12© Jaargang. DINSDAG 11 OCTOBER 1921 No. 3638 Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN. BUITENLAND. rei iRE 3LA le fr ta BINNENLAND. Ste %e\dóoh&Qou/iam De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bi] vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week, 12.60 per kwartaal. Bij onze Agenten 20 cent per week. I 2.00 per kwartaal. Franco per post 1 2.96 per kwartaal. Bet Geïllustreerd Zondagsblad Is voor de Abonné'B verkrijgbaar a.en betaling van 60 ct. per kwartnol, bij vooruitbetaling. Af- loederlijkè nummers ti ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 10 ct. Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen. TELEFOON iNTERC. 935 POSTBUS No. II. DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: op Zaterdags» coat per regel Overige dagen 30 cent per rege Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. KLEINE ADYEBTENTIÉN, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur koop en verkoop f 0.75 'eZaterdags, overige dagen f0.60 Dit nummer bestaat uit twee bladen Zondagsblad. De administratie herinnert er aan dat het lbonnementsgeld ad 50 cent 4e kwartaal op liet Zondagsblad heden moet worden betaald. De Novembermaand. ^November-maand'.... Eoi de Katho- x fciek denkt onwillakeunig aan d© Allerzie- gfrgedeelitenis. Wij willen daarover echter ouiat vandaag ■rijven. VAan de November-maand as diib jaar poor ons, katholieken, aiog een ander icLee irSC Naast d© gebedsactie dit jaair ook een t-actie. Naast de Allerzi eilen-gedachtenis cti© om de zielen van ad Je Katholieken in land te winnen voor de Katholieke a-r- [iders beweging q Noveni'ber-maand1 zal, zooals bekend, jaar zijn een propaganda-maand voor Katholieke axrbeids onganisaitde-s De Novejmber-maandDe gedachtenis. ia de dood en is een opwekking en een ie. uwkrocht om bet ad-beslisse.nde leven te in de Koonxsche kracht van daden- jfcdom en actie-drang In de November-maand' moot de laatste iet- of siechikgeorgaiiiseejrde Katholiek air orden gedrongen binnen te gaan. de November-maand moet het laatste x>rocrdeel tegen de Katholieke arbei- LO frs-beweging onder de andere standen oiden stuk geslagen. Moge deze November-acitie heilrijk zijn i succesvol. Wij wenschen den propagandisten onver- oeiden ij-ver en Katholieke offer-kracht vervullen een leekon-apostolaat Èn de Katholieke pers De Leidsche arant in 't bijzonder zal deze actie huis I gaarne en van gansclier harte, zooveel 30,- haar veamogen is, steunen, buis t;! In d huis huis LOIO, huis )0,isteld. Aan den H. Stoel is door de Op- huis )30, oging n ir-Sileziërs een memorandum overhan- waarin de wensch wordt uitgespro- van een onverdeeld Opper-Silezië. Een de van den rijkskanselier. Een nieuwe 14lolsche opstand aanstaande? Heden is de lersche conferentie te Lon- begonnen. \fsl Duitschland. BE OPPER-SILEZISCHE KWESTIE. beslissing eenige dag en uitgesteld, fit Genève wordt gemeld jijLt! v^er leiden van den raad van den Ikenbond die belast zijn met het'indie- va,n he.t rappont over de verdeeling Opper-Silezië bij den volkenbonds- d zijn nog niet tot volledige overeen- mming geraakt. De indiening van hun fated bij den raad is tot Woensdag uit leid. 50 'B HET VOORNAAMSTE NIEUWS, beslissing omtrent Opper-Siiezië uit- Een mem o ran d u m aan ien H. Stoel. home-insche correspondent van de sb." meldt: dagen as aan den H. Stoel een Qpraudum overhandigd1 met do cum en- van vnkvereenigingen, arbeidersbon en economische vereenigingen alsook de geestelijkheid uit Opper-Silezië. dit memorandum wordt de wensch •proken, dat op grond' der volksstem- van 20 Maart Opper-Silezië onver- d Md blijven. Een re.de van den R iji k s- kanselier. 0 Terba-nd met het 25-jarig jubileum [de katholieke arbeiders vereen igiing te oburg Meld dr. Wirth een rede, waar bij o.a. zeide 'k ben zeer 'bezorgd1 over het lot van ff-Sdlezië. Tk weet niet, of er een mee- ^ijzigiuig bij de geallieerden is ingetro of dat men voornemens is een nieuw het Oosten in het leven .te roepen, 'over in Duitschland nog na tientallen Jaren zal worden getreurd, kuis zou een verzoening met het Pool- volk nog mogelijk zijn. In Warschau echter de verg^ootingswoede de tea verblind en he,t Pools che volk gaat oe over, zich tot vijand -te maken van bui/t&che volk, nadat 'het zach reeds de tot zijn doodsvijanden heeft go- ®ot. tussche.n liet Duits che volk en het co° volk een verpestend lijk ge-plaatst De gedachte aan zooiels moet de "eden van alle landen cr van weer om het Duit-selie volk door een te berooven van Duitscli 'land. dat Itol&i]g tot ons heeft hehooad. it ut IHA^ nt int ent >0R ent 75 Het Duits che volk, da t den va sten wil heeft een rijk van -vrijheid en recht, een rijk van vrede met alle volken te zijn, e.a bereid is, zware offers aan het herstel te brengen, mag niet ontgoocheld' worden. Een ontgoocheling zou smartelijk zijn, niet alleen voor de leiding der politiek en haar groot doel de verzoening der volken, niet alleen ter wille van de Duits che regee- ring, neen, ter wille van ihet lot van Euro pa. Ter wille, van het lot- voornamelijk van het hard' werkende Duits che volk is voor ons een beslissing omtrent Opper-Silezië, die gebaseerd' is op recht en van ruime op vatting blijk geeft, een levensquaesta©." De Rijkskanselier spoorde ten slotte tot eensgezindheid aan en waarschuwde na drukkelijk het Duitsche volk er tegen, zich in twee doelen t© splitsen. Een nie.uwe Pools cho opstand;. De correspondent van het „Berliner T&- igeblatt" te Eeuthen deeLt med© dat men aldaar nieuwe Pools che stukken heeft ont dekt-, waaruit gevoeglijk kan geconcludeerd worden, dat een vierde Poolsche opstand op het punt staat uit ite breken. Een aan zienlijke goed' gewapenjde ÏBoolscke troe penmacht zou gereed staan om op het eer ste itee-ken in te grijpen. De aanval zou op Zaterdag ji. zijn begonnen doch vol gens een verklaring van een der Poolsche aanvoerders zou de datum van den aanval zijn uitgesteld, omdat de plannen van het overtrekken der grenzen aan de Duitschers bekend' zou zijn geworden. De intergcal- liieerde commissie heeft uit dit oogpunt en wegens dit nieuw© dreigende Poolsche ge vaar de controle aan de grenzen ver- echeirpt. De coalitie-kwestie. De „Fredheit" publiceert een schrijven van de sociaal-democratische partij aan de centrale c-ommissie der onafhankelijke so- sialistisohe partij, waarin aan deze partij opnieuw wordt gevraagd, of zij onder voor behoud van het regeeringprogra-m tot het kabinet Wirth wil toetreden. De centrale oommissie van de. onafhanke lijk socialistische pairtij heeft daarop aan de s oei aal-demo or atis che paaitij geantwoord waarin wordt 'gezegd: Nu vaststaat, dat fan de drie coalitie-partijen twee een uit breiding naar rechts en niet naar links wensahen, heeft deze vraag geen pract-i- sohe beteekenis meer. Wij vinden daarom in het verzoek geen aanleiding om de par tijleiders en de rijksdagfraotie bijeen te roepen. De strijd voor het monarchisme. Uit Munohen wordt gemeld: De „Orka" die in relatie staat met de Hongaarsehe monarchisten, wapent in Óp per-Beieren 10.000 man die goed toegerust zijn. Zij beschikken over machine-igeweren en artillerie. Generaal Dankl zou het be vel over deze troepen op zich ge-nomen hebben. Frankrijk. Interpellatie over Briand^s rede. De lieer Mandei heeft 'bij de Kamer een interpellatie ingediend over de rede van Briand te S. Naz-aire, 'ten einde den minis ter-president in de 'gelegenheid te stellen ziah te overtuigen, of ook de kamer zijn zienswijze deeiltj Engeland. Het lersche vraagstuk. De Sinn-Fein-d 1 e g a t i e te Londen. Heden 11 uur zou de Sinn Fein-kleputatie door den premier worden ontvaaigen. Ver- waohf wordt, dat Lloyd George bij de ope ning van deze besprekingen tusschen de negeering en de Sinn Fe.in-dele.gatie een rede zal houden, waarin hij een overzicht zal geven van de to-t nog toe -gedane weder zijds che stappen. De volmacht der lersche gedielogeer d e n. De Evening Standard' verneemt, dat de Sinn Fein-.gedelegce.rden do meest uitge breid© volmacht hebben, maar dat de over eenkomst, welke eventueel zal worden ge sloten, aan de goedkeuring van het ler sche volk zal worden onderworpen. Router verneemt van officieel© zijde, dat do Engelsche gedelegeerden' op de confe rentie een plechtige verklaring zullen vra gen dat d© wapenstilstand strikter zal worden bewaard. Men verwacht dat de beraadslagingen het karakter zullen dragon van een vrij© gedachtonwisseling tusschen da partijen, met het doel, (tot een definitiever grond slag 'te komen, waarop de onderhandelin- lin-gen nuttig voort gebouwd kunnen wor den. D© lersche opperbevelhebber, generaal Maoready, het hoofd vaar de. politic, gene raal Tudor, zijn naar Londen ontboden. De onderkoning van Fitzalan wondt eveneens aldaar verwacht. Zweden. De Kabinetscrisis opgelost. :De Zweedsche rcgeeringscrisls is opge lost. Bran Ling heeft de opdracht een nieuwo regeering le vormen, aanvaard. De Liberale partij wtnschte geen deel te ne men aan de vorming van een nieuwe re geering met de sociaal-democratem en evenmin wensch te zij eenige waarborgen te geven in liet geval een sociaal-democra tische regeering zou worden gevormd. De Liberalen beloofden alleen de maatrege lenen voorste Hem van de sociaal-democrati sche regeering in overeenstemming met hun eigen beginselen te zullen onderzoeken De Koning confereerde Zaterdag met de leiders van de vier verschillende partijen en met de voorzitters van 'beide Kamers en droeg Zondag Branting op, een nieuw kabinet te vormen, lapan. De legerbeperking. Uit Tokio wordit gemeld: Naar verluidt, hebben verscheiden con ferenties van de. legerautordteitcn plaats gehad in verband' met de aanstaande con ferentie van Washington en de algemeen© voorstellen tot beperking der bewapenin gen. Het departement van oorlog zou tot het besluit zijn gekomen oen standaandleger van een-en-itwintdg divisies, di. ten naaste bij 290.000 man, te handhaven als minimum noodig voor een behoorlijke verdediging van het land. Indien evenwel het program tot beper king van bewapening te Washington tot uitvoering komt en de andere mogendhe den komen tot aanzienlijke vermindering van haar gewapende landmacht, dan zal het Japansche leger een daarmee evenre dige beperking ondergaan. Buitenlandsehe Berichten, Van kleermaker tot candidaat-premier. De arbeiderspartij in Nieuw-Zuidvales heeft den vroegeren kleermakersknecht Dooley candi- doat gesteld voor den post var eersten minister, die door het overlijden van Storey opong-eko- men is. Een bijna doorgezaagde baby. Hartverscheurende kreten deden- mevrouw Brown, eon inwoonster van Alderskot, naar de veranda snellen, waar het gegil vandaan kwam. Daar vond zij haar heide zoontjes, diie uit alle macht bezig waren, een 'kist door te zagen waar in zij hun zusje 'hadden gezet. De moedor redde haar jongste lieveling door de zaag aan de han den der jeugdige onverlaten te ontrukken. Het kind was gelukkig nog ongedeerd, hoewel de kleeren roods gedeeltelijk waren doorgezaagd. De jongens hadden, den vorigen avond in ©en (heater gezien, hoe een dame in een kist werd opgesloten, waarna de kist werdi doorgezaagd', zonder dat de dame ©enig letsel kreeg. Spoorwegongeluk in Duitschland. De sneltrein uit Dresden is gisteren te Bo- denbacli verongelukt wegens verkeerden wissel stand. Er zijn G personen ernstig gekwetst. De materieels schade bedraagt ©en millioeai Tsje chische kronen. Spoorwegongeluk in België. Een personentrein van Valenciennes naar Bergen is hij hot station Thulin gederailleerd. De looomolief is van de spoorbaan omlaag ge stort, drie rijtuigen zijn gederailleerd. Verschil lende personen werden -licht gewond. De ma terieels schade is groot. Een aviateur te pletW gevallen. De „Times" verneemt uit Toronto: De aviateur Reese had' tegen een hooge be looning •aangenomen, om in de lucht van het eene vliegtuig op het andere over te stappen. Toen hij, op 400 voet -hoogte, op het bovendek van zijn vliegtuig stond en de touwladder, die uit het andere vliegtuig was neergeworpen, wilde grijpen, greep hij mis en viel, ten aanzien van een enorme menigte toeschouwers, te plet ter. De scheepsramp in de lersche Zee. In den dichten mist, die Zondagmorgen zoeir vroeg hoven de uitmonding van de Clyde hing, had een dubbel o scheepshotsing plaats, waar door vorscheideno menschenlevens verloren gin gen. Ongetwijfeld' zouden ©r nog veol meer men- sch-onilevenB verloren zijn gegaan, wanneer de bemanning van ©en torpedojager, di© zich met de grootste snelheid' naar de plaats des onhcils begaf, niet zulk schitterend reddingswerk had! verricht. In weerwil van den dichten mist wis ten de reddingbooten van den torpedojager en van tweo andere schepen, met behulp van de •zoeklichten van den torpedojager, tal van pas sagiers en manschappen uit de golven te red-den. De „Rowan" was op weg van Glasgow naar Dublin, ©n had 93 opvarenden aan boord waar onder een aantal passagiers. Varend© in den mist werd het ecliip even geraakt door een schip van de Laird-lijn. Hoewel de „Rowan" oen schok kreeg, werdl zij hiercfoor niet ern stig beschadigd. Het schip gaf noodsignalen, die onmiddellijk beantwoord worden door een schip van de Clan-lijn, dat de „Rowan" echter met groote kracht middenscheeps trof. 'De „Rowan" zonk in-twee minuten met alle opvarenden aan boord en den kapitein op de brug. De torpedojager „Wrestler" en eenige andere 6chepen werden te hulp geroepen, en het is zeker, dat 77 passagiers en leden der be manning gered zijn. Naar Reuter uit Londen 6eint, heeft de ree- d-erij van de Rowan medegedeeld, dat nog 14 passagiers van dat schip worden vermist, zoo dat in het geheel 25 personen vermist worden. HET VOORNAAMSTE NIEUWS. Ingediend is een wetsontwerp om geen boter of kaas zonder Rijksmerk te laten uitvoeren. DE UITVOER VAN BOTER EN KAAS. Uitbreiding van de be staande controle. Een wetsontwerp is ingediend houdende voorschriften tot regeling van den/ uitvoer van boter en kaas. Hierbij wordt in art. 1 voorgesteld te bepalen, dat het verboden is naar de door de Kroon aangewezen landen boter of kaas uit te voeren of eenig middel van vervoer tot uiitvoer naar die landen aan te bieden, welke niet voorzien is van een Rijksmerk. Het verbod wordt niet toepasselijk ver klaard ten aanzien van boter of kaas be- hoorende tot eeni door den Minister van Landbouw, Nijverheid en Handel aangege ven type; alsmedo niet ten aanzien van boter of kaas, welke: a. verpakt is op de door den Minister aangegeven wijzen; b. zich bevindt in spoorwegrijluigen of schepen of vlotten en bestemd is voor het verbruik van de daarin of daarop verbliij- venide personen!; c. wordt uitgevoerd in door den Minister bepaalde hoeveelheden ten (behoeve van het grensverkeer. Door den Minister zal voorts van het verbod al of niet voorwaardelijk onthef fing worden verleend voor boter of kaas. welke, uit het buitenland afkomstig wordt uitgevoerd na hier t-e lande al of niet cene bewerking te hebben ondergaan. Ter vermijding van oponthoud door on derzoek aan de grens zullen de verpak king en de inlading van boter em kaas op verzoek van den belanghebbenden kunnen plaats hebben onder bijzonder toezicht van de zuivel-inspectie, terwijl de kosten aan dit toezicht verbonden den belanghebben den in rekening worden gebracht volgens regelen door den/ Minister vastgesteld. De regeling van het onderhavige ont werp moet leiden lot eeno aanvulling van de bestaande controle. De bekende toe stand toch behoeft aanvulling in zoover dat de beslissing over de toelating tot dé controle niet meer uitsluitend mag wor den overgelaten aan de bestaande stations, die, .geheel 'in overeenstemming met hun privaatrechtelijk karakter, zonder opgaaf van redenjen, aansluiting kunnen' weigeren. Met het oog op deze omstandigheid is door den Minister van Landbouw de op richting bevorderd van con nieuw boter- c-ontrole-station te Leiden, waarbij ieder kan worden aangesloten, mits hij vol doet aan de voor toelating tot de controle gestelde eischen, waardoor zekerheid wordt geboden, dat het stelsel der botercontrole onder Rijkstoezicht niet in gevaar kan worden gebracht. Van de beslissing van het bestuur van dit nieuwe station over aan sluiting zal beroep openstaan bij der( Mi nister van Landbouw. Mocht het ncodig blijken ook voor de kaascontrole een dergelijke regeling te treffen, dan zal daartoe door den Minister onmiddellijk worden' overgegaan. Het Rijksmerk voor boter, hetwelk uit- sluitenid bestemd is om door of vanwege aangeslotenen bij een onder Rijkstoezicht slaand botercontrole-slation te worden aangebracht op de door hen bereide of aangekochte boter of wel op de verpak king dier waar, waarborgt, dat de boter is bereid uit zuivere koemelk zonder eenige toevoeging van vreemde vetten of oliën en dat het. watergehalte in de boter niet hooger is dan 15 procent. De Rijksmerken voor kaas wijn te ver- deelen in twee soorten, t.w. liet Rijksmerk voor volvette kaas en de Rijksmerken voor niet-volvette kaas. t. Het Rijksmerk voor volvette kaas waar borgt dat de kaas is bereid uit volle koe melk zonder eenige toepassing van vreem de vetten. De Rijksmerken voor niet-volvette kaas, waarvan er drie zijn vastgesteld eni waar op de aanduiding 40 -h 30+ en 20+ voor komt waarborgen dat de kaas is bereid uit koemelk zonder eenige toevoeging van vreemde vellen en in de drooge stof een minimum vetgehalte van 40 30 c/o en 20 bevat. Ten aanzien van de boter beeft de con trole vóór het uitbreken van den wereld oorlog vooral in het buitenland zeer gun stig gewerkt op deil afzet en de prijzen) Ten aanzien van de kaas kan dit niet ge zegd worden, omdat in 1914 de kaascon-. trole, en alleen nog maar wat de volvette kaas betreft, in een) begin van organisatie verkeerde eii men 9leclits beschikte over een Rijksmerk voor volvette kaas. Gedu-« rende de crisisjaren werden ook Rijksmer-* ken voor deze kaas georganiseerd. een schadepost. „De Tijd" van gisterenavond schrijft: fVandaag zouden de stakende havenar-. beiders het werk weer willen hervatten, wat nog wel niet dadelijk gaan zal. Zelfs de „ovei name" der staking door de Iboot- workersvercen'iging „Recht en] Plicht" heeft het gevaarlijk en roekeloos bedrijf niet kunnen redden. Ofschoon volgens opgave der leiders het aantal stakers tot 4006 was aangegroeid en de knokploegen in volle werking wareni, is Zaterdag het slaken ge slaakt en het vuur is uitgegaan als een nachtpit. Inmiddels z^n gedurcnJde de week weer tal van schep'en de Amsterdamsche havent gepasseerd en is een kapitale som aan werkloon voor de arbeiders verloren ge- gaars. Had het nog cent poosje langer ge duurd. er zouden ongetwijfeld weer zwer men werklieden van de Zuiderzeekusten en uit de venent zijn komen opdagen, om, het grove geld1 in den zak te steken. Het is wel een| ramp; dat tegen- derge lijke ondernemingen van beroepsstakers (niets te doen schijnt. De betrokken werk gevers hebben te kennen; gegeven, dat zdj personen, die zich aan molest hebben «schuldig gemaakt, niet me-er op hun stei gers zullen toelaten!. Veel baat dit niet, want -het zijn vaak niet oens bootwerkers, die zich tot geweldpleging leenen', maar ge huurde beroepsvechters. Do massa schijnt daar maar niet legteri opgewassen of wil er niet tegen opwassen! consequente socialisten. De sociaal-democraten nemen het ons kwalijk, wanneer wij 'hen met de commu nisten op ©én lijn stellen. Nu schrijft mr. Troelstra in „Het Volk" (7 Oct.) naar aan leiding van de Grondwetsherziening, dat de socialisten in de Twc©de Kam©r met 20 pet. vertegenwoordigd zijn. De S.D.A.P.-sche Tweede Kamerfractie telt slechts 22 leden, zoodat niet alleen: do heer Kolthek, doch ook de bolsjewiki ds. Kruyt, dr. Van Ravesteyn era Wijnkoop door mr. Troelstra tot de socialisten wor den gerekend. „Tijd". dc Grondwetsherziening. De Eerste Kamer. Inzak© de verkiezing van de Eerste Ka mér (Grondwetsherziening) heeft de Re geering haar standpunt gewijzigd. Zij stelt nu voor de restzetels toe te wijzen! volgerijs hét stelsel der grootste overschot ten. zooal's bij dc verkiezing voor de Twee de Kamer geldend is. IIcl verlies der Rijkskolcnvoorziening. Er wordt op het Departement van Land bouw gewerkt aan een wetsontwerp tot dekking van het verlies, dat op de kolen- voorziening i9 geileden. Raden van Arbeid. Het Personeel. Het lid der Twéede Kamer do beer Bo'- mans heeft den minister van Arbeid de volgende vragen gesteld: 1. Ligt bet in het voornemen op de uit gaven voor de sociale verzekering te be zuinigen door opheffing van Raden van Arbeid, door vermindering van personeel bij de bestaande Raden of door vervanging van personeel uit hoogerc salarisgroepen door dat van lagere groepen? 2. Zoo ya, wordt bij de toepassing van dezen maatregel tevens de noodige aan dacht geschonken aan de belangen der be trokken ambtenaren? 3. Acht de minister -het niet noodzakelijk' dat andere organen der sociale verzekering van Overheidswege (Rijksverzekerings bank en Verzekeringsraden) geen nieuw, personeel aanstellen zonder daarvoor eerst in aanmerking te brengen het personeel, hetwelk door everatueele maatregelera, als sub 1 bedoeld, nadeel ondervond of weldrai zal ondervinden? Uitvoering van de Vlcesehkcuringswct. Een adres aan de I gemeentebesturen. De Bond van KaasproduceratenJ heeft) zich tot de verschillende gemeentebesturen! gewend naar aanleiding van de Vleesch- keuringswet en in zijn adres met nadrulfi bepleit ter betrachting van dc grootst mo gelijke zuinigheid: a. niet over te gaan tot stichting vanj centrale slachthuizen! t b. goen combinatie van gemeen/ten tej maken voor de uitvoering van de keuring c. een zeer eenvoudige regeling voor to stellen met behoud van particuliere slacht huizen en huisslachtingen; d. zich voor de keuring te verstaan med den prakti'zeeronden veearts tor plaatse; e. noodslachtingen onder controle teü plaatse van afmakon of in eenvoudig slachtlokaaltje in centrum van eigen ge-*' meerite te doen plaats hebben/ waarvoor? zeker, een overeenkomst is te maken met eigenaars van beslaande slachtloka,leu; _j

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1921 | | pagina 1