BUITENLAND. BINNENLAND. Jaargang. MAANDAG 21 NOVEMBER 1921 No. 367i «2 SONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling or Leiden 19 cent per week, i 2.50 per kwartaal, onze Agenten 20 cent per week, 1 2.C0 per kwartaal. per post i 2 96 per kwartaal. Geïllustreerd Zondagsblad Is voor de Abonné'a verkrijgbaar betaling van 50 ct. per kwartaal, bij vooruitbetaling. Af- rlijke nummers 6 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 10 cfc. Dit biad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. 1 Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN. TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. II. DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: op Zaterdag 35 cent per regel Overige dagen 30 cent perregt Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. KLEINE AlfYEKTENTIEN, van ten hoogste GO woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verlvur koop en verkoop f 0.75 's Zaterdag, overige dagen f0.50 g u s- ininer bestaat uit twee bladen (rijheid. Tej Bolland liceit velleden week in teil college gesproken o.a. over" de Vrij heide o.m. het volgende: Wat mij hindert, is de krankzinnige (U pvatting van vrijheid. Een bande- ;e pers mag uitbraken wat ze wil. ipfe vrijheid opgevat als bandeloosheid fgcht de democratie en de demoora- voert ons weer naar de slavernij, belt. gij niet de hinderlijke onvrijheid sa het heden? Aan den eenen kant laat do anarchist met zijn bande- losheid en aan den anderen kant de BH abtenaar met zijn dwangbuis. Wij rden opgegeten door onze ambtena- i. We zullen, ben ik goed ingelicht, volgend jaar 954 millioen gulden loeten opbrengen, wij volkje van nog een zeven millioen. Minister De freer :hijnt wel het goede te willen, maar n vraagt toch 35 percent van ons in- jmen, terwijl de arbeider, die 2500 a meer verdient per jaar weinig of iets betaalt. Daar is alleen niet aan j doen. De ambtenaar controleert, ifrist re ex t, inspecteert, verbaliseert, immandeert ons, dringt onze woning innen. Wat is er over van de lieve rijheid der oud-liberalen van 1S50 we 50 jaar verder zijn, zullen we Dg aan deji ambtenaar moeten vra- >n, of we een groote boodschap mo rn gaan dien. (Groote hilariteit.) citaat is typeerend voor den hoog- r: Waarheid en onwaarheid door el- gemengd i r is. dat ex bestaat een „krank- opvatling van vrijheid". Doch wider de oud-liberalen, waartoe spre- fcide te behooren (hoewel hij niets den Vrijheidsbond moet hebben) sht die opvatting, althans in theorie onrsnrong. Wait de anarchist wil is K-tiik en consequentie van liberale pi''m gen a a r is dat alle ook de lelijke democratie bandeloos zou De arbeider met 2500 gld. inkomen (en of weinig belasting, die door den Bill a nd ten tooneele wordt gevoerd, rijn-el een zeldzaamheid. Zóó kennen rii er. maar daar zijn er niet veel. rfessor Bolland moet de vrijheid niet ruiken om er „bandeloos" maar op jte praten. HET VOORNAAMSTE NIEUWS, it standpunt der Nederlandsche dele- op de conferentie te Washington. credietactie in Duitschland. imunistische complot in Roemenië. De Ontwapenings-conferentie. :T STANDPUNT DER NEDERL. DELEGATIE. „Hbld." meldt nog omtrent het ipunt der Nederlandsche delegatie' le delegatie de beraadslagingen zeei «keurig en aandachtig zal volgen en ed is om e.r ieder oogenblik aan deel semen zoodra speciale Nederlandsche ttSen op het Sj>el staan. Ofschoon Ne- lind voornemens is te handelen in reenstemming met zijn lang gevestigde iüek van kalm en ..zelfstandig optreden eoDzien van het Verre Oosten, gevoelt da zijn lot kan betrokken zijn bij dgemeenen politieleen toestand in het Oosten en daarom is het mogelijk, N'ederland het raadzaam oordeelt zijn dpunt. inzake den algemeenen toe ft uiteen te zetten. inis'er van Karnebeek heeft tegen den cpnndcnt van Reuter gewaagd van genoegen, waarmee Nederland de on- Hagdo uitnoodiging ter conferentie 'I ontvangen het beschouwt deze uit- liging als een erkenning van zijn be- fiis als koloniale mogendheid. Het van Nederland in het Oosten jhr. Van Karnebeek. den alge- aen vrede te bevorderen en de vrfend- 'ppelijke betrekkingen te handhaven, k het zoo lang heeft gehad met de an- mogendheden, bij dat gebied betrok- ïlreffenide het Chinees eb e vraagstuk 8 Jlir. van Karnebeek, dat de Ne- mdsche delegatie de Chineesche voor- fen zal beschouwen uit het oogpunt van altrennen welzijn der wereld. China rekenen op den goeden wil en op de Tan Nederland ter verwezenlijking Vettige aspiraties en zijn pogingen tot tolideering en stabiliseering van zijn Maodscke aangelegenheden. «tere naties uitten eveneens vriend- Nolijke gevoelens jegens China. rDR wemscht thans de voorstellen in *>derdeelen te bespreken. Blijkbaar is tegen ecnig plan van interaatio- fontrolo in Chinahet heeft ook niets gezegd in den geest der vroegere Fransen© en Britsche verklaringen betreffend© het prijsgeven van pachtgebicden of invloedsfe ren. Een telegram van den Paus. De Paus sprak in een telegram aan pre sident Harding de hoop uit, dat de Al machtige een gelukkig resultaat zal toe staan can Hardings initiatief om de ont dane menschlieid gerust te stellen. Volkenbond. De ontruiming van Albanië gelast De raad van den volkenbond heeft in zijn zitting van Zaterdag betreffende het Servisch-AJbaneesehe geschil beslist, dat Albanië door Joego-Slavië moet ontruimd worden. België. Het Ministerie afgetreden, In verband met de verkiezingen heeft het kabinet zijn ontslag ingediend. Duitschland. De credietactie. Het rijks verbond der Duifsche industrie heeft naar de „Tel." meldt een stap te rug gedaan. In den brief aan den rijks kanselier, heeft het verbond zich weder om gesteld op de basis van het besluit, dat de algemeen© vergadering te Munchen had aanvaard. Het schrijven refereert ook aan het besluit van Berlijn van 5 No vember, dat de credietactie van de indus trie afhankelijk maakt van de voorwaar de, dab de rijks- en staatsbedrijven over schotten moeten opleveren ter delging van de te verstrekken leening. Evenwel 2S thans geen sprake meer van den eisch, dat de spoorwegen moeten worden afge staan aan een particuliere onderneming. De industrie schijnt' zich tevreden te stel len met besprekingen in zake een renda bel en bedrijfsvorm der spoorwegon, welke overigens reeds door Stinues zijn gevoerd in do centrale arbeidscommissie van werk gevers en werknemers en thans nog wor den voortgezet en als welker eerste tast baar resultaat wel de goedkeuring der ar beiders en employó's in zake personeelver- mindering kaai worden beschouwd. Een overeenstemming tusschen de indns trie en de regeering schijnt dus over de geheele linie te zullen worden verhogen, want de industrie verklaart en dat is ze-er merkwaardig te zaaien met de banken, welker houding ten opzichte van de credietactie tob dusver zeer terughou dend genoemd kon worden, alle zekerheid, die haar bezittingen kunnen geven, voor do leening ter beschikking te stellen. Engeland, De onderhandelingen met Egypte afgebroken. De onderhandelingen van de Britsche regeering met de Egyptische "delegatie te Londen betreffende het toekomstig statuut van Egypte zijn afgebroken. Do Egyptische delegatie heeft gewei gerd het verdragsontwerp, haar door lord Curzon voorgelegd, te aanvaarden. Een manifest der Labourpartij^ De labourpartij heeft een manifest uit gevaardigd, waarin zij de diepgaande vij andigheid in de Vereenigde Staten tegen een voortzetting van het Engelsc-hJa- pansch verdrag constateert en de meening uitspreekt, dat die verdrag niet moet her nieuwd worden. De labourpartij begroot van ganscher harte de ontwapeningsvoorstellen der Ver. Staten e,n wensclit, dat zij tot alle vor men van bewapening zullen uitgestrekt worden. Indien de Ierschc conferentie mislukt-, zal de labourpartij blijven aandringen, dat het Iersche volk die constitutie krijgt, die het verlangt, met waarborgen voor de minderheden, echter onder voorwaarde, dat een dergelijke constitutie voorkomt, dat Ierland een militaire of maritieme, be dreiging voor Engeland wordt. Roemenië. Een communistisch complot. Uit Boekarest wordt gemeldDe poli tie heeft alle agenten van de communis tische organisatie in hechtenis genomen. J Deze lieden ontvingen leiding uit Mos kou en trachtten de bolsjewistische leer stellingen in Roemenië ingang te doen vinden. Men heeft 26 revolutionaire centra ont dekt, waar in het geheim reeruten voor de „roode garde" geworven werden. Men vond er wan ens en munitie-depots en voor raden vergift. Binnen afzienbaren tijd zou deze bende op tal van plaatsen tegelijk in actie trc- dfcm. Een aantal aanslagen door het ge heele land zou het signaal ziin voor een geweldige terroristische beweging. Portugal. Ex-koning Karl op Madeira. Ex-koning Karl en ex-koningin Zita zijn te Fuuchal (Madeira) aangekomen. Zij be gaven zich onmiddellijk naar de hun toe gewezen verblijfplaats. De menigte groet te hen met ontbloot hoofd. Buitenlandsche Berichten. Een brutale juweelendiefstal. Woensdagavond is in een juwelierswihkel in de Victoriastreet te Londen oen brutale dief stal gepleegd. Twee keurig gekleede dames traden den winkel binnen en terwijl do eene uit een blad met juweelen. dat de verkooper uit de winkelkast bad genomen, baar keus trachtte te doen, greop de tweode plotseling een andere schaal en maakte zich ermodo uit de voeten. Onder de gesl-olen voorwerpen ter waarde van 300 pond bevinden zich 28 gouden ringen met diamanten, saffieren en robijnen Toen do winkelbediende alarm maakte waren beide vrouwen reedis in de menigte verdwenen. Te- oordeel-en naaT do zekerheid, waaTmedo de -diefstal werd volvoerd, moet deze wel zorg vuldig zijn voorbereid. „Tel." De vorst. V. D. meldt uit Hélsingfors. Do vorst heeft de scihepon in de Wa-s-a en andere havens ifln hot Noorden der Oostzee gedwongen hot laden le onderbreken en zoo enel mogelijk de haven te verlaten, om het gevaar van invrie zing te ontgaan. De tocht der ijsbrekers, die naar de Both- nische golf zouden g-aarn, ie wegens de plotseling intredende vorst uitgesteld. De „profeet" Kibango. Eenigon tijd geleden deed in Belgisch Congo een inboorling, zekere Kibango, zich doorgaan voor profeet. Hij kwam er toe verschillende stammen tegen de autoriteiten op te ruien. De onlusten, daaruit ontstaan, werden ech ter snel en zonder bloedvergieten onderdrukt. Kibango werd aangehouden on door den krijgsraad veroordeeld lot de doodstraf. De Minister van Koloniën bracht zijn collega's op de boogie van het vonnis. De ministers waren eenparig van oordeel, dat het iD den huidlgen tijd niet meer mogelijk was een' doodvonnis le laten voltrekken, dat daarenboven zonder be roep was uiig esproken d-oor een krijgsraad en alleen gevolgd was op godsdienstige afdwa lingen van een fanaticus. De koning heeft de doodslag yam Kibango veranderd in levenslange opsluiting. HET VOORNAAMSTE NIEUWS. Het Engelsche bezoek aan de Noord-zee tbadplaatsen. Een gruwelijke moord te Amsterdam. (Zie Gemengde Berichten). De Kamerverkiezingen. In de Zaterdag gehouden vergadering van den hond van R.-K. Kiesvoreenigin- gen in den rijks kieskring Utrecht is, naar het „Centr." meldt, op voorstel van het besluur besloten, in den kieskring Utrecht met de kieskringen Arnhem en Nijmegen een gemeensohapelijke lijst van candidaten in te dienen en van de 10 can didates h uit den'Gelderschen en 3 uit den Utreehtschen bond. Uit do vergadering werd gevraagd, of deze wijze van verbinding wel voordeel bracht speciaal voordeel voor Utrecht. Van de bestuurstafel werd daarop geant woord, dat nooit te voren definitief te zeggen is, of er voordeel behaald zal wor den of niet. Intusschen, de verbinding heeft de vorige maal een overschot ge bracht. waaraan men een zetel dankt. De R.-K. Kiesver. B te Amsterdam heeft o.a. den Zeereerw. heer prof. Aen- genent op de groslijst geplaatst. Rij kswa terstan tspersonecl. Adres van den R.-K. Bond van Overheidspersoneel. Het hoofdbestuur van St. Paulus, R.-K. Bond van overheidspersoneel, heeft er bij den minister van waterstaat naar aanlei ding van de memorie van antwoord op de waterstaatsbegrooting op aangedrongen: a. spoedig te besluiten tot de invoering van bet georganiseerd overleg voor het rijkswatcrslaatspersoncel, en b. vooraf aan de algomeene bonden van overheidspersoneel ter kennisneming en beoordeeling toe te zenden het concept der daarvoor te treffen regeling. Het hoofdbestuur van St.. Paulus beeft zich tot den minister van waterstaat ge richt naar aanleiding van het antwoord op de schriftelijke vragen van bet- Tweede Kamerlid, den heer Ch. L. v. d. Bilt, be treffende een herziening van de dienst-, arbeids- en werktijden van lief. rijkswater staat snersnneel. Uit dit. antwoord bleek, dat als gevolg van een door de in die vra gen bedoelde commissió voorgestclden voorloopigen maatregel, met ingang van 1 Nov. 1921 een betere regeling van den Zondagsdienst zal worden ingevoerd. Van de zijde van bet personeel bereiken bet bestuur meerdere kPcliten over de ge wijzigde zondagdienstregeling. Deze klach ten gaan tegen het feit, dat do dienst op Zondag, voor een deel van liet personeel, thans aanvangt om 6 uur des ochtends. Voor hen, die dezen dienst hebben te ver-» richten, is het dus vrijwel uitgesloten, dat zij voor zoove'r zij katholiek zijn'bun verplichting van Mis-hooron op Zondag kunnen nakomen. Dit is daarom temeer onmogelijk, omdat er onder hen meerde ren zijn, die op groeten afstand van de kerk wonen. Adr. dringt er bij den minister oj» aan, aan dit bezwaar tegemoet te komen door opdracht te geven tot het ontwerpen van een gewijzigd dienstrooster in overleg mét een vertegenwoordiger van St. Paulus. Dc Tubanlia-chquctc. Prof. mr. dr. A. A. H. Struyckcn, lid van den Raad van State, is uitgenoodigd en bereid gevonden als bijzonder agent bij de Tubantia enquête-commissie de belan gen van de Nederlandsche regeering te be hartigen in de plaats van mr. B. C. J. Lo- der, die in verband met zijn verkiezing tot lid van het Permanente Hof van Tnter nationale Justitie ontheffing van die func tie heeft verzocht. On ze Noordzccbadplaa (sen De Engelsche gasten. Op initiatief van de Alg. Ned. Ver. voor Vreemdelingenverkeer is in de n Haag in De Oude Doelen een vergadering gehouden met vertegenwoordigers van Vercenigin- gen voor Vreemdelingenverkeer in de Noordzeebadplaatsen en van hotels en hotelmaatschappijen in die plaatsen ge vestigd. Als genoodigden waren mede-te genwoordig de liceren Brand, hoofdamb tenaar der South Eastern and Chatham Railway; Gibson en Evans, hoofdambte naren der Great Eastern Railway, ter wijl de Ned. Spoorwegen vertegenwoor digd waren door den heer C. R. T. baron Krayenlioff en do Stoomvaart Mij. Neder land door den beer Th. H. de Meester, haar directeur. De vergadering was bijeengeroepen om te trachten in bel. aa. reisseizocn het ver keer tusschen Engeland (en eventueel Amerika) en onze badplaatsen to bevor deren. De voorzitter dor A. N. V. V., baron Van Tuyll, tevens voorzitter dezer verga dering. merkte op. dat herhaaldelijk blijkt dat het Engelsche publiek gaarne onze Noordzeekust bezoekt en dat bet verkeer ongetwijfeld belangrijk zou toenemen wanneer men in Engeland meer propagan da maakt voor dit bezoek. Als resumó der besprekingen kunnen we mededeel en, dat als bezwaar der Engel sche vertegenwoordigers hoofdzakelijk geldt de voor velen hunner landgenoot en vrij hooge liotelprijzcn, welke in Belgische en Fransche badplaatsen lager zijn. Ook do pasvisa vormen een belemmering. Eenige Nederlandsche heeren hebben aangevoerd., dat. do prijzen in onze bad plaatsen voor Engelsche beurzen zeker niet boog gen'omd kunnen worden en hebben toegezegd, dat men er naar streven zal het Engelsche en dus ook het Neder landsche publiek in deze zooveel doenlijk tegemoet te komen. Voor het voeren van doelmatige propa ganda in Engeland zijn besluiten genomen, welke binnenkort tr.t uitvoering zullen ko men met medewerking van de daarbij be trokken autoriteiten in badplaatsen, ho tels on verkeerslichamcn. Landpiijzcü. In Bcemsbor werd een boerderij der Ned. Herv. Gemeente verhuurd ten 170 per morgen. De tegenwoordige huurder kon haar weer inhuren voor ƒ205 per morgen, doch nam met dit aanbod geen genoegen. Bij inschrijving is nu de boer derij verhuurd voor 275 per morgen. Dc besproken circulaire. In de circulaire „tegen de rcaclio", na mens liet Katholiek Vakbureau verspreid, lean do „Residentiebode" niet zooveel kwaads ontdekken als anderen er in ge speurd hebben, al vindt het blad enkele uitdrukkingen minder tactisch. In „Do Volkskrant" wordt uitvoerig in gegaan tegen dc critiek van andere bla den. Zij herinnert aan „Rcrum Novarum" in welke magistrale encycliek nog wol ste viger uitdrukkingen voorkomen over het „slavenjuk" en den „vraatzuchtigen woe ker" Ilier volgc iels van het slot van „De Volkskrant Zij schrijft: „En ten slotte het verbod om de circu laire in de Bisdommen Breda en Den Bosch le verspreiden. Voor liet bisdom Den Bosch is daarvan in het geheel geen sprake geweest, even min als in de overige bisdommen. Alleen in hol Bredasche is eenige beden king gerezen, die evenwel terstónd is op gehelderd, toon men de circulaire eens onbevooroordeeld had besproken. En dus ook in het bisdom Breda is de heclc land. pit l'cit maakt ook de houding van hot „Volk" zoo belachelijk. Uit het „Telegraaf'-berichtj© en het „Maasbode "-artikel heeft het socialis tisch orgaan natuurlijk direct munt wil len slaan; en Dinsdagavond had liet blad reeds con hoofdartikel tegen do Bisschop pen gericht, als zou het Doorluchtig Epis copaal door het verbod der circulaire par tij hebben gekozen vóór de reactie. En do verspreiding der circulair© is niet verboden, want ze is overal verspreid. Zoodat het heel© artikel van een kolom lang. dat ten doel beeft, de katholieke ar beiders tegen hunne Bisschoppen op te ze'ten, volkomen waardeloos is. Inderdaad, do belangstelling komt van- alle kanten en getuigt wel, dat de R.-K. arbeidersbeweging voor velen een geliefd aanvalspunt is. Ze zal er echter niet in ten onder gaan. Integendeel, ze maakt het heel wel. Is de circulaire door sómmigen als een misverstand gekwalificeerd, de felle aan val er op hoeft zelf ook veel van een mis verstand." Jhr. mr. E. B. F. F. Witiert van Hoog land, lid van do Eerste Kamer, die van verschillende zijden is aangezocht voor een candidaluur voor de Tweede Kamer, wcnscht geen candidaluur te aanvaarden. Hot „Hbld." verneemt, dat de R.-K. raadsfractie van den gemeenteraad van 's-Gravenhagc. den beer C. D. Wesseling als lid heeft geschorst, in afwachting van do uitspraak van do commissie van on derzoek, die onlangs van Roomsche zijde is benoemd ter beoordeeling van zijn zaak. De Middenstander, officieel orgaan van do afdeeling Utrecht van de Midden- stonds-TJnic, vestigt er in zijn nummer van 18 dezer de aandacht op, dat. de nieu we bankbiljetten van de Javascho Bank go drukt worden bij dc American Banknote Compa hy. Do Romeinsche correspondent van de „Tijd" meldt: Do heer Th. Zoetmulder te- Schiedam is door Z. TT. den Paus be giftigd met het kruis „Pro Ecclesia et Pont if ice". Dc gewone audiëntie van don minis ter van oorlog zal Donderdag a'.s. niet •plaats hebben. SPORT. VOETBAL. Overzicht. 't Was .,'yslereai voor dc voetballers ideaal weer. Zoo edht heerlijk cm hel koude lichaam te verwarmen door dat epier en feest. Die koud© Tucht le verdrijven en cr voor in de plaats te stellen heerlijk tinteler d enthousiasme. Om supporters' koude voeten te verwannen door geestverrukkend spel. Hoevelo teams zijn daarin geslaagd? Stond Ro'Jterdomsch voetbalbon-de te gloren in de overwinning van het uitverkoren elftal? Om het behoud van den gouden trophee? Juichte Dordit ora het bdheud van de leiding in do groote Westelijke. Amslerdamscfhe Ajax-aua- hangers om de eclatante overwinning op V. V. A.? Deftige Hagenaars om het zegevieren van dc Groote Haagsohc over H. B. S-? En nog meer? Gelukkige clubs, gelukkige aanhang. We be grijpen uw vreugde cn gunnen u dc b'ij'le herinnering. Van den wedstrijd om den OnaPaankeliJk- hoidsheker viel niet veel vooraf te zeggen en cm der li ofdadigheidsw i 11Q kwamen elf spelers uiit Noord, Oost en Zuid tegen dc Rotterdam mers trappen. Eu do uitslag zou wel bijzaak zijn. Maar wie had nau verwacht dat D. F. C. zou winnen van Spartaan? Dat do Dordlo •aren zoo sterk waren om de leiding te behoorden? Moei inderdaad wel oen eterk elftal, zijn dat D. F. G. op de been brengt en we gunnen Koop man en Bouman en v. Hamert gaarne dit suc ces. Ajax maakte korte metten met baar stad- gen oole V. V. A. en won met 30, waardoor do rood-zwarte Mokummcrs vrij vaat onder aan zweven. H. V. V. Voelt toch nog maar weinig voor degradatie cn won van H. B. S. met 20. Door •deze overwinning staan de geelzwarten de elfde plaats aan V. O. C. af en we go!ooven wel dat ze voor goed afstand bobben gedaan ran do twee beruchte plaatsen. H. V. V. blijft eersto klasseri R. G. H. en Fcijenoord spoelden gelijk. Ze hebben in da 'Overgang gelijk gedeeld me: d© punten en de promotie on ze blijven nu onJk' tegenover elkaar hoffelijk. Alleen verspeeld! Feijenoord op dio wijze liaar wel is waar, gtr* ringe kans op de eereplaals. En in Utrecht wist Bi au w-Wit zidh door oen fb.ike overwinning op U. V. V. omhoog te werken. A. S. G. heeft wederom bare talrijke aan hangers tevreden gesteld, door met 21 over Uriilns te zegevieren. Niet alleen wonnon ons» st'adgenoolon. doch ze speelden tovens een van! bare holo wed.-!rijden, liet was thans een. ploeg d. een sluitend samenspel vertoonde©rt waari-i bijna geen zwakke plaats viel aan te

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1921 | | pagina 1