■ft
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN.
PROPAGANDA.
binnenland:
r T^'n^we S&rwaardsn
^ivaarfen..Deze pattoons weg
ebben een loonsvormimtePhet
toe to passen en eernge telingen
collectieve contract-, zo
ziekenfonds, vergeedw op
feestdagen, vacantie, enz., te wijzigen
te laten vervalion.
Staten-Generaal.
3e Jaargang.
ZATERDAG 11 MAART 1922
^ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week, 3 2.60 per kwartaal.
Bij on re Agenten 20 cent per week, :2.60 per kwartaal.
Franco per post J 2 96 per kwartaal.
M Gecastreerd Zondagsblad is voor de Abonné's verkrijgbaar
Len betaling van 60 ct. per kwartaal, b$ vooruitbetaling. Af-
nummers 0 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 10 ct.
TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. II.
dezen belangrijken tijd van politieke
worden de Katholieken opgeroepen
VOORHOUT,
aandag 13 Maart. Spreker:
ttoor B. v. Leeuwen, van HiUogom.
liet Patrona-atsgebouw, te 7 uur.
Ooze Politieke actie.
Jet voldoening zullen velen
ijken kennis genomen van de ootrreepon-
Jie, gevoerd tusschen den heer v. Ora-
es. en het Dagelijksoh Bestuur
Tde R.-K. Staatspartij,
karnit blijkt niet, dat
Jen an meet of aan den goeden weg
"fcea bewandeld.
Ja-a-r daaruit blijkt gelukkig wol, dat
ia! ingeslagen misschien, d o or
-vi. schuld,noodgedwongen een
perden weg, toch ernstig trachten, nog
punen daar, waar een goed Katholiek,
de eenheid der partij ter harte gaat',
behoort,
ai ij hebben goede hoop op een verblij-
;tp en vruchtbaar resultaat der nu vol-
■we besprekingen het resultaat, dat
nïbeweging-'v. Cranenburgh in de goede i
t der Katholieke soamhoorigheid zal "I
len teruggevoerd.
J* slot van het schrijven van het Dage-
2«ch Bestuur van den Algerneenen Bond
katholieke Staatspartij luidt: ,,Wiji de
rfche partij bij deze zaak belang heeft,
n wij ons schrijven en ons antwoord
)«j hopen, dat ook van do „voorverga-
welke het Dagel ijkach Bestuur
Sbiètelirgfi^cïr3^ "hebben, een ualt-
etg" verslag zal worfen gepubliceerd,
factk-v. Cranenburgh, die bes
let roldeening geoonstateerd open-
étó&r voren is getreden, moge haar ver-
niet hebben „in 't geheim
b 1 ij v e openlijk.
1 Vq kan ongetwijfeld wat wij hopen
?nfertrouwen ten slotte nog de ©en-
:tJ onzer politieke actie ongerept uat de
in het licht treden.
rJI.
Dit nummer bestaat uit
er bladen, waaronder het
lillustreerd Zondagsblad.
twwi n-wigarije is afgestaan, is nu een
flict ontstaan door een nieuwen eis oh
Hongarije. De gevolgen daarvan zijn nog
J niet duidelijk, maar do Oostenrijksche
rogeering doet alle mogelijke moeite
een nieuw conflict te vermijden.
Naar^ verluidt, heeft de regcering van
verklaard, dat
DE ADVERTENTIEPRIJS EED AAG
op Zaterdag 35 cent per regel Overige dagen 0 cent per reg
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele
van het tarief berekend.
KLEINE ADVERTENTIES, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur
koop en verkoop t 0.75 's Zaterdag, overige dagen f 0.50
zij nieuwe eischen
van Hongarije niet moer zal dulden. Zij is
tegen ellce nieuwe gebiedsvergrooting van
Hongarije.
Belgrado verklaart-, dat de oonoessie van
Oedenburg de laatste is geweest.
Dit schijnt ook het standpunt van de
overige leden der kleine entente te zijn.
Belgrado schijnt te vermoeden, dat Italië
achter den nieuwen eisoh van Hongarije
zak
Frankrijk.
De financieele conferentie.
Nieuw» Fransche voorstellen
-.c.ou.io vuurstenen.
Donderdag heeft de Lasteyrie, tijdens
de besprekingen van de geallieerde minis
ters van Financiën, tot de algemeene v
bazing een memorandum overhandd
waarin allo overeenkomsten na den
Augustus gesloten van Fransche zijde
losse ach roe v An t?i.
"vuiwvuu worden gesteld. Frankrijk
erkent noch de overeenkomst van 13 Aug.
noch de overeenkomst tusschen Lloyd
George en Loucheur te Checquetrs geslo
ten, noch de overeenkomsten van Cannes.
In het memorandum worden de volgende
voorstellen gedaan
lo. Wat de afrekening met de Saar-
mij^en betreft, keert Frankrijk zdoh er
tegen, dat deze in 1922 plaats zal hebben.
Frankrijk eischt dat de verrekening van
l j arm'Jaen door de annuleering van
scihuldafschrijvingen der categorie C zal
gesohieden.
2o. Wat de quaestie
"wu. w van de kosten van
bezettingstroepen betreft, moet voor
eik land een bepaalde som vastgesteld
worden en wed in de eigen munt van het
land. Op deze wijze zullen koersschomme-
lintren VMmAdon lriLvnon .1JU--
©■u-, uw<u uo guw-apttnae ia KOTS
lijk nog in het bezit der straten.
Te Pretoria is de staat van beleg afge
kondigd.
Britsch-lndië
De arrestatie van Gandhi te verwachten.
Uit betrouwbare bron verluidt, dat de
Indische regeering thans definitief beslo
ten heeft Gandhi te arresteeren. Deze ar
restatie werd gisteren den geheelen dag
verwacht, afschoon het bericht, dat die be
slissing verwezenlijkt was, nog niet te
Londen is ontvangen. Zijn arrestatie, waar
mee reeds maanden geleden werd ge
dreigd, werd uitgesteld door de Indische
overheid om te zien, of hij de belofte, die
hij toentertijd heeft afgelegd, zou eerbie
digen, nJ. om zijn activiteit in te binden
Sansdien hebben zijn gedragingen geleid
tot andere moeilijkheden, hetgeen, naar ver
luidt, de overheid heeft genoopt, definitie
ver maatregelen te nemen.
HET VOORNAAMSTE NIEUWS.
Een ongunstig Voorloopig Verslag der
Eerste Kamer over de Grondwetsherziening
wordt verwacht.
De bouwpremie is verlaagd.
Ingediend is een wetsontwerp, strekken
de strenger maatregelen te nemen tegen
geheime branderijen.
Het Katholiek Program.
Het concept is
- - - f - soreed.
tsaar wij vernemen, m het ooncept-Ka-
tholiek program, met de samenstelling
waarvan mgr. dr. Nolens in de tweede
helft van Februari geréed kwam, door het
dagehjksoh bestuur van den Algemeei
mmicu up deze wijze zullen koersschomme- ■^on^ a'an de leden
1-LUgen YWITlfll^n l-Hffflon,„",CTiV -I Hill •Vll.limM*"»
cK-**u J r I WOT
buitenland.
[HET VOORNAAMSTE NIEUWS,
jeden zou in Engeland een uitsluiting
machinenijverheid beginnen.
{geland en de kwesties Britsch-lndië
et Verre Oosten.
t betalingscompromis in Duitschland.
België.
Het koningspaar naar Italië.
ri> Maart zullen de koning 'en de ko-
;[pii der Belgen een bezoek brengen aan
Italiaans che hof.
Duitschland.
Dr. Hermes tot minister van
financiën benoemd.
Ik Rijks-president heeft den minister
ireop de volksvoeding dir. Hermes, benoemd
eel rijksminister van fmancdén, hem tevens
»cei|Ldaande van zijn functie als minister
hticf* de volksvoeding.
iksl Het belastingcompromis.
pion is algemeen van oordeel, dat het
li ten van een compromis ten aanzien van
"I belastingen thans volkomen, zeker is.
3H P11 parlementaire kringen neemt men aan
er ook een grondslag gevonden is voor
t^j» vormen van een groote regeering3Coa-
krachten overeen komt.
3o. In het memorandum staat verder,
cLafc weliswaar de bezettingskosten. van 1921
door de .schadevergoedingsbetalingen ge
dekt zullen worden, maar dat Frankrijk
in de toekomst deze methode niet meer zal
toelaten. Er moeten twee soorten van beta
lingen komen, een voor de bezettingskosten
en een ander voor het herstel. De voor
hot herstel bestemde bedragen mogen dan
niet meer aan hun bestemming onttrokken
worden.
Voor de groote gezinnen.
Opnieuw heeft de Fransche academie een
aanzienlijk» gift ontvangen om jaarlijks
prijzen uit te reiken ten bate van de tal
rijke gezinnen-
De nieuwe prijs omvat 100.000 francs
rente per jaar, waaronder prijzen worden
uitgekeerd van 10.000 francs aan ouders,
die nog geen 30 jaar oud zijn en reeds 5
kinderen hebben. Deze prijzen zijn van den
zelfden schenker als de 90 jaarlijksche prij
zen van 25.000 francs voor de families, die
negen kinderen hebben. „Msb
Engeland.
Conflict in de machine-nijverheid.
De onderhaaldelingen met de vertegen
woordigers der arbeiders in de machinenij-
verbeid zijn mislukt.
De uitsluiting die een half millioen ar
beiders treft, treedt dus heden in werking
De politiek van het Verre Oosten.
Asquibh, de leider van de onafhankc-
lij-kdiberalen, verklaarde dat men zich
geen illusies moest maken over de En-
gelsohe politiek, in het nabije Oosten. Hij
zou nooit deel willen nemen aan een poli
tiek die de bedoeling had om groote stre
ken met christelijke bevolkingen, weder on
der Turksch'regime te brengen. Hij achtte
het wel van belang om voeling te houden
met de m-eeninig van de groote Mohamme-
daansohe bevolking in Indië, maar daarme
de kon nooit bedoeld zijn heb Turks che be
stuur dat algemeen bekend was weer over
deze distrioten te herstellen.
'ejtti
en I
ilder,
•og» 2
1D en
t: e
A.. A tf
jgdt
o op
worden guzmuuou.
In de in Mei te houden Bondsvergade
ring zal het program dan definitief wor
den vastgesteld.
„Msb."
De Rijkskicskring Amsterdam.
Gisterenavond is een spoedvergadering
gehouden van het R.-K. Kieskringbesluur
in de Rijkskieskring Amsterdam ter be
spreking der actie-van Cranenburgh,
welke als een Amstordamsche actie kan
worden aangemerkt.
Na ampele bespreking werd tegen deze
actie een motie van protest aangenomen.
Vrijwel vast staat dat in den Kieskring
Amsterdam het politiek advies is opge
volgd, zoodat do volgorde: v. Dijk, Mevr.
Bronsveld-Vitringa, v. FreijtagDrabbe,
v. Rooijen, mr. Koopman en mr. Korten-
horst blijft gehandhaafd.
De Arbeidswet.
W ij z i g i n g.
Men meldt a-an de „N. R. 0.'*, dat ee>n
ontwerp tot wijziging vaoi de Arbeidswet
thans bij de Tweede Kamer waarschijnlijk
binnen eenigo dagen kan worden tegemoet
gezien. Er zou volgens dit ontwerp eon
groot» vereenvoudiging komen in de ad
ministratie ven rompslomp, vooral wat be
treft de vergunning voor overwerk.
Rapporteurs ontwerp-Zomertijd.
De afdeclingen der Tweede Kamer heb
ben benoemd tot rapporteurs over het ©eni
ge dagen geleden ingediende wetsontwerp
tot wijziging van de wet betreffende d
Zomertijd de hoeren Van Groenendael,
Schaik, de Monté Verloren, Suring en Van
de Bilt.
0 Duits che volkspartij stelt zioh
standpunt, dat de nieuwe belastingen
moeten worden gebruikt voor dekking
de tekorten bij posterijen en spoor
wegen en dat de inkomsten welke uit de
1 wongen leening verkregen zullen wor-
i, slechts mogen dienen tot betaling "van
verplichtingen, welke voortvloeien uit
w vredesverdrag.
Verder wordt er geëischt, dat maatre-
u zullen worden getroffen om de rijks-
EJi,idmiiiistratie goedkooper en eenvoudiger
p makendat de rijksbedrijven op eoono-
gjtpischer grondslag zullen worden gereor-
feaiseerd en dat bepaalde dwangmaatrego-
>n zullen worden afgeschaft.
- Ten slotte wordt de medewerking van
pRWnomische leringen er. van het parlement
«erlangd voor het sluiten van overeeu-
'msten, die uit het vredesverdrag voort-
loeien en dio groote financieele of grond-
rattelijfce be teekenis hebben.
Hongarije.
Afstand van Ooster.rijk's grondgebied.
Nadat een vierde van West-Hongarije al
Italië.
Een uitbarsting van den Vesuvius
gevreesd.
Wolff meldt uit Napels, dat de vrees
voor een hevige uitbarsting van den Ve
suvius sterk toeneemt.
Uit de dorpen in de onmiddellijk© om
geving van den vulkaan zijn vele vluohte-
limigen naar Napels getrokken, doch ook
daar wordt de bevolking door aardschok
ken verontrust.
Zuid-Afrika.
De ongeregeldheden aan den Rand
Het stakingscommando te Turffontein
beval het sluiten der winkels en verbood
het bakken van broed. Do bereden politie
arresteerde tal van stakers, die wa-penen
bij zich droegen.
Johannesburg heeft het aanzien als een
stad onder „de roode vlag".
De burgerij is bezig een bond te vormen
ten einde don gang der voornaamste dien
sten in de stad te verzekeren.
De toestand is voor bet oogcnblik rusti-
Eon merkwaardig afdeeliugsonderzock.
Zichzelf tot Rapportour
benoemd.
Gisterochtend heeft zich bij het afdec-
lingsonderzoek in de Tweede Kamer een
allermerkwaardigst geval voorgedaan
zegt de Tel.
Onderzocht moest worden het wetsont
werp tot nadere regeling van den Zomer
tijd. Om klokslag li uur was in de ver
gadering der eerste 6ectie slechts één
lid van do twintig aanwezig, n.l. do heer
Van Grocnendael. Deze opende in zijn
eentjo de vergadering, benoemde zich zelf
lot rapporteur en ging weg.
Toen kort daarop eenige leden versche
nen, behoorde de vergadering der eerste
afdeeling reeds tot het verleden.
Verzekering van den accijns op het
Gedistilleerd.
Ook voor het hebben en
vervoeren van een distil
leerketel is vergun
ning noodig.
Ingediend is een wetsontwerp houdende
nadere bepalingen tot verzekering van
den accijns op het gedistilleerd.
Blijkens de Memorie van Toelichting
strekt het tot het tegengaan van de den
laatsten tijd toegenomen onduiking van
den gedistilleerdaccijns,
Het is noodig, aan hot bezit van dist.il-
leertoesfellen, buiten de bij administratie
...v-v a<wi medeweten in ex
ploilatie zijnd» branderijen, meer aan
dacht te wijden dan de beslaandewetge
ving doet.
Volgens artikel 14 der wet van 20 Juni
1862 wordt het bezit van een distilleertoe-
stel gedekt door een bloote aangifte, die
vóór de verkrijging bij den ontvanger der
accijnzen moet worden gedaan, en zelfs
die aangifte wordt altijd vereischt.
Het verdient aanbeveling, ten dezen een
stap verder te gaan. De bevoegdheid om
een distilleertoestel te hebben zou kun
nen afhankelijk worden gesteld van een
bijzondere machtiging van het openbaar
gezag.
Wordt dit beginsel aanvaard, dan volgt
hieruit, dat ook de vervaardiging
en het vervoer van distilleertoe-
stellen aan beperkende bepalingen moeten
zijn- hnderworpen,, opdat het heimelijk
bezit daarvan niet allen verboden zij
doch ook zooveel mogelijk kan worden
belet.
Het ontwerp stelt het afstoken
zonder meer strafbaar, onverschillig wel
ke middelen daarvoor worden gebezigd.
Voorts is het noodzakelijk gebleken voor
het overhalen van gedistilleerd, dat door
vermenging ongeschikt is gemaakt om
tot inwendig gebruik te dienen, strengere
bestraffing mógelijk .te maken dan de
wet thans toelaat.
Do Bouwpremie tot 600 verlaagd.
De Minister van Arbeid heeft in verband
met het groot aantal aanvragen om pre
mie, ten behoeve van den bouw van wo
ningen het bedrag der premie, welke zal
worden toegekend voor zoover d» be
schikbare middelen dat toelaten, opnieuw
verlaagd en voor de plannen, waaryo
het verzoek op 10 dezer het bureau v;
den Hoofdinspecteur der ft"
verhoogd.
De prémie zal de ƒ000 per woning niet
mogen overschrijden. Voor mdnatrieelen,
die voor hun persioncel bed aag
do premie ten hoogste H per M8. met
een maximum van 500 per woning.
De bouw van alkooïwoningen.
In de gisteren gohoudon zitting van dsm
Kott<*d4schen raad was
voorstel aan do orde ora aan de reg»
subsidie te vragen voor den bouw
van z g alkoofwoningen. Na langdurige
discussie werd met 23 stemmea voor en
21 to»en besloten, er bij den minister op
aan tS dringen, subsidie
den bouw van oen «o»^
alkoofbouw wederom wordt toegelaten
Ingetrokken wetsontwerp.
De Minister van Financiën heeft inge
trokken het wetsontwerp tot vaststelling
van nieuwe bepalingen ten tm™"1 J
den waarborg en de belasting op d
den en zilveren werken.
Uit het meubelbedrijf.
Voorloopig® overeenstem
m a n g.
Mon meldt collectieve
Artódsoweelomst afloop is door den
B -K Beirijfsraad in het ^eutelbedruf bc
»loL de oude loonen te Whavon tob 27
Maart M. Io jaen hjd kmn, iM
Uit de Tabaksnijverheid.
Het collectieve Arberds-
hoven en Valkenswaard aan de
don dc arbeid met cen termW
uitvoervergunjnèngein wo*w
Jubileum Alg. Ned. Politiebond.
De Algemeene Nederlandsche Politie-
vTteT- V00r2itter is de heer G.
W. Stro ink. burgemeester van Steeawii-
kerwold, zal dit jaar zijn 35-jarig beslaan
op feestelijke wijze herdenken, o.a. door
van cen internationale
fentoonslelhng op politiogebied (T.QPV
in de groote kurzaal van hAf
q"t Jbu-i^aai van hot Kurhaus ta
Scheveningen van 3 tot en met 9 Juli eu
'dime f"?!® PO'itie-sportwedstrijden en
-demonstraties, die op Höutrust te 's-Gra
6 Junf8 ZU wordcn gehouden 3, 5 en
Dc malversatiën to Geudrinoen
Zooals bekend is, had de Hanzebankte
Utrecht een vordering van ƒ200.000 inge-
steld tegen den heer Geuring, destijds
wethouder van Gendringen. Nadat het op
diens goederen gelegde beslag gedeeltelijk
was opgeheven, heeft, naar wij vernemen,
ae xianzebank haar vordering tot ƒ65 000
teruggebracht. Vnnrlq i-.m
ha kan in verband meil
de nog steeds slecpend blijvende zaak der
Gendnngsche malversaties worden mede-i
ffedP.fi lil fint nomann A
Klassificatie van gemeenten.
Naar de „Res.bode" meldt, is do regee-
oüng voornemens niet ten uitvoer te bren
gen do voorgenomen nieuwe ïndeekng der
gemeenten, die, volgens het ,B?5oldJ5U}gs'
besluit, jaarlijks in de maand Maart kan
worden ter hand genomen. De verseinden-
de organisaties van belanghebbenden heb
ben hiertegen bezwaar gemaakt. Aelts zou
de klassificaüe-commissio ontbonden wor
den.
Uitvoer van aardappelen.
De Minister van Landbouw heeft do
N U M. gemachtigd, uitvoervergunnin
gen te endosseeven voor den uitvoer van
alle soorten aardappelen van zand- en
veengronden. Voor sommige soorten wit-
vleczige kleiaardappelen, alsmede voor klei
poot-aardappelen, die aan een bepaald ge
wicht voldoen of waarvan een keurings
bewijs kan worden overgelegd, afgegeven
door cen orkcn-cl kcurinssinsfcituut, bene
vens voor kriel- en vcedernardappelen,
M5rs£"ï\rbG7u'ri"«"^
dering van film b Arnhem- eenvor
den L-burg^XorVoo^iaS
ITL^nlT'1 zich mr-J- Ïo.BS:
ie Arnhem procureur gesleld.
Schicrmonuikoogs Isolement.
C"' middel om er uit
nn t o k o m e n.
Po«k V/gea van deD heer Van Vim-
maalregelenU1|oCt --'j °emcn Yaa
'hent van hpf o-i m'll'pfi ifiiltfifiril
-JtWif,' gehéél onmogelijk zouden maken,
zoo kostbaar zouden zijn, dat zij als prac-«
tisch onuitvoerbaar moeten worden be
schouwd. Do vaart tusschen het eiland eu
den vasten wal is bij eenigszins beteeke-
nonde ijsvorming op het Wad niet mee?
mogelijk, terwijl overtocht per ijsvlet al
leen onder zeer gunstige omstandigheden:
lean plaats hebben. Ook de dezen winter
gedano poging, om do gemeenschap door
middel van een zeesleepboot van Delfzijl
uit to onderhouden, kan alleen onder bij
zondere omstandigheden slagen en blijft
steeds gevaarlijk. liet nog meest zekero
communicatiemiddel onder dergelijke
omstandigheden is ongetwijfeld het vlieg
tuig, doch bij mist, die in dat jaargetijde;
geen zeldzaamheid is, faalt ook dat mid
del, omdat men dan groote kans loopti
het eiland in het geheel niet te vinden!
en boven de Wadden-ijsvlakte te verdwa
len.
De toewijzing op dc nieuwe Nc<lcr-
landscho Staaisleening.
Gisteren zijn dc officieelc toewijzingen
op de inschrijvingen nieuwe Nederi.
Staatslecning ontvangen, De inschrijvin
gen van een zelfde firma bij verschillen
de kantoren van inschrijving zijn gecom
bineerd, zoodat in de meeste gevallen één'
toewijzingsbiljet is verzonden.
Ter beurze werd vrij druk geteelcend
op een protest tegen de toewijzing, ge
richt tot den Minister van Financiën, en
van den volgenden inhoud:
„Ondergeteekenden achten zich ten
zeerste ontstemd door do willekeurige
wijze van toewijzing der nieuwe staatslec
ning, in afwijking van do in het prospec
tus gedane verklaring zooveel mogelijk
pondspondsgewijze toe lo wijzen en ver
oorloven zich Uwe medewerking in tö
roepen, ten einde ott herziening der toe
wijzing te komen"..
Het bestuur van de Vereeniging voor
den Effectenhandel heeft besloten voor
loopig de noteering van de nieuwe Staati
leening te weigeren naar aanleiding van
de talrijke klachten, die hel bestuur be
reikt hebben over de wijze van toewij
zing.
Naar wij vernemen worden naar aan
leiding hiervan door het bestuur inlich
tingen bij het bankierssyndicaat inge
wonnen.
.Tel.'
De Amsteroiaaiiivunu
iet Bezoldiging»- I heeft benoemd tot hoogleenwr m deert-
maand Maart kan 1 niuiologie en socaiologae mr.
(S. D. A. P.)
tweede kamer.
VATfradering van gisteren,
STAATSBEGR00TING voor 1922.
Hoofdstuk Va (onderwijs). -
Xein 'de orde is de stemming oner die moW.,
.an orde ram den hoer Otto en
man omtrent bet treffen van een
ten aanzien van do bezoldiging v—
m, dio- in 1919, 19» en 1921 b-«e«
Mil builen dc gewone schooieren-
heer v. d. Molen on L u