DONDERDAG 4 ME! 1922 No. 3816 Dö ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week, i2.50 per kwartaal. Bij onze Agenten 20 cent per week, :2.60 per kwartaal. Franco per post J 2 96 per kwartaal. Het Geïllustreerd Zondagsblad Is voor de Abonné's verkrijgbaar legen betaling van 60 ct. per kwartaal, bij vooruitbetaling. Af- oonderlijke nummers 0 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 10 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN. TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. II. DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: op Zaterdag 85 cent per regel- Overige dagen 80 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. -; KLEINE ADVERTENTIES, van ten hoogste 80 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur koop en verkoop t 0.75 's Zaterdag, overige dagen fO.J»0 Dit nummer bestaat uit twee bladen LEIDEN. De feeet-propagand a-vergade ring vangt hedenavond aan te 8 uur in l|üe groote Stadsgehoorzaal. Opening der zaal te 7.30 uur. Politieke rede van den Weleerw. heer Kapelaan, J. Th. v. Galen, uit Amsterdam. Daarna voordrachten van den heer en mevr. Clinge Doorenbos (die op dit terrein zulk een uitstekende reputatie genieten en in héél de pers worden geprezen) Toegang vrij, doch alleen op vertoon yan de namens de R.-K. Kiesvereeniging gezonde circulaire. Geen belangstelling. Walgelijk is de demagogische houding yan de socialisten in de Tweede Kamer bij de behandeling van de wijziging der Ar- Wfceidswet. il'oen gisteren de Minister aan het woord jwas, kon de heer Duynaer van [Twist (A.-R.) interrumpccren: „Er zijn [slechts 2 sociaal-democraten aanwezig van de 22. Het is een schandaal Deze interruptie was juist. Van de 22 so cialisten waren alleen nog maar, aanwezig mej. Groeneweg en de heer Brautigam; yan de revolutionairen was er niemand. Dit is de belangstelling van de felle" op- pr.sanLen! Opposanten en hoe denken ze zelf [over den arbeidsdag? De eerste spreker van gisteren, de heer Snoeck II enkemans (G.-H.), vestig de al dadelijk de aandacht op een inder daad merkwaardige passus in het Voor lopig Verslag, die aldus luidde: „Hetgeen de kapitalisten zelf hebben bedorven, wijten zij nu aan de arbei ders; zij willen dit herstellen door aan dezen slechtere arbeidsvoorwaarden op 'te leggen. De arbeidersklasse zal zich hiertegen echter met kracht verzetten W| en eischen, dat hel kapitalisme door het socialisme wordt vervangen, omdat al leen daardoor een einde kan worden ge maakt aan den tegenwoordigen chaos op maatschappelijk gebied. In een socialis tische maatschappij, zoo betoogden deze leden, zal men zich niet verzetten tegen een langeren arbeidstijd, wanneer deze voor de gemeenschap noodzakelijk is; in een dergelijke maatschappij zal zelfs 12 ol 16 uur per dag moeten worden ge werkt, indien zulks noodig is, en on wil ligen zullen daartoe gedwongen worden" Dit aldus de heer Snoeck Henkemans jh werd gezegd door leden, die hier nu den '361-uren-dag "bestrijden. De lieer Schaper (S.D.)„Wie heeft at dan gezegd? Wij niet! De commissie fllvar. rapporteurs heeft den indruk gewekt wij het waren. Het waren de corarau- .(JnisfcnHet is sovjet-rommel!" „Groote vroolijkheid alom". Maar óók groote ergernis over den „so- rijüialisten-ronimel" (de sovjet incluis)! J BUITENLAND, HET VOORNAAMSTE NIEUWS. Gisteren is de tweede algemeene verga- Wering ter conferentie van Genua gehou den. Do rapporten der financieele- en ^Transportcommissie werden ingediend en paagenomen. Een belangwekkende rede van Minister ^an Karnebeek. De Fransche ministerraad is gisteren Jlthouden. Frankrijk zal België steunen, in Geruchten over een utimatum van jJUoyd George aan Poincaré tegengespro ken. De burgeroorlog in China èn Ierland De conferentie te Genua. DE TWEEDE ALGEMEENE VERGADERING. "f «5 schillende rapporbon. Gistermorgen werd de tweed© olgemee- pÉ® openbare vergadering der conferentie '■"louden. IDe Ilaliaansehe premier, Facta, open- f® om lcwarb over tien de zitting met een f®®?, waarin hij er op wees, dab door de rftoferenti© drie commissies v. technischen gevormd warende financieel© com- en die van transport waren met werkzaamheden gereed, waarvan het W&ultaat nu aan de conferentie werd (POrgelf gd. In enkele wooi-den gaf hij een "(Orzicht van den geest, welk© d© com- 'ies bij haar werk geleid had, en van j®t doel, dat haar werk had in dc alge- Jfcerie conferentie. Facta spraken de vertcgenwoordi- I#*18 van dc verschillend© delegaties, na- dc Engelsche sir Basil Blacfoeft, im- de - Ituliaansche Schanzer, wiens peroratie, waarin hij zijn onwrik baar geloof uitsprak in het succes van het gemeenschappelijk© conferentie-werk, hartelijk werd toegejuicht. RedeMinistcrv. Karnebeek Namens d© Nederlamdsche delegatie sprak minister van Karnebeek, die ver klaarde, dat do Nedorlandsohe regeering met levendig© belangstelling kennis nam van het program van voors-tellen nopens do financieele vraagstukken. Spr. wees er dan op, dat de laatst© jaren in Nederland de internationale monetaire vraagstuk ken grondig zijn bestudeerd en hij herin nerde daarbij aan het memorandum van Amsterdam in 1920. Gezien de resultaten van de werkzaam heden der tweede commissie geeft de Ne- derlandsohe delegatie uiting aan haar on verdeelde en volledig© instemming met de conclusies. Als essentieel© voorwaarde voor den eco nomische n heropbouw van Europa is voor opgesteld, dat iedere staat er toe kome, zijn begrooting in evenwicht, te brengen. In bijzonderheden is een program uitge werkt.. dat in elk land den weg tot her stel van den werkelijken gouds landaard' aanwijst. Ten opzichte van het teere. vraag stuk van de devaluatie van de munteen heden is een gelukkige formule gevonden, dde met' de verschillende omstandigheden in de verschillende landen rekening houdt en een samenwerking van groot belang tusschen de centrale emissiel>anken is ons in 't voruitziohb gesteld als do eerst© tast bar© vrucht van de conferentie in de naas te toekomst. De deelneming aan de conferentie van Genua van een zoo groot aantal staten geeft een bijzonder moreel gezag aan do gevolgtrekkingen, waartoe zij gekomen is. Het werk van Brussel is voorbij gestreefd en de Nederlandsche delegatie hoopt, dat deze resultaten het begin zullen zijn van den wederopbouw van Eurojxi, waarvan het economisch evenwicht zoo diep is ge- sobolct. Intusschcn kan men, zooals de oommis sie van deskundigen in haar rapport heeft verklaard, er niet. op hopen definitief de wisselkoersen en de eoonomisch© welvaart van Europa te herstellen, voordat de vraagstukken behandeld in het memoran dum van 1920, met name de internationa le schulden, met kracht zijn ter hand ge nomen. Inderdaad beheerscht het vraag stuk der internationale schulden in elk op zicht den eoonomischen toestand van Europa. Zoolang dit probleem niet zal zijn opgelost door de rechtstreeks betrokken partijen, zullen de meest heilzame en on betwistbare financieele beginselen slechts economische moraal blijven, welke ook de kracht zij waarmede zij worden gesteld en welke ook d© oprechtheid zij van de pogin gen, die de volken aanwenden, om hun toepassing to verzekeren. Vol verwachting hebben vel© volke-n ona naar Genua zien gaan en ons bun beste wenschcn medegegeven. Bij de dreigende economische orisis, die steeds ernstiger wordt, hebben de volken, moe van de aca demische formules, onze beraadslagingen gevolgd, in de hoop, daaruit het. vooruit zicht van een nieuwe en betere werkelijk heid te zien ontstaan. De. Nederlandsehe delegatie spreekt den we.nsch uit. dat (le conferentie van Genua, welker tweede commisie binnen de grenzen der mogelijk heid zicli van haar taak heeft gekweten, l^nnenkort wordt gevolgd door de verwe zenlijking van de voorwaarden en oplos singen, noodzakelijk voor het definitieve herstel van bestendigheid en de economi sche rust, die Europa in slaat zal stel len, liet vertrouwen te herwinnen en in een eendraclitigen geest profijt te trekken van het belangrijke werk, dat hier is tot stand gebracht. Na van Karnebeek sprak Sohulthess voor Zwitserland. Een oogenblik va.n op gewondenheid ontstond, toen Tsjitsjeria werd aangekondigd, maa.r ook zijn rede bracht niet de minste verrassing, waar hij de zoo dikwijls reeds gemaakte tegen stelling tusschen de oude en de nieuwe wereld, waaronder dan het communisme verstaan zou moeten worden, naar voren bracht, om tenslotte onder zekere theoreti sche voorbehouden de instemming van de Russische delegatie met het werk der oom missie uit te spreken. Na Tsjitsje.rin belichtte Rat.he.nati' nog eens den slechten eoonomischen toestand van Duiischland en sprak zijn verwachtin gen op de practisohe doorvoering van. het rapport, uit. Daarna werd het rapport artikeisgewij ze behandeld, waarbij enkele opmerkin gen gemaakt- werden. Teen het financiee le rapport, aangenomen was, begon men met de behandeling van het rapport der transportoommissie. dat slechts tot enkele algemeene opmerkingen aanleiding gaf. Nadat ook dit artikel sge wij zo afgehan deld was, spriyk Facta een korte slotrede, waarin hij aan den wensch uiting gaf, dat de aangenomen rapporten tol heil van do me.nsohheid en van de wereld mochten strekken. De zitting, die de eerste positieve vruch ten bracht van de conferentie, werd onder applaus voor de hartelijke woorden van Facta gesloten. DE FRANSCHE MINISTERRAAD. Frankrijk en België gaan samen. In den ministerraad heeft minister Poinoaré uit naam van al zijn collega's Barthou bedankt voor de autoriteit, wel ke hij te Genua met zooveel talent lieeft aangewend om de werkzaamheden der con ferentie te vergemakkelijken en de belan gen van Frankrijk te verdedigen. Na over den toestand beraadslaagd te hebbe.n, heeft de regeering unaniem ver klaard, dat Frankrijk België niet. in den steek zal laten. Barthou zal Vrijdag naar Genua te rug- keer en. De houding van Llyod George. Naar de „Msb."-redaoteur te Parijs meldt, liepen gisteravond te Parijs de meest pessimistische geruchten over de reis van Barthou naar Parijs. Men ver zekerde zelfs, dat Barthou van Lloyd George een voorstel heeft meegekregen, dat op ecsn ultimatum geleek en dat de al of niet aanvaarding zou boteekenen, cLa-t de alliantie zou blijven bestaan of dat er breuk zal ontstaan. Hoeveed er van deze geruchten waar is valt niet met zekerheid te zeggen, doch dat er op het oogenblik eenige spanning heersehb is zeer goe,d verklaarbaar. Intussehen vorwackt men nog, dat Poincaré zelf naar Genua zal gaan op uitnoodiging van Lloyd George, om tot definitieve resultaten te komen vóór 31 Mei. België. Staking. Ten gevolge van het in werking treden der nieuwe regeling, waarbij do loonen van de geschoolde arbeiders met 12 pet., en die van de ongeschoolde met 6 h 7 pet. worden verlaagd, is in alle mijnen van de Bürinagc het werk neergelegd. Frankrijk. Een Communistisch complot ontdekt. Op aanklacht van den Franschen minis ter van marine zou de politie een onder zoek hebben ingesteld en daarbij het be wijs in handen hebben gekregen, dat twee communisten en een vrouw zich in de arsenalen van verschillende vlootsta- tions geheime of vertrouwelijko documen ten zouden hebben verschaft, welke zij Moskou in handen hebben gespeeld. Ver schillende arrestaties hebben in verband hiermee plaats gehad. Begrafenis Paul Descliancl. Onder buitengewone belangstelling en met indrukwekkende kerkelijke en we- re'dlijke ceremoniën heeft gisteren de be grafenis van den Franschen ex-prcsident Deschanel plaats gehad. Engeland. De toestand in Ierland. De. gevechten tuschens Yrijstaat-troepen en republikeinen duren onverminderd voort. Vooral om Kilkenny is Dinsdag he vig gevochten. Tegen middernacht slaag den de Vrijstaal-troepen erin de stad bin nen te rukken, doch niet overal werden zij meesterè Dc republikeinen boden ech ter in verschillende versterkte kasteel©u nog steeds tegenstand, maar door handige manoeuw\res van de Vrijstaa-tsche troe pen werd er een omtrekkende beweging om de heel© stad gemaakt, waardoor het den muiters onmogelijk werd gemaakt, stand te houden. Na een hevige schietpartij hesehen de muiters de witte vlag op de kathedraal en werd. het karnizoen gevangen genomen. Meer dan lionclerd man van de ongere gelde troepen, met al hun wapens, 4>itrus tingen en munitie waren reeds vóór de overgave gevangen genomen. Het conflict in het mainebedrijf. Gisteren werden opnieuw 600.000 arbei ders, werkzaam in het machinebedrijf, uit gesloten, makende een totaal van 3/8 mil- Het, geschil betreft do rechten der direc tie in de werkplaatsen. Toen een officieel onderzoek in deze aangelegenheid werd ingesteld, verzochten de vakvereenigingen de werkgevers de uit sluiting op te heffen, maar de leider der patroons verklaarde, dat heb hof daar over geen zeggenschap had. De uitsluiting strekt zich alleen uit tot de werklieden, die de voorwaarden der patroons van do handwijzen. De fabrieken staan open voor allen, die deze voorwaar den aanvaarden, maar tot. dusver maakten slechts weinigen hiervan gebruik Tsjechc-Slowakije, Stakin/j. Wegens de door den bond van molaal- induslrieelen aangekondigde loonsverla ging hebben-de organisaties van alle me taalarbeiders gisteren besloten, de alge meene staking, die lieden begint, af (e kondigen. De slaking omvat 40.000 arbei ders aan 60 fabrieken. Zwitserland. De H. Stoel cn de Volkenbond. Zondag heeft te Genève pater Yves de Ia Brière voor een auditorium, dat voor namelijk uit Katholieken bestond, maar waaronder ook protestanten aanwezig wa ren en verscheidene functionarissen van den volkenbond zich bevonden, een open bare conferentio gegeven over de interna tionale beteekenis van het Pausschap en de wenschelijke medewerking van den H. Stoel met'den volkenbond. N& eerst de gelukkige resultaten der verschillende diplomatieke interventies van de drie laatste Pausen om de zaak van den vrede en de naastenliefde in de vol- kengemeenschap te dienen naar voren te hebben gebracht zette de pater de ver-' schillende modaliteiten voor een samen werking tusschen H. Stoel en vdlkenbond uiteen, Zuiti-Afrika. Belastingdruk. m Sir Frederick de Waal, administrateur der Kaap-provincie, heeft een begrooting ingediend, welke op liet krachtig verzet cfer openbare meening stuit. Hij stelt voor door nieuwe belastingen een bedrag van 530 000 pd. str. te doen opbrengen. Alle be laslingen op openbaar vermaak, op auto's, enz. worden verdubbeld. Bovendien zal eei z.g. educationtax worden geheven op inkomens boven de 120 pd. str. China. De burgeroorlog. D.d. 2 Mei wordt gemeld: Na een langdurig gevecht bij Tsjang Sin 'J ion, waarin geen van beide partijen eenig belangrijk voordeel behaalde, heerschte er 's middags kalmte aan dit front- In het centrum werd hevig gevochten, vaak zelfs man tegen man, hetgeen tot re sultaat had, dat de troepen van Feng .Tien de stad Kuan heroverden. De troepen van Taarig Tao Lm hebben het station Tsang Sin Tien bezet, gelegen aan de spoorlijn Peking-Hankoy. De laat ste berichten wijzen er op, dat er zeer bloedig wordt gevochten. F.enige. Japan- sche oorlogsschepen zijn te Tientsin aan gekomen. De Engelsche tolk van de Brit- sclie legatie te Peking, die met 'n Engel sehen militairen attaché naar 't front bij Tsang Sin Tien was vertrokken, werd door 'n verdwaalden kogel in het hoofd getroffen. Hij werd evenwel niet doode- iï'jk gewónd. De troepen van Woo Pei Foe deden nabij Mafsjong een krachtigen aanval. Zij staan daar met een legermacht ter sterkte van 10.000 man, terwijl zjj over nog vele resrves hebben te beschikken. Tsjang T?o Lin erkent, dat hij op dit deel van het front tamelijk in het nauw is gedre ven. Aan zijn onervaren zoon zal het be vel over een gedeelte van de troepen waar schijnlijk ontnomen worden. BINNENLAND. HET VOORNAAMSTE NIEUWS. Minister Aalberse verdedigt in de Twee de Kamer de voorgestelde wijziging der Arbeidswet. In de Eerste Kamer houdt de anti-rev. afgev. Prof. Diepenhorst een uitgebreid betoog, waarin hij de verdiensten van het Ministerie-Ruys naar voren brengt. Door de Leidsche recherche in samen werking met rijks- en gemeentepolitie uit de omgeving is gisteravond aangehouden de Leidenaar A. H., die de omgeving van Leiden—Oegstgeest onveilig maakte. De Kamerverkiezingen. De heer W. van Lankeren te Utrecht heeft verzocht zijn naam van de groslijst van de Middenstands unie voor de oancli- datoni-ijst van de Staatspartij voor Volks welvaart te schrappen. De heer Van Lan keren wenscht geen Kamereandidartiur te aan vaarden- Sluiting van lederafbrieken. Een bedreiging. Het bestuur van de R.-K. Vereeniging van Nederl. Lederfabrikanten en dat van den R.-K. Ledcrbewerkersbond hebben, volgens het' „Huisgez.", besloten hun be drijven te sluiten, indien het niet gelukt binnen vier weken een verbod van in voer van leer te verkrijgen. 't Kan lijden. Door de firma II. ten Cate H.zn. Co., textielfabrieken "te Almelo, zijn de be dragen die aan de arbeiders in geval van ziekte uitgekeerd worden voor de ge huwden en kostwinners met ongeveer 30 pGt. verhoogd en op 80 pCfc. gebracht van lie.t- gemiddelde door hen verdiende loon. Drukwerken in het buitenland. Het Kon. Besluit van den 21sten April 1922,houdende aanvulling van het Inter nationaal Poebbesluit 1922, luidt als volgt! Aan artikel 8 van het Internationaal Postbesluit -1922 worden twee nieuwe leden toegevoegd, luidende als volgt: 3. Verboden ia de invoer en de bestel ling door den dienst der posterijen van drukworkzendingen uit het buitenland, met. welker verzending klaarblijkelijk is beoogd vermijding van do porten en rech ten, welke bij verzending binnen het rijk zouden zijn verschuldigd. 4. Deze zendingen werden overeenkomstig artikel 18, 3e lid, van het Algemeen Post verdrag van Madrid naar het" kantoor van oorsprong teruggezonden in de gevallen en volgens de regelen door Onzen Minis ter van Waterstaat te bepalen. Graaf Beritinck vertrekt uit Amerongen. Het besluit van graaf Bentinck óm uit Amerongen naar het buitenland te ver trekken schijnt thans wel vast te staan. Het bestuur der Vereeniging Een school met den Bijbel te Amerongen heeft n.l. de schriftelijke meclcdeeling van hem ontvan gen, dat hij wegens vertrek naar het bui tenland tot zijn leedwezen genoodzaakt, is te bedanken als bestuurslid dezer vereeni ging, en het bestuur van de Vereeniging tot Uitbreiding van heb'Godsrijk (tevens van de Elisabethschoal) heeft een cel ij lal ui- den de brief gekregen. Hij is naar Engeland vertrokken en 29- April uit het bevolkingsregister van Ame rongen afgeschreven naar Zwitserland. Monument Prof. de Groot O.P. Tengevolge van een miszetting stond in den a oor eenige dagen geplaatsten op roep het adres van den penningmeester van liet comité tot de oprichting van .het Prof. De Groot-Monument ormiist aange geven. Het. adres is Herman van den Ecren- beemt. Koninginneweg 150, Amsterdam (Postcheque- en girodienst Amsterdam No. G8643 gemeente-eim A msterdam E 115) üe treinen rijden harder. Ingaande. 1 Juni a.s. worden, volgens de •„Msb.'', de rijtijden op de spoorwegen ver kort. De grootste snelheden van vóór den oorlog zullen dan echter nog nie;t worden bereikt. Er zal echter naar verdere gelei delijke verhooging van de snelheden wor den gestreefd. Wormerveer toch failliet? De Amsterdamsclie Bank heeft niet be rust. in de afwijzing van de rechtbank inzake haar faillissementsaanvrage van de gemeente Wormerveer. zegt het „Volk". De zaak zal nu voor het hof behandeld wordende burgemeester is reeds voor geweest, de wethouders zullen worden ge hoord. De regeering heeft nog niets van zich laten hoeren. Wel heeft 'er van we-ge het prov. bestuur een onderzoek plaats gevon den naar de financieele positie der ge meente, doch tot heden is het resultaat nog niet bekendWel moest een zeer gunstig advies aan de regeering gegeven zijn. Het blad v ijst er op dat een der com-- missarissen der Amst. Bank is de heer J. W. Dekker, oud-wethouder en groot industrieel uit Wormerveer en het onge dekte bedrag van 70.000 waarop de fail lissementsaanvrage steunt, een uitgave ia geweest onder zijn beleid als wethouder gedaan. Ncd. R.-K. Politiebond .,St. Michael". De Ncd. R.-K. Politiebond hoeft Dinsdag en Woensdag le Maastricht zijn jaarver gadering gehouden. De opkomst was buitengewoon groot, Y'an de 42 afd. waren er 35 vertegenwoor digd met een ledental van 1534. De heer E. v. Duin werd met algemoene stemmen herkozen als voorzitter. De hec- ren J. Shrader en J. Cardinaals werden aLs bostüurslid herkozen. Aan het bestuur werd een gratificatie aangeboden van 500 gd., n.l. 200 gld. voor secretaris en 100 gld. resp. voor voorzitter, penningmeester en redacteur. Er was o.a. een voorstel van het hoofd bestuur om over le gaan tot stichting van een fonds lot het verleenen van steun aan noodlijdende leden. Voor dit jaar stelt het bestuur Yoor 500 uit de bondskas be schikbaar te stellen. Leiden stelt voor, daarenboven door elk lid jaarlijks 50 cent bij te laten dragen: .Schiedam vraagt of ook ondersteuning gegeven wordt wanneer de vrouw ziek is. Utrecht kan alleen dan accoord gaan, wanneer de ondersteuning reglementair wordt vasLgeslcld. De voorzitter zegt, dat reglementeering zeer moeilijk zal zijn, de vergadering heeft echter te bcslisscn.De algemeene opvatting van het hoofdbestuur is. dat steun ver leend moet worden aan het gezin. De Bondsadviseur geeft Leiden in. over weging het voorstel in te trtkken, waar ligt een verkapt voorstel is om de contri- butio to verhoogen. Het voorstel van het hoofdbcslim^ wordt in dien geest gewijzigd, een bo- drag van ƒ500 door hei iioofdbesumr voor; steunverleening beschikbaar wordi

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1922 | | pagina 1