BUITENLAND, 5 Jaargang. DINSDAG 14 FEBRUARI 1922 No. 3748 in VI BONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per weet, 12.60 per kwartaal, i onze Aeenten 20 cent per week, l 2.60 per kwartaal, anco per post 12 96 per kwartaal. Geïllustreerd Zondagsblad 1b voor de Abonné'e verkrijgbaar n betaling van 60 ct. per kwartaal, bij vooruitbetaling. Af- erliike nummers 6 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 10 ct. oegr s; 01 fri Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN. TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. II. DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: opZaterdag 35 cent per regal Overige dagen 80 cent per rege Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. KLEINE ADYERTENTLEN, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur koop en verkoop f 0.75 'a Zaterdag, overige dagen f0.50 r Va rettig mogt iit. Ie op nummer bestaat uit twee bladen van wat? 10 g( WC;-; part Aan het begin dtL Kamerlid Kleerekooper wijdt in Volk" een beschouwing aan den •leden professor Bolland. Hij zegt _rin: „Bolland is mislukt". En wij ugfojj jen dit oordeel onderschrijven... in bijzonder ook wat betreft Pollands be ding der Katholieke Kerk. Deze is ukt gebleken, zooals door alle eeuwen bestrijding der Kerk tenslotte een ukkig is geworden en ook zelfs(l) bestrijding des heeren Kleere- ahr:|per3 als mislukt zal zijn aan te duiden. die beschouwing treffen we dan o.m. >ntsli eigende ontboezeming aan: Hij is aan 't einde gekomen. En einde de naam, zoo zeido hij altijd, van het- iorg( en aan het begin voorafgaat. Dan aat hij nu aan het begin van wht? geval aan het begin van onze raaklooze herinnering, omdat hij nu de tijdlooze eeuwigheid is, waar onze [enschelijke waardeeringen niet gena- en. kan het begin van...wht?" oor ons luidt het antwoord, met be te zekerheid: Aan het begin van eeuwigheid van geluk of onge- gtefc j n dan weten wij wel, dat „onze men- ilijke waardeeringen niet genaken" in eeuwigheid, voorzoover ze bloot-men- elijk zijn. Doch wij weten 6ók, dat ons r '*ed hen ten hulpe kan komen, die tijdelijk van de eeuwigheid van ge- van den hemel, zijn buitengesloten, wij hopen wij hopen voor allen., 'menschelijke hoogmoed kan uitslaan een passie, een hartstocht, die het stand benevelt en den wil verzwakt en tot op zekero hoogte ontoerekenbaar kt Id wij willen hopen, en wij willen bid- M i voor den man. die zoo vele jarftP- on- E.ons, in onze onmiddellijke nabijheid n ift geleefd "OORNAAMQTE NIEUWS, e uitsluiting in Denemarken, waarbij 300 arbeiders zijn betrokken. e positie van het Kabinet-Wirth. Ie troebelen in Ierland. Duitschland. De positie van het kabinet Virth's toegevendheid tegenover het tendo spoorwegpersoneel heeft de po- e van het kabinet geschokt. Wanneer Zaterdag gestemd was geworden, zou kanselier wellicht geen meerderheid ge- gen hebben. De groot© coalitie, waar- r zooveel is te doen geweest, blijkt voor d onmogelijk geworden. De Duits ch© as Ikspartq wil thans van geen samonwer- meer weten. )o Deutsche Allgem. Ztg. schrijft over positie van het kabinet: )e tegenwoordige crisis is de moeilijk- li welke wij tot dusver hebben doorge- ^kt- Maar niettegenstaande dat zullen aanhangers van het kabinet Wirth er arschijnlijk in slagen ze te overwinnen, democratische bladen begroeten met Mei) het feit, dat eindelijk de absoluut He «zakelijke klaarheid in den toestand m onapen is. net R6 Verwart s doet een beroep op alle laal-democralisehe leden van den Rijks- g om met allo stemmen, welko hun frac- ten dienste staan, de regeering te red- )o rechtsche pers zegt, dat de kansen, i i j, kabinet-Wirbh ten val te brengen, len.tj6 ?aterda'S vrij gunstig waren, zoo als verkeken zijn. tJl'V' v J U All U Q li J4. r |'J schijnt de verzamelplaats d.N Engeland, De troebeler» in Ierland. ®n Sovjet in het klein. te zijn van al degenen, die het En- oh-Iersehe verdrag niet erkennen. Som- Sö bladen spreken zelfs van een sovje-t- v" '"f0 bet klein aldaar. Het is zeker, m e^n tegenstand tegen de voor- JPige regeering van Collina wordt geor- üseerd. [cnii ^tsohe garnizoen te Wost-Cork, j.y order om het vertrek, dat per °Ali?01! hebben, uit te stel- Allo militaire kleeding en uitrusting, 6*e 611 paarden moeten weer ont> iau w orden. Het vervoer der Engel- jP® ^t Dublin weer terug naar i mint 18 61°Pg€zet. Zoo moesten de ui tor TTn?PifU' ieeu S0^P dat gereed lag Holyhead, weer verlaten, n jj] 1 Lagerhuis heeft Winston C'hur- Vo^s 'Ornuddag namens do regeering «tand^ tingen gegeven oyer den Hij zeide, dat de regeering aan James Craig had geseind, dat de noodige troe pen zouden gezonden worden indien zulks voor 't bewaren van de rust en orde noo- dig was. Door Oraig was aan de bevolking een oproep gericht, om zich kalm te hou den. Verder zeide Churchill in verband ook met het geval met de constabels, dat de voorloopige regeering van den Ierschen vrijstaat aan de Britsche had medege deeld, dat zij zeker alles zou doen, om de personen, die door do republikeinen in hechtenis waren genomen in vrijheid te stellen. Bankroof. Gisteren zijn te Dublin door gewapende mannen twee banken beroofd, de eerste voor een bedrag van 5000 pd. st. de twee de voor 600 pd. st. Ook te Sligo werden twee banken beroofd, de eene voor 9000 pd. st. de andere voor 6000 pd. st. Staking. Uit Boston wordt aan de „Tel." gemeld Veertigduizend arbeiders in de katoen- fabrieken in Nie.uw-Engeland zijn in sta king gegaan als protest tegen een loons verlaging van 20 pot. en een verlenging van den we-rkduur van 48 tot 54 uur per week. Rusland. Het particulier initiatief. Uit Beval wordt gemeld, dat in het rap port van het Kussische Volkscommissa- -riaat voor den Handel wordt erkend, dat de regeeringsorganisatie van den handel op het buitenland niet buigzaam genoeg is om het land den toevoer van alle artikelen te waarborgen die het noodig beeft. Bij gevolg moet men, zoo zegt het rapport, voor de vrije markt andere handelsvormen scheppen, welke gebaseerd zijn op het par ticulier initiatief. Bulgarije. De schadeloosstelling. Daar de Bulgaarsche regeering in de onmogelijkheid verkeert om terstond te be ginnen met de betaling der schadeloos stelling heeft zij uitstel voor 3 jaar ge vraagd, aan de in tergeallieerde commissie te Sofia. Eenige leden van de commissie van herstel zijn in beginsel geneigd dit uitstel toe te staan, onder voorwaarde, dat Bulgarije, als bewijs van zijn goeden wil terstond 10 millioen francs goud stort. De commissie van herstel wenscht boven dien waarborgen, dat de Bulgaarsehe re geering een gezonde economische politiek zal volgen. Portugal. De moord op den premier Granjo. In verband met den moord op minister president Granjo en eenige zijner ambtge- nooten, d.d. 19 October, zijn thans een of ficier der landmacht, een zeeofficier en vier officieren der republikeins che garde gearresteerd. Denemarken. DE UITSLUITING. •20 0,0 00 arbeiders zonder werk. De uitvoerende commissie van werkge vers heeft Zaterdag besloten, dat dë uit sluiting heden zal ingaan. In deze uitslui ting zullen betrokken zijn alle vakver- eenigingen die de voorstellen der regee- ringsbemiddelaars niet hebben aangeno men of die geen andere overeenkomsten hebben gesloten, onverschillig of ze leden van de coöperatie van arbeiders organisa ties zijn of niet. De arbeiders hebben ook hun beslis sing aan de bemiddelaars medegedeeld. Daaruit blijkt, dat 22 vakvereenigingen de voorstellen hebben verworpen en drie ze hebben aangenomen, namelijk de vakver- eeniging van kopersmeden, van metaalbe werkers en va-n timmerlieden. Deze wor den dus niet getroffen door de uitsluiting, evenmin als de vakvereeniging van kleer makers en van machineoperateurs, die nieuwe overeenkomsten hebben gesloten. Ook zijn de werkgevers bereid de typogra fen aam dagbladen van de uitsluiting uit te zonderen, doch daar de vakvereeniging van typografen het bemiddelingsvoorstel met een meerderheid van 2397 tegen 178 stemmen heeft verworpen, is het niet ze ker of de vakvereeniging met deze uitzon dering genoegen zal nemen. Vijftig procent der vakvereenigingen heb ben gestemd over het bemiddelingsvoor stel en van deze hebben ongeveer vier vijfde het voorstel verworpen. De werkgeversorganisaties hebben zich be reid verklaard de uitsluiting in te trek ken en het bemiddelingsvoorstel aan te ne men, zoodra een bevredigend© oplossing is gevonden voor de bijzondere moeilijkhe den-den ten aanzien van de ongeschoolde arbeidersorganisaties en do organisatie van vakvereenigingen het bemiddelings voorstel heeft aangenomen, of zich bereid heeft verklaard nieuwe overeenkomsten te sluiten. De al-gemeen e opvatting schijnt le zijn, dat de vooruitzichten, dat do uitslui ting vermeden zal kunnen worden, niet zeer bemoedigend zijn en dat voor heden avond waarschijnlijk ongeveer 200.000 ar beiders uitgesloten zullen zijn. De onontbeerlijke bedrijven zullen voortwerken. Volgens Wolff zullen de arbeiders bij de waterleiding, het eleotriciteitsbedrijf, het gasbedrijf en de houtindustrie niet begre pen zijn in de uitsluiting. Egypte. Eischen der nationalisten. In de Times hebben een aantal leden van de Egyptische delegatie een beroep gedaan op het Engelsolie parlement, ten einde de volgende punten ingewilligd te krijgen 1. Geen overheersching van Egypte door een vreemde mogendheid 2. Beveiliging van het Suez kanaal; 3. Waarborging van de belangen van de Britsche onderdanen in Egypte. 4. Beveiliging van de belangen van de Britsche aandeelhouders in de Egyptische nationale schuld. Ook heeft het blad uit verschillende dee- len van Egypte telegrammen ontvangen, waarin wordt geprotestegrd tegen de ver banning van Za gloei Pasja. Zuid-Afrika. De staking aan den Rand. Gisteren is de arbeid in de goudmijnen hervat, doch slechts in geringe mate. Do toestand met betrekking tot een her vatting van het werk wordt echter hoop voller geacht. BINNENLAND. HET VOORNAAMSTE m WS. De arbeidstijd en de loonen in het bouw bedrijf. In den Rijkskieskring Utrecht is door afgev. van R.-K. Kiesver. een motie aan genomen, waarin de wensch wordt uitge sproken de geldelijke militaire lasten te verlichten. Schrijven van het Doorluchtig Episcopaat aan Z. H. Paus Pius XI. Naar wij vernemen, is door het Neder lands oh Doorluchtig Episcopaat een schrij ven verzonden aan Z. H. Paus Pius XI waarin Z. H. eerbied en hulde wordt be tuigd. (Centr.) De Kamerverkiezingen. Als het „Hbl." goed is ingelicht, zal de beer P. J. de Kanter zich niet meer be schikbaar stellen voor ee>n candidatuur bij de a.s. Kamerverkiezingen. Volgens den in het „Hsg."' gepubl ice ar den voorloopigen uitslag der stemmingen in de E.-K. Kiesvereeniging van den rijks kieskring 's-Hertogenbosch is de volgorde der caufdidatenlijst 1. Sasse van Ysselt, 2. Fleskens, 3. Wintermans, 4. Deckers, 5. v. d. Putifc, 6. Krijgsman, 7. mej. Jansen, 8. van Best, 9. Beliën, 10. mevr. Brouns, 11. v. Hout. 12. Swane, 13. Nuijens, 14. v. Hooft, 15. Fe- ber, 16 Bronsvelt. Permanent Kof van Internationale Justitie. Zooals reeds is gemeld, heeft de Senaat der Leidsche Universiteit aan het Perma nente Hof van Intern. Justitie een voorzit tershamer aangeboden. De griffier van het Hof heeft dezer dagen den hamer ont vangen. Het is een- kunstvoorwerp, ont worpen door den heer K. P. C. de Bazel en uitgevoerd door den heer Oorschot en mej. G. Plaet. De hamer is in donker eb benhout, steel en kop met een eenvoudig snij-motief versierd. De ronde kop draagt op een band van dof goud het de vies van Willem van Oranje, door den Senaat aan het Hof toegedacht: Saevis tranquillus in undis. Bond van R.-K. Kiesvereenigingen in den rijkskieskring Utrecht. De militaire lasten. Zaterdag hiejd, in heit Gebouw voor K. en W. te Utrecht, de Bond v. R.-K. Kies vereenigingen in den Rijkskieskring Utrecht zijn jaarvergadering onder praesi- dium van den lieer G. H. J. v. Spanje. Aan de orde was o.a. een motie, door de heeren Jan Zwetsloot, van Hilst en Nij- kamp ter vorige algemeene vergadering ingediend, eoi luidende als volgt: „De Bond van R. K. in den Rijks kieskring Utrecht; gehoord de besprekingen dringt aan op krachtige, daadwerkelijke vermindering der persoonlijke en financieel© militaire lasten, tot nu toe aan het Noderlandsche volk opgelegd spreekt voorts zijn leedwezen uit over de indiening van de Vlootwet; verzoekt ten aanzien dezer betuigingen adhaesie van de .andere R.-K. Rijkskies- kringorganisatics en van don Algemeenen Bond, en gaat over tot de orde van den dag." In zijn praeadvies zegt het bestuur aan neming dezer motie te moeten ontraden en wel met het oog op den algemeenen po- litieken toestand. Wij herinneren er aan, dat deze motie in de vergadering van de Utrechtsche R. K. Kiesvereeniging d.d. 6 Februari j.l. met bijna algemeene stemmen is aangenomen. De heer Zwetsloot (Baarn), lichtte deze motie in 't kort toe. Spr. wees o.m. op den slechten toestand van onze financiën, die eene uitgave van 300 millioen voor vlootuitbreiding niet ge doogt, wil ons land tenminste niet bankroet gaan. Na eenige discussie werd een door Baarn ingediend amendement om de Tweede ali nea te doen luiden „legt hierop ook bijzon der den nadruk met betrekking tot de in gediende vlootwet'', aangenomen met 57 tegen 37 stemmen, waarna do aldus ge amendeerde motie met op 5 na algemeene stemmen werd aanvaard. Uit het drukkerabedrijf. Het hoofdbestuur van den Nederl. Gra- fischen Bond heeft Zaterdagavond met algemeene stemmen besloten, het voorstel van de hoofdbesturen der patroonsbon den inzake loonsverlaging, werktijdver!en ging en prijstariefvermindering af te wij zen. In de deze week te houden afdeelings vergaderingen, waarin het hoofdbestuur vertegenwoordigd zal zijn, zal de definitie ve beslissing worden genomen. Arbeidstijd verlenging in het Bouwbedrijf? Naar wij vernemen vergadert Woens dag 22 Februari commissie V uit den Hoo- gen Raad van Arbeid (commissie voor de diamant-, kleeding-, re inigj ngs n ij verheid bouwbedrijven, houtbewerking e-n kunst nijverheid) over een voorontwerp K. B. tot wijziging van het overgangsbesluit. Gelijk de Minister vaai Arbeid in de Tweede Kamer reeds meedeelde ligt het in de bedoeling, het overgangsbesluit zoo te wijzigen, dat voor bepaalden tijd in de bouwbedrijven (nieuwbouw) tien uur per dag en 55 uur per week gewerkt kan woi- den. De betrokken vakorganisaties zullen worden gehoordbovendien zijn ceze door hun Centrales in den Hoogen Raad van Arbeid vertegenwoordigd. De loonen in het Bouwbedrijf. Naar „Ons Eigendom" verneemt, zullen de georganiseerde patroons in het bouw bedrijf zich tegen de eischen der arbeiders organisaties sohrap zetten, absoluut uiet ingaan op het vacantievoorstel en in plaats van loonsverhoogiug een niet onbelangrij ke verlaging van het contractloon voorstel len. Uitvoer van Suikerbieten. De Minister van Landbouw, Nijverheid en Handel heeft met ingang van 27 Febr. a.s. tot n#dere aankondiging dispensatie verleend v.tn het uitvoerverbod van sui kerbieten, ingesteld bij Kon. besluit van 25 September 1914. Uitvoer van Boter. De Minister van Landbouw, N. e-n H., heeft aan de kantoren voor dan uitvoer van boter, en kaas, vermeld in zijne be schikkingen van 13 Juni 1921, en 28 Juni 1921, met ingang van 13 Febr. 1922 toege voegd heb uitvoerkantoor Nispen. Dr. T1». Verhoeven. Morgen, Woensdag, viert Dr. Th. Ver hoeven, Directeur van het R.-K. Cen traal Bureau voor Onderwijs en Opvoe ding ,zijn koperen-priesterfeest. 's Ochtends om 10 uur zal de jubilaris in de kapel der St. Annastichting de Hoog mis opdragen. 's Namiddags van 2 tot 4 uur is er re ceptie te zijnen huize, Bezuidenhout275, Den Haag. Valsch geld. Aan de „Tel." wordt uit Berlijn gemeld, dat het aan de afdeeling voor valsch geld van de Duitsche Rijksbank, eindelijk ge lukt is, de personen op het spoor te ko men. die zich in den laatsten tijd bezig hebben gehouden met het vervalschen van Nederlandsche bankbiljetten van 200 cn 300 gulden, welke in Duitschland in circulatie werden gebracht. De schuldigen in kwestie zijn een Turk- sche koopman, Rabaat geheelen, alsmede een ingenieur uit Wurtemberg, Greter. Beide valsche munters hebben in Duitsch land, Tsjecho-Slowakije, Zwitserland en Luxemburg een groot aantal van door hen vervalschte bankbiljetten in circu latie gebracht, tot welk doel zij zich te vens onder verschillende namen in ge noemde landen hebben opgehouden. Ofschoon dus reeds de namen der schul digen bekend zijn geworden, weet men nog weinig naders omtrent hun tegen woordige verblijfplaats. Op hun arresta tie is thans een belooning van 30.000 mark gesteld. Staten-Generaal. TWEEDE KAMER. Zonder noodzaak bouwen van Scholen. Naar aanleiding van het verslag der commissie van rapporteurs inzake het wetsontwerp „maatregelen ter voorko ming van het zonder noodzakelijkheid bouwen van scholen voor lager onderwijs' heeft de Minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen een nota ingezonden, waarin wordt opgemerkt, dat inderdaad volgens het voorschrift van het tweede lid van art. 63 der Lager Onderwijswet 1920 het schoolgeld voor iedere school van dezelfde soort gelijk i3. Dit sluit evenwel wel de mogelijkheid geenszins uit, dat eene bijzondere school uitsluitend of groo tendeels bezocht wordt dcor leerlingen, yoor wie naar den regel van artikel 62 der wethoog schoolgeld moet worden betaald. Voor zulk eene school kan het gemiddelde bedrag per leerling, waarnaar volgens artikel 101, tweede lid, der wet do gemeentelijke vergoeding wordt bere kend, lager zijn dan het bedrag, hetwelk per leerling van die school ten bate van do gemeente wordt geheven. In dit geval is de totale opbrengst van het schoolgeld hooger dan het totaal bedrag van hetgeen voor die school krachtens artikel 101 ten laste der gemeente komt en levert die school dus inderdaad geen financieel na deel voor de gemeente op. Uit de Omqevinq. LANGERAAR. Wedstrijd. Vrijdag had alhier op da Hoekscha Aar een wedstrijd op schaatsen p'aats beslaande in hardrijden met hindernis sen. De dame moest o.m. uit een beurs met in houd van honderd centen een 2'j centstuk op zoeken, terwijl de heer uit een spel kaarten hdrlenaas moest trachten te vinden. Dat een en ander tot vermakelijke looneelen aanleiding gal laat zich denken Het feest werd opgeluis terd door Langeraarsch muziekcorps en door honderden personen zoo van hier ais elders bijgewoond. Na een vinnigen strijd werden door den voorzitter in het café Verhoef met een toepas selijk woord de prijzen uitgereikt. Aan J dè Paler met M. Rem len prijs, P. Ubink me' A. van Tol 2den prijs, B. Vork met M. Heems kerk 3dcn prijs, terwijl de troostprijs werd uit- gt reikt aan A. Hoogeveen en J. Akerboom. NIEUWKOOP. Bcgrcolirtg. De begrooting van inkomsten cn uitgaven dezer gemeente voor het dienstjaar 1922 sluit in ontvangst en uitgaaf met een to taal van 85485,79 NOORDWIJKERHOUT. R.-K. Volksbond. Door de Commissie van Zeven voor de propaganda alhier was Vrijdagavond in het Café: „Het Wapen van Noordwijkerhoul" eene groote propa- gandavergadering belegd. Deze vergade ring was toegankelijk gesteld vcor alle R.- K. mannen en vrouwen, en deze waren dan ook in goeden getale opgekomen De voorzitter der Commissie de lieer Joh. v. d. Noes, opende de vergadering met den Christ, groet, verwelkomd© do aanwezigen, alsmede de Eerw. heeren Geestelijken der beide parochies en te vens de beide sprekers, den Weleerw. Zeergel. heer. Prof. v. d. Burg van het klein-Seminarie Hageveld en drn heer H. Hulschmans, lid van het Centraal Bestuur van den Nederl. R.-K. Volksbord Nadat de R.-K. Harmonieiereeniging „Jeanne d'Arc", welke dezen avond liarè welwillende medewerking verleende, een nummertje had gegeven, verkreeg de heer Hulschmans het woord. Deze betoogde, dat de organisatie noodzakelijk was en spoorde, na met tal van redenen deze noodzakelijkheid te hebben aangetoond, allen, ook de vrouwen, aan, om trouwe en ijverige leden van den Volksbond le zijn. Hierna gaf de Harmonie nog eenige mooie nummers te beste, waarna de voor zitter het woord verleende ann prof. van den Burg. Zijn Eerw. hield eene mooie en zeer boeiende rede, waarin spr. wees op de innerlijke reactie van o"nzen tijd cn hij waarschuwde krachtig hieraan toch niet mede te doen, maar steeds als goede Volksbonders pal te staan voor de goede Roomsche zaak, zoodat geen reactie, maar actie zou zijn waar te nemen. Dat deze gloedvolle rede ook insloeg be wees het langdurig en hartelijk applaus, dat bij het einde losbrak. Do voorzitter was dan ook zeker de tolk van de aanwezigen, toen hij bij het einde der vergadering beiden sprekers dank bracht voor het gehoorde. De Harmonie gaf hierna nog een twee tal nummers, waarna de voorzitter deze goedgeslaagde propaganda-vergadering met den gebruikelijken groet sloot. TuindcrsverccnigiRg. In het Café „Het Wapen van Noordwijkerhoul" liield de Tuindersvcreeniging „De Eensgezinde heid" alhier haar algemeene jaarverga dering. Ruim 100 leden waren tegenwoor dig. Do voorzitter, de heer E. Oostdam Hzn. opende de vergadering en begon met te zeggen, dat deze vergadering is uitgesteld met het oog op gegevens omtrent de erw- tenteclt in 1922. Deze gegevens waren nu binnengekomen en er kon worden mede gedeeld, dat de fabrikanten genegen wa ren dezelfde prijzen voor het product t© geven als in 1921. Alge/neen was de ver-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1922 | | pagina 1