskundigen zullen ad refe
rendum handelen. De Britsohe regeering
meent, dat er haa-rs inziens geen reden be
staat de sovjets te, verzoeken om voorloo-
pig van hun financieel memorandum van
11 Mei te willen afzien.
Het tweede deel heeft betrekking op de
alge-meene lijnen van heb reglement. De
voorwaarden van Cannes moeten daarvan
de basis zijn. Dooh de houding van Frank
rijk stemt niet volkomen overeen met de
ze resoluties.
Particuliere eigendommen moeten te
ruggegeven worden, zoo niet moeten zij
het voorwerp zijn van een reeële vergoe
ding, welke niet de schaduw van een ver
goeding zijn. zal, doch te dien opzichte
moot men aan Rusland niet meer vragen
dan aan eenige andere regeering. Tevens
dient rekening gehouden met het souve-
reiuileitsbeginsel va-n Rusland en moet
men het van te voren geen programma
opleggen, als men zijn medewerking, wel
ke onontbeerlijk is, wil verkrijgen, voor
de toepassing der besluiten van Cannes,
Allo politieke kwesties moeten zorgvul
dig vermeden worden in Den Haag.
Het derde deel heeft betrekking op de
vraagstukken welke te Den Haag moe-
bn behandeld worden. Wat de Russische
schulden aangaathet is noodzakelijk
de Russische oorlogsschulden gedeeltelijk
te' verminderen. Eindelijk betreffend© de
door particulieren te verleunen credieten,
moeten deze waarborgen hebben, tot het
•verkrijgen waarvan de regeeringen kun
nen behulpzaam zijn. Er kan geen sprake
zijn van een capitulatie van Europa, daar
de staatslieden welke medewerken aan
het herstel van Rusland aan alle oischen
voldoen om hunne belangen te verdedigen.
Aan het slot van het antwoord wordt
gezegd, dat de regeering niet haar krach-
tigen wensch verheelt, dat de drie kwes
ties, waarom het gaat en meer in het bij
zonder die van den particulieren eigen
dom in Rusland, te 's-Gravenhage op
bevredigende wijze zullen worden opge
lost-.
De Fransche repliek.
In het antwoord der Franschen op het
Engelsche antwoord wordt gezegd, dat
't blijft staan op standpunt, dat het on-
gewenscht is, dat de afgevaardigden der
Geallieerden op 26'dezer zullen samen
komen met de vertegenwoordigers
der Sovjet regeering, zonder vooraf on
derlinge mccningsverschillen uit den weg
te hebben geruimd, en heb eerst over de
hoofdzaken eens te zijn geworden, alvo
rens de Rusen aanwezig zullen zijn om
dezen niet in verleiding te brengen om
te profiteeren van de mogelijke verdeeld
heid onder de delegaties.
De Fransche regeering zal er op blijven
staan, dat men noodzakelijkerwijze van.
de Sovjets een teruggave moet verkrijgen
van den particulieren eigendom aan de
ibuitenlandsohe onderdanen.
Ten aanzien van.de oorlogssohulden is
Frankrijk geneigd om faciliteiten in de
betaling te verleenen, mnar het zal niet
nu reeds genoegen nemen met een vermin
dering der aan Rusland geleende bedra
gen. Frankrijk zal voortgaan van de bols
jewistische regeering erkenning te eischen
van de rechten der houders van aandee-
lcn in de Russische leening van voor den
oorlog.
Ten opzichte van een aan Rusland te ver
leenen crediet, dit zal ondergeschikt zijn
aan de waarborgen, welke Rusland aan
de leeners zal aanbieden.
Ten slobbe verdedigt de regeering zich
tegen het argument, dat het Rusland een
plan tot herstel wil opdringen.
Het wens oh t integendeel, dat de werk
wijze zal slagen, daar anders het werk in
Don Haag tot een echec zou zijn ge
doemd.
Voorts weigeit Frankrijk een onder
zoek ter plaatse in te stellen.
Indien men het over deze punten het
eens wordt, dan behoeft Rusland zooals
het Engelsche memorandum zegt, in dat
geval nog niet overgelaten te worden aan
de concessiesjagers. Een dergelijke poli
tiek zou al-gewen afgekeurd worden, zou
represailles meebrengen en zou een her
vatting van normale betrekking© met de
Sovjets ten eenenmale verhinderen.
Italië
Razzia onder vrouwelijk kantoorpersoneel.
Te Prat-o, een kleine twintig kilometer
van Florence, hebben leden der vereeni-
ging van ex-soldaten met behulp van fas
cisten een raziza gehouden onder het vrou
wel ijk personeel van verschillende kanto
ren en al de dames van ha-ar posten ver
dreven. De oud-soldaten hadden toe nu
toe tevergeefs ge-ëischt, dat zij op regeo
ringsbureaux, bankkantoren of fabrie
ken to work notiuCMi -"-or-cl-o/i gesteld on gin
gen nu in arren moede tot dezen geweld-
maatregel over.
Troepen werden ontboden om de orde
te herstellen, m-aar hot publiek is geheel
op de hand van de oud-strijders en tegen
do patroons, die weigeren het damesper-
soneel te ontslaan.
China.
Li Yoeang Hung aanvaardt het
presidentschap.
Li Yoeaaig Hung, die in 1917 door de mi
litaristische groep uit het presidentschap
w-as ontzet, is uit Tientjin te Peking aan
gekomen en heeft het presidentschap op
zich genomen.
Zuid-China weigert samenwerking.
Namens het ministerie van Buitenland
she© Zaken te Kanton wordt officieel ver
klaard, dat Zuid-China zal weigeren me
de 1e werken met de nieuwe regeering te
tot de unificatie van Ghina.
Van het Vatieaan.
De gezondheidstoestand van den Paus.
Do Romeinsche correspondent van de
„Msb." seint d.d. 12 Juni:
Er gingen de laatste dagen geruchten
over den gezondheidstoestand van den
H. Vader, die minder gunstig heette.
Ofschoon de buitengewone en voortdu
rende werkzaamheid van Z. H. op zichzelf
reeds een afdoende tegenspraak was van
deze berichten, heb ik mij heden om in
lichtingen gewend tot den Pauselijken lijf
arts, professor Amici. Deze sprak de ten
dentieuze berichten beslist tegen. Hij had,
zeade hij mij, gisteren nog den H. Vader
een bezoek gebracht. De Paus maakte het
uitstekend en van een leverziekte, waar
van ook al in krantenberichten melding
was gewaakt-, was hoegea-amd geen
sprake.
Trouwens wie den Paus gisteren bij de
voorlezing van het decreet, waarbij Z. H.
een lange toespraak hield, van nabij hoeft
kunnen gadeslaan, zal hebben opgemerkt,
dab de H. Vader er voortreffelijk uitzag.
BINNENLAND.
HET VOORNAAMSTE NIEUWS.
De „Nieuwe Katholieke Partij" heeft
besloten haar actie te staken.
Te Rotterdam is in het bouwbedrijf voor
een groot deel het werk neergelegd.
DE „NIEUWE KATHOLIEKE PARTIJ".
Gistermiddag te half drie kwaim de
Nieuwe Katholieke Partij in buitengewo
ne vergadering bijeen in het Haagscho
Koffiehuis te Ultccht.
De vergadering, die door een vijftigtal
leden, waaronder verschillende candida-
ten der N. IC. P., werd bijgewoond, droeg
een streng vertrouwelijk karakter.
Voor en na de vergadering wendden wc
ons tot den voorzitter, notaris Swane, oiü
eenige mededeelingen; te ontvangen.
We vernamen, dat deze vergadering
was samengeroepen, teneinde de houding
der N. K. P.- te bepalen ten opzichte van
de door Z. D. H. den Aartsbisschop af
gelegde verklaring in de openingsverga
dering van den Tweeden Nederlandschen
Katholiekendag te Nijmegen.
In die verklaring werd geen verbod
gezien aan de katholieke kiezers om te
stemmen op de lijst der N. K. P.
Zooals de voorzitter ons mededeelde,
had men zich telegrafisch gewend tot de
hoogste autoriteiten in het land, die in
deze recht te spreken hebben, doch daar
op werd nog geen bericht ontvangen. En,
voegde notaris Swane hieraan toe, men
kan dezen autoriteiten moeilijk voorschrij
ven, telegrafisch te antwoorden.
Van dit antwoorde echter, verzekerde hij
ons, waarbij het op een ehkel woord aan
komt, zal onze beslissing afhangen.
Verdere inlichtingen kon de voorzitter
ons niet geven.
Hebben we evenwel goed begrepen, dan
is een formeel antwoord verzocht op de«
vraag, of de actie der N. K. P. en het'
stemmen op haar lijsten in strijd is met
het geweten. „Msbd."
De actie- gestaakt.
Vas Diaz meldt ons nader:-
De gisteren gehouden vergadering van
leiders der N. K. P. uit het geheele land
besloot met algemeen© stemmen,
de verkiezingsactie op uitdrukkelijk ver
langen van het Episcopaat te staken.
Nadere mededeelingen hieromtrent zul
len volgen.
Pauselijke onderscheiding.
Naar wij vernemen, heeft het Z. H. den
Paus behaagd, -den heer A. J. van der
Sluys te Nijmegen te onderscheiden met
.het gouden kruis „Pro Ecclesia et Pon-
tifice".
De heeT Van der Sluys bewoog zich wel
eer, vooral in Rotterdam, zeer druk op
charitatief gebied. Gedurende de laatste
jaren maakte hij zich ook verdienstelijk
voor de St. Vdncentiusvereeniging.
„Tijd".
Tegen do talmksbclastinjj.
Zaterdagavond is te Wageningen een
vergadering gehouden van de sigarenfa
brikanten aldaar, waarin algemeen de
overtuiging werd uitgesproken, dat de pas
ingevoerde tabakswet in haar gevolgen
fataal blijkt te zijn, aangezien de bepalin
gen van deze wet aan verschillende fa
brikanten het fabriceeren onmogelijk ma
ken en voor allen onoverkomelijke be
zwaren scheppen. Besloten werd langs or
gan isatorischen weg een scherpe actie te
beginnen ten einde deze wet zoo spoedig
mogelijk opgeheven te krijgen.
De Woningbouw.
Volgens het maaudelijksch overzicht
in. de Meiaflevering van het Maandschrift
van he.t Centraal Bureau voor de Statis
tiek betreffende het bouwbedrijf in den
lande bedroeg de netto vermeerdering van
den woningvoorraad in de maand Fe
bruari 1922 (zijnde het verschil tusschen
2033 voltooide en 111 onbewoonbaar ver
klaarde, gesloopte en aan haar bestem
ming onttrokken woningen). Deze cijfers
waren voor Februari 1921 ond. 2103 (2219
en 116): Maart- 3161 (3271 en 110); April
2706 (2S51 en 145)Mei 3375 (3544 en 169)
Juni 2924 (3107 en 814) Juli 33-18 (3517 en
169); Augustus 3678 (3372 en 194), Sep
tember 4170 (4297 en 127(; October 3315
(3478 en 163)November 3546 (3690 en
144)December 4186 (4329 en 143)Ja-
nuari 1922: 2279 (2392 en 113).
Uit het Bouwbedrijf.
Nadat Zaterdag eenige. patroons in de
bouwbedrijven te Rotterdam aan hun per
sonecl een individueel contract- ter teeke-
ning luidden voorgelegd, hetwelk een aan
tal werklieden, in opdracht van hun orga
nisaties, hehben geweigerd te teekenen,
zijn deze werklieden door hun werkge
vers ontslagen. Tengevolge van dit ont
slag staat op eenige kleinere bouwblok
ken in den S pan ges oh e polder en Putsche.-
boeht, -alsmede op grootere werken, als do
R.-K. kerk aan de Pijperstraat., het thea
ter Soesman aan de Kruiskade en do
nieuwe hooge-r© burgerschool aan den Berg
singel, het werk stil.
Aan het nieuwe postkantoor, de ge
meentelijke bibliotheek op de Nieuwe
Markt, den woningbouw aan den Beuke-ls-
dijk en den Hillevliet en op groot werk
in den Spongesche.polder wordt gewoon
•doorgewerkt. Evenizoo op tal van kleinere
ka-rwijen.
Sommige -werkgevers laten werken zon
der contract ook zijn er patroons, die
hun werkvolk acht dagen uitstel gegeven
hebben om alsnog een individueel con
tract te teekenen.
Uit de Omgeving
NIET STEMT OF
VERKEERD STEMT
VOOR DE GEVOLGEN
Onder het Vergroot-glas.
De Kamer-C.cniralc Leiden.
Elders in dit nummer is geplaatst eet
verslag van de R.-K. Kiesver. te Alphen
a. d. Rijn. Daarin lezen we, dat er één
candidaat werd aangewezen voor de Ka
mer-Centrale. Op deze mededeeling zij
hier even de aandacht gevestigd. Denk-n
de Iviesvereenigingen er aan, dat zij tot 1
Juli candidaten kunnen indienen voor het
bestuurslidmaatschap van de Kamer-Ceu-
trale? Op de vergadering der Centrale,
waarop de bestuursverkiezing zal gcschie
den, zullen de afgevaardigden, wil hun
stem geldig zijn, zooveel namen op het
briefje moeten plaatsen, als er bestuurs
leden moeten worden gekozen. Ook met
dit laatste dient rekening gehouden.
ALPHEN AAN DEN RIJN.
Vergadering. De R.-K. Kiesvereeni-
ging „Recht en orde" hield een vrij tal
rijke bezochte ledenvergadering. De voor
zitter opende op gewone wijze do bijeen
komst, waarna de notulen onveranderd
werden vastgesteld. Onder de ingekomen -
stukken was een schrijven van den heer
H. G. Vcliman, betreffende zijn onlslr.gna
me als bestuurslid der Kiesvereenicing en
Secretaris der Centrale. In aansluiting
■hiermede brengt de voorzitter dank aan
het scheidend bestuurslid voor de toewij
ding door hem betoond aan de R.-K. Kios-
vereeniging. De rekening van den 'pen
ningmeester wees een batig saldo aan ad
74.49; de financieele commissie had de
rekening in orde bevonden. Laatstgenoem
de en den penningmeester werd voor hun
accuraat beheer door den Voorzitter
dank gebracht. Nog werd medegedeeld,
dat Dinsdag 20 Juni een algemecne leden
vergadering zal worden gehouden, w
in als spreker zal optreden de heer Mor
rel. Dringend worden allen, inzonder de
vrouwen, opgewekt dan tegenwoorTie le
zijn. Als bestuurslid voor den Kamerkies
kring werd aangewezen de heer J. B. Bes.
De voorzitter wijdde vervolgens eenige
beschouwingen aangaande de komende
verkiezingen. In den breede werd door
spr. gewezen op het grooLe gewicht voor
de Ivath. zaak daarin gelogen.
Hierna volgde de rondvraag, waarvan
door enkelen werd gebruik gemaakt.
HILLEGOM
R.-K Postmannen. Zondag hield da
afd. Hilcgom en ^Omstreken van den Ned.
R.-K. Bond van P. T. en T.-personecl
in café „Flora" haar jaarvergadering
De voorzitter, de heer. J. Heemskerk,
opende met den chr. groet en een woord
van welkom, mcmoreere.nd de berichten
omtrent wijziging van art. AO van het, Be
zoldigingsbesluit. Hij wekte in verband
hiermede vooral de ongeorganiseerden op
om lid der vereeniging te worden, om ge
zamenlijk te strijden tegen vermindering
van salaris of slechtere dienslvoorwaar-
den. De notulen werden ongewijzigd goed
gekeurd. Het jaarverslag van den secre
taris bracht nog een exlra dankwoord
aan den Weleerw. lieer Kapelaan Nieu-
wenhuizen, die in het afgeloopen jaar lot:
zijn vertrek naar Heemstede, zooveel voor
de afd. heeft gedaan, Uit 't fin. verslag
bleek een batig saldo van ƒ180.10. Hierna
werd de beschrijvingsbrief voor het con
gres te Utrecht (op 19 en.20 Juni te hou
den) behandeld. De aftredende bestuurs
leden, de hoeren J. Heemskerk, J. G. van
Yclzen en II. J. van Bemmel werden bij
acclamatie herkozen. In de vacalure-C. A.
van Schie koos men de heer J. C. Luiten
te Heemstede.
Hierna rondvraag en sluiting met deq,
Chr. groet.
H00GMADE.
Jubileum. Den lsten Juli zal het door
allen geacht hoofd der R.-Iv. Parochiale
school, de heer H. Meijer, den dag her
denken, dat hij 40 jaren als hoofd dier
school werkzaam is geweest. Onzen ge-
achten jubilaris zal het niet aan blijken
van belangstelling Ontbreken. Hij heeft
aller erkentelijkheid ten volle verdiend,
ZEVENHOVEN.
Tijdverschil. Sedert acht dag'eri be
leven wij hier het niet dikwijls voorko-
mende geval, althans niet In die mate, dal