3e Jaargang ÖÜKBERiï&G 19 1922 No. 372© )e ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bi] vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week, 12.50 per kwartaal. Bij onze Agenten 20 cent per week, i 2.C0 per kwartaal. Franco per post 3 2 05 per kwartaal. Jet Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's verkrijgbaar cgen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij vooruitbetaling. Af- ocderlijke nummers G ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 10 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en feestdagen. I| Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN. TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. II. DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: opZilerda? 35 cent per re-el Orerige da-en 30 cent per re^e. Voor Ingezonden Mcdedeelingcn wordt het duhhole van het tarief berekend. KLEINE A3)\ ERTENTIEN, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur koop en verkoop f 0.75 'a Zaterdag, overige da«en f0.50 )it nummer bestaat uit twee bladen Zondagsblad. De administratie herinnert er aan dat het bonnenientsgeld ad 50 cent 1e kwartaal op et Zondagsblad heden meet worden betaald. art BUITENLAND. HET VOORNAAMSTE NIEUWS. Duitschland heeft da eersie betaling an 31 millioen gouden Marken gestort. Bijzondere belangstelling van socialisti- che zijde voor de conferentie te Genua. De Engelsche politiek. Z. H. de Paus licht ongesteld. De Ontwapenings conferentie. De G jstersche kwestie. Uit Washington wordt gemeld,, dat de lis bis voor de Vex.Oostersche Zaken het roorjiaainste deel van Hughes' voorstel ;eeft aa. genomen, 't welk strekte tot instel Tg van een internationaal bureau, dat ot taak zal hebben de bestaande en toe komstige concessies in China te onderzoo ien. I Over paragraaf 4 van Hughes voorstel Irerd de beslissing uitgesteld. In die pa.ro- Sraaü was bepa-ald, dat de mogendheden aan dat bureau die concessies zouden mee leden, die o nvereenigbaar leken met an- Bere concessies of met het opendeur-begin- jel. J De gedelegeerden van Frankrijk en Ja pan hadden zich diaartegen verzet, wijl zij l'reesdeji voor inmenging met him bestaan de concessies. De Vredesonderhandelingen. •I E£ Duitsche schadeloosstelling. Ie ,J| o r t i n g van 31 millioen Goudmark. 1 Do Havas verneemt, dat de Duitsche re- jeering de eerste betaling van 31 millioen joudswufk, welke gisteren moest geschieden rvgevolge de beslissing van do Commissie an Herstel, heeft gestort. De Duitsche steenkool- leveranties. De Commissie van Herstel te Parijs-beeft Ran de Duitsche vertegenwoordigers te ken aen gegeven, dat zij er geen bezwaar tegen ttieefl', dat Duitschland, wanneer de Duit- Bche regeering de geëischte levering der 111 fechadevergoedingskolen in haar geheel vol- 'kaïi Jjrengt gedurende de maanden Februari, (Maart en April, ook nog naar andere lan- er! 1 cl'en dan Nederland en Zwitserland htafi steenkool uitvoert. pree Slaa t. da De conferentie te Genua. Do deelneming der Ver. Staten. 11 Naar een bericht uit Rome meldt heeft e icgeerir.g van de Ver. Staten aan de Italiaarscha regeering doen weten, dat zij le mi foereid is aan de conferentie te Genua deel ncmPJ^ onder beding dat daar niet zal gorden gesproken over het vraagstuk van ftn schrapping der schulden, die Europa iorzi fceefl, aan de Unie. perf Naar de „N. R. Crt." verneemt wordt 1 c&^van socialistische zijde een groote actie op touw gezet om de socialistische partijen van alle landen op de conferentie van 15et I Genua vertegenwoordigd te zien. Niet al leen de partijen de-r tweede en der derde ffstw Internationale, maar ook die, welke tu3- ficlicn deze beide groepen staan, zouden natuurlijk inofficieel vertegenwoordigers naar Genua sturen. De Italiaansche so- perc. ciaal-demoeratie schijnt zelfs reeds onder handelingen te voeren met Bonomi over het tot stand komen van een con centra tie- 2Ma hahinet van hetwelk ook" de socialisten 'deel zouden uitmaken. De Italiaansche 80- Avel ciaal-deraoc-ratie hoopt liaar invloed 3p Di Nnnen doen gelden bij het benoemen van do Italiaansche delegatie der conferentie Iran Genua.. Uit naam van de Duitsche on gel)! Safliankelijiken zal Ditt.mann weldra een be is picking hebben met de vertegenwoordigers u (der Italiaansche socialisten over de t< leffl ^,!ua te voeren actie. Duitschland. Stinkbommenaanval in den Berlijnschen Raad. In de Dinsdag gehouden vergadering Van den gemeenteraad speelden zich, na dat een communistisch voorstel was ver worpen, op de tribune wilde lawaaitoonee.- |on af. Do daar verzamelde communisten 'begonnen een bombardement met stink bommen, die uiteenspattend hedervielen op t zetels der democratische leden. Eerst nadat de tribune was ontruimd, kon de ver andering worden voortgezet. Een tweede rede van dr. Wirth. F1 de shritinsrergadcring van den Duitsohen Nijverheids- en Handelsdag, heeft dr. Wirth naar de „N. R. Ot." moldt, eveneens gesproken. Hij legde er den nadruk op, dat de we reld thans begint met de dingen van een economisch standpunt te bekijken en poogt het groote probleem op eeonomischen weg op te lossen. Daar, waar economisch ge sproken wordt, heeft liet maehtsbevel zijn kracht verloren. Het was een verre weg van Londen naar Cannes. De conferentie te Genua vormt de eerste poging, die na de wereldramp wordt gedaan om met het Duitsch volk te confcreeren als met een ge lijkgerechtigden factor. Mocht echter Duitschland enkel zijn uitgenoodigd om mee aan te zitten uitsluitend om indien noodig inlichtingen to verstrekken, dan zou de conferentie overbodig zijn. Oostenrijk. De werkloosheid. Tengevolge van de e.c-onomischo stagna tie is het aantal werHoozen te Wcencn ge durende de laatste 14 dagen met ruim 13.000 toegenomen. Ook in de provincie wordit de werkloosheid steeds erger. De automobielen fabriek Sleyr is. naar heb „Hbld." meldt, voornemens 2000 arbeiders te ontslaan. Engeland. De lersche vrede. Nieuwe besprekingen. Gisteren zijn te Londen de onderhande lingen begonnen tusschen twee Iersclic mi nisters, Duggan en O'Heggins en de En gelsche regeering. Beide ministers zijn le den van het uitvoerend bewind in de ler sche regeering. De onderhandelingen hebben plaats on der leiding van minister Chiiroliill, bijge staan door enkele leden van het Britsehe kabinet. Allereerst kwam de vraag to ber de inzake het loslaten der politieke gevan genon in Groot-Bribtamiië, die niet vallen onder de jongste koninklijke amnestie-wat. De Engelsche politiek. Aller aandacht te Londen concentreert zich voor heden op de conferentie van do coalitie-liberalen, die heden is begonnem Men verwacht, dat Lloyd George, als lei der van dit liberale deel van de coalitie, Zaterdag een belangrijke verklaring over do binne-nlandscho politiek zal afleggen. De bladen melden, dat er drie belangrij ke moties op de agenda staan. De eerste moet worden ingediend door Fislier, den minister van onderwijs. Daarbij zal dc con ferentie worden gevraagd, als haar meening uit te spreken, dat de liberale principes van vitaal belang zijn in de nationale en internationa-le zake en de stichting goed te keuren van een partij ter bevordering en verdediging daar-van en voor de prac- tische toepassing van die principes voor de haiidhaving.cn den vooruitgang van het rijk. Naar verluidt zal als naam voor die par tij worden voorgesteld „nationaal-liberale" of „nataonaal-conslitutioneele partij." Ohurc-hill zal een motie indienen, waar bij wordt erkend, dat de abnormale econo mische toestand van Europa, en de nood- lottinge ineenstorting van den wisselkoers „buitengewone palliatieven" hebben noo dig gemaakt om een onherstelbaar nadeel van de industrie te voorkomen, en dat geen fiscale theorie de uitwerking mag. hebben, dat het toezicht op de onmisbare indus trieën in handen van buitenlandsche me dedingers berust, maar dat de. uiterst mo gelijke vrijheid' van alle inmenging door den weigever in zaken of in het vrij© ruil verkeer onmisbaar is voor den voorspoed van den handel. Churchill zal ook een motie indienen, waarbij heb principe van samenwerking tus scken de verschillende deelen van den slaat voor bestuursdoeieinden wordt bevestigd. De moties verwekken groote belangstel ling in politieke kringen. Zij worden van sommige zijden uitgelegd als streven' naar een hernieuwing van de coalitie op breed eren grondslag. Rusland Bolsjewistische nederlagen in Siberië. Volgens berichten uit Reval boezemt de toestand in het Verre Oosten de Sovjetre- geering ernstige zorg in. Volgens de jongste berichten uit Tsjïta heeft het Roodc Leger achtereenvolgens verschillende nederlagen geleden. De Raad van Volkscommissarissen heeft besloten ora versterkingen en krijgsmateriaal naar Si berië te vervoerener bestaat weinig hoop, dat do Siberische spoorwegen dit alles zul len kunnen vervoeren. >,Tol." Roemenië. Ministercrisis. De Kamer nam, na een rede van den minister-president, Take Joncscu, over zijn gevoerde politiek, een motie van wantrou wen aan met 190 tegen 81 stemmen. De premier zegde na dezen uitslag den koning het ontslag van het geheele kabinet te zullen aanbieden. Amerika. Het Peru-Chili conflict De Chilcensche regeering deelde den ge zant der Ver. Staten officieel mede, dat zij liet voorstel van president Harding aannam, welk voorstel inhoudt vertegen woordigers van Chili en Peru in Washing ton bijeen te laten komen, teneinde midde len te zoeken om uil voering te geven aan -erschillende bepalingen van het verdrag van Aneon, dat de twistappel uitmaakt an het huidige geschil. Van het Vaticaan. Z. H. de Paus ongesteld. Z. H. de Paus is sinds enkele dagen on gesteld door een aandoening op de lucht pijpen, welke het karakter heeft van griep. De ziekte is gelukkig niet van ernstig karakter, doch de Heilige Vader moet heb bed houden, zoodat de audiënties zijn af- Buitenlandsche Berichten- Cholera tc Manila. Woensdag zijn tc Manila cholera-go- vallen geconstateerd, waarvan één met doodelijken afloop. Naar de autoriteiten mededeelen, is de toestand ecliter reeds zeer verbeterd. Dc griep to Parijs. De griep liecrscht naar aan do „Msb." wordt gemeld, ook tc Parijs in een zeer omvangrijke mate. Tot nog toe schonk men er niet veel aandacht aan, daar zij een zeer goedaardig karakter had. Even wel is plotseling eenige vrees gerezen, nu, nadat er in de periodo van 15 December tot 1 Januari slechts vier gevallen nvt doodelijken afloopzichhaddén voorgedaan in dc eerste helft van Januari blijkens do pas bekend geworden statistieken het aantal dooden tot 40 is gestegen. Maar het ernstigste is, dat juist do laatste da gen de sterfgevallen elkaar zóö"snèt op volgen. Zoo zijn alleen op 16 Januari 24 sterfgevallen voorgekomen. Bankroof. Te Trentc (Italië) drong een bende röo vers een bankgebouw binnen, doodde den directeur en een beambte, en'verwondde verscheidene andere employé's. De ban dieten maakten zich van een bedrag van 50.000 lire meester en ontvluchtten in een automobiel, terwijl zb voortdurend scho ten wisselden met de gendarmen, die hen wilden arresteeren. Trein roevers. Op het. station Porta-Sempione, niet ver van Milaan, hebben treinroovers een goederentrein aangevallen. Eerst spron gen eenige bandieten op de locomotief en gaven den machinist onder bedreiging met een revolver hevel om te stoppen, terwijl andere roovers het overige treinperso neel in bedwang hielden. Het gewapend escorte, dat met 'den trein-meereisde, kwam dadelijk lusschon- beide, maar zag zich tegenover een goed georganiseerde bende geplaatst, waarmee bet een regelrecht gevecht aanging. In dien tusschcntijd openden andere bandieten de wagons en maakten zich meester van een rijken buit. Heel de ben de trok daarna in goede orge terug. (iranaatontploffing in een spoorweg coupé. Gistermorgen omstreeks zeven uur lie Ml. •te Barmen in het spoorwegstation Unter- Barmen een ernlige ontploffing plaalsge had en wel in een vierdo klasse comparti ment van een trein van .Barmen naar Keulen. Zooals bij nader onderzoek bleek, had een dor reizigers een handgranaat, io zeildoek verpakt, in het bagagenet gelegd, Ten gevolge van het schudden van den trein ontplofte de granaat, waardoor zes personen zwaar werden gewond. Zij zijn in het ziekenhuis opgenomen. BINNENLAND. HET VOORNAAMSTE NIEUWS. De commissie, die den Minister van Ar beid gerapporteerd heeft over den arbeids tijd in Duitschland, komt tot de conclusie, dat deze tijd, behoudens enkele uitzonde ringen, 48 uur per week is. Bijzonderheden omtrent de Utrechtsche Missieweek. UTRECHTSCHE MISSIEWEEK EN EERSTE INTERNAT. MISSIE-CONGRES. In do tweedo helft van September van dit jaar zal te Utrecht .worden gehouden de .XTrcchlschö Missieweek", waaraan verbonden een groote Missie-tentoonstel ling, een Missie-optocht en Sporlfeesten. Naast deze Missieweek zal gelijkertijd plaats hebben het Eerste Internationaal Missiecongres. - Met de voorbereiden maatregelen is reeds een begin gemaakt en bedriegen de voorteekenen niet, dan zullen deze Utrecht schc Missiedagen en niet minder het In ternationaal Congres een groot sell ver loop hebben. Uitvoerend Comité! Het uitvoerend Comité heeft zich als volgt samengesteld R. J. A. Jansen, pastoor St. Jozefpa- roehie( Eere-voorzitler. J. A. L. M. Struijcken, Voorzitter. Kapelaan Th. J. van Wijk, vice-Yoorz. Mr. A. J. W. N. Stokvis, Secretaris. Jos. Souren, Penningmeester. Dr. V. C. J. Smits en A. II. Smulders, leden. Het uitvoerend Comité zal werken on der do permanente voorlichting en het adviseurschap van den ZeerEerw. Hoog geleerden heer Dr. Jan Smit, professor aan liet Seminarie le Rijzenburg, secreta ris van het Utrechtsche Missie-Comité. Pepbojgité.. Naast de vele sub-comité's, welke irfög in wording zijn, is het Perscomité reeds geïnstalleerd en als volgt saamgestcld: Pater A. P. AI. Abels, Voorzitter. Willem. Galcsloot, Cornz., Secretaris. Kapelaan F. M. J. van Leeuwen, Pen ningmeester.' Pater A. II. van Thiol, SJ. Frater J. Bergmans. J. Vinkesteijn. A. C. van Hitst. P. J. Tli. Dieges, leden. Transporten van het R.-K. Huisvestings comité. Het Centraal Bureau van het Ned. R.-K. Huisveslings-Comilé zendt ons do volgen de inlichtingen over de aankomst en het vertrek der eerstvolgende transporten. II o n g a r ij e. Op 25 Januari komt een transport uit Boedapest aan, op 30 Januari keert een transport terug. Daarna komt er weder een transport op 15 Maart en vertrekt er oen op 21 Maart. Duitschland. Op 3 Februari keert een transport naar Duitschland terug. Op 15 Fcbr. komt een transport uilBres lau, op 17 Fcbr. vertrekt er een naar die plaats. O o s t c n r ij k. Ingevolge een besluit van den Minister zijn de aangekondigde transporten uitOos lenrijk uitgesteld. Het eerstvolgende transport uit Wcenen komt nu op 11 Febr. Op 21 Fcbr. keert een transport naar Wcenen -terug. Dc Kamerverkiezing. In de Dinsdag gehouden bondsvergade ring van den rijkskieskring 's-Hcrlogon- bosch is do groslijst voor dc kath. partij in deze volgorde vastgesteld: 1. Jhr. mx. A. F. O. v. Sasso v. Ysselt, 2. A. N. Fleskens, 3. J. J, Wintermans, 4, dr. L. Deckers, 5. P. v. d. Putt (Eindhoven), G. mej. F. Jansen (Den Bosch), 7. M. Krijgs man (Den Bosch), 8. J. J. Beliën (Oir- schot), 9. mevr. Brouns-van Besonw (Den Bosch), 10. M. P. W. van Hout (Helmond) De overige candidaten op de groslijst zijn de lieeren iïït. J. v. Best, mr. I. A. Swane, ir. Fcber, J. v. Hooff, dr. W. Nu ij ens en mevr. Bronsveld-Vitringa. Dc Pi'èmicboinv. De heer Colijn heeft dc Ministers Aan Arbeid en Financiën er op gewezen, dat de bouwcredieten, welke eigenbouwers Worden toegestaan, soms belangrijk lioo- ger zijn, dan het bedrag der van rijks wege. later to verstrekken hypotheken. Is de Minister bereid maatregelen te nemen ter voorkoming van do moeilijkheid, dat het terugvorderen van de eerst verstrekte credieten met groote moeite gepaard zal gaan en dikwerf zelfs onmogelijk zal blij ken, door de bouwcredieten altijd lagor te houden, dan het bedrag der later ter verstrekken hypotheek? Salaris-vermindering Wethouders. Bij de behandeling der begrooting heeft de gemeenteraad van Lichtenvoorde on langs besloten do jaarwedde van dc wet houders van f 100 tot f200 te vermindeden Ged. Staten keurde dit besluit niet goed. De gemeenteraad besloot de vermindering te handhaven daar de wethouders even als de arbeiders met loonsvermindering tevreden dienen to zijn. 'De „Algemeene." Naar wij vernemen, is de Algemeen Mij. van Lei- ons ver e keriu g en Lijfrente, die naar men weef. in een staat van gedeelte lijke insolvabiliteit verkeert, in enderhan deling met dc Algemeene Frieselie Levens verzekering Mij. omtrent liet overdoen van de Nederlandsclio portefeuille. De onderhandelingen hebben nog niet tot een resultaat geleid. Tegenspraak. Uit Alphen a. d. Rijn wordt gemcM, dat het bericht, dat het kantongerecht al daar zou worden opgeheven uit bezuini-'1 ging. geheel onjuist is. Het kantongerecht blijft bestendigd evenals dat te Woerden, welks opheffing ook wcrdbcrichf. Vrbcidslijd in de Duitsche industrie. Bij Kon. besluit van 7 December 1921.: werd een commissie ingesteld ten einde.', in Duitschland een onderzoek in te stel-, len r.anr de arbeidstijden in de industrie.; Al3 leden van dezo commissie werden! benoemd: J. Goudriaan Jr., inspecteur van den arbeid, te 's-Gravenhage; C. Bcets,' secretaris van dc directie der machinefa briek Gebrs. Stork en Co.. to Hengelo; A.; W. Jansen, directeur van de N. V. Vissers' en Eycken te Geklrop; Iv. Kruithof, voor- zitter van het Christelijk Nationaal Vak-, verbond te Rotterdam; E. Kupcrs, secre taris van het Ncdcrlandsch Verhond van' Yakvcrcenigingen, to Amsterdam. Bovendien heeft op .verzoek van d&v werkgeversorganisatie Centraal Overleg in.- Arbeidszaken de heer B. Bölger in zijrtj functie van adjunct-secretaris van deze vcreeniging aan het onderzoek deelgeno- men. De Commissie heeft eenige weken in Duitschland vertoeft en van hare bevin dingen een rapport opgemaakt waarin zij tot do volgende conclusies komt: 1. De normale arbeidsduur per arbeider, en per week, welke bepalend is voor het' looncloment in de productiekosten, be draagt. in Duitschland, behoudens enkelo' uitzonderingen welke vrijwel in denzelf- den onwang ook in Nederland voorkomen, niet meer clan 48 uren, dus ten hoogste' 3 uren per week langer clan in Neder land. In sommige belangrijke bedrijfstakken, is deze arbeidsduur evenwel door collec tief contract met I* a 3 uur verkort. Dientengevolge is de normale arheids- duur in de houtindustrie in do grooto sto-1 den .slechts 4G uren per week, in de me taalindustrie in Berlijn 4GJ en in Saksen en in Zuid-Duitschland 4G uren per week en in do geheele textielindustrie, met uitzondering van die inliet bezette gebied," 46 uren per week. Een groot deel van do j Duitsche metaalindustrie en vrijwel doy geheele Duitsche textielindustrie werkt dus normaal H a 2 uur per week korter, dan thans in Nederland geschiedt, krach tens de bepalingen A'an het Overgangsbe-f sluit, geldende tot. 2i October 1922. (Arti-, kei 1 van het Overgangsbesluit. bepaalt!^ namelijk, dak tot genoemden datum in do motaal- en in de textielindustrie 48 uren per week gewerkt mag worden in plaats van 45). 2. Hot, aantal beclri.jt'suren per week; dat. bepalend is voor liet clement der vas-'J lo bedrijfskosten in do productiekosten, is f in Duitschland in sommige industrieën^ bet, tweevoudige, en in zeer enkelo het'] drievoudige van dal in Nederland, omdat', liet werken in 2- of 3 ploegen-slclscls K door volwassen mannen aan geen enkelo' beperking is gebonden en ook van arbéi- derszijde niet wordt belemmerd. 3. Tn liet laatste kwartaal van 1921 i8, vooral door den invloed van binnen- on buitenlandsche opdrachten, samenhan gend met de plotselinge daling \"an do Mark, een buitengewone bedrijvigheid ontstaan, welke do werkloosheid aanzien lijk heeft doen dalen en daarna in ecu; aantal belangrijke bedrijfstakken min of. meer algemeen tot 5 a 10 overuren pop week heeft geleid. Het wordt ecliter ia Duitschland algemeen waarschijnlijk ge- acht, dat bij vermindering van bedrijvig heid dit overwerk automatisch zal komen to vervallen. 4. Overwerkvergunningêh, lot verlaging van do productiekoston, dus ook die, wclkol indirect een x'orlaging der uurloonen be- oogen, komen in Duitschland als uitvlooi— j sel van de tegenwoordige conjunctuur iit lief, geheel niet voor. 5. Overwerk van beperkten omvang,' dat, zonder het beginsel van don 8-uren- dag aan te lasten, een vlotte- bedrijfslei ding zeer kan bevorderen, geschiedt in Duitschland veelal alleen in overleg me& den bedrijfsraad, dus zonder vergunning van Overheidswege, hoewel deze formeel" wel vereïscht is. In dit opzicht is de practijk van dep Duitsche wet voor do bedrijfsleiding gurt-j stiger dan de Nederlandsehe, zonder dep verkorting van arbeidsduur noemenswaard'; tc schaden. Hierbij dient evenwel in aanmerking leji worden genomen, dat in Duitschland dó;.-: wettelijk ingestelde vertegenwoordiging^ van de arbeiders in elke onderneming eern waarborg is tegen misbruiken, welke weir telijke vertegenwoordiging in Nedorlanc^j heel ontbreekt. Ook de invloed der vak-t beweging op het al of niet verrichten vaan overuren is in Duitschland in het alge«j meen sterker dan in Nederland. G. De administratieve bemoeiingen, wel* ko dcDuitsehe verordening op den arbeid^ duur eischt, zijn eenvoudiger dan de No*, dorlandsche en zullen ook na eventuoelc aanneming van liet Duitsche wetsvoor stel eenvoudiger blijven.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1922 | | pagina 1