13e Jaargang 3841 De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 1» cent per week, 2.60 per kwartaal. Bii onze Acenten 20 cent per week, 2.80 per kwartaal. Franco per post J 2 06 per kwartaal. - Geïllustreerd Zondagsblad Is voor de Abonné'e verkrijgbaar i(,en betalinrr van 60 ct. per kwartaal, bij vooruitbetaling. Ai- S°rlijkc nummers 1 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 10 ct. Git blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. II Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN. TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. II. DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: op Zaterdag 85 cent per regel Overige dagen 30 cent per ego Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van bet tarief berekend. KLEINE ADVERTENTIES, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur koop en verkoop f 0.75 's Zaterdag, overige dagen f0.50 Tweeden Pinksterdag zal De Leidsche Courant" ntet verschijnen. Dit nummer bestaat uit vier bladen, waaronder het geïllustreerd Zondagsblad. PINKSTEREN. Toen Christus op den dag van Zijn He melvaart afscheid nam van Zijne dierbare üpostelen, liet Hij bun een belofte a-obter „uw hart worde niet verontrust, want Ik cal U niet als weezen achterlaten: gij ijult gedoopt worden in den H. Geest niet lang na deze dagen: gij zult kraoht ont vangen, ais Deze over U nederdaalt, en Hij zal U alle waarheid leeren." Tien dagen later ging 's Hee-ren belofte in vervulling. Bij liet gedruis-eh als van een opkomenden wind daalde de Trooster, Verlichter over de wetvoorbere.ide -solia- van 's Hee-ren leerlingen, en de twaalf «Ualileesche mannen stonden voor de sogen der toeatroomende menigte met de heerlijkheid Gods boven hunne hoofden de gave der talen op hunne lippen, en Petrus, de eerste der twaalf, stichtte op Pinksterdag de eerste parochie tp Je rusalem, 3000 zie.len groot. Zij werden vervuld van den H. Geest zoo luidt het fee&tgehekn, hetwelk op den beroemden Pinksterdag in Jerusalem's op- iperzaal begonen vanaf dat. tijdstip dag- teekent een nieuwe wereldorde: vanaf dien dag gaat de strijd beginmij tegen de valsche goden, totdat de laatste van zijn voetstuk valt, de strijd tegen verdierf ijking en wellusten langzamerhand dringt overal een straal door van het blijde licht, dat zoo heerlijk was opgegaan boven de twaalf Galileeërs, als het eerste spelen van den 1 angverwachten morgenstond. De maatschappelijke toestand van die dagen was bijzonder treurig. In de geheels toenmaals bekende wereld, vanaf het Noorden, waar de woeste stormen de ont zaglijke wouden beukten, tot aan. de. hee- te stranden van het Zuiden, het kleine Judea slechts uitgezonderd heerschte de meeste, afschuwelijke afgoderij en wel lust. Liefde en sociale orde werden door ondeugd en hartstocht uit de maatschap pij verbannen. Bij de meeste woeste volke ren van die dagen was de. vrouw "sleohts een loge slavin, en ook in het beschaafds Rome was huwelijkstrouw verre te zoe ken. Het oude, heidensche Rome vertrap te en vernielde alle deugd en reinheid. De dienst der oude, valsche goden was in al les doorgedrongen. In de machtige steden verrezen prachtige tempels en kunstwer ken, aan Jupiter en andere goden toege wijd, en zelfs ieder huisgezin had zijn z.g. huis- e.n haar dg oden. Er gebeurde niets belangrijks in den Staat of de priesters stonden aan de altaren der onsterfelijke goden, wier beleediging met vreeselijko martelingen werd gewroken. En tegenover die wereld, geheel door trokken van 't heidendom, die wereld van dierlijkheid, wellust en bloedvergieten, stonden op het Pinksterfeest de twaalf Ga.lileesche visschers, en ze hebben haar geheel veranderd. Terwijl de wereld verzonken lag in duis ternis en wanorde, werden de Apostelen vervuld van den H. Geest, en hoe zwak en onvermogend zij ook waren, na de neder daling van den H. Geest zijn ze overal heengetrokken, om die heidensche wereld in Christus te herVormen. Overal hebben ze gepredikt tot de smachtende volkeren, en hunne stemmen zijn doorgedrongen tot aan de grenzen der aarde, en overal heeft de Heer meegewerkt en de woorden der Apostelen bekrachtigd door de grootste wonderteekenen. Naar menschenberekening zouden de twaalf arme vissohers niets vermogen. Im mers het kruis was den Joden een erger- ris en den Heidenen een dwaasheid. Zij predikten eon leer va.n boete, versterving en harde deugd, en de machtigen dezer aarde stonden klaar om alles wat den naam van Christen droeg, te vernietigen. En toch, eer nog eemige eeuwen zijn ver- loopen, zal de Keizer zelf van het opper - machtig Rome Christus erkennen als den ^kruisten Godmensoh, na slechts korten tijd zal Rome. de stad van afgoderij cn ielhist. de pionier wezen der christelijke beschaving. Zij werden vervuld van den H. Geest. Zij, die eertijds zoo zwak waren en vrees achtig, die hun iimiggeliefden Meester zoo fcondcn bedroeven door hun cgoisme en de telkens terugkeer end e twist, wie toch jel de gróótste onder hen zou zijn. Door den dood van Christus waren zij uiteenge- ]aagd als schapen zonder herderzij dachten er niet aan de, onschuld van hun meester en de waarheid Zijner leer te ver dedigen tegen de verblinde Joden. Maar zoodra de Geest Gods hen vervuld heeft, leggen zij af alle mensclienvrees. Met on verschrokken moecl en met heilige fierheid ^rschijnen zij in de straten van Jerusa lem, en prediken den Gekruisigde: zij verachten elke bedriegerij cm trotseeren elke foltering. De ruwheid der barbaarsche volkeren, de wreedheid der tyrannen, het vooruitzicht van foltering en dood, de op stand van heel de wereld kon slechts die nen om bun heldenmoed aan te Hierin ligt een allerdiepste bc.teekenis. Om dat reuzenwerk ecner nieuwe maat schappij te grondvesten, waren zij van mensohen vol eigenwaan, mensohen gewor den van toewijding. Door voorbereiding en gebed, maar vooral door de groote genade gaven Gods, wa3 de heldendeugd van lief de en toewijding krachtig in hen ontvonkt, zoodat niemand van de twaalf, .die optra den als hervormers der wereld, eenig lij den meer schroomde, en allen dood en mar teling ondergingen voor de waarheid- In dezen geest van liefde en too wij ding, blijve het Pinksterfeest zich onder ons hernieuwen van jaar tot jaar. Zeker, de liefde en toewijding alleen .is niet vol doende, om orde te scheppen in de maat schappij do strenge staatswetten moete.n •haar ter hmlp komen. Maar van den an deren kant, de sociale wetgeving zal wei nig vermogen, indien niet in die samenle ving de Geest van liefde wordt gehuldigd, indien niet naast de rechtvaardige voor schriften en sociale wetten, de onderlinge verdraagzaamheid, de bescheidenheid, in één woord alle Christelijke deugd beoefend wordt ©n aangekweekt. En dat niet onder ééne klasse van mensohen, maa.r onder alle standen der maatschappij." Niet door nieuwe vernuftige vindingen, niet door kunstige berekening, niet door het ver- cenigingrieven zonder meer, niet door het tot stand brengen van ons evenwicht in de maatschappelijke klassen, zal de maat schappelijke vrede, het maatschappelijk heil worden verkregen. Dat alles is goed en voortreffelijk, maar het i s en b 1 ij f t menischenwerk. Maar duurzaam heil kan alleen gebracht worden door de werking van don H. Geest. Stiige dan heden op den Pinksterdag uit millioenen Christen harten de bede ten Hemel: Zend uit uwen Geest, en zij .zullen geschapen worden, en Gij zult het aanschijn der aarde vernieu wen. Vergeten wij ook niet in dezen Pinkster- tijd de verlichting des H. Geestes te vra gen bij den komenden strijd. Over enkele weken zullen wij als burgers van den S-taat onze stem moeten uitbrengen voor de verkiezing van hen, in wier handen voor een groot deel de toekomst ligt van ons volk. Moge de Pinks te rgeest de leger scharen aanvuren, om met ernst en waar digheid, maar ook met heilige geestdrift te strijden voor de Christelijke wereldor de, waan'an de grondslagen werden ge legd op den eersten Pinksterdag van het Nieuw Verbond. P. BRüGEMANN, Hageveld. pr. V Wakker! Gisteren was de groote propaganda- vergadering van De Jonge Garde te Lei den klein door het bezoek. En toch waren er twee sprekers genoo- digd, ter behandeling van de a.s. verkie zing, die beiden in Leiden bekend mogen worden geacht. Maar er is nu eenmaal geen belangstel ling voor de komende verkiezing. Bij ons niet en bij anderen ook niet. Dat laatste is wel een troost maar een schrale. Maar die belangstelling moet er nog ko men Wakker I Er zijn er zoovelen, die onder den druk van malaise in- eigen zaak of (en dit is de overgroote meerderheid) den indruk van wat zij van anderen over malaise •hooreji, zijn in een stemming, die gety peerd wordt door het: „Of je nu van de kat of den kater wordt gebeten" Laten wij denzulken op twee feiten wij zen, meer niet op twee feiten, die vast slaan. Eerstens: Als deze regeering niet in 1018 d'e dreigende revolutie of de dreigende socialisten-overheersching had weten te keeren, de malaise zou veel gnooter zijn geweest. Tweedons: Als rechts bij de aanstaande verkiezing niet wint, dan krijgen we een regeering, waarin ongetwijfeld de socialis ten zeer veel invloed zullen hebben, véél meer dan ooit het geval is geweest. Dal is ook zeker. Welnu: Kies nu tusschen lauwheid of actie, tusschen onverschilligheid of be langstelling. En denkt aan de gevolgen na de ver kiezing van 5 Juli a .8. V D® wensch. De weaisch is vaak de vader der ge dachte. „Het Volk" schrijft een gedachte neer over do „Nieuwe Katholieke Partij" ia verband met de aanstaande verkiezing. En, als ge die gedachte leest, dan staat hij voor u, de vader daarvan: de wensch. Lees maar. Geen partij gaat in slechter condi tie den verkiezingsstrijd in dan de katholieke. Niet ailleen is zij vlak voor de verkiezingen in tweeën ge spleten en heerscht de vinnigs te strijd tusschen katholieken en katholieken. Maar het resteerende deel vaai de oude partij oefent ook minder aantrekkings kracht uit den ooit. Ook met name onder de midden standers, de kleine winkeliers, de handwerkbaasjes en ook onder de boeren gaat de zuigimg naar de nieu we part-ij. Die wensch van „Het Volk", van de S. D. A. P., staat daar onverbloemd. Geen partij in slechter conditie voor den verkiezingsstrijd, dan wij wij heb ben reden om te betwijfelen of hier de wensch een gedachte heeft voortgebracht, welke beantwoordt aan de werkelijkheid! Er heerscht de vimiigste 6trijd tusschen katholieken en katholieken helaas, som migen hebben tot deze meening maar al te veel aanleiding gegeven; s o m m i- g e ndooh de overgroote meerderheid der Katholieken is, naar onze vaste overtuiging, wars van allen broederstrijd. Onder den hoogeren, midden- en boeren stand gaat de zuiging naar de nieuwe par tij wij kimmen niet in de toekomst zien, doch groot is onze verwachting, dat die zuiging niet zoo erg strek zal blijken te zijn, èn dat d u s de S. D. A. P. en onze andere tegenstanders minder vreugde zul len hebben, dan zij wenschen en hopen Het Katholieke kiezerscorps zal wij moeten het veronderstellen in over en overgroote meerderheid door 't uitbren gen van zijn stem een bewijs willen ge ven va.n vertrouwen in de oude Katholie ke Staatspartij (ondanks begane fouten), v-an liefde voor de eenheid óók op politiek terrein zóó voor 'n groot deel versto rend. de vreugde die al wat anti-paapsch is nu al heeft in de scheuring onider de Katholieken. BUI TEM LAND. HET VOORNAAMSTE NIEUWS. De godsdiensthaat in Ierland. Het En ge Isch-lersche verdrag in gevaar. Fascistische terreur te Bologna. De Parijsche bankiersconferentie over de Duitsche schadevergoeding. Duitschland. Do Duitsche ijzerindustrie wil scherper concurrecren. Naar het „Hbld." verneemt, heeft de Duitsche ijzerindustrie voorgesteld de z. g. „Ausfuhrabgaben" af te schaffen, ten einde bete-r te kunnen concurreeren. In den laats ten tijd zijn de ijzerindustrie. herhaaldelijk buitenlandsche orders ont gaan, daar de offerten der buitenlandsche industrie lager waren. Engeland. De lersche kwestie. Het verdrag in gevaar. Naar verluidt, is de toekomst van het Engelseh-Iersohe verdrag ernstig in gevaar gebracht. Gedurende de langdurige conferenties •tusschen liet Engelsche kabinet en de mi nisters van den Iersohen vrijstaat is men er niet in geslaagd een oplossing te vin den voor het probleem van het grondwet- ontwerp van den Iorschen vrijstaat. De Engelsche regeering handhaaft het standpunt, dat de grondwet niet beant woordt aan den geest en den letter van de Engelsch-Icrsche overeenkomst en heeft daarom den Ierschen ministers ge vraagd de overeenkomst met De Valera te wijzigen. Men hoopt, dat de besprekingen tus schen de lersche leiders te Dublin tot 't besluit zullen leiden, dat de grondwet her zien zal worden, om aldus de noodzake lijkheid van een Engelsche bezetting» in Ierland te vermijden. Collins heeft de Engelsche regeering verzekerd, dat de regeering van den vrij staat geen aandeel heeft aam de republi- keinsche invasie van Ulster, welke zij overigens ten sterkste veroordeelt. In verband met den ernst van den toe stand heeft Lloyd George besloten zijn vacantiereis naar Noord-Wales uit te stel len en in Londen te blijven. Donderdag is een kabinetsraad gehou den, waar voornamelijk over drie punten gesproken is, n.l.: lo. liet Engelsch-Iersch verdrag en de pact tusschen De Valera en Griffith 2o. de vijandelijkheden aan de grens van Ulster 3o. het hernieuwde uitbreken van Katho lieken moorden in Belfast. De onlusten te Belfast. In Belfast hebben voortdurende ernsti ge gevechten plaats. Benden van gemas kerde mannen met revolvers, vielen zelfs Britsche troepen ap". Brandstichtingeii en nachtelijke over vallen zijn aan de orde van den dag en Donderdag alleen bedroeg het aantal 14, waarbij nog komen ©en groot aantal ge wonden, welke in de hospitalen zijn opge nomen. Michael Collins zeide voor zijn terug keer naar Ierland, tegen een man van de „Centraal News": Ik moet erkennen, dat de toestand niet zonder moe.ilijkheden is, doch tevens moet ik zeggen, dat de groot ste moeilijkheden geschapen zijn door mensohen op hooge plaatsen. Gevraagd, wat hij daarmede bedoelde, zeide hij„Wij, in Ierland, kunnen niet toelaten, dat mensohen, zooals lord Cur- zon zullen dioteeren, wat liet- beste is voor Ierland. Collins voegde er aan toe, dat lord Cosgrave en hijzelf direct naar Du blin zouden terugkeeren. Naar nader uit Belfast wordt gemeld, bestaat een ernstige spanning tusschen de Protestanten daar ter plaatse en de Engelsche troepen uit Norfolk. De Protes- taaiten haten deze, omdat zij beweren, dat de troepen de Katholieken bescher men. Engelsche officieren zouden de Pro testants olie bevolking met him revolvers ■hebben bedreigd. Een dezer officieren be vrijdde een Katholiek en vroeg dezen den dader aan te wijzen die hem had aange- •grepen. In sommige straten waar Protes tanten en Katholieken wonen, zijn op verwarring stichtende wij-ze barricaden aangelegd en prikkeldraad, versperringen opgesteld. Men vindt een werkelijk front, waarbij aan de eene zijde Union Jack waait. Aan Protesbamtsche zijde verdringt zich veel volk en meisjes zingen in koor Ulstersche liederen. Opschriften op de mu ren luiden o.a.Weg met den Pa-us. Aan Katholieke zijde zijn de huizen verlaten en houden de bewoners zioh stil. Op som mige punten der stad leest, men: Weg met de republiek. Op andere: Leve. de repu bliek. Groote betooigingen der Protes tanten vinden voortdurend plaats. Daarbij worden redevoeringen gehouden, waarin gezegd wordt, dat de vrede alleen neg tot ©tand kan komen, indien de Katholieken uit Ulster worden verdreven. Tegenover deze actie gaan de Sinn Feinors voort met brandstichting. Iïet conflict in het MachinebouwbexL-ljf. Tot hervatting van den arbeid besloten. De stemming, welke heeft plaats gevon den ond'er do 47 vak vore enig inge n van ar- headers in het machinebouwbedirijf over de voorloopige overeenkomst, welke met de werkgevers is getroffen, heeft tot re sultaat gehad, dat een groot© meerderheid der arbeiders zich voor aanvaarding van die voorloopige overeenkomst lieeft uit gesproken. De cijfers van de stemming waren dat 99.313 arbeiders vóór aanvaardling waren en 46.881 -tegen. Dit resultaat zal ongelwij feld van grooten invloed zijn op de hou ding van do Amalgamated Engineering Union, waarvan de leden ©enigen lijd geleden door de werkgevers zijn uitge sloten, daar zij de gestelde voorwaarden •hadden verworpen. Frankrijk. Do Bankiorsconfcrcntic (o Parijs. Do schadevergoeding, som voor Duitschland te zwaar. Omtrent de besprekingen in do bankiers conferentie te Parijs verneemt de Chica go Tribune, dat de hoeren der Morgan- comimissie tot de volgende conclusies zijn gekomen: 1. Binnenkort zal de commissie bekend maken, dat haars inziens d'e betaling van 132 milliard gouden marken het presta tie-vermogen van Duitschland te boven gaat. 2. Indien de Fransc-he regeering dit toe geeft dan zal zij noodzakelijkerwijze moe ten vragen, dat haar oorlogsschulden aan Amerika en Engeland in dezelfde verhou ding worden verminderd. Voorts oordeelt het blad, dat de Morgan commissie in een moeilijke positie ver keert, daar zij zich tegenover de bepa lingen van Londen geplaatst ziet, waarbij de van Duit-scliland te eischen som defi nitief op 132 milliard gouden marken is vastgesteld. Uit de Kamer. Een motie vanvertro uw e n aangenomen. Bij de - voortzetting der debatten in de Kamer zette Harriot de buitenlandsche po litiek van de radicale partij uiteen en be pleitte hij een groote economische solida riteit om Europa te doen herleven. Hij verweet de regeering te hebben belet, dat do kwestie van een internationale leening te Genua werd besproken. In zijn antwoord verklaarde Poincaré van oordeel te zijn, dat de kwestie van internationale leeningen niet te Genua mocht worden aangeroerd. Poincaré voegde er aan toe, dat thans bij de Commissie van Herstel pogingen worden -gedaan om de kwestie van. inter nationale leeningen afhankelijk te maken, van een nieuwe redactie. Harriot verklaarde, dat hij het eens Onder het Vergroot-glas. Boskoop. Neen wij willen het er niet op wagen; onder het vergrootglas te doen bezien: Boskoop in do m-ajeslueuse pracht van z'n bloemen-wcelde. Het bloote oog moet daarvan genieten. Maar wij wenschen hier de aandacht to vestigen op een bericht onder Binnen land (2d© blad). Boskoop verzendt zijn bloemen per vliegtuig naar Londen! Hat maakt zóó mogelijk den concurrentiestrijd tusschen den Nederlandschen en den En gelse hen kw eek er Bravo, voor zulk een ondernenungszinl Daaruit ziet men, hoe kloeke doortas tendheid, hoe krachtig persoonlijk ini tiatief kan opheffen een tak van bedrijf heel in de hoogle uit een toestand van jaren-lange malaise. Boskoop strekt Nederland tot eerc en. tot voorbeeld! was met Poincaré, wanneer deze niofc wenschte, dat de reeds zoozeer verminder de vorderingen van Frankrijk nog meer zouden worden gereduceerd, maar hij sprak er zijn leedwezen over uit, dat heb Fransche standpunt niet duidelijk te Ge nua is uiteengezet Hij l>esprak dan den toestand in Duitsch lamdhij betreurde den oorlogszuoh-tigen geest van dit land en was van oordeel, dat men den vredesge&st in Duit-sohlanu m-oest ontwikkelen. Sprekonde over de betrekkingen met Rusland, wenschte spr., dat Frankrijk aan dit land de hand bood, ondanks do excessen, waaraan het zich schuldig heeft gemaakt. Hij hing een roerend beeld op van den toestond van zekere gebieden van Rusland en verklaarde, dat het on mogelijk is, dat Frankrijk niet zou trach ten dezen afsehuwelijken toestand te ver helpen. Poincaré verklaarde, den ontzettend en toestand van Rusland te beseffen en vaf er afgrijselijke bijzonderheden van, welke aantoonden, dat in sommige gebieden de bevolking tot kannibalisme is overgegaan. Hij zeide, dab hij er de Russische regee ring niet voor verantwoordelijk stelde, maar wanneer die regeering zich bevindt in tegenwoordigheid van alle beschaafde volken van Europa, moet zij alvorens hun voorwaarden te overwegen, de aan geboden hulp aanvaarden, wanneer deze thnlp aannemelijk i-s en wanneer men voor een bodrag van zes millioen levensmidde len zendt, moet die regeering aan de grenzen geen moeilijkheden opstapelen om aan heb Fransche Roode Kruis te be letten zijn zending te vervullen. Er waren talrijke moties ingediend, wel ke bijna alle uitdrukking gaven aan ver trouwen in de regeering. Poincaré vroeg aan de Kamer te stemmen ever de motie der links-republikeinen, welke aldus lu'd- deDe Kamer keurt de verklaringen der regeer ing goed zij spreekt haar vertrou wen in haar uit en gaat over tot de orde van den dag. De Kamer nam deze motie met 484 to gen 100 stemmen aan. Een memorandum van Poincaré. Poincaré heeft een memorandum gericht tot alle regeeringen, die een uitnoodiging voor de oonferentie in Den Haag hebben ontvangen, waarin hij de voorwaarden uiteenzet, welke Frankrijk onontbeerlijk acht ten einde het succes te verzekeren van de nieuwe conferentie betreffende de Russische aangelegenheden. Het. memorandum herinnert aan de ju ridische grondstellingen welke over do geheele wereld zijn aanvaard als ontont- beeriijk voor elke onderhandeling met do Sovjets. De conclusie, luidt, dat er behal ve onderhandelingen van technis-chen aard tusschen de deskundigen, de nieuwe conferentie tot een échec gedoemd schijnt ten gevolge van de diplomatieke metho den der «Sovjets. De Fransche regeering zal nog nader beslissen of zij het al dan Tij(Ob wensclielijk acht naar Den Haag te komen. Italië De fascistische terreur te Bologna. Gedurende de laatste dagen steken de fascisten te Bologna steeds driester het hoofd op. Zeventien belangrijke telefoonverbindin gen mob Bologna zijn door de fascisten vernield en tal van deelen der provincie schijnen volstrekt geisoleerd te zijn. Do prefect heeft order gegeven iedereen te arre&teeren, die betrekken is bij de vernie ling van commimioatiemiddeleu. De hoe ie huidige situatie komt neer op een kracht- meling tusschen de fascisten en de re geering mot een voorsprong als de fas cisten zich te Bologna thans veroverd hebben, is de toestand begrijpelijkerwijs zeer critiek. De te Bologna verzamelde fascisten staan onder een e.igen militair commando en. zijn streng gedisciplineerd. Heden en morgen zal een bijeenkomst plaats hebben van 50.000 fascisten uit de omstreken. De directeur-generaal der politie heeft' te Bologna verzoeningspogingen ingesteld

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1922 | | pagina 1