3e Jaargang MAART 1922 3763 ^ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week, 3 2.50 per kwartaaL Bij onze Agenten 20 cent per week, 3 2.60 per kwartaaL Franco per post 3 2 05 per kwartaaL 1 Geïllustreerd Zondagsblad Is voor de Abonné's verkrijgbaar eD betaling van 60 ct. per kwartaal, bij vooruitbetaling. Af- L iderliike nummers 6 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 10 ct. Dit blad verschijnt eiken dag oitgezonderd Zon- en Feestdagen. j Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN. TELEFOON INTERC. 93S POSTBUS No. II. DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: op Zaterdag 35 cent per regel Overige dagen 80 cent per reg Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. KLEINE ADYERTENTIEN, van ten hoogste 30 woordeD, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur kóóp en verkoop f 0.75 's Zaterdag, overige dagen f0.5ö ei nummer bestaat uit twee bladen PROPAGANDA. 1 de volgende Kiesverenigingen, van ea Kieskring zullen op de daarbij ge- nde data groote propaganda^ rgaderingen worden gehouden. Katholieken der betrokken gemeenten ju ongetwijfeld door een zeer talrijke imsfc van hun belangstelling blijk ge- LISSE. ij d a g 3 M a a r t. Spreker P a s- rB. v. Leeuwen, van Hillegom. NIEUWVEEN. ndag5Maart. Spreker mr. o p m a n, hoofdredacteur van „De iwo Eeuw". Volks 3 Ili iu 3 5n kVI rilBUITEN LAND, Kol ^iJET VOORNAAMSTE NIEUWS. )E len en de conferent te Genua. Duitsche leveringen in natura. geen deelnemer aan een Viervou- verbond. He Vredesonderhandelingen. De conferentie te Genua, houding vanPolen. j, ---"wn wordt aan bet „Hbld.'' dat de Poolsehe delegatie te Ge- 6 volgende 4 punten naar voren zal Ju. De Pookch-Fransche overeenkomst. verdrag van Eiga. overeenkomst met de Kleine gemeenschappelijke belangen met Staten. 1 ii 'ij hebben indertijd onze meening over de verhooging van de wedden (Tweede Kamerleden (met de daaraan tonden pensionneering). Hier zij er herinnerd dat bij do tweede lezing Grondwet (na de verkiezingen) na- lijk andermaal hierover zal moeten len gestemd; voor wie togen deze mar ele verbetering van de Tweede Kamer- positie is, bestaat er dus nog wel cu ge. zij 't dan ook zwakke, hoop, dat Isnog in zijn geest zal worden beslist, ten wij schreven over de verbetering geldelijke schadeloosstelling (beter wedde) van de Kamerleden, wezen R op het voor en tegen ons in- zoo betoogden we, weegt het t* zwaarder. Dit is echter ton slotte een jtie van persoonlijke waardeering is 't dan om meer dan één reden öök belangrijke zakelijke kwestie, een kwestie van waardeering mag eoh- ons inziens, onder ons zijn, maar een imcene overtuiging: dat de geldelijke dcloosstdling van de Kamerleden laag mogelijk moet wezen. kan dan persoonlijk van gevoelen lillen over de vraag: hoe laag. Zoo ra o g e 1 ij k wil zoggen, dat de scha- sstelling niet. zoo laag mag zijn, dat lede volksvertegenwoordigers daar- worden geweerd of in het uitoefenen hun taak bemoeielijkt. ize eigen meoning hieromtrent vonden eer scherp weergegeven in een stukje hand van prof. mr. dr. C. W. v. d. in het „Yrijz. Dem. Maandblad voor en Omstreken". Prof. v. d. Pot ift daar: representatieve volkeregeering zal h alleen kunnen handhaven wanneer gekozenen in vertegenwoordigende hamen zich beschouwen als geroepen het vervullen van oen p 1 i ch t in belang der gemeenschap. Bij den «er moet nimmer het denkbeeld poet- dat hij den candidaat zijner keu ren dienst, een gunst bewijst en de rijf Idelijke schadeloosstelling; zij dan ook aJs fjix1 or alle vertegenwoordigende lichamen o o laag m o g e 1 ij k. Zijn beloo- xm'g viinde de gekozene in hoofdzaak den hot verheffend gevoel dat arbeid voor publieke zaak schenkt boven arbeid ir welk bijzonder belang ook de laatste zinsnede zou o.i. wel wat [os. 5311 te merken. Er zijn ongetwijfeld K: vele menschen persoonlijke omstan- 5, eden, waardoor arbeid voor een zeker rider belang een verheffender gevoel 69, schenken dan arbeid voor het alge- ^9, i belang. Doch wij onderstreepen Is gezegd, de qiiinterssence van het ,g krachtige betoog van ganscher harte. Al lukkig zijn er vele onzer volksverte- oordigers, die hun belooning ieder- •zoeken „in het verheffend gevoel, dat d voor de publieke zaak schenkt" België. Dreigende staking te Antwerpen. Er dreigt op heb oogenblik te Antwer pen een staking in de diamantindustrie, aldus meldt de „Tijd". Op zijn algemeen© vergadering beeft bij referendum de A. D. B. zich uitgesproken voor de herinvoering van de twee-urigen schafttijd. De juweliers blijken daar echter niet meer van te willen hooren. Heden zullen zij opnieuw vergaderen. Gaan ze niet in op den eisck van den A. D. B„ zoo nddgde de voorzitter van den A. D. B., lieer Van Berckelaar aan, dan wordt het strijd wat er ook van komen mag. Duitschlar.d. De leveringen in natura. Over de overeenkomst betreffende de le vering in natura tusschen de Duitsche re- geering en de commissie van herstel wor den nog eenige aanvullende bepalingen gein bekend gemaakt.. Van de in Cannes vastgestelde 1450 millioem goudmark voor leveringen in natura komen er 950 op re kening van Frankrijk, volgens de overeen komst van Wiesbaden. Er blijven dus voor de overige landen 500 millioen over. Daar in zijn begrepen kolenleveringen voor Italië en België tot bedragen van 120 tot 140 millioen goudmark en eveneens de 25 pOb. voor Engeland in verband met de Recovery Act, tot een bedrag van 80 tot 100 millioen. Er rest dan nog 150 tot 200 mil li tóen ter verdeeling naar verhouding. De begrootingdebatten. In den Duits oh en rijksdag zijn de be- grootingsdebatten begonnen. Ook daar is een krachtige strooming naar bezuiniging merkbaar. Engeland, De Engelsche financiën. In zijn algemeene o verzacht van de ver slagen van de commissie van Geddes in het Lagerhuis heeft de kanselier van de schatkist gisteravond onderscheid ge maakt tusschen bepaalde met name ge noemde bezuinigingen en andere, die niet met name genoemd zijn. De werkelijke gespecificeerde bezuinigin gen in de verslagen betreffen 71 millioen De voorstellen van de regeering die hier op gebaseerd zijn, betreffen 53 millioen en voorts wordt 11 millioen gespaard ten gevolge van de conferentie te Washing ton. Verder heeft de regeering nog bezuini gingen goedgekeurd, die de departemen ten zelve hadden aanbevolen, ten bedrage van 75 millioen. Alles bij elkaar zal de raming voor het nieuwe financieele jaar met 181 millioen verminderd, kunnen worden. Het vermoedelijk effect van deze vermin dering op de belastingen was het voor naamste onderwerp van de redevoeringen in het daarop volgende bozuiniignsdeba.t. Er werden treffende getallen aangehaald ter vergelijking van de belasting per hoofd in verschillende landen. Een lid liet uit komen, dat de Brdtsehe belastingen neer kwamen op 20.8 sh. 10 st. per hoofd van de bevolking. De belasting in Frankrijk zou men 50 francs Op een pond rekent, 5.15 sh. zijn en in de Vereenigde Staten (5 dollars op het pond) 6.10 sh. verleden jaar en 5.10 sh. in dit jaar. De Duitsche belasting was 1610 mank per hoofd 'en .de tegenwoordige wisselkoers is ongeveer dui zend mark op het pond, (dus ongeveer 1.12 sh.). De zware Engelsche belasting is hoofdzakelijk een gevolg van de .oorlogs- sobulden en van het besluit om de uitga ven uit de loopende inkomsten te bestrij den. Velen hielden staande dat de zware belasting een verwoestende uitwerking op de nijverheid had. In het debat wend weinig steun gege ven aan het standpunt, om de volledige eisohen van de bezuinigan-gscommissde ten aanzien van het onderwijs in te willigen. De regeerdng heeft de aanbevelingen om de onder wijzer straktementen te verlagen en den leeftijd voor toelating op school te ver Imogen afgewezen en daarin ging het Lagerhuis Wij kb a ar met haar mee. De politieke crisis. Dehoudingder V conservatieven. Men verwacht algemeen, dat de erken de leiders van de conservatieve partij voortgaan Lloyd George te steunen en de coalitieregeering willen behouden. Zij keu ren de pogingen af van degenen, die een einde wensehen te maken aan de samen werking met den liberalen vleugel van do coalitie en terug willen keereu tot het stelsel van duidelijk afgescheiden partijen. Gemeld wordt, dat de eerste-minister loyale samenwerking met de conservatie partij gevraagd heeft en het is mogelijk, dat zijn optreden geschillen in deze par tij 'in 't leven zal roepen. Het resultaat daar van zou kunnen zijn, dat de meerderheid zal vasthouden aan de. leiding van den eerste-minister, terwijl een minderheid' zich van de coalitie zou afscheiden. Men acht het echter niet waarschijnlijk, dat do parlementaire meerderheid der regee rt,ng daardoor ernstig benadeeld zou wor den. De eerste vrouw in het Hoogerhuis. Het „privilege committee" van het Hoo- gerhuis heeft het verzoek ingewilligd van burggrfavin Ehondda om in het Hooger- huis zitting te mogen nemen. De burggra- vin die „peeres in her own right" is, is de dochter van den sbeenkooknagnoat lord' Ehondda en de eerste vrouw, die lid is van het Hoogerhuis. De Doodstraf. Haar de „Matin'' uit Londen verneem^ is in het Lagerhuis een voorstel tot af schaffing van de doodstraf met 234 tegen 86 stemmen verworpen. Palen. Polen en de Kleine Entente. GeenViervoudig Verbond. Volgens een bericht uit "Warschau spreekt de minister van buitenlanasche zaken uit drukkelijk alle berichten tegen omtrens het toetreden van Polen tot de Kleine Entente. Dat deze tot eeïL viervoudig verbond zou- worden omgezet, is niet in overeen stemming met de feiten. Het is juist dat Pol en's buitenlands oh e politiek sinds eenigen tijd steeds meer ge licht is op overeenstemming met de kleine entente en dat een gemeen schappelijk programma van Polen en de kleine entente voor de conferentie van Genua zal worden opgesteld. Onjuist is het echter, dat Polen, nu of later, tot de kleine entente zou toetreden, want zekere eisohen der buitenlandsclie politiek maken het onmogelijk, dat Polen van een dergelijk bondgenootschap deel zou uitmaken. „Msb." Denemarken. Het arbeidsconflict Het is thans zoover, dat er heden te Kopenhagen een gemeenschappelijke bij eenkomst zal plaats hebben van de leiders der arbeiders en der werkgevers onder leiding van de openbare bemiddelaars. In verschillende takken van bedrijf zijn a-1 onderhandelingen over bevredigende rege lingen gevoerd, die in sommige gevallen tot een vooxloopig resultaat hebben ge leid- Egypte. Onlusten te Cairo, Een volksmenigte hield betoogingen voor het politiebureau en wierp met sitee- nen naar de politie, die schoten in de lucht loste. De menigte ging echter niet uiteen. Ten slotte vuurde de politie in ernst, waardoor drie personen gedood en twintig gewond werden. Vier agenten wer den door s,teen en gewond. De rust is nu hersteld. Zuid-Afrika. De staking aan den Rand. De toestand is thans veel rustiger. Dui zend stakers zijn reeds naar hun werk te ruggekeerd. BINNENLAND. De Kamerverkiezingen. In de Woensdag te Gouda gehouden druk bezochte vergadering der Centrale Kiesvereeniging van den Vrijheidsbond voor den Rijkskieskring Leiden, is uit de groslijst, na stemming, de volgende can- didatenlijst voor de Tweede Kamer opge maakt: 1. mr. C. Dresselhuys, 's-Gra- venhage, lid der Tweede Kamer; 2. prof. dr. B. D. Ecrdmans, hoogleeraar te Lei den; 3. mej. Joh. Westerman, lid der Twee de Kamer, 's-Gravenhage4. A. H. baron van Hardenbroek van Amsterstol, indus trieel. Heemstede; 5. F. J. W. Drion, lid der Tweede Kamer, 's-Gravenhage; 6. J. van Gelderen, boomkweeker, Boskoop; 7. prof. mr. A. C. Visser van IJzendoorn, lid der Tweede Kamer, 's-Gravenhage; 8. mr. G. A. Boon, secr. Vrijheidsbond, Leeu warden; 9. mevrouw W. Dysering, pres. Vrouwengroep Vrijheidsbond, 's-Graven hage; 10. prof. mr. dr. A. van Gijn, oud- minister van Financiën, 's-Gravenhage. Dc K.S.A. en Paus Pius XI. Namens het Centraal Bestuur der K.S.A. werd daags voor de kroning van Z. H. Paus Pius XI( een telegram van hulde van den volgenden inhoud aan den H. Va der gezonden: Aan Zijne Heiligheid den Paus, Rome. Het Centraal Bestuur van de Katholie ke Sociale Actie in Nederland, die alle groote sociale katholieke vereenigingen van Nederland omvat, betuigt aan Uwe Heiligheid nederig haren kinderlijken eer bied en vraagt Uwe Heiligheid aan de Kath. Sociale Actie in Nederland den Va derlijken zegen te willen schenken. VAN AKEN, Voorzitter. TEPE, Secretaris. Van Zijne Heiligheid mocht het Cen traal Bestuur daarop ondcrslaand ant woord ontvangen: De Heilige Vader aanvaardt met vreug de de betuiging van eerbied van het Cen traal Bestuur der Katholieke Sociale Ac tie in Nederland en verleent gaarne, de beste wensehen koesterend voor don bloei dezer instelling, Zijn vaderlijken apostolischen zegen aan haren Voorzitter, haién Secretaris en al hare leden. Kardinaal GASPARRI. De K.S.A. en hongerend Rusland. Het is een verblijdend teeken, dat er van vele zijden met grooten ijver ge werkt wordt aan de inzameling van gif ten" voor de ongelukkige hongerlijdenden in Rusland. Evenwel, het aantal der Comité's, die zich met inzameling bezig houden, is zoo groot en de namen van sommige cornité's geven zoo onvoldoende te kennen, uit wel ke categorieën van personen zij zijn sa mengesteld, dat, naar ons herhaaldelijk gebleken is, velen onzer in onzekerheid verkeeren omtrent de wijze waarop zij zich van hun plicht van liefdadigheid kun nen kwijten. Ten einde nu in deze voorgoed aan alle onzekerheid een einde te maken eh aan alle katholieken den waarborg te ver schaffen, dat hunne- gaven in goede han den komen, raden wij alle katholieken met den meesten nadruk het volgende: Alle gaven in geld zende men uitslui tend naar het Centraal Bureau der K.SA. te Leiden of aan die plaatselijke R.-K vereenigingen of instellingen, die zich met de inzameling belast hebben en op hare beurt de ontvangen gelden aan het Cen traal Bureau afdragen. Wie dezen raad volgt, is er zeker van, dat zijne bijdragen gezonden worden naar Z.H. den Paus met de bestemming om de noodlijdenden in Rusland voor ondergang te redden. Men drage dus geene gelden af aan an dere comité's of personen, onder welke 'benaming dezen zich ook mogen voorstel len. Slechts indien., er vanwege den Bond. van Comité's voor hulpverleening aan de noodlijdenden in Rusland, waarbij ook de K.S.A. is aangesloten, eene straatcollecte mocht georganiseerd worden, is er geen bezwaar om ook daaraan bij te dragen; van de opbrengst dier straatcollecte im mers ontvangt de K.S.A. een evenredig deel. Dc uitvoer van aardappelen. De dispensatie van het uitvoerverbod ingetrokken. De Minister van Landbouw, Nijverheid en Handel, heeft ingetrokken de bij zijne beschikking van 9 Juli 1921 verleende dis pensatie van het verbod tot uitvoer van aardappelen, laatstelijk ingesteld bij Kon. bosl. van 24 Juli 19l5. Deze beschikking treedt onmiddellijk na de afkondiging in de Nederlandsohe Staatscourant in werking (2 Maart.) met dien verstande, dat na dien alleen nog de partijen aardappelen, welke, blijkens de daarbij beboerende documenten, zijn inge laden, in ten uitvoer bestemde spoorwa gens voor of op den datum van die af kondiging zullen worden geacht te vallen onder de bovenvermelde dispensatie van het uitvoerverbod. In bijzondere gevallen kan bovend. door den Minister ontheffing van dat verbod worden verleend aan de N. V. Nederlandsohe Uitvoermaatschappij, te 's-Gravenhage, tot welke naamlooze vennootschap belanghebbenden zich zullen kim nen won don Men meldt aan de „Msbd.": Het is niet onwaarschijnlijk, dat do korte mededeeling van dit feit, dat op de gewone wijze in de Nederlandsohe Staats courant tor algomeene kennis wordt ge bracht, hier of daar misverstanden zou doen ontstaan, indien nopens de overwe gingen, welke tot de intrekking dor bo- venveranelde dispensatie hebben geleld, geene nadere mededeelingen van officieele zijde werden verstrekt. In verband daarmede dient in de eerste plaats to worden opeemerkt, dat de in trekking dezer dispensatie een voorloopige maatregel" is, waarmede uitsluitend wordt beoogd te voorkomen, dat op de eene of andere wijze misbruik wordt gemaakt van de mogelijkheid tot uitvoer van aardappe len tijdens het officieele onderzoek naar do in ons land beschikbare hoeveelheden van dit artikel, dat inmiddels is ingesteld. Dit onderzoek is thans noodig te achten in verband met do ongunstige berichten, welke zijn ontvangen uit verschillende landen, o.a. hit Malta, waaruit wellicht geen verdere hoeveelheden aardappelen zullen kunnen worden betrokken. Eerst nadat de resultaten van dit_ on derzoek békend zijn, zal door den Minister van Landbouw, Nijverheid en Handel een definitieve beslissing worden genomen in zake den al of niet vrijen uitvoer- van aardappelen. Aardappelen uit Polen? Volgens berichten uit Po len heers ebt ah daar grote overvloed aan goede consump tieaardappelen tot lagen prijs. In ver band hiermede zijn met liet ©jjjjg op ae scha ars elite en de to enemende auur t e v an de eetaandiappleen ten onzent, met nam© in de noodlijdende veens treken, eenig© aardappelhandelaren uit ter A pel dezer dagen naar Polen vertrokken, om te trach ten, aanzaenlijke hoeveelheden op te koo- pen en naar deze streken te verzenden. De Burgerlijke pensioenwetten. Naar de „Rsb." uit parlementaire krin gen verneemt, zal bij de a.s. behandeling der opnieuw ingediende pensioenwetten voor de burgerlijke ambtenaren van ver schillende zijden een poging wordt ge daan om art. 36 zóó te redigeeren, dat he® ge-heele premie vrije pensioen voor de amb tenaren, die thans in dieneb zijn, blijft ge handhaafd, terwijl der Regeering de be voegdheid gelaten wordt, van de nieuw- aangestelde ambtenaren al of niet de pro- mie voor de pensioenen te eisohen. In het Voonlo opig Verslag, dat heden' reeds verschijnt, wordt bij de Kegeering op een oplosing in dien geest reeds aan gedrongen. Het „Meisjespatronaat". Het tijdschrift het „Meisjespatr-onaat" heeft in zijn huidigen vorm opgehouden te beslaan. Het Centraal Comité ter bevordering van de belangen dor R.-K. Meisjespatro naten" heeft nog geen beslissing genomen, op welke wijze liet Maandschrift zal wor den voortgezet. Zij die hierover inlich tingen verlangen gelieven zich daarvoor te wenden tot den voorzitter van het Cen traal Comité, den hoogeerw. heer Mgr. A. Mutsaers, pastoor (e 's-Hertogenbosch. Te 's-Gravenihage is in den ouderdom van G4 jaren overleden de lieer H Koppel Jr., oud-voorzitter van den Middenstands- raad.-, oud-lid van den Haagschen Gemeen teraad, en oud-voorzitter der Kamer van Koophandel en Fabrieken. Gedurende 27 jaren heeft de overleden© de functie van Eijksëspert vor de uitvoer rechten bekleed en ruim 20 jaren was hij lid dejr Commissie van aanslaig voor de in komstenbelasting.- Ook maakte de_-_ Koppel deel uit van de Commissie vodr°tiL Economische politiek. Staten-Generaal. TWEEDE KAMER. Vergader t i Het verslag der Rekenkamer over 1919 gaf den heer D u y s aanleiding, eens navraag te doen naar aanleiding van den verkoop vaa militaire .goederen aan Polen, welk land het vertikt om le betalen, terwijl aan zekeren heer Herzberger 083.000 aan provisie werd uitbe taald. - Minister van IJsselsteyn kom een paar prettige mededeelingen doen. Een overeenkomst met Polen, waarbij dit land zich verbindt, d'adel'ijk een deeü en do resit in 10 jaar met rente te betalen ie bijna gereed en mijnlheer Herzberger heeft zich, zonder eenogen aandrang van ,de zijd'e der Regeering, bereid verklaard zijn provisie, na atrek van onkosten en belasting, in die schatkist te storten. Een p|ar buitenkansjes voor Minister die Geer, die in deze dagen van zwart zaad dub* bel welkom zijn. Voortgegaan wordt met de behandeling vak de begrooting van Bkmenlaiidsche Zaken. Hoofdsiuk V (Binnen!. Zaken.) De hoer De "Wilde (A.-R.) waarschuwt tegen bet opleggen van regeeringsimaalregelen die duur zijn en veel geld kosten aan d;e klein© gemeenten. Vervolgens pleit ook bij tegen te veel ijvo® bij bet vereenigen van gemeenten. De beer v. G r o e n e n d a e 1 (R.-K.) bestrijdt ook de zucht tot annexatie. Vereenigmg moot met veel toot geschieden. De Minister bespreekt eenige grenswijzi gingen van kleine genieenten De vergadering wordt verdaagd tot bedeiï Uit de Omgeving. BOSKOOP. Candidaatstclling. Uitslag van destenaf ming voor 5 candidaten voor de Twee dol Kamer-verkiezing. Uitgebracht zijn 244 stammen, waarvaai 5 van onwaarde: Mr. dr. Kooien 228 stemme*- F. A. Moerel 'i 207 A. J. Loerakker 147 H. J. Borgliols 169 Mevr, Bronsveld Vitringa 187 n. Mr. P. J. M. Aalbcrse 81 a J. H. M. Balvers 42 té' J. Barendse 9 ré' Mr. Dr. Jan v. Best 53 Mej. J. M. J. A. Meijer 12 M J. A. Monod da Froideville 14 tl J. Rijneveen 4 V*. H. SLulcmeijer 5 n Mr. J. A. Vr-rr-"f 14 tt L. M. G. v. V 4 n Th. C. Wcstelir.gh 19 H

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1922 | | pagina 1