ierde Blad.
hii
eDkel
d»
4'&<é:'?«v»<sy»4g»«v»#>«v»<&W><$:4 %:4 «6» 4:4 »:i»
HANZE-NUMMER
VAN
S)e fieidóofc ©omatil
'^.=r «»a&==3ftagfcz=»a
♦Af
Jb::A
12
$0*
fctf
m.
iterdag 8 October 1921
tlijk.
nze en Hanzedag.
Üeine herinnering
weken geleden werd te Roermond
êrde Congres gehouden van do Fe-
l(f8r -vnjf diocesac.e Hanzebondien in
id.
Hoofdbestuur der N-ederllandsche
was daar bijeen niet de leiders van
tyke vereen-iginigen, om te beraad-
over belangrijke praeadviezen van
personen in de middenstandsbe
en een -deugdelijke actie over de
linie voor te bereiden).
[congres had de eer, te worden bij—
it door den Bisschop van Roer-
(ten Minister-president, door af-
t fhldigdcn van de regeering, van andere
Tgfclandsorganisaties in binnen- en
lapland, van de aLgemeene R.-K. Werfk-
JcreerJging en het R.-K. Vakbureau,
*chiL Voorzitter van den Middenstands-
Ie Jen gouverneur van Limburg en den
suAeeaber van Roermond, verscbillen-
van de Eerste en Tweede Kamer
e autoriteiten, allen déór gekoimen
belangstelling te toonen in het-
!i5i gesproken en besloten werd en om
nin legen/woordig'heid getuigenis te
ran de noodzakelijkheid en hot groot
van een zelfstandigen! krachtigen
a3a. s'.anrl.
jf aar wij ook vollen nadruk op wil-
ren is, dat die belangstelling de
11T of de standsorganisatie als zoodanig
krijgt in m iddenst andskringen) nog
^^to hooren: Wat heb ik aan de
Het nut van vakorganisatie wil
I erkennen, maar do standsorgani-
reagt men, wat heeft die voor doel
nu niet herhalen, wat reed's hon-
gezegd en geschreven is, niet er-
.pkfD
t;
ecid.
ooaBweitien, dat de standsorganisatie
--
heeft, vooral ook de hoogere, gods-
r Ye.#zedelijke belangen der loden te
vrts
a M
niet aantoonen, hoe noadizake-
is, dat de christelijke beginselen
[uiting komen en toepassing vindon
iractisch zakenleven; alleen wil ik
Op wijzen, dat er toch ta'l van groote
:St«W
ster.
I, tot
erenielaTigen zijn, die alle middenjstan-
v«ê§et elkaar gemeen hebben, dat niet
deze of gene groep van midden-
maar de Middenstand' in zijn ge-
crisis doormaakt en slechts een
[den gch-eelen stand omvattend!© or-
'i staat is, daaraan het 'hoofd te
fan de middenstanders in onzen) tijd
lat hij het nut van standsoriga-
liét inziet, heeft, zou ik zeggen, nog
fyi neus buiten winkel of werk-
ptoken, nog nooit geluisterd -naar
pen, die van meer dan éé'no zijde
b Middenstand opgaan en die zelfs
esn3 Jh'ijijeö van den g'iheelen stand!
I
de Ewr^PGll-mg mag en zal niot in ver-
i31 gaan. Het zou eon ramp zajn voor
TOOi*err^u''*Min'(l'en') die in kleinhandel om
«ustrie een eerlijk er* eervol be-
pen; een ramp voor Kerk en
por wie een flinke, welvarende
steeds de krachtigste steun is ge
uvdofiP^roand minder d'an de Bisschop
mrdapnond en de Minister-president
!#it laatste op het Roe.rmondsche
eens openlijk getuigd,
moeten op de eerste plaats do
ers zelf him e.igen belang be-
^grijpen dat zij alle lakschheid en
---«y'oheid mooten afschudden en
^'.yile motiefjes, die hen van -het
'^jJrSsleven terughouden» opzij moe-
™?n- om in een) groote, krachtige
J1- eensgezind te werken voor al-
IfenschappöLijk belang. Op het
P Roermond heeft de Voorzitter
Middensfandsraad, Baron van
•0. dit ook duidelijk te verstaan
'°en hij aeide, dat de midden
rif moeten) zorgen voor een zelf-
.en krachtigen Middenstand-, die
van zich af kan spreken en),
M* °°k in reg.eeringskringenj
even-w°l nu niet direct een
isa® voren,voor standsorganisatie,we
^ns volstaan met een oproep tot
Toll.eko middenstanders, of ztij lid
°f niet, om den Hanzedlag
'lobt 'to't nu toe nog niet
tJTi^ *Ianze*id te worden; ge
3Pp.J I zwanen, ofwel go zijt reeds
S« leeft niet nice4 ge ïo.elt er
niet genoeg voor, of or is iets in de organi
satie, dat gij liever anders zoudt wenf-
schen-. Welnu, zegt dan wat u op het hart
ligb, komt met uw bezwaren voor den» dag,
vraagt allo inlichtingen!, die gij wenseht,
de Inspectievergadering 's morgens is er
voor, om u in dat opzicht zooveel mogelijk
te bevredigen.
Voor de middagvergadering staan twee
belangrijke punten- op hot program. Ten
■eerste de beteeken-is der verkiezing van
1922 voor den R.-K. Middenstand. Zeker, de
«middenstanders zijn wel zoo wijs, dat zöj
geen standsvertegenjwoordiigers zullen
eischen, zij begrijpen zeer goed, dat do
volksvertegenwoordigers er zijn voor het
volk in zijn geheel en omi het al
gemeen welzijn te dienen, maar het is
toch -een reeds dikwijls, en terecht, geuite
klacht dat volksvertegenwoordiging er. re
geering tot hed-en toe te weinig letten op de
werkelijk gegronde wenschen en verlan
gens van dien Middenstand. Misschien wel,
omdat de Middenstand te rustag was. In
alle geval hebben wij te zorgen, dat bij
het voorbereiden van de algemeenie verkie
zing in 1922 wel terdege met de groote
middens landsbelangen rekening wordt ge
houden.
Het tweede punt, dat nn de middagver
gadering aan do orde komt, is een- bespre
king over standsorganisatie als waarborg
voor de toekomst van het middtenstands-
bedrijf. Daar hebben wij het groote mid
del: standsorganisatie. De middenstanders
mogen! zeker van die Overheid alle mede
werking verwachten, maar op die eerste
plaats hebben zij -toch zelf te werken,
zelf hun belangen1 te behartigen, zelf
hun maatschappelijke positie te verdedi
gen en als middel daartoe de kracht, die
in vereeni'ging gelegen: is, te gebruiken.
Als and-ere maatschappelijke standen voor
al de laa-tsete jaren betere levens-voor
waarden hebben verkregen, den hebben -ziij
dit voor een groot deel aan hun organisa
tie te danken. Zoo kunnen ook d'e mid
denstanders slechts door een flinke stands
organisatie de toekomst van het m-idd'en-
st'anddbedrijf verzekeren en beveiligen.
'Tenl slotte no(g dit.
Zondag a.s. wordt in elk van de drie pa
rochiekerken dezer stad een II. Mis tot in
tentie van de Hanze opgedragen. Laten alle
middenstanders dan ook gezamenlijk
den zegen Gods over den Han-
zedag afbidden. Het moet een dag
worden, die de katholieke middenstands-
beweging een heel eind ver vooruitbrengt.
Daarvoor hebben wij ons werk te doen,
maar de zegen) Gods is nood-ig om ons
mienschelijk werk te doen gedijen. Welnu,
vraagt dien) zegen Zondag in de H. Mis
en de Eanzedag móet slagen.
fr. LIG. SCHUURMAN O. F. M.,
Adviseur der Leidsche Hanze.
Katholiek georganiseerd.
Nog pas enkele jaren, is het geleden, dat
geheel ons land gevoeld (heeft, hoe -groot
do -kracht da der goedgeorganiseerde par
tijen. De re,volatiele us had gekLonken, maar
machtiger is geweest het era-njegezang der
georganiseerde Roomsche strijders. Overal
zagen de Rooms che organisaties haar
ledental toenemen en nieuwe enthousias
ten schaarden zich onder de vaandels der
overwinnende partij. Die tijd was schoon
voor de Roomsche organisatie.
En nu? Wordt er na de behaalde zegen
verder rustig toegezien en niet aan de toe
komst gedacht?
Dat mag niet. Geen verslapping mag er
zijn en daarom moet de weer -terugkeeren-
da propagandadag nieuw en-tho.usiasme
wekken en nieuwe plannen uitwerken op
dat de Roomsche geest vaardig blijven
over de strijders.
Het moge al waar zijn, dat thans velen
door persoonlijke zorgen worden gedrukt,
en dat er voor het algemeen belang niet
zooveel gevaar te duchten is, als eenige
jaren -terug, maai* dat mag -geen reden zij-n
voo-r laksheid'. Meer dan het persoonlijk
belang gelde ook voor de toekomst het al
gemeen belang. En dan niet op de eerste
plaats een algemeen materieel belang,
maar bovenal het Katoliek belang. Dit zij
de grondslag v-an iedere organisatiedit
zij dus ook de grondslag der Hanze-organi-
satiie.
Op (het vierde R.-K.' Middenstands con
gres te Roermond is de getuigenis aange
haald van von Hertling, die verklaarde,
dat het verdwijnen van den middenstand
de ondergang der maatschappij zou zijn.
In die woorden lagt de groote waarde van
den middenstand in de maatschappij, maar
die woorden getuigen ook van de -beteeke-
nisvollo paats, die do middenstand in
neemt in de Katholieke maatschappij,
want juist de middenstand' -telt vele Katho
lieken in zijn gelederen. Die uitspraak
.v-an. .Von Hetling moge den middenstan
ders hun eigen waard© -aantoonenzij
wijst daarmede -ook aan den grooten
plicht, die op de Roomsche middenstan
ders rust. Kan de maatschappij niet be
staan zonder middenstanders, de Room
sche maatschappij kan he.t niet zonder
Roomsche middenstanders. Als Roomsche
middenstanders- georganiseerd1 zijn en ge
organiseerd blijven is dus plichtdeze
plicht zij ihet -lichtsnoer uwer -propaganda.
Het ééna -groote Roomsche -belang brengo
■u samen en houde u samen.
B.
VERTROUWEN.
Gaarne voldoe ik aan bet tot mij ge
richt® verzoek om, naar aanleiding va-n
den propagand'a-dag van de Hanze voor
Leiden en Omstreken een kort woord te
schrijven.
Niet over het 'bestaansrecht van den
handeldrijvend-en- en indus-trieelen midden
stand. Door wie der onzen wordt dit nog
in twijfel -getrokken?
Evenmin over de noodzakelijkheid van
organisatiezij wordt immers door de
meeste middenstanders volmondig erkend'
en die haar thans no-g niet erkennen
mochten, laten zioh stellig door mijn kort
woord niet bekeeren.
Ook de zoo noodzakelijke samenwerking
met -ander© georganiseerde standen en
groepen zal ik thans -niet -ter sprake bren
gen hoezeer ik op de medewerking van,
den middenstand' in onze plaatselijke
comité's der K. S. A. ook prijs stel.
Doch het zij mij -geoorloofd even de aan
dacht te vestigen op enkele tekortkomin
gen, waarop m. i. in het belang van den
middenstand zelf de -aandacht wel e.ens
mag gevestigd worden.
Men besdhouwe dit niet als een onvrien
delijkheid, doch 'bedenke veeleer dat zij in
den regel onze beste vrienden zijn, die niet
-schromen ons onze feilen te -toonen.
Het -bestaansrecht van den mid-denstandi
is hierop .gebaseerd', dat hij een nuttige,
een noodzakelijke functie verricht in de
samenleving met andere woorden: de
consument he.eft -den middenstand noodig.
D-eze waarheid' moge den' middenstand
vervullen met kracht en zelfbewustzijn,
doch zij prikkel© hem niet tot overmoed.
Ik herinner mij een aardige anecdote,
•tijdens den oorlog in ©en Engelsch -blad ge
lezen, die stellig niet een slechts in Enge
l-and geconstateerd verschijnsel, zij het dan
ook in ©enigszins oaricaituralen vorm, toe
kent
„Nu -geloof ik -toch" zed de laconieke En-
gelschman, op een morgen tot zijn vriend,
„dat de oorlog op een eind loopt."
„H-oezoo?" was de wedervraag.
„Wel, mijn kruidenier zei vandaag, toen
ik in den winkel kwamgoeden morgen"
Het is mijn overtuiging dat menige win
kelier, die tijdens den oorlog tegenover het
publiek de houding aannam van.gij moogt
mij dankbaar zijn als ik U help, nader
hand, toen het met zijn alleenheerschappij
gedaan was, de bittere vruchten geplukt
heeft van dien overmoed!
Ik zeide zooeven: de midden-stand is on
misbaar voor den consument.
Maar de middenstand' v-erliezè niet uit
het oog, dat hij we.derkeerig eveneens den
consument noodig heeft niet onder alle
omstandigheden in gelijke mate, maar stel
lig in normale tijden en op den duur.
Niet steeds, zoo wil het mij voorkomen,
heeft de middenstand me-it deze waarheid
voldoende rekening gehouden en ook thans
worden er nog vaak -toestanden -aangetrof
fen, die doen vermoeden, dat men die
waarheid niet -ten volle begrijpt.
Het gevaar van de concurrentie der
coöperatie alsmede van de rechtstreeksche
relatie tusschen consument en producent
kan mi. door den middelstand- op den
duur -slechts met succes bestreden worden,
wanneer hij als het ware zijn onmisbaar
heid voor den consument aan dezen op
dringt.
■Coöpe-reeren op grooten schaal en door
onderscheiden klassen zal, ik ben er van
overtuigd', slechts plaats hebben, indien de
middenstander, dn- -het 'bijzonder de winke
lier, het vertrouwen van het verbruikend
-publiek verbeurd beeft.
En waardoor wint, -behoudt en versterkt
hij dat vertrouwen?
Door -te toonen, dat hij inderdaad zijn
kan en wil, datgene wat de consument in
hem hoopt te zienzijn raadgever, zijn ad
viseur.
Wanneer ik een winkel binnentreed, be
gin ik steeds met mij de. mindere te voelen
va-n de dame of den heer achter de toon
bank.
Ik kom niet slechts om een bepaald ar
tikel te koopen, maar ik kom -tevens om
raad en voorlichting.
Faalt de dame of heer -achter de toon
bank in de belangrijke taak om van goe
den raad te dienen (hetgeen helaas vaak
tot schade van den kooper eerst na gerui-
men tijd blijkt-,) dan ia het gedaan met des
koop ers vertrouwen,
uitkomen, dan begint hii fi - i bedro°en
d-at hem aldanr '^reisd h-ad,
i£u1PerS0T' M dU llet
lijk Z00V{3 werke-
aan de vakfatÜdf dat OT
s-meel hem ia Ta.ttundSeïd'dt"^1'0 kf-"
uitvoIrervaTe®'wSfCdraCht
zekeren
ZoTr- OT T' "P "kenen J»
VW v majlkeeren> mijnheer".
Het ga W^rta
t d°Wp™ar-
vertrouwen J erk Dat het
menschelijt abuis' 660 Ter«issing i3 toch
w het vertrouwen ook 1®rOT1.tachu,liising
bejegening (geen van aLn S °dttw
ondeTmijncn het veSo„Xn vo^l
-oor.
Znd'als ïoor ^dd»:
Sf b<tter b'ï d« visch.
schieter zijn ™°lt' aJs «eid-
t
Even opibellen.
•t^hoS b~™ besliste
schadigd exemplaar meer aan °"be"
dat het u gezand^™ aa-uwezig was,
jol betaelde) artikel «kteff go^Ts d°Ch
iïït:s
T).r.r aan den kapstok
goddank,1 ma^^oft9tZiS,l,?i6t "gemeen,
»u er nog
seinen °VenStaande m<>so vriendelijk
noodig heeft^üf eSCg ^trom
oi?uwemi„^S„g^
elk opzicht het vertrouwen van h7t m.hli S
waardig te toonen pubUok
eefs^o^ dMb
ve.™trdkdfv^enva\ker M
standige middenstanders m hUnne1"1 TIf"
feschikten, tot wering vaT ™f OTder-
tjjken, tot bevesticinc -?nrew:,e P™c-
Se^iUd de geheele s'a^
hoite'mWde^n&sStuk^he116' Be"
gevestigd te hebben, hoop ik tot het wel
slagen van den Leidsc-hen propaganda-dag
althans een weinig te hebben biige-dra^
gen.
Mr. A. TEPE.
De winkeliers in Koek-, Chocolade
en Suikerwerken.
De R.-K. Yakvereeniging van Winke
liers in Koek-, Chocolade- en -Suikerwer
ken „St.-Jan" streef-t naar een© behoorlijke
.prijszetting in deze -artikelen. Dit -is zeer
goed mogelijk. De -toestand in deze -bran
che is zoodanig, dat de geweldige concur
rentie vele winkeliers noodzaakt hun arti
kelen met acht tien procent om -te zet
ten, wat ongetwijfeld op den duur onhoud
baar moet worden geacht.
Het streven van onze vereenlgin-g is ook,
er voor te waken, dat winkeliers in dit bo
d-rijf worden benadeeld door maatregelen
van -overheidswege, waardoor belemmeren
de bepalingen worden in het leven geroe
pen, die hun méér schade -toebrengen, dan.
winkeliers in een ander bedrijf.
Wij willen -tevens een Inkoop-Coöperatie,
■die .ten doel heeft d© winst der grossiers
-ten eigen -bate a-a-n te wenden, -ten einde
den eoncurrentie-strijd- vol te houden. Bij
storting van een betrekkelijk klein kapi
taal van ieder persoonlijk, met behulp van
de „Hanzeba-uk", ds zeer spoedig tien pro
cent winst meer te verdienen.
Laten de winkeliers in dit bedrijf vooral
-bedenken, dat „Eendracht maakt Macht".
Gesteund door de moeder-vereeniging
„De Hanze" die zeker haar vakvereen-igin-
gen een warm h-ar-t toedraagt, zal ook deze
vereeniging nog eenmaal eene. goede toe
komst tegemoet gaan.
HET BESTUUR.
Schilderspatroons.
Aangenaam is het mij, bij het verschij
nen, vaai oen propaganda Hanze-nummer ter
aansporing om den 11 October den Hanze-
dag te bezoeken, een woordje te richten tot
leden en niet-leden van den R. K. Schilders-
bond „St. Lucas", maar vooral tot de leden
der afdeeling Leiden on omstreken on ook
tot die R. K. Schilderspat-roone, die in on
zen kring thuis behooren en nog niet -tot- on
ze afdeeling zijn toegetreden.
Wij leven in con tijd van organisatie,
want elke middenstander, die zijn gezond
verstand gebruikt, moet begrijpen en besef,
fen dat van de o-rganisatio alleen regeling
en voordeel voor hem te verwachten is.
De plicht, -ons door onze Bisschoppen op
gelegd, om on-s R. K. te organiseeren, sluit
in zich, niet alleen om lid te worden van
een R. K. organisatie en zijn contributie te
betalen voor stand en vak vereen iging en
verder geen vergaderingen te bezoeken, maar
om voor en met elkander samen te werken
en gemeenschappelijk de belangen te behar
tigen.
Helaas zijn er velen, die de R. K. ver
eeniging don rug toekeeron en meonen jl-ait
zij 't zonder vereeniging kunnen doen of die
neg aangesloten blijven bij hun neutrale vak
vereeniging en zich niet ontzien, zelfs daar
voor n-og propaganda te maken.
Ik wil langs dezen weg gaarne de leden van
„St. Lucas" aansporen-, dat zij getrouw de
vergaderingen -bezoeken en meer gebruik
maken' van de instellingen van den Bond.
De R. K. Bond van Schilderspatroons biedt
verschillende voordeelen, zoodat v ij gerust
kunnen zeggen: geen R. K. schilderspatroon
mag langer neutraal georganiseerd zijn,
want wij hebben dezelfde voordeelen als de
neutrale bond biedt. Wij willen do neutrale
vereeniging niet bestrijden, maar met haar
federatief voor speciale doeleinden samen
werken.
Gaarne spoor ik do leden aan om tooh ge
bruik te maken van de ziekteverzekering der
gezellen en- voor de patroons-ziekteverzeke
ring, die hot vorige jaar zulk een prachtig
resultaat opleverde, en tevens voor de in dit
jaar in werking getreden zijnde patroons-on
gevallenvorzekermg.
Tenslotte verzoek ik de leden van onze af
deeling en ook de nog niet in onzen kring
aangesloten schilderepabroons: Bezoekt den
Lei-dsohen Hanzedag, komt op de inspectie-
vergadering en steflt daar verschillende vra
gen. Stel-t.de vraag: „Waarom moet ik R.K.
georganiseerd zijn?" of: „Wat heb ik aan
de Hanze" enz. Uw vragen zullen u door-
een lid van het. Hoofdbestuur der Hanze be
antwoord worden.
Moge dan dit -schrijven zijn doel niet mis
sen, maar als uitwerking -hebben, dat alle
R. K. Schilderspatroons zich aanslo ten en
zich scharen onder het vaan van „St. Lucas
F. J. L. VAN NOORT,
Voorzitter Afd. Leiden on Omsttf