II ZATERDAG 25 FEBRUARI 1922 No. 3758 ui! Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN. mi se Jaargang. KV pNNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Leiden 19 cent per week, 12.50 per kwartaal. Aeenten 20 cent per week, :2.C0 per kwartaal. (,co per Post 2 95 per kwartaaL llnstreerd Zondagsblad is voor de Abonné's verkrijgbaar ■talin" van 60 ct. per kwartaal, by vooruitbetaling. Af- ke nummers G ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 10 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. I| TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. II. DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: op Zaterdag 35 cent per regel Overige dagen 80 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. KLEINE ADVERTENTIES, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verbuur koop en verkoop f 0.75 's Zaterdag, overige dagen f0.50 nummer bestaat uit hladen, waaronder het "Istreerd Zondagsblad I C oo-i holieke Solidariteit. reeds werd medegedeeld, zal de Nederlands che Katholiekendag gehouden in de Pinksterweck van te Nijmegen, en wel op Dinsdag 6, ig 7 en Donderdag 8 Juni, terwijl [termaandag, den dag du3, die plechtige opening voorafgaat, een optocht door de straten van fill zal trekken, waaraan alle Ka- vereenigingen uit het gekeele f" den uitgenoodigd met haar vaan- banieren deel te nemen. eveneens reeds is gepubliceerd, fl algemeene onderwerp, dat op de >rga deringen zal worden behan- Katholieke Solidariteit. f0 tholieke solidariteit zij moet f0. ^werkelijkheid zijn; zij moet lei- ichten ons dagelijksch levenzij leerschen al onze handelingen, iteiteensgezindheid, Baamhoorig- istenliefde zij is het karakter ga vi en merk van het Katholiek-zijn. pleit onder de leden van eenzelf- tschappelijken stand solidariteit leden van de verschillende stan- darileit in het huisgezin en daar- hèèl de gemeenschap, iving van de solidariteits-gcdach- zctting van die gedachte in de leid, vereischt offers, offers van ng, zelf-verlooehening offers van geld, van den eigen per.- 33. pe waarachtige. Katholieke broe- eischt zelfoverwinning. laatst- verschenen boek zegt 9 a dat zoo schoon. „Velen zijn er die I cunnen wij dan geen broeders zijn I n er den gekruisigde 1" Gewis men e geringe eisehen van diepte en d .Tin Je - broederliefde e.telleii, QQ ruis waarlijk overbodig is om der- emeenschap mogelijk te maken, die 't in vollen ernst er om te tljn een ware broeder te worden, zal ?iin streven tot de zelfkennis ko hem de onmisbaarheid van 't het bereiken der broederlijkheid aren. Zijn oogen zullen open- r het Caïnsteeken, dat elke p het voorhoofd draagt; de ont- aacht van den nijd, van den hoog ran de jaloerschheid, waardoor el- nschap meit vernieling bedreigd hij besluit dan: „Zonder de van den natuurlijken mensch B gemeenschappelijkheid ten slot- len haat uiteenbersten. Want de ond.le mensch kan niet waarlijk broe- - wie dat niet inzietweet noch nensch, noch wat een broeder is." laatste woorden liigb zoo krachtig isles saamgevat. Een heerlijke le,- oor allen, die zichzelf hun zwalc- ust, waarlijk Katholiek wil- poo UITEN LAND. VOORNAAMSTE NIEUWS, 's verzoek om gratie verworpen. :htstelling heeft hedenmorgen n P« tad. 'tugeesche regeeringszetel ver- istercrisis in Italië. MDuitschland. 'flict tusschen den minister van «r en het spoorwegpersoneel. men weet, heeft de rijkverkeers- IjCjt 9röner geweigerd een deputatie ijksvakvereeniging van spoorweg- te ontvangen, omdat in deze verschillende leden zaten, crie Iers chap bij de staking discipli- n vervolgd. De rijksvakvereeni- nu een verklaring gepubliceerd, i |Kj mededeelt, dat het haar onmo- npö commissie anders samen te stel het rijks verkee-rsminis terie te- alle leden van het uitgebreide ea disciplinaire vervolging heeft Eet bestuur heeft de bemidde- lepen van den rijkskanselier, die ezeSd deze bemiddeling te zullen I 2 moordenaars van Erzberger. van de vlucht der beide moor- 111 Erzberger te hebben bevor- o gewezen kapitein en advooaat U/t TT"00r P°^e ho Munchen r<m;n'j m(>e'h de vlucht van lil les sen naar Boedapest heb- 'oioid. Men heeft in Boedapest lead materiaal tegen hem gevon Frankrijk. *et einde van Landru. J°ck om gratie is door dea pre sident der republiek verworpen, zoodat de toebereidselen voor de terechtstelling wel ke hedenmorgen te Versailles zou plaats vindone gisteren zijn begonnen. Nader wordt gemeld, dat de terecht stelling hedenmorgen is voltrokken. Woensdagmiddag kwam par. Navières du Treuil bij Landru cm liem mede te deelen, dat zijn verdediger, de Moro-Giafferri door Millerand ontvangen zou worden, om hem het gratie-verzoek van den ter dood ver oordeelde to overhandigen. Hij vroeg Lan dru tevens, om hem nu alles te zeggen, wat zijn zaak bij den president nog zou kun nen helpeai. Mr. Navières du Treuil was vergezeld door de twee zonen van Landru, die ver lof hadden gekregen, om hun vader nog eenmaal te zien. Het onderhoud duurde ongeveer een uur en Landru was zichtbaar bewogen, toen het oogenblik der scheiding aanbrak. „A Dieu, va", zeide hij ten slotte. Voor de 400.000 dooden van Verdun. Ter herdenking va-n den Gden verjaardag van den slag bij Verdun zal Zondag te Parijs in alle katholieke kerken een re quiemmis worden opgedragen voor de 400.000 doo-den te Verdun. - Italië. De conferentie te Genua. Uit Boekarest wordt aan de Parijsehe avondbladen geseind, dat de Boemeenscbe regeering van oordeel is, dat de conferen tie van G-enua nog in geen 2 maanden zal plaats hebben. De Bratianu wil zich in elk geval persoonlijk naar Genua begeven, maar kan eerst na de Boemeenscbe verkie zingen gaan, die in den loop van Maart plaats hebben. De Ministercrisis. De „Avanli" meent te weten, dat de commissie uit de groep der volkspartij heeft besloten, Facta te steunen in zake de voorwaarden, gesteld in de tusschen de Populari en de Democraten gesloten over- eenikomst. Onder deze omstandigheden acht men het waarschijnlijk, dat een kabi- ■net-Facba zal worden gevormd- Facta heeft den koning medegedeeld, dat hij bereid is de vorming van een kabinet op zich te nemen. Zuid-Slavië. Het communisten-proces. Het proces tegen de leiders der tterro- 'ristische acties in Zuid-Slavië en tegen den dader van den aanslag tegen den Koning is geëindigd 19 zijn vrgelaten. De dader v. den aanslag is ter dood veroordeeldtwee medeplichtigen zijn tot. 20 jaren dwangar beid, 10 communistische deputes élk tob 2 jaar en de student Suva Nicolitz tot -1 jaren dwangarbeid veroordeeld. Portugal. De regeering verplaatst? Do Timescorr espondent te Lissabon deelt mede, dat de Regeering er over denkt haar zetel naar de oude universiteitsstad Coiin- bra te verplaatsen. Voorts zijn volgens de ze bron de president en het kabinet nog altijd in de citadel van Caxias: Nader wordt gemeld, dat de toestand te Lisabon weer geheel normaal is. De re geering deed toezegging spoedig een voor stel in te zullen dienen voor de afschaf fing van de vloot en de. inkrimping van de republikeinsohe garde. Zuid-Afrika. De toestand aan den Rand. De situatie in hetgebied der Zuid-Afi- kaa.nsche mijnen wordt steeds slechter. Na de zes dynamiet-ontploffingen, waar van wij gisteren melding maakten, is me.n nu algemeen van oordeel, dat de krijgs wetten zullen worden afgekondigd. Herhaaldelijk hebben botsingen met de politie en overvallen plaats. Zoo dwong men dezer dagen twee werkwilligen door Johannesburg te loopen met een bord: „Wij zijn onderkruipers''. Tenslotte werden beide mannen op een wagen geplaatst en zoo reed deze kar, omgeven door duizen den joelende stakers door Johannesburg. Bereden politie poogde de werkwilligen te bevrijden, maar zij slaagde lüerin niet. Verschillende personen werden bij de bot sing gewond. Een persfotograaf sloeg men met een sjambok de punt van zijn neus af. Generaal Smuts heeft in het parlement medegedeeld, dat niets kan gedaan wor den, tenzij heb werk wordt hervat ©n eea officieel onderzoek naar de oorzaken der staiking is ingesteld. Japan. Het algemeen kiesrecht. Ernstige onlusten j verwacht. Een bericht uit Tokio meldt., dat do po- litiereserves te Tokio zijn opgeroepen, om de parlementsgebouwen te beschermen in verband met de demonstratie voor het verkrijgen van algemeen stemrecht voor mannen. Ook do woningen van ministers en hooggeplaatste personen in en om Tokio worden door de politie bewaakt. In hot geheel zijn er nu tusschen de 7000 en 10.000 man troepen als speciale wacht op de verschillende punten van do stadsamengetrokken. Het aantal demon stranten groeit met het uur aan. Det manifestanten vragen op hun plak katen, dat de huidige voorwaarden van eigendomsrecht en andere voorwaarden uit de Japansche kieswetten zullen komen te vervallen. BINNENLAND. HET VOORNAAMSTE NIEUWS. Min. König verklaart, dat dè belangen der schatkist vooreerst niet toelaten, verla ging van de reizigerstarieven te overwe gen. De Memorie van Antwoord op de Mari- nebegrooting. In het gewijzigd art. 36 van de Pensioen wetten wordt de mogelijkheid geopend om de premie voor het weduwenpensioen ge heel of gedeeltelijk, die voor het eigen pensioen tot ten hoogste 3 pCt. op de amb tenaren te verhalen. DE BURGERMEE PENSIOENWET. Wijziging. De Memorie van Toelichting van het wetsontwerp: Pensioenregeling van de ambtenaren en hunne weduwen en wee zen, zegt: De Eerste Kamer heeft verzocht, het op 24 December j.l. door de Tweede Ka mer aangenomen wetsontwerp, houdende pensioenregeling voor do ambtenaren en hunne weduwen en weezen, in nadere overweging te nemen. Die overweging heeft er toegeleid, het ontwerp opnieuw bij de Tweede Kamer aanhangig te maken, ondor aanvulling van artikel 36 met een vierde lid, waar van dé strekking is, do vraag, of een pre- mievrij pensioen door de Rijks ambtena ren zal worden genoten, boor een Konin- lijk Besluit te doen blijven beheersc-hen, gelijk op. dit oogenblik do feitelijke toe stand is. Het komt gewcnsclit voor, daarbij een wetelijk maximum vast te stellen voor het eventueel verhaal, en aan dit maxi mum dan tevens te binctenhet verhaal dat in het vervallen ontwerp onbe perkt vrijstaat aan provinciën, ge meenten, waferschappen, vcenschappen en veenpolders. In overeenstemming met de bestaande Pensioenwetten voor de Gemeenteambte naren is als bedoeld maximum aangeno men, naast, de volle premie voor het we duwenpensioen, 3 pet. voor het eigen pen sioen. Mocht tot verhaal worden overge gaan, dan zal in den algemcenen maatre gel van bestuur uiteraard rekening zijn to houden met de voor eigen pensioen reeds betaalde premies in den vorm van afloopende bijdragen. De tekst van het vervallen ontwerp is overigens geheel ongewiijrtigd overgeno-i men, behoudens eene verruiming der re dactie van eene der overgangsbepalingen, ar'ikel 143, in verband met de door ver schillende omstandigheden vertraagde in werkingtreding der wet. De trein-tarieven. Geen verlaging. Door den Minister van Waterstaat is meegedeeld, dat de belangen der schat kist het vooreerst niet toelaten verlaging der reizigerstarieven op de spoorwegen te overwegen. Het staat voor de regeering en de directie der spoorwegen vast, dat althans voor 't zomervervoer van reizigers het invoeren van een faciliteit aanbeveling zal verdienen, zoodra de omstandigheden dit slechts ©enigszins toelaten. Dc Memorie van .Antwoord Marinc-bcgrooling. In de Memorie van Antwoord op de Marine-begrootine deelt do minister me de, dat hij zijn oordeel nog moet opschor ten over de wcnschelijkheid van de sa menvoeging dor departementen van Oor log en van Marine. Voor het instituut van directeuren-gene raai voelt hij niets. Do minister is nog niet overtuigd van de wcnschelijkheid van de reorganisatie van het Departement van Marine. Met de meeste kracht heeft de minister naar bezuiniging gestreeft. Hoewel sommige personeelsgroepen zich er niet voor beschikbaar hebben wil len stellen, zal de minister alsnog trach ten tot een goede regeling te komen van het Georganiseerd Overleg. De minister ziet do noodzakelijkheid in van de aanstelling van een adviseur voor sociale aangelegenheden. 1 Het verloop van het marine-personeel in alle rangen wordt steeds minder. "Voor verdere bijzonderheden verwijzen wij naar do rubriek „Staten-Gcneraal". Do Kamerverkiezingen. In de a.s. Maandagavond te houden vergadering van de R.-K. Kiesvereenigin- gen Rijkskieskring 's-Gravenhage komt aan do orde de vaststelling van het poli tiek advies. Het bestuur adviseert: 1. mr. M. J. C. M. Kolkman, 2. mr. P. J. M. Aal- berse, 3. mej. A. Meijer, 4. mr. J. A. Ver aart, 5. H. J. Borghols. Do Raad van Be langen adviseert dienovereenkomstig wat do eerste drie plaatsen betreft; omtrent de 4e en 5e plaats slaagde de Raad niet in het nemen van een beslissing. Verder stelt het bestuur voor om voor den kies kring een zelfstandige candidatenlijst in te dienen, doch die te verbinden met de andere Katholieke lijsten. Men meldt uit Arnhem aar. de „Msbd": In de gisteravond gehouden vergadering van de R.-K. Kiesvcreeniging te Arnhem werd een en ander meegedeeld over het Politiek Advies en de voor-vergadering van afgevaardigden van den kieskring Arnhem en Nijmegen. Een en ander werd aanleiding dat de vergadering haar ge ringschatting over het Politiek Advies uitte. Het bestuur zal de stembiljetten zoo laten vervaardigen dat de voorkeur van het Politiek Advies vervalt. Tevens zal het bestuur na de verkiezingen den wensch te kennen geven zich niet meer met Nijmegen in één kieskring te verceni- gen. De vergadering sprak zich in het alge meen er voor uit om de vrouw een goede plaats te geven. De mededeeling dat mevr. BronsveldVitringa door het a.s. bedan ken van mr. P. Reijmer een verzekerde plaats had, bracht daarin geen verande ring. Men meldt uit Den Haag aan de „Msb." Kapt. Scharroo, voorzitter vain de N. A. U. is aangezocht en bereid bevonden by de aanstaande verkiezingen een oa-ndida- tuur als lid van de Tweede Kamer te aan vaarden. Uit den Vrijz.-Dem. Bond. Naar wij vernemen heeft thans ook de heer W. O. A. Koster bedankt als lid van den Vrijzimiig-Democrat.iseken Bond. De verkoop van kleeren aan Polen. De „Tel." meldt, dat het Poolsch-Hol- landsch Handels-Syndicaat het rijk een proces heeft aangedaan. Het beweert, de Poolsche regeering als koopster van een groote partij Heeren te hebben aange bracht, en eiseht een commissieloon van ongeveer een half millioen gulden, welk commissieloon de heer Hersberger-zich zou hebben toegekend. Geen Partij-benoeming. Zelfs „Het Volk'' ziet zich gedwongen toe te geven, dat de benoeming van het Katholieke Kamerlid mr. Paul Reymer geen partij benoeming is. Het blad schrijft We kunnen hier niet spreken van een partij-benoeming. Rechts heeft de meer derheid en de Katholieken nemen in die meerderheid de belangrijkste plaats in. Dat er een recktsch burgemeester zou ko men, stond vast en, dit in het oog hou dende, zou de keuze der regeering wel een slechtere hebben kunnen zijn. Mr. Reymer is geen stijve regent, geen bureaucraat-, maar een politicus, die met zijn politieke tegenstanders weet om te gaan. Hij is te gaar om tegenover de ar beidersbeweging een steile houding aan te In de steenindustrie. Loonsverl aging? Naar aanleiding van een concept-con tract, dat indertijd door d© drie samen werkende organisaties in de Steenindus- trie verzenden werd aan het bestuur van den Bond van B.-K. Waals teenfabrikanten en aan het bestuur van den Nederl. Bak- sbeenfa-brikantenbond, is er tusschen de beide laatste bonden en werkgeversorga nisaties op 9 Febr. een conferentie gehou den, waarin belangrijke loonsverlagingen aangekondigd werden. In verband hiermede zonden de drie sa menwerkende organisaties op 18 Febr. aan de beide werkgeversbonden een schrij ven, waarin medegedeeld werd, dat de door de fabrikanten gedane voorstellen on aannemelijk en zélfs ondoorvoerbaar wa ren en in hooge mate zullen leiden tot ver slechtering der arbeidsvoorwaarden. Daar het vaststaat, dat ondanks den korteren werktijd de productiviteit grooter gewor den is. acht men een verlenging van den arbeidstijd tot 55 uur niet wenschelijk. Wat de loonen der steenfabrieksarbei ders aangaat, deze bedragen hoogstens 23 per week en worden door de werkne mersorganisaties ontoereikend geacht, weshalve zij zich tegen iedere loonsverla ging verzetten. Zo geven daarom den werk gevers in overweging te trachten op ande re wijze bezuiniging te verkrijgen en zul len zich met verzoek om steun tot de re geering wenden. Dienst- en rusttijden Spoorwegpersoneel. Naar aanleiding van de voorgenomen oe slissing van den Minister van Waterstaat inzake de dienst- en rusttijden van hot Spoorwegpersoneel kenbaar gemaakt bij de debatten in de Tweede Kamer op 23 dezer heeft zich de Ned. R.-K. Bond vaa Spoor- en Tramwegpersoneel „St. Ra- phaël" telegrafisch tot den Minister go- wend om een nieuwe bespreking. Prof. J. V. de Groot. Naar wij uit Rome vernemen liet Z. H. Paus Pius XI zich inlichten over den ge zondheidstoestand van p. Mag. J. V. de Groot, die, helaas, geenszins vooruitgaan de is. De H. Vader heeft aan Z. Em. den Kardinaal-Staatssecretaris opgedragen de verzending van het volgend telegram, van hetwelk heden de zieke in kennis werd ge steld. „De H. Vader zendt u zijnen bijzonderen Apostolischen Zegen tot vertroosting in uwe ziekte en als onderpand van overvloe dige hemelsche gunsten." (w. g.) Kardinaal GASPAR RI. Nederlandsch Internationaal Missiecongres. Utrechtscbe Missieweek. De Utrechtscbe Missieweek zal worden gehouden van 24 Sept. tot 1 Oct. 1922. Het met de Missie week samenvallende Ned. Internationaal Missie-congres wordt geopend 25 Sepl. en zal duren tot 29. September. Het Uitvoerend Comité heeft van 20 Sept.4 Oct. de beschikking weten ie krijgen over het gebouw „Tivoli" met buf fet en tuin. Verder is nog mee te deelen, dat. hct> Uitvoerend Comité, dat zich met de voor bereiding belast, reeds stappen heeft ge daan om te komen tot een Centraal Be stuur. R.-K. Leergangen. Reeds eerder dan normaal verwacht kon worden is de 500ste student voor den cursus 19211922 der R.-K. Leergangen in geschreven een cijfer, dat tot nu toe nog niet bereikt werd en dat tevens in zijn nuchtero veëlz eggendheid aangeeft, hoe groote plaats de R.-K. Leergangen in de ontwikekling op het gebied van weten schap en kunst onder ons Roomsche volk innemen. Maar ook onder d» nret-Roóm- schen blijken de R.-K. Leergangen een goeden klank te hebben, zoodat zelfs b.v. de cursussen voor geschiedenis door velo andersdenkenden worden bezocht. Moge nu ook de steun van Katholiek Nederland evenredig zijn aan den bloei, waarin de Leergangen- zich verheugen, want het behoeft geen uitleg, dat ook hier met de vergróoting van het gezin ook de zorgen vermeerderen. De jaarvergadering van den R.-K. Middenstandsbond, in bet Aartsbisdom Utrecht, die gistermorgen te Zwolle zou plaats hebben, is uitgesteld tot 22 Maart a.s. wegens ziekte van den Voorzitter en andere bestuursleden. Retraite voor andersdenkenden. Voor niet-Katholieke dames zullen dr. Jac. v.an Ginneken én Pater Kemper een retraite houden in de Goede Week, van 's avonds 8 April tot des morgens 15 April, in het Cenakel te Tilburg. Aanmelding bij mej. Julio Alma, Sweelinckstraat 185, Den Letteren en Kunst. Beethovenavond van Frcd. Lamond. Lamond wordt een Beethovcnspeler genoemd, en terecht Men zou verbaasd kunnen staan over het ijzeren geheugen, dat zooveel muziek van Beethoven foutloos vasthouden kan, maar er zijn zooveel artisten, die een gehcelen avond uit het hoofd spelen kunnen Wat Lamond als Beethovenspeler karakteriseert is het feit, dat hij een geheclen avond zijn publiek boeien kan enkel en uitsluitend met werken van Beethoven. Daarin alleen ligt reeds het bewijs, dat zijn' vertolking hoog staat en deze muziek op oen: bijzondere wijze weergeeft. Van menig piano virtuoos hoort men vaak zeggen, als hij muziek van den klassieken meester ten gehoore breng( bet was mooi, maar geen „Beethoven" Waaronfr is dan het oordeel over Lamond in dit opzicht zoo veel anders? Ieder, die gisterenavond met aandacht heeft toegeluisterd, zal het antwoord! kunnen geven. In Lamond's spel voelt men reeds intuïtief, dat hy zijn talent als pianist ea als kunstenaar heeft gegeven en dienstbaar ge-* maakt aan de studie van Beethoven als muzi kaal genie een zich inleven in diens muzi kale gedachlensfeer en aan een eigen beleven van Beethoven's pianomuziek. Doordacht, door voeld is ieder trekje, verzorgd tot in bijzon- derheden. Zijn spel leeft. Lamond heeft geen kunstgrepen noodig om effect te maken; La- mond geeft weer, wat hij in Beethoven hecfii 1 nagevoeld eenvoudig, maar met overweldi genden indruk. Vast, zonder de minsto aarzo-, ling, vrij van alles wat naar sentimentaliteit zweemt of kunstenaarsvrijheden, speelt La- mond „Beethoven". Prachtig analyseert onr fraseert hij do muziek onder zijn heerlijk mu-| zikaal spel; helder en parolend zijn de toonea' hog in de snelste passages. Wat valt er vorder nog to zeggen over de; werken, die Lamond gekozen had voor dezen.1 avond? Criliek is overbodig, want. men kan.1 niet beweren, dat het een heler was dan het ander Lamond begon met de Fantasie op 77

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1922 | | pagina 1