Tweede BSad.
Uit de Omgeving.
Dinsdag 31 Januari 1922
Letteren en Kunst.
Strindberg's Paschen.
Dc dramatis cho werken van Sürindberg
ejja de zwakste plek zijner dichter-werk-
uaamUciJ, heeft Artliur Babillotto ge-
ae.od. 1) Ik betwijfel of dit wel juist is
©f=Strindberg's biograaf niet tot deze
■uiting is gebracht enkel door het feit, dab
Act booncohverk van dezen schrijver zoo
folders is. dan wit men gewoonlijk op het
•tooneel ziet; vooral: zooveel .lyrischer.
2akcr. aan Le-ssing's definitie van den fcoo-
ceelschrijver als den naschepper, den
schepper cener kleine, maar toch in zich
zelf volledige ennaar een be
paald zedelijk dool toe le
vende wereld, voldoet Strindberg zelden
en ook wie deze lSde ceuwsehe theorie
rcrwc-rpcü. maar moor geneigd zijn, hem
te melen door vergelijking met den groo-
shen, ook Soaudinaaische.il, meester Ibsen,
komen er licht toe in den volger slechts
■een ziekelijke afwijking te zien. Want-
stand Ibscn apres-tout niet rustiger boven
de handeling der personages die zijn lo-
ve-nsgcvoel tot uitdrukking brachtenbe
hield hij niet immer ook blijkens het
wiskunstig kaap en zeker verwinden der
intriges door een meestal zeer „gewoon"
aandoende wereld weergave heen zijn
«chijnbaxc onaandoenlijkheid Valt, daar
bij vorgolckcn, van &brindberg'a tooneel-
werk de z w a k t e niet op
Ik geloof, dat men zoo niet reeïenceren
moet. D-at men vermijden moet theoreti
sche of zelfs praetische normen bij de be
oordeeling van een kunstenaar voor op te
atollen.
Het hoogste wat van een kunstenaar ge
vraagd kan worden is en blijft-: dat hij zijn
levensgevoel tot ons, lief&t over
<uis weet tc brengen. Met welke middelen
xlo kunstenaar ook werkt, en welk dat le-
- vejisg-evoo-1 is of hij 't gebeuren in de
wereld ziet als evolutie, of als een kring
loop, of als een chaos op hel; mecslee-
pend wemgeven van zijn gcvool komt het
«au. Is dat levensgevoel zonnig en hoop
vol, hij zal ons dadelijk voelbaar ,-goed?'
doen brengt hij een diep-gevoelden zedc-
tyken teudenz naar voren prachtig!
5Sefc hij dc menschenwereld als oen warri-
,g» klomp materie, krimpend onder de aan-
vlaging van demonische machten, zoodot
•de aanschouwer huivert van ontzetting
diij zal hem dwingen, tot het besef der wati-
iclheid van vele waaiden *on waardecrin-
igcuhij zal lveui drijven tot een dieper del
ven naar vasten kern in zijn hart
Tot 'deze laatste categorie van kunste
naars behoort Strindbcrg. Ten onzent
Aeeff men van zijn stukken „Vader",
..Freule Julio", ,,Met- Vuur Gespeeld'',
„jpoodendans", „in Boes'' en „Onweer'"
rien spelen. Nu brengt „Heb Schouwtoo-
aicel" zijn „Paschen'', oen stuk dat later
(geschreven werd dan al die welke ik daar
even noemde, op „Onweer" na. Bleef hij in
,,fl Hees-', geschreven kort voor <le jaar
getij-spelen, waartoe „Pasehen" behoort,
"®og vrijwel steken in de obsessie, van den
ftngsL-droom die- dit leven een tijdlang
voor hem was, in „Paschen" breekt aan
heb slot het licht doorheb licht dat in
voel van zijn la-ter werk'vooral in zijn
Blauwboek nog zekerder wordt be
zoden.
Witte Donderdag, Goede Vrijdag en
Baaschavond (de avond van Stillen Zater
dag) heel en dc drie bedrijvenna het toc-
«okroeven der benauwing komt een ont
spanning na do kruisiging om de zon
den van vorige geslachten de
npsta-nrling. Men verwachte evenwel niet-,
•wi het verhaal van he.dcRidaag.seh leven,
dat Strindbcrg ons hier geeft, een iu on-
derdeekn vervolgbaren parallel met
Christus' lijdensgeschiedenis te vindennl
v?/ J!e^' 8*u'k een vPassiespel''. De „pas-
J,c *s voor hem slechts een Leitmoliv;
hetzelfde gekit, mutatis mutandis, van zijn
Advent". Hij heeft slechts liet Paasch
gegeven „het licht overwint dc duisternis",
dat ook in de Gcrmaanscho .mythologie
Petodeq wordt. 2) doorvoeld en tot uit-
drukloing gebracht op zijne wijs. Zich
binden aan oude verhalen is niets
voor Strindbcrg; <lit blijkt wel het- sterkst
uit de eigenaardig onhistorische wijze
waarop hij momenten der Zweedsclio ge
schiedenis (omstreeks dezen zelfden tijd)
in drama's verwerkte. Maar iutussehen
als wij „Poscnen" gezien hebben,
komen we tot de conclusie, dat ons zelden
of nooit de macht der duisternis op ontzet
tender wijze is voelbaar gemaakt dan door
Strindbcrg. En dat we zeidon weldadiger
de bevrijding daarvan hebben gevoeld.
Hefis niot het deal dozer inleiding, een
overzicht tc geven van hetgeen in dit stuk
gebeurt. We leven de dagen voor Paschen
mee met een ongelukkige familie, ongeluk
kig door de zonde van dein vader, den
Adam van dit menschengeslaehtwiens
wandaden in haar materieel© en zedelijke
gevolgen benauwende geldschulden, het
lijden onder een el echte faam, gecs tos sto
ring van de dochter voortleven. Veler
lei bijkomstigheden hebben meegewerkt,
om den donkeren winter ontzettend te ma
ken. Nu voorvoelt men de.n zomer met zijn
wijd lichtmaar vóór die er i3, grijpt de
duisternis nog eens al haar macht samen.
Die macht voelen we werken a's een be
nauwing in do menschen.maar ze dreigt
ook uit de dingen ons tegen. Een
roede, de klok, de processtukken, dat alles
wordt, zóó als de personages het zien, en
zooais do machtige geest van den auteur
oo-k ons dwingt het te zien, beklemming en
ontzetting. Alles moet meespelen op het
tooneel, zegt Heinz Herald in zijn boek
over Bernhardt; hij bedoelt, dat. dl wat
we daar zien zoodanig moet worden aan
gewend, dat het onze stemming versterkt.
Nu, een tooneel schrijver als Strindbcrg
wist- dit; intuïtief, beter dan wie ook!
Alles is bier stemming; alles is in do eer
ste twee bedrijven stemming van druk en
angst.En dan wijkt langzaam en stil
de beklemming, en do roe, de Mok. do pro
cesstukken zijn c-r nog, maar ze zijn nuch
tere dingen gewordon zonder beduidenis,
als lantaarns in den dag. De hallucinado
is geweken.
De hallucinatie. In dat woord ligt ook
het, antwoord voor hen, dio in sommigo
van Strindberg's stukken „onwaarschijnlijk
heden" vinden. Inderdaad in de vi
sioenen die hij ons voortoovert is als
in onze droomen veel wat in nuchtevcn
w aaktoe stand „vreemd7', ja, ongerijmd
lijkt. En er wordt, als bij liet ontwaken,
veel dat ons drukte, wonderbaar plotse
ling weggenomen. Er zijn zielstoestanden
on zielstoestanden is het wat Strindbcrg
ons geeft waarin alleen de onrust als
het blijvende erf zekere wordt gegeven.
Elis in „Paschen" schuwt bij den dag het
licht, on verlangt naar de weldadige, weg
dekken de duisternisen als dc duisternis
er is, verlangt hij naar zonneschijn, dat hij
kan pitgaan en zich verstrooien.
Zijn kwelling, onze kwelling, is in ons
zelf Elis ziet daarvoor de stukken van
vader's proces als gevangenisdeuren; de
roodo zegels zijn de gruwbare vijf wonden
van Christus een schaduw op het gordijn
is een reusachtige demon. Inderdaad, dat
i s zoo*n schaduw voor ons, op een be
paald moment
„Pasehen'' is voor het eerst in ons land
opgevoerd, omstreeks Paschen van het
jaar 1920 door „Het Schouwtooneel". De
opvoering is toen algemeen geprezen. Mo
ge de herhaling bij velen de emotie wok
ken, die de sokrijver ons geven wilde.
Dr. J. L. WALCH.
3) August Strindberg Das Hohe Lied
seines Lebens (Leipzig Konien-Versiag,
1910) blz. 64.
2) Het Duitschc woord voor Paschen,
Oslern, herinnert hier nog aan. Het staat
in verband met Oslaaxl, den naam cener
Gcrmaanscho godin van de vruchtbaar
heid, wier feest (in het voorjaar) men met
eieren vierde.
Bij de'volstrekt eenige opvoering van
Strindberg's „Paschen'' door de N.V. Het
Schouwtooneel, Directie Adr. van der
Horst en Jan Musch, op morgen, Woens
dag 1 Februari, in den Leidschen Schouw--
burg. zal de inlroductieve muziek, door
Strindberg voorgeschreven, eveneens wor
den uitgevoerd. Voor den aanvang van elk
der bedrijven zal respectievelijk worden
gespeeld uit Haydn's „Sieben Wortcn des
Erlösers'': 1 Introduktion Maestoso Ada
gio. 2. Largo No. 1 Pater dlmitlo ilüs. 3.
Adagio, Gesiie sclaraa: ah! si 'tiseo.
De drie bedryven spelen achtereenv'jI-
go.ns op Witten Donderdag, Goeden Vrij
dag on des avonds voor Paec-hen.
ZWAMMERDAM.
Gemeenteraad.
Zaïerdafe Vergaderde de Raad detóer g<e-
cn cento. Lo Vooraitlor opent de vergadering; met
oen woord vam welkom aan de Hoeren op de
oens-to vergadering van dit jaar. Spreker werpt
vervolgens een Mik op d'e holangrijko gebeurte
nissen van het afgcloopen jaar on memoreert
voornamelijk do beslissing van Qed. Stat on,
waarbij Zwammend am -als zelfstandige gemeen
te blijft voortbestaan. Spreker brengt vervol
gens een woord van dank uit aan, de Burgerij
voor do hartelijke Ontvangst, hom to zijn
ibrai tfed'agen. ton doel govalkn wcnscüit all on
oen gelukkig Nieuwjaar en hoopt dJat de be
slissingen, welke genomen zullen worden zul
len slrekkon tot bloei der Gemconto.
Do notulen worden onveranderd goedge
keurd.. Afwezig rijn mei kennisgeving do beo-
ren Tan Becik. en v. d. Poll. Ingekomen is een
enedcdceliang, dat de Rijks vergoeding ovor
1921 3965,70)4 aal bedragen.
Van. den lieer Van Oosterosn een sclirijvesa,
waarin dezo om gozondhtc-dsrcdonaa bedankt
als Lid van de Commissie .van Toezicht qp hot
Lager Onderwijs.
Eon Missive van B. en W. der gemoenle
Reouvvijk tot hot troffen van ee® reeling voor
dó kinderen dewer gomeenlo welke d'e Openbare
School le Roouwijk bezoeken. Voorgesteld wordt
de bijdrago der kosten te nagel on naar het
aantal kinderen.. Dezo missive wordt voor ken
nisgeving aangenomen, aangezien do .wet een
dei-gelijke regeling niet voorschrijft
Een missive van den Minister van Arbeid,
houdende varzocik tot medewerking aaji de door
Zijne Excellentie ontworpen regeling tot steun
;der Werkloozenkasscn, daar deae door dc groo
ts wmkl'ooshedd uitgeput zijn. Deze regeling
beoogt om bov-cn do gewone aabsidio een extra
bijdrage te geven, wanneer do plaatselijke kas
■ontowfikcjid is. Twee d'erdo hiorran zal door
hot Rijk worden belaaTd, terwijl een dorde voor
Tokening dor Gemoenle kcant. Qp voorstel rail
B. en W wordt deze rcgoüng aangonomen.
Een. missive van God. Slaton tozako het sa
laris van den ontvanger. Do Raad heeft vroe
ger tocgestömd cm do salarissen van B. on W.
on den Secretaris tc regelen volgons do nieuwe
wet nl. mol temgwoi-kendo kracht lot Juli
1920. doch lictft dozo niot toegepast op liet sa
laris van den Ontvang-or. God. Staten achten
zulks onbillijk en advise ar en zulks alsnog ie
doon.
Dc hoer Edelman deelt namens do Commis
sie lol het nazien, der bogrooltog mede, dat zij
gcraoend liceft hot cnlangs genomen Raadsba-
sliiit tc moeten handhaven om een rnaxunuca-
bc'drag van 1G00.uit to keoren. Do Yoorz.
zegt aan God. Sla.l on de moonixig van den
Raad hieromtrent iuc-d'agodleeM te hebben, nl.
dat bet salaris van don Ontvanger, gezien hot
weinigo weik daaraan verbonden, veel te hoog
is ca als oen nevonhelrekking bcsohouwd moet
worden en met het oog op de bozuiniigïag wciko
cok vcof de gcsrneêüJo c'sch. is. een salaris van
1290.mot lier twee jaai-lijksóhe verherogin-
gen van 100.ruira voldoende is.
Ingekomen is can verzoek van. de Verceni-
gdng tol bestrijding d'er T. B. CL lo Bcaïagi-a-
veai. .cm over 1922 een &ubsklio van 300.
te vorlcewcn De redon waarom zij 100.
nicer vraagt dan het vorig jaar is gelegen in
hei hit, dal de kost on. van bestrijding koager
zijn. Besloten wordt hij de Begroeting ovor dit
v<rzü:k le beslissen. E\ on zoo op een adres der
Fröbelschool, waarin wordt verzocht de subsidie
■over 1922 te verhoogen tol 200.geziem
bet nadeelig slot van 1021. Van don algemeo-
nen Ned. Bond van. Poli t icamb Ion aren is eon
•adres iogakomeii, houdende vonzoek ojd die sa-
larisscai der beicle reldwsjehters lo verhoogen.
■B. en W. zijn van oordeel, dial de salarissen
van de veldwachters op peil zijn en stollen
voor dit adiees voor kennisgeving aan. lo nemen
A3dus wordt beslctoiL
Do Y-corziIter doel mcdodcéiing. dal 45 Te-
vtajr.es H 0 zijn. ingekomen, welke zullen
worden gesteld in handen der Reclame Com
missie.
Van den overste van het St. Josophgeslicht
is een bestek cn teckc«ii.ng ingekomen voor den
bcaiw yptri oen Lagere Solsool en een school
vóór M. U. L 0. terwijl wordt v'evzooh't hier
voor do bcJioodigde gelden ten bedrage van
201.000.beschikbaar tc stoften Na eenigo
toelichting wordt besloten het verzoek zctoals
het nu is in verband mot cenigo cBaarto
voorkomende onregelmatigheden af to wij-
zon en geen. geM daarvoor beschikbaar lo
Mellcn. Besloten wordl met don overs to der
stichting een nadere b'osproking daaromtrent
lo hooiden. Vervolgens wordt overgegaan, tot d'e
benoeming van ge-mrentegcmccvshecronVoor-
Wajk A, levens belast met don doodsdhouw in
Wijk B wordl herkozen de heer Söhreudar, af
tredend. Voor Wijk C, belast met de anwon-
praclijk en vaooinatie word* korkoaen de hear
A. W Van Beek, en voor wijk DDr. van Sta-
v'eran.
Tot löcTcn dor reclamecommissio H. 0. dienst
jaar 1922 worden do laftrodOnde hoor en Van
Muiswinkel, Hoogendijk, en Van der Pull her
kozen.
Tot leden dor Commissie tot het nation der
rekening 1921 en. bcgrooling 1922 worden ge
kozen do hoeren A. W. van Beek, Iiinsohoten
en v. <L Polk
In do vacature Oosterom wordt gekozen lot
Lid der Gom-missie van Toozioht op hel Lager
Onderwijs de hoeren L, Hoogendoom Tot le
den van do Ooantmissio lot wering van schooi*
•vorzuim woaden gekozen die heoren J. de
Voogd, A. van Wijngaarden, A. R. Koslor, N.
van. Nic/kedk on H. L. Van Gunningen.
De rekoninig van hel Burgerlijk Armbes'tuur
eïool over 1930 met oen batig soldo van
298.13/4. De ontrangsteai over 1921 bedroe
gen 472,32/4 terwajf de uilgavon 173,89
bedroegenDe ontvangsidn over 1922 .worden
goraamd qp 473.43 lei1 wijl de uïtgaiv'on op
een zelfde bedrag wordhn geraamd.
Het kohier schoolgeld over de maanden
Nwermbcr od December wordt re^p VasigesloM
op 37,60 cn 36,12.
Hierop wondt overgegaan tót .ra-AateMing der
heffing en invordering der schoolgelden.
Na eenige bespreking werdt hel vedg-endo ta
rief vastgesteld.
Lager onderwijs L. 0/ Vorvolg-
per week en per kindx -p. rn en ondcrw.
p. kind, p m>aand
cn p. kind
800.—1000 S cent' 0.50 f 0.20
10(10—1300 10 0.90 0.40
1300—1000 15 1.30 0.60
1600—1900 20 - 1.70 0.80
1000—2200 25 2.10 1
32002500 30 2.50 f 1 20
2500—3300 35 ƒ3.— 1.10
2600—3200 40 3.50 1.60
32003600 45 4 1.80
36004000 50. v 4.50 2.—
Enz.
Indien meer dan een kind uit liólzelfde gezin
■dezelfde school' bezoekt Wordt vtoor liet tweede
•kind met 20 ten honderd, voor het derde kind
mei -10 Icai Ircmhird voor hel 4e kind met 00
ten honderd cn voor het 5o kiiud met 80 lom
•honderd verminderd. Alzco betaalt «het 5e kind
geen schoolgeld.
Om 1.15 uur wordl vervotgens de vergade
ring verdaagd' tot des avonds 6.30 uur waarna
zij lot 8 uur in geheime zitting ovei
Na^hcnopcning dor vergadering wu:;'do
nieuwo verordening op do heffing der H. 0.
aan de orde gesteld. Na aoapelo bespreking
wordt de nieuwe regeling aan genomen. De cer-
&to 4 maanden van dit jaar zal zij nog vol
gens de oude wet wo-rden geheven, dooli .daarna
wordt oen nieuwe regeling van kracht waarbij
•de helFing niet inecr door den Gemeente-Ont
vanger, doch dcor het Rijk zal geschieden.
Hierna wordt overgegaan ïo't behandeling
der Begroeiing Betreffende den post van
1950.voor een ontvanger stelt do Commis-
eio van onderzoek der Bogroo'ting so or dit be
drag op 1GOO.terug te brengen. Het voor
stel wordt aangenomen.
Bij den. post presentiegeld der Raadsleden,
waarvoor 210.is ■uitgetrokken stelt meer
genoemde Oomanisriie voor dit bedrag lot de
•helft terug 4e brengen. HgI voorstel wordt aan
genomen.
Do Jaarwedde vau den Ambtenaar ter Se
cretarie wordt mot 100.VoriiDogd en ge
bracht op 1300.
Besloten wordt aan de vereomging tot be
strijding der T. B. G. te Bodegraven een sub
sidie van 250.io verieenen en 50.le
reservoeren voor tijden van nood.
Een voorstel van do Ooromissio oen hot sa
laris van den Gemeen! oworkman van 1352.
op 1-402.te brengen; wordt Verworpen.
De heer Hoogendijk slob voot de sub&idio
voor do Nutsbewaarsdhool op 300.te brem-
gom. wolk voorhiel door bom wowlt verdedigd.
Die beer Van Muij^v.-iinkoT is van oordeel, dat.
gezien de toes land van do Gemocnldkas, oen
bedrag van 200.voldoende is. Spreker is
van oordeel dat eon Jckort Van 300.tooli
wel door een voorstander van het onderwijs ge
dekt kan worden. Het voorstal van den lieer
Hoogendijk in stemming gebracht w-nxll ver
worpen.
Jiij den post Hnupcommissic wordt b cv loten
deze Cemmsteadg, mdian euikn wordt loog»-
etaian l<at 3 loden terug lo Lrongan. Do Do-
gxooting wordt vervolgens als volgt vastgestoldi f
Gewone ttokoinsfon «ai uitgaven 706J 4.78)4#
Buitengewone inkonw! on 6930.55. Id'ecn uA-
gavwi 6000.—. Batig saldo 98C.55. Totaal
in uitgaven 76614.78)4. Idem ontvangsten
77601.33)4.
Bij de Rondvraag vestigt 'de hoer Hoeks de
aamclacht -op <lo gladheid der wagen met nam*
de Ovortoohl on verzoekt in d'ergeTijko geval-*
len zand to deen stroopen. Do Voorz. geeft dm
heer Hoeks madhiiging zulks in dtergelijko g®"
vallen, wanneer Irij dit noodiig oordeolt, U
laten doen.
Voorts verzoekt de hoer Hoeks verbetering
van de verlichting bij de R K. Kedk. De Voor
zitter zegt onderzoek in dozo toe.
Do hoer Lrnsdhotcm vestigt do eandaoht opi
don Ircurigen toestand waarin du Rijks straat*"
weg verkeert Van do Gasfabriek tot d'o grona
Zwammerdam- -Bodegraven. De Voorz. zal ook:
hieraan zijn aandacht schenken.
De heer Edelman vraagt of do school in <to
Tempel, zoolang do verbouwing niot heeA
pTaats gehad, niet van het 7dfe IcoTjaar onthe
ven kan warden. De heer Van Muijswinkel
merkt op, dit or wellicht nog oen overgang»»
(bepaling zal (komen. Do Voorzitter zal hierom-
Irent oen onderzoek instc-11 on.
Niels moer aan. de orde zijnde wcerd't hierop
'do vorgadrri'ng gesloten.
RECHTZAKEN
HAAGSCHE RECHTBANK.
Veroordeeld zijn:
De hakkersknecht J. A. H. uit Vooracha
ten, wogens daofslal van een regenjas, lot
6 maanden gevangenisstraf.
Le hakker A. F. v# d O. uit Lelden, we
gens dreiging mot een misdrijf togen het leven,
gericht en mishandeling van een hond, tot f -
maand gevangenisstraf voorwaardelijk met 8
jaar proeftijd.
Vandaag heeft terecht gestaan de 23-jarigi
schilder G. V. uil Wassenaar, gedetineerd
wegews oplichting van W. N. voor 1000.
Deze hokraagde had. aan N. verteld, dal hij ge-
ongagoerd was met de dochter van iemand
dien N. wei kende en waarvan deze wist, dat
bij er „goed bijzat". Verder had beid. hem me
degedeeld van een aannemer oen groot werk
te hebben aangenomen. Dezo aannemer Ls ech
ter failliet gegaan, maar do held. zou 80 pot/
uitgekeerd krijgen. Om dit verhaal to bewijzen
bad bekl. aan N vcrschiKendo papieren late»
zien, wc-iko papieren hij echter zelf vervaar
digd. had.. Door dit alles bewogen, was N. er
toe overgegaan den bekL 1000 to iconen, welk
geld hij nimmer had teruggezien.
Eisclï legen dezen beklaagde, die bet hem
ten laste gelegde volledig bek on do, 1 jaax ge
vangenisstraf.
Eveneens wcrtl een jaar gevangenisstraf go-
c«cbt tegen don 37-jfurigen, koopman J. G. van
D. uit Leid on, gedetineerd, beschuldigd
Van verduistering va-n een rijwiel, hetwelk bij
in huur onder rich had, ten nadtolo van den
rijwüJhandclattr J. N. Daabucijer to Loidea
cn verder'van oplichting van een sigarenwin
kelier aldaar voor een kicljo sigaren, door de
zen winkelier verschillende door hem verzon
nen verhalen op te disschcn, waardoor dozó be
wogen werd den beklaagde een kistjo sigarem
zonder betaling af to govoa.
Verder is geëiscbi togen:
J. M. do K., 23 jaar, koopman to Leiden,
wegens huisvrodchreuk on wed or s p ann i gh oid;
2 weken gevangenisstraf;
J. D., 27 jaar, boekdrukker. J. C. v. d. L.#
33 jaar, veriofhouder en G. J. G., 32 jaar,
boekdrukker, allo drie te Katwijk, wegend
huisvredebreuk door twee of rneor vereenLgdo
personen, voor den oerrsten bok!.: 1 weck ge-
van gen is.s'ra_[ en voor do twee anderen: 20
•boeLo subs. 20 dagen hecht exits
TV. A. v. d. E., to Noord w ijk cth out#
hij versték, wegens diofstal van een Idok uÜ
oen gestrando J-c^ger, twoo maanden gevange
nisstraf;
P. J van L.. 25 jaar, koRner to Leid on#
wQgens eenv<»ud.igc bemoediging van een amb
tenaar in funetio aldaar, 10 booto subs. 10
dagen hechtenis;
H. v. tL E., 20 jaar, blocanenkoopman
Oogstgeost, ww-n verduistering van eon
rijwiel ten laste was gelegd, vrijspraak:
J. J. v. d B., te Leiden, Wj versték, reci-
■dfviste, wegens opiioli'limg voor 10, l jaar ga.
vacgonisslraf.
Uitsnrakeu ovor 1 dagen.
FEUILLETON
De geheimzinnige Derde.
to
door
WILLIAM HOLT.
(Nadruk verboden)'#
vn.
Smg iu pijlsueilB vanrl nvcf B»d
•oitkeren wop. De lampen van den auto
*icipen een Lel schijnsel voor zich uil,
pciujusm vuor zien uil,
£L°P z1J aiaardo rncn in.so.nnrre duis-
De beiclo vrienden hadden 'afgesproken,
oai men eerst rijden zou mar ïrcfc kan-
Toor (e Renswoudc om daar nadere bijzon
dertienen ic vragen. En het dorp was
■ter spoedig bereikt.
waeht?lrf -CU- was R°ff °P- Peitoïijk vor-
ilpr S, i J,n anders dan dat meu van
den Beukenhof nog komen zou.
ÜS;,ii0 VaD öie,oa hBm slcid0
•"Si 2ie' ,u' ik w°6l natuurlijk" ook uiet
tb, J!i ;v' °'r 3eI)CUI,tl 'S, maar een uur-
iinvfl d ik '"'•i" coHrt?» uit Veid-
<tairdDul,,c--toc8ie'- mu mi|
autnoo 1 I J zlJn sia-idntnats ern
auto-ongeluk gebeurd was."
Van er" hi' 'l0'' mededeelen in opdracht
van den eon of ander?"
Wit ik nCn' t"001 me 3'' begrjji,cn.
-Üntól nfzondcn heb is ren parfitniier
11 iTervrien^,. °srlJI)t °P Weino kantoren
roennn0 °"S 's avoncls nog al eens en
pon wo vaak elkaar op en onder-
houden ons met elkaar. Do. coliega van
wion ik u sprak vertelde ruc van dat on-
geluk. Hij dacht natuurlijk niet, dat ik er
veel belang in stelde, omdat, htj niet weten
kan, dat ik u leen. Toen hij vertelde dat
do verongelukte auto van hot landgoed,
den Beukenhof gekomen vv.is, neb ik ge
meend u misschien een dienst le bewij
zen door u een briefje te zenden."
„O ja, we zijn er u dankbaar voor. Maar
weet u wel zeker, dat er sprake is van
twee inzittenden, behalve don chauffeur."
„O ja, dat weef ik heel zeker"
„De quaestie is", zei Frits Werner nu,
„dat dat vader hier van mijnheer Van Gie
len van avond op den Beukenhof geweest
is cn terug gereden is. We vreezen dus
zeer, dat liet- zijn auto is. Maar hij was
zeer beslist alléén, hij had niemand bij
zich. Daarom hopen we nog. dat er een
vergissing in ljel spel moet zijn en het zijn
auto niet is."
De postdirecteur haalde de schouders op
„Daar weet ik natuurlijk niets van", zei
hij, „ik heb u geschreven, wat ik zelf ver
nomen heb."
„Maar wilt u uw collega le Veldhoven
nog even voor liet? toestel roepen cn
nadere inlichtingen, vragen."
„Zeker wil ik dat. Wacl.L een ooecn-
blik."
Dc directeur kwam spoedig terug.
..Hij weet er nok niet meer van, dan
men hem verteld heeft. En er is hem ge
zegd, dat de auto van den Beukenhof
kwaifi. Maar ér zaten zeer beslist twee
personen ir> behalve den chauffeur".
„Dan rijden wo er maar da lelijk heen",
zei Werner.
Ën weldra suisde de auto in razende
vaart over den donkeren cn een/amen
weg. Zij spraken onder den rit niet veel.
Ieder was met zijn eigen ge-ia utten
bang als hot ware om dio voor der. ander
uit to spreken.
Was dó auLo verongelukt, waarin do
bankier g( zelen was? En zoo ja zou hier
dan all eer: van een ongeluk sprako moo-
ten zijn. In gewone omstandigheden ïou
men niets anders veronderstellen. Maar
dack', men niet onwillekeurig terug aan
wat er gebeurd was, toen zij do eerste
maal naar den Beukenhof reden. Toer. ha J
wanneer de chauffeur niet zoo oplettend
geweest ware ook gemakke'ijk een onge
luk kunren gebeuren. En hot zou zeer
waarschijnlijk een ongeluk gewekt zijn
met opzet veroorzaakt. Mcost daarvan nu
opnieuw sprake zijn?
Men zou het spoedig weten, want An-
toon van Üiclen liet zijn wagen met groo-
lo snelheid loepen.
Het ongeluk had plaats gevonden bij
Veldhoven, een klein dorpje en toen men
dit bereikt had, werd voor een cafe daar
stilgehouden, waarvan do bewonors, al
was het vrij laat, nog niet naar bed wa
ren. Men wist daar waar het ongeluk ge
beurd was cn ook, waar de gewonde was
binnengedragen. Een van de zoons uit het
huis wilde wel met de heeren meerijden
om lien to wijzen, waar zij zijn moesten.
Men behoefde geen vijf minuten meor
te rijden, toen hij een groots boerenhoeve
aanwees.
„Hier is het", zeido hij. „Twintig meter
verder is het gebeurd. De auto ligt cr
neg".
„Dien zien we later wel. Wc zullen eerst
bier binnengaan".
In de boerenhoeve troffen zij den eige
naar en zijn vrouw in het woonvertrek.
„Hier zijn een paar heeren", zcide hun
begeleider, „die naar don gewonde komen
informeeren".
„Ja, wie is het", vroeg van Gielen dade
lijk.
„We kennen hem niet, mijnheer", zei
de boer. „Dc gewonde ligt in de achter
kamer, de dokter en oen liefdezuster zijn
bij hem".
„Ik denk, dat het mijn vader is", zei
Van Gielen, „ik zal er heen gaan',
Do boerin riep:
„Uw vader, mijnheer, o maak u maar
niot te ongerust. Do dokter zegt, dat het
zoo heel erg niet met hem is. Komt u
maar mee".
Terwijl Anloon van Gielen haar dade
lijk volgde, zcide Frits Werner:
„En het lijk van den chauffeur?"
„Dat ligt in het koetshuis. Wilt u hom
zien?"
„.Ja, graag, als het kan".
De boer stak een lantaarn aan en met
z'n zeiden gingen zij de voordeur uit over
de donkere plaats naar een soorls koets
huis. Daar lag het lijk, het was, Werner
zag dit direct, inderdaad het lijk van den
trouwen chauffeur van den bankier.
„Blijft dat hier zoo liggen f" vroeg hij.
„De burgemeester wil het nog laten af
halen en naar het lijkenhuis je brengen",
zei de boer, „ja, ja, het is wel treurig".
Werner wierp nog een laalsfen blik op
het lijk en prevelde een gebed voor do
zielerust van den ongelukkige.
Toen gingen zij naar do boerderij terug.
„Ja, ja", zei de boer „dat is een vreem
de geschiedenis bovendien'.
„Vreemd, waarom?"
„Wel, ik geloof nooit, dat het een ge
woon auto-ongeluk is".
„Zoo. En waarom niet?"
„Ja zie eens, een klein eindje verder
imaakl dc weg een scherpen draai. Nu,
daar zijn een tijd geleden boomen gehakt,
die er nu langs den weg liggen. Een van'
die hoornen is op den weg getrokken".
„Hè? Dus dat zou met opzet gebeurd
kunnen zijn. Waarom denkt ge dat?"
„Wel u hebt toch ook zeker in do cou
rant gelezen, de vorigo week van dien'
moord op dien geleerden professor".
„Ja zeker", zei Werner, „maar wat hcoftt
dat hier mco tc maken".
„Nu go zult toch ook wel welen, datdi».
professor met z'n dochter en nog een paap
heeren dien avond van z'n dood naar daö
buitengoed bij Renswoude zijn gereden.*
„Ja, ja, dat weet ik natuurlijk, maar vog
iel verder".
„Nou, toen lag er ook een fco» et),
den weg. En weet u, dat dit was op do-
zelfde plaats?" fTi.
Werner zette groote bogen op.
„Wat zegt ge"', riep hij, „je meent del^
dit ongeluk op dezelfde plaats gebeurd i*?
waar do auto toen terugkeerde."
„Ja, maar die kwam van de andertl,
zijde. We hebben daar toen niets van go«.
merkt, maar wel den boom Over den we®
gevonden den volgenden morgen. Latoêy
hoorden wij ervan, er is hier toen eeil
onderzoek ingesteld. En we lazen het ooif
in rle courant."
„Juist", zei Wonicr, „ja dat ia
vrcciRd." 1
(Wordt Vervolgd.)];
