BINNENLAND.
Jaargang.
MAANDAG 20 FEBRUARI 1922
No. 3753
&Ceidóeh&Gou/tomt
jONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
or Leiden 10 cent per week, 12.50 per kwartaal,
onze Agenten 20 cent per week, 3 2.GO per kwartaal.
AM 1BC0 per post 3 2 Oó per kwartaal
eülustreera Zondagsblad Ia voor de Abonné's verkrijgbaar
betaling van 50 cl per kwartaal, by vooruitbetaling. Af-
qke nummers C ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 10 ct.
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. i
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN.
TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. I!.
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
opZaterdag 35 cent per regel Overige dagen 30 cent per rege
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele
van het tarief berekend.
KLEINE ADVERTENTIES, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur
koop en verkoop t 0.75 's Zaterdag, overige dagen f0.50
ummer bestaat uit twee bladen
PROPAGANDA.
e volgende plaatsen zijn groote pro-
la-vergaderingen uitgeschreven, voor
organisatie, zooals medegedeeld,
ourant bemiddelend is opgetreden.
oaii
ALPHEN AAN DEN RIJN.
andag 20 Februari
j St. Josephzaal te half 8 uur. Spre-
heer B. Th. de W o 1 f, de be-
Katholieke propagandist.
VOORSCHOTEN.
andag 20 Februari,
iet R.-K. Vereenigingsgbeouw. Spre-
astoor B. v. Leeuwen,
NIEUWKOOP.
nderdag 23 Februari
LPri iet Patronaategebouw te 7uur.
ier is de heer B. Tb. d e W o 1 f.
E
loderne zeden.
aar werd oprechter trouw dan lus
man en vrouw ter wereld ooit ge-
ïloone woorden heeft Vondel bczon-
1e echtelijke trouw, een natuur-
leid, welke door het Christendom ia
ld en verheven in zichzelve en ge
en gesteund in hare practische
geganteerde barbaren van den mo-
n tijd schijnen echter deze natuur-
gjl beid, deze Christelijke leer en prac-
met hun dédain te willen neerslaan,
ir knmt nu uit Amerika het volgen-
richt van een cynische nieuwe mode,
aldus lezen in de „Tel":
f thans komt uit de Amerikaansche
i i/dstad de mededeeling dat de jongste
iveauté de echtscheidingsring is. Hij
Pi rdt gedragen om dezelfde vingers,
ir vroeger de trouwvinger rond cir-
de, en i3 eveneens van goud en met
„Cupido"-boog gesierd,
is plaats gelaten voor meer dan
edelsteen in de nabijheid van den
|pido"-boog, want bij elke echtschei-
l dat is de afspraak moet er
nieuwe kostbare steen bijgevoegd
aar werd oprechter trouw"
iOJsschen den huwelijkstrouw, zooals
door Vondel werd bezongen, en de
Jgingen van hem, die met cynische
)(j ilileit den „cupido"-ring draagt (mis
n wel het liefst met meerdere kost-
steenen!) ligt een klove, welke
ïjsterend breed en diep is, de klove
ihen de Christelijke moraal en het
irne heidendom 1
Ir Sr
Ergerlijk.
Amsterdam organiseert een comité
led, Herv. Dominees lezingen „tegen
oomsche propaganda".
«sichzelf al een bewijs van zwakheid,
j. Katholieken, kennen zoo iets niet.
fiiden b.v. worden vanwege een co-
dezen winter in het Universiteitsge-
acht voordrachten gehouden ter
«lering der kennis van het Katholi-
Maar men hoort daar geen enkel
d „tegen de Protestantsche propagan-
hv.; positief wordt de Katholieke
uiteengezet t
iar ergerlijk wordt deze anti-papis-
ie vertooning te Arasterdam, als we
dat Vrijdagavond op een der bij-
omsfen van genoemd comité ds. J.
nk zou spreken over het onderwerp:
Biecht". Bij deze gelegenheid, zoo
den
dominees in de dagbladen aan-
>ndigd, zou er zijn vrije discus
voor Roomse h-K a t h o 1 i e-
een rede van ruim 5 kwartier,
'in de bekende onwaarheden over de
F- kreeg de wakkere propagandist en
«me debater, de heer B. Th. de Wolf,
joord voor debat maar niet lan-
dan tien minuten!
heer De Wolf moest zich wol onder
bij deze enghartige en benepen
'hng neerleggen.
'I Amstcrdamsche comité werkt in-
itiw&d haast op zulk een minne wijze
■tt "^e ^aSeraad", die wij maar het
negeeren. 't Is ergerlijk
jUITEN LAND."""
JHET VOORNAAMSTE NIEUWS.
ïvaticanePaUS ontvanyl de diplomaten
r Kabinetscrisis in Italië.
Engeland.
De toestand in Ierland.
De Grenscommiesie vangt
haar arbeid aan.
De gemengde grcnscommissie, welke
door de Engelsche ministers was voorge
steld en door de lersche regeering aan
vaard, heeft haar werkzaamheden aange
vangen. De commissie is belast met de
handhaving van de orde aan de grens tus-
schen Ulster en Zuid-Ierland. Elk der twee
afdeelingen, waarin de commissie is ver
deeld, zal bestaan uit. vier officieren, waar
van er twee moeten behooren tot het ler
sche republikeinsche leger en de politie
van Ulster en twee tot het Britsche leger.
Volgens de tegenwoordige regeling zul
len de afdeelingen in nauwe voeling met
elkander arbeiden. Zij zullen echter elk af
zonderlijk aan elke zijde der grens per
automobiel haar dienst verrichten. Zij heb
ben tot taak: zioh zoo spoedig mogelijk te
begeven naar de plaats, waar zich even
tueel incidenten voordoen of vanwaar dc
aanwezigheid van gewapende af deelingen
wordt gemeld en zullen al haar invloed en
gezag aanwenden, om een vredebreuk te
voorkomen.
De ongeregeldheden.
Naar verluidt zijn alle gevangen geno
men burgers van Ulster thans vrijgelaten
doch in Zuid-Ierland houdt men nog twin
tig man van de polifcietroepen gevangen.
Aan Collina heeft minister Churchill ge
seind, dat volgens zijn opvatting het wer
pen van een bom onder kinderen te Bel
fast op 14 Febr. het ergste is, dat gedu
rende drie jaren van onlusten in Ierland
is voorgevallen. Hij sprak er zijn afgrijzen
over uit. Collins antwoordde verheugd te
zijn dat Churchill de daad afkeurde. Craig
en zijn mede leiders in Ulster konden, vol
gens hem, zulke dingen voorkomen, indien
zij een voldoend strenge houding aanna
men.
Officieel wordt aangenomen, dat do toe
stand te Belfast is verbeterd. Vrijdag was
het tamelijk rustig, seint Reuter.
Polen.
Uit den Poolschen Landdag.
De 1 O-urendag.
De Landdag heeft het wetsontwerp over
den 1 O-urendag in de industrie, na een
stormachtige beraadslaging, in hoofdelijke
stemming aangenomen met 148 tegen 69
stemmen.
•Opheffing Departement
K. e n W.
De Landdag heeft besloten, het ministe
rie voer kunst en wetenschappen op te
heffen..
Italië.
De Kabinetscrisis.
In de Kamer heeft Bonomi medege
deeld, dat hij in verband met den uitslag
der stemming aan den koning het ontslag
van het kabinet had aangeboden. De ko
ning heeft het ontslag echter nog niet aan
vaard. Het ministerie blijft de loopende
zaken afdoen.
Niet Genua, maar Rome?
Volgens een B.T.A.-bericht verluidt in
diplomatieke kringen dat de Italiaansche.
regeering voornemens zou zijn voor te stel
len de conferentie van Genua niet aldaar
dooh te Rome, begin April te houden.
Amerika.
Het Viervoudig Verbond.
De onderteekening van het viervoudig
verdrag is officieel aan Portugal en Ne
derland meegedeeld. Daardoor zijnde rech
ten dezer beide naties in do Pacific op ge
lijke wijze als die van andere mogendheden
verzekerd.
Opstand in Sart* Salvador.
De Amerikaansche regeering heeft be
richt ontvangen, dat over de geheele repu
bliek van San Salvador do krijgswet afge
kondigd is tengevolge van een op 15 Fe
bruari uitgebroken opstand der ka dotten
van de nationale militaire academie. De
opstandelingen zijn er echter niet in ge
slaagd, de cavalerie op hun zijde te bren
gen en waren dientengevolge gedwongen,
te vluchten. De regeering moet thans den
toestand volkomen meester zijn.
fóiexieo
De toestand.
Volgens offioieele berichten uit Mexico
City is de toestand in Mexico over het al
gemeen rustig. Do onlusten, die op enkele
plaatsen zijn voorgevallen, waren meer
gericht tegen de maatschappij in het alge
meen, dan tegen de regeering van Obre-
gon.
Zuid-Afrik?..
De mijnstaking geëindigd.
De stakers zijn weder aan het werk ge
gaan. Naar verzekerd wordt, kan de sta
king dan ook als geëindigd beschouwd
worden.
De goudmijnen werken met goed resul
taat met een verkleind personeel.
Van het Vaticaan.
De Diplomaten-ontvangst
De Paus over den wereld
vrede.
De leden van het corps diplomatique bij
het Vaticaan hebben Vrijdag collectief hun
geloofsbrieven aan deun Paus overhandigd.
De gezant van Spanje, deken van het
corps diplomatique, hield een rede, waarin
hij aan de vreugde der geheele wereld
uiting gaf, over de verkiezing van den
nieuwen Paus.
De H. Vader dankte en verklaarde:
„Met bijzonder vertrouwen aanvaarden
Wij de hulde en wen&cben voor het groote
werk der wereld pacificatie, dat het doel
en de groote verdienste was van Onzen be
treurden Voorganger. Wij weten door een
gelukkige persoonlijke ervaring, dat een
corps diplomatique als dit, dat Wij het
genoegen hebben hier rondom Ons te zien,
tot den wereldvrede kan bijdragen, waar
naar alle volkeren verlangen.''
De Paus gaf aan alle aanwezige diplo
maten den zegen.
HET VOORNAAMSTE NIEUWS.
De Leidsche student Brouwer heeft te
Keulen een volledige bekentenis afgelegd
betreffende de moord te Rotterdam.
De Invaliditeitswet.
3.0 3 5.2 0 0.1 0 aan j aarrenten.
De stand der loopende Ouderdoms-, We
duwen- en Weezenrenten ex artit. 373, 81a,
81c, 82, 83 en 84 der Invaliditeitswet en der
toegestane gevallen van geneeskundige be
handeling of verpleging krachtens genoem
de wet, voor alle Raden van Arbeid teza
men, wijst volgens het Centrum op 1 dezer
aan~?f~~ .7
Aantal toegekende Ouderdomsrenten
16261 tot totaal 2.436.134 per jaar; aan
tal weduwenrenten 926 tot een jaarbedrag
van 169.609.18aantal weezenrenten
2350 tot een jaarbedrag van 429.166.92.
Het totale jaarbedrag van deze drie
soorten rente is op dit tijdstip derhalve
3.035.210.10.
Bij alle Raden van Arbeid tezamen wa
ren 1 dezer reeds 2616 gevallen, waarin be
handeling of verpleging van verplicht ver
zekerden werd toegestaan. Bovendien wa
ren er 382 gevallen, waarin, eveneens voor
rekening van het Invalidateitsfonds, ob
servatie plaats had, niet of nog niet door
behandeling gevolgd.
Zesde Nederlandsche Jaarbeurs.
Het aanbal ingeschreven deelnemers aan
de zesde Nederlandsche Jaarbeurs, die a.s.
Dinsdag wordt geopend, bedroeg Zaterdag
904, van wie 728 directe deelnemers en 173
vertegenwoordigers door Nederlandsche
agenten.
De Jaarbeurs zal zonder eenige officiee-
le plechtigheid geopend worden.
De ambtenaren en de bezuiniging.
Uitlatingen van den heer P. A. Ravelli,
voorzitter van den Bond van Departement-
ambtenaren in een debat met Mr. Oud, 14
Februari ld. gehouden, waarin hij zeide,
dat dei ambtenaren er voor passen verder
mede te werken aan de bezuiniging, zoo
lang hun rechtspositie in zake de wachtre-
geling niet is geregeld, hebben groote be
roering aan do departementen teweeg ge
bracht.
Naa-r wij vernemen, is de heer Ravelli ter
verantwoording geroepen, zoowel door zijn
onmiddellijken chef mr. Woltman, alsook
door den heer A. J. Doorman, secretaris
generaal van het Departement van Oor
log, waaraan de heer Ravelli als kommies
verbonden is.
Dienst- en rusttijden van het spoorweg
personeel.
Do ,.Tel." meldt, dat de directie der Ne
derlandsche spoorwegen aan den minister
van waterstaat een voorstel toegezonden
heeft tot wijziging van de in het Algemeen
Reglement. Dienst Locaalspoorwegen ver
vatte bepalingen, betreffende de dienst
en rusttijden van het spoorwegpersoneel,
welke in hoofdzaak verlenging der arbeids
tijden beoogen.
Een schrijven van het Int. Chr. Vak.
Verbond.
Het intern, chr. vakverbond heeft zich
in een schrijven gewend tot de Italiaan
scue regeering om te wijzen op de nood
zakelijkheid, dab bij de beraadslagingen
over 't CiConomiseh herstel van Europa ook
do arbeidersklasse vertegenwoordigd zal
moeten zijn.
Do bij het intern, chr. vakverbond aan
gesloten organisaties zijn ook uit-gpnoodigd
zich in denzelfden geest tot hun regeering
te wenden. In Nederland hebben het R.IC.
Vakbureau en het Chr. Nat. Vakverbond
een dergelijk verzoek aan de regeering ge
richt.
Volgens tot. nu toe binnengekomen be
richten hebben ook de chr. vakverbonden
in België, Duitschland, Italië en Zwitser
land reeds dergelijke stanoon eedaau-
Uit don Vrijz. Dem. Bond.
Men meldt uit Delft:
Naar aanleiding van het geharrewar in
de partij zal vanwege het bestuur aan de
afd. Delft der Vrijz. Dem. Partij worden
voorgesteld de afdeeling te liquideeren.
De gewone audiëntie van don minis
ter van oorlog zal a.a. Donderdag niet
plaats hebben.
A. HMlen's Sigaren- en Tabaksfabriek
te Delft geeft kennis, dat ter ge
legenheid van hot 150-jarig bestaan der
onderneming, het geheele bedrijf op 22 en
23 Februari 1922 wordt stilgelegd.
Teneinde de beheerders, ook van de verst
verwijderde filialen, in de gelegenheid te
stellen dit merkwaardige herdenkingsfeest,
- toevalligerwijze samenvallende met het
tijdstip waarop voor 25 jaar liaar oudste
directeur, de heer C. N. J. Hioolen, in de
toenmalige firma als eenigst firmant werd
opgenomen mede te vieren, zullen ook
de filialen op genoemde data gesloten zijn.
VOLKSBOND-PR OP AG AN DA-UNIE.
De 13e Alg. Verg. der V. P. U. en oprich-
tingsverg. van „Credo Pugno" zal wor
den gehouden Zondag 26 Febr. 1922 des
morgens 12 uur in het gebouw van den
Ned. R.-K. Volksbond, Steensclmur 15
Leiden.
De agenda luidt:
1. Opening en notulen. 2. Mededeelin
gen. 3. Jaarverslag secr.-adm. en penning
meester. 4. Rapport Comm. verifioatie 5.
•Reorganisatie der V. P. U. in „Credo Pug
no". 6. Behandeling regi. „Credo Pugno. 7.
Verkiezing van drie leden voor hot be
stuur (Zie art. 6 en 7 van het Dioc. regle
ment.) Oandidaton kunnen tot u i t e r-
lijk 17 Febr. 1922 worden in
gediend. 8. Rondvraag en Sluiting.
Do Museumraad.
Do Leidsche hoogleoraren
protesteeren.
Aan de Tweede Kamer is het volgende
adrco goEondcni
Do ondergeteekenden, hooglceraren aan
de Rijks-Universitoit te Leiden, behan
delen op hun colleges voortdurend onder
werpen, betrekking hebbend op de kunst,
als uiting van de persoonlijkheid en van
het leven der verschillende volken. Daar
bij zijn zij steeds aangewezen op het ge
bruik der voorwerpen van kunst uit de
musea te Leiden.
Zij hebben dus met eenige bezorgdheid
kennis genomen van het feit, dat de mi
nister van Ond., K. en W. in zijn Memorie
van Antwoord op de Staatsbegrooting voor
1922, art. 261, den post voor do instelling
van een museumraad handhaaft, hoewel
blijkens het voorloopig verslag zeer vele
leden bezwaar hadden tegen dezen post
en de critiek in de vakbladen, evenmin
als in een vergadering van den Oudheid
kundigen Bond en in de Kamers der Sta-
ten-Generaal zich nog niet voldoende
heeft kunnen uiten over het Rapport der
Museumcommissie.
Tusschen de uitvoering der reorganisa
tie, voorgesteld in dit rapport en het in
stellen van een Museumraad blijkt im
mers een zeer nauw verband te bestaan,
daar de minister door het instellen van
een museumraad reeds het in-toepassing
brengen beoogt van de denkbeelden der
Commissie, door inwendige reorganisatie
der bestaande musea, door hergroepee
ring, uitruil enz.
Het Rapport der Museum-Commissie be
vat nu met betrekking tot de Leidsche
musea voorstellen (ook voorstellen, die.
geen beschikbaar stellen van gelden
voreischen) van zeer vérgaande strekicing
en deze voorstellen, het overbrengen van
do fraaiste voorwerpen naar elders, het
ontnemen van beheer van het Museum
van Oudheden, het Ethnografisch museum
en het Prentenkabinet aan Curatoren en
het doen uitvoeren der plannen tot her
vorming van deze verzamelingen door een
Museumraad, verdienen zeer zeker am
pele overweging.
Nu er, volgens het oordcel van den Mi
nister, -geen (geldmiddelen beschikbaar
zijn voor het stichten cn inrichten van
nieuwe gebouwen en de Museumraad
slechts zal belast zijn met het uitvoeren
van maatregelen, die geen groote finan-
cieelo offers vragen, bestaat er reden om
niet overijld te werk te gaan en, alvorens
een stap te doen, die tot uitvoering van
ccnig deel der voorstellen leidt, het oor
deel af te wachten van deskundigen bui
ten de Slaalsconmiissie en ook van hen,
die belast zijn met het demonstreeren van
uitgebreide gebieden van kunst, die in het
zoo rijke complex der musea te Leiden
bijzonder goed zijn vertegenwoordigd.
In de Staatscommissie waren die belan
gen slechts door een kleine, minderheid ge
diend. Ondergeteekenden stellen zich daar
om voor deze belangen nog eens nauwkeu
rig onder de oogen te zien cn ook te zijner
lijd van hun oordeel to doen blijken.
Dit zijn de redenen, dat zij zich thans
wenden tot de Tweede Kamer der Staten-
Generaal met het verzoek er wel bij den
minister op to willen aandringen, dat hij
nog niet overgaat tot het instellen van
een museumraad en den post daarvoor
niet op de begrooting handhaaft.
Dit adres was geteekend door de heereh
prof. dr. A. W. Nicuwenhuis (volkenkun
de van Ned.-Indië), prof. dr. J. Ph. Vogel
(Indische oudheidkunde), prof. dr. M. Wl
de Visser (Japanscho taal- en cultuur
geschiedenis), prof. dr. A. W. Byvanck
(classieke archaeologie en kunstgeschiede
nis), prof. dr. W. Martin (kunstgeschiede
nis), prof. dr. N. J. Krom (archaeologie
en kunstgeschiedenis van Ned.-Indië).
SPORT.
VOETBAL.
Overzicht.
Na een rustperiode van eenige maanden
is het er toch eindelijk van gekomen, dat
we met de afwerking van het programma
konden voortgaan. Natuurlijk hebben de
velden in de laatste weken nogal van de
slechte weersgesteldheid te lijden gehad
en ettelijke wedstrijden moesten dan ook
gespeeld worden op een modderveld.
Technisch hoogstaand spel is er dan ook
in geen enkel kamp vertoond, wat voor
een niet gering deel aan de lange rust te
wijten is.
Blauw Wit behield de leiding in de
Groote Westelijke, doordat het stadion-
véld werd afgekeurd. Een zeldzaamheid
nu toch alle terreinen bespeeld werdea.
Haarlem wist op eigen grond zich ter*
nauwernood staande to houden en moest
zelfs tweemaal een achterstand inhalen
zoodat het met twee invallers spelend V.
O.G. wel een gelijk spel verdiende. Met dit
al loopen de roodbroeken weer wat in.
Natuurlijk ontkwam R.G.H. niet aan een
nederlaag op Feijenoords grond. Al was
met rust de stand slechts 1—0, daarna
zorgden Pijl en Formenooy nog voor een
doelpunt, zoodat Feijenoord candidaat
blijft voor de eereplaats, terwijl de Ra-
cing-menschen vrijvast onderaan zweven.
Ajax, bij V.V.A. op bezoek, zag een en
thousiast elftal tegenover zich. dat even
na rust zelfs nog met 2—0 leidde. Toen
eerst gingen bij de kampioenen de oogen
open en het werd nog 2—2. Ja, wanneer
de scheidsrechter zelfs een onderdeel van
een seconde later had gefloten zou het
nog 2—3 geweest zijn, want do bal beland
de nog voor dé derde maal in het V.VA.-
doel.
Spartaan wist zoowaar op het zwaar be
spcelbaro D.F.C.-veld een overwinning te
behalen, ondanks den uitstekend spelen
den v. Hemcrt, die verdere onheilen
voorkwam.
H.B.S., eindelijk, nam revanche voor de
nederlaag op Wassenaar, en won ver
diend met 21. H.V.V. viel legen en haar
rammelende verdediging wist, na een sen
sationeel begin, twee doelpunten tegen in
eenige minuten, zich tenslotte, dank zij
het falen van eenige H.B.S.'ers, toch nog
te handhaven. Breuning zorgde voor een
goed tegenpunt.
Over onze Leidsche clubs kunnen we
tevreden zijn. Van de acht te behalen pun
ten veroverden we er evenveel en er kon dus
geen enkelen tegenstander een overwin
ning op een Leidsche club bevechten. Dit
stemt inderdaad tot tevredenheid en er
blijkt, weer uit dat we thans weer een
bloeitijdperk medemaken. Laten we hopen
dat het einde hiervan nog niet is aange
broken I
Allereerst won A.S.C. van de hekken
sluiter Neptunus. Wij hebben ons laten
vertellen dat ook hier het veld in een
slechten toestand verkeerde en mitsdien
de wedstrijd weinig aantrekkelijks bood.
La'en we echter tevreden zijn met de
punten.
Lugdunum wist tegen „Delft" twee
maal te scoren door de Jong en Neuteboom;
waartegen de Delftenarcn, nog wel op
eigen grond, geen enkel doelpunt konden
stellen, zoodat de groenwitlcn de leiding
in 3D blijven behouden.
U.V.S. schijnt van plan te zijn den wed
loop met Lugdunum voort to zetten. En
Alphen ondervindt dit aan den lijve. Met
41 bicven de blauw-witten meester van
het terrein en zoodoende voerden ze hun
doelgemiddelde weer wat op. Wie zijn be
nieuwd of U.V.S." de drie punten op Lug
dunum nog inhaalt.
L.F.C. verraste door een 42 overwin
ning op R.V.S. Nog wel met invallers voor"
Piet Raar, die waarschijnlijk niet meer
zal uitkomen, S. Kruit en Wagenmaker
naar de Residentie vertrekkend, eindigde
het mod derballet tenslotte toch nog ineenj
verdiende overwinning voor de geelzwar
ten, die daardoor steeds meer en meeri
van de laatste plaats afdwalen. Gelukkig!
Ziehier de standen:
2e kl. C.
doelp.
g9sp.gew.verl.gel. v. t. pnt. gem.
C.V.V. 12 9 3 24—7 18 i.50
A.SC. 12 8 2 2 25—12 18 1.50
St. Hcogcr 11 6 4 1 23—1G 13 1.18
D.II.C. 12 5 3 4 22—14 14 1.17
O.D.S. 9 4 3 2 12—10 10 1.11
Unitas 9 4 3 2 1212 10 1.11
Fortuna 10 2 4 4 1117 8 0.80