I
Z.H. Paus Benedictus XV
13e Jaargang.
ZATERDAG 21 JANUARI 1922
De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Lelden 19 cent per week, 12.50 per kwartaal.
Bij onie Agenten 20 cent per week, 12.60 per kwartaal.
Franco per post 12 95 per kwartaal,
liet Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné'e verkrijgbaar
tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij vooruitbetaling. Af
zonderlijke nummers 6 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 10 ct.
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. II
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN.
TELEFOON INTERC. 935 -> POSTBUS No. II.
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
opZiterdag S3 cent per regel Overige dagen 30 centperrcgel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele
van het tarief berekend.
KLEINE ADVERTENTIEN, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur
koop en verkoop t 0.75 'a Zaterdag, overige dagen f0.60
Wia oKnV®emwiecboren als
CWo^ an IT Guiscpp='
kjezm Mi.glior.iti. Z. H. Tolhradftgn'ïta'
dien aan het gymnasium te Genua cn nan
foSSEK"rJMr' Zijn «Ionische""
3'"^™ "laakte I'i ie Home,
ag*Vrmas*,-jf.
heti. ij Collegium Romanum Hii
behaalde meerdere doctoraten en verichUo
daarna z,j„ sh,(UeS aan de bekende j
W«VOOr ^eIIiike SeestelSkonïer voor-'
waaaia hiiVvTl j Pauselijke diplomatie,
.«nu hij lerbonden werd aan het serre
Wof™, k,e-rke.lijif..aMSo^«»!wden.
sSiss&VzstfsUi"
poUa.mnar vanaf I6S3 was hij vele jaren
maf iXXÏ k5CiC»ken 3laata"
alS nunti'? "Mfaaam was.'
i J ™Woef daar tot 1SS7, toen hij met
Rampolla naar Rome terugkeerde.
Kardinaal Rampolla „evd staalsseere
èrmi?1! Pf"S LC0,XI11' M«r' della Ohio-
mmaalMte van den «taatssceretaiü en
kardinaal R. moolla.
La-at s s e c re taris en secretaris
voor het^ cijferschrift van de pauselijke
diplomatie.
Ondertusschen was Mgr. della Cliie.sa
tot dienstdoend persoonlijk geheim kamer
heer benoemd van Paus Leo XII. Behalve
door zijn diplomatieke talenten en groot©
karaktereigenschappen onderscheidde zich
Mgr. della- Chiesa door een groot© vroom
heid en priesterlijken ijved. Vele ja-ren was
hij overste van do. Derde Orde van den H.
Franciscus, door kardinaal Vivos y Tufco
voor de geestelijken ingesteld in heb inter
nationale Huis voor missie-geestelijken.
Door Pans Pius X werd Mgr. della
Chiesa van do staalsseoretari© geroepen
t-ot den herderlijken arbeid en werd hem de
aartsbisschoppelijke zetel van Bologna
toevertrouwd als opvolger van kardinaal
Syampa. Hoe hoog in aanzien Paus Bene
dict us stond bij zijn voorganger, blijkt wel
uit het feit, dat deze liem zelf in de Sax-
tijnsche kapel van het Vaticaan de H. Bis
schopswijding toediende.
In 1914 werd hij door Pius X tot kardi
naal der Boomscho kerk gecreëerd .Nauwe
lijks drie maanden later werd hij tot hoofd
van de Ït.-K. Kerk benoemd.
Zes jaar heeft hij als Benedictus XV in
tijden van rampspoed als opperheerscher
der B.-K. Kerk van uit het Vaticaan zijn
zegenrijk werk verricht.
Wij herinneren er ten slotte aan dat het
deze kerkvorst is geweest, die meermalen
pogingen heeft aangewend om aan den
wreeden oorlog een einde te maken.
Met groote droefheid wordt deze tijding
door de Katholieke wereld vernomen.
Wij kunnen voor het afdrukken dezor
courant niet meer in den breed© wijzen op
de groot© wereld verdiens ten, die do over
leden Paus zich heeft verworven.
Wij vragen als plicht van diepgevoelde
dankbaarheid een godvruchtig gebed van
al onze lezers, opdat de Heer Zijn Dienaar
het loon moge chenken voor Diens geze-
genden arbeid, in dienst der Kerk gesteld.
DE LAASTE BERICHTEN VOOR ZIJN
DOOD.
Zooals wij gisteren in 't kort onder „Te
legrammen" nog konden melden heeft de
ziekte des Pausen na een aanvankelijk gun
stige wending plotseling een ernstig ver
loop genomen in den nacht van Donderdag
op Vrijdag.
Tegen vier uur in den morgen trad eon
crisis in, doordat do aandoening der lucht
pijpen zich tot do longen uitbreidde.
Dr. Oherubini, die in liet Vaticaan waak
te, wérd^ onmiddellijk met deze ongustige
verandering in den toestand van den H.
V ader in kennis gesteld.
Do dokter begaf zich terstond naar het
ziekbed en vond den Paus zeer afgemat,
de ademhaling was zeer moeilijk. Dc toe
stand was ernstig, en dc geneesheer vond
het noodig, den H. Vader ecnigc kalmee
rt nd© middelen voor tc schrijven, om do
slijm oplos sing tc vergemakkelijken. De wel
dadige uitwerking, welke men hiervan ver
wachtte, bleef echter uit.
Gezien den ernst van den toestand weid
(oen. op verzoek van dr. Cherubini, on
middellijk professor Bigna-mi Ion Vali-
canc ontboden.
Ka bij li. den Paus lo zijn geweest,
begaf hij zich naar professor Marchia-
faya, senator, oen bekende persoonlijk
heid op medisch gebied, mei wicn li.-i
naar hel Vaticaan terugkeerde, lot hei
houden van een consult.
Ook dr. Ballistini, de Pauselijke lijfatls
en dr. Cherubini waren aanwezig.
Do gcnccsheeren ontveinsden zieh
den ernst van den toestand niet.
Het staatssecretariaat zond gistermor
gen een omzcnd-lelegram naar'alle nun
tiaturen, meldend, dat de toestand vandcu
Taus ernstig was. Alle kardinalen (e Rome
aanwezig, begaven zich naar liet Vati
caan en vernamen met sr.iart en droefheid
uo bijzonderheden in liet bulletin gegeven
De kardinalen gingen tot Dij de appar
tementen van den Paus op de derde ver
dieping van het Vaticaan, maar hun werd
niet toegestaan do Pauselijke vertrekken
te betreden.
Ook talrijke diplomaten teekenden het
register.
Dr. Ballistini, over den toestand van den
Paus ondervraagd, verklaarde, dat de aan
doening van do long jiict erg uitgebreid
is, maar de algemcenc toestand is ern- t
stjg genoog.
Piacenza cn Milaan gezonden, opdat zij
naar Rome zouden komen.
Om 10.20 uur begaven dc kardinalen
zich, aldus wordt aan do ,/Msb." bericht,
naar de Paulijnsche kapel en de sacrista
mgr. Zampini nam liet H. Viaticum, om
het den II. Vader te brengen.
Do droeve stoet werd voorafgegaan door
yier man van de Palatijnsclie garde, die
brandende kaarsen droegen, vier dra
gers van dc sedia en vier leden der edel-
wacht in uniform volgden.
Daarna kwamen de kardinalen, aan
wier hoofd kardinaal Pompili, vicaris van
Zijne Heiligheid, gevolgd door mgr. Zam
pini.
Kardinaal Gaspnrri, 's Pausen staats
secretaris, weende.
Do stoet ging door de antichambre. Het
Pauselijk vertrek betraden alleen de kar
dinalen en eenige prelaten, de anderen
wachtten in do antichambre, waar de ro
zenkrans gebeden werd.
Z. H. dc Paus behield Zijn volle tegen
woordigheid van geest en volgde met die
pe bewogenheid het a oorlozen van do
woorden der geloofsbelijdenis door Kar
dinaal Giorgi, den groot-penitcncier.
Na de H. Communie ontvangen tc heb
ben, richtte do Paus zicli tot kardinaal
Silj (vicaris van den Paus voor liet hei
ligdom di Pompei, en zcido tot hem:
„Ik verzoek u mij aan Ie bevelen bij de
II. Maagd van Pompei". Na liet H. Viati
cum ontvangen te hebben, werd den Paus
liet II. Oliesel tocgedie.nd.
Achttien kardinalen waren aanwezig.
Do Paus liet na do toediening van de
Heilige Teerspijze do kardinalen tot den
handkus toe. Ilij zat daarbij overeind ia
zijn bed, met do hand gesteund op zijn
kussen.
Bij liet verlaten van de pauselijke ver
trekken. verklaarden verschillende kardi
nalen, dat do Paus steeds zijn helderheid
van geest heeft bewaard. Zij voegden or
echter aan toe, dat dc algemeene toe
stand van Zijne Heiligheid zeer ernstig i3.
Kardinaal Silj zcide, dat alleen een
wonder den raus kon red
den.
Na de Hoilige Teerspijze o n l-
vangen te hebben, gaf de
Paus hot verlangen teken-
ncn om een onderhoud te
hebben met den kardinaal-
staatssecretaris Gaspar ri.
Hot onderhoud duurde
twintig minuten. Niemand
anders was er bij tegenwordig.
Kardinaal Gasparri is de camerlcngo.
Men leidt hieruit af, dat de Paus hem zijn
-laatste wilsbeschikkingen heeft kenbaar
gemaakt, daar dc carncrlengo, wanneer
de H. Stoel vacant is, de zaken der Kerk
jtejdt* I
Dit nummer bestaat uit
drie bladen, waaronder het
geïllustreerd Zondagsblad.
Poliiiek-Adviesvergadering
Hedenochtend ten 10 uur kwamen te
Utrecht in het Gebouw van Kunsten en
Wetenschappen do afgevaardigden bijeen
tot samenstelling van het Politiek Advies.
De vergadering stond onder leiding van
het Bondsbestuur en werd door den voor
zitter van don Algemeenen Bond, mr A.
baron van Wijnbergen met de volgend©
woorden geopend
Van harte heet ik u, geachte afgevaar
digden, namens heb Bondsbestuur, welkom
in deze vergadering. Voor dc eerste maal
vindt op heden toepassing het artikel
van ons nieuw Bondsreglemcat, krachtens
hetwelk met liet oog op do Tweede Kamer
verkiezingen uit de R.-K. Rijkskieskring-
organis-a-ties de daartoe expresselijk door
de besturen aangewezen afgevaardigden
door het Bondsbestuur worden saamgeroe
pen teneinde onder zijn leiding zoo noodig
den kiezer omtrent te stellen candidaten te
dienen van advies.
Veel is daaraan vooraf gegaan. Daar
gelaten de vraag of, gelet op de opgeda
ne ervaring, zulks in do toekomst zóó blij
ven kan, is, in afwijking van hetgeen wij
bij andere partijen waarnemen, bin-ne-n do
katholieke partij omtrent iio stellen can
didaten het eerste woord aan de georga
niseerde kiezers. En zoo hebben wij de laat
ste maanden over ga-nsch het land een be-
^pndorenswaardige activiteit onder ons j
kiezerscorps kunnen waarnemen, met ro-
sultaat dat ten toon gespreid is een rijk
dom aan Kamercandida-ten, die voor menig- i
een zeker verrassend was. In de kies ver- I
ëenigangen is alle vrijheid gegeven allen
naar voren te brengen van wie men over-
tuigd was, dab hun afvaardiging ter Twee
de Kamer zou wezen in 's lands belang,
fc"aJ&"caHaid.Ti!hf'eer ruin»
besturen der R-K. Rijksbeslcmnsorg-UMBa-
tiis hebben nauwkeurig nagegaan, wat
binnen hun ressort werd gezegd, S<-s°h«>-
vcu, verlangd, cn ten slotte zijn mot zorg
gekozen de afgevaardigden naar dezo ver-
gadcring, die in 't bezit van d-en kostba
ren schat van gegevens, door de aotw dor
laatste maanden verstrekt, na 0I^®^
overleg, liier tollen bobben vast te stel
len, nat naar hun oordeel voor deKatho
lieke partij en voor het vaderland het best
^Ziedaar aangegeven het gewicht uwer
taak,ziedaar aangegeven uwe overgroolo
erOiUtwoordelijkheidUa«1ïb-
Onjuist ware dc mecnu^,_A^ de^beslifl^
Katholieken moohiben van toepassing zijn»
bevatten zij een duidelijk© vingerwijzing
ten opzicht© van hetgeen wij bij het stellen
dor plaatsvervangers hebben in acht t©
nemen.
Zorgen wij, dat d© Katholieke fractie ia
onze Tweed© Kamer de eerste zij niet al
leen in getal, ma-ar ook, ja vooral in hoe
danigheid.
Allen hebben wij ongetwijfeld heden
ochtend God gebeden, dat Hij onzen arbeidl
moge zegenen. Moge God die bede verhoo-.
ren, blijve ons gedurende den ganschen loop»
onzer beraadslagingen het besef levendig'
voor den geest van de groote verantwoor
delijkheid jegens God, jegens d© partij, je
gens het land.
En thans nog een bijzonder woord vafil
welkom tot U MAL H.H. B.-K. Journa
listen, welker tegenwoordigheid hier wei
stellen op hoogea prijs. Uit den aa-rd der,
zaak kon de heden t© houden vergadering
niet zijn openbaar. Tooh heeft het Bonds
bestuur gemeend U te moeten uitnoodi-
gen èn om bij herhaling U te geven eetf
welverdiend blijk van vertrouwen, èn om
dat wij meenen dat het van groot belang
is, dat gij, al kan het niet worden gepu
bliceerd, ten volle op de Hoogte zijt van
hetgeen hier voorgevallen ri.
Gaarne zij hier oprui ;i; namens heb'
Bondsbestuur dank gebracht aan onze ka
tholieke Pers voor den steun tot dus verre
ondervonden, een steun, dien wij in de
moeilijke maanden, die aanstaando zijn, ioi
dezelfde ruime mate als in de vorige ver
kiezingscampagne hopen te genieten. In 'ti
bijzonder vertrouwen we, dat onze Katho
lieke Pera, komt heden een eenstemmig
advies tot stand, dat krachtig zal steunen,
alsmede alle pogingen zal aanwenden om!
te bevorderen, dat, wordt straks een ter
mijn gesteld, binnen welke de eindstem
ming over de lijsten moet hebben plaat©
gehad, die termijn in a-lle kieskringen;
wordt in acht genomen. Ten eindo een en'
ander echter t© kunnen doen was 't noodig,-
dat de Pers op de hoogte zii van het hier
verhandelde.
En thans, geachte ;it: lardigden, mogC'
U uitnoodigen de beraadslagingen aan
'TleV-- wwuttzW
Sl zoodra mogelijk in d- Pers worden be.
kend gemaakt.
BUITENTANT"
niet van zoo groot be
lang zijn, wijl hier slechts advies wordt
uitgebracht, en het laatste woord ten slot
te aan de kiezers is, die derhalve dragen
de verantwoordelijkheid.
Neen, de kiezers hebben hun meening
gegeven, hebben al de gegevens, die zij be
zitten. ter beschikking dezer vergadering
gesteld, opdat ze door u zouden kunnen
rerwerkt, in onderling verband gebracht,
getoetst worden aan 't belang van partij en
land, en verwachten nu van u een ant
woord op de vraag, op welke wijze zij straks
bij de stemming van hun vrijheid het best
ten algemeenen nutte gebruik zullen ma
ken.
En de kiezer die dan ook hot hier een
stemmig gegeven advies want alleen
dan zal het waarde hebbenvan een over
stemming van de minderheid door dc meer
derheid lean in deze vergadering geen
zijn eenvoudig volgt zonder
meer, is daarmede ten eonenmale verant
woord. Zal deze vergadering beantwoorden
aan haar* doel, dan worden bier de lijsten
vastgesteld, en wordt op het hier gevallen
besluit straks de sanctie der kiezers
vraagd.
Van dc kicskringbesturen mag
wacht, dat zij den kiezers die taak gemak
kelijk maken door hun in de gelegenheid
tc stellen met het aanbrengen van één en
kel teeken op het- stembiljet te kennen
geven, dat- zij zich vereenigen met liet po
litiek advies.
"NVaar zoo de zaken staan, begrijpt
gemakkelijk uw groote verantwoordelijk
heid. Met terzijdestelling van alle
soonlijkc sympathie of antipathie, met ter
zijdestelling van allo persoonlijke- of
groepsbelangetjeshebt gij U uitsluitend to
laten leiden door dc vraag, wat geëischt
wordt door'partij cn land, in 't bijzonder
ook bij de keuze der plaatsvervangers,
zijnde de personen, die in de toekomst ge
roepen zullen worden deel der Katholieke
Kamerfractie uit te maken.
Nog pas geleden heeft een liberaal or
gaan geschreven„hot gehalte van de K-a-
„mcr is sinds 1918 steeds verminderd.
„Daarover te zwijgen baat niet, en juist
..wie, als vzoo gesteld is op e?n
„krachtig parlement-, omdat daarin en
„daarin alleen de waarborg voor onze
„volksvTijhoden ligt, voelt den plicht op
„dit euvel te wijzen."
Voor zoover dia
HET VOORNAAMSTE NIEUWS.
Z. H. Paus Benedictus XV overleden.
De regeeringsverklaring van Poincarê.
Churchill over 'de Engelsche Coalitie*';
kwestie.
Duitschland.
De spoorwegstaking in Saksen.
De meerderheid van het Saksische spoor
wegpersoneel heeft een uiterst radical©
stakingsleiding gekozen, welke tegen heden:
de algemeene staking voor geheel Saksen'
zal afkondigen, aldus het „Hbld."
Do socialistische bond van spoorwegman-
nen heeft een vlugschrift laten verspreiden: t
waarin dringend tegen de staking wordt'
gewaarschuwd. Het personeel te Dresden'
heeft echter reeds besloten het bedrijf he-
dennacht 12 uur volkomen stop te zotten- i
Het bestuur van den soo. bond van spoor- j
gpersoneel te Berlijn keurt de staking
i af en weigert alle ondersteu- v
ten sterkst© af en weigert
ning.
Hongarije.
Uitnoodiging voor de conferentie te Genua.
Do bladen maken met voldoening mel
ding van de uitnoodiging aan Hongarije,
om de conferentie te Genua bij te wonen,
en constateeren dat het sedert 500 jaren
voor de eerste maal zal zijn, dat een zelf
standig Hongarije op een internationale
conferentie als gelijkl>erechtLgd lid ver
schijnt. Men verwacht dat de besprekin
gen te Genua- verlichting der tegenwoor
dige economische moeilijkheden tengevolge'
zullen hebben, welke ten aanzien van Don-
garije ontstaan zijn, vooral ook tengevolge
van den nieuwen geografischen toestand
dos lands.
Naar verluidt zal Hongarije vertegen-
woordigd worden door den minister van
voorden ook op
buitenlandsche zaken, graaf Banffy. en een
financieel deskundige.
Weer een nieuwe putsch?
Omtrent de geruchten over een nieuwe
putsch wordt aan de ,.N. B. Crt liet vo -
gende gemeld:
Do Munchener Neucste Nachnchten pu
bliceert een te Berlijn circuleerend geheim
memorandum over een monarchistische be-
weging in Beieren, welker leiders Ku-
prccht van Beieren cn aartshertog ai-
breeht van Oostenrijk moeten zijn.
Aartshertog Aübreeht moet eenige maan
den te Weenen hebben vertoefd, waar hij
onder medewerking van reeceringskrmgen
r, een uitoebreid olitiek program zou
hebben onderhandeld. Veertien dagen ge-
