Na 's Pausen dood. BUITENLAND. Jaargang. DINSDAG 31 JANUARI 1922 No. 3736 j^BONNEMENTSPRIJS bedraagt bi) vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week, 3 2.50 per kwartaal. UinfrBi] 0Die APenten 20 cent Pefweek, 12.60 per kwartaal. ^1! Franco per post 3 2 96 per kwartaal. 'OÜaii Geïllustreerd Zondagsblad Is voor de ^bonné'e verkrijgbaar jndii n betaling van 60 ct. per kwartaal, by vooruitbetaling. Af- en i erlijke nummers 6 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 10 ct. tchtt iolds wati flj Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. II Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN. TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. II. DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: op Z.lerdap 35 cool per regel Overige dagen 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt hel dubbele van het tarief berekend. KLEINE ADVERTENTIES, van ten hoogste 30 woorden, waariü betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur koop en verkoop f 0.7» s Zaterdag, overige dagen f0.50 nummer bestaat uit twee bladen b ij zetting van hot li van Paus Benediotus XV. chte it Rome wordt aan de „Msbd." ge- 'Oldei d wats>rie en een halve mete^ diep onder den f r der St. Pieterskerk bevinden zich de Jcaansche grotten of crypten. Deze ff asderaardsche gangen en vertrekken her- belangrijke kunstwerken uit de itgatjie Gon tantijnsche basiliek: graven van Cenlisen en doorluchtige persoonlijkheden, i Bhriften van groote historische waarde Zold belangrijke brokstukken van oude ïrde: st. De op verschillende wijzen bepleis ïidiL 0 \loer der grotten is die der oude oer t jiick. Betreedt men aan den kant van beeldzuil van den H. Andreas of van rf '\H. Veronica de onderaardscbe vertrek- NTo.7 j die thans electrisch verlicht kun- 7 Cr worden, dan krijgt men een gevoel vromen eerbied bij de herinnering riva| millioenen en nog eens millioenen ge- vooi ^igen en vrome pelgrims v.an de vier- hun eemv af tot op onze dagen dezen grond veer raden. B Deze grotten", zoo schrijft prof. dr. „zijn tot op den huidigen dag een d des gebeds gebleven. Nog rusten hei- gw gebeenten in hare groeven, nog staan lijkkisten der daar begravenen met chrift en inhoud op haar plaats, nog ier i geQ vrome priesters en bisschoppen r beneden de H. Mis op, nog knielt in watf vr-oege morgenuren menige vrome pel- (^e Bsschaar om de altaren, die zich daar ner( inden". kam n deze grotten, in dit myslieke onder- Irde' dache duister, waar men nog als het 'e den ademtocht der groote zielen van Jvele heiligen denkt te basj.euien, die ^dom het graf van den II. Petrus met É-Frbied werden bijgezet, zal ook de H. e:der Benedictus XV do laatst»' rust vin- •amfc. Voorloopi^ zal zijn graf teil zeer be- ,3r<ia. leiden-zijn, in afwachting van wat het College zal bepalen omtrent het min 9 meer verfraaien van zijn laatste rust ic lats Het graf bevindt zich tenminste irloopig. onder den eersten boog in het ïrdo iden sch p, waar naast het kleine al- r een prachtig relief der Piëta is op- iteld: een werk uit den renaissancetijd. "-'Ter zijde bevinden zich eeavoudigo gra- lï dat van Pius VI en dat van koningin ;e™ tistine van Zweden. Dat van Benedic- i XV bevindt zich naast het laatstge- Voi fcmde en tegenover het graf van Pius X, 'Oi® weinige schreden daarvan verwijderd, wat en den muur aangebracht is. Aan de lere zijde van het graf van den overle- fö Paus bevindt zich de laatste rust- lals van Innocentius XIII uit het huis w» ïti, dan komt het graf vüd kardinaal DH'duine dclla Porta, den jongere, een )oi sluk werk uit den Renaissancetijd, verderop vindt men de graven der kar_ Fonseca, Arduin© della Porta de eri Erculi van Narni. Merkwaardig is nog, dat Faus Benedic- 3 XV niet ver van het graf van St. Pe- mPus rust, waarvan hij door een muur scheiden is en dat zijn graf onmiddel- k aan do graven der eerste pausen- artelaren grenst, die naast den eersten ntifex den dag hunner opstanding af- chlen. ni [tac p t rouwbeklag van het 1(3 Corps diplomatique. - Zaterdagochtend heeft, zooals wij reeds IgjlJeldden, het Corps diplomatique het Hei- Jf College officieel zijn deelneming be- pgd niet het overlijden van den Paus. |In de toespraak, welke d© ambassadeur Spanje, als ouderdomsdeken van het intencorps hield, gaf hij u't naam van ,2'jn ambtgenooten uitdrukking, aan de jpelens van deelneming in het groote 'bes, dat zoowel de Katholieke Kerk de geheele wereld heeft geléden, in afsterven van Z. H. Paus Benedictus Tijdens Zijn verheven bestuur, zijn Hgten bunner naar de Eeuwige Stad ge- n> waar thans de bij den II. Stoel iccrediteerde vertegenwoordigers, tal mer zijn dan ooit te voren. ij allen zijn getuigen geweest ver- '8de de ambassadeur van d© ont- reï.8 ijke liefdewerken des Pausen tot le- r|f*ln^.van lichamelijk en geestelijk lij- tijdens den oorlog. Even roerend als moreele deugden, en Zijn gaven van ii and en beleid, was zijn verheven iae voor de menschen. n ontelbaar zijn degenen, die geduren- en na den schikkelijken wereldoorlog u "beid van die liefde hefcben onder den. Uit naam van het corps diploma- k dan ook getuigenis afleg- p' a?t,ziin ,eden zich vereocigen mot an de.r lcden van het H. College en Fn Orf iri.s^enGn voor d© zielerust van Ër (?p^rPrio£,-er en uitmuntenden Die- leHn dlG nnS °P ziJn sterfbed God ■èdp 0I^ aan de .wereld don volledigen fézen vr«H 'fn en Dio 7i-lü leven voor p cde wilde schenken. Z. Em. kardinaal Vannutelli beantwoord de de toespraak en dankte'voor de uit gebrachte gévo'elens van deelneming. Be ter daü wie ook "zijn de bij den H. Stoel geaccreditëèrdo vertegenwoordigers in de gelegenheid geweest, den apostblischen arbeid van dén overleden Opperpriester en de grootheid van Diens werk te ken nen. eq te w^aardeeren. En ik weet, dat wij de eersten zullen zijn, om de eeretitels te bevestigen,die Benedictus XV zich ver worven heeft als Weldoener der mcnsch- heid. Apostel van Licfdo en Paus des Vre- Ües.. - - - Ik eindig met den wensch en de hoop uit le spreken, dat het H. College van Kardinalen, voorgelicht door den bijstand de3 hemels eri gesteund.door de "gebeden der geloovigen,- in staat moge zijn, een- nieuwen Paus te kiezen, die zich een waardig opvolger zal toonou van Hem, Dien de wereld begroette met zoo schoo- no eeretitels. De Pauskeuze. Naar de Mondo meldt, bestaat er te Ro me in Angel-Sakisisclie geestelijke krin gen een streven ten gunste van de ver kiezing tot paus van een vreemden kar dinaal, en wel meer in het bijzonder van den' Nederlandschen kardinaal Van Ros- sum. HET VOORNAAMSTE NIF'JWS. De bijzetting van het lijk van Paus Be- Dreigende algemeene staking in Zuid- Afrika. De strijd in Karelië geëindigd? Duiischland. De begrooting. In den Duitschen rijksdag is de behan deling der begrooting voor 1922 in eerste lezing begonnen. De verdediging van mi nister Hermes maakte goeden indruk. De stakingsmanie. Terwijl de berichten omtrent de actie dei* spoorwegmannen iets gunstiger luiden, dreigt van den anderen kant weer een staking uit te breken in de metaalindus trie te Berlijn. Ontvluchting van luit. Dittmar. De eerste-1 ui ten ant Ludwig Dittmar, die wegens medeplichtigheid aan het in den grond boren van 't Engelsche hospi taalschip „Landdovery Castle", door het Rijksgerechtshof tot 4 jaar gevangenis werd veroordeeld en zijn straf in de ge vangenis te Naunburg uitzat, is Zondag nacht' ontvlucht. In regeeringskringen is men daardoor pijnlijk verrast, temeer daar dit bericht op het oogenblik d© taak der Duitsche onderhandelaars bij de commis sie van herstek zeer moet bezwaren. Hoewel de Pruisische overheid verant woordelijk is voor de ontvluchting van Dittmar, zal de Rijksprocureur te IJaun- burg persoonlijk een onderzoek instellen, of alle maatregelen zijn getroffen voor de achtervolging en het opnieuw gevangen nemen van den voortvluchtige, evenzoo voor de bestraffing van evcntueele mede plichtigen. Er is een premie van 50.000 M. voor de arrestatie van Dittmar uitgeloofd. Oostenrijk. De Credieten. Volgens een te Berlijn ontvangen bericht zou Frankrijk Oostenrijk een zelfde lee ning verstrekken als F/n geland-, zooda-t het totale crediet dus 5 mililoen pond zou worden. Frankrijk. De Duitsche nota aan de Commissie van Herstel. De Commissie van Herstel heeft kennis genomen van de Dtiitscho nota. Zij be sloot deze nota onmiddellijk naar de geal lieerde regeeringeai door te zenden, die al dus in staat zullen worden gesteld, de kwestie of zelf te behandelen, of haar door de Commissie te laten oplossen. De Oostersche kwestie. De ministerconferentie te Parijs over het nabije Oosten zal waarschijnlijk eenige dagen worden uitgesteld. Rusland. De strijd in Karelië geëindigd. De Russische opperbevelhebber Karne- nef meldt uit Karelië, dat de tegenstand der opstandelingen aldaar definitief ge broken is. Het Karelische' avontuur, aldus het telegram, is geëindigd. D>: hongersnood. Volgens berichten uit Moskou zoo meldt het Poolsoh Tel. Agentschap heeft do nood in de hongerstreken een hoogte bereikt, als nog nimmer te voren. Verschillend© gevallen van kaniba-liame zijn geconstateerd. In de streek van Oren- burg zijn 3000 kinderen ten doode opge schreven indien niet onmiddellijk hulp komt. Amerika. Geen incident Reuter seint uit Washington, dat in het Witte Huk en het departement van bui- tenlandsclie zaken met beslistheid het ba- richt over het vermeende incident wordt tegengesproken; volgens 'twelk Harding en Hughes weigerden om Jusserand te ont vangen. De Fransoho gezant ia eiken keer, dat hij het verlangen daarnaar te kennen gaf, ontvangen. Heb Franscho gezantschap heeft even eens medegedeeld, dat het bericht over het incident belachelijk en geheel ingegroad is. Zuid-Afrika. Dreigende algemeene staking. De premier Smuts heeft in een schrij ven aan de kamer voor de mijnen en de In dustrieel© federatie meegedeeld, dat, al is de conferentie ter bespreking van een mo gelijke oplossing van het lóonconfilct niet tot een resultaat gekomen, de regeering bereid is, aan elk verzoek ^an een van beide partijen tots'samenwerking, om een weg tot vereffening van het geschil te vin den, gevolg te geven. Naar aanleiding van het mislukken van de conferentie, welke was belegd om de mijnwerkersstaking tot een einde te bren gen, heeft de industrieele federatie een ver gadering gehouden, ter bespreking van het voorstel, over geheel Zuid-Afrika tot algemeene sympathiestaking over te gaan. Buitenlandsche Berichten. De bioscoop-ramp te Washington. Uit Washington wordt aan de Parijsche editie van de „New-York Herald" geseind: Omtrent de verschrikkelijke catastrofe, die in het Knicker Bockertheater, een bios coop, gelegen in een der voornaamste kwartieren van Washington, dicht bij het Fransche gezantschapsgebouw plaats had, kan nog worden g6meld, dat een honderd tal toeschouwers zich onder de doo-den be vindt, terwijl er meer dan 250 gewond zijn. Een geweldige sneeuwstorm was Yrij- dagnacht over Washington gekomen. De sneeuwval was zoo hevig, dat het trein- en tramverkeer moest worden stopgezet. De stad was nagenoeg gehoel van de buiten wereld geïsoleerd. Tengevolge van don sneeuwval was het dak van bovengenoemde groote bioscoop zaal zoodanig bezwaard, dat het is inge stort. Do brandweerlieden, door mariniers ge holpen, werken met den grootsten spoed voort Doordat bij het ineen storten van het ge bouw alle olectrische dradon afknapten, is de ruïne gelukkig niet in brand gevlogen. Een dokter, die tijdens de instorting in do zaal was, verklaarde: „Wij hebben nog terzijde kunnen springen, toen het plafond viel, maai' wij werden over een grooten af stand meegesleurd. Daarop hebben wij ons in de duisternis boven de ruïne kunnen op werken." Deskundigen verklaren, dat de construc tie van het dale van zoodanigen aard was, dat aan alle eischen van de bouwpolitie te Washington was voldaan, maar dat het onmogelijk was, een zoo enorme sneeuw laag te dragen, als nu op het dak was neergekomen. Er hebben verschrikkelijke tooneelen plaats gevonden bij den brand in de bios coop, waarvan het dale instortte. Velen renden hot gebouw uit, bedekt met bloed en de lucht vervullende met hun go schreeuw. De te hulp snellenden hoorden in het gebouw het gekerm der gewonden, die binnen waren opgesloten, bekneld tns- ischen de puinhoopen. Velen hebben hun leven nog te danken aan liet feit, dat het neergestorte dak gedeeltelijk omhoog ge houden werd deer andere stukken of brok ken. De redders moesten gebruik maken van toortsen, bij welker licht gaten werden ge maakt in het ijzeren dak, waardoor men velo overlevenden en lijken naar boven bracht. Velen werden gedood door het neer storten van het. fcalcon. terwijl anderen verpletterd werden onder het dak, dat van een hoogte van 75 voet neer kwam stor ten. Verscheidene mannen, die naast hun vrouwen zaten, werden gedood of vaders, die met hun kinderen uit waren. Het geheele toon eel van vernieling wa6 bedekt door een dikke laag sneeuw. Toen hot nieuws van den brand bekend werd, doordat men de brandweer-auto's door de otratcn zag stuiven, kwamen duizenden naar de plaats des onhcils, waar zij "wer den tegengehouden door politie cordons. Velen smeekten om eenig bericht over hun familie. Elke maatregel is genomen om het red dingswerk te vergemakkelijken. Zelfs jon gens werden gebruikt om door de wrak stukken heen te kruipen en water en ande re ververschingen aan de uitgeputte slacht- offers.to brengen. Vólgenra de laatste berichten uit Was hington waren gistermorgen 112 lijken uit d© puinhoopen van het ingestorte bioscoop theater voor den dag gehaald, ofschoon een gedeelte van de puinhoopon nog niet geheel kon worden doorzocht. In do zie kenhuizen zijn 134 gawonden onderge bracht, waarvan velen in levensgevaar ver- keeren. Van de ongeveer 500 aanwezigen bleef slechts de helft ongedeerd. Een overstrooming in Indië- Een zware overstrooming heeft het district Koeloeradjo geteisterd. Ten ge volge van een zeer zwaren regenval, - in een nacht is 210 raM. regjn gevallen was een vlugge waterafvoer onmogelijk, wat dambreuk ten gevolge had. Het water drong in de huizen en stond tot meters hoog. Tot dusver zijn er, volgens de offi cieel© taxatie, 10 dooden. De archieven en inventarissen van verschillet.de landskan- toren zijn ontredderd. Er is groote mate- rieele schade aangericht. Do dood van Shocklptou. Het bericht van den dood van Sir Er- nest Shackleton is in het geheele Britschc rijk met zeer veel leedwezen ontvangen. Het lijk werd overgebracht met het Noorsche stoomschip „Professor Crauvel" Toen Shackleton in September j.l. Lon den verliet voor zijn reis naar do Zuide lijke zeeën, had hij een uitstekende ge zondheid en was vol goeden moed voor de reis van 30.000 mijlen, waarvan de resul taten van zooveel belang konden zijn voor de wetenschap. De „Quest", aan boord waarvan hij stierf, is een klein vaartuig van een paar honderd ton, bijna uitsluitend met man nen der welenseliap ann boord en voor zien van bijna alles, wat noocig is voor wetenschappelijke onderzoekingen. De meest moderne instrumenten waren aan boord. Onder de bemanning waren dier- kursdigeTf'en biologen, die hnt dieren- en vogelleven van do zóo weinig bekende eilanden zouden onderzoeken en fologra- feeren.Hct had een speciaal geconstrueerd watervliegtuig aan boord. Na do ontvangst van het bericht van den docd van Shackleton zond de Koning on middellijk een telegram van rouwbeklag naar mevrouw Shackleton en haar drie kinderen, uiting gevende aan het medege voel van alle leden der koninklijke fami lie. Shackleton overleed aan boord van de „Quest", die in Zuid-Georgië voor anker lag. Hij wa6 den vorigen nacht licht on gesteld, wat echter geen ongerustheid wekte. Om half vier 's morgens echter verergerde zijn toestand en st.erf hij. Het lichaam werd met miiiiaire eerna mens de regeering in ontvangst genomen en zal te Montivideo blijven tot er een stoomschip beschikbaar is voor de over brenging naar Engeland. Een dGrp door wolven aangevallen. In den nacht Man 10 Januari jl., werd. de op 14 KAL ais tand van Pl'ojosti in Roemenië gele gen gemeente Pietrofami door wolven overval len^ die verscheidene runderen verscheurden. De bevolking van het dorp ging er met hou- weolen en bijlen op uit can de wolven te ver drijven. De wolven naonen edliler den 6trijd tegen de bevolking op, verwondden 38 boeren zwaar en doodden er vijf, die zij geheel en al opvraten. Sl'echts één wolf werd gedood. Nie mand in 't géheeie dorp beaat een vuurwapen. Groote br&nd te Straatsburg. Uit Straatsburg woTdt gemold, dat gister middag om 2 uur een geweldige brand is uit gebroken in do fabriek Metallische Emballage- induslrio. Alle gebouwen zijn geheel verloren. Do schade bedraagt meer dan twee millioeai Autobus te water. De autobus v. Scgur, Frankr., die v. d. markt van Rodez twaan, is in dh Aveyron gevallen, ier hoogte van het kasteel van La Roquette Tal van personen zijn gedood, waaronder een vader, en oen moeder van acht ikilndcren. BINNENLAND. HET VOORNAAMSTE NIEUWS. Benoemingen in het Bisdom Haarlem. Mr. Loder is benoemd tot voorlooplg voorzitter van het Intern. Gerechtshof. De wet tot beperking van den scholen bouw. De subsidieering van H. B. S en Gymna sium, Minister De Visser en prof. Bolland. Do Ca.iuiïdaatstclling in de Eüesverecüiginneu. Aan de Besturen der lot den Kamerkies kring Leiden bekoorende locale R.-K. Kiesvereenigingen is de volgende circu laire gericht namens het bestuur van da R.-K. Kamer-Centrale Leiden. De candidalcn voor de voorloopige groslijst gesteld en het politiek adviea vastgesteld zijnde, kunnen de stemmin gen voor de definitieve gro.slijst gaan be ginnen. (De heeren G. Bulten en Chr. Jansen hebben zich alsnog als canJidatcn terug getrokken). Het materiaal voor die stemmingen (stembiljetten, naamlijsten en proces-ver balen), wordt U ten spoedigste toegezon den. Teneinde alles te doen wat mogelijk is om de stemmingen een goed verloop te doen hebben, sluiten wij hierbij nóg- - maals een uittreksel in van do artikelen uit het reglement, welke voorschriften dicnaangaando bevatten. Bestudeer s.v.p. die artikelen vooral goed, ter voorkoming van onaangenaamhe den of vergissingen. Men lette ook op het volgende: a. De stemmingen moeten uiterlijk 12 Maart a.s. geëindigd zijn; b. Het proces-verbaal en de daarbij be- hoorende bescheiden (gebruikte stembil jetten en naamlijsten) moeten uiterlijk 16 Maart a.s. (dus vóór 17 Maart a.8.) zijn ingezonden aan het Secretariaat: Karne- melksloot 112, Gouda. Een en ander in gevolge besluit der jongste Kringverga dering. Verschillende kiesvereenign gen deden ons nog niet toekomen de lijsten met de namen van mannelijke en vrouwelijke le- -den. De inzending hiervan is gebiedend' noodzakelijk. Wellicht ten overvloede doelen wij U mede, dat het politiek advies luidt als volgt: 1. Mr. Dr. D. A. P. N. Koo'cü, te Utrecht. 2. F. A. Mocrel, té Oudewater.. 3. A. J. Loerakker, tc Schoten 4. R. J. Borghols. to 's-Gravenhage: 5. Mevr. S. L. C. BronsveldVilringa» te Hoorn. Deze vijf namen vindt U m dezelfde volgorde, vet gedrukt, cn voorzien van de aanduiding „politiek advies", boven aan op het stembiljet afgedrukt. Het is een organisatorische plicht er bij Uw leden op aan le dringen, de hokjes voor do bovenste vijf namen zwart fe rnaken. En niet meer of minder dan vijf, anders wordt het biljet ongeldig. Wij vertrouwen dat U ten volle zult be seffen de groote verantwoordelijkheid, welke, vooral in deze periode, rust op do schouders van de"bestuursleden der R.-K. Kiesvereèniging'en, een verruil woordelijk heid. die lichter wordt naarmate rnen> stipter de hiervoren gegeven aanwijzin gen en wenken opvolgt. NB. De uilslag van de stemmingen wordt vastgesteld in een, op 19 Ma?jrt a.s. in het gebouw van de R.-K. Leesvereeni- ging, Westhaven 27 te Gouda, te houden vergadering van het bestuur, welke ver gadering te 12 uur des middag} aanvangt. Deze vergadering is toegankelijk voor alle leden van dc aangesloten Kiesvereenl gingen. Landbouwverteoenwoordiger in de Kamer. Het hoofdbestuur van de Vereeniging van Nederlandsche Akkerbouwers besloot aan de verschillende politieke partijen een verzoek te richten, le. om hun aftredende landbouw-le.den dér Tweede Kamer een zoodanige plaats op de respectievelijke lijsten te geven, dat hun verkiezing verze kerd is, en ten 2e aan de partijen die geen land bouwsp cc-ialiteit en in de Kamer heb ben te verzoeken om eok uit hun kring een landbouwer naar voren t© brengen, met groote kans op verkiezing. Pensionneering van onder-ófficieren. Ontslagvan alle 50-j arigen. Naar de „Tel.'' verneemt, is dc minister van Oorlog voornemens binnenkort een le gerorder te doen verschijnen waarin wordt bepaald, dat a-llo onderofficieren (zoowel actief dienende als z.g. non-combattar^n) van den leeftijd van 50 jaar of onder, uiterlijk drie maanden na het inwerking treden van do nieuwe pensioenwetten, op pensioen zullen worden gesteld. IÏET MIDDELBAAR EN IIOOGER ONDERWIJS. Nu het ziet laat aanzien, dat het d.d. 6 OctotxH* 1921 bij de Tweede Kamer inge diende ontwerp van wet lot regeling van het middelbaar onderwijs, niet meer in de tegenwoordige zittingsperiode tot wet zal kunnen worden verheven, heeft de Min. van Onderwijs, met het oog op da urgentie van de verbetering der sub sidiebepalingen voor de openbare en bij zondere hoogero burgerscholen en gym nasia (lycea), de desbetreffende voorstel len, in bedoeld wetsontwerp vervat, bij een afzonderlijk ontwerp van wet inge- diend, f ONDERWIJSBECROOTING. Verschenen is de Memorie van Ant woord op de Onderwijsbcgro'j: ii.g. Wij vatten den inhoud voor heden als

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1922 | | pagina 1