[13e Jaargang. BUITENLAND. DINSDAG 2U FEBRUARI 1922 No. 3760 e£wlAcki®0U/"ï/nï peABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week, 12.50 per kwartaal. Bij onze Agenten 20 cent per week, ;2.60 per kwartaal. Franco per post 3 2 95 per kwartaal. Iet Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's verkrijgbaar gen betaling van 60 ct. per kwartaal, bij vooruitbetaling. Af- nderlijke nummers 6 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 10 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. 1 Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN. TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. II. DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: op Zaterdag 35 cent per j?gel Overige dagen 30 cent per iego Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele •- van bet tarief berekend. KLEINE ADVERTENTIES, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur koop en verkoop f 0.75 's Zaterdag, overige dagen f 0.50 m nummer bestaat uit twee bladen PROPAGANDA. f In de volgende Kiesvetreeorigingen van fczen Kieskring zullen op de daarbij ge temde data groote propaganda werk aderingen worden gehouden. Mtholieken der betrokken gemeenten Jen ongetwijfeld door een zeer talrijke {jkomst van hun belangstelling blijk ge- WASSENAAH. [Donderdag 2 Maart. Spreker r B. Th. de W o 1 f. ROELOFARENDSVEEN. Donderdag 2 Maart. Spreker aetoorB. v. Leeuwen, van Hil- gom. LISSE. Yr ij d a g 3 M a a r t. Spreker P a i oor B. v. Leeuwen, TTiJiu™™ NIEUWVEEN. pui ag 5 Maart. opxmwr iiir. I r o p m a n, hoofdredacteur van „De leuwe Eeuw". Ontevreden Katholieken. jln ,.De Maasbode" van Zaterdagavond we een artikel van den heer Van notaris te Haarlem "pam deze constateert: „Over de richting in de politiek der 'Jtegenwoordige regeering heerscht bui- )men de arbeidersklasse allerwege in het ^katholieke kamp ontevredenheid. TEn, na dan over de oorzaken dier vol ras hem „buiten de arbeidersklasse al rweg6 bestaande" ontvredenheid eenigs- D3 te hebben uitgeweid, schrijft de heer C.: Kunnen de teleurgestelde kiezers niet gorden overtuigd, dat een andere rich ting in de politiek zal worden ingesla gen en dat de candidaten onzer kiesver enigingen onder geen voorwaarde met fee socialisten zullen samengaan, dan ■rullen dio Katholieke kiezers geen an- pren uitweg vinden willen ze niet bij ïe pakken neerzitten of tot het vijan- ""a kamp overloopen f—dan afzon- i ten strijde op te trekken met ligen candidaten en eigen program. In dat eigen program zou er dan vol- ib den schrijver ongeveer al3 volgt kun ju .uitzien: 1. Toepassing der Christelijke begin- irien in het Staatsbestuur. t Bezuiniging op alle gebied. 3. Zoo mogelijk beperking, althans i/feeen verhooging van den directen be- jasting-druk. Aanpassing van de sociale wetge ving aan de gewijzigde economischo foestan-den. 5. Behartiging der belangen van alle lassen der bevolking zonder' onder scheid. J)e heer v. 0. besluit gelukkig niet zoo ifoher als hij aanvangt en wij willen -r 'd paar woorden spatieeren. Doch ook de groote bezwaren ïgen een dergelijke splitsing moeten pnder de oogen worden gezien. 13 bespreking dezer gewichtige egenheid in eene daartoe spe- ijaal belegde vergadering acht ik alles- jins gewenscht. Pc „Msbd." teekent bij dit stuk o.a. wij het ten zeerste betreuren als het ooit komen mocht tot |4c maatregelen waarop hij doelt, be hoeft na hetgeen wij herhaaldelijk be legden geen bewijs. Wij hebben intus- i goeden moed, dat gezien de zui- intenties, walke bij den inzender |n zijn medestanders voorzitten, aan Je ..groote bezwaren" waarvan aan het i°t zijner beschouwingen sprake is bo en alles aandacht zal worden geschon- bd. Voor het overige lijkt ook ons hetbe- fiffen eener vergadering, waarin over jn en ander eindelijk eens publiek van jachten zal worden gewisseld, alles- Tjs gewenscht. 'J zouden, zoo we daartoe eenig'recht ïïiedespreken hadden, hot beleggen een vergadering als bovenbedoeld irschijnlijk niet durven tegenhouden. F wel mag toch in alle ernst en met p de vraag worden gesteld, of van een vergadering wel sprake had be- to zijn als alle Katholieken „bui de arbeidersklasse" inzagen en in het f ,en, hadden ingezien, dat zij in de peeringen der politieke organisaties ;P gelegenheid hebben en steeds had- om deze „gewichtige aangelegenheid" fspreken r' s^at, dat er onder de Katholieken, ontevreden zijn, al te velen zijn, l,?& nu toe voor de politiek onver- waren. Wij kennen een Katholie- jg'Oot-industrieel, die om zyn onver schilligheid voor de politiek te demon- streeren, in het stembureau ten aan- schouwe van alle aanwezigen zijn stem biljet door midden scheurde. Nu is dit wel een voorbeeld van onverschilligheid in den overtreffenden trap. Maar lauwen waren er en zijn er nog in de kringen van dien groot-industrieel toch maar al te velen. Wij erkennen het dankbaar, dat in stan den buiten de „arbeidersklasse" er zeer velen worden aangetroffen, die zich ge heel geven aan intens-Kalholieken chari- tatieven arbeid. Doch, er zijn ook nog zoo- velen anderen, die tijd en gelegenheid en talenten over hebben Terwijl toch eveneens de eerst-bedoelden niet onver schillig behoeven te zijn voor liet anderen maatschappelijken werk. Goed-beschouwd en klaar-doordaclit, is liet dezelfde deugd van charitas, die aanzit tot de werken van naastenliefde en bewegen moet tot be langstelling voor sociale en politieke actie En, als nu zoovelcn, eerst onverschil lig of lauw voor de politiek, nu in-eens zich er voor gaan interessecren, zelfs met een bedenkelijke voortvarendheid(I), zou dan niet de vraag mogen worden gesteld, of hier niet aanwezig is het verschijn sel, dat dezelfden zoo menigmaal meen den te moeten constateeren in de politiek van de arbeiders: n.l. een belangstelling, opgewekt door en geëvenredigd aan een materialistisch eigenbe- 1 Kn En nu voere men niet aan, dat in de politieke organisaties, in de kiesvereeni- gingen, tóch alleen arbeiders en dezer eenzijdige vrienden invloed zouden kun nen uitoefenen. Dat is niet waar! Wie zoo in het algemeen redeneert kent de mentaliteit, de geestesgesteldheid van on ze Kaholieke kiezer^ niet. Gelijk een ver standig werkgeler wil luisteren naar wat de werknemers meenen, zoo zijn er ook gelukkig nog tallooze arbeiders,a die er een'open oog voor hebben, dat in de poli tiek voor eenzijdigheid moet worden ge waakt. Zeker, de ai'beiders kunnen eenzijdig worden in hun politieke actie, gelijk ook iedere andere stand, zoo hij an deren van zich afscheidt of anderen zichzelf van hem terugtrekken. Maar dan is het niet altij'd de eigen schuld van dien stand! Wij hebben deze opmerkingen bij her haling willen maken, daarbij geens zins de bedoeling hebbend, een speciale politieke vergadering als bovenbedoeld per se af te keuren. Wij kunnen immers nu niet meer terug.. Wel echter vooruit op een beteren weg. HET VOORNAAMSTE NIEUWS. Prinses Mary, eenige dochter van den koning van Engeland, is heden in het hu welijk getreden met burggraaf Lascelles. De Duitsche regeeringspartijen zijn het principieel eens over een gedwongen lee ning. De besprekingen te Londen over Ier land hebben een gunstig verloop. De Vredesonderhandelingen. De a.s. Conferentie te Genua. De experts tegen 6 M a a r t bijeengero epen. Op 6 Maant a.s. zal te Londen een con ferentie bijeenkomen van deskundigen van Gnooit-Brittannië Frankrijk, Italië, België Japan ter voorbereiding van de agenda van de conferentie te Genua, volgens de beginselen, waarover reeds tussehen Lloyd George en Poiaioaré Zaterdag overeen stemming is bereikt. Gemeld wordt, dat Tittoni de voorberei dende besprekingen voor de conferentie te Genna zal leiden. Rusland vraagt uitstel. Uit Moskou wordt gemeld, dat de raad van volkscommissarissen aan Tsj its j erin opdracht heeft gegeven om aan do Iba- liaansche regeering een nota te richten, waarin om een klein uitstel van de confe rentie te Genua "wordt gevraagd, omdat het niet mogelijk is vóór 8 Maart het noodige voorbereidende werk te do,en. In de nota wordt ook geëischt volledige ex territorialiteit der gedelegeerden, on aantastbaarheid van hun correspondentie en het recht om cijfertelegrammen met Moskou te wisselen. België. Congres Christelijke Mijnwerkers. Tc Brussel werd, naar de „Msb." meldt, een tweedaagsch congres gehouden van Belgische cluristelijke mijnwerkers. Verte genwoordigers uit Nederland, Elzas-Lo- tharingen en Polen woonden dit congres bij. De Nederlandsche afgevaardigde was de heer Pelzer. O.rn. werd besproken de kwestie van de inrichting van de mutualiteiten in de syn- i dicaten. Men kwam hiermede niet tot een resultaat, omdat besloten werd, den uit slag der onderhandelingen af te wachten, welke aan den gang zijn tussehen de alge- meene federatie der christelijke syndicaten en de federatie der christelijke mutualitei ten, om te komen tot een herziening van het tussehen beide organismen bestaande accoord. In verband met het tweede punt der dagorde, de kwestie der jaarlijksche va- cantie der- mijnwerkers, werd besloten, dit onderwerp ter Btudie toe te vertrouwen aan een bijzondere commissie. Aan de Ka tholieke Kamerleden zal tevens verzocht worden hiervoor, in samenwerking met de oommissie, een wetsvoorstel uit te weaken. De pensióeaikwèstde was het voorwerp van lange besprekingen, welke evenwel zonder resultaat bleven. In verband met de exploitatie der niet geooncedeerde mij nen van Belgisch Limburg werd een be sluit aangenomen, dat het uitwerken door de federatie vraagt van een desbetreffend wetsvoorstel in den geest van het christe lijke syndicalisme en dat op de niet gecon- cedeerde mijnen zal worden toegepast. Ten slotte werd ook besloten, dat fami lietoeslag aan de mijnwerkers zou moeten worden verleend en wel door middel van compensatie-ka s s en. Duiischland, De gedwongen leening. De Rijksminister van Financiën Dr. Hermes heeft medegedeeld, dat tussehen Centrum, democraten en meerderheids-so cialisten overeenstemming is verkregen be treffende de gedwongen leening. Aan de wetten is niets gewijzigd. Het bedrag der gedwongen leening blijft als oorspronke lijk vastgesteld op 1 milliard goudmark. Evenwel schijnen er nog verschillen van meening in de coalitie te bestaan tussehen de beide burgerlijke partijen en de sociaal democraten. De sociaal-democraten wen- schen, dat de gedwongen leening nog dit jaar zal worden geheven. Het rijksminii- sterie van Financiën verdedigt daarente gen de meening, dat dit volkomen uitge sloten is. Blijkbaar zullen echter de socia listen, naar zij zelf zeggen, op hun stand punt blijven staan. Over de wijze der heffing van de ge dwongen leening is nog geen beslissing genomen. Een anti-stakingsbond. Een vergadering van vertegenwoordi gers van vijftien Bonden van beroepsbe ambten heeft een staking van deze cate gorie beambten afgekeurd. Zij eiaehte in plaats van den beambtenraad en de wet op de beambtenraden de instelling van een beambtenkamer met en openbaar rechte lijk karakter. Voorts hebben de vertegenwoordigde bonden een arbeidsgemeenschap gevormd, waarin de tegen staking zijnde leden van het spoorwegpersoneel worden opgenomen. Engeland. Het huwelijk van Prinses Mary. Prinses Mary, de eenige dochter van den koning van Engeland, is heden in het hu welijk getreden met den Engelsche burg- graAf Lascelles. De Engelsche koning heeft burggraaf Lascelles benoemd tot ridder van den kouseband en heeft hem de insigne op Bnckingham-palace geschonken. Rusland. De financiën. Sokolinef, de nieuwe Russische com missaris van financiën heeft medegedeeld, dat het deficit van 1922 voor Sovjet-Rus land meer dan 230 millioen goudroebels bedraagt, zoodat nieuwe belastingen op zout, suiker, petroleum en hoogere invoer rechten noodig zijn. Spanje. Het Kruisbeeld en de Scholen. Waar bijna overal in de wereld de strijd tegen het Kruisbeeld in de school met een bijna satanische woede gevoerd wordt, mag wel als een verblijdend feat vermeld worden, dat koning Alfons door een ko ninklijk besluit weder relief gegeven heeft aan een oude Spaansche wet, volgens wel ke in elk schoollokaal op een duidelijke zichtbare plaats, de eereplaats, een Kruis beeld moet aangebracht zijn. Deze wet is door den koning opnieuw ingescherpt, wijl zij in enkele gemeenten in verval begon te geraken, vooral daar, waai' de socialistische geest de scholen was binnengedragen. Do schoolinspecties hebben opdracht ge kregen met bijzondere zorg over de uitvoe ring van deze bepaling te waken. In geval van niet-naleving zullen de onderwijzers ontslagen worden. „Msb." BINNENLAND. De Kamerverkiezingen. Bij de gehouden stemming in do afdee- •Ling Arnhem van de gecombineerde kies kringen Arnhem en Nijmegen van de R. K. Staatspartij rijn slechts enkele stemmen uitgebracht overeenkomstig het politiële odviee. De volgende candid aten! ijst is vaste geMrUj. B. H. van Schrik, mevrouw S. 0. L Bronsveld—Vitringa., mr. A. baron Van Wijnbergen, G. Bulten, A. H. Smulders, L. baron van Voorst tot Voorst, P. J- Haazevoet. Deze lijst wijkt, wat haar volgorde be treft, eveneens belangrijk af van den uit slag van de eerste stemming in de faesver- ecniging Hecht voor Allen. Daarop stond o.a. mevrouw Bronsveld als nummer 10, terwijl zij thans als No. 2 op de lijst voor- komt. In de vergadering van de R.-K. Kies- vereeniging Rijkskicskring 's-Gravenhage zijn op de grosljist geplaatst: 1 mr.M. J- 0 M. Kolkman, 2. mr. P. J. M. Aalberse, 3. mr J. A. Veraart, 4. mej. A Meijer en 5. H. J. Borghols. Naar de „Cour." verneemt, ligt het in 't voornemen van de vrienden van Broek- huys, een Broekhuys-partij op te richten, mot het doel, den directeur van do Botter- damsche Handels- en L^bou did-at to stellen voor de Tweede Kamer. Tevens zouden pogingen worden aange wend om de sociaal-democratische voor- mannen, die wegens hun relaties met de Botterdamsche Handels- en Landbouw bank uit de partij werden verwijderd, op de Broekkuys-lijst te plaatsen. De Tubantia. Het Oocrespondentiebirreau me kil: Do Internationale Enquête-Commissie in zake den ondergang van het N scho stoomschip Tubantia, heeft, blijkens haar in het Paleis van het Permanente Hof van Arbitrage, hét Vredespaleis, voor gelezen rapport de overtuiging gekregen dat de Tubantia op 16 Maart 1916 tot zin ken is gebracht door de ontploffing van een torpedo afgeschoten door een Dniu- schen onderzeeër. De vraag of de torpe deering opzettelijk is geschied of tengevol ge van 'n vergissing van don commandant van den onderzeeër blijft onopgehelderd. Heb is niet kunnen worden varigesteLa dat de ondergang van de Tubantia is ver oorzaakt door den scbok van een torpedo die was blijven drijven. Ofschoon niet _te ontkennen valt, dat een aantal aanwijzin gen te gunste van deze mogelijkheid plei ten, ka.n de Commissie met erkennen dat deze aanwijzingen voldoende bewijskracht bezitten. Geen enkele aanwijzing is kunnen wor den aangevoerd waaruit zou kunnen wor den geconcludeerd, dat aan een_ andere oorzaak de ondergang van de Tubantia moet worden toegeschreven. De Jaarbeurs te Utrecht. De Minister van Landbouw, Nijverheid en Handel heeft Maandag jl een langdu rig bezoek gebracht aan de Jaarbeurs to Utrecht. Zijn Exc. was vergezeld van den chef der afd. Handel, den heer F. K. J. Heringa. De minister bezocht verschillen de stands en besprak met deelnemers uit verschillende bedrijfsgroepen den huldigen toestand der industrie. Bij zijn bezoek aan de Jaarbeurs be zichtigde de minister eveneens de voorloo- pige plannen van de Ned. tentoonstellin0 te Kopenhagen en betuigde zijn instem ming met hetgeen door de joorloopige commissie reeds was voorbereid. De nieuwe Nedcrlandselic SUatslcening. Thans wordt officieel do uitgifte der 6 Nederlandsche Staatsleening, groo nominaal ƒ150 millioen, verdeeld in- obli gaties van ƒ2500, 1000, ƒ500 en ƒ100, aan gekondigd. De koers van uitgifte bedraagt 96 °fc. Van deze leening is door de firma Dillon Read Co. te New-York reeds ft 5 millioen in stukken van ƒ1:500 overgeno men en in de Ver. Staten geplaatst. De looptijd bedraagt 50 jaar.Toor Maart 1932 zal niet tot aflossing of conversie kun nen worden overgegaan. Tetkenjare, voor het eerst op 1 Maart 4933, zal 11/40 deel der leening door uitloting h pari worden afgelost, behoudens het recht tot aigc- heele aflossing van het nog uitstaande ge deelte der leening. Het Prijstarief in do Typografie. Nog al kras! De afdeeling Weert van den Ned Grafischen Bond noemt m een motie het advies van Minister Buys in zake het prijstarief „willekeurig en onoordeelkun- di^" en spreekt naar aanleiding van beslissing in zake uitgetrokken fen „hare diere verontwaardiging uit over deze laakbare handeling van een H- K. bewindsman; te meer waar hetsltóhta een misplaatste bezuiniging op s Rijks financiën betreft, waardoor vele arme werklooze typografen aan den honger dood zijn prijsgegeven". Huldiging Jan van Rijzcwijk. Op de gecomhinecrdo bestuursvergade ring van hot R.-K. Vakbureau, welke gis teren to Utrecht werd gehouden, had ae huldiging plaats van den lieer .Tan van Rijzcwijk, ter gelegenheid tan zijn kope ren jubilé als voorzitter van het R.-K. bureau. De heer \V. Mooijman herinnerde als een der oudste Bureauleden aan de op richting van het Bureau, hetgeen voor de R-K. Arbeidersbeweging in het algemeen, doch voor de R.-K. Vakbeweging in het bijzonder, als een historische gebeurtenis geldt in de Sociaal-Economische geschie denis van Nederland. Aan -de initiatiefnemers daarvoor op rechte hulde en dank van geheel de Ne derlandsche bevolking en bijzonderlijk van de katholieke arbeiders. Waar wij het 10-jarig feest hebben ge vierd en toen alles uitvoerig is belicht, verwijzen wij slechts naar den staat van dienst, vastgelegd in de geschiedboeken onze beweging, in onze jaarverslagen. Naast een algemeenen dank aan allen, die ons steunden, vandaag een bijzonder woord voor onzen Voorzitter. Spr. stelt de vraag: Wie toch is Jan van Rijzewijk? Spr. zou kunnen volstaan met te zeggen: Hij is een der onzen, en daarom was hij ook 12i jaar zoo onafscheidelijk aan ons verbonden. Spr. wilde evenwel verder gaan en me moreerde daartoe de voornaamste bij zonderheden uit het leven van den Voor zitter. Spreker betoogde, dat van Rijzewijk bezield was van den geest van „Rerum Novarum"; aan dat alles vandaag te her inneren, vond spreker een behoefte. Wij, de besturen onzer R.-K. Vakbon den, hebben aan U, zeide spr., de leiding onzer R.-K. Vakcentrale toevertrouwd, omdat wij wisten, dat gij een der aller- bestoii onder ons waart. Hoe U ons als voorzitter hebt volstaan, bewijst het steeds hernieuwende vertrouwen, hetwelk wij U gaven. Wil dat nu zeggen, dat gij daardoor ook in staat zijt geweest, altijd en overal iedereen te kunnen bevredigen? 't Zij verre van mij, dit te durven bewe ren. Waarom niet? Wel eenvoudig hier om, dat om allen bevrediging te schenken aan niemand, doch zeker aan den voorzit ter van ons Bureaubestuur niet mogelijk is; ook waag ik het te veronderstellen, dat liet wellicht niet goed zou zijn, wanneer altijd en iedereen bevredigd werd. Wat gij wel deedt? Gij hebt altijd de leiding weten te behouden; overal en al tijd onze beweging op waardige wijze ver tegenwoordigd en overal op waardige, meesterlijke wijze met juiste argumenten onze beweging verdedigd. Gij kondt dit doen, omdat gij Godsvertrouwen bezat en liefde voor de beweging' uw drijfveer was. Daardoor heeft ook onze beweging het vertrouwen van anderen verkregen en steeg onze invloed, welke ook niet vreemd bleef aan de verkiezing van U en twee on zer bestuursleden tot lid der Tweede Ka mer. Die invloed bezorgde U uok de leiding in de commissie tot stichting van het I. C. V. Spr. maakt zich tot tolk van .allen, die zich vandaag verheugen over het 12i-ja- rig leiderschap van deze® voorzitter en spr. brengt hem daarom dar.k voor al hetgeen hij in ons aller belang gedaan heeft. Wij zegt spr., verzekeren U, mijnheer de voorzitter, dat, al loopen de meenin- gen in deze vergadering niet altijd paral- Ie l,wij in U erkennen onzen leider en on zen stuurman. Gij hebt vandaag nog eens ons aller ver trouwen, wij zien in U den man, diefden tijd, dei den weg behoort aan te wijzen, nu 'zoo vele, zoo ontelbaar velo moeilijk heden opdoemen. Hierna overhandigt spreker, namens het Bureau voor de R.-K. akorganisatic aan den heer Jan van Rijzewijk, voorzitter van dit Bureau, een gouden horloge en ketting, waarin aangebracht" de volgend© inscriptie: 1900—1922 Het Bestuur van de R.-K. Vakorganisatie aan den jubileerenden Voorzitter. Namens de bestuurderen van het Vak bureau werd do jubilaris nog verras' met een slaande lamp. De heer J. van Rijzewijk dankte voor „e vele en groote bewijzen van sympa thie en vriendschap ondervonden. In de vergadering werd verder van ge dachten gewisseld na een door mr.van Jolc gehouden inleiding inzake de publiek rechtelijke Bedrijfsorganisaties in vorhou ding tot bindendverklaring van de collco- tieve arbeidsovereenkomst. R.-K. Werkgevers in het Meubelbedrijf. Do Ned R. K. Hanzebond „St. Bcinot- dns" hield een algemeene ledenvergade ring te Amsterdam. Do begroeting voor 1922 werd na breedvoerige disousltó m m- komsten en uitgaven vastgesteld op ƒ4- Vervolgens werden m do veriticataMom missio benoemd de heersn J. BierlangK B. A Fev en A. J. Vredeveld. Uit het verslag van do orgiuuicommissie blijkt, dat alle» goreed is om tot de uitgave:' over te dat echter de fondsen, bcneodlgd voor dez» uitgave, nog niet geheel bijeen Vervolgens werd het door do wc aan do werknemerstoegezonden C A. O. in behandeling genomen. De voor gestoldo wijzigingen werden ahvn onver-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1922 | | pagina 1