L Lelden 1» cent per week, 18.60 per kwartaal. P'a een ten 20 cent per weelc, 12.00 per kwartaal, propaganda. BUITENLAND. BINNENLAND. e Jaargang. DONDERDAG 9 MAART 1922 No. 3768 ugoNNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling j, onre as™> e kwartaal, franco per posi IGeïllustreerd Zondagsblad I. voor de Abonné'e verkrijgbaar üei.linv van 60 et. per kwartaal, bg voormtbetaling. Af- ErlSke nummers et., met Geïllustreerd Zondageblad 10 ct. Git blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN. TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. II. nummer bestaat uit twee bladen dezen belangrijken tijd van politieke worden de Katholieken opgeroepen Tendering. WARMOND. onderdag 9 Maart. Spre- Pastoor B. v. Leeuwen, van êi'om. In „De Zon", te 7 uur. VOORHOUT. 13 Maart. Spreker: [oor B. v. L e e u w e n, van HHlegom. iet Patronaatsgebouw, te 7 uur. I Wat is beschaving rij hebben meermalen en onomwon- ouze afkeuring uitgesproken over het rzinwekkende, hoogst onbeschaafde roenen. fij laten hier nu eens een ander aan woord. s de Kamer-overzichtschrijver van Handelsblad, die hedenmorgen ijn overzicht schrijft: De heer Scheurer klaagt over de roenschandalen te Utrecht. Minister de isser verklaart dat hij een uitgebreid nderzoek heeft ingesteld en geeft, naar inleiding van het resultaat daarvan, m ongenadige afstraffing aan de be vers der wandaden te Utrecht en den Senaat daar ter plaatse die ter ort was geschoten in het vervullen in.zijn taak. Misschien zou dit althans voor eeni- en tijd wat helpen, ware het niet, dat en misplaatst gevoel van solidariteit ommigo vertegenwoordigers van uni- irsitaire kringen er telkens weer toe om het op zichzelf reeds domme istiluut van het ontgroenen in be- ihorming te nemen. De heer Visser an IJzendoorn vond het nu weer noo- lig te komen zeggen, dat het in Leiden liet zoo erg was en dat het dus in Itrecht ook wel niet zoo bar zou wezen. Ja, als een professor dat zegt, hoe men dan verwachten dat studenten ich veel zullen storen aan het woord an een Minister 1 inister De Visser zeide gisteren in de Kamer, dat ruwheden, als bij het groenen voorvallen, niet kunnen rden geduld in een tijd, irin de intellectueel en het volk in slelijk en moreel opzicht hebben 'voor taan. iderdaad, zoo is 'L laar wat jammer ie het dan, dat dit groenen wordt verdedigd, zelfs door als de heer Visser van LTzen- Vat is dan toch beschaving? i die te koop bij den kleermaker be- tailleur? kan men ze krijgen bij den barbier kapper beter: coiffeur? „bestialiteit en ruwheid" (woorden minister De Visser), toen Zijne Excels tie gisteren in de Tweede Kamer over ontgroenen sprak, dan overeen te met de eisohen van beschaving? Moet velen ergeren, dat een hoogge le ^het op zichzelf reeds domme in- uul van het ontgroenen" in bescher- 'g neemt. HET VOORNAAMSTE NIEUWS, b Ver. Staten zullen niet aan de con- Mtie van Genua deelnemen. het Hoogerhuis bespreekt Lord Bir- 'head den toestand in Ierland. Duitschland. Het beding der stortingen. Je commissie va-n herstel schat de door rtsehkaid tot einde 1921 voldane beta- op in het geheel 6 milliard 847 mil- to 856 duizend goud mank. Engeland. De lersche onrust het Hoogerhuis den toestand in Ier- besprekende verklaarde Birkenhead er alle reden was om te gelooven dat openbare meening zich aansloot achter ^oorloopige regeering en dat het pro- m dien geest werd bespoedigd door onwettige actie van het opstandige deel het lersche republikeinsche leger, ot gezag der voorloopige regeering lt erkend in het grootste deel van •Ierland, maar er zijn twee of drie ten die een sterken antipathie ver ben. Jo voorloopige regeering zei Birken- is genoeg vol vertrouwen om te °°Ven, dat zij binnen korten tijd sterk ®8^zal zijn om af te rekenen met de ««Dadingen daar. DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT op Zaterdag 35 cent per regel Overige dagen 30 cent per reg Voor Ingezonden Hededeelingen wordt bet dubbele van het tarief berekend. KLEINB ADVERTENTIES, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur koop en verkoop t 0.75 'a Zaterdag, overige dagen f0.50 Italië. Een regent te Fiume. Volgens de bladen zouden de verschil lende partijen te Fiume overeen zijn ge komen den afgevaardigde Oiuriatie uit te roepen tot regent van den staat Fiume. Er is echter nog geen enkele bevesti ging gekomen dat Giuriati de opdracht a. - ?.rd heeft. De Vesuvius werkt weer. De Vesuvius, die sedert 1906 niet ge werkt heeft, vertoont thans weer teekenen van activiteit. Reeds in den nacht avn 26 Februari heb ben aardschokken plaats gehad. Kleine eruptiekegels van ongeveer 70 M. hoog zijn toen ingestort. Kort daarop begon de lava uit te stroo men en thans rijn ongeveer 10.000 M2 op den kraterbodem weer met gloeiende lava bedekt. Langzaam wast deze lavamassa aan. Daar de krater een middellijk heeft van een halven K.M. kan men niét bere kenen of en wanneer de lava over den kra- terwant zal gaan vloeien. Op bet oogenblik is de massa nog CO M. van den bovensten rand verwijderd aan de N.-W.zijde en 70 M. onder den Zuidrand, die iets ^oogor is. T urkije. Gevechten aan het front in Klein-Azië. Volgens de „Times'' zijn de vijandelijk heden tusschen Grieken en Turken aan het front van Eskisjehir hervat. Aan beide zij den worden -aanzienlijke verliezen gele den. Een rede van Kemal Pasja. Na zijn herverkiezing tot voorzitter van de Turks che nationale vergadering, hield Mustapba Kemal een groote rede. Ovèr Konstantinopel zeide hij o.a: dat deze stad voor Turkije van het grootste belang was en het noodt zou dulden dat het bui ten bezit der Turken bleef. Amerika. De Ver. Staten gaan niet naar Genua. Reuter seint uit Washington, dat de Vereenigde Staten de uitnoodiging om aan de conferentie van Genua deed te nemen niet hebben aangenomen. HET VOORNAAMSTE NIEUWS. Min. De Geer heeft bij Nota van Wijzi ging zijn begrooting verminderd met bijna 8 miilioen. Ingediend is een wetsontwerp, strekken de om de periode van tijdsvervroeging hier te lande te doen aansluiten bij die aan den zomertijd in Engeland en België. Voor het loopende. jaar vallen de tijd stippen van aanvang en einde van den zomertijd dan op 26 Maart en 8 October. Te Zwclle is gisteravond een veerboot gezonken. Vermoedelijk zijn elf menschen verdronken. De Tweede Kamerverkiezingen. De uitslag van de stemming in die R.-K. Kiesvereenigingen vatn de rijikskieskringen Nijmegen ön Arnhem is de volgende: 1. Mr. A. Baron van Wijnbergen, Utrecht 61026 stemmen. 2. Mr. J. R. H. van Schaik, 's-Graven- kage, 55937 e temmen, 3. G. Bulten, Voorhout, 35130 stemmen. 4. L. Baron van Voorst tot Voorsb, Twello, 29922 stemmen. 5. P. J. J. Haazevoet, Amsterdam, 26843 stemmen. 6. S. L. C. BronsveldVibringa, Hoorn, 6122 stemmen. 7. L. A. M. v. Basten Batenburg, Lich tenvoorde, 5175 stemmen. 8. W. A. Brouinsvan Besouw, 'a-Her togen bosoh, 4572 stemmen. 9. B. Th. de Wolff, Roermond, 4497 stem men. 10. S. Bruisten, '&-Gravenha-ge, 2835 stemmen. 11. A. H. Smulders, Utrecht, 2285 stem men. 12. M. J. Mulders, Zutphen, 1518 stem men. 13. L. J. M. Feber, 's-Gr ave nhage 650 stemmen. 14. Mr. C. Prinsen, Oosterbeek, 513 stem men. Het politiek advies luidde: 1. Van Wijn bergen, 2. Van Schaik, 3. Bulten, 4. Ha-a ze- voet, 5. Van Voorst. De „Gelderlander'' teekent bij dezen uit slag hot volgende aan: De stemming legde het advies vast voor de drie eerste namen, maar ruilde vier met viif. Heeft men r.efc deze mogelijkheid reke ning gehouden, toen men liet politiek ad- vies samenstelde voor de lijsten Arnhem NijmegenUtrecht en deze als volgt com bineerde 1. Van Wijnbergen, 2. Van Schaik. 3. SUiring, 4. Bulten, 5. Haazevoet, 6. Van Voorst, 7. Steenhoff. Op twee candidal en van Gelderland volgt hier oen van Utrecht, op Vaai Wijn bergen—Van Schaak volgt Suring, op Bul tenHaazevoet Baron van Voorst. Maar nu ia het niet meer BultenHaa zevoet, doch BultenVan Voorst. Volgt nu de heer Steenhof f ala nummer zes en komt dan do heer Haazevoet ala nummer 7 1 Het is niet geheel duidelijk, omdat de heer Van Voorst tot Voorst op d© bedde lijsten, op die van Gelderland en Utrecht voorkwam; en het is van veel belang, om dat, valt de stemming uit als in 1918, de heer Van Voorst gekozen zal zijn. De totale uitslag van de stemming over de R. K. Groslijst in den Rijkskieskring Tilburg is de volgende: 1. Mr. Dr. van Rijckevorsel. 2. J. van Rij- zewijk. 3. Ir. L. J. M. Feber. 4. W. Juten. 5. Dr. G. M. Kusters 6. Mr. J. v. d. Mortel. 7. F. Nivard. 8. Mevr. Kiiller-Wigman,9. H. Borghels. 10. Ir. Juten. 11. J. H. Kra-y. 12. Mr. P. M. Arts. 13. Mej. B. van Waes- berghe. 14. H. Ver linden. De volgorde van het politiek advies was I. Van Rijckovorsei, 2. Van Rijzewijk, 3. W. Juten. 4. Ir. -Febr. 5. Dr. Kusters, 6 v. d. Mortel, 7. mevr. Kiiller, 8. Borgkols, 9. Ni vard. De heer Teenstra naar de Kamer. Er is gisteren te 's-Gravenhage opge richt een nieuwe landbouwpartij, die met een eigen lijst van tien candidaten in elk der kieskringen zal uitkomen bij de aan staande verkiezingen voor de Tweede Ka mer. Als no. één op deze lijst wordt ge plaatst de heer E. M. Teenstra, lid der Tweede Kamer.(Uitgetreden uit den Vrijz Democr. Bond). Dezer dagen verschijnt het programma en zullen de namen der andere candidaten worden gepubliceerd. De actie van Cranenburgh c.s. In sommige kringen schijnt hek bevreem ding te wekken, dak ér in deze voor de R.-K. Staatspartij zoo buitengemeen ge- wiohtige dagen, geen enikele stem van de verantwoordelijke leiders onzer poli tiek in het openbaar wérd gehoord. Booze geruchten doen de ronde, als zou het plan- van Cranenburgh met medeweten, met in stemming, ja zelfs met medewerking der lei-ding zijn ontworpenDeze geruchten zijn natuurlijk reine fantasie. Nu met name mr. Van Wijnbergen door do ,,N.-Haarlemsoho Ort." wordt ge noemd als do persoon, waarvan men de gevraagdeleiding verwacht, kunnen wij mededeelen, dat de voorzitter van den Al- gemeenen Bond in verband met de aot-io- van Oranenburgh c.s. voeling houdt met het bestuur der R. K. Kiesvereeniging te Amsterdam. Nog heden is door den voor zitter met de leiding dezer kiesvereeniging geconfereerd te 's-Gravenhage. Ook zal den 13en Maart as. te Utrecht een vergade ring worden gehouden, waar 't Bestuur van den A-lg. Bond van R. K. Kiesvereeni- gingen zich over de aan te nemen houding ten aanzien der heerschende meenings- versohillen zal beraden. „Tijd." De Sociale Politiek der Regeering. De publicatie van Mr. Bomans. Naar wij vernemen heeft het Bureau voor de R.-K. Vakorganisatie zich ge wend tot de R.-K. Kamerfactie met de vraag, of de publicatie van het Kamerlid mr. Bomans, inderdaad, gelijk dit Kamer lid zegt, de meening weergeeft van de Ka tholieke Kamerfractie. Wij deelen onzen lezers mede, dat het Kamerlid Bomans in het „Patroonsblad" o.m. schreef: „De gansche situatie hebben wij niet gewild, doch is geworden door de stroo ming der tijden Vaak met misnoegen heeft de Roomsche Staatspartij de so ciale maatregelen gevolgd in deze regee- ringsperiode. Wellicht even vaak met evenveel misnoegen de Roomsche fractie, die er vóór stemde. Maar de strooming des tijds voerde nu eenmaal de sociale wetgeving in de veel te eenzijdige bed ding der arbeidersbescherming. Deze eenzijdigheid zal ten slotte den arbeiders zelf ten nadeele strekken. Doch geprezen en gewaardeerd mag worden, dat do Roomsche fractie zoo zie ik het dezen verkeerden loop van zaken inziet. Vele leden zullen erkènnen, dat de harde tijd de sociale wetgeving, waarom vooral Dresselhuys en Treub ge dreind en geschreeuwd hebben, een laat ons het woord noemen te socia listisch kaarkter gegeven heeft. Maar wie critiseert, moge aan de stuurlui aan den wal denken. Ik erken gaarne: ik kon niet anders En over Aalberse: ik critiseer niet, want ik heb geen enkele reden te gelooven, dat ik het beter zou gedaan hebben, veronder stel, dat ik in het bezit ware van zijn ken nis en.... voorzichtigheid". BEGROOTING VAN FINANCIEN. Ingediend is een wefsontwerp tot ver mindering der begroeting v. h. dep. van F'nanciën voor 1922 met ƒ7.983.501. De hulpkommic/.cn voor de grensbewa king worden legen 1 Juni ontslagen. Maatregelen van overheidswege in het belang der haringvisscherij kunnen niet achterwege blijven. Voor de Post en het Staatsvisscherijbe- drijf wordt ƒ6.584.350 minder gevraagd. Het Rijksinkoopbureau zet nu al voor twee miilioen gulden om en bespoort vijf ton. Wij komen op deze nota van wijziging nader terug. De Tabakswet. Een oproep. De Nederlandsche bond van sigarenwin kel iersverecnigingen heeft een oproep verspreid „aan de Nederlandsche burge rij", hem te steunen in zijn eisch, dat de invoering van de Tabakswet althans worde uitgesteld tot betere tijden. De wet is slecht, en niet te aanvaarden, aldus de circulaire. Het tabaksbedrijf is door en door ziek. Duizenden arbeiders zijn werkloos. Vele fabrieken zijn geslo ten. Do uitvoer, de levensader van de ta baksindustrie, staat absoluut stil en de invoering van de Tabakswet neemt zelfs de geringe kans op herstel hopeloos weg. De regecring zegt, noodlijdenden bedrij ven te willen steunen en vermoordt deze altijd bloeiende Nederlandsche industrie moedwillig. De Tabakswet, en hier is de regeering op gewezen moet het product duurder maken door de perceptiekosten, en voor u de pijp tabak en de sigaar on bereikbaar maken. De controle op de uitvoering zal duizenden nieuwe ambtena ren vereischen en nog niet afdoende de knoeierij tegenhouden. De eventueele op brengst zal verdwijnen door de groote kos ten van ambtenaren, enz. De vrouw als rechterlijke ambtenaar. Èem VoorBtel van Wet. Bij do Tweede Kamer ia ingekomen een voorst-el van web van de heeren Marchant, Ketelaar en Oud, tot wijziging vam de wet op do rechterlijk© organisatie em het be leid dear justitie. Blijkens de toelichting heeft het vooTstel tem doel, om het betrokken artikel in do wet zoodanig te wijzigen-, dat onomstoo- ■telijk vast komt te staan, dat do vrouw tot rechterlijk ambtenaar kam worden be noemd. T.n de memorie van toelichting merken de voorstellers op, diait het hun naar de aam neming vam de motie-Kleerekooper wen- schelijk voorkomt, door do voorgestelde wijziging de mogelijkheid vam de benoe ming der vrouw zoo spoedig mogelijk open te stellen. De nieuwe Staatsleenlng. Een reductie. Naar wij vernemen is in de Dinsdag ge houden conferentie der bankiers omtrent de 6 pOt. Staatsleenimg 1922 gebleken, dat de inschrijvingen van dien aard zijn ge weest, da.t bij de toewijzing een zeer be langrijk» reductie zal moeten worden toe gepast. Dc Zomertijd. Van 19 Maart tot 8 October. Een wetsontwerp is ingediend, strek kende tot wijziging van de wet van 23 Maart 1918 tot lijdelijke afwijking van de wet van 23 Juli 1908. Nu de Tweede Kamer aldus de Me morie van Toelichting het wetsvoorstel tot intrekking van de wet van 23 Maart 1918 voorloopig van de agenda heeft afge voerd, verkrijgt groote actualiteit de vraag, of niet de periode van tijdsvervroe ging hier te lande zal moeten aansluiten aan die gedurende welke in Engeland en België de maatregel tot instelling van den zomertijd van kracht is. Daar gaat jaarlijks de tijdsvervroeging in te twee uur des voormiddags op den dag volgende op den laatsten Zaterdag in Maart of op den dag, volgende op den voorlaatsten Zaterdag, wanneer de laatste Zaterdag dier maand is de dag voor Paaschzondag. De tijdsvervroeging ein digt in den voormiddag van den dag vol gende op den eersten Zaterdag in October Het is ter verzekering van den geregel- den. loop van het internationale verkeer zeer gewenscht, (lat hier te lande de zo mertijd aanvangt en eindigt op dezelfde tijdstippen als in genoemde Rijken. Voor het loopende jaar vallen deze tijdstippen onderscheidenlijk op 26 Maart en 8 Oc tober. Do vroegste datum waarop de zomertijd kan aanvangen is 19 Maart, de uiterste ter mijn voor beëindiging 8 October. Daarom dient in art. 1 der genoemde wet, ten einde de aansluiting voor Neder land aan de periode van zomertijd in En geland en België mogelijk te maken, te w-ordec gelezen: „Tusschen 18 Maart en 9 October" in plaats van: „Tusschen 31 Maart en 1 October". Alleen in het geval, dat Paschen valt op 26 en 27 Maart, waarbij de eerste Zater dag van October is de zevende dag der maand, zal de periode voor zomertijd, wel ke de wet nu toeslaat, worden verlengd met 20 dagen. In alle overige gevallen zal die verlen ging minder bedragen. Over het bezwaar, dat aldus de zomertijd met eenige dagen verlengd kan worden, zal, naar de mee ning van den Minister van Binnenland sche Zaken, ter wille van de belangen van het internationaal verkeer zijn heen te stappen. De Kamer van Koophandel en Fabrieken te Gouda. Bij de gisteren gehouden stemming voor ^ie verkiezing van de leden van de Kamer van Koophandel en Fabrieken te Gouda zijn gekozen, in volgorde van hun stem- raenta.1voor het grootbedrijfI. IJsael de Schepper en J. Deroksen, Gouda; K. Schouten Hoogendijk, Woerden; J. L. v. Eijk, Gouda; G. van Lange, Waddinxveen; H. A. Schreudcr, Schoonhoven; J. A. Don ker, Gouda; voor het kleinbedrijf: J. Beijen, Bodegraven; H. A. Jaspers en AL van Wijnen, Gouda; B. H. T. de Mol, WoerdenJ. Kortland-, SchoonhovenAi D. van Vreun-ing-n en P. D. Muijlwijk, Gouda. Goederen in r.atura vo^r Rusland. D. K. S. A. dwel-t mede Landbouwers en anderen, die goederen in natura, zoo als zaaigranen, zuivelpro-i ducten en andere levensmiddelen enz., voor hongerend Rusland willen afstaan, kunnen deze thans zenden, naar het adres? s.s. „Gouwstroom", Lekhaven, Reehter- ma-as oever, Rotterdam. Op den vrachtbrief moet vermeld staan gewicht en aard van het goed, alsmede de woorden: „bestemd voor Rusland". Het ss. „Gouwestroom'' vertrekt op 15 Maart a.s. weder naar Riga. Congres van den Ned. R.-K. Bond van Handels-, Kantoor- en Winkelbedienden „St. Franciscus van Assisië". Het bestuur van bovengenoemd© Bondi besloot, een Congres te houden op Zondag, 26 Maart ejk. Dit wordt geopend 's mor gens om 11 uur, in één der zalen van Ho tel de l'Europe'", Vreeburg Utrecht. Op het congres zal aan de orde worden ge steld de economische positie der Handels-* Konloor- en Winkelbedienden, in verband met de huidige maatschappelijke structuur en het loonvraagstuk, terwijl ook hun taak onder het oog zal worden gezien. De aanleiding daartoe vindt vooral haar oorzaak in de moeilijke tijden, welke voor allen gelden, maar wel speciaal drukken, op de distributieve en administratieve werkkrachten in de onderscheidene bedrij ven. De lijnen, waarlangs ten deze verbete ring dient te worden aangebracht, zullen worden uitgestippeld. Als sprekers zullen optreden de heeren Gestr. Hoogel. Heer Prof. Mr. J. A. Ver- Rector Prof. Mr J. A. Veraart, J. B. Möl- ler en A. C. de Bruijn. Toegang tot dit congres hebben naast 4e leden van dien Bond, ook alle vrouwelijk» en mannelijke R.-K. Handels-, Kantoor- en Wi n keJ be De. bur. emi-otels in de omstreken Arnhem, aangesloten bij Horeoaf, hebben besloten de pensioenprijzen met 10 pCt. t« verminderen. Volgens V.D. bestaat te A dam bij voor- aansbande^ grossiers in de schoen- en le derindustrie het voornemen, een schoen en Jcderbeurs gedurende zekeren tijd per jaar hier te lande te vestigen. Er is bereid» een commissie benoemd, die plannen daar toe zal ontwerpen. Ter Provinciale Griffie van Zuid-Hol land zijn met ingang van 1 Mei a.s. bevor derd tot commies de heeren mr. H. W. J. Mulder en H. F. Torringa, beiden thans ad j u r- et- com mie s R.-K. KAMER-CENTRALE LEIDEN. Gistermiddag hield de R.-K. Kamer-* Centrale Leiden een vergadering, uitge schreven op v jrzoek van eeoi; - ter-bespreking van liet polilick advies. Na opening doet de voorzitter mededeo- ling van eenige berichten van verhinde ring, o.a. van het bestuurslid den heer J, H. Kaale (Bleijswijk), die daarbij levens schriftelijk een uiteenzetting geeft van dei laatste bestuursvergadering, waarop vol gens hem aan den heer Balvers de tweed», plaats op de candidatenlijst werd toege dacht. Na eenige discussie over do orde in deza vergadering, is het eerst het woord aaoj den heer Stadhouder (Zoeterwoude). Spr. vraagt, of het politiek advies t» Utrecht is besproken. Bestuursleden zelf hebben zulks aan spr. ontkend. Spr. zaj steeds blijven ijveren voor een landbouw- candidaaL De groep van spr. is niet eeij van ontevredenen als die van notaris V* Cranenburgh. Spr. constateert, dat '<SQ heer Moerel in Zoeterwoude beneden de lijst is gekomen. De heer Murk (Hillcgom) had liever af zien, dat deze vergadering was gehoude* onmiddellijk na het bekend maken va« het politiek advies. Spr. merkt °p, daS men niet had mogen verwachten, dat dé heer Balvers in het geheel niet op beo politiek advies zou worden geplaatst. Bal vers was gesteld in 14, Moerel in 4 kiesv* Op de besluursvcrg. van de Centrale wart

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1922 | | pagina 1