V^UOA© 2 JUN11922 No. 3840 Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN. BUI T EN L AN D" BINNENLAND. Jaargang 30NNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling I Leiden 19 cent per week, 2.60 per kwartaal. Ton» Aeenten 20 cent per «reek, 1 2.«0 per kwartaaL into per post 1896 per kwartaal Gelllustreercl Zondagsblad is voor de Abonnd's verkrijgbaar betaling van 60 ct. per kwartaal, bij vooruitbetaling. Af file nummers O ct.. met Geïllustreerd Zondagsblad 10 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. II. DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: °p Zaterdag 85 cenl per regel Overige dagen 30 cent per egel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van bet tarief berekend. KLEINE A.DYBRTENTIEN, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur koop en verkoop f 0.75 'e Zaterdag, overige dagen f0.50 nimmer bestaat uit twee bladen it Rood Wit en Blauw ons ontnomen! is nog betrekkelijk stil in het der politieke strijden, heeft zoo hier en daar iets kan- merken van een politieke wapen- in-, maar hoewel, zeker bij ons Ka ken, moest geconstateerd worden, le wapenrusting nog niet behoorlijk de en de manschappen nog niet vol- Je geoefend zijn, kon men geen over ig bedrijvigheid in de legerkampen cernen, om de tekorten te herstellen m een degelijke wapenrusting zorg 3ger.. or één. groep zijn wij genetig-cl een uit- iriag te maken n.l. voor den Vrij- iond. aanhangers zijn buitengewoon ijve- i de weer om zich strijdvaardig te i en hun hier en daar danig ge- legertje met eenige vrijwilligers te erken. heieggen vergaderingen, waarin „j nieuwe leiders den kiezers komen mdigen, dat het land door het ka- Riiys aan den rand van een finan- i en economischen ondergang is ge- t en dat alleen een val van dat ka- en een krachtige vertegenwoordiging 1 Parlement door den Vrijheidsbond a redding brengen kan. nt zij zijn de bezuinigersZij zijn annen wier leider mr. Dre-sselhuis in arlement amendementen op verschil- voorstellen indiende, die onzen staat e honderden inillioenen zouden ge- hebben zij zijn de mannen der be ting op het bijzonder onderwijs waar wederom het openbaar onderwijs on- laardig zou worden bevoordeeld het bijzondere zij zijn de mannen ,v. in een gemeente als Leiden om der bezuiniging - een standen school leven roepen, die -niets anders is jen openbare school voor kinderen öogeren stand, maa-r die zij ook door meensoha-p met eenige tonnen gouds jlwtalen. zijn de bezuinigersMen moet maar n en politiek-brutaal zijn. zijn de mannen, wier leiders in de stad des lands hij de gemeenteraads- ezing ten vorïgen ja-re verkondigden, hot beleid der sooialistisobo webhou- de stad Amsterdam tot .een fitwun- bankroet had gebracht en enkele iden nadien de candidateil der Chri3- e partijen o.a. de Katholiek von Fry- Drabbe van de wethouderszetel weer- er met man en macht wederom de al-democraten op te brengen. ;ens hun jongste overtuiging hielpen i welbewust mede aan den financiee- mn de hoofdstad des kozen ondanks dit alles rood boven de belangen van stad eai land aan. politieke hartstochten offerend, die manne.n de vrijheidsbond era, hob- tha-ns voor hunne reclameplaten de en der nationale driekleur gekozen. t rood wit en blauw, waarop wij Ka lken, en onze christelijke bondgenoo- getuige de dagen van 1918 toch op srste plaats aanspraak mogen maken ontnomen. nationale driekleur, ons vertrouwen 1 i overgegaan in de haaiden van hen, liet in staat zijn haar met eere en te voeren en te verdedigen, pmsche vrouwen en mannen, dat jen zult ge niet straffeloos laten voor in tart UDe nationale vlag wordt i de overzijde voorbehoudenaan de ijde Tan ons politieke st.riidkaanp zij hoog in top geheschen. Wij moe- haar heroveren en herwinnen, want bij ons is zij veilig. "i tart U, daagt u uit! Inu neemt, die uitdaging aan en trekt ten strijde. >msche vrouwen en mannen brengt offer en komt ons helpen bij "het ver- igswerk. omsche sportlui, laat een oogenblik 8l>ort rusten, sluit voor een oogen- uwe voetbalvelden, om U geheel te aan het Roomsch verkiezingswerk. omseho vrouwen en mannen, toont 3 r°m een groot, erkend en beproefd 8 '"siasme, opdat, wij aan de stembus v. $55 bunnen zeggen men wilde ons de onzer vaderen ontnemen wij hebben behouden zij is en blijft aan ons. A. H. BOEKRAAD, Voorz. R.-K. Propagandaelub „De Jonge Garde." Hi VOORNAAMS? ,|J |ncaré houdt een rede over de con- 1,8 van Genua en de a.s. Haagsche 'entie. Toenemende opwinding in Opper-Silezië. Hevige onlusten te Belfast België. Nieuw Vlaamsch Kath. Dagblad. Gisteren is te Brussel voor he.t eerst versohenen een nieuw Vlaamsch Katho liek dagblad, „De Tijd", orgaan der chris ten-democraten van België. Duitschiand. De onlusten in Opper-Silezië. Toenemende opwinding. Do correspondent van de „Lokal Anzei- ger" te Brcslau seint over den toestand in Opper-Silezië het volgende: Terwijl te Kattowibz zelf een zekere ontspanning van den toesband is ingetreden, gaat 't in de plattelandsgemeenten steeds erger toe. Te Laurahiitte werd het gebouw van de plaatselijke oourant met handgranaten gebombardeerd en vervolgens geplunderd. De mijndirecteur Hilpk, werd door ban dieten in zijn woning doodgeranseld. Een aantal zaken in Laurahiitte is uitgeplun derd. Meubelwagens van Duitschers, die heb land wilden uittrekken, werden omver geworpen en de Duitschers zelf werden aangevallen en mishandeld. Te Eichena-u is de toestand buitenge woon ernstig. Het postkantoor is aange vallen. Geld en papieren zijn geroofd en do directeur werd zoo ernstig mishandeld, dat hij».in he.t lazaret moest worden onder gebracht. Do zakenmenschen hebben de plaats bijna allen verlaten, nadat talrijke zaken geplunderd en de voorraden mede- voerd waren. Te Beuthen zijn meer dan 150 vluchte lingen aangekomen. Zij zijn afkomstig uit Laurahiitte, Eichenau en nog een vijf tal plaatsen. Evenveel vluchtelingen heb ben te Hindenburg en Gleiwitz een onder komen gezocht. Het totaal aantal zal ech ter nog aanmerkelijk hooger zijn, daar een deel der vluchtelingen bij bekenden is on dergebracht en daardoor niet in de statis tieken is inbegrepen. Een ander bericht uit Breslau zegt, dat •de Poolsche bevolking van het gedeelte van Opper-Silezië, dat aan Polen komt, in een voortdurende opgewonder stem ming komt. Overal in het land worden ophitsende pro clamaties verspreid. Een Poolsche cou rant heeft in een hoofdartikel het volgen- do durven schrijven: ,.Wij hebben het na bije gevaar der vergelding van de zijde van onze vroegere onderdrukkers reeds onmiddellijk ingezien en hebben de Duit schers in een oproep daarmede gedreigd, dat zij voor de wandaden van hun land- •genooten aan gene zijde van den Oder verantwoordelijk zullen worden gesteld. Wij hebben echter naar echt Sla-risohe manier vergeten, hoe noodzakelijk 't is, onmiddellijk en methodisch ons gedeelte van het gebied- te zuiveren van de rest dor Duitschers, die nog krampachtig vast houden aan hetgeen zij daar bezitten en •die nog in veel economische centra den grootsten invloed hebben. Hun uitwijzing niet of zonder hun meubelen naar hun eigen vaderland is eerste plioht zoowel van de regeering als van de Poolsche vol ksgemeenschap. 'Zonder ons verder om onze regeering te bekommeren, die door een reeks over eenkomsten gebonden is, waardoor de Duitsoho minderheid wordt beschermd, moeten wij ons wakkere volk aan den plicht herinneren, het op zoo voortreffe lijke wijze begonnen werk te voltooien, aan den plicht, om de Duitschers uit alle ■'s.fiidiiEtrie-, landbouw- en andere centra, uit te roeien". De Spoorweg-eischen der Entente. De centrumsfractie van den rijksdag heeft een interpellatie aan de rijksregee- ring gericht naar aanleiding van het be sluit der gezatennconferentie om van de Duitsche regeering het stopzetten of ver nielen van een heele reeks spoorwegwer- kn in het bezette of neutrale Rijngebied te eisohen. In de interpellatie wordt gezegd Wat hier onder voorwendsel van de de-milit ai- ris ee ring van het Rijnland gcëischt wordt, is feitelijk een volkomen onzinnige verspil ling der economische waarden, welke voor liet rijk een nieuwe zware belasting be toe kent. Het is een door niets gerechtvaardig de benadeeling van het Duitsche economi sche leven. Tot een dergelijken brutalen maatregel bestaat des te minder aanlei ding daar na de doorvoering der ontwa pening van Duitsokland de desbetreffen de spoorwegwerke-n geen militaire betee- kenis meer hebben. Wij vragen, of de rijksregeering bereid is, alle middelen aan te wenden om het voor 't Rijnlandsche verwcers wezen drei gende noodlot af te wenden. Frankrijk. Een redo van Poincaré. Wantrouwen jegens Duitschiand. In antwoord op de interpellaties over do buiteiilandsclie politiek heeft Poincaré in de Kamer in een rede allereerst de aan- en misdrijven op do geallieerde troepen in Opper-Silezië gelaakt. Hij zet te uileen hoe de aangelegheid van Pe- tersdorff werd berecht, waarbij 15 schul digen werden gestraft. Hij herinnerde aan het in beslagnemen te Gleiwitz van 914 geweren, 17 zware en 27 lichte mitrailleu ses, 10.000 granaten en 20.000 patronen. Hij verklaarde dat, zoolang Duitschiand niet behulpzaam is bij het naspeuren der schuldigen, Frankrijk gerechtigd is twij fel omtrent de Duitsche gevoelens te koes teren en dien ten gevolge te handelen. De eerste voorwaarde voor een duurzamen en vruchtbaren vre.de is om hem niet te baseeren op de minachting voor de ver dragen. De conferentie van Genua. Sprekend over de houding der Fransche delegatie te Genua, stond Poincaré breed voerig stil bij het recht van Frankrijk, om voor zijn eigen eischen op te komen en betoogde daarbij, dat zulks geen in breuk maakte op de goede verstandhou ding met de overige bondgenooten. Den 30en April, zoo zeide Poincaré, heeft Briand voor Frankrijk de vrije uit oefening zijner rechten, door het trac- taat gegeven, opgeëischt. Niemand heeft hem toen bestreden. Lloyd Georgo be perkte er zich toe, nadrukkelijk te wijzen op den ernst, die gelegen is voor Fran- rijk in een gcisoleerde actie. Briand inlerrumpeerde daarop als volgt: „Eén ding beheerscht het tractaat, de nationale souvcreinüeit, maar één ding beheerscht alles en dat is het interna tionale recht. Do nationale souvereiniteit slaat altijd een geiscleerde actie toe, maar de bezetting van het Roergebied vloeit voort uit het internationale recht, want de sancties waren bij het tractaat voor zien. De stelling -van onze bondgenooten is echter, dat ten aanzien van de herstel- kwestie do hcrstelcommissie zich meester kan maken van het vraagstuk en altijd een moratorium kan toekennen en dan kan men niet meer alleen optreden voor de uilvoering van zijn oordeel". Poincaré: „Te Bar le Due heb ik dc mo gelijkheid onder de oogen gezien, dat Duitschiand aan zijn verplichtingen zou te kort schieten Hoe wenschelijk het ook is, de overeenstemming tusschcn de bond genoolen te handhaven, kan men daar voor toch niet de uitoefening zijner rech ten opofferen. (Die woorden verwekten in de Kamer donderende toejuichingen) De kwestie is echter op het oogenblik niet gesteld, zegt Poincaré en het is ge vaarlijk te zeggen, in een vrij land, dat wij niet onze vrijheid van actie zouden gehandhaafd hebben. Wat ook gevaarlijk is, dat is voor moeilijke vraagstukken te rugschrikken en niet van te voren de on duidelijkheden op te helderen" Poincaré bespreekt vervolgens de Fran sche houding jegens Rusland. Hij be zweert dc Kamer, om tegenover de so vjets niet af te zien van de beginselen, die den grondslag vormen van alle bescha ving. De sovjets willen geld hébben en zij geven te verstaan, dat als men het niet geeft, zij het zullen gaan nemen bij hun buren. Het roodo leger is als dreigement op de Poolsche en Roemecnsclie grenzen geconcentreerd. Ten slotte zegt Poincaré dat het ver langen om do entente cordiale te handha ven. Frankrijk er toe heeft gedreven naar Genua to gaan en het er heeft doen blijven, ondanks Rapallo en ondanks ae houding der sovjets. Al is emir Faical erkend als koning van Damascus, wij hebben daarom de en tente-cordiale niet verbroken.Geen van de incidenten, die zich hebben voorgedaan, heeft ons kunnen scheiden. Wij hebben altijd gedacht, dat een entente niet in zich sluit, dat de gezichtspunten identiek moeten zijn in alle vraagstukken. Enge land wil zijn onafhankelijkheid bewaren. Zoo die eisch legitiem is voor Engeland dan.is hij het ook voor Frankrijk. Wij hebben het recht op de herslelkwes tie en ten aanzien van elke andere, waar bij onze belangen zijn betrokken, gezichls punten te hebben, die verschillen met die van onze vrienden. Maar wij vergeten niet, dat op onze kerkhoven liggen de gra ven van de Fransche zoowel als de an dere geallieerde soldaten. Zij hebben een gemeenschappelijke zaak verdedigd er het zou verraad zijn tegen hun nagedach tenis als wij de alliantie zouden verloo chenen. (De Kamer breekt los in een ge weldig applaus, dat alles overstemt. De laatste woorden van Poincaré zijn niet meer te verslaan. De meerderheid van de Kamer staat overeind en juicht den mi nister-president langdurig toe. De aan plakking van de redevoering wordt in het centrum gevraagd, maar die vraag gaat in het rumoer verloren). De zittinj wordt opgeheven en verdaagd tot heden middag. De a.s. Haagsche conferentie. Nopens de aanstaande conferentie in Den Haag verklaarde Poincaré, dat de Fransche regeering, die aan niets gebon den is, weigeren zal deel te nemen aan een nieuwe politieke conferentie, waar aan de Vereenigde Staten niet deelnemen. Met het oog op de beteekenis van Frank rijk, zal de regeering in verbinding blij ven met alle geallieerden en onzijdigen, hun haar opvatting leeren kennen en des kundigen naar den 1-Iaag zenden. Engeland. De lersche kwestie. Nieuwe onlusten te Belfast. Terwijl de onderhandelingen over een vergelijk neg steeds voortduren hebben zich gisteren te Belfast weer woeste too- neelen afgespeeld. Woensdagavond laat werden namelijk een tweetal leden van de UI ster-burgerwacht door Sinn Feiners doodgeschoten. Dit had tot gevolg, dat gistermorgen de tegenstanders van Sinn Fein daarover bloedig wraak namen. Twee blokken huizen werden in brand ge stoken en de brandweer werd bij het blus- schingswerk zeer bemoeilijkt, terwijl ook heb redden der bewoners van de in brand staande perceelen werd belet. Negen lij ken, waaronder twee vrouwenlijken, kon den met moeite uit de brandende huizen worden gehaald. Militairen schoten op de vechtende menigte. Hier en daar werd ook op andere plaatsen van de stad ge vochten. Hedenmiddag bedroeg het aan tal dooden reeds 13 en dat der gewon den 50. Aan de grens Lussohen Noord- eai Zuid- Ierland werd eveneens gevochten, terwijl goed gewapende republikeinen de stad Londonderry van twee kanten belegeren. Uit- Enniskillen in Noord-Iorland wordt ■gemeld, dat een vloot, bestaande uit par ticuliere motorbooten, in heb kanaal pa trouillediensten verricht om te beletten, dat de op den Zuidelijken oever kampee- rende Sinn-Fein er s zich van mondvoor raad zullen kunnen voorzien. Het vlagge- schip van deze kleine boot behoort toe aa-n een dame, die in sportkringen welbe kend is. Zijzelf leidt de operaties van de vloot. «Tel." Anti-oorlog -demonstraties. Er worden thans plannen overwogen voor liet houden van groote volksdemon straties tegen den oorlog. Deze betoogin gen, welke in meer dan 50 steden van En geland en Schotland zullen gehouden wor de, zullen op 29 Juli plaat 3 hebben. Soortgelijke demonstraties zullen op denzelfden dag in alle deelen der wereld gehouden worden, indien althans de orga nisators der beweging in hun opzet sla gen. Zuid-Afrika. De Hottentotten-opstand. Berichten uit Kaapstad melden, dat de troepen, welke tegen de oproc-rige Hot ten tetten in Z.-W .-Afrika opereeren, de op standelingen omsingeld hebben. HET VOORNAAMSTE NIEUWS. Een schrijven van de Alg. R. K. Werk geversvereniging aan de regeering inzake de oeconomische crisis. Een bespreking van de productie coöpe ratie op de vergadering van het Bureau van de R.-K. Vakorganisatie. De economische crisis. Het hoofdbestuur van de Algemeene R.-K. Werkgeversvereniging heeft zich met een adres gewend tot den tijdelijken voorzitter van den raad van ministers, in verband met do huidige economische cri sis. Adressant is van oordeel, dat de voor naamste taak der regeering in de komen de jaren hierin zal bestaan, dat het staats budget sluitend wordt gemaakt, dat de staatsuitgaven tot een minimum worden teruggebracht en dat de belastingen wor den verlaagd. Slechts door kapitaalvcrming hier te lande,waardoor arbeidsgelegenheid wdrdt verschaft voor onze zich snel uitbreiden de bevolking, en door in bijzondere ge vallen bescherming van dien arbeid, kan z.i. een groot deel der bevolking voor pau perisme worden behoed. Een krachtige bevordering der kapitaal vorming is een volksbelang van den hoog- sten rang, en dit belang kan de regeering bevorderen door zorg te dragen dat geen productief kapitaal aan do maatschappij wordt onttrokken. Het bestuur is stellig overtuigd, dat de regeering en met name de minister van financiën den ernst van den toestand vol komen inziet en bet verwacht, dat dc be grooting van 1923 net afdoendo bewijs zal leveren van dit inzicht. De breede massa der bevolking en met name die der niet- bezitteneïe klasse, voorzoover deze de ge volgen der werkloosheid nog niet aan den lijve heeft ondervonden, beseft naar zijn oordeel den geweldigen ernst van den toe stand zeer onvolkomen. Het zou volgens adressan-t van wijs beleid getuigen, wan neer ook van, rcgceringswege pogingen Onder het Vergroot-glas. Voor do Leidsehe lezers. Onder „Stadsnieuws" een laatste herin nering aan de groote propaganda-vergade ring in de Stadsgehoorzaal te Leiden om half negen. Gaat U er heen b.v. na liet eerste Vrijdag-Lof? Neon, 'k zou er voor danken op 'n mooien zomeravond in een vergaderlokaal te gaan zitten. Wat 'n uitvlucht! Bezie d>ie veront-. schuldiging nu eens onder het vergroot-, glas heb er den moed toe! Van U wordt gevraagd één zomer avond. En waarvoor? Om Uzelf te verrijken met kennis om trent de beleekenis der a.s. verkiezing voor de Tweede Kamer om Uzelf te kunnen opwekken tot geestdrift of min stens belangstelling voor die verkiezing. En daartoe heeft De Jonge Garde twee sprekers uitgenoodigd, die hun gehoor on getwijfeld zullen boeien. Ook als ge reeds weet waarom het op 5 Juli a.s. gaat en ge reeds, naar Uw mecning, U voldoende voor de zaak interesseert komt dan toch, toont hedenavond Uw belangstel ling voor het verkiezingswerk door Uw lego n woo rdigheid. Er wordt gerekend op alle standen. werden aangewend, om juiste denkbeel den omtrent de huidige malaise en de mid delen tot verbetering bij de bevolking in gang le doen vinden. Het bestuur steunt gaarne het verzoek van de centrale commissie voor bezuini ging van de Nederlandsche Maatschappij voor Nijverheid en Handel, om een voor- loopigo vermindering der uitgaven van. ten minste 100 millioen gulden. Met name steunt het bestuur het verzoek, een ad vies-commissie in te stellen, die ongeveer tc werk zou moeten gaan op dezelfde wij ze als de commissic-Geddes in Engeland. Vleeschkeuringswet. De minister van Arbeid gelet, op het be paalde bij art. 7 van het Kon. besluit van 20 April 1922 tot invoering van de a-rtt. 27, 28 en 29 der Vleesckkeurmgswe.t. zoo als deze wet is gewijzigd, heeft bepaald, de ontheffing, bedoeld in art. 7 van voor noemd Kon. besluit, wordt tot wederop zegging onder de aldaar vermelde voor waarden verleend ten aanzien van vleesch -afkomstig uit Uruguay. Het Pinksterfeest en da arbeid in Broodbakkerijen. De minister van Arbeid hoeft toege staan, dat, in afwijking van het bepaalde in artikel 35, zesde lid, der Arbeidswet 1919, op 3 Juni 1922 in alle deelen des Rijks deeg en brood, dat na 8 uur des na middags van den vorigen dag gebakken of opgewarmd is, het gebouw met aan- ihoorigheden, waarin zich de broodbakke rij bevindt, verlaat na 7.30 des voormid- da.gs en de verkoop en aflevering daar van een aanvang neemt te 8 uur des voor middags. De reis van de Koninklijke familie naar Noorwegen. Do Batavier V -is Woensdagmiddag te Loen, aan het Sogno-fjord. aangekomen. De bezuiniging bij de Spoorwegen. In verband met het overcompleet wor den van treinpersoneel, verneemt do „Tel." nog, dat de directie der Spoorwe gen hoopt, zoo min mogelijk personeel te ontslaan. Zij zal pogen het ter beschik king komende personeel in een anderen werkkring te plaatsen, zonder dat daar door loonsvermindering plaats heeft. Zoo zullen conducteurs dienst gaan doen als arbeiders-remmers en arbeiders-remmers als remmers. Daardoor blijven ze even wel in dezelfde loonldasse. Omtrent de nieuwe pensioenregeling is door dé directie niet medegedeeld dat zij haar belofte niet gestand deed omtrent, het tijdstip van invoering. De directie erkende zelfs in de conferentie, dat zij destijds die belofte gedaan had, doch zij wénschte do besprekingen over de pen sioenkwestie dan eerst aan de orde le stet len nadat do organisaties de nieuwe rege ling zouden hebben behandeld. Van een^ niet nakoming harer belofte is dus thans nog geen sprake. Ten slotte noemde men het onjuist dat de directie zou hebben medegedeeld, dat op de stations vele ambtenaren en be-1 ambten overcompleet zullen komen. SPORT. WATERPOLO. De Competitie. Haarlem: H V G. B.Dolfijn UI 1 VOETBAL LEID3CHE VOETBALBOND. Wedstrijdprcgramma voor Zaterdag. 7 uur: A S. C. V—U V. a V.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1922 | | pagina 1