"fTweede Blad.
Ingezonden stukken.
enderdag 2 Februari 1922
Uit de Pers.
xtebt r-
eligic! -(
Gyras
aniÉ{
oori
EERBIED VOOR HET H'JWELIJK?
3)o Maasbode sehrijf.fc:
lot vcrkiczings-lokmiddel voor dc vrouw
stemde de S. D. A. 1'. sinds lang de z.g.
T00nfceè prschapsz.org, dc reclame-vondst van
'ELJ
Groeneweg, en nieu hoopte, snob deze
one leuze menig argeloos kiezeresje
geloovigcn huize voor de roado lijst to
Efct is mcl dit niet al to goed do or da ch-
plaii leelijk.misgeloopen, sinds door on-
adige propagandisten do verdor-strek-
jido bedoelingen meer clan gcwenscht
,n -/ijn in het lïclit werden gesteld. Want
aanlokkelijk het ook klinkt voor de
.„jvige vrouw, die immers als regel
n grootcr aandeel in het moedorschap
ieft dan do niet-geloorigo dat haar
or dc goede zorgen van mej. Groene weg
n douceurtje wordt bezorgd telkens als
baar „maatschappelijkcn functie" heeft
fevu 1.1wanneer zij hoort, dat zij in dit
,e< eicliD op gelijke lijn wordt gesteld met
ongehuwde moeder, door wier aan
raken ten dezon te verdedigen de S, D.
te 10 p. een premie zet op de ongeoorloofde
sfde dan moet zij als volgelinge der
iristelijke moraal wel bedanken voor do
Eu wanneer zij bovendien nog ver
ens!. dat het haar toegedachte douccur-
eigenlijk ten doel heeft haar meer „on-
baiskc-lijk-' to makon van haar echtgc-
ot dau rnocfc het haar toch wel
idclijk werden, dat in deze roodo vrij-
gei vig-beid twee symptomen schuilen van
foa in wereldbeschouwing, dio de hare niet
eis nie.t zijn kan.
Vandaar dat do Katholieke vrouwen-or-
t fesutie reeds lang stolling nam tegen do
ode leuze, en haar eigen verlangens op
ten iï stulc daar tegenover stelde,
door p;c vjci jen socialistischen heng elan ra
stitu; la) vrouwen-stemmen wat uit dc hand en
is hun streven er dan ook op gericht,
aparj V00T j0 Kavholieke vrouw onaanneme-
'S;ike elementen in heb roodo propaganda-
Eel minicr weg te moffelen of als onschuldige
te to! [koiustigkedoii goed te praten,
betri Ecu sterk staaltje van een en ander le-
irt het meer genoemde vrouwelijko. Ka-
*rÜd uc-r vS. D. A. P., nis ze in het partij-
pa durft schrijven: „wij vragen een
iero huwelijkswetgeving niet uit min-
htiiig maar juist uit eerbied voor het
jwclijk.''
Liter Pit eerbied voor heb huwelijk wordt de
o gehuwde moeder gelijkelijk bedacht als
gc'uuwdc uit eerbied vco-r het huwelijk
a ogt men den band, dio de echtgenooten
in elkander bindt, losser te maken door
5 „onafliankelijkhcid" van elkander le
irorderen
't Is inderdaad een vreemd soort eer-
.edbetuigio'g, waarvoor do Itoomsche vrou
en passen. Zij ook zijn met liun manne
ke geloofs genoot en van meening, dat
vei; ize huwelijkswetgeving (vooral op het
uk van hu wel ijks goed ere ur echt) dient ver
ierd' maar niet langs den weg van een
öksche poging om met Staatsgeld de
ouw tegen hsar echtvriend op te zetten.
BINNENLAND.
De Vrijzinnige Pers over Paus
Benediclus KV.
Ond-r liet hoofd:, .Benedïclus XV en
erd Wereldoorlog" bevat dc groene „Arn-
,T(j era am mor" een hoofdartikel vaa prof.
'ediir Fn,r-aroP. waarvan het slot als "\olgt
irabe
Zoo is het Bencdictus XV niet gegeven
iwce?f, don wereldoorlog door zijn be-
iddeling te doen eindigen. De vrede van
ersailles is buiten hem om gesloten; de
olkenbond die toeli de wcnschen
oei vervullen, welke reeds in het loe-
tmsl-programma van de pauselijke yre-
,eifesitola waren opgesomd is zonder hem
pgericht.
rèi Maar desondanks is bij bet overlijden
ia den Paus dc belcckenis van de Ka
tholieke Kerk als politieko macht groo-
ler dan zij bij den aanvang van zijn pon
tificaat was.
De ineenstorting van Oostcnrijk-Hon-
garije heeft haar beroofd van den steun
eencr dynastie, die gedurende ecuwen
huur belangen had gediend.
Maar dit verlies wordt goedgemaakt
door wat zij in Italië en in Frankrijk
heeft gewonnen. De kloof, die sinds 1370
lusschen Quirinaal en Yaticaan gaapte, is
bijna overbrugd. En Frankrijk heeft de
officicclo betrekkingen met het Pauselijk
Hof weder aangeknoopt. Zooals trouwens
ook Nederland deed.
In bet Duitsclio Rijk, in.België en in
Nederland is de Katholieke Partij do
machtigste, of 66nc van de machtigste
Staatspartijen. Buiten haar om kan geen
regeering meer worden gevormd.
Zoowel op zuiver geestelijk als op po
litiek gebied is dc invloed van de Room-
scho Katholieke Kerk wassende.
Zooals in den nieuweren tijd het geval
i3 geweest na elke periode van groote po
litieko of maatschappelijke beroeringen.
Op de jaren van dc Fran scire revolutie
en van do oorloge'n van Napoleon is het
tijdvak der Restauratic gevolgd, de tijd
van liet verhond van „troon en altaar".
Na de omwenteling van 1313 herneemt
do Roomsch Katholieke Kerk niet alleen
haar invloed in dc landen mot uitslui
tend Katholieke bevolking, maar begint
haar wederopiuiking ook in landen met
gemengde bevolking.
Zoo zal dc geschiedenis zich slechts her
halen, wanneer do revolutionaire periode,
die wij beleefd liebben en nog beleven,
lot ccn versterking van de machtspositie
der Roomsch Katholieke Kerk. leidt.
En omdat deze Kerk beter dan eenige
andere instelling do lessen der historie ter
harte pleegt to nemen, rnag men verwach
ten, dat het aanslaande conclave aan 13e-
nedictus XV een opvolger zal geven, die
hel gunstig getij weet jraar to nemen.
Op weg naar bezuiniging.
Men schrijft aan „De Rott.'":
Er gaat oen algemeeno roep uit naar be
zuiniging op allorlei gebied.
De Kogoerinj» wenscht ook aan dien roep
gohoor to geven waarom het dan ook me
nigeen verwondert, dat zo nalaat lo bezui
nigen, waar zulks toch o.i. zoo gemakke
lijk kan geschieden. In dit verband donken
wo, schrijft men aan „Rotterdammer" on
willekeurig aan hot rijksopvoedingsge
sticht to Montfoort.
Toen in don mobilisatietijd" aan de grens
«schier alles smokkelde, werden do meisjes,
die zich hieraan schuldig maakten, veroor
deeld tot een verblijf van hoogstens één
jaar in een tuchtschool. Nu het smokkel-
kv/aad niet meer zoo permament is ah in
don mobilisatietijd, zijn or in genoemdo in
richting to Montfoort al gedurende moer
dan één jaar p:m25 meisjea. Voor dit
aantal is nog een geheel corps ambtenaren
aanwezig. Om to beginnen: oen directrice
met een vier- of vijftal van Rijkswege
aangestelde vrouwelijko opvoedkundigen.
Vxjui Icot tuinuicül oil Oou geaiplrmiwni-
bo-c-khcuder, dio den geheelen dag aan de
inrichting verbonden rijn. Er zijn tweo ge-
necshceron aangesteld togen vast salaris:
een gewoon geaes neer cn ren psy*. Hater,
dio van uit 'ieist wekelijks cea dag in
Montfoort. on de birimting vertoeft. Een
predikant uit We er i en is aangesteld cm
godsdienstoefening on catechisatie to hou
den op Zondag. Hij reist hiertoe op Rijks
kosten. Een pastoor cn oen Israëliet zijn
aangesteld voor Roomsehe en Joodsche
verpleegden. Een Riiksbouwkundig op
zichter brengt elke veertien dagen =&n be
zoek aan do gebouvon om te zien of her-
stol van noodo is. Omdat Montfoort niet
aan den spoorweg gelegen is, geeft het
ltijk bovendien aan do dames nog ccn
vasto som aan reiskosten naar Woerden
of Utrecht.
Wat .aan voedingsmiddelen enz. besteed
wordt, laten we maar buiten bespreking,
Men weet nu in elk geval hoe bijzonder
goed voor deze „regocringsmcisjes" wordt
gezorgd.
Waar er rneerdero dergelijke ïnrrchiin-
gen in ons land zijn, opport men onwille
keurig de vraag, of dezo 25 meisjes niet
naar een grooiere inrichting zouden kun
nen worden overgebracht, wat een reuzen-
besparing zou 'innen opleveren.
Dat het Rijk ia een afgelegen plaats als
Montfoort een zoo kostbare inrichting voor
zoo'n Iv'lrir» aortal vexnlf^irdpn in riend
FEUILLETON
Oe geheimzinnige Derde.
door
WILLIAM HOLT.
'(Nadruk verboden).
niirfe}
!rc(i
>.ja hoeren, ik zal oprecht ziju. Toen ik
(u it neg als een gewoon auto-ongeluk be-
3 ju ïhouwcle, vond ik dat verdwijnen, van
ootf !cn rnan vreemd, maar zocht er een ver
jaring voor, zonder aan buitengewone
G denken. Maar rtu ik gehoord
3>, da|, alles missclucn een vervolg is op
:hta öi'onia van den Beukenhof, ja, nu ga
1 hij mij zelvcn denken, er zal wel iets
iders achter schuilen. Die man zal er
W reden voor gehad he-bboo, dat bij zich
>o snol uit de voeten maakte",
fAntoon van Gielcn knikte.
Ja juist, dat meen ik ook" zcidc bij.
Wwat zijn de hceren van i lan", vroeg
dokter.
>Hier blijven", antwoordde Werner snel
wilde u voorstellen ïuet mij mee
Saan. De gt^wondc blijft achter onder
Ver Soe«l° zorgen van do liefdezuster. Ilij
lellii mets noodig dan abso'ute rust".
P. c,aiikon u dokter, maar zie eer.s,
nn,-i -an no°''' weten. De onzichtbare vij-
ift eliiin» pro'ess°r Evan gelood heeft,
3n n hoi f®e,rdoro slachtoffers te zoeken.
ririon Cr noar kij mijnheer Tan
,jd;: h miJMa,r hct levcn l»at is hem
cn irn'oi rnaar ^veet hoe sr.el na
T ca aanslag op het, loven van
den professor do tweede voIg«!e. We zul
len den ellendeling de kans ons le ver
rassen niet voor do tweede maal geven".
„Dus u vreest, dat men misschien zov
beproeven mijnheer Van Clielcn te ver*
moorden?"
„Wie weet. Het zat in ieder geval zaak
zijn alle mogelijke voorzichtigheid Ie be
trachten. Wij blijven dus hier."
„Ik begrijp liet", zei de dokter.
Juist werd do deur geopend en kwam
oen heer binnen met ceriigszins bocrsch
uiterlijk. Do dokter stelde boni voor als
de burgemeester van Veldhoven-. Dc/.e
vertelde, dat hij met don veldwachter cn
ecu paar mannen meegekomen, was, die
net lijk van den verongelukten chauffeur
zouden vervoeren.
„En dan," zei hij tol den dokier, „ge
loof ik dat wo alles gedaan licbbec, wat
v/o doen moesten."
..Hm", zei de dokter, „ik zou onverwijld
de justitie waarschuwen wan;, die zal daar
zeer veel prijs op stellen. Na hetgeen ik
van dezo heoren vernomen heb, lijkt het
mij lang niet onmogelijk, dal hier geen
ongeluk heeft plaats gehad, maar een
vreesclijk misdrijf geploegd is".
De burgemeester keek zeer verschrikt.
„Als ge het noodig acht, zal ik het zeker
doen", zei hij, „ik snijd me met dergelijke
dingen niet graag in m'n vingers. Maar
hoe deel ik dit alles lief. spöedigst mee on
waar?"
„Mijnheer de burgemeester", zei Frits
Werner „de mannen die gij meegebracht
hebt kunnen bet lijk wel vervoeren. Laat
do veldwachter hier achterblijven met-
mijn vriend, dat is voldoende bewaking,
dan zal ik met u naai;,hot dorp gaan. Ik
houdt, wijst o.i. weinig in do richting van
bezuiniging.
Begroeiing van Binnenlandscha Zaken.
Memorie van Antwoord.
In do"Memorie van Antwoord op de Be-
grooling van Biimenlandsche Zaken is o.m
hel vohjende te lezen:
De Regeering heelt alsnog uit een oog
punt van (bezuiniging (besloten voor 1922 geen
gelden voor buitengewone Ir act exnen t s v erli c-o-
gingen uit le trekken.
Uitbreiding vau de grenzen Tan :de ge-
jrioenlo Oudewater door goheelo -ol gedoelto-
lijke toovocging van Papekop, zooale Oudo-
waler verlangt, wordt door Gedeputeerde Sla
ton van Zuid-Holland niet verantwoord ge
acht omdat Papekop goon buitenwijk vormt
van Oudewater en van een min of meer aan
eengesloten bebouwing geen opTake ia. Inius-
schcn trachten Godopuleorde Staten zooveel mo
gelijk aan de belangen van do gemoenlo Oude-
wale.r tegemoet te komen -door een grensuit-
ibrciding in andere riohting voor te (bereiden.
Do bc-noeming van den Burgemeester van
Geadi'ingen is gese'nkfd op grond van de gua-
Gtigo gegevens, verstrekt omtrent zijn werk
zaamheid ala ccrato ambtenaar tor secretarie
tc Boxtel gediircndo de vier jaren, voorafgaande
aan zijn benoeming lot. burgemeester.
Op de kosten van dc stalisliok wordt aan-
■merkolijk bezuinigd. Er is daarvoor geconfe-
toerd met -do Gèntralc Gommissio en den
'Directeur van bet Statistiek-Bureau.
Op de bcgrooting wordt 211,236 minder
uitgetrokken voor de statistiek
In haar nader advies geeft do Centrale
Commissie, na overleg met den directeur zij
diet met leedwezen, en noodgedwongen vor-
eeliillcjide beperkingen aan. waardoor op de
drukkosten 87.230 il. L 18.523 moer of in
totaal 40.7 pet van do geraamde 214 286
kan worden bezuinigd», dienovereonkoftsiig
wordt tlians art. 27 wegens den post druk- en
Lindwcrk met 87.230 verminderd
Volgens dal advies zouden voorts één klerk
on drie schrijvers op jaarloon, die voorshands
nog noodig zijn, geleidelijk kunnen worden gc-
en van do vorenbedoeld© uitbreiding kun
nen worden afgezien.; in totaal zou dio (bespa
ring derhalve 7 klerken en 12 schrijvers op
jaarloon omvatten. Die bezuiniging kan door
hilussrihen ontstane vacatures vau een commies
er tweo schrijvers op jaarloon on ©ene vermoe
delijk legen Juli a.e. to wachten vacature van
oen schrijver op jaarloon tot iets hoogor be
drag op dc hegrooüng worden loogopa-st, nl.
door art. 22 te vermindoren met G338
Het betaald avondwerk, dat in 1320 ruim
41.400 vorderde, is op aandrang vau den
MinLsIor geleidelijk verminderd ©n thans beëin
digd, behoudens somtijds noodzakelijk over
werk voor do secretarie. Do kosten hebben
in 1S21 tol eind October pi.m. 20.000 bedr-a-
gc-n.
Als gevolg van do ver mindering van druk
kosten moeien in de verschillende statifliieken
beperkingen worden aangebracht (o.a. <1© sta
tistiek betreffende werkstakingen en uitslui
tingen cn betreffende loonen), terwijl geheel
vervuilt n de SialLsliek. van het plaatselijk ver
bruik van gedistilleerd en de kiezersstatis-
De Slaatscciniui-jsia voor hel Aleokcl vraag-
sluk is met haav arbeid thans zoo ver gevor
derd. dat oen ontwerp-regoJing inzake de pro
ducten van gedistilleerd is voorbereid, welk
voorstel naar verwachting, 'weldra in de al
gemeeno vergadering der commissie overwogen
zal worden Voor ontbinding dor commissie
bestaal deukaIvo allerminst reden.
Gaarne stemt do Minister loes, dat ook op
de exploitalie-uitgaven van do Pdjkskrankzin-
nigengeslioktc-n bezuiniging noodzakelijk is.
Ondor den drang naar bezuiniging is o. n, be
sloten tot opheffing van do boerderij aan het
Rijksgesliubl te Woensel Verder is bouloten
tot opüieffing van het gesticht te Medemblik als
Rük;krankz'mnigengsstichtHei ligt niet in de
bedoeling om de patiënten uit het co te heffen
geslicht naar particuliere inlichtingen te -doen
overbrengen dooh om de .patiënten over te
plaatsen naar bel geslicht le Woensel, waar
vol doen do plaats is.
Wanneer -liet geslicht ie Medemblik word!
opgeheven, 6taal nog niet vast.
Het aantal vreemdelingen in het internee-
ringsdopol to Hdnlerwijb hodroo? in Juni jl.
nog plan. 2^6 eu is sindsdien voortdurend ge
daald en. bedroog midden November jl. 13.
Sedert zijn allo geïnterneerden vertrokken. De
liquidatie van het kamp zal duns -spoedig ziju
afgoloopcn
In verhand met het voorgaande wordt het
op ar». 82 aangevraagde bedrag van 156.000
verminderd lot 10.000
hol» die dingen meer bij dc liand gehad en
weet waarheen u seinen moet"
„Prachtig", zei de burgemeester. Antoon
van Gieten moest ondanks y.icli zot ven
een oogenblik glimlachen. Hij vond do
regeling uitstekend, .maar hij vermoeddo
wel, dat zijn vriend een andere bedoeling
nog had, dan den eenvoudige» dorpsbur
gemeester uit do moeilijkheid le helpen.
Frits Werner was voor alles loch weer
journalist cn hij zou nu gelegenheid heb
ben zijn blad, „liet Eerste Nieuws", op le
bellen of lo lelegrafeeren.
Dat zou weer een sensation,akend be
richt worden, waarmee zijn blad alle an
dere bladen opnieuw vóór kon zijn.
•Yiir.
Daags na liet auto-ongeluk was Frits
Werner alleen naar den Beukenhof terug
gekeerd.
De toestand van den bankier was 's mor
gens gebleken niet gevaarlijk lo zijn. Hij
kon dien middag vervoerd worden met
een ziekenauto en zijn zoon vergezelde
hom. De bankier had weinig inlichtingen
kunnen geven. Hij vertelde, dat hij in
derdaad onderweg een medereiziger had
opgedaan. Maar hij kende den man niet.
Deze had, toon ze het dorp Renswoude
uitreden, den auto doen stilhouden en
verteld, dat hij gaarne zou meerijden.
Daar dc man er fatsoenlijk nilzag en met
een plaatsje naast den chauffeur tevre
den was, had do bankier get-n bozwaar
gemaakt. Hij zeide dan ook volstrekt hot
vreemde gedrag van den man. niet. to be
grijpen, dio zich na het ongeluk met zoo
veel haast uit de voeten gemaakt had. In
Landb&ujv OnaevaJIwi-Verzckering.
Aaa d© betreffende het wetsontwerp tot
verzekering Yan personen, werkzaam Ln ilo
landbouwbedrijven, tegen, geldelijke gevolgen
van ongevallen, Irun in verhand in et hun dienst
betrekking overkomen vorschenea Memorie
van Antwoord is liet volgendo ontleend:
Met do leden in do eerste nSnea van het
Voorloopig Terslag aan het woord, w de
Minister van Arbeid van gevoelen dat zoo
spoedig mogelijk aan do achterstelling van de
landarbeiders bij de arbeiders in de induatrieele
en de handelsbedrijven op het punt van do yct-
0©kering tegen geldelijke .gevolgen van ongeval-
Ben oen einde behoort te komen.
Inderdaad ®ijn op dit oogenblik een aan
tal landarbeiders, dank zij bet particulier
initiatief, verzekerd legen geldelijke gevolgen
vau (hun in verband enet de dienstbetrekking
overkomen ongevallen, maar de verzekering is
blijkens do verslagen van de belangrijkste ver
zekeringsinstellingen op dat gebied verre van
algemeen, zoodat bezwaarlijk kan vyorden go-
stole!, dat aan dit wetsontwerp weinig behoefte
kou bost aan.
Hc-igeen tegen het i;i het onderhavige wets-
■cmt-.verp gevolgde systeem door sommige leden
is aangevoerd, heeft den minister niet kunnen
overtuigen van dc*n ondeugdelijkheid daarvan.
Mei de hier aan hot woord zijndo leden is bij
het inlusschen ia dit opzicht geheel eens, dat
vereenvoudiging en meerdere aaneensluiting
van -do sod aio verzekering ten onzent zeer gc-
wenseht is. Daarom is dan ook in overweging
oen decentralisatie in do uitvoering der Ongo-
vallenwet 1921. waarbij een belangrijk deel yan
die uitvoering naar de Raden van Arbeid zal
worden overgebracht, zood-at bet publidk zoowol
met betrekking tot do uitvoering der Ongeval
lenwet 1921, als anct betrekking tot de uitvoe
ring der Invaliditeitswet alecbts met één or-
go.au. ul. den Raad van Arbeid, te doen zal
Qiellx-n. Ook de uitvoering der ibü bet onder
havige wetsontwerp geregelde verzekering,
zoude, naar do bedoeling van den Minister
goeddeels aan de Raden van Arbeid worden
opgedragen, voor zoover zij niet bij tfe fcodrijfs-
yoreonigingen aal komen. Voorts werd herin
nerd dat een nlgdieele herziening onzer so
ciale verzekeringswetten, met liet doel om naast
ingrijpende vereenvoudiging tol grootcre een
heid dier wetten te kornen, in voorbereiding is.
Erkenniug van de op vrijwillige toetreding
boruslcndo onderlinge werkgevers-organisaties
sluit van zelf dc noodzakelijkheid in 'van een
overheidsorgaan roor -de verzekering der arbei
ders, wier werkgever niet tot een. onderlinge
organisatie is toegetreden Dit dualisme höhoeft
echter niet ie leiden tot concurrentie tusadien
de beide soorten van organen, en hel zon ook
niet aan de bedoeling van den Minister beant
woorden. indien die organen zich oyer on we
der nl3 mededingers zouden beedheuwen. In
zijn gedao'hlengang vallen de beide organen
olkander aan en zullen zij ruoelen traclden
zooveel mogelijk in welwillondo aamenwerking
lat eon zoo goed mogelijke uil roe ring der ver
zekering te komen.
Met eenige verwondering nam do Minisler
kennis van uet door somniigo leden uitgespro-
beilrijfeycreeaigingen niet voluoendo vrijheid
van beweging zou zijn gelaten. Doch het wets
ontwerp laat do bedrijfsvoreenigingen geheel
vrij in do wijze, waarop zij baar bedrijf willen
inrichten
Toezicht op de gestie dor bedrijüsvereoni-
gingsn is evenwel (en behoeve van do beirok-
ken arbeiders onvennij«lelijk en do Miuister kan
daarvan dan ook niet afzien. In lusschen beeft
bij naar aanieidLug van de daaromtrent ook
van huilen' de Kamer ingebrachte bezwaren na
gegaan in hoever aan die bezwaren «ou kunnen
worden tegemoetgekomen. Dit onderzoek heeft
hom geleid tot wijziging van do artikelen 24/
62 en 106. De wijziging van art. 106 stelt thans
rast het niaxhiïum-bedrag. dal voor aikniui-
straliekosloii aan de Bcdrijfovorecnigingen kan
worden in rekening gebracht. Rij die vaststel
ling is er van uitgegaan, dal de administratieve
bemoeiingen, welke voor de Bank voortvloeion
uit do medewerking, der bedrijf3m'oenigingen
slechts van geringe betcokenis zullen zijn, zoo-
dut een bedrag van 25.000 goaoht zal mogen
worden, genoegzame dekking dier kosten le
vormen.
Feesten te Den BrieJ.
De hooft!ooimmssic voor lie<t 1 Aprilfeest
in Den Erief heeft bericht ontvangen, dat
rle Koningin-Moeder het voornomen hocfr.,
om op 1 April ars. in Den Briel do plechti
ge herdenking van dan aanvang van ous
zelfstandig volksbestaan bij te w-oreen.
(Buiten vcraaLwoordolijkhcld der Red.)ri
Hef Politiek Advies
Mijnheer de Redacteur!
Hot eerslo .woord is in do geheel© pors, e£
OGk in uw blad, al gesproken, liet laatst© ccala®
zou ik mieenen, nog niet; en met „Tijl" kan m b,
gerust zeggen: „Het is er ook naar gemaakt."
Als iknu de ingezonden ©tarfckon ia Uwj
blad van de hceren. Stadhouder on Spendel uit*
duit, lijkt het wel of do ontstexnaniug enkef
Den Bosch, Tilburg en Limburg betreft, en 'f
gaat over do candiclnlen, v. Best, Arts, Juten
enz., dooh heuselijk dio ontevredenheid is ia
hooge mate ook gewekt in onzen kieskring, ea
do hovengcuocmde ingezonden stukken bunnen
wel als do inleiding beschouwd worden.
Nu kan ik wel even inijn bevreemding (9
kennen geven, dat ui on dat op 6ccialislisdh.
voortjo gekookte pannetje „Yan Best" vaa
R. K. zijde lot op don bodum zii te schrappen,
niotiegenstaande onpartijdige koks als o a. da
heer Elout aldoor verzekeren, dat hot werkelijk
niet aangebraad is, dooh voor nu hab ak ta
bUj\cn in onzo eigen keuken, waar de aan-
brandlucdit je tegen walmt.
Al geruimen lijd zijn de besturen, van do
kiosvereenigingeu in de weer, wordt er ruin go-
tmocdigd door het Genlvaal BeaLuur tot actio,
worden ledcnvorgaderirngen Jjclogd met spre
kers oa sproeks'ters, moeite, kosten, afvaardi
ging, opdat het advi©3 juist weergeeft, wat do
(kiezers wenschcn, en wie men op het o®e-
stoelle wenscht te doen .plaats nemen.
Een vlugschrift gaf duidelijk aa.n, dal het nu
eens correct zou gaan en dc uitspraak oa het
gevoelen der kiezers zou geëerbiedigd wor
den ca daarmee rekening kou worden gehou
den.
Do ,.gevoelens-vergadering" dor centrala
kwam. Eén persoon uit een groep afgoraar-
digden bracht Borghuis naar voren, een paar
anderen een Indische specialiteit, vier uit ceuo
gemeente (met twee uit naburige plaatsjes)
kwamen op voot Moerel, dooh bet platteland!
van den eenen uithoek van den kring tot den
anderen bracht Balvers naar voren; en wei
zoodanig dat iemand, niet bepaald voorstan
der van die candidatuur, nog wel zeide, „29
euilen er slecht van buiten kunnen, Balvers
op 2 te brengen."
En nu gaat oen stel afgevaardigden naar
Utrecht het gevoelen mededeelou van do kiezers
en--., negeert gewoonweg alles tm allen.
En, M. do Red., spreekt U nu eens tegen,
degenen, die bewersu, dat er „rueer achter
zit", dat „gehehno krachten werken*"
't Is tè erg, tè doorzichtig. Het toppunt vaa
brutaliteit is 'bereikt.
a nu, naschnjveude Criticaster iu „De Re-
si denliebodo";
„Gelukkig i-s cr de veiligheidsklep der vrija
„stemming; het advies is slechts oen
„a dvies (en e.on slecht ook. B.). Ik hoop
„het boste. Mnar toch zooals het nu ging wago
men het niet meer. Ook do kiezer kan zija
„geduld verliezen."
En nu zou ik hier wel aan toevoegen wilteo,
ia betrekking lot onzen kring: (het moet tot eea
uitbarsting komen. V/as 't eenmaal mogelijk
dat paardcmiddel kon nu wel »en&
geen nut meer afwerpen om de bewuste kie
zers te bedwingen. En oin een uitdrukking van.
•de paskwil-vergadering to gebruiken (ik vindi
die benaming juist) „Kiozers zijn geen rolta
appelen,, die je maar weggooien kon."
Nu mag snen bnp en. dat men dc goedmoedi
ge of halfzadhto iloorBnco kiezers nis slcinveei
de wei kan injagen, in welko men zo wenscht,
do bewuste -kiezer, dio zulk gedoe tegen da
lborst shu't, zal daardoor beslist in actie k-oimeu,-
En zoudt u het nu zoo'n wumler noemen,
als na zulk doen de erno locale na dc andora
zich van eon ceulriile, die «ruiks durfde beste
ken afscheidde!
Als men dc leiders, als ernstige mensoheni
ernstig werk verrichlc-ud, met zuike ernstige
zaken ziet spelen?
55c zullen «ioh de nioeilo, de ko.-tcn on do
sdiandc in het vervolg wel willen bespa
ren. Protesten kunnen in dezo niet uitblijven.
Be kan mij voorstellen, dat do vrouwen hui
veren zoom arena, geplaveid met iutrigc cm be*
drogj to worden ingeleid.
Ik huiver zelf, een vergadering te hulpen
leiden, cm zsdke verkrachting lo helpen be
krachtigen! "Wij, die prat gaan op onze onaau-
ta fbace vrijheid! V/ij, die do ■vergadering
■openen en sluiten 2nd den Ghristolyken groot!
"Wij, dio dan zingen „Roomschen dat zijn wij,
c-u-z.", houden geen rekening met een onzer
eerste plichten: „de rechtvaardigheid"!
ieder geval liad deze met liet ongeval al?
zoodanig niets lo maken.
Er werden allerlei veronderstellingen
gemaakt, welke beweegreden de" vreemde
ling; dan wel gehad kon hebben om zoo te
handelen. Eu de meest voor do hand lig
gende veronderstelling was nu. dat de
■man redenen had om zich voor do politie
te verbergen. Indien men aannam,» dat hij
iemand was, die door do politie gezocht,
werd cn zich vlug in veiligheid wilde stel
len, dan wras het zeer goed te begrijpen,
dat hij gevraagd had met don auto meo
to rijden. Dan was het ook verklaarbaar,
dat hij na het. ongeluk zoo spoedig moge
lijk verdwenen was.
Men vroeg zicli af, werd cr iemand in
den omtrek van Renswoude door do poli
tie gezocht, die reden had, zich uit de voe-
Isn te maken. Dat w;a3 het geval niet, als
men dan uitzonderde den moordenaar
van professor Evan. En nu werd er in
meerdere dagbladen clo veronderstelling
gemaakt, dat de man, die zoo veel rede
nen scheen te hebben om tc verdwijnen,
wellicht do moordenaar was van den pro
fessor. Natuurlijk werd urea in den om
trek aan de stations en overal elders
scherp toezicht gehouden op alie ver
dachte personen. En nu zou liet al heel
slim zijn, als-- hij op die manier getracht
had weg lo komen.
Maar andere bladen verwierpen deze
theorie, zij achtten het veel waarschijn
lijker, dat dezelfdo onzichtbare vijand, die
den professor vermoord ba.i, den auto
van den bankier had doen verongelukken
met de bedoeling hem ook te dooden,
Wiat dacht Frits Werner hiervan?
Hij geloofde den bankier pictj
Hij geloofde niet, dal deze den man, die,
met hem in den auto gereisd had, niet
kende. Hij liad dc vasto overtuiging, dati
na alles wat er gebeurd was bankier Van
Gielcn niet in den avond iemand, dien hij
absoluut niet kende, in zijn auto opnemen
zou. En als hij hef wel gedaan had, dan.
Zou het toch wel een razend, toeval ge-•
woest zijn, dat het juist iemand was, die;
redenen had, zich te verbergen. Neen;
Frits Werner nam eerder aan, dat da ban-*
kier evenzeer als de man dio met hem inf
den auto gezeten had liever niet bekend!
wilde zien, wie dat wel was. En hij lconii
rustig beweren, dal hij hem niet kendev
dat. de man slechts uit gunst had mogen;
meerijden, want de eenige getuige was <W
chauffeur geweest en d'ïze was dood.
Frits liep hierover na te denken, heü
raadsel leek hem alweer onoplosbaar.
Maar dat Yan Giclen een rol speolde ia
•heel dit dramn, dat hij zoo niet zelf dj
moordenaar, dan toch zija medeplichtige!
was, daarvan bleef hij overtuigd. Eet^
oogenblik had hij in dio overtuiging ge*,
wankeld, doch zijn argwaan was met vew
nieuwde kracht teruggekomen, toeD
bankier dat, voor hem geheel ov^antf
•nemelüke verhaal gedaan had, dat hij detfj
(man, dio met hom in den auto goredeffl
had, die mat hemt bijna het 8laektoff«
van don nieuwen aanslag geweest mA H
het geheel niet iou kennen,
Hoe onverklaarbaar alles Werner LeaS
des te vaster werd zijn bo3luiL ntot
ïV-elfiJb cej? hij ra&dsol hiui cpgelodp
nvjtffr
